background image

Sieci wymiany danych 

Z

 

 

 

Elektronika

  

Instrukcja

 do

 laboratorium

  

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Ćw. 4

 

dr inż. Leszek Jarzębowicz 

Katedra Inżynierii Elektrycznej 
Transportu 

 

Gdańsk, 2012 

Pomiar i sterowanie 

w sieci przemysłowej

background image

Elektronika 

 

 

1.  WPROWADZENIE 

W przemysłowych układach sterowania procesami od kilkunastu lat można zauważyć 

tendencję do decentralizacji. Dawniej w systemie wyróżniano jedno urządzenie wykonujące 
obliczenia związane z algorytmem sterowania, wyposażone w odpowiednie interfejsy wej-
ścia/wyjścia, do których przyłączone były wszystkie elementy pomiarowe oraz elementy wy-
konawcze. Obecnie algorytm sterowania jest często rozproszony, jego fragmenty rozdzielone 
są na wiele modułów. Komunikacja pomiędzy modułami odbywa się za pośrednictwem 
przemysłowych sieci wymiany danych, takich jak np. CAN, RS-485, Ethernet.  

Funkcje wykonywania obliczeń, pomiaru sygnałów oraz sterowania elementami wyko-

nawczymi są rozdzielne pomiędzy połączone w sieć moduły. Spotyka się rozwiązania tzw. 
„inteligentnych czujników”, które oprócz elementu przetwarzającego wielkość mierzoną na 
sygnał elektryczny zawierają przetwornik analogowo-cyfrowy oraz mikrokontroler i port ko-
munikacyjny. Taka konfiguracja pozwala na przetworzenie wyniku w samym czujniku i prze-
słanie go za pomocą sieci wymiany danych od razu do wielu modułów. Jest to korzystne z 
punktu widzenia współdzielenia informacji w systemie oraz ze względu na dokładność po-
miaru (brak długich linii doprowadzających sygnał analogowy do przetwornika). Analogiczne 
rozwiązania występują wśród elementów wykonawczych – tzw. „inteligentne aktuatory”. 

 

2.  WYBRANE STANDARDY WYMIANY DANYCH 

Standard RS-232 został wprowadzony w 1962 r [1]. Służy on do komunikacji pomiędzy 

dwoma urządzeniami. Maksymalna odległość pomiędzy urządzeniami to ok. 15 m, maksy-
malna szybkość transmisji podawana jest najczęściej jako 115200 b/s (bitów na sekundę).  

Transmisja może się odbywać w wielu trybach. Omówiony zostanie tylko najprostszy i 

zarazem najbardziej popularny – tryb transmisji asynchronicznej z wykorzystaniem linii TxD 
(nadawanie) i RxD (odbiór). Transmisja odbywa się w trybie bitowo-szeregowym – w kie-
runku od nadajnika TxD do odbiornika RxD. Sposób połączenia urządzeń umożliwiający 
transmisję dwukierunkową przedstawiono na rys. 1.  

 

Urządzenie 1    

Urządzenie 2

GND

GND

RxD

TxD

TxD

RxD

 

Rys. 1. Najprostszy sposób połączenia urządzeń w standardzie RS-232 

 
Jako jedynka logiczna traktowany jest poziom napięcia (pomiędzy RxD i GND) w za-

kresie od -15 V do -3 V. Jako zero logiczne interpretowany jest poziom napięcia w zakresie 
od 3 do 15 V. Poziomy napięć wystawianych przez nadajnik (TxD) wynoszą zazwyczaj 
±12 V lub ±10 V. Informacja binarna przesyłana szeregowo od linii TxD do RxD formowana 
jest w ramki (rys. 2). 

Ramka jest najmniejszą porcją przesyłanej informacji. Oprócz informacji właściwej 

(liczby, znaku) zawiera ona także bity dodatkowe dla celów synchronizacji i kontroli transmi-
sji. Niezajęta linia transmisyjna jest w stanie logicznego „1”. Transmisję ramki rozpoczyna bit 
startu o wartości „0”. Bit startu zmienia stan linii, co informuje odbiornik o rozpoczęciu 

background image

Pomiar i sterowanie w sieci przemysłowej 

 

nadawania ramki, a także pozwala zsynchronizować odbiornik z nadajnikiem. W dalszej czę-
ści ramki wysyłane są bity danych w liczbie 8 (lub rzadziej 7). Wartości bitów danych zależą 
od przesyłanej informacji. Po bitach danych może wystąpić (zależnie od przyjętego trybu 
komunikacji) bit kontrolny. Kontrola polega na zliczeniu bitów danych o wartości „1” i od-
bywa się w dwóch wariantach – poprzez bit parzystości lub poprzez bit nieparzystości (zależ-
nie od przyjętego trybu). Bit parzystości ustawiany jest na „1”, gdy liczba bitów danych o 
wartości „1” jest nieparzysta, zaś na „0”, gdy liczba jedynek jest parzysta. W przypadku bitu 
nieparzystości konwencja jest odwrotna. Ramkę kończy jeden bit stopu (rzadziej 2 lub 1,5). 
Stan odpowiadający bitowi stopu („1”) nie różni się od stanu niezajętej linii. Bit stopu ma na 
celu wymuszenie krótkiej przerwy na przetworzenie danych w przypadku chęci natychmia-
stowego nadania kolejnej ramki, a ponadto daje możliwość dodatkowej weryfikacji formatu 
danych i ewentualnego wykrycia zakłócenia podczas transmisji informacji. 

 

logiczne „1"

logiczne „0"

bit

 st

art

u

bi

t stop

u

(o

pcj

o

na

ln

ie

 d

w

a)

bit parzysto

ści

 /

niepar

zysto

ści

bity danych (7 lub 8)

czas transmisji ramki danych

czas transmisji jednego bitu danych

 

Rys. 2. Struktura ramki danych w standardzie RS-232 

 

Z uwagi na dopuszczalne różnice w budowie ramki (liczba bitów danych, sposób kon-

troli, liczba bitów stopu), a także różne stosowane prędkości transmisji (inaczej – czasy trwa-
nia pojedynczych bitów), oba komunikujące się urządzenia muszą mieć ustawione identyczne 
parametry transmisji. W przeciwnym razie odebrana informacja może zostać błędnie zinter-
pretowana. 

Pomimo iż standard RS-232 powstał wiele dziesięcioleci temu, jest on nadal popularny, 

nawet w nowoczesnych urządzeniach. 

 
Standard RS-485 jest rozwinięciem RS-232 (jednym z wielu) wprowadzonym w  

1983 r [1]. Budowa ramki pozostała bez zmian. Podstawowymi różnicami w relacji do pier-
wowzoru są: 

•  transmisja różnicowa (nie względem masy), 
•  możliwość bezpośredniego przyłączenia do magistrali 32 nadajników i 32 odbior-

ników (rys. 3), 

•  zwiększona długość linii transmisyjnej do 1 km, zwiększona szybkość transmisji 

do 10 Mb/s. 

 

background image

Elektronika 

 

 

 

Rys. 3. Sposób przyłączenia urządzeń do magistrali RS-485 

Nadajniki muszą mieć wyjścia trójstanowe, ponieważ w danym przedziale czasu może 

nadawać tylko jeden z nich. Trzeci stan wyjścia nadajnika układu – stan wysokiej impedancji, 
to odzwierciedla sytuację, gdy nadajnik nie bierze udziału w transmisji sygnałów. Zazwyczaj 
w sieci wyróżnia się jedno urządzenie nadrzędne (ang. Master), które zarządza przepływem 
informacji. Urządzenie nadrzędne może dokonywać wyboru aktualnie aktywnego nadajnika 
przy użyciu osobnej linii CS (ang. Cable Select). Innym rozwiązaniem, nie wiążącym się z 
koniecznością prowadzenia odrębnych linii CS od urządzenia Master do każdego z nadajni-
ków, jest przyjęcie odpowiednich reguł współdzielenia magistrali. Na przykład – każde pole-
cenie wysłane przez urządzenie Master zawiera identyfikator urządzenia podrzędnego, a 
urządzenia podrzędne mogą wysyłać informację na magistralę tylko po odebraniu skierowa-
nego do nich żądania.  

 

3.  STANOWISKO LABORATORYJNE 

Stanowisko laboratoryjne jest modelem fragmentu rozproszonego układu przemysłowe-

go, działającego w oparciu o sieć wymiany danych, w którym realizowany jest laserowy po-
miar odległości.   

 

Struktura układu 

Strukturę połączeń stanowiska laboratoryjnego przedstawiono na rys. 4. 
Jako sieć wymiany danych w układzie wykorzystano magistralę RS-485. Na końcach 

magistrali zastosowano rezystory terminujące R

T

 (tzw. terminatory), eliminujące niepożądane 

zjawiska odbicia fali sygnału w linii. Do magistrali przyłączone są trzy moduły przemysłowe 
ADAM serii 4000. Każdy z modułów spełnia inną funkcję (opisaną w dalszej części).  

Dla umożliwienia wysyłania komend na magistralę RS-485 z poziomu komputera PC 

zastosowano moduł ADAM-4520. Moduł ten pełni funkcję konwertera sygnałów dla standar-
dów RS-232/RS-485. Komputer PC (typowy) nie jest wyposażony w porty pracujące w stan-
dardzie RS-485. Dla umożliwienia dostępu do magistrali RS-485 konieczne jest więc zasto-
sowanie konwertera.  

ADAM-4016 jest modułem wejść/wyjść analogowych oraz cyfrowych. Jest on wyposa-

żony w następujące interfejsy pomiarowo-sterujące: 

•  wejście analogowe napięciowe (zakres ustawiany od ±15 mV do ±500 mV), 
•  wejście analogowe prądowe (zakres 0-20 mA), 
•  wyjście napięciowe dedykowane dla przetworników tensometrycznych, 
•  czterokanałowe wyjście cyfrowe. 

 

background image

Pomiar i sterowanie w sieci przemysłowej 

 

R

T

R

T

ADAM-4520

(konwerter

RS-232/

RS485)

ADAM-4016

(przetworniki

A/D i D/A)

ADAM-4060

(wyjścia 

przekaźni-

kowe)

Zasilacz
napięcia

stałego

24 V 

DC

230 V 

AC

RS-232

Dalmierz laserowy

Magistrala RS-485

 

Rys. 4. Struktura połączeń stanowiska laboratoryjnego 

 

Zależnie od ustawień zmierzone wartości mogą być przekazywane na magistralę RS-485 w 
postaciach: 

•  wartości wyrażonych w jednostkach fizycznych – tzw. inżynierskich (mV lub 

mA), 

•  wartości procentowych wyrażonych względem zakresu pomiarowego, 
•  komplementarnych par liczb heksadecymalnych. 

ADAM-4060 jest modułem wyjść przekaźnikowych. Zawiera łącznie cztery przekaźni-

ki, po dwa z typów A i C (p. rys. 5). 

 

 a) 

 

b) 

 

Rys. 5. Struktura wyjść przekaźnikowych modułu ADAM-4060:  

a) wyjście typu A (załączające), b) wyjście typu C (przełączające) 

 

Elementem pomiarowym jest dalmierz laserowy DT500-411. Jest to przetwornik wy-

znaczający odległość na podstawie pomiaru czasu od wysłania wiązki lasera do wykrycia fali 
odbitej od przeszkody. Zasięg dalmierza zależy od refleksyjności (koloru) powierzchni obiek-
tu, na który pada wiązka lasera. Maksymalna mierzalna odległość zawiera się w przedziale od 

background image

Elektronika 

 

 

18 m (dla powierzchni czarnej) do 30 m (dla powierzchni białej). Rozdzielczość pomiaru wy-
nosi 1 mm. Długość fali świetlnej jest w zakresie widzialnym dla oka ludzkiego (kolor czer-
wony). Układ wyposażony jest w specjalizowany procesor służący do przetwarzania danych 
pomiarowych. Dalmierz przystosowany jest do pracy w trudnych warunkach środowisko-
wych. Może być zasilany napięciem stałym z zakresu 10 – 30 V.  

Wykorzystywany typ dalmierza jest wyposażony w wyjście analogowe typu prądowego 

(istnieją także odmiany z interfejsem cyfrowym, który można przyłączyć bezpośrednio do 
magistrali). Zmierzona odległość reprezentowana jest przez określoną wartość prądu na wyj-
ściu. Sygnał prądowy jest znacznie bardziej odporny na zakłócenia niż sygnał napięciowy. 
Zakres zmian sygnału prądowego może być wybrany spośród dwóch ustawień: 0 – 20 mA lub 
4 – 20 mA. Wybór drugiego z zakresów, przy odpowiednim oprogramowaniu układu prze-
twarzającego wynik pomiaru, pozwala na wykrycie przerwania przewodu sygnałowego. Jeśli 
przewód zostanie przerwany, prąd przestanie płynąć. Zmierzona wartość 0 mA leży poza za-
kresem prądów wyjściowych dalmierza, więc świadczy jednoznacznie o uszkodzeniu. Sygnał 
wyjściowy dalmierza przyłączono do wejścia prądowego modułu ADAM-4016. 

Dalmierz wyposażony jest w prosty panel operatorski, znajdujący się na płycie czoło-

wej, zawierający wyświetlacz oraz trzy przyciski. Umożliwia on odczyt zmierzonej odległości 
oraz konfigurację (ustawienia) urządzenia. Konfiguracji podlega zakres wartości prądu wyj-
ściowego oraz zakres mierzonych odległości (reprezentowanych przez sygnał analogowy). 
Sposób konfiguracji dalmierza za pomocą panelu przedstawiono w załączniku 1. Kartę kata-
logową dalmierza zawiera załącznik 2. 

Napięcie zasilające dla modułów ADAM oraz dalmierza pochodzi z zasilacza napięcia 

stałego (24 V). Moduły ADAM przyłączone są bezpośrednio do zasilacza. W obwód zasilają-
cy dalmierza włączono przekaźnik znajdujący się w module ADAM-4060. Pozwala to na 
zdalne włączanie i wyłączanie zasilania dalmierza z poziomu komputera nadrzędnego.  

Do programowej obsługi modułów ADAM służy komputer PC. Komendy wydawane z 

komputera są formatu ciągów znaków ASCII. Ten sam format mają odpowiedzi modułów. W 
standardzie RS-485 w danej chwili na magistralę może nadawać tylko jeden moduł. Aby 
uniknąć konfliktów w nadawaniu przyjęto konwencję, iż transmisja może być inicjowana 
tylko poprzez komputer nadrzędny. Moduły są uprawnione tylko do udzielania odpowiedzi, 
gdy komenda wydana z komputera zawiera unikalny adres danego modułu. Do wysyłania 
oraz odbierania komend wykorzystywany jest prosty program, którego okno przedstawiono 
na rys. 6. 

 

 

Rys. 6. Okno programu komputera PC 

 

background image

Pomiar i sterowanie w sieci przemysłowej 

 

Przed rozpoczęciem wydawania komend program należy skonfigurować do pracy z 

magistralą RS-485 poprzez odpowiednie ustawienie szybkości transmisji (9600 b/s), liczby 
bitów danych (8) oraz kontroli parzystości (bez kontroli). Błędne ustawienia spowodują,  że 
wydawane rozkazy nie zostaną poprawnie zinterpretowane przez moduły ADAM. 

Każdy moduł ma przypisany unikalny (w danej sieci) adres. Wszystkie rozkazy zaczy-

nają się od adresu modułu (w opisie rozkazów „AA”), do którego adresowane jest polecenie. 
Moduły posiadają zbiór realizowalnych komend (ciągi kodów ASCII), zapisanych w pamięci 
nieulotnej. Wszystkie litery komend należy pisać dużymi literami. Liczby powinny być zapi-
sane w systemie szesnastkowym. Komenda powinna kończyć się znakiem powrotu karetki 
(znak ten dodawany jest automatycznie przez program). Komunikacja z modułami powinna 
odbywać się w następujący sposób: 

•  wysłanie komendy na magistralę RS–485, 
•  oczekiwanie na odpowiedź od modułu, 
•  wysłanie kolejnej komendy po otrzymaniu odpowiedzi. 

Listy komend dla modułów ADAM-4016 i ADAM-4060 wyszczególniono w załączni-

kach – odpowiednio 3 i 4. W załączniku 5 zawarto opis przykładowych komend. Szczegóło-
wy opis wszystkich komend wyszczególnionych w załącznikach 3 i 4 będzie dostępny pod-
czas ćwiczenia w formie wydruku. Opis ten zawarty jest w [1], dostępnym w Internecie (np. 

http://support.elmark.com.pl/advantech/ia/CDROMS/ADAM-4k6k-V2.36/Manual/ADAM-4000/

).  

 

4.  PRZEBIEG ĆWICZENIA 

Adresy wykorzystywanych modułów ADAM mieszczą się w zakresie E0

h

 – EF

h

. Ko-

mendy wydawane podczas ćwiczenia należy formułować uważnie. Nie należy zmieniać pa-
rametrów transmisji oraz adresów modułów. 

W trakcie ćwiczenia należy: 

a)  zapoznać się ze stanowiskiem, w szczególności ze strukturą połączeń w układzie, 
b)  skonfigurować program komputera PC służący do wydawania komend, 
c)  przy pomocy oscyloskopu obejrzeć strukturę ramek związanych z przykładowymi 

komendami wydawanymi z poziomu komputera PC; przedyskutować format ramek; 
zapisać do pliku lub naszkicować wybraną ramkę, 

d)  ustalić adresy modułów ADAM-4016 oraz ADAM-4060 w sieci, 
e)  sprawdzić stany wyjść przekaźnikowych modułu ADAM-4060, 
f)  wysterować odpowiednie wyjście przekaźnikowe modułu ADAM-4060 tak, aby załą-

czyć zasilanie dalmierza, 

g)  skonfigurować dalmierz przy użyciu panelu (wg wskazań prowadzącego), 
h)  odczytać dane konfiguracyjne modułu ADAM-4016, 
i)  zmienić konfigurację modułu ADAM-4016, aby umożliwić odczyt wyniku pomiaru 

odległości z dalmierza, 

j)  zdjąć charakterystykę wartości prądu wyjściowego dalmierza w funkcji odległości 

ekranu odbiciowego (dla zakresu nieco szerszego niż ustawiony w dalmierzu –  
patrz podpunkt g), 

background image

Elektronika 

 

 

k)  zbadać działanie pozostałych możliwości modułów ADAM (wg wskazań prowadzą-

cego). 

 

5.  SPRAWOZDANIE 

W sprawozdaniu należy: 

•  omówić przebieg ćwiczenia, 
•  omówić strukturę zapisanej ramki informacji w standardzie RS232, 
•  umieścić i szczegółowo omówić komendy (ich składnię) wydawane modułom oraz 

odpowiedzi na nie, 

•  wykreślić charakterystykę wartości prądu wyjściowego dalmierza w funkcji odległości 

ekranu odbiciowego, 

•  sformułować ogólne wnioski dotyczące badanego układu. 

 

6.  PYTANIA 

1.  Co oznacza termin „inteligentny czujnik”? 
2.  
Omówić strukturę ramki w standardzie RS232. 
3.  
Na czym polega kontrola parzystości/nieparzystości? 
4.  
Do czego wykorzystywany jest podczas ćwiczenia moduł ADAM-4016 (moduł 

wejść/wyjść analogowych oraz cyfrowych)? 

5.  Do czego wykorzystywany jest podczas ćwiczenia moduł ADAM-4060 (moduł wyjść 

przekaźnikowych)? 

6.  W jaki sposób wydaje się komendy modułom ADAM? 
7.  W jaki sposób unika się konfliktu polegającego na jednoczesnym nadawaniu na magi-

stralę przez wiele modułów ADAM? 

8.  Do czego służy panel na płycie czołowej dalmierza? 
9.  Przedstawić strukturę połączeń stanowiska laboratoryjnego. 
10. Omówić sposób zasilenia poszczególnych komponentów stanowiska. 
11. Na jakiej podstawie poszczególne moduły rozstrzygają, czy wysłany na magistralę 

rozkaz jest adresowany do nich? 

12.  Czy format odpowiedzi na rozkaz o jednakowej składni (np. $AA2) wydany różnym 

modułom może się różnić? 

 

7.  ZAGADNIENIA 

1.  Omówić, z czego wynikają ograniczenia na maksymalną liczbę modułów ADAM 

4000 pracujących z jedną magistralą RS-485. 

2.  Omówić skutki jednoczesnego nadawania na magistralę więcej niż jednego modułu. 

 

LITERATURA 

[1] Advantech: 

ADAM 4000 Series. Data acquisition modules. User’s Manual. Taiwan,  

Advantech 2002. 

[2]  

Fryśkowski B., Grzejszczyk E.: Systemy transmisji danych. Warszawa: WKŁ, 2010. 

background image

Pomiar i sterowanie w sieci przemysłowej 

 

[3]  

SICK: SENSICK DT-500. Distance Sensor with laser light. Operating Instructions.  

 

Źródła rysunków z okładki: www.connectorsupplier.com, www.advantech.com

background image

10 

Elektronika 

 

 

 

ZAŁĄCZNIK 1 

Zmiana ustawień dalmierza DT500 z poziomu panelu na płycie czołowej 

 

1a – zmiana zakresu wyjścia prądowego (0 – 20 mA lub 4 – 20 mA), 
1b – zmiana wartości odległości (w metrach) odpowiadającej prądowi 0 (4) mA, 
1c – zmiana wartości odległości (w metrach) odpowiadającej prądowi 20 mA, 
1d – przejście do trybu wyświetlania wartości mierzonej, 
1e – przywrócenie ustawień fabrycznych (4 – 20 mA; 0,2 – 0,8 m) 

background image

Pomiar i sterowanie w sieci przemysłowej 

11 

 

ZAŁĄCZNIK 2 

Karta katalogowa dalmierza DT500 (strona 1/2) 

 

background image

12 

Elektronika 

 

 

ZAŁĄCZNIK 2 

Karta katalogowa dalmierza DT500 (strona 2/2) 

 

background image

Pomiar i sterowanie w sieci przemysłowej 

13 

 

ZAŁĄCZNIK 3 

Lista rozkazów modułu ADAM-4016 

Składnia 

Nazwa rozkazu 

Opis rozkazu 

%AANNTTCCFF Konfiguracja 

Ustawia adres, zakres napięcia wejściowego, szybkość 
transmisji, tryb kontroli transmisji, format danych, czas 
integracji 

#AA Odczyt 

wejść analogowych 

Zwraca zmierzoną wartość wejściową w ustawionym 
formacie 

$AA0 

Kalibracja wzmocnienia 

Kalibruje wzmocnienie wejścia analogowego 

$AA1 Kalibracja 

przesunięcia Kalibruje 

przesunięcie wejścia analogowego 

$AA2 Status 

urządzenia Zwraca 

informację o bieżącej konfiguracji modułu 

#** Pomiar 

synchroniczny 

Wyzwala jednoczesny pomiar wielkości z wszystkich 
wejść analogowych modułu 

$AA4 

Odczyt wyników pomiaru 
synchronicznego 

Zwraca wynik jednoczesnego pomiaru wielkości z 
wszystkich wejść analogowych modułu 

$AAF 

Odczyt wersji oprogramowa-
nia wewnętrznego  (firmware) 

Zwraca numer wersji oprogramowania wewnętrznego 
modułu 

$AAM 

Odczyt nazwy modułu Zwraca 

nazwę modułu 

@AADI 

Odczyt z wyjść cyfrowych 
oraz alarmu 

Zwraca stany czterech wyjść cyfrowych oraz statusu 
alarmu  

@AADO(data) Zapis 

do 

wyjść cyfrowych 

Ustawia stany czterech wyjść cyfrowych 

@AAEAT Włączenie sygnalizacji alarmu  Uaktywnia sygnalizację alarmu 

@AAHI(data) 

Ustawienie górnej wartości 
dla alarmu 

Ustawia górną wartość progową dla alarmu 

@AALO(data) 

Ustawienie dolnej wartości dla 
alarmu 

Ustawia dolną wartość progową dla alarmu 

@AADA 

Wyłączenie sygnalizacji alar-
mu 

Dezaktywuje sygnalizację alarmu 

@AACA 

Wyczyszczenie bitu zatrza-
skowego alarmu  

Czyści wartość bitu zatrzaskowego alarmu  

@AARH 

Odczyt górnej wartości dla 
alarmu 

Zwraca górną wartość progową dla alarmu 

@AARL 

Odczyt dolnej wartości dla 
alarmu 

Zwraca dolną wartość progową dla alarmu 

$AA6 

Odczyt wartość napięcia wyj-
ściowego 

Zwraca ostatnią wartość napięcia wyjściowego ustawio-
ną za pomocą komendy $AA7 lub wartość startową 

$AA7 

Ustawia bieżącą wartość na-
pięcia wyjściowego 

Ustawia wartość napięcia wyjściowego 

$AAS 

Ustawia startową wartość 
napięcia wyjściowego 

Ustawia domyślną wartość napięcia wyjściowego 

$AAE 

Strojenie  napięcia wyjścio-
wego 

Koryguje napięcie wyjściowe o określoną liczbę jedno-
stek (wyjście dla mostka tensometrycznego) 

$AAA 

Kalibracja zera  napięcia wyj-
ściowego 

Kalibruje przesunięcie wyjścia analogowego(wyjście 
przewidziane dla mostka tensometrycznego) 

$AAB 

Kalibracja wzmocnienia  na-
pięcia wyjściowego 

Kalibruje wzmocnienie wyjścia analogowego(wyjście 
przewidziane dla mostka tensometrycznego) 

background image

14 

Elektronika 

 

 

ZAŁĄCZNIK 4 

Lista rozkazów modułu ADAM-4060 

Składnia 

Nazwa rozkazu 

Opis rozkazu 

%AANNTTCCFF Konfiguracja 

Ustawia adres, szybkość transmisji, tryb kontroli 
transmisji 

$AA6 Odczyt 

wyjść cyfrowych 

Zwraca bieżące stany wyjść cyfrowych 

#AABB(data) Zapis 

do 

wyjść cyfrowych 

Ustawia stany wyjść cyfrowych 

#** Pomiar 

synchroniczny 

Wyzwala jednoczesny pomiar wielkości z wszystkich 
wejść analogowych modułu 

$AA4 

Odczyt wyników pomiaru 
synchronicznego 

Zwraca wynik jednoczesnego pomiaru wielkości z 
wszystkich wejść analogowych modułu 

$AA2 Status 

urządzenia Zwraca 

informację o bieżącej konfiguracji modułu 

$AA5 Status 

zerowania 

Zwraca informację, czy moduł został wyzerowany od 
ostatniego posłużenia się komendą $AA5 

$AAF 

Odczyt wersji oprogramowa-
nia wewnętrznego  (firmware) 

Zwraca numer wersji oprogramowania wewnętrznego 
modułu 

$AAM 

Odczyt nazwy modułu Zwraca 

nazwę modułu 

 
 

background image

Pomiar i sterowanie w sieci przemysłowej 

15 

 

ZAŁĄCZNIK 5 

Przykładowe opisy komend i odpowiedzi dla modułów ADAM 

 

$AAM (ADAM-4016 & ADAM-4060) 

Nazwa 

Odczyt nazwy modułu 

Opis Komenda 

żąda od modułu o wskazanym adresie (AA) informacji i jego nazwie 

Składnia $AAM 

(cr) 

 

$ jest znakiem sterującym rozróżniającym typ rozkazu. 

 

AA (zakres 00÷FF) oznacza dwuznakowy adres modułu zapisany w formacie szesnastkowym. 

 M 

oznacza 

komendę odczytu nazwy modułu. 

 

(cr) jest znakiem końca rozkazu – znak powrotu karety (OD

h

Odpowiedź !AA(Nazwa 

modułu)(cr) jeśli komenda jest poprawna. 

 Jeśli moduł wykryje błąd składni lub komunikacji lub gdy nie ma modułu o podanym adresie, 

odpowiedź nie zostanie udzielona.  

! jest znakiem sterującym potwierdzającym poprawny odbiór rozkazu. 

AA (z zakresu 00÷FF) oznacza dwuznakowy adres modułu zapisany w formacie szesnastko-
wym. (Nazwa modułu) jest nazwą modułu o podanym adresie. 

(cr) jest znakiem końca rozkazu – znak powrotu karety (OD

h

$AA2 (ADAM-4016) 

Nazwa Status 

urządzenia 

Opis Komenda 

żąda od modułu o wskazanym adresie (AA) informacji i jego konfiguracji. 

Składnia $AA2(cr) 

 

$ jest znakiem sterującym rozróżniającym typ rozkazu. 

AA (zakres 00÷FF) oznacza dwuznakowy adres modułu zapisany w formacie szesnastkowym. 

 2 

oznacza 

komendę odczytu danych konfiguracyjnych. 

 

(cr) jest znakiem końca rozkazu – znak powrotu karety (OD

h

). 

Odpowiedź !AATTCCFF(cr) 

jeśli komenda jest poprawna. 

 ?AA(cr) 

jeśli komenda jest niepoprawna. 

 Jeśli moduł wykryje błąd składni lub komunikacji lub gdy nie ma modułu o podanym adresie, 

odpowiedź nie zostanie udzielona.  

! jest znakiem sterującym potwierdzającym poprawny odbiór rozkazu.  

? jest znakiem sterującym oznaczającym niepoprawny odbiór rozkazu.  

AA (z zakresu 00÷FF) oznacza dwuznakowy adres modułu zapisany w formacie szesnastko-
wym. 

TT jest kodem zawierającym informację o zakresie pomiarowym (p. Tabl. Z5-1).  

CC jest kodem zawierającym informację o szybkości transmisji (p. Tabl. Z5-2). 

FF zawiera informację o formacie danych, kontroli transmisji i czasie integracji (p. Rys. Z5-
1). 

(cr) jest znakiem końca rozkazu – znak powrotu karety (OD

h

).   

background image

16 

Elektronika 

 

 

Tabl. Z5-1 Kody zakresu wejściowego dla modułu ADAM-4016 

 

 

Tabl. Z5-2 Kody prędkości transmisji dla modułu ADAM-4016 

 

 

 

Rys. Z5-1. Struktura bitowa pola FF dla modułu ADAM-4016 

 

Przykład komenda: 

$452(cr) 

 odpowiedź: !45030600(cr) 

 Komenda 

żąda od modułu o adresie 45

h

 informacji i jego konfiguracji. 

 Moduł o adresie 45

h

 odpowiada: zakres pomiarowy

±500 mV; szybkość transmisji 9600 bps, 

czas integracji 50 ms; format danych inżynierski; suma kontrolna nieaktywna. 

$AA2 (ADAM-4060) 

Nazwa Status 

urządzenia 

Opis Komenda 

żąda od modułu o wskazanym adresie (AA) informacji i jego konfiguracji. 

Składnia   $AA2(cr) 

 

$ jest znakiem sterującym rozróżniającym typ rozkazu. 

AA (zakres 00÷FF) oznacza dwuznakowy adres modułu zapisany w formacie szesnastkowym. 

 2 

oznacza 

komendę odczytu danych konfiguracyjnych. 

 

(cr) jest znakiem końca rozkazu – znak powrotu karety (OD

h

). 

Odpowiedź !AATTCCFF(cr) 

jeśli komenda jest poprawna. 

 ?AA(cr) 

jeśli komenda jest niepoprawna. 

 Jeśli moduł wykryje błąd składni lub komunikacji lub gdy nie ma modułu o podanym adresie, 

odpowiedź nie zostanie udzielona.  

background image

Pomiar i sterowanie w sieci przemysłowej 

17 

 

! jest znakiem sterującym potwierdzającym poprawny odbiór rozkazu.  

? jest znakiem sterującym oznaczającym niepoprawny odbiór rozkazu.  

AA (z zakresu 00÷FF) oznacza dwuznakowy adres modułu zapisany w formacie szesnastko-
wym. 

 

TT ma zawsze wartość 40. 

 

CC jest kodem zawierającym informację o szybkości transmisji (p. Tabl. Z5-3). 

FF zawiera informację o kontroli transmisji i typie modułu (p. Rys. Z5-2). 

(cr) jest znakiem końca rozkazu – znak powrotu karety (OD

h

).  

 

 

Rys. Z5-1. Struktura bitowa pola dla modułu ADAM-4016 

 

Tabl. Z5-3 Kody prędkości transmisji dla modułu ADAM-4060 

 

 

Przykład 

komenda: $452 (cr) 

 odpowiedź: !45400601 (cr) 

 Komenda 

żąda od modułu o adresie 45

h

 informacji i jego konfiguracji. 

 Moduł o adresie 45

h

 odpowiada: szybkość transmisji 9600 bps, typ modułu ADAM-4060. 

%AANNTTCCFF (ADAM-4016) 

Nazwa Konfiguracja 

Opis 

Ustawia adres, zakres pomiarowy, szybkość transmisji, format danych, status sumy kontrolnej 
i czas integracji.  

Składnia %AANNTTCCFF(cr) 

 

% jest znakiem sterującym rozróżniającym typ rozkazu. 

 

AA (zakres 00÷FF) oznacza dwuznakowy adres modułu zapisany w formacie szesnastkowym. 

 

NN(zakres 00÷FF) oznacza nowy dwuznakowy adres modułu zapisany w formacie szesnast-
kowym (w przypadku braku zmiany adresu należy powtórzyć wartość pola AA). 

background image

18 

Elektronika 

 

 

TT jest kodem ustawiającymzakres pomiarowy (p. Tabl. Z5-1); .  

CC jest kodem ustawiającym szybkość transmisji (p. Tabl. Z5-2).  

FF ustawia format danych, kontrolę transmisji i czas integracji (p. Rys. Z5-1). 

Odpowiedź !AA(cr) 

jeśli komenda jest poprawna. 

 ? 

AA(cr) 

jeśli wprowadzono niepoprawny parametr lub gdy zacisk INIT* nie został zwarty do 

masy podczas próby zmiany szybkości transmisji albo ustawienia sumy kontrolnej. 

 Jeśli moduł wykryje błąd składni lub komunikacji lub gdy nie ma modułu o podanym adresie, 

odpowiedź nie zostanie udzielona. 

! jest znakiem sterującym potwierdzającym poprawny odbiór rozkazu.  

? jest znakiem sterującym oznaczającym niepoprawny odbiór rozkazu.  

AA (z zakresu 00÷FF) oznacza dwuznakowy adres modułu zapisany w formacie szesnastko-
wym. 

(cr) jest znakiem końca rozkazu – znak powrotu karety (OD

h

).  

Przykład komenda: 

%2324030600(cr) 

 odpowiedź: !24(cr) 

 Komenda 

konfiguruje 

moduł ADAM4016 o adresie 23

h

w następujący sposób: nowy adres 

24h; zakres wejściowy 

±500 mV, czas integracji 50 ms; dane w formacie inżynierskim, brak 

sprawdzania sumy kontrolnej. 

Odpowiedź oznacza, ze komenda konfiguracyjna została przyjęta. Należy odczekać 7 s, aby 
nowe parametry zostały zaprogramowane.

 

 

background image

Pomiar i sterowanie w sieci przemysłowej 

19 

 

ZAŁĄCZNIK 6 

Kody ASCII  

 

 

(źródło: www.lookuptables.com)