Przepisy sygnalizacji na Polskich Kolejach Państwowych
E1
Aktualną wersję podesłał: Kamil-Głogowska Szopa:
www.glogow.neohost.pl
Na tej stronie podany jest pełny tekst przepisów E1 zgodny z
książkowym wydaniem z 15 sierpnia 1998 roku.
poprawiony zgodnie z Zarządzeniem nr 152 Zarządu PKP
z dnia 7 listopada 2000 r. oraz
Zarządzeniem Nr 157 Zarządu PKP z dnia 20 lipca 1998 r.
w sprawie ustalenia Instrukcji sygnalizacji na PKP - E-1
Spis treści:
Wykaz stanowisk pracy, na których zatrudnieni pracownicy powinni otrzymać egzemplarze "Instrukcji
sygnalizacji na Polskich Kolejach Państwowych" E-1 do osobistego użytku, lub którym należy zapewnić
możliwość korzystania z egzemplarza instrukcji na swoich stanowiskach pracy (posterunkach
technicznych)
Rozdział I
Postanowienia ogólne (§1)
Rozdział II
Sygnały (§2-14)
Rozdział III
Wskaźniki (§15)
Załącznik 1
Sygnały i wskaźniki, których stosowanie jest dopuszczone na wyznaczonych liniach i stacjach
Załącznik2
Wykaz postanowień przejściowych, które obowiązują do odwołania
Załącznik 3
Przykłady osygnalizowania leżących blisko siebie odcinków torów, na szlaku jednotorowym i
dwutorowym, wymagających zwolnienia jazdy pociągów wskutek ograniczeń doraźnie wprowadzonych
oraz
przykłady osygnalizowania odcinków torów, na szlaku jednotorowym, dwutorowym i wielotorowym
(przy liczbie torów szlakowych większej niż 2), jak również przy równoległym zbliżeniu więcej niż
dwóch torów szlakowych różnych linii kolejowych, wymagających zwolnienia jazdy pociągów wskutek
ograniczeń stałych i doraźnie wprowadzonych
Zarządzenie
Nr 157 Zarządu PKP z dnia 20 lipca 1998 r.
w sprawie ustalenia Instrukcji sygnalizacji na PKP - E-1
Na podstawie art. 36 ustawy z dnia 6 lipca 1995 r. o przedsiębiorstwie państwowym "Polskie Koleje
Państwowe" (Dz. U. z 1995 r. nr 95, poz. 474; z 1996 r. nr 147, poz. 687; 1997 r. nr 28, poz. 153, nr 96
poz. 591 i nr 104 poz. 661) zarządza się, co następuje:
§ 1
1. Ustala się do użytku wewnętrznego Instrukcję sygnalizacji na PKP E-1, stanowiącą załącznik do
niniejszego zarządzenia, która ukaże się w osobnym wydaniu książkowym. *)
2. Do 31 Grudnia 1998 r. Należy dostosować urządzenia sygnalizacyjne i wskaźniki do postanowień
Instrukcji sygnalizacji na PKP E-1.
§ 2
W związku z postanowieniami ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. O transporcie kolejowym
(Dz. U. Nr 96, poz. 591) z dniem wejścia w życie niniejszego zarządzenia nie obowiązują Przepisy
sygnalizacji na Polskich Kolejach Państwowych E-1, zatwierdzone zarządzeniem Ministra Komunikacji
nr 17 z dnia 28 stycznia 1975 r. (Dz. Urz. MK nr 5, poz.36).
§ 3
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 15 sierpnia 1998 r.
PREZES ZARZĄDU PKP
Jan Janik
Nr CIAT 3-5400-2/98
*) Oddzielnie wydaną instrukcję otrzymają niektórzy odbiorcy Biuletynu PKP według odrębnego
rozdzielnika
Powrót do strony głównej E1
Wykaz stanowisk pracy,
na których zatrudnieni pracownicy powinni otrzymać egzemplarze "Instrukcji sygnalizacji na Polskich
Kolejach Państwowych" E-1 do osobistego użytku, lub którym należy zapewnić możliwość korzystania z
egzemplarza instrukcji na swoich stanowiskach pracy (posterunkach technicznych)
1. Pracownicy Dyrekcji Generalnej PKP otrzymują "Instrukcje" zgodnie z oddzielnym rozdzielnikiem
2.
Dyżurni ruchu, nastawniczowie, zwrotniczowie, ustawiacze, manewrowi, dyspozytorzy ruchu.
3. Kierownicy pociągów, kierownicy zespołów drużyn konduktorskich, konduktorzy, rewizorzy
pociągów, maszyniści-instruktorzy, maszyniści, pomocnicy maszynistów, maszyniści dźwigów
kolejowych, kierownicy pogotowia technicznego, kierowcy pojazdów pomocniczych i pojazdów
drogowo-szynowych, operatorzy maszyn torowych, konwojenci wagonów służbowych.
4.
Pracownicy jednostek i komórek organizacyjnych PKP, nie wymienieni w ust. 2 i 3, których czynności
są związane z ruchem kolejowym, otrzymują ,,Instrukcję" do osobistego użytku zgodnie z osobnymi
rozdzielnikami, obowiązującymi w tych jednostkach i komórkach.
Powrót do strony głównej E1
§1 Postanowienia ogólne
1.
Instrukcja niniejsza dotyczy sygnalizacji na Polskich Kolejach Państwowych.
Stosowanie sygnałów i wskaźników nie zawartych w instrukcji jest dopuszczalne tylko za każdorazowym
zezwoleniem Zarządu PKP.
2. Niniejsza instrukcja dotyczy w pełnym zakresie linii normalnotorowych i szerokotorowych
magistralnych, pierwszorzędnych i drugorzędnych.
Na liniach znaczenia miejscowego mogą być stosowane odstępstwa za każdorazowym zezwoleniem
Zarządu PKP.
Na kolejach wąskotorowych obowiązuje odrębnie wydana instrukcja sygnalizacji.
3. Sygnalizacja na PKP, jeśli chodzi o semafory, jest sygnalizacją prędkości, a więc poszczególne sygnały
na semaforach zezwalające na jazdę, niezależnie od tego, gdzie semafor się znajduje, podają maszyniście
pociągu prędkość, z jaką ma prowadzić pociąg (największa dozwolona czy zmniejszona).
4. Sygnały i wskaźniki służą do wzajemnego porozumiewania się personelu kolejowego w celu
zapewnienia bezpieczeństwa oraz sprawnej organizacji ruchu pociągów i pracy manewrowej.
5. Sygnał jest to znak umowny lub zespół tych znaków, za pomocą których podaje się nakaz wykonania
określonych czynności, związanych z ruchem pociągów, manewrami lub bezpieczeństwem mienia
kolejowego, pracowników kolejowych i osób trzecich.
6.
Wskaźnik jest to znak umowny, za pomocą którego podaje się nakazy lub polecenia nie objęte
sygnałami, związane z ruchem pociągów, manewrami lub bezpieczeństwem mienia kolejowego,
pracowników kolejowych i osób trzecich.
7.
Sygnały dzieli się na wzrokowe i słuchowe.
Sygnały wzrokowe dzieli się na kształtowe i świetlne, dzienne i nocne.
Sygnały świetlne mają te same obrazy sygnałowe zarówno w dzień, jak i w nocy.
8. Nocne sygnały wzrokowe należy stosować także w dzień, w warunkach ograniczonej widoczności
(mgła, opady atmosferyczne itp.).
Odnosi się to przede wszystkim do semaforów, tarcz ostrzegawczych i sygnałów drogowych oraz do
innych właściwych przyborów sygnałowych.
9. W razie dostrzeżenia lub usłyszenia dwóch różnych sygnałów należy zastosować się do tego sygnału,
który bardziej zapewnia bezpieczeństwo.
10. Jeżeli ukazujący się sygnał (dzienny lub nocny) nie odpowiada ściśle obrazowi sygnałowemu
ustalonemu w instrukcji, jest to sygnał wątpliwy (niepewny). Sygnał wątpliwy albo brak świateł na
semaforze świetlnym, z uwzględnieniem przypadku opisanego w ust.11, oznaczają sygnał "Stój" (S 1, Sr
1).Każdy sygnał wątpliwy na innym sygnalizatorze należy także rozumieć w znaczeniu, które bardziej
zapewnia bezpieczeństwo.
11. Jeżeli w porze ciemnej semafor kształtowy wskazuje nocny sygnał Sr 1 "Stój", nocny sygnał
wątpliwy lub jest nieoświetlony i jednocześnie sygnał dzienny zezwalający na jazdę, a przed semaforem
tym nie ustawiono tarczy zatrzymania (sygnał D1), ważny jest sygnał dzienny.
12. Pracownik kolejowy powinien podczas pełnienia służby mieć przy sobie właściwe przybory
sygnałowe, jeżeli to przewiduje instrukcja dla danego stanowiska pracy.
13. Każdy pracownik powinien umieć i obowiązany jest podawać sygnał zatrzymania pociągu lub
manewrującego składu oraz sygnały "Alarm" i "Pożar", w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa ruchu,
życia ludzkiego lub mienia.
14.
Wszelkie warunki techniczne, instrukcje oraz zarządzenia odnoszące się do sygnalizacji, powinny
ściśle odpowiadać postanowieniom niniejszej instrukcji.
Powrót do strony głównej E1
§2 SYGNAŁY
Na PKP stosuje się:
§3 Sygnały na semaforach (Sr, S, Sz)
§4 Sygnały powtarzające (Sp)
§5 Sygnały na tarczach ostrzegawczych (O, Od, Ot, Os)
§6 Sygnały zamknięcia toru (Z)
§7 Sygnały dawane przy manewrach (M, Rm, Rt)
§8 Sygnały dawane przez dyżurnego ruchu (Rd)
§9 Sygnały drogowe (D)
§10 Sygnały na pociągu i taborze kolejowym (Pc i Tb)
§11 Sygnały dawane przez drużynę pociągową (Rp)
§12 Sygnały dawane przy próbie hamulców zespolonych (Rh)
§13 Sygnały dawane w razie rozerwania pociągu (Rr)
§14 Sygnały alarmowe (A)
Powrót do strony głównej E1
§3 Sygnały na semaforach (Sr, S, Sz)
Semafory kształtowe
Semafory świetlne
Sygnał zastępczy
Rozróżnia się semafory kształtowe i świetlne
1. SEMAFOR KSZTAŁTOWY składa się ze słupa, na którym są umieszczone ruchome ramiona koloru
białego z czerwoną obwódką oraz latarnie i przesłony z kolorowymi szkłami. W uzasadnionych
przypadkach, w celu zapewnienia lepszej widzialności, kolory ramienia i obwódki mogą być odwrócone.
Na maszcie semafora umieszcza się widoczną z przodu listwę z biało-czerwonymi pasami tak, by pas
środkowy był czerwony
Przez nastawienie jednego lub dwóch ramion semafora w odpowiednie położenie lub też przez ukazanie
się odpowiedniego światła na semaforze wydaje się nakaz zabraniający lub zezwalający na jazdę pociągu.
Sygnał Sr1 "Stój"
Dzienny
Ramię semafora ustawione poziomo,
na prawo od słupa semaforowego
Nocny
Czerwone światło na semaforze
Sygnał Sr2 "Wolna droga"
Dzienny
Ramię semafora wzniesione pod kątem
45 st. do poziomu, na prawo od
słupa semaforowego
Nocny
Zielone światło na semaforze
Sygnał Sr2 zezwala na jazdę z największą dozwoloną szybkością dla pociągu na danym odcinku linii,
wskazaną w służbowym rozkładzie jazdy.
Sygnał Sr3 "Wolna droga ze zmniejszoną szybkością"
Dzienny
Dwa ramiona semafora wzniesione pod kątem
45 st. do poziomu, na prawo
od słupa semaforowego
Nocny
Dwa światła na semaforze w jednym pionie:
dolne światło pomarańczowe a górne zielone
Sygnał Sr3 zezwala na jazdę z szybkością nie większą niż 40 km/h, począwszy od semafora do końca
okręgu zwrotnicowego osłanianego tym semaforem.
Semafory kształtowe stosuje się na liniach bez blokady samoczynnej.
1) Na semaforach kształtowych używa się do dawania sygnałów dziennych ramion, a do dawania
sygnałów nocnych - świateł na słupie semafora.
Zależnie od liczby ramion semafory mogą być jednoramienne i dwuramienne.
2) Do kontrolowania w nocy położenia ramion semafora i świecenia się latarń stosuje się światła
wsteczne.
Gdy semafor pokazuje sygnał Sr1 "Stój", górna latarnia pokazuje wstecz duże światło matowobiałe lub
mleczne, a na semaforze dwuramiennym - oprócz tego - dolna latarnia małe swiatło matowobiałe lub
mleczne.
Gdy semafor pokazuje sygnał Sr2, górna latarnia pokazuje wstecz duże światło białe, a na semaforze
dwuramiennym oprócz tego - dolna latarnia małe światło matowobiałe lub mleczne.
Gdy semafor wskazuje sygnał Sr3 - obie latarnie pokazują wstecz duże światła białe.
Wymienione światła wsteczne należy stosować na wszystkich semaforach kształtowych, jeśli zachodzi
tego potrzeba
.
2. SEMAFOR ŚWIETLNY składa się z oprawy (głowicy) na słupie lub podstawie (semafor
karzełkowy), w której umieszczono jedną lub więcej lamp z kolorowymi szkłami lub z oprawy
zawieszonej obok lub nad torem (patrz jednak
pkt 5a
).
Na semaforach świetlnych stosuje się światła koloru czerwonego, zielonego, pomarańczowego i białego.
Światła koloru zielonego, pomarańczowego i białego mogą być ciągłe lub migające.
Światło czerwone stosuje się tylko ciągłe.
Obraz sygnałowy może być podawany jednym lub dwoma światłami jednocześnie.
Obraz sygnałowy składający się tylko z jednego światła (oprócz czerwonego) może być podany światłem
ciągłym lub migającym.
Jeżeli obraz sygnałowy składa się z dwóch świateł, to dolne światło jest zawsze pomarańczowe ciągłe,
górne zaś światło może być zielone lub pomarańczowe, ciągłe lub migające.
Jako uzupełnienie dolnego światła pomarańczowego ciągłego może być stosowany poziomy pas świetlny
koloru zielonego lub pomarańczowego.
Pas ten ma znaczenie tylko łącznie z dolnym palącym się światłem pomarańczowym.
Jeżeli obraz sygnałowy składa się z jednego światła zielonego ciągłego, to dopuszczalne jest
przejechanie obok tego sygnału z największą dopuszczalną szybkością dla pociągu na danym
odcinku linii, wskazaną w służbowym rozkładzie jazdy.
Jedno światło pomarańczowe ciągłe oznacza, że następny semafor wskazuje sygnał "Stój"
Jedo światło zielone migające lub pomarańczowe migające oznacza natomiast, że następny semafor
należy minąc z szybkością mniejszą od największej dozwolonej.
Jeżeli obraz sygnałowy składa się z dwóch świateł, to zezwala się na jazdę przy tym semaforze oraz
przez okręg zwrotnicowy osłaniany tym semaforem z szybkością zmniejszoną do 100, 60 kub 40
km/h, o czym informuje światło dolne, zawsze pomarańczowe ciągłe, ewentualnie uzupełnione
pasem świetlnym koloru zielonego lub pomarańczowego. Światło górne informuje, jaki sygnał
wskazuje następny semafor.
Obrazy sygnałowe, używane w sygnalizacji na Polskich Kolejach Państwowych, wskazują następujące
szybkości:
największą dozwoloną na danym odcinku liniim wskazaną dla każdego pociągu w służbowym
rozkładzie jazdy,
100 km/h, 60 km/h, 40 km/h
Sygnał S1"Stój"
Czerwone światło na
semaforze
Sygnał S2 "Jazda z
największą
dozwoloną
szybkością"
Jedno zielone światło
ciągłe
na semaforze
Sygnał S3 "Jazda z
największą
dozwoloną szybkością,
nie wiekszą niż 160 km/h
- w przodzie są dwa odstępy
blokowe wolne- a przy
następnym semaforze
z szybkością nie
przekraczającą 100 km/h"
Jedno zielone światło
migające na semaforze
Sygnał S4 "Następny semafor
wskazuje sygnał zezwalający
na jazdę z szybkością zmniejszoną
do 40 lub 60 km/h"
Jedno pomarańczowe
światło migające na semaforze
Sygnał S5
"Następny semafor
wskazuje sygnał
"Stój"
Jedno światło
pomarańczowe
ciągłe na semaforze
Sygnał S6 "Jazda z
szybkością
nie przekraczającą 100
km/h,
a potem z największą
dozwoloną szybkością"
Dwa światła na semaforze w
jednym pionie:
dolne światło pomarańczowe
ciągłe,
a pod nim świetlny pas
zielony poziomy,
górne światło - zielone ciągłe
Sygnał S7 "Jazda z
szybkością
nie przekraczającą 100
km/h przy tym
i przy następnym
semaforze"
Dwa światła na semaforze
w jednym pionie:
dolne światło
pomarańczowe ciągłe,
a pod nim świetlny pas
zielony poziomy,
górne światło - zielone
migające
Sygnał S8 "Jazda z szybkością
nie przekraczającą 100 km/h,
a przy następnym semaforze z
szybkością zmniejszoną
do 40 lub 60 km/h"
Dwa światła na semaforze w
jednym pionie:
dolne światło pomarańczowe
ciągłe,
a pod nim świetlny pas zielony
poziomy,
górne światło - pomarańczowe
migające
Sygnał S9 "Jazda z
szybkością
nie przekraczającą 100
km/h,
a przy następnym
semaforze -
"Stój"
Dwa światła na semaforze
w jednym pionie:
dolne światło
pomarańczowe ciągłe,
a pod nim świetlny pas
zielony poziomy,
górne światło -
pomarańczowe ciągłe.
Sygnał S10 "Jazda z
szybkością
nie przekraczającą 40
km/h,
a potem z największą
dozwoloną szybkością"
Dwa światła na semaforze
w jednym pionie:
dolne światło pomarańczowe
ciągłe,
a górne - zielone ciągłe
Sygnał S10a "Jazda z
szybkością
nie przekraczającą 60
km/h,
a potem z największą
dozwoloną szybkością"
Dwa światła na semaforze
w jednym pionie:
dolne światło pomarańczowe
ciągłe,
a pod nim świetlny pas
pomarańczowy poziomy,
górne - zielone ciągłe
Sygnał S11 "Jazda z
szybkością
nie przekraczającą 40
km/h,
a przy następnym
semaforze - z szybkością
nie przekraczającą 100
km/h"
Dwa światła na semaforze w
jednym pionie:
dolne światło
pomarańczowe ciągłe,
górne - zielone migające
Sygnał S11a"Jazda z
szybkością
nie przekraczającą 60
km/h,
a przy nastepnym
semaforze -
z szybkością nie
przekraczającą 100 km/h"
Dwa światła na semaforze
w jednym pionie:
dolne światło
pomarańczowe ciągłe,
a pod nim świetlny pas
pomarańczowy poziomy,
górne - zielone migające
Sygnał S12 "Jazda z
szybkością
nie przekraczającą 40 km/h, a
przy następnym semaforze
- z szybkością nie
przekraczającą 40 lub 60
km/h"
Dwa światła na semaforze w
jednym pionie:
dolne światło pomarańczowe
ciągłe,
górne - pomarańczowe
migające
Sygnał S12a "Jazda z
szybkością
nie przekraczającą 60
km/h,
a przy następnym
semaforze -
z szybkością nie
przekraczającą 40 lub 60
km/h"
Dwa światła na semaforze w
jednym pionie:
dolne światło pomarańczowe
ciągłe,
a pod nim świetlny pas
pomarańczowy poziomy,
górne - pomarańczowe
migające
Sygnał S13 "Jazda z
szybkością
nie przekraczającą 40
km/h,
a przy następnym
semaforze - "Stój"
Dwa światła
pomarańczowe ciągłe
na semaforze w jednym
pionie
Sygnał S13a "Jazda z szybkością nie przekraczającą 60 km/h,
a przy następnym semaforze - "Stój"
Dwa światła pomarańczowe ciągłe na semaforze w jednym pionie,
a pod nimi świetlny pas pomarańczowy poziomy.
Zestawienie obrazów sygnałowych semaforów świetlnych
Uwaga: podane powyżej zestawienie dotyczy przypadku, gdy największa dozwolona prędkość dla pociągu
na danym odcinku linii, wskazana w służbowym rozkładzie jazdy, przekracza 100 km/h
*) Jazda z największą dozwoloną prędkością
**) Jazda z największą dozwoloną prędkością, nie większą niż 160 km/h - w przodzie są dwa odstępy
blokowe wolne - a przy następnym semaforze z prędkością nie przekraczającą 100 km/h
***) Następny semafor wskazuje sygnał zezwalający na jazdę z prędkością zmniejszoną do 40 lub 60
km/h
****) Następny semafor wskazuje sygnał "Stój"
1) Sygnały na semaforach świetlnych mogą byc podawane przez pracownika lub mogą wyświetlać się
samoczynnie pod wpływem oddziaływania pociągu.
W zależności od tego rozróżniamy semafory świetlne półsamoczynne i samoczynne. Dla odróżnienia,
słupy semaforów półsamoczynnych są malowane w poziome pasy czerwono - białe, samoczynnych
zaś - na biało.
W przypadku semaforów świetlnych karzełkowych, umieszczonych na podstawie, maluje się tarczę tłową
lub głowicę tego semafora na przemian w poziome pasy białe i czerwone w ten sposób, aby pas czerwony
był pomiędzy białymi.
W razie zawieszenia latarni sygnałowej obok toru lub nad torem
(pkt.5a)
należy umieścić nad nią pas
blachy pomalowany na biało (sem. samoczynny) albo na przemian w poziome pasy białe i czerwone tak,
aby pas czerwony był pomiędzy białymi.
2) Pociąg zatrzymany na szlaku przed semaforem odstępowym samoczynnym wskazującym sygnał S1
"Stój" powinien jechać dalej, gdy na semaforze ukaże się sygnał zezwalający na jazdę. Jeżeli po
zatrzymaniu się pociągu przed semaforem samoczynnym odstępowym nie ukaże się sygnał zezwalający,
maszynista powinien uruchomić pociąg, jeżeli z pojazdu trakcyjnego nie widać pociągu lub innej
przeszkody do jazdy na przednim odstępie, lecz powinien jechać wówczas z ostrożnością tak, aby mógł w
każdej chwili zatrzymać pociąg w razie nagłego zauważenia przeszkody, przy czym szybkość jazdy po
odstępie nie powinna przekraczać 20 km/h.
Jazda pociągu z ostrożnością obowiązuje do czasu minięcia przez czoło pociągu semafora wskazującego
sygnał zezwalający na jazdę
3) Pociąg zatrzymany przed semaforem wskazującym sygnał "Stój", nieoświetlonym lub wskazującym
białe światło bądź sygnał wątpliwy (niepewny), z wyjątkiem semafora odstępowego samoczynnego,
może jechać dalej , gdy na semaforze ukaże się sygnał zezwalający lub sygnał zastępczy albo na rozkaz
pisemny doręczony drużynie pociągowej bądź przekazany za pomocą urządzeń łączności.
4) Pociąg zatrzymany wskutek braku semafora kształtowego lub świetlnego w miejscu, na którym
poprzednio się znajdował, jak równiez pociąg zatrzymany przed sygnałem
D1 (tarcza zatrzymania)
ustawionym w miejscu brakującego semafora, może jechać dalej na rozkaz pisemny, doręczony drużynie
pociągowej lub przekazany za pomocą urządzeń łączności.
5) Semafory są ustawiane lub zawieszane bezpośrednio obok toru, do któredo się odnoszą według
następujących zasad:
a) na stacji oraz na szlaku jednotorowym - po prawej stronie toru, patrząc w kierunku jazdy. Na stacji
dla osygnalizowania jazdy po torze głównym dodatkowym semafor może być wyjątkowo (po uzyskaniu
zgody naczelnego dyrektora okręgu infrastruktury kolejowej) umieszczony nad tym torem;
b) na szlaku o dwóch torach - po zewnetrznej stronie torów, tzn. dla toru prawego - po prawej, a dla toru
lewego - po lewej stronie patrząc w kierunku jazdy;
c) na szlaku o większej liczbie torów niż dwa:
- przy torach skrajnych - po zewnetrznej stronie torów, tzn tak jak na szlaku o dwóch torach,
- przy torach nieskrajnych - po prawej stronie toru, patrząc w kierunku jazdy;
d) jeżeli na szlaku następuje równoległe zbliżenie dwóch lub więcej torów, to:
- na odcinku wspólnym semafory umieszcza się odpowiednio według zasad podanych w pkt. 5b i 5c
- na odcinkach, na których tory się oddalają do posterunków ruchu nie leżących na danym odcinku linii o
dwóch lub więcej torach, semafory umieszcza się odpowiednio według zasad podanych w pkt. 5a, 5b i 5c.
Podane w pkt. 5b, c i d zasady dotyczą zarówno sytuowania semaforów na szlaku jak i osygnalizowania
wjazdów pociągów ze szlaku na zapowiadawczy posterunek ruchu.
Jeżeli w miejscowych warunkach jest niemożliwe albo technicznie utrudnione zachowanie zasad
sytuowania semaforów podanych pod lit. a), b), c) i d), to za zezwoleniem naczelnego dyrektora okręgu
infrastruktury kolejowej semafor można umieścić w innym miejscu, niż jest to wymagane Należy
wówczas zastosować właściwy
wskaźnik W15
w tym miejscu, gdzie normalnie powinien znajdowac się
semafor.
6) Sygnał Sr1 lub S1 na semaforze jest ważny zarówno dla pociągów, jak i dla manewrów i oznacza
zakaz przejechania obok semafora wskazującego taki sygnał.
Manewrujący tabor może minąć sygnał "Stój" (Sr1, S1) na semaforze nie oznaczonym białą tabliczką z
czarną literą "m":
a) gdy zostanie podany sygnał
"Jazda dozwolona" (Z2
) na tarczy zaporowej lub sygnał "
Jazda
manewrowa dozwolona" (M2, Ms2)
na tarczy manewrowej;
b) jeżeli nie ma tarczy zaporowej lub manewrowej - gdy pracownik obsługujący dany semafor da za
pomocą sygnału
"Do mnie" (Rm1)
lub
"Ode mnie" (Rm2)
pozwolenie na minięcie sygnału"Stój" (Sr1,
S1)
Sygnał zezwalający na semaforze oznacza zakaz manewrowania na drodze przebiegu pociągu.
8) Semafory kształtowe nie oddane do użytku lub unieważnione oznacza się przez umocowanie
wskaźnika W31 na poziomo ustawionym ramieniu albo przez zwieszenie i przymocowanie ramion do
słupa.
Semafory świetlne nie oddane do użytku lub unieważnione oznacza się przez umieszczenie wskaźnika
W31 pod oprawą semafora.
Semaforów nie oddanych do użytku lub unieważnionych nie oświetla się.
Sygnał zastępczy Sz
Jedno swiatło matowobiałe migające na semaforze lub słupie semafora, wskazującego sygnał Sr1 lub S1
"Stój" bądź sygnał wątpliwy, bądź też nieoświetlonego, albo umieszczone na osobnej podstawie
(sygnalizatorze sygnału zastępczego)
3. SYGNAŁ ZASTĘPCZY "Sz" oznacza: "Można przejechać obok semafora wskazującego sygnał Sr1
lub S1 "Stój" bądź sygnał wątpliwy, bądź też semafora nieoświetlonego lub przejechać obok
sygnalizatora sygnału zastępczego (mającego wyłącznie lampę ze światłem białym) bez pisemnego
rozkazu"
1) Sygnał zastępczy "Sz" stosuje się w razie niemożności podania sygnału zezwalającego na jazdę,
ukazania się sygnału wątpliwego lub gdy semafor jest nieoświetlony, a także na semaforze stale
wskazującym sygnał S1 "Stój" (wyposażonym w dwie lampy sygnałowe: ze swiatłem czerwonym i ze
światłem białym) oraz na sygnalizatorze sygnału zastępczego (mającym wyłącznie lampę ze światłem
białym).
2) Sygnał zastępczy "Sz" zezwala na przejechanie obok semafora wskazującego sygnał Sr1 lub S1 "Stój",
bądź też semafora wskazującego sygnał wątpliwy lub semafora nieoświetlonego - bez wręczenia rozkazu
pisemnego (przy wyjazdach pociągów na tor szlakowy w kierunku przeciwnym do zasadniczego
obowiązują oprócz tego postanowienia
par.15 instrukcji sygnalizacji E1
i odpowiednie postanowienia
instrokcji ruchu R1).
3) Sygnałem zastępczym "Sz", podanym na sygnalizatorze sygnału zastępczego lub na semaforze stale
wskazującym sygnał S1 "Stój", ustawionym przed posterunkiem zapowiadawczym według zasad
ustawiania semaforów wjazdowych, daje się zezwolenie na wjazd na posterunek zapowiadawczy z toru
szlakowego z kierunku przeciwnego do zasadniczego. W takim przypadku, przed semaforem stale
wskazującym sygnał S1 "Stój" nie jest wymagana tarcza ostrzegawcza. W uzasadnionych przypadkach,
np. na odcinkach linii, na których przewiduje się wykonywanie planowych robót wymagających
zamknieć torowych, mogą być stosowane przenośne sygnalizatory sygnału zastępczego (Sz) lub
przenosne semafory stale wskazujące sygnał S1 "Stój".
Sygnał zastępczy stosuje się także do podawania zezwolenia na wyjazd z toru stacyjnego, przy którym
nie ma semafora wyjazdowego lub drogowskazowego, a zastosowany jest semafor wyjazdowy lub
drogowskazowy wspólny dla grupy torów. W takim przypadku sygnał zastępczy podawany jest na
semaforze stale wskazującym sygnał S1 "Stój" lub na sygnalizatorze sygnału zastępczego (mającego
wyłącznie lampę ze światłem białym) umieszczonym przy torze, z którego następuje wyjazd.
4) Jazda na sygnał zastępczy "Sz" może odbywać się z szybkością nie wiekszą niż 40 km/h i nie wymaga
zatrzymania się przed nim. Maszynista jednak powinien tak regulować szybkość jazdy, aby mógł w
każdej chwili zatrzymać pociąg, w razie nagłego zauważenia przeszkody. Przy wyjeździe na szlak bez
blokady samoczynnej jazda z prędkością do 40 km/h obowiązuje w granicach posterunku ruchu.
5) Wyjazd pociągu na szlak z blokadą samoczynną na podstawie sygnału zastępszego"Sz", rozkazu
pisemnego doręczonego drużynie pociągowej lub przekazanego za pomocą urządzeń łączności powinien
odbywać się ze szczególną ostrożnością, tak aby maszynista mógł w każdej chwili zatrzymać pociąg w
razie nagłego zauważenia przeszkody, przy czym szybkość jazdy nie może przekraczać 20 km/h. Jazda
pociągu z ostrożnością obowiązuje do czasu minięcia przez czoło pociągu semafora wskazującego sygnał
zezwalający na jazdę, o ile maszynista nie otrzymał rozkazu pisemnego z informacją, że samoczynne
semafory odstępowe są nieważne. Przy wyjeździe na szlak z blokadą samoczynną na podstawie sygnału
zastępczego "Sz" podanego na semaforze wyjazdowym grupowym, jazda z prędkością nie większą niż 20
km/h obowiązuje od tego semafora..
Powrót do strony sygnałów
§4 Sygnały powtarzające (Sp)
Sygnał Sp1"Semafor
wskazuje sygnał Sr1
lub S1 "Stój"
Dwa światła w jednym
pionie:
dolne -
matowobiałe,górne -
pomarańczowe
Sygnał Sp2 "Semafor
wskazuje sygnał
zezwalający na jazdę z
największą dozwoloną
prędkością"
Dwa światła w jednym
pionie:
dolne - matowobiałe,górne -
zielone
Sygnał Sp3 "Semafor
wskazuje sygnał
zezwalający na jazdę z
prędkością nie
przekraczającą 100 km/h"
Dwa światła w jednym
pionie:dolne -
matowobiałe,górne - zielone
migające
Sygnał Sp4 "Semafor
wskazuje sygnal
zezwalający na jazdę z
prędkością zmniejszoną do
40 lub 60 km/h"
Dwa światła w jednym
pionie:dolne -
matowobiałe,górne -
pomarańczowe migające
1. Sygnały powtarzające służą do informowania, jaki sygnał jest na semaforze znajdującym się za
sygnalizatorem powtarzającym, patrząc w kierunku jazdy i odnoszą się zarówno do semaforów
kształtowych, jak i świetlnych.
2. Sygnały powtarzające stosuje się wyjątkowo na stacjach oraz na tych szlakach, które nie mają
blokady samoczynnej, gdy ze względu na przeszkody terenowe (np wykopy, budynki, łuki itp.) nie
można uzyskać przepisowej widoczności semafora.Jeżeji zachodzi potrzeba, to można stosować więcej
niż jeden, lecz nie więcej niż trzy sygnały powtarzające.Sygnały powtarzające powinny być zaopatrzone
w tablice wskazujące czarnymi pasami pionowymi na białym tle kolejność tych sygnałów, licząc od
semafora, do którego się odnoszą.
3. Sygnały powtarzające ustawia się pomiędzy semaforem a odnoszącą się do niego tarczą ostrzegawczą
lub między dwoma semaforami, w miarę możliwości po tej samej stronie toru, co semafor, do którego się
odnoszą.
4. Stwierdzenie wskazania sygnału powtarzającego nie zwalnia maszynisty od obowiązków
obserwowania sygnału na semaforze.
5. Sygnalizatory powtarzające nie oddane do użytku lub unieważnione oznacza się przez umieszczenie
wskaźnika W 31 pod oprawą sygnalizatora.
Powrót do strony sygnałów
§5 Sygnały na tarczach ostrzegawczych (O)
Tarcze mechaniczne dwustawne
Tarcze mechaniczne trzystawne
Tarcza mechaniczna nieruchoma
Tarcze świetlne
1. Rozróżnia się tarcze ostrzegawcze kształtowe ruchome i nieruchome, tarcze świetlne oraz tarcze
ostrzegawcze przejazdowe..
2.Tarcze ostrzegawcze kształtowe ruchome mogą być dwustawne lub trzystawne, w zależności od tego,
czy mozna na nich nastawć dwa, czy też trzy obrazy sygnałowe.
1) TARCZA OSTRZEGAWCZA DWUSTAWNA składa się ze słupa, na którym znajduje się tarcza
okrągła (dysk) obracająca się naokoło osi poziomej, z jedną latarnią umieszczoną po prawej stronie słupa.
Na tej tarczy mozna nastawić następujące obrazy sygnałowe:
Sygnał Od1 "Semafor wskazuje sygnał Sr1 "Stój"
Dzienny
Okrągła tarcza pomarańczowa z
czarnym pierścieniem i białą obwódką
ustawiona pionowo
Nocny
Pomarańczowe światło na tarczy
Sygnał Od2 "Semafor wskazuje sygnały Sr2 lub Sr3 zezwalające na jazdę"
Dzienny
Tarcza w położeniu poziomym
Nocny
Zielone światło na tarczy
2) TARCZA OSTRZEGAWCZA TRZYSTAWNA składa się ze słupa, na którym znajduje się okrągła
tarcza (dysk) obracająca się naokoło osi poziomej, białej strzały umieszczonej na słupie pod tarczą oraz
latarń umieszczonych z prawej strony słupa.
Na tej tarczy można nastawić następujące obrazy sygnałowe:
Sygnał Ot1 "Semafor wskazuje sygnał Sr1 "Stój"
Dzienny
Okrągła tarcza pomarańczowa
z czarnym pierścieniem i białą obwódką,
a pod nią biała strzała z czerwoną obwódką
- skierowana w dół
Nocny
Pomarańczowe światło na tarczy
Sygał Ot2 "Semafor wskazuje sygnał Sr2 "Wolna droga"
Dzienny
Tarcza w położeniu poziomym,
a pod nią biała strzała z czerwoną obwódką,
skierowana w dół
Nocny
Zielone światło na tarczy
Sygnał Ot3 "Semafor wskazuje sygnał Sr3 "Wolna droga ze zmniejszonš szybkością"
Dzienny
Okrągła tarcza pomarańczowa
z czarnym pierścieniem
i białą obwódką, a pod nią
Nocny
Dwa światła w jednym pionie:
dolne światło zielone,
a górne - pomarańczowe
biała strzała z czerwoną
obwódką, skierowana ukośnie
pod kątem 45 st. w dół na prawo
od słupa tarczy
3. Tarcze ostrzegawcze kształtowe ustawia się przed semaforami kształtowymi.
4. Tarcze ostrzegawcze dwustawne w położeniu na sygnał Od2 wskazują, że semafor, do którego się
odnoszą, jest ustawiony na sygnał zezwalający bez bliższego określenia tego sygnału, tarcze zaś
ostrzegawcze trzystawne w położeniu na sygnał Ot2 albo Ot3 wskazują oprócz tego czy semafor jest
nastawiony na sygnał "Wolna droga", czy też "Wolna droga ze zmniejszoną szybkością".
5. Dla kontrolowania, czy świeci się latarnia na tarczy ostrzegawczej kształtowej, pokazuje ona wstecz:
1) przy nastawianiu sygnału Od1 - duże światło matowobiałe,
2) przy nastawianiu sygnału Od2 - duże światło białe,
3) przy nastawianiu sygnałów Ot1, Ot2 i Ot3 - małe światło matowobiałe.
6. TARCZA OSTRZEGAWCZA KSZTAŁTOWA NIERUCHOMA składa się ze słupa, na którym
jest umieszczona okrągła tarcza (dysk) pomarańczowa z czarnym pierścieniem i białą obwódką oraz
latarnia z pomarańczowym szkłem. Tarcza ta wskazuje tylko jeden obraz sygnałowy, a mianowicie:
Sygnał On "W odległości drogi hamowania pociągów znajduje się semafor"
Dzienny
Nieruchoma okrągła tarcza
pomarańczowa z czarnym
pierścieniem i białą obwódką
Nocny
Jedno pomarańczowe światło
na tarczy
1) Nieruchoma tarcza ostrzegawcza (sygnał On) nakazuje zmniejszenie szybkości pociągów z takim
wyrachowaniem, ażeby pociąg był zatrzymany przed semaforem wskazującym sygnał "Stój". Na tych
tarczach ostrzegawczych używa się do dawania sygnałów dziennych nieruchomej tarczy, a do odawania
sygnałów nocnych - światła latarni umieszczonej w otworze tarczy.
2) W przypadku, gdy maszynista pociągu dostrzeże na semaforze sygnał zezwalający, powinien
regulować szybkośc pociągu w zależności od miejscowych warunków, kierując się obowiązującymi
przepisami.
W nocy latarnia nieruchomej tarczy ostrzegawczej pokazuje wstecz światło białe w celu kontroli, czy się
świeci.
7. TARCZA OSTRZEGAWCZA ŚWIETLNA składa się ze słupa, na którym umieszczona jest oprawa
z dwiema latarniami w jednym pionie: jedna ze szkłem pomarańczowym i jedna ze szkłem zielonym albo
umieszczona jest oprawa z jedną latarnią ze szkłem pomarańczowym. Na tarczy tej można wyświetlić
następujśce obrazy sygnałowe:
Sygnał Os1 "Semafor,
do którego się tarcza
odnosi,
wskazuje sygnał "Stój"
Jedno światło
pomarańczowe
ciągłe na tarczy
Sygnał Os2 "Jazda obok
tarczy przy semaforze,
do którego tarcza się odnosi,
z największą dozwoloną
szybkością"
Jedno światło zielone ciągłe
na tarczy
Sygnał Os3 "Semafor,
do
którego tarcza sie
odnosi,
wskazuje sygnał
zezwalający
na jazdę z szybkością nie
przekraczającą 100
km/h"
Jedno światło zielone
migające na tarczy
Sygnał Os4 "Semafor, do
którego tarcza sie odnosi,
wskazuje sygnał
zezwalający
na jazdę z szybkością
zmniejszoną
do 40 lub 60 km/h"
Jedno światło pomarańczowe
migające na tarczy
1) Do dawania sygnałów na tarczach ostrzegawczych świetlnych używa się świateł w dzień, jak i w nocy.
2) Tarcze ostrzegawcze świetlne ustawia się przed semaforami świetlnymi. Tarcze takie mogą być
ustawiane również przed semaforami kształtowymi.
8. Tarcza ostrzegawcza przejazdowa składa się ze słupa, na którym umieszczona jest oprawa z dwiema
lampami mogącymi świecić światłem białym w jednym pionie, oraz pod nimi, dwiema lampami
mogącymi świecić światłem pomarańczowym w linii poziomej. Słup tarczy ostrzegawczej przejazdowej,
w odróżnieniu od innych sygnalizatorów, pomalowany jest w poziome pasy biało - czarne. Na tarczy tej
można wyświetlić następujące obrazy sygnałowe:
Sygnał Osp1 "Urzšdzenia sygnalizacji na przejeździe, do którego tarcza się odnosi, są niesprawne,
jazda przez przejazd z prędkością 20 km/h"
Dwa światła pomarańczowe ciągłe w linii poziomej
Sygnał Osp2 "Urządzenia sygnalizacji na przejeździe, do którego się tarcza odnosi, są sprawne.
Jazda z największą dozwoloną prędkością"
Dwa białe światła ciągłe w linii pionowej
1) Do dawania sygnałów na tarczach ostrzegawczych przejazdowych używa się świateł w dzień, jak i w
nocy.
2) Tarcze ostrzegawcze przejazdowe mogą być ustawiane przed przejazdami wyposażonymi w
urządzenia ostrzegające użytkowników dróg o zbliżaniu się pociągu.
3) Tarcza ostrzegawcza przejazdowa wskazuje, czy użytkownicy drogi są ostrzegani o zbliżaniu się
pociągu do przejazdu, do któego się tarcza odnosi. W przypadku stwierdzenia sygnału Osp1 "Urządzenia
sygnalizacji na przejeździe, do którego sie tarcza odnosi, są niesprawne, jazda przez przejazd z
prędkością 20 km/h" lub gdy tarcza przejazdowa pozostaje ciemna do czasu minięcia jej przez czoło
pociągu, należy zmniejszyć prędkość pociągu przed przejazdem do 20 km/h i bacznie obserwować
przejazd, aby móc zatrzymać pociąg w razie zauważenia przeszkody do jazdy.
4) W stanie zasadniczym, gdy do przejazdu, do którego się tarcza odnosi, nie zbliża sie pociąg, tarcza nie
wskazuje żadnego sygnału. Po włączeniu urządzeń zabezpieczenia na przejeździe na tarczy ostrzegawczej
przejazdowej jest podawany sygnał Osp2 lub Osp1, zależnie od tego, czy użytkownicy drogi są
ostrzegani o zbliżaniu się pociągu do przejazdu, czy nie.
9. Tarcza ostrzegawcza ustawiona przed semaforem wskazuje, jaki jest sygnał na tym semaforze.
10. Tarcze ostregawcze ustawia się w stosunku do torów, do których się odnoszą, według tych samych
zasad ustawiania
, jakie obowiązują dla semaforów.
11. Stwierdzenie sygnału na tarczy ostrzegawczej nie zwalnia druzyny trakcyjnej od obowiązku
obserwowania, jaki sygnał jest na semaforze. Czynna (nie unieważniona) nieoświetlona tarcza
ostrzegawcza świetlna albo ukazujący się na niej sygnał wątpliwy oznaczają sygnał Os1 "Semafor, do
którego tarcza się odnosi, wskazuje sygnał Stój (S1, Sr1)". Podobnie sygnał wątpliwy na tarczy
ostrzegawczej kształtowej dwustawnej lub trzystawnej bądź brak przepisowych świateł w porze ciemnej
na takich tarczach, oznaczają sygnał Od1 lub Ot1 "Semafor wskazuje sygnał Sr1 Stój".
12. Tarcze ostrzegawcze kształtowe nie oddane do użytku lub unieważnione oznacza się przez
umocowanie wskaźnika W31 na pionowo ustawionym dysku tarczy lub przez zdjęcie go ze słupa.
13. Tarcze ostrzegawcze świetlne, w tym także tarcze ostrzegawcze przejazdowe, nie oddane do użytku
lub unieważnione oznacza się tak samo, jak semafory świetlne. Latarń tarcz ostrzegawczych nie
oddanych do użytku lub unieważnionych nie oświetla się.
14. Jeżeli tarcza ostrzegawcza, odnosząca się do czynnego semafora, jest nieczynna wskutek przeszkody
w działaniu urzšdzeń nastawczych, to nie oznacza się tego przez umocowanie wskaźnika W31.
W tym przypadku tarczę ostrzegawczą kształtową należy unieruchomić w położeniu pionowym.
15. Przez umieszczenie tarczy ostrzegawczej kształtowej dwustawnej lub trzystawnej na słupie semafora,
z prawej strony jego ramion, albo na osobnym słupie ustawionym na osi semafora, uzyskuje sie tarczę
ostrzegawczą odnoszącą się do następnego semafora (tarczę ostrzegawczą przelotową).
16. Jako tarczę ostrzegawczą przelotową można stosować tarczę świetlną. W tym przypadku tarcza ta nie
wskazuje żadnego sygnału (jest ciemna), gdy na stojącym przy niej semaforze kształtowym jest
nastawiony sygnał Sr 1 "Stój".
Powrót do strony sygnałów
§6 Sygnały zamknięcia toru (Z)
1. Sygnałami zamknięcia toru są:
sygnały na tarczach zaporowych
,
kozłach oporowych
,
wykolejnicach
,
żurawiach wodnych
,
obrotnicach
i
wagach pomostowych.
2. Sygnały na TARCZACH ZAPOROWYCH KSZTAŁTOWYCH:
Sygnał Z1 "Stój"
Dzienny i nocny
Kresa pozioma czarna na
tle białej okrągłej tarczy
Sygnał Z2 "Jazda
dozwolona"
Dzienny i nocny
Kresa ukośna czarna,
pod kątem 45 st. w górę
ku stronie prawej,
na tle białej okrągłej tarczy
1) TARCZA ZAPOROWA KSZTAŁTOWA składa się z kwadratowej latarni ze szkłem koloru
mlecznego w kształcie okrągłej tarczy z czarną kresą, umieszczonej na słupie, wskazującej jednakowe
sygnały we dnie i w nocy.
2) Latarnie tarcz zaporowych mają z tyłu, gdy wskazują "Stój", dwa mleczne białe światła w linii
poziomej, gdy zaś sygnalizują "Jazda dozwolona" - dwa mleczne białe światła w linii ukośnej,
wznoszącej się pod kątem 45 st. ku stronie prawej.
3) Latarnie tarcz zaporowych, które służą wyłącznie do dawania sygnału Z1 "Stój", mają w tylnej ścianie
mały okrągły otwór przepuszczający mleczne białe światło, gdy latarnia się świeci.
4) Tarcze zaporowe służą do dawania sygnałów zabraniających lub zezwalających na jazdę po torach
stacyjnych. Sygnały "Stój" na tarczach zaporowych kształtowych są ważne zarówno dla manewrów,
jak i dla pociągów.
5) Sygnał Z1 "Stój" na tarczy zaporowej kształtowej oznacza, że nie wolno przejechać obok tarczy
wskazującej taki sygnał.
6) Pociąg zatrzymany przed tarczą zaporową wskazującą sygnał "Stój" (Z1) może jechać dalej na rozkaz
pisemny doręczony drużynie pociągowej lub przekazany za pomocą urządzeń łączności.
7) Manewrujący tabor może przejechać poza tarczę zaporową kształtową na sygnał "Jazda dozwolona"
(Z2) albo w razie uszkodzenia i niemożności podania na tarczy tego sygnału, gdy dyżurny ruchu
dysponujący - osobiście lub za pośrednictwem nastawniczego (zwrotniczego) swego albo innego
posterunku nastawczego - ustnie lub za pomocą urządzeń łączności da kierownikowi manewrów, a dla
niepilotowanego pojazdu trakcyjnego - maszyniście, pozwolenie na minięcie sygnału "Stój" na tarczy
zaporowej (Z1), a ponadto poda sygnał
"Do mnie" (Rm1)
lub
"Ode mnie" (Rm2)
.
8) Tarczę zaporową ustawia się z prawej strony toru, do którego ona się odnosi.
9) W przypadku torów zakończonych kozłem oporowym tarczę zaporową ustawia się z prawej strony
toru, patrząc w kierunku jazdy, w miejscu gdzie rozpoczyna się odcinek zasypany piaskiem, a przy
rampach - z prawej strony toru, na wysokości belki zderzakowej kozła oporowego.Przed kozłami
oporowymi na torach, na których w porze ciemnej nie manewruje się i na które nie wjeżdżą pociągi, albo
manewruje się sporadycznie lub manewry planowane wykonuje się w krótkim okresie czasu - a
oświetlenie zewnętrzne w czasie manewrowania zapewnia dobrą widoczność sygnału, można za
pozwoleniem dyrektora zakładu infrastruktury kolejowej zamiast latarń używać tarcz nieoświetlonych,
dających takie same wskazanie, jakie daje latarnia sygnału Z1 "Stój".
(jeszcze o koźle oporowym)
10) Tarcze zaporowe kształtowe nie oddane do użytku lub unieważnione oznacza się przez umocowanie
ukośnego krzyża na latarni lub przez zdjęcie latarni ze słupa.
11) Latarń tarcz zaporowych nie oddanych do użytku lub unieważnionych nie oświetla się.
3. SYGNAŁ NA WYKOLEJNICY składa się z latarni ze szkłem koloru mlecznego w kształcie okrągłej
tarczy z czarną kresą.Na wykolejnicach na torach, na których w porze ciemnej nie manewruje się lub
manewruje się sporadycznie, a oświetlenie zewnętrzne w czasie manewrowania zapewnia dobrą
widoczność sygnału, można za pozwoleniem działu ruchu DRKP zamiast latarń używać tarcz
nieoświetlonych, dających takie same wskazanie, jakie dają latarnie sygnałów Z1wk "Stój" i Z2wk
wykolejnica zdjęta z toru".
Sygnał Z1wk
"Stój, wykolejnica na torze"
Dzienny i nocny
Kresa pozioma czarna na tle
białej, okrągłej tarczy
Sygnał Z2wk
"Wykolejnica zdjęta z toru"
Dzienny i nocny
Kresa pozioma czarna na tle
białej, okrągłej tarczy
1) Sygnały na wykolejnicach służą do oznaczania, czy wykolejnica jest na torze, czy też zdjęta z
toru.Jako sygnału na wykolejnicach używa się latarń oszklonych szkłem koloru mlecznego lub tarcz
nieoświetlonych, które wskazują jednakowe sygnały we dnie i w nocy.
2) Sygnał Z1wk "Stój, wykolejnica na torze" wskazuje, że jazda i manewry po torze, na którym znajduje
się wykolejnica, są dozwolone do wykolejnicy.
3) latarnie sygnałów na wykolejnicach mają z tyłu dwa mleczne białe światełka, które w linii pionowej
oznaczają "Wykolejnica zdjęta z toru", w linii zaś poziomej "Stój, wykolejnica na torze".
4. SYGNAŁ NA ŻURAWIU WODNYM składa się z latarni oszklonej z dwóch przeciwległych stron
szkłem koloru czerwonego, z dwóch zaś pozostałych - białego, umieszczonej na ramieniu żurawia
Sygnał Z1z "Stój, przejazd obok żurawia zabroniony"
Dzienny
Ramię żurawia ustawione
Nocny
Czerwone światło latarni
prostopadle do osi toru
umieszczonej na ramieniu
żurawia
Sygnał Z2z "Przejazd obok żurawia dozwolony"
Dzienny
Ramię żurawia ustawione
równolegle do osi toru
Nocny
Białe światło latarni
umieszczonej na ramieniu
żurawia
1) Sygnały na żurawiach wodnych służą do oznaczania położenia ramienia żurawia.
2) Sygnały na żurawiach wodnych są ważne zarówno dla pociągów, jak i dla manewrów.
3) W porze nocnej, gdy ramię żurawia jest ustawione równolegle do toru, latarnia rzuca wzdłuż toru
światło białe, gdy zaś ramię żurawia jest ustawione prostopadle do osi toru, latarnia rzuca wzdłuż toru
światło czerwone.
4) Na żurawiach wodnych z wiszącymi ramionami do oznaczania miejsca, w którym żuraw się znajduje,
umieszcza się na nim latarnię oszkloną szkłem koloru mlecznego w ten sposób, że rzuca ona wzdłuż toru
małe światło białe.
5) Jeżeli miejsce ustawienia żurawia jest dobrze oświetlone, to za zezwoleniem dyrektora zakładu
infrastruktury kolejowej można nie stosować na żurawiu żadnego sygnału.
5.SYGNAŁ NA OBROTNICY składa się z latarni oszklonej szkłem kolru mlecznego w kształcie
okrągłej tarczy z czarną kresą lub z tarczy nieoświetlonej.
Sygnał Z1o
"Stój, wjazd na obrotnicę zabroniony"
Sygnał Z2o
"Wjazd na obrotnicę dozwolony"
Dzienny i nocny
Kresa pozioma czarna na tle
białej, okrągłej tarczy
Dzienny i nocny
Kresa pozioma czarna na tle
białej, okrągłej tarczy
1) Sygnały na obrotnicach służą do oznaczania, czy wjazd na obrotnicę jest zabroniony, czy dozwolony.
2. Sygnał Z1o "Stój, wjazd na obrotnicę zabroniony" oznacza, że wjazd na obrotnicę jest zabroniony.
Jeżeli latarnia lub tarcza na obrotnicę wskazuje sygnał Z1o "Stój, wjazd na obrotnicę zabroniony", należy
użyć wszelkich dozwolonych środków, aby lokomotywę lub przetaczany tabor zatrzymać przed
obrotnicą.
6. SYGNAŁ NA WADZE POMOSTOWEJ składa sie z latarni oszklonej szkłem koloru mlecznego w
kształcie okrągłej tarczy z czarną kresą lub tarczy nieoświetlonej, umieszczonej nad budynkiem wagi
pomostowej.
Sygnał Z1wg
"Stój, wjazd na wagę zabroniony"
Dzienny i nocny
Kresa pozioma czarna na tle
białej, okrągłej tarczy
Sygnał Z2wg
"Wjazd na wagę dozwolony"
Dzienny i nocny
Kresa pozioma czarna na tle
białej, okrągłej tarczy
1) Sygnały na wagach pomostowych służą do oznaczania, czy wjazd na wagę jest zabroniony, czy też
dozwolony.
2) Sygnał Z1wg "Stój, wjazd na wagę zabroniony" wskazuje, że zabrania się wjeżdżać na wagę
pomostową.
3) Jeśli latarnia lub tarcza na wadze pomostowej wskazuje sygnał Z1wg "Stój, wjazd na wagę
zabroniony", należy użyć wszelkich dozwolonych środków, aby tabor zatrzymać przed wagą pomostową.
7. SYGNAŁ NA KOŹLE OPOROWYM jest taki sam, jak na tarczy zaporowej kształtowej sygnał Z1
"Stój" albo jest to latarnia sygnałowa z wyświetlonym na stałe sygnałem S1 "Stój".Miejsce umieszczenia
omawianego sygnału oraz warunki zastąpienia go tarczą nieoświetloną z obrazem sygnału Z1 "Stój" są
określone w
ust.2 pkt.9
Powrót do strony sygnałów
§7 Sygnały dawane przy manewrach (M, Rt, Rm)
Sygnały przy manewrach są dawane na
tarczach zaporowych
,
manewrowych
, na
tarczach rozrządowych
,
na
semaforach świetlnych
, a także
gwizdawką ustną lub trąbką i jednocześnie - chorągiewką lub ręką w
dzień, zaś ręczną latarką w porze ciemnej.
Tarcze manewrowe mogą być
kształtowe
lub
świetlne
.
1. TARCZE MANEWROWE KSZTAŁTOWE mogą być ruchome i nieruchome.
1) Na tarczach ruchomych mogą być podawane następujące obrazy sygnałowe:
Sygnał M1 "Jazda manewrowa zabroniona"
Dzienny
Kwadratowa tarcza niebieska
z białą obwódką, ustawiona jedną
przekątną pionowo
Nocny
Niebieskie światło na
słupie tarczy
Sygnał M2 "Jazda manewrowa dozwolona"
Dzienny
Tarcza w położeniu
poziomym
Nocny
matowobiałe światło na
słupie tarczy
2) Na tarczach manewrowych kształtowych używa się do dawania sygnałów dziennych tarczy,
obracającej się na osi poziomej, a do dawania sygnałów nocnych - świateł na słupie tarczy manewrowej.
3) do kontrolowania, czy latarnie na tarczy manewrowej świecą się, pokazują one wstecz przy
nastawieniu sygnału M1 - małe światło matowobiałe, a przy nastawieniu sygnału M2 - duże światło białe.
4) Tarcza manewrowa kształtowa nieruchoma zawsze wskazuje, że jazda manewrowa jest zabroniona.
Na tej tarczy manewrowej używa się do dawania sygnału dziennego nieruchomej tarczy, a do dawania
sygnału nocnego - światła latarni.
2. TARCZA MANEWROWA ŚWIETLNA składa się z umieszczonej na słupie lub podstawie, lub
zawieszonej obok toru oprawy (głowicy) z jedną lub dwiema lampami w jednym pionie. Na tarczy
manewrowej stosuje się światła koloru niebieskiego i matowobiałego. na tarczy tej można wyświetlić
następujące obrazy sygnałowe:
Sygnał Ms1 "Jazda manewrowa zabroniona"
Niebieskie światło latarni na słupie lub podstawie tarczy
Sygnał Ms2 "Jazda manewrowa dozwolona"
Matowobiałe światło latarni na słupie lub podstawie tarczy
Tarcza z jedną latarnią sygnałową wyświetla stale sygnał Ms1.
3. Tarcza manewrowa wskazuje, czy jazda manewrowa taboru jest dozwolona, czy też zabroniona.
4. Tarcze manewrowe ustawia się z prawej strony toru, patrząc w kierunku jazdy.
5. Sygnał M1 lub Ms1 "Jazda manewrowa zabroniona" na tarczy manewrowej oznacza, że nie wolno
przejechac obok tarczy wskazującej ten sygnał.
6. W razie uszkodzenia i niemożności podania na tarczy manewrowej sygnału "Jazda manewrowa
dozwolona" (M2, Ms2) manewrujący tabor może przejechać poza tę tarczę, gdy obsługujący te tarczę
pracownik da kierownikowi manewrów, a dla jazdy nie pilotowanego pojazdu trakcyjnego - maszyniście
(ustnie lub za pomocą środków łączności) pozwolenie na minięcie sygnału "Jazda manewrowa
zabroniona" (M1, Ms1), a ponadto poda sygnał "Do mnie" (Rm1) lub "Ode mnie" (Rm2).
7. Sygnały na tarczach manewrowych są ważne tylko dla manewrów.
8. Tarcze manewrowe kształtowe nie oddane do użytku lub unieważnione oznacza się przez umocowanie
wskaźnika W31 na pionowo ustawionej tarczy lub przez zdjęcie tarczy ze słupa.Tarcze manewrowe
świetlne nie oddane do uzytku lub unieważnione oznacza sie tak samo jak semafory świetlne.
9. Latarń tarcz manewrowych nie oddanych do użytku lub unieważnionych nie oświetla się.
10. Do sygnalizowania jazd manewrowych używa się również semaforów świetlnych, na których podaje
się następujące sygnały:
Sygnał S1 "Stój"
Czerwone światło na
semaforze świetlnym
Sygnał Ms2 "Jazda manewrowa
dozwolona"
Jedno matowobiałe światło
na semaforze świetlnym
1) W przypadkach konieczności sygnalizowania jazd manewrowych na tarczach manewrowych
świetlnych, które musiałyby być ustawione przy semaforze świetlnym, stosuje się zamiast osobnej tarczy
manewrowej świetlnej, sygnalizowanie manewrów na semaforze świetlnym.
Przy tym sygnał S1 "Stój" jest podawany światłem czerwonym na semaforze, sygnał zaś Ms2 "Jazda
manewrowa dozwolona" - światłem matowobiałym na semaforze.
Na semaforze świetlnym, wyposażonym w komorę światła białego do sygnalizowania manewrów,
umieszcza się białą tabliczkę z czarną literą "m".
2) W razie uszkodzenia i niemożności podania sygnału Ms2 na semaforze oznaczonym białą tabliczką z
czarną literą "m" manewrujący tabor może przejechać poza ten semafor, gdy obsługujacy go pracownik -
osobiście lub za pośrednictwem nastawniczego (zwrotniczego) swego posterunku nastawczego - da
kierownikowi manewrów, a dla jazdy niepilotowanego pojazdu trakcyjnego - maszyniście (ustnie lub za
pomocą środków łączności) pozwolenie na minięcie sygnału "Stój" (S1), a ponadto poda sygnał "Do
mnie" (Rm1) lub "Ode mnie" (Rm2).
11. TARCZE ROZRZĄDOWE stosuje się kształtowe i świetlne.
1) Tarcze rozrządowe kształtowe składają się z podłużnego ruchomego białego ramienia z czarną
obwódką, oświetlonego w porze nocnej, obracającego się na tle nieruchomej okrągłej tarczy czarnej z
białą obwódką, umieszczonej na słupie, zwróconego w kierunku lokomotywy pchającej tabor.
2) Tarcze rozrządowe świetlne składają się z latarni na słupie, złożonej z wielu żarówek, przez zapalenie
się których tworzą się odpowiednie sygnały, rzucające światło w kierunku lokomotywy pchającej tabor.
Sygnał Rt1 "Pchanie zabronione"
Dzienny
Podłużne białe
ramię ustawione
poziomo
Nocny
Oświetlone
podłużne białe ramię
ustawione poziomo
Dzienny i nocny
Szereg białych
świateł tworzących
linię poziomą
Sygnał Rt2 "Pchać powoli"
Dzienny
Podłużne białe
ramię ustawione
ukośnie prawym
końcem do góry
pod kątem 45 st.
Nocny
Oświetlone
podłużne białe
ramię ustawione
ukośnie prawym
końcem do góry
pod kątem 45 st.
Dzienny i nocny
Szereg białych
świateł tworzących
linię ukośną
wznoszącą się w
górę ku stronie
prawej pod kątem
45 st.
Sygnał Rt3 "Pchać z umiarkowaną szybkością"
Dzienny
Podłużne białe
ramię ustawione
pionowo
Nocny
Oświetlone
podłużne białe
ramię ustawione
pionowo
Dzienny i nocny
Szereg białych
świateł tworzących
linię pionową
Sygnał Rt4 "Cofnąć"
Dzienny i nocny
Szereg białych świateł, tworzących kąt
prosty, zwrócony ramionami w prawo
i w dół
Sygnał Rt5 "Podepchnąć skład do górki"
Dzienny i nocny
Szereg białych migających jednocześnie świateł,
tworzących linię poziomą
12. Sygnał Rt1 "Pchanie zabronione" oznacza, że nie wolno pchać taboru poza tarczę wskazującą ten
sygnał.
13. Na sygnał Rt2 pchanie powinno odbywać się powoli, tj. z szybkością nie przekraczającą 3 km/h.
Na sygnał Rt3 pchanie powinno odbywać się z umiarkowaną szybkością, tj. szybkością nie
przewyższającą 5 km/h, jeśli regulamin techniczny nie postanawia inaczej.
14. Sygnał Rt4 oznacza, że należy cofnąć skład manewrowy z górki. Sygnał ten jest podawany po
uprzednim podaniu sygnału Rt1 "Pchanie zabronione" i zatrzymaniu się składu manewrowego. Sygnał
Rt4 stosuje się tylko na tarczach rozrządowych świetlnych.
15. Sygnał Rt5 "Podepchnąć skład do górki" można stosować, gdy na grzbiecie górki są dwa tory i
ustawione są dwie niezależne tarcze rozrządowe (a w razie potrzeby i ich powtarzacze), sygnalizujące
możliwość prowadzenia rozrządu przez każdy z tych torów. Sygnał Rt5 oznacza, że można podepchnąć
skład do górki rozrządowej w czasie, gdy z sąsiedniego toru są spychane wagony przez górkę. W razie
potrzeby rozróżnienia, z którego spośród kilku torów ma nastąpić podpychanie skłądu do górki, sygnał
Rt5 powinien być podawany jednocześnie z sygnałem Ms2 "Jazda manewrowa dozwolona" podanym na
tarczy manewrowej ustawionej przy właściwym torze. Podpychanie skłądu na sygnał Rt5 powinno
odbywać się z prędkością określoną w regulaminie technicznym, jednak nie przekraczającą 15 km/h.
Sygnał Rt5 stosuje się tylko na tarczach rozrządowych świetlnych.
16. Tarcze rozrządowe ustawia się na grzbiecie górki rozrządowej. W razie potrzeby mogą być stosowane
powtarczacze tarczy rozrządowej ustawiane przed grzbietem górki.
17. Jeżeli nie można z powodu uszkodzenia nastawić na tarczy rozrządowej sygnału zezwalającego na
pchanie taboru poza tarczę, pchanie taboru jest dozwolone tylko wówczas, gdy pracownik kolejowy do
tego upoważniony, po uprzednim ustnym poinformowaniu drużyny trakcyjnej, że pchanie jest dozwolone
poza tarczę, da ręczny sygnał Rm1 "Do mnie" lub polecenie pchania będzie dane za pomocą megafonu
lub innego środka łączności.
18. Jeżeli nie można z powodu uszkodzenia nastawić na tarczy rozrządowej sygnału Rt4 "Cofnąć",
dozwolone jest cofnięcie składu z górki tylko wówczas, gdy pracownik kolejowy do tego upoważniony,
po uprzednim ustnym poinformowaniu drużyny trakcyjnej, że należy cofnąć tabor, da ręczny sygnał Rm2
"Ode mnie" lub polecenie cofnięcia będzie dane za pomocą megafonu lub innego środka łączności.
W podobny sposób należy postępować, gdy zachodzi potrzeba cofnięcia składu z górki, wyposażonej w
kształtową tarczę rozrządową.
19. Sygnały ręczne i słuchowe dawane przy manewrach są następujące:
Sygnał Rm1 "Do mnie"
Dwa długie tony gwizdawką ustną lub trąbką
Ilustracja dźwiękowa
9kb
_______________ _______________
i jednocześnie
Dzienny
Chorągiewka sygnałowa
koloru żółtego lub ręka
poruszana poziomo
Nocny
Ręczna latarka z białym
światłem poruszana poziomo
Sygnał Rm1 oznacza, że należy jechać w kierunku do dającego sygnał.
Sygnał Rm2 "Ode mnie"
Jeden długi ton gwizdawką ustną lub trąbką
Ilustracja dźwiękowa
4,5kb
_______________
i jednocześnie
Dzienny
Chorągiewka sygnałowa
koloru żółtego lub ręka
poruszana pionowo
Nocny
Ręczna latarka z białym
światłem poruszana pionowo
Sygnał Rm2 oznacza, że należy jechać w kierunku od dającego sygnał.
Gdyby odebranie sygnału "Do mnie" lub "Ode mnie" było niemożliwe lub utrudnione, to w przypadkach,
w których wymagane jest danie z nastawni sygnału Rm1 lub Rm2, sygnał ten nożna zastąpić słowami
"Jechać w kierunku...", przekazanymi za pomocą urządzeń łączności.
Sygnał Rm3 "Zwolnić"
kilka przeciągłych tonów gwizdawką ustną lub trąbką
Ilustracja dźwiękowa
19kb
_____ ______ ______ ______ ______
i jednocześnie
Dzienny
Chorągiewka sygnałowa
koloru żółtego lub ręka
poruszana powolnym ruchem po
łuku do góry i na dół
Nocny
Latarka sygnałowa z białym
światłem poruszana powolnym ruchem
po łuku do góry i na dół
Sygnał Rm4 "Stój"
Trzy krótkie, szybko po sobie nastepujące, tony gwizdawką ustną lub trąbką kilkakrotnie powtórzone
Ilustracja dźwiękowa
17kb
OOO OOO OOO
i jednocześnie
Dzienny
Wywijanie w koło rozwiniętą
chorągiewką sygnałową
albo ręką
Nocny
Wywijanie w koło ręczną
latarką z białym światłem
Do sygnału Rm4 należy się zastosować również i w tym przypadku, gdy sygnał ten został tylko
dostrzeżony lub tylko usłyszany.
Sygnał Rm5 "Odrzucić"
Dwa długie i jeden krótki ton gwizdawką ustną lub trąbką
Ilustracja dźwiękowa
12kb
_______________ _______________
O
i jednocześnie
Dzienny
Chorągiewka sygnałowa
koloru żółtego lub ręka
poruszana dwukrotnie poziomo,
a następnie pionowo do góry
i szybko na dół
Nocny
Latarka sygnałowa z
białym światłem
poruszana dwukrotnie poziomo,
a następnie pionowo do góry
i szybko na dół
Sygnał Rm6 "Docisnąć"
Dwa krótkie tony gwizdawką ustną lub trąbką
Ilustracja dźwiękowa
4kb
O O
i jednocześnie
Dzienny
Kilkakrotne zbliżenie do
siebie wyciągniętych poziomo
przed siebie rąk
Nocny
Szybkie zakrywanie ręką
światła latarki tak, aby w
stronę maszynisty widoczne
było białe światło latarki
przerywane w krótkich odstępach
czasu
Sygnał Rm6 oznacza, że należy nacisnąć na tabor w celu sprzęgnięcia lub rozprzęgnięcia.
Powrót do strony sygnałów
§8 Sygnały dawane przez dyżurnego ruchu (Rd)
1. Dyżurny ruchu podaje następujące sygnały za pomocą tarczki ręcznej lub latarki:
Sygnał Rd1 "Nakaz jazdy"
Dzienny
Okrągła biała tarczka z
zieloną obwódką poruszana pionowo
Nocny
Latarka z zielonym
światłem poruszana pionowo
Sygnał Rd1 "Nakaz jazdy" stosuje się przy wyprawianiu lub przepuszczaniu pociągów, zgodnie z
postanowieniami instrukcji R1.
Sygnał Rd2 "Stosować skrócony czas jazdy"
Dzienny i nocny
Trókątna tarczka pomalowana z obu stron na kolor biały z czerwoną obwódką i czarną literą "S",
pokazywana w kierunku zbliżającego się pociągu
Sygnał Rd2 oznacza, że należy stosować skrócony czas jazdy pociągu do następnego posterunku
następczego.
Sygnał Rd3 "Wydłużyc czas jazdy"
Dzienny i nocny
Prostokątna tarczka, pomalowana z obu stron na kolor biały z czerwoną obwódką i czarną literą "W",
pokazywana w kierunku zbliżającego się pociągu
Sygnał Rd3 oznacza, że należy wydłużyć czas jazdy pociągu do następnego posterunku następczego.
Sygnał Rd4. Powiadomienie dróżników przejazdowych o odjeździe pociągu
Jeden długi dźwięk dawany dzwonkiem aparatu telefonicznego - dla pociągu kierunku nieparzystego, ześ
dwa długie dźwięki - dla pociągu kierunku parzystego. Sygnały te służą do zawiadamiania dróżńików
przejazdowych o mającym nastąpić odjeździe pociągu.
Na szlaku wielotorowym dla toru trzeciego lub dla drugiej pary torów, stosownie do potrzeby, dyrekcja
okręgowa kolei państwowych może istalic:
1) albo oddzielne łącze strażnicowe, którego dzwonki (lub inne urządzenia) wydają dźwięk różniący się
tonem od dźwięku dzwonków innego łącza strażnicowego;
2) albo powiadamianie o odjeździe pociągu jednym lub dwoma długimi dżwiękami (zależnie od kierunku
jazdy pociągu) uzupełnione jednym krótkim dźwiękiem.
2. Sygnał Rd1 przed odjazdem pociągu podaje dyżurny ruchu, przy przepuszczaniu zaś pociągu bez
zatrzymania - dyżurny ruchu lub nastawniczy na każdorazowe polecenie dyżurnego ruchu.Sygnały Rd2,
Rd3 i Rd4 podaje dyżurny ruchu lub na jego polecenie wyznaczony pracownik.
3. Sygnał Rd4 podaje się bezpośrednio przed odjazdem pociągu.
Powrót do strony sygnałów
§9 Sygnały drogowe (D)
1. Sygnały drogowe są podawane przenośnymi tarczami, chorągiewką, latarką ręczną, spłonkami,
gwizdawką ustną, trąbką lub ręką.
2. Drogowe sygnały zatrzymania podawane przenośnymi tarczami są następujące:
Sygnał Do "Za tarczą ostrzegawczą znajduje się tarcza zatrzymania"
Dzienny
Nieruchoma okrągła tarcza
pomarańczowa z czarnym
pierścieniem i białą obwódką
Nocny
Pomarańczowe światło na
tarczy
Nieruchoma przenośna tarcza ostrzegawcza (sygnał DO) wskazuje, że pociąg zbliża się do sygnału D1.
Przenośna tarcza ostrzegawcza różni się od zwykłej tarczy ostrzegawczej kształtowej rozmiarem; przed
nią nie ustawia się wskaźnika W1.Jeżeli powierzchnia przenośnej tarczy ostrzegawczej (sygnał DO) jest
wykonana z materiałów odblaskowych, to w przypadku ustawienia jej na szlaku mośna nie stosować na
niej sygnału nocnego.
Sygnał D1 "Stój" dawany tarczą zatrzymania
Dzienny
Prostokątna tarcza czerwona
z białą obwódką
Nocny
Czerwone światło na tarczy
3. Przenośną tarczę ostrzegawczą (sygnał DO) i przenośną tarczę zatrzymania (sygnał D1) ustawia się w
stosunku do torów, do których się odnoszą, według tych samych zasad ustawiania, jakie obowiązują dla
semaforów z tym, że na stacjach przenośną tarczę zatrzymania ustawia się na osi toru.
4. Dla pociągu jadącego po torze lewym linii dwutorowej ustawione sygnały jak na rys. poniżej są
obowiązujące, chociaż z tego pociągu będą widziane po lewej stronie toru.
Jeżeli przy torach równoległych zachodzi wątpliwość, do którego z tych torów odnoszą się tarcze
zatrzymania, to należy ustawić wskaźnik W3 przy pierwszym z torów, do którego tarcza się nie odnosi.
Na linii
jednotorowej
Na linii
dwutorowej
(przeszkoda
na jednym
torze)
Na linii
dwutorowej
(przeszkoda
na dwóch
torach)
5. Dla umożliwienia kontroli, czy latarnia tarczy zatrzymania świeci się, latarnia powinna pokazywać od
tyłu światło matowobiałe tej samej wielkoći, jak światło przednie.
6. Sygnał D1 stosuje się:
1) jeżeli stan toru lub jakakolwiek przeszkoda zagraża bezpieczeństwu ruchu pociągów albo jeżeli część
szlaku jest tak uszkodzona, że można po niej przejechać tylko z szybkością mniejszą niż 10 km/h, lub
jeżeli z innych względów jazda na szlaku wymaga ograniczenia szybkości poniżej 10 km/h,
2) jeżeli pociąg zostanie zatrzymany na szlaku i wymaga osłony - zgodnie z instrukcją ruchu R1,
3) jeżeli semafora nie można z powrotem nastawić na sygnał "Stój",
4) jeżeli tarcza zaporowa zostanie unieruchomiona w położeniu "Jazda dozwolona",
5) jeżeli czasowo brak semafora,
6) w razie zamknięcia toru stacyjnego lub jego części,
7) dla zabezpieczenia maszyn torowych pozostawionych do postoju na wyznaczonych torach przed
najechaniem taborem; w tym przypadku tarczę zatrzymania ustawia się w odległości od 1 do 3 m przed
wykolejnicą osłaniającą stojące na torze maszyny torowe.
7. Tarcze zatrzymania (sygnał D1) ustawia się w odległości co najmniej 50 m od miejsca, które ma byc
osłonięte, a prócz tego przed tarczą zatrzymania ustawia się przenośną tarczę ostrzegawczą w odległości
drogi hamowania zwiększonej o 200 m oraz dodatkowo układa się spłonki przy tarczy ostrzegawczej.
W przypadku gdy przejazd pociągu dozwolony jest z szybkością mniejszą niż 15 km/h, spłonki układa się
do czasu powiadomienia sąsiedniej stacji o wprowadzonym ograniczeniu i doręczenia drużynie
pociągowej rozkazu szczególnego.
8. Przeszkodę należy osłonić z obu stron, bez względu na to, czy pociąg jest oczekiwany, czy nie. W razie
krótkotrwałej przeszkody w ruchu na jednym torze linii dwutorowej osłania się przeszkodę sygnałem D1
"Stój" i przenośną tarczą ostrzegawczą (sygnał DO) tylko z tej strony, z której normalnie nadchodzą
pociągi, a po drugiej stronie przeszkody powinien się znajdowac, w odległości równej drodze hamowania
zwiększonej o 200 m, pracownik kolejowy z przyborami do dawania sygnałów ręcznych i spłonkami (D2
i D4), aby zatrzymac pociąg, gdyby zbliżał się on po torze niewłaściwym.
9 W razie zastosowania sygnału D1 w obrębie stacji tarczę zatrzymania ustawia się zasadniczo w
odległości 100 m przed miejscem, które ma być osłonięte. Gdyby warunki miejscowe nie pozwalały na
ustawienie jej we wskazanej odległości, wówczas można ustawic tarczę zatrzymania w odległości
mniejszej niż 100 m. Przed tarczą zatrzymania ustawioną w obrębie stacji nie umieszcza się przenośnej
tarczy ostrzegawczej.
10. Pracownik kolejowy, który dostrzeże przeszkodę dla ruchu, powinien na linii dwutorowej najpierw
osłonić przeszkodę sygnałami z tej strony, z której normalnie odbywa się ruch pociągów po uszkodzonym
torze, a na linii jednotorowej, jak też w razie uszkodzenia obu torów linii dwutorowej, z tej strony, z
której najpierw oczekuje się pociągu. Jeżeli nie można użyć tarcz lub latarń, należy biegnąc naprzeciw
pociągu dawać sygnały "Stój" (D2 i jednocześnie D3).
Po osłonięciu sygnałami uszkodzonego miejsca wymagającego ograniczenia szybkości, nalezy oczekiwac
pociągu przy sygnale D1 "Stój", a po zatrzymaniu pociągu przy tym sygnale zawiadomić drużynę
trakcyjną o przyczynie zatrzymania i szybkości z jaką można jechać przez miejsce uszkodzenia.
Jeżeli wymagają tego względy bezpieczeństwa, to należy równocześnie osłonić miejsce przeszkody dla
ruchu pociągów po sąsiednim torze.
11. Jeżeli tor pomiędzy dwoma stacjami jest zamknięty, należy oprócz tarcz zatrzymania (sygnał D1),
osłaniających przeszkodę na szlaku, osłonić ten tor również na obydwóch stacjach tarczą zatrzymania,
ustawioną na osi toru poza zwrotnicą wyjazdową, lecz bez tarczy ostrzegawczej.
12. W przypadku żądania pociągu ratunkowego lub lokomotywy pomocniczej zatrzymany pociąg osłania
się ze strony oczekiwanej pomocy lub z obu stron, gdy nie wiadomo, skąd przybędzie pomoc.
13. Jeżeli za zatrzymanym pociągiem miał być wyprawiony w odstępie czasu drugi pociąg, to osłony
dokonuje się od końca pociągu natychmiast po jego zatrzymaniu.
14. Jeżeli zatrzymany pociąg był wyprawiony w czasie całkowitej przerwy w łączności i za nim
przewidziane jest wyprawienie następnego pociągu, wówczas osłania się pociąg od końca, natychmiast
po jego zatrzymaniu.
15. Jeżeli semafora nie można z powrotem nastawić na sygnał "Stój", należy ustawic tarczę zatrzymania
bezpośrednio przed semaforem. Jeżeli semafor ma tarczę ostrzegawczą, to oprócz tego nalezy ustawić
przenośną tarcze ostrzegawczą bezpośrednio przed tarczą stałą.
W razie potrzeby, należy przygotować się do zatrzymania zbliżającego się pociągu sygnałami D2 i D3
"Stój", dawanymi jednocześnie.
Sygnał D2 "Stój" dawany ręcznie
Dzienny
Wywijanie w koło rozwiniętą
chorągiewką lub jakimkolwiek
innym przedmiotem lub
ręką
Nocny
Wywijanie w koło ręczną
latarką ze światłem białym lub
czerwonym albo jakimkolwiek
świecącym się
przedmiotem.
16. Sygnał D2 "Stój" dawany ręcznie stosuje się:
1) jeżeli nagle zajdzie potrzeba zatrzymania pociągu i nie ma czasu na zastosowanie sygnałów D1 i
D3albo ich brak;
2) jeżeli potrzeba zmniejszenia szybkości wskutek stanu toru zajdzie nagle i danie sygnału D6 "Zwolnić
bieg" jest niemożliwe;
3) jeżeli drużyna konduktorska nadjeżdżającego lub przejeżdżającego pociągu daje sygnały D2 i D3
"Stój";
4) jeżeli przy nadjeżdżającym lub przejeżdżającym pociągu zauważy się niewłaściwość, która przy
dalszej jeździe pociągu mogłaby zagrażać bezpieczeństwu ruchu lub spowodować straty materialne;
5) jeżeli pociąg jedzie po zamkniętym torze bez uprzedniego zawiadomienia posterunków;
6) jeżeli na linii dwutorowej pociąg jedzie po torze w kierumnku przeciwnym do zasadniczego bez
uprzedniego zawiadomienia posterunków;
7) jeżeli na czole pociągu są niewłaściwe sygnału, z wyjątkiem przypadku oświetlenia co najmniej jednej
latarni z białym światłem;
8) jeżeli w porze ciemnej na czole pociągu, pojazdu pomocniczego lub maszyny torowej zgasną
wszystkie przepisowe światła;
9) jeżeli na torze znajdują się ludzie lub większe zwierzęta, którym grozi niebezpieczeństwo
przejechania.
17. Sygnał D2 "Stój" należy dawać, w miarę możliwości, po stronie maszynisty.
Sygnał D3 "Stój" dawany trąbką lub gwizdawką ustną jest następujący:
Trzy krótkie szybko po sobie następujące tony, kilkakrotnie powtórzone
Ilustracja dźwiękowa
20kb
OOO OOO OOO OOO
18. Jeżeli powstaje wątpliwość, czy drużyna pociągowa spostrzeże tarcze przenośne sygnału D1 "Stój"
lub ręczny sygnał D2 "Stój", należy dawać jednocześnie sygnał D3 trąbką lub gwizdawką przy zbliżaniu
się pociągu i podczas jego przejazdu.
19. Sygnały dawane ręcznie, gwizdawką lub trąbką należy powtarzać tak długo, aż drużyna trakcyjna
zastosuje się do nich.
20. Na dany sygnał "Stój" (D1, D2 i D3) nalezy użyć wszelkich dozwolonych środków, ażeby pociąg lub
manewrujący tabor zatrzymać.
Sygnał D6 "Zwolnić bieg"
Dzienny
Trójkątna tarcza pomarańczowa
z białą obwódką,
zwrócona podstawą do góry, a
na niej czarna cyfra wskazująca
dozwoloną szybkość jazdy (w
dziesiątkach km/h). Jeżeli
nie można ustawić tej tarczy
w skrajni, stosuje się tarczę
obróconą podstawą ku dołowi
i umieszcza ją nisko
Nocny
Pomarańczowe światło na
tarczy oraz oświetlona czarna
cyfra wskazująca dozwoloną
szybkość jazdy (w dziesiątkach
km/h)
21. Sygnał D6 "Zwolnić bieg" stosuje się, jeżeli na pewnej części toru należy jechać z szybkością
mniejszą od szybkości przewidzianej w rozkładzie jazdy.
Takie miejsce należy osłonić z obu stron, bez względu na to czy pociąg jest oczekiwany, czy nie.
22. Tarczę "Zwolnić bieg" (sygnał D6) ustawia się w odległości drogi hamowania prze miejscem, po
którym należy jechać ze zmniejszoną szybkością. Ponadto miejsce, od którego należy jechać ze
zmniejszoną szybkością, oraz w razie potrzeby miejsce, od którego wolno powrócić do normalnej
szybkości, oznacza się
wskaźnikami W14
.
Zasady ustawiania tarczy "Zwolnić bieg" (sygnału D6):
1) Na szlaku jednotorowym tarczę "Zwonić bieg" ustawia się z prawej strony toru dla każdego kierunku
jazdy, tj. bez względu na to, czy normalnie ruch odbywa się w jednym, czy w obu kierunkach.
2) Na szlaku dwutorowym tarczę "Zwolnić bieg" ustawia się po zewnętrznej stronie torów, tj. dla jazdy
w kierunku właściwym - z prawej strony toru, zaś dla jazdy w kierunku niewłaściwym - z lewej strony
toru, patrząc w kierunku jazdy. Tarczę "Zwolnić bieg" ustawia się tak samo przy równoległym zbliżeniu
torów szlakowych dwóch linii jednotorowych.
3) Na szlaku wielotorowym (przy liczbie torów szlakowych większej niż dwa), jak również przy
równoległym zbliżeniu więcej niż dwóch torów szlakowych różnych linii kolejowych, bez względu na to,
czy normalnie ruch odbywa się w jednym, czy w obu kierunkach - tarczę "Zwolnić bieg" ustawia się:
a) przy torach skrajnych - po zewnętrznej stronie torów, tj. tak, jak na szlaku dwutorowym,
b) przy torach nieskrajnych - z prawej strony toru dla każdego kierunku jazdy po danym torze, tj. tak,
jak na szlaku jednotorowym.
Jeżeli na szlaku wielotorowym (przy liczbie torów szlakowych większej niż 2), jak również przy
równoległym zbliżeniu więcej niż dwóch torów szlakowych różnych linii kolejowych, szerokość
międzytorza nie pozwala na umieszczenie normalnie typowej tarczy "Zwolnić bieg", umieszcza się ją
nisko na wysokości główki szyny, podstawą trójkąta do dołu (międzytorze o szerokości co najmniej 3,75
m a dla skrajni 1-SM - co najmniej 4 m).
Jeżeli szerokość międzytorza nie pozwala na umieszczenie nisko typowej tarczy "Zwolnić bieg", stosuje
się tarczę "Zwolnić bieg" o zmniejszonych wymiarach (bok trójkąta 500 mm) i umieszcza ją nisko na
wysokości główki szyny, zwróconą podstawą trójkąta do dołu (miedzytorze o szerokości co najmniej 3,5
m, a dla skrajni 1-SM - co najmniej 3,75 m).
Przykłady sposobu ustawiania tarczy "Zwolnić bieg" (sygnału D6) i
wskaźników W14
na szlaku
jednotorowym, dwutorowym i wielotorowym (przy liczbie torów szlakowych większej niż 2), jak
również przy równoległym zbliżeniu torów szlakowych różnych linii kolejowych, są podane w
załączniku
3
.
23. W przypadku konieczności zmniejszenia szybkości w obrębie stacji, na całej jej długości, tarczę
"Zwolnić bieg" ustawia się przed stacją.
W tym przypadku zmniejszenie szybkości obowiązuje do czasu minięcia przez pociąg całej stacji.
24. 1) Jeżeli potrzeba zmniejszenia szybkości zajdzie tylko na części toru głównego zasadniczego w
obrębie stacji, to miejsce takie należy osłonić z obu stron w ten sam sposób, jak na szlaku.
2) w przypadku, gdy konieczność zmniejszenia szybkości dotyczy torów głównych dodatkowych lub
rozjazdów nie leżących w torach głównych zasadniczych:
a) nie wymaga się ustawienia tarcz D6 "Zwolnić bieg" (sygnałów D6),
b) na początku, a w razie potrzeby i na końcu odcinka toru, na którym obowiązuje ograniczenie
szybkości, ustawia się właściwe
wskaźniki W14
,
c) w razie potrzeby ograniczenia szybkości poniżej szybkości dozwolonej obrazem sygnału na semaforze
osłaniającym tory główne dodatkowe lub rozjazdy nie leżące w torach głównych zasadniczych, należy
spowodować zatrzymanie przy tym semaforze właściwych pociągów, celem powiadomienia drużyny
pociągowej - za pomocą rozkazu szczególnego - o potrzebie ograniczenia szybkości jazdy na określonym
odcinku toru.
3) w przypadku gdy koniecznośc zmniejszenia szybkości dotyczy jednocześnie toru głównego
zasadniczegio i torów głównych dodatkowych lub rozjazdów leżących w torach głównych zasadniczych,
to niezależnieod tego, czy ograniczenia szybkości są jednakowe, czy też różne, należy:
a) dla osygnalizowania ograniczenia szybkości w torze głównym zasadniczym ustawić tarczę D6
"Zwolnić bieg" zgodnie z zasadami określonymi w ust. 22,
b) dla pozostałych ograniczeń - postępować zgodnie z zasadami określonymi w pkt. 2.
4) Na posterunkach odgałęźnych, jeżeli odcinki toru z ograniczoną szybkością występują w obrębie
posterunku, należy stosować podobne zasady do tych, jakie określono odpowiednio w pkt. 1,2 i 3 dla
osygnalizowania ograniczeń szybkości na stacji.
Jeżeli natomiast ograniczenia szybkości jazdy występują w obrębie posterunków odgałęźnych na
odcinkach szlaków odgałęzionych i zachowanie zasad określonych w ust.22 spowodowałoby potrzebę
ustawienia tarcay "Zwolnić bieg" (sygnału D6) przy szlaku wspólnym, wówczas należy stosować zasady
określone w pkt 2.
25. Tarcza "Zwolnic bieg" w porze nocnej, a także w dzień, gdy jest to wymagane, ma latarnię ze
światłem pomarańczowym, a niezależnie od tego oświetlana jest osobną latarnią.. Wskaźniki, ustawiane
na początku i na końcu odcinka przejeżdżanego ze zmniejszoną szybkością, są również oświetlane.Jeżeli
powierzchnia tarczy "Zwolnić bieg" (sygnał D6) jest wykonana z materiałów odblaskowych, to w
przypadku ustawienia jej na szlaku można nie stosować na niej ani sygnału nocnego ani miejscowego
oświetlenia.
26. Jeżeli potrzeba sygnalizowania "Zwolnić bieg zajdzie nagle, danie zaś sygnału D6 "Zwolnić bieg" jest
już niemożliwe, należy pociąg zatrzymać sygnałami ręcznymi D2 "Stój" i udzielić ustnie wskazówek
drużynie trakcyjnej.
27. Na sygnał D6 "Zwolnić bieg" należy tak uregulować bieg pociągu, aby przez miejsce oznaczone
wskaźnikami W14 przejechać z szybkością wskazaną maszyniście na jednej z poprzednich stacji i
oznaczoną na tarczy "Zwolnić bieg" czarną cyfrą w dziesiątkach kilometrów. Jeżeli zaś maszynista nie
został przedtem powiadomiony ani o sygnale D6 "Zwolnić bieg" ani o tym, z jaką szybkością należy
jechać przez miejsce tym sygnałem oznaczone, ani też szybkość nie jest wskazana na tarczy, to należy
zwolnić bieg pociągu do 20 km/h.
28. W razie potrzeby zwolnienia biegu pociągów poniżej 10 km/h należy uszkodzone miejsce osłonić
tarczami zatrzymania (sygnał D1 "Stój") i tarczami ostrzegawczymi w przepisowej odległości, a drużynę
trakcyjną każdego pociągu zatrzymanego przy tym sygnale zawiadomić, z jaką szybkością pociąg może
przejechać przez uszkodzone miejsce.
29. Przykłady osygnalizowania leżących blisko siebie odcinków szlaku, wymagających zwolnienia jazdy
pociągu, są podane w załączniku 3.
30. Sygnał dawany dla zatrzymaniapojazdów drogowych zbliżających się do przejazdu:
Sygnał D7 "Stój" dawany przez dróżnika przejazdowego:
Dzienny
Ręka podniesiona do góry w
kierunku nadjeżdżającego pojazdu
Nocny
Podniesienie i poruszanie
latarki ręcznej z czerwonym
światłem, zwróconym w
kierunku nadjeżdżajżcego
pojazdu
Sygnał D8 stwierdzający obecność dróżnika na przejeździe jest następujący:
Dzienny
Dróżnik stoi na przejeździe
w miejscu wyznaczonym
regulaminem obsługi przejazdu,
trzymając w ręce pionowo do
góry chorągiewkę sygnałową
koloru żółtego w ten sposób,
aby był on widoczny dla
maszynisty zbliżającego się
pociągu lub kierownika pojazdu
szynowego
Nocny
Dróżnik przejazdowy
porusza powoli pionowo latarką
ręczną z białym światłem, tak
aby sygnał był widoczny dla
maszynisty zbliżającego się
pociągu lub kierownika pojazdu
szynowego
Powrót do strony sygnałów
§10 Sygnały na pociągu i na taborze (Pc, Tb)
1. SYGNAŁY NA POCIĄGU są następujące:
Sygnał Pc1 "Oznaczenie czoła pociągu (pojazdu trakcyjnego jadącego luzem, ciężkiego pojazdu
pomocniczego, maszyny torowej) jadącego na szlaku jednotorowym, w kierunku zasadniczym po
torze szlaku dwutorowego lub po dowolnym torze szlaku dwu- i wielotorowego z dwukierunkową
samoczynną blokadą liniową"
Dzienny i nocny
Dwa lub trzy białe światła na przodzie pociągu, pojazdu trakcyjnego jadącego luzem, ciężkiego pojazdu
pomocniczego lub maszyny torowej
Sygnał Pc2 "Oznaczenie czoła pociągu (pojazdu trakcyjnego jadącego luzem, ciężkiego pojazdu
pomocniczego, maszyny torowej) jadącego w kierunku przeciwnym do zasadniczego po torze szlaku
dwutorowego bez dwukierunkowej samoczynnej blokady liniowej
Dzienny i nocny
Dwa lub trzy światła, z których górne i prawe w kierunku jazdy są białe, lewe zaś - czerwone, na przodzie
pociągu, ciężkiego pojazdu pomocniczego lub maszyny torowej
Osygnalizowania czoła pociągu prowadzonego pojazdem trakcyjnym wyposażonym w górne
światło, należy dokonywać trzema światłami przy sygnałach nocnych Pc1 i Pc2.
Sygnał Pc3 "Oznaczenie czoła pociągu z pługem odśnieżnym
Dzienny i nocny
Dwia białe światła na przodzie pociągu oraz trzecia oświetlona latarnia z ukośnym białym krzyżem
umieszczona w górnej części czoła lokomotywy lub na wierzchołku pługa, gdy pług znajduje się przed
lokomotywą
Sygnał Pc4 "Oznaczenie czoła pociągu jadącego wagonami naprzód"
Dzienny
Dwie tarcze lub dwie latarnie z obrazem tarczy na obudowie albo dwa białe światła na czołowej ścianie
pierwszego wagonu. Tarcze są prostokątne podzielone na cztery trójkąty, z których górny i dolny są
pomalowane na czerwono, zaś oba boczne - na biało lub żółto
Dzienny i nocny
Dwa białe światła na czołowej ścianie pierwszego wagonu
UWAGA:sygnał Pc4 odnosi się zasadniczo do pociągów, w których znajdujące się na czole wagony nie są do tego
przewidziane i nie mają stanowiska maszynisty. Do osygnalizowania czoła pociągów, w których pierwszy wagon ma
stanowisko maszynisty (zespoły trakcyjne, wagony doczepne z kabiną maszynisty itp.) należy stosować odpowiednio
sygnały Pc1 i Pc2.
Sygnał Pc5 "Oznaczenie końca pociągu (pojazdu trakcyjnego jadącego luzem, ciężkiego pojazdu
pomocniczego i maszyny torowej)"
Dzienny
Dwie tarcze lub dwie latarnie z obrazem tarczy na obudowie na ostatnim pojeździe w składzie pociągu,
pojeździe trakcyjnym jadącym luzem, ciężkim pojeździe pomocniczym lub maszynie torowej. Tarcze są
prostokątne, podzielone na cztery trójkąty, z których górny i dolny są czerwone, oba zaś boczne - żółte
lub białe. Powierzchnia tarczy powinna być wykonana z materiałów odblaskowych
UWAGA: sygnał Pc5 podawany za pomocą tarcz odblaskowych można stosować w porze dziennej do osygnalizowania
pociągów wszystkich rodzajów, a na wytypowanych liniach - do osygnalizowania końca pociągów towarowych w
ciągu całej doby.
Dzienny i nocny
Dwa światła czerwone ciągłe lub dwa światła czerwone migające na tylnej ścianie ostatniego pojazdu w
składzie pociągu, pojazdu trakcyjnego jadącego luzem, ciężkiego pojazdu pomocniczego lub maszyny
torowej
1) Jako sygnały na pociągu stosuje się latarnie i tarcze. Tarcze są używane tylko w dzień, przy czym na
wytypowanych liniach dopuszcza się stosowanie sygnału Pc5 podawanego za pomocą tarcz
odblaskowych do osygnalizowania końca pociągów towarowych w ciągu całej doby, natomiast światła
stosuje się zarówno w dzień, jak i w nocy.
2) Sygnały na pociągu służą do oznaczenia czoła i końca pociągu.
3) Na pociągu , w którym popychacz jest sprzęgnięty lub nie jest sprzęgnięty ze składem na tylnej ścianie
ostatniego wagonu umieszcza się sygnał Pc5. Na czole pierwszej lokomotywy popychajacej stosuje się
sygnał Pc1, przy czym w dzień można nie stosować żadnego sygnału, a na tylnej ścianie ostatniej
lokomotywy popychającej - sygnał Pc5.
Przy jeździe powrotnej lokomotywy popychającej zmienia się sygnały na czole i tylnej ścianie
lokomotywy, przy czym na czole powracającej lokomotywy na szlaku jednotorowym stosuje się sygnał
Pc 1. natomiast na torze szlaku dwu- lub wielotorowego:
-jeżeli tor jest wyposażony w dwukierunkową blokadę liniową- stosuje się sygnał Pc 1, niezależnie od
kierunku jazdy,
-jeżeli na torze nie ma dwukierunkowej blokady liniowej, przy jeździe w kierunku zasadniczym stosuje
się sygnał Pc l, natomiast przy jeździe w kierunku przeciwnym do zasadniczego - stosuje się sygnał Pc 2.
4) Na pociągach jadących po torze zamkniętym linii dwutorowej w nocy należy stosować sygnały
Pc1 zarówno do oznaczenia czoła, jak i końca pociągu.
5) Jeżeli pociąg cofa się ze szlaku do stacji, to zarówno na linii jednotorowej, jak i dwu- lub
wielotorowej, nie należy zmieniać sygnałów na czole i końcu pociągu.
6) Jeżeli sygnały czołowe (Pc2) lub końcowe (Pc5) pociągu stojącgo na stacji mogłyby wprowadzić w
błąd drużyny pociągów wyprzedzających lub krzyżujących się z tym pociągiem, to nalezy na
wyprzedzanym lub krzyżowanym pociągu, od strony pociągu przejeżdżającego po sąsiednim torze,
zastąpić czerwone światła latarni białymi.
Zakład infrastruktury ustali, na których stacjach i na których torach danej stacji powinno być stopsowane
to postanowienie.
7) Sygnału Pc4 używa się do oznaczenia czoła pociągu jadącego wagonami naprzód. Na pociągach
bocznicowych, jadących wagonami naprzód, może być stosowane w nocy jedno światło białe na
czołowym wagonie, a w dzień można nie stosować żadnego sygnału.
8) Do osygnalizowania ciężkiego pojazdu pomocniczego lub maszyny torowej używa się sygnałów
pociągowych Pc1, Pc2 i Pc5.
2. SYGNAŁY NA TABORZE są następujące:
Sygnał Tb1 "Oznaczenie przodu i tyłu lokomotywy manewrowej
Dzienny
Nie ma żadnego szczególnego znaku
Nocny
Z przodu i z tyłu po jednej latarni z białym światłem od strony stanowiska maszynisty
Sygnał Tb2 "Oznaczenie wagonów pocztowych z funkcjonariuszami, wagonów restauracyjnych i
sypialnych, jak również innych wagonów specjalnego przeznaczenia oraz wagonów z podróżnymi
na stacji, jeżeli wagony te nie są złączone z pociągiem"
Dzienny
Po jednej niebieskiej
chorągiewce umieszczonej na
każdej ścianie szczytowej wagonu
Dzienny i Nocny
Po jednym lub po dwa niebieskie światła
na każdej ścanie szczytowej wagonu;
Dopuszcza się takie wykonanie latarń,
by niebieskie światło było widoczne
także z boku wagonu, lub umieszczenie na
bocznej ścianie dodatkowych świateł
niebieskich
Sygnał Tb2 na oznaczenie wagonów specjalnego przeznaczenia można stosować tylko na jednej ścianie
szczytowej wagonu, jeżeli najechanie na wagon zagraża tylko z jednej strony.
Sygnał Tb2 zakłada i zdejmuje personel wagonu, a w braku personelu pracownik stacyjny, jeżeli inne
przepisy nie stanowią inaczej.
Sygnał Tb3 "Oznaczenie wagonów pocztowych w pociągach w czasie postoju, podczas
załadowywania i wyładowywania poczty"
Dzienny
Niebieska chorągiewka lub
latarka z niebieskim światłem,
świecąca na trzy strony,
umieszczone na otwartych
drzwiach wagonu
Nocny
Latarka z niebieskim
światłem świecącym na trzy
strony, umieszczona na otwartych
drzwiach wagonu
Dzienny i nocny
Elektryczne latarnie sygnałowe z niebieskim światłem wbudowane w boczne ściany wagonu
Na wagonach pocztowych sygnał Tb3 zakładają i zdejmują funkcjonariusze pocztowi.
Sygnał Tb4 "Oznaczenie lekkiego pojazdu pomocniczego"
Dzienny i nocny
Od przodu dwa (nad każdą szyną) lub jedno (nad osią toru) światła białe, a od tyłu - czerwone
Jeżeli wózek roboczy jest załadowany lub tak ciężki, że szybkie usunięcie go z toru byłoby trudne, to na
linii jednotorowej taki wózek powinien byc poprzedzany przez pracownika kolejowego, mającego przy
sobie chorągiewkę, latarkę i trąbkę dla zatrzymania w porę pociągu, jadącego w stronę wózka po tym
samym torze, w odległości drogi hamowania, przewidzianej dla tej linii.
Drugi pracownik kolejowy z takimi samymi przyborami sygnałowymi i w tym samym celu powinien iść
za wózkiem w wymienionej odległości. Na linii dwutorowej wózek powinien być osłaniany od strony,
zktórej normalnie kursują pociągi po tym torze, przez pracownika kolejowego mające te same przybory
sygnałowe i w tej samej odległości, co na linii jednotorowej.
3. Oznaczenie pociągów (wagonów) skażonych.
Pociągi skażone środkami promieniotwórczymi, chemicznymi i biologicznymi oznacza się w sposób
nastepujący:
Sygnał PcSp "Skażenie promieniotwórcze pociągu"
Trójkątne chorągiewki koloru zielonego zawieszone z obu stron ściany szczytowej wagonu, na czole i na
końcu pociągu
Sygnał PcSb "Skażenie biologiczne pociągu"
Trójkątne chorągiewki koloru brązowego zawieszone z obu stron ściany szczytowej wagonu, na czole i
na końcu pociągu
Sygnał PcSch "Skażenie chemiczne pociągu"
Trójkątne chorągiewki koloru żółtego zawieszone z obu stron ściany szczytowej wagonu, na czole i na
końcu pociągu
UWAGA: w podobny sposób oznacza się również skażone wagony.
Powrót do strony sygnałów
§11 Sygnały dawane przez drużynę pociągową (Rp)
1. Drużyna pociągowa daje sygnały gwizdawką lub syreną pojazdu trakcyjnego, chorągiewką, reką,
latarką ręczną, gwizdawką ustną, spłonkami lub też ustnie.
2.MASZYNISTA podaje następujące sygnały:
Sygnał Rp1 "Baczność"
Jeden długi ton gwizdawką lub syreną lokomotywy
Ilustracja dźwiękowa
4,5kb
___________________
Sygnał Rp1 "Baczność maszynista daje w następujących przypadkach:
a) po zatrzymaniu pociągu przed semaforem wjazdowym lub odstępowym wskazującym sygnał "Stój",
wątpliwy lub nieoświetlony albo białe światło przy zbitym szkle sygnałowym z wyjątkiem semafora
odstępowego blokady samoczynnej, jeżeli maszynista nie może porozumieć się z dyżurnym ruchu za
pomocą środków łączności,
b) na wezwanie kierownika pociągu - przez odjazdem pociągu pasażerskiego zatrzymanego na szlaku,
c) przed każdym ruszeniem podczas pracy: pociągu roboczego, maszyny torowej i pojazdu pomocniczego
dla ostrzeżenia robotników pracujących na torze lub obok niego,
d) przed wskaźnikami W6 i W6a, a ponadto podczas niekorzystnych warunków atmosferycznych - po
minięciu wskaźnika W6a przy zbliżaniu się do przejazdu,
e) przed wskaźnikiem W7,
f) przed każdym ruszeniem lokomotywy w zakładzie taboru i przed wjazdem na obrotnicę,
g) dla ostrzeżenia osób znajdujących się na torach lub zbyt blisko toru,
h) we wszystkich przypadkach, gdy zachodzi potrzeba zwrócenia uwagi drużyny pociągowej oraz służby
na szlaku i na stacjach,
i) przed każdym ruszeniem z miejsca pociągu towarowego z ludźmi.
j) przed każdym ruszeniem z postoju nie pilotowanego manewrującego pojazdu trakcyjnego, gdy jazda
manewrowa odbywa się na polecenie dyżurnego ruchu (nastawniczego, zwrotniczego).
Sygnał Rp2 "Osłonić pociąg"
Cztery długie tony gwizdawką lub syreną lokomotywy, powtarzane kilkakrotnie
Ilustracja dźwiękowa
17kb
_______________ _______________ ____________
_______________
Sygnał Rp2 "Osłonić pociąg" daje maszynista, gdy zajdzie potrzeba osłonięca pociągu na szlaku.
Sygnał Rp3 "Usunąć osłonę i wrócić do pociągu"
Jeden długi, jeden krótki i jeden długi ton geizdawką lub syreną lokomotywy
Ilustracja dźwiękowa
10kb
_______________
O
_______________
Sygnał Rp4 "Hamować średnio"
Jeden krótki ton gwizdawką lub syreną lokomotywy
Ilustracja dźwiękowa
2kb
O
Sygnał Rp5 "Hamować"
Trzy długie, szybko po sobie następujące tony gwizdawką lub syreną lokomotywy
Ilustracja dźwiękowa
13kb
_______________ _______________ _______________
Sygnał Rp6 "Odhamować średnio"
Jeden długi i jeden krótki ton gwizdawką lub syreną lokomotywy
Ilustracja dźwiękowa
6kb
_______________
O
Sygnał Rp7 "Odhamować"
Dwa długie tony gwizdawką lub syreną lokomotywy
Ilustracja dźwiękowa
9kb
_______________ _______________
Sygnały Rp4 "Hamować średnio", sygnał Rp6 "Odhamować średnio" i sygnał Rp7 "Odhamować"
maszynista daje dla uregulowania szybkości jazdy pociągu, natomiast sygnał Rp5 "Hamować" maszynista
daje dla zatrzymania pociągu.
Sygnały te są podawane, jeżeli potrzebne jest współdziałanie drużyny konduktorskiej.
Sygnał Rp8 "Rozpocząć popychanie"
Dwa krótkie tony gwizdawką lub syreną lokomotywy ciągnącej
Ilustracja dźwiękowa
4kb
O O
Sygnał Rp9 "Przerwać popychanie, pozostać pzy pociągu"
Jeden krótki i jeden długi ton gwizdawką lub syreną lokomotywy ciągnącej
Ilustracja dźwiękowa
6,5kb
O
_______________
Sygnał Rp10 "Dalsze popychanie nie jest potrzebne. Odjechać od pociągu"
Cztery krótkie tony gwizdawką lub syreną lokomotywy ciągnącej
Ilustracja dźwiękowa
7kb
O O O O
1) Jeżeli na przodzie pociągu są dwie lokomotywy, sygnały gwizdawką lub syreną lokomotywy daje
maszynista pierwszej lokomotywy.
2) Jeżeli pracują dwie lokomotywy popychające, to sygnały lokomotywy popychającej daje maszynista
ostatniej lokomotywy.
3) Sygnały na zatrzymanie pociągu daje maszynista dowolnej lokomotywy.
4) W razie, gdyby przestała działać gwizdawka lub syrena lokomotywy, dalsza jazda pociągu powinna
odbywac się z zaczhowaniem największej ostrożności.
Jeżeli przy tym pociąg jedzie na hamulcach ręcznych, to maszynista powinien zatrzymać pociąg i
uprzedzić kierownika pociągu o niedziałaniu gwizdawki. Dalsza jazda powinna odbywać się ze
zmniejszoną szybkością, pozwalającą na zatrzymanie pociągu bez udziału drużyny konduktorskiej.
5) W razie uszkodzenia gwizdawki lub syreny lokomotywy należy używać do dawania sygnału
"Baczność" trąbki sygnałowej, w którą powinien byc wyposażony każdy pojazd trakcyjny.
6) Podczas mgły lub zamieci, utrudniających widoczność, należy w razie zepsucia sie gwizdawki lub
syreny lokomotywy dojechać do najbliższej stacji ze zmniejszoną szybkością i zażądać lokomotywy
pomocniczej.
7) Jeżeli wszystkie lokomotywy ciągnące i popychające wyposażone są w sprawne urządzenia
radiołączności, maszyniści mogą porozumiewać się za pomocą tych urządzeń. W takim przypadku można
nie stosować sygnałów Rp8, Rp9 i Rp10 podawanych gwizdawką lub syreną lokomotywy.
3. DRUŻYNA KONDUKTORSKA podaje następujące sygnały:
Sygnał Rp11 "Wsiadać"
Jeden długi ton gwizdawką ustną
Ilustracja dźwiękowa
7kb
____________________
Sygnał Rp11 "Wsiadać" stosuje się przed odjazdem pociągów pasażerskich i mieszanych.Sygnał Rp11
należy podać przed podaniem sygnału Rp12 "Gotów do odjazdu".
Sygnał Rp12 "Gotów do odjazdu"
Dzienny
Podniesienie chorągiewki
sygnałowej
Nocny
Podniesienie latarki z
białym światłem
Sygnał Rp12 "Gotów do odjazdu" stosuje się przed odjazdem pociągów mających drużynę konduktorską.
Sygnał ten można zastąpić słowami: "Pociąg [nr] gotów do odjazdu" przekazywanymi za pomocą
urządzeń łączności. Przy jednoosobowej drużynie konduktorskiej słowa te kierownik pociągu przekazuje
maszyniście.
Sygnał Rp14 "Odjazd pociągów pasażerskich"
Dzienny
Ręka podniesiona do góry
przez kierownika pociągu lub
konduktora znajdującego się
najbliżej lokomotywy,
zwróconego w stronę maszynisty,
oraz wypowiedziane
głośno słowo "Odjazd"
Nocny
Podniesienie do góry latarki
z białym światłem zwróconym
w kierunku mazynisty
przez kierownika pociągu lub
konduktora znajdującego się
najbliżej lokomotywy,
zwróconego w stronę maszynisty,
oraz wypowiedziane
głośno słowo "Odjazd"
UWAGA: W pociągach trakcji spalinowej i elektrycznej, mających urządzenia sygnałowe elektryczne (sterowane przez
kierownika pociągu) do dawania sygnału "Odjazd", sygnał ten podaje się za pomocą tego urządzenia.
1) Do dawania sygnału "Stój"drużyna konduktorska używa sygnałów
D2
i
D3
.
2) Sygnał D2 i D3 "Stój" drużyna konduktorska pociągów jadących na hamulcach ręcznych, powinna
stosować:
a) jeżeli maszynista nie usiłuje zatrzymać pociągu przed sygnałem
Sr1
lub
S1
bądź
Z1
"Stój",
b) jeżeli służba na stacji lub szlaku albo druzyna pociągowa innego pociągu daje sygnał D2 lub D3
"Stój",
c) jeżeli spostrzeże się w pociągu lub na torze przeszkodę, która zagraża dalszej jeździe pociągu,
d) jeżeli na dwutorowej linii nie przystosowanej do ruchu dwukierunkowego po dowolnym torze (bez
dwukierunkowej samoczynnej blokady liniowej) pociąg wyjeżdża ze stacji na tor szlakowy w kierunku
przeciwnym do zasadniczego, a drużyna konduktorska nie została o tym uprzedzona na stacji.
3) We wszystkich wymienionych przypadkach należy jak naśpieszniej przyciągnąć hamulce, po czym
bezzwłocznie dawać sygnały D2 i D3 "Stój".
4) Sygnały D2 i D3 "Stój" dawane przez jednego z konduktorów powinni inni konduktorzy powtarzać ku
przodowi, a w pociągach z lokomotywą popychającą - także ku tyłowi pociągu.
5) W pociągach z hamulcem zespolonym drużyna konduktorska, w razie zauważenia wymienionych
przeszkód, powinna, zamiast dawania sygnałów D2 i D3 "Stój", zatrzymać pociąg hamulcem
zespolonym.
Powrót do strony sygnałów
§12 Sygnały dawane przy próbie hamulców zespolonych (Rh)
1. Sygnały dawane przy próbie hamulców zespolonych mogą być ręczne lub świetlne.
2. SYGNAŁY RĘCZNE są następujące:
Sygnał Rh1 "Zahamować"
Dzienny
Wyciągnięte ręce składane
nad głową z zakreśleniem
półkola
Nocny
Latarka ręczna z białym
światłem poruszana od dołu
łukiem do góry i następnie
opuszczona pionowo w dół
Sygnał Rh2 "Odhamować"
Dzienny
Wyciągnięta ręka, poruszana
po łuku nad głową
Nocny
Ręczna latarka z białym
światłem, trzymana pionowo
nad głową
Sygnał Rh3 "Hamulce w porządku"
Dzienny
Ręka wyciągnięta nad
głową trzymana poziomo
Nocny
Latarka ręczna z białym
światłem, trzymana pionowo
nad głową
1) Przy dokonywaniu próby hamulca daje się sygnały Rh1, Rh2 i Rh3 w stronę biorących udział w próbie
maszynisty lokomotywy lub pracownika obsługującego urządzenia stałe.
2) Urządzenie do dawania sygnałów świetlnych przy próbie hamulców zespolonych składa się z oprawy
umieszczonej obok torów lub zawieszonej nad torami, w której są umieszczone w jednym pionie trzy
latarnie ze szkłem matowobiałym.
3. SYGNAŁY ŚWIETLNE
Urządzenie do dawania sygnałów świetlnych przy próbie hamulców zespolonych składa się z oprawy
umieszczonej obok torów lub zawieszonej nad torami, w której są umieszczone w jednym pionie trzy
latarnie ze szkłem matowobiałym.
Sygnały świetlne są następujące:
Sygnał Rhs1
"Zahamować"
Sygnał Rhs2
"Odhamować"
Sygnał Rhs3
"Hamulce
w porządku"
Jedno światło
matowobiałe
Dwa światła
matowobiałe
Trzy światła
matowobiałe
Powrót do strony sygnałów
§13 Sygnały dawane w razie rozerwania pociągu (Rr)
1. Przy rozerwaniu pociągu daje się następujący sygnał:
Sygnał Rr1 "Uwaga - nastąpiło rozerwanie pociągu"
Jeden krótki, jeden długi i jeden krótki ton gwizdawką ustną, gwizdawką lub syreną lokomotywy lub
trąbką
Ilustracja dźwiękowa
8kb
O
_______________
O
i jednocześnie
Dzienny
Pokazywanie i chowanie na
przemian w krótkich odstępach
czasu żółtej chorągiewkilub czapki
Nocny
Pokręcanie w jedną i w drugą
stronę około osi pionowej
ręcznej latarki z białym światłem,
tak aby w stronę maszynisty
widoczne było białe
światło latarki przerywane w
krótkich odstępach czasu
2. Dla zwrócenia uwagi maszynisty, że nastąpiło rozerwanie pociągu, drużyna konduktorska, pracownicy
służby na szlaku i na stacji powinni podawać sygnały Rr1.
3. Sygnał Rr1 należy dawać dopóty, dopóki maszynista rozerwanego pociągu nie odpowie tym samym
sygnałem słuchowym, na znak, że sygnał Rr1 został przez niego zrozumiany.
4. W razie rozerwania zabrania się dawania sygnałów "Stój", jeżeli oderwana tylna częśc pociągu porusza
się w kierunku przedniej części tego pociągu.
5. Gdy oderwana częśc pociągu zostanie zatrzymana, należy dawać w kierunku przedniej części pociągu
sygnały "Stój" dla jej zatrzymania.
Powrót do strony sygnałów
§14 Sygnały alarmowe (A)
1. Sygnały alarmowe są następujące:
Sygnał A1 "Alarm"
1) Dwa białe światła migające na czole lokomotywy i jednocześnie jeden długi i trzy krótkie dźwięki
syreny lub gwizdawki lokomotywy, powtarzane kilkakrotnie
Ilustracja dźwiękowa
10kb
_______________
O O O
2) Jeden długi i trzy krótkie dżwięki syreny warsztatowej, gwizdawki lub syreny lokomotywy, trąbki,
gwizdawki ustnej lub dzwonka aparatu telefonicznego, powtarzane kilkakrotnie
_______________
O O O
UWAGA: Pod pojęciem "gwizdawki lub syreny lokomotywy" należy rozumieć również sygnały dawane przez inne
pojazdy trakcyjne wyposażone w urządzenia do dawania sygnałów dźwiękowych.
3) Sygnały alarmowe (A1) podawane są w celu powiadomienia pracowników kolejowych o istniejącym
lub możliwyn zagrożeniu bezpieczeństwa ruchu, bezpieczeństwa osobistego pracowników, jak np. napad
złoczyńców itp., osób trzecich lub całości mienia kolejowego.
4) Sygnał alarmowy według ust. 1 pkt. 1 podaje drużyna pojazdu trakcyjnego w przypadku zatrzymania
się pociągu z niewiadomych przyczyn na torze szlaku dwu- lub wielotorowego, bądź w razie stwierdzenia
nieosygnalizowanej przeszkody do jazdy pociągu na torze szlakowym. Na szlaku jednotorowym sygnał
alarmowy według ust. 1 pkt. 1 podaje się w razie stwierdzenia zagrozenia bezpieczeństwa ruchu.
5) Sygnał alarmowy według ust.1 pkt. 1 należy podawać do czasu ustalenia, że nie ma przeszkody do
jazdy po sąsiednich torach, bądź do czasu przepisowego osłoniecia przeszkody.
6) Po odebraniu sygnału A1 drużyna pojazdu trakcyjnego innego pociągu jadącego na szlaku powinna tak
regulować szybkość jazdy, aby pociąg mógł być zatrzymany przed napotkaną przeszkodą do jazdy.
7) Pracownicy mający przybory sygnałowe powinni powtarzać usłyszane sygnały alarmowe do czasu
rozpoczęcia akcji ratunkowej.
Sygnał A1a "Alarm
8) jedno górne światło białe i dwa dolne światła czerwone na czole pociągu.
9) Sygnał alarmowy A1a według ust.1 pkt.8 podaje maszynista pociągu towarowego z jednoosobową
obsadą pojazdu trakcyjnego w przypadku zatrzymania się pociągu z niewiadomej przyczyny na torze
szlaku dwu- lub wielotorowego przed udaniem się wzdłuż pociągu w celu ustalenia przyczyny jego
zatrzymania.
10) Maszynista pociągu, w kierunku którego podano sygnał A1a powinien zatrzymać pociąg i udzielić
pomocy maszyniście tak osygnalizowanego pociągu.
11) Dalsze postępowanie maszynistów wymienionych w punktach 9 i 10 jest uregulowane instrukcji
ruchu R1.
2. Sygnał pożarowy:
Sygnał A2 "Pożar"
Jeden długi i dwa krótkie dźwięki syreny warsztatowej, gwizdawki lub syreny lokomotywy, gwizdawki
kotła parowego, syreny alarmowej, trąbki sygnałowej lub gwizdawki ustnej, powtarzane kilkakrotnie.
Ilustracja dźwiękowa
8kb
_______________
O O
1) Sygnał pożarowy A2 "Pożar" podaje się w celu powiadomienia straży pożarnej i służby kolejowej o
powstaniu pożaru na terenie kolejowym.
2) Pracownik kolejowy, który dostrzegł pożar, powinien rozpocząć podawanie sygnału A2 "Pożar" i
powiadomić straż pożarn
�. Jeżeli pracownik ten nie ma pzyrządu do dawania sygnałów słuchowych,
powinien niezwłocznie zawiadomić o pożarze pracownika mającego przyrząd sygnałowy słuchowy.
3) Maszyniści czynnych pojazdów trakcyjnych znajdujących się na terenie stacji powinni powtarzać
sygnał pożarowy.
Niezależnie od tego, personel kolejowy powinien natychmiast powiadomić starże pożarne, zgodnie z
postanowieniami regulaminu technicznego.
3. Sygnały alarmu powietrznego:
Sygnał A3 "Ogłoszenie alarmu powietrznego dla stacji"
1) Modulowany ton syreny lub krótko przerywany ton gwizdawki lokomotywy (10 sek. ton, 1 sek.
przerwy) trwający 2-3 minuty
______ ______ ______ ______ ______ ______ ______ ______
2) Nadawanie przez urządzenia radiofonii przewodowej (głośnik) słowami "Ogłaszam alarm
powietrzny dla stacji (wymienic nazwę stacji)", powtórzone trzykrotnie.
3) Alarm powietrzny zarządza się w celu uprzedzenia pracowników stacyjnych i liniowych o grożącym
niebezpieczeństwie napadu powietrznego.
Sygnał A4 "Odwołanie alarmu powietrznego dla stacji"
1) Ciągły ton syreny lub gwizdawki lokomotywy, trwający nieprzerwanie 3 minuty
_________________________________________________________
2) Nadawanie przez urządzenia radiofonii przewodowej (głośnik) słowami "Odwołuję alarm
powietrzny dla stacji (wymienić nazwę stacji)", powtórzone trzykrotnie.
3) Odwołanie alarmu ma na celu powiadomienie pracowników o przejściu niebezpieczeństwa napadu
powietrznego.
Sygnał A5 "Podawanie sygnałów alarmu powietrznego pociągom na szlaku"
Dzienny
Chorągiewka koloru
niebiesko-żółtego
Nocny
Białe światło migające
latarki ręcznej
Wskazane sygnały należy podawać pociągom w ruchu w sposób widoczny.
Sygnał A6 "Potwierdzenie otrzymania sygnału alarmu powietrznego przez pociąg na szlaku"
Modulowany ton syreny lub krótko przerywany ton gwizdawki lokomotywy (10 sek. ton, 1 sek. przerwy)
trwający 2-3 minuty
______ ______ ______ ______ ______ ______ ______ ______
Potwierdzenie zrozumienia otrzymanego sygnału alarmu powietrznego oraz powiadomienie drużyny
pociągowej o odebraniu sygnału podaje maszynista pociągu sygnałem A6.
4. Sygnały alarmu o skażeniach:
Sygnał A7 "Ogłoszenie alarmu o skażeniach dla stacji"
1) Przerywany ton syreny lub gwizdawki lokomotywy - trwający 2-3 minuty, przy czym każdy ton trwa
10 sek, a każda przerwa 15 sek.
______
_______
______
______
2) Nadawanie przez urządzenia radiofonii przewodowej (głośnik) słowami "Ogłaszam alarm o
skażeniach dla stacji (wymienić nazwę stacji)", powtórzone trzykrotnie.
3) Alarm chemiczny zarządza się dla pracowników stacji kolejowych, w celu ostrzeżenia o grożącym
niebezpieczeństwie skażeń.
Sygnał A8 "Odwołanie alarmu o skażeniach dla stacji"
1) Ciągły ton syreny lub gwizdawki lokomotywy, trwający nieprzerwanie 3 minuty
_________________________________________________________
2) Nadawanie przez urządzenia radiofonii przewodowej (głośnik) słowami "Odwołuję alarm o
skażeniach dla stacji (wymienić nazwę stacji)", powtórzone trzykrotnie.
3) Odwołanie alarmu ma na celu powiadomienie pracowników o ustąpieniu niebezpieczeństwa skażeń.
UWAGA: Odwołanie alarmu A4 i A8 jest jedno dla obydwóch uprzednio ogłoszonych alarmów.
Powrót do strony sygnałów
§15 Wskaźniki
1. Rozróznia się wskaźniki ogólnie stosowane oraz specjalne wskaźniki stosowane tylko na liniach
zelektryfikowanych.
Wskaźników ogólnie stosowanych używa się na zwrotnicach oraz w innych przypadkach.
Wskaźniki stosowane na zwrotnicach (ustępy 2-6)
Wskaźniki stosowane w innych przypadkach (ustęp 7)
Wskaźniki stosowane wyłącznie na liniach zelektryfikowanych (ustęp 8,9)
Powrót do strony sygnałów
Wskaźniki na zwrotnicach
2. Wskaźniki na zwrotnicach (Wz) rozjazdów zwyczajnych, łukowych jednostronnych i dwustronnych są
następujące:
Wskaźnik Wz1 "Zwrotnica nastawiona w kierunku prostym lub przy rozjazdach łukowych w
kierunku łuku mniej zakrzywionego. Jazda na ostrze lub z ostrza"
Biały prostokąt na czarnym tle, widoczny zarówno od strony ostrza iglicy, jak i od strony krzyżownicy
Wskaźnik Wz2 "Zwrotnica nastawiona w kierunku zbocznym lub przy rozjazdach łukowych
jednostronnych w kierunku łuku bardziej zakrzywionego. Jazda na ostrze"
Biała strzała na czarnym tle, zwrócona skośnie ku górze w prawo lub w lewo, wskazująca zboczny
kierunek jazdy, jeżeli patrzeć od strony ostrza iglicy
Wskaźnik Wz3 "Zwrotnica nastawiona w kierunku zbocznym lub przy rozjazdach łukowych
jednostronnych w kierunku łuku bardziej zakrzywionego. Jazda z ostrza z kierunku zbocznego"
Biała tarcza okrągła na czarnym tle, jeżeli patrzeć od strony kryżownicy
Wskaźnik W2 "Zwrotnica rozjazdu dwustronnego łukowego nastawiona do jazdy na ostrze po
jednym z łuków"
Biała strzała na czarnym tle, zwrócona skośnie ku górze w prawo lub w lewo, wskazująca kierunek jazdy
na ostrze
Wskaźnik Wz4 "Zwrotnica rozjazdu dwustronnego łukowego nastawiona do jazdy z ostrza z
lewego albo z prawego toru"
Biała okrągła tarcza, a na niej czarny łuk zwrócony wklęsłą stroną w kierunku łuku, na który zwrotnica
jest nastawiona
3. Jako wskaźników na zwrotnicach do oznaczania ich położenia używa się latarń oszklonych szkłem
koloru mlecznego, które wskazują położenie zwrotnic jednakowo, zarówno we dnie, jak i w nocy.Na
zwrotnicach leżących na szlaku oraz w torach stacyjnych mozna, za pozwoleniem dyrektora zakładu
infrastruktury kolejowej, zamiast latarń używać tarcz nieoświetlonych, dających takie same wskazania,
lub w ogóle nie używać żadnych wskaźników.
4. Latarnie ze wskaźnikami Wz1, Wz2, Wz3 i Wz4 ustawia się przy rozjazdach zwyczajnych,
pojedynczych rozjazdach krzyżowych, rozjazdach łukowych jednostronnych i rozjazdach skupionych, po
jednej latarni na początku każdej zwrotnicy.
W rozjazdach łukowych dwustronnych stosuje się przy jeżdzie na ostrze, w obu położeniach zwrotnicy,
wskaźnik Wz2.
W rozjazdach łukowych dwustronnych stosuje się w obu położeniach zwrotnicy wskaźnik Wz2 widoczny
od strony ostrza iglic i wskaźnik Wz4 widoczny od strony krzyżownicy.
5. W szczególnie uzasadnionych przypadkach można stosować wskaźniki Wz1, Wz2, Wz3 i Wz4
ustawione w dalszej odległości przed zwrotnicami. W tym przypadku latarnie wskazujące sygnały Wz1,
Wz2, Wz3 i Wz4 mogą być umieszczone na osobnym słupie lub wspólnie z latarniami podającymi inne
sygnały.
6. Wskaźniki na zwrotnicach rozjazdów krzyżowych podwójnych są następujące:
Wskaźnik Wz5 "Jazda w
kierunku prostym z
lewego
toru przed rozjazdem na
prawy tor za rozjazdem"
Wskaźnik Wz6 "Jazda w
kierunku prostym z
prawego
toru przed rozjazdem na
lewy tor za rozjazdem"
Wskaźnik Wz6 "Jazda w
kierunku zbocznym z
lewego
toru przed rozjazdem na
lewy tor za rozjazdem"
Wskaźnik Wz6 "Jazda w
kierunku zbocznym z
prawego
toru przed rozjazdem na
prawy tor za rozjazdem"
Dwie białe strzały na
czarnym
tle, zwrócone ostrzem ku
sobie, lub dwie
białe kresy
w linii wznoszącej się
Dwie białe strzały na
czarnym
tle, zwrócone ostrzem ku
sobie, lub dwie
białe kresy
w linii wznoszącej się
Dwie białe strzały na
czarnym
tle, zwrócone ostrzem do
środka latarni
lub dwie białe kresy,
tworzące kąt
Dwie białe strzały na
czarnym
tle, zwrócone ostrzem do
środka latarni
lub dwie białe kresy
tworzące kąt
ukośnie na prawo
ukośnie na lewo
prosty, otwarty w lewo
prosty, otwarty w prawo
1) Jako wskaźników na zwrotnicach rozjazdów podwójnych krzyżowych używa się latarń specjalnego
typu, oszklonych szkłem koloru mlecznego, króre wskazują położenie zwrotnic jednakowo zarówno w
dzień, jak i w nocy.
2) Latarnie ze wskaźnikami Wz5, Wz6, Wz7 i Wz8 ustawia się przy podwójnych rozjazdach krzyżowych,
a mianowicie: jedną latarnię w srodkowej części rozjazdu - z boku.
3) Częściowe ukazanie się trzeciej strzały mlecznego koloru na latarni ze wskażnikiem Wz5, Wz6, Wz7 i
Wz8 wskazuje na nieprzyleganie iglicy i oznacza, że jazda na zwrotnicę jest zabroniona.
Powrót do strony wskaźników
Wskaźniki stosowane w innych przypadkach, niż na zwrotnicach
7. Wskaźniki stosowane w innych przypadkach, niż na zwrotnicach:
Wskaźnik W1. Oznacza miejsce ustawienia tarczy ostrzegawczej (tarczy ostrzegawczej
przejazdowej), a na szlakach z czterostawną blokadą samoczynną - przedostatniego semafora
odstępowego blokady samoczynnej na szlaku przed semaforem wjazdowym
Prostokątna biała tablica z czarnym obramowaniem, a na niej dwa czarne kąty - jeden nad drugim,
stykające się wierzchołkami.
1) Wskaźnik W1 ustawia się bezpośrednio przed tarczą ostrzegawczą lub semaforem lub mocuje sie go
nisko do słupa tarczy - dlka zwrócenia uwagi na tarczę lub semafor.
2) Wskaźnika W1 nie oświetla się, zaleca się wykonywanie tablicy wskaźnika z materiałów
odblaskowych.
Wskaźnik W2. Oznacza kierunek wyjazdu pociągów
Latarnia z odpowiednią litera umieszczona na słupie semafora kształtowego lub świetlnego albo na
osobnym słupie. Litera stanowiąca skrót nazwy stacji końcowej lub najbliższej węzłowej danej linii jest
wyświetlona tylko wtedy, kiedy semafor wskazuje sygnał zezwalający na jazdę
Wskaźnik W3. Oznacza, że sąsiedni semafor lub tarcza zatrzymania, znajdujące się z prawej strony
toru, nie odnoszą sie do toru, przy którym stoi wskaźnik.
Dzienny
Słup semafora bez ramion
Nocny
Białe światło u wierzchołka
słupa
Dzienny i nocny
Białe światło na słupie
wskaźnika świetlnego
Wskaźnik W3 ustawia się z prawej strony jednego z równoległych torów, po których pociągi przechodzą
w tym samym kierunku, dla oznaczenia, że semafory lub tarcze zatrzymania znajdujące się z prawej
strony toru nie odnoszą się do toru, przy którym stoi wskażnik.
Wskaźnik W4. Oznacza miejsce zatrzymania się coła pociągu
Prostokątny biały krzyż na ciemnym prostokątnym tle
1) Wskaźnik W4 służy do oznaczenia miejsca na stacji, przystanku, posterunku osłonnym itp., do którego
ma dojechac czoło zatrzymującego się tam pociągu. Pociąg mający postój należy zatrzymac w takiej
odległości przed wskaźnikiem W4, aby ruch podróznych był najdogodniejszy.
2) Wskaźnik W4 ustawia się przy końcu peronu lub przed ukresem z prawej strony toru, do którego się
odnosi. Ustawiony przy końcu peronu wskaźnik, nie będący jednocześnie końcem przebiegu
pociągowego, odnosi się tylko do pociągów mających postój przy tym peronie. Na szlaku wskaźnik W4
ustawia sie według zasad ustawiania wskaźnika W8.
3) Wskażnik W4 może być wykonany w postaci latarni lub tarczy nieoświetlonej, w zależności od
miejscowych warunków. W przypadku potrzeby oświetlania wskaźnika W4, należy stosować ten
wskaźnik w postaci latarni.
Wskaźnik W5. Oznacza granicę przetaczania
Biała tablica, u góry zaokrąglona, z białym obramowaniem
1) Wskaźnik W5 stosuje się niezależnie od tarcz manewrowych na tych stacjach i przy tych torach, na
których zachodzi potrzeba stałego oznaczenia granicy, do której przetaczanie jest dozwolone.
Przetaczanie poza wskaźnik W5 dopuszczalne jest tylko za pozwoleniem dyżurnego ruchu.
2) Wskaźnik W5 należy ustawiać przed semaforem wjazdowym w odległości co najmniej 100m, patrząc
w kierunku szlaku.
3) Na stacjach linii dwutorowych wskaźnik W5 ustawia się przy torach wjazdowych, po stronie semafora
wjazdowego. Na stacjach linii jednotorowych wskaźnik W5 ustawia się po prawej stronie toru głównego
zasadniczego, patrząc w kierunku szlaku.
4) Wskaźnika W5 w nocy nie oświetla się. Powierzchnia wskaźnika może być wykonana z materiałów
odblaskowych.
Wskaźnik W6. Oznacza, że należy dać sygnał "Baczność"
Trójkątna biała tablica z czarnym obramowaniem
1) Wskaźnik W6 ustawia się tam, gdzie maszynista powinien dać sygnał Rp1 "Baczność".
2) Na stacji wskaźnik W6 ustawia się z prawej strony toru, do którego się odnosi, patrząc w kierunku
jazdy, a na szlaku - ewdług zasad ustawiania wskaźnika W8.
3) Wskaźnika W6 w nocy nie oświetla się. Powierzchnia wskaźnika może być wykonana z materiałów
odblaskowych.
Wskaźnik W6a. Oznacza, że należy podać sygnał "Baczność"
Trójkątna biała tablica z czarnym obramowaniem i wyobrażeniem pojazdu drogowego
1) Wskaźnik W 6a ustawia się przed przejazdami wszystkich kategorii i przejściami kolejowymi według
zasad podanych w przepisach o warunkach technicznych, jakim powinny odpowiadać skrzyżowania linii
kolejowych z drogami publicznymi i ich usytuowanie.
2) Na stacji wskaźnik W6a ustawia się z prawej strony toru, do którego się odnosi, patrząc w kierunku
jazdy, a na szlaku - według zasad ustawiania wskaźnika W8.
3) Wskaźnika W6a w porze nocnej nie oświetla się. Powierzchnia wskaźnika może bć wykonana z
materiałów odblaskowych.
Wskaźnik W7. Oznacza, że należy dawać sygnały Rp1 "Baczność" dla ostrzeżenia pracujących na
torze
Przenośna trójkątna biała tablica z czarnym obramowaniem i czarną literą "R"
1) Wskaźnik W7 ustawia się tam, gdzie maszynista powinien dać sygnał Rp1 "Baczność" ze względu na
bezpieczeństwo ludzi pracujących na torze.
2) Wskaźnik W7 ustawia się z obu stron przed miejscem prowadzenia robót na torze, w odległości od 300
do 500 m od miejsca prowadzenia robót, w zależności od warunków miejscowych.
3) Na stacji wskaźnik W7 ustawia się z prawej strony toru, do którego się odnosi, patrząc w kierunku
jazdy, a na szlaku - według zasad ustawiania wskaźnika W8.
4) wskaźnika W7 w porze nocnej nie oswietla się. Powierzchnia wskaźnika może być wykonana z
materiałów odblaskowych.
Wskaźnik W8. Oznacza, że należy zmniejszyć szybkośc jazdy
Trójkątna biała tablica z czarnym obramowaniem, zwrócona wierzchołkiem ku dołowi, a na niej czarna
cyfra wskazująca dozwoloną szybkość (w dziesiątkach km/h). Gdy nie można ustawić tej tablicy w
skrajni, stosuje się tablicę zwróconą wierzchołkiem ku górze i umieszcza ją nisko. Wskaźnik W8 bez
cyfry oznacza szybkość 20 km/h.
1) Wskaźnik ten należy stosować wówczas, gdy ostrzeżenie jest ujęte w wykazie ostrzeżeń stałych.
2) Wskaźnik W8 ustawia się w odległości drogi hamowania obowiązującej na danej linii przed
początkiem odcinka, na którym należy jechać ze zmniejszoną prędkością. Ponadto miejsce to, a w miarę
potrzeby także miejsce, od którego wolno powrócić do normalnej prędkości, oznacza się wskaźnikami
W9.
Zasady ustawiania wskaźnika W8 są te same, co zasady ustawiania tarczy "Zwolnić bieg" (sygnału
D6), tj:
2.1) Na szlaku jednotorowym wskaźnik W8 ustawia się z prawej strony toru dla każdego kierunku
jazdy, tj. bez względu na to, czy normalnie ruch odbywa się w jednym, czy w obu kierunkach.
2.2) Na szlaku dwutorowym wskaźnik W8 ustawia się po zewnętrznej stronie torów, tj. dla jazdy w
kierunku zasadniczym - z prawej strony toru, zaś dla jazdy w kierunku przeciwnym do zasadniczego- z
lewej strony toru, patrząc w kierunku jazdy. Wskaźnik W8 ustawia się tak samo przy równoległym
zbliżeniu torów szlakowych dwóch linii jednotorowych.
2.3) Na szlaku wielotorowym (przy liczbie torów szlakowych większej niż dwa), jak również przy
równoległym zbliżeniu więcej niż dwóch torów szlakowych różnych linii kolejowych, bez względu na to,
czy normalnie ruch odbywa się w jednym, czy w obu kierunkach - wskaźnik W8 ustawia się:
a) przy torach skrajnych - po zewnętrznej stronie torów, tj. tak, jak na szlaku dwutorowym,
b) przy torach nieskrajnych - z prawej strony toru dla każdego kierunku jazdy po danym torze, tj. tak,
jak na szlaku jednotorowym.
Jeżeli na szlaku wielotorowym (przy liczbie torów szlakowych większej niż 2), jak również przy
równoległym zbliżeniu więcej niż dwóch torów szlakowych różnych linii kolejowych, szerokość
międzytorza nie pozwala na umieszczenie normalnie typowego wskaźnika W8, umieszcza się go nisko na
wysokości główki szyny, podstawą trójkąta do dołu (międzytorze o szerokości co najmniej 3,75 m a dla
skrajni 1-SM - co najmniej 4 m).
Jeżeli szerokość międzytorza nie pozwala na umieszczenie nisko typowego wskaźnika W8, stosuje się
wskaźnik w8 o zmniejszonych wymiarach (bok trójkąta 500 mm) i umieszcza go nisko na wysokości
główki szyny, zwróconą podstawą trójkąta do dołu (miedzytorze o szerokości co najmniej 3,5 m, a dla
skrajni 1-SM - co najmniej 3,75 m).
Przykłady sposobu ustawiania wskaźników W8 i W9 na szlaku jednotorowym, dwutorowym i
wielotorowym (przy liczbie torów szlakowych większej niż 2), jak również przy równoległym zbliżeniu
torów szlakowych różnych linii kolejowych, są podane w
załączniku 3
.
2.4) W razie konieczności zmniejszenia prędkości na torach głównych dodatkowych lub rozjazdach nie
leżących w torach głównych zasadniczych:
a) nie wymaga się wskaźników W8,
b) na początku, a w razie potrzeby i na końcu odcinka, na którym obowiązuje ograniczenie prędkości,
ustawia się właściwe wskaźniki W9.
3) W razie konieczności zmniejszenia prędkości pociągów w obrębie stacji na całej jej długości należy
ustawić wsakźnik W8 przed stacją, przy tarczy ostrzegawczej odnoszącej się do semafora wjazdowego.
W tym wypadku zmniejszenie prędkości pociągów obowiązuje do czasu minięcia przez pociąg całej
stacji. Jeżeli zajdzie potrzeba zmniejszenia prędkości tylko na części toru głównego zasadniczego w
obrębie stacji, to należy takie miejsce osłonić z obu stron w ten sam sposób, jak na szlaku.
4) Wskaźników W8 nie oświetla się. Zaleca się powierzchnię wskaźnika wykonać z materiałów
odblaskowych.
Wskaźnik W9. Oznacza początek lub koniec odcinka, przez który należy przejeżdżać z ograniczoną
prędkością
Prostokątna biała tablica z czarnym obramowaniem, a na niej z jednej strony czarny kąt, zwrócony
wierzchołkiem ku dołowi, z drugiej zaś - zwrócony wierzchołkiem ku górze
1) Wskaźnik ten należy stosować łącznie ze wskaźnikiem W8 wówczas, gdy ostrzeżenie ujęte jest w
wykazie ostrzeżeń stałych.
2) Wskaźnik W9 ustawia się za wskaźnikiem W8 patrząc w kierunku jazdy, na początku, a w razie
potrzeby także i na końcu odcinka, przez który należy jechać ze zmniejszoną prędkością.
Na początku odcinka wskażnik W9 ustawia się po tej stronie toru, po której ustawiono wskaźnik
w8.
Na końcu odcinka:
a) na szlaku jednotorowym i wielotorowym (przy liczbie torów szlakowych większej niż 2), jak
również przy równoległym zbliżeniu więcej niż dwóch torów szlakowych różnych linii kolejowych - dla
jazdy po torze nieskrajnym - obowiązuje maszynistę obraz na odwrotnej stronie wskaźnika W9
ustawionego na początku odcinka dla przeciwnego kierunku, aczkolwiek wskaźnik ten jest ustawiony z
lewej strony toru, patrząc w kierunku jazdy; zasada ta obowiązuje także dla wskaźników W9 ustawionych
w obrębie stacji,
b) na szlaku dwutorowym, przy równoległym zbliżeniu torów szlakowych dwóch linii
jednotorowych i na szlaku wielotorowym (przy liczbie torów szlakowych większej niż 2), jak również
przy równoległym zbliżeniu więcej niż dwóch torów szlakowych różnych linii kolejowych - dla jazdy po
torze skrajnym - obowiązuje maszynistę obraz na odwrotnej stronie wskaźnika W9, ustawionego na
początku odcinka dla przeciwnego kierunku (z prawej albo z lewej strony toru, patrząc w kierunku jazdy).
3) Wskaźnik W9 ustawiony na początku odcinka jest zwrócony do pociągu tą stroną, na której jest
uwidoczniony kąt zwrócony wierzchołkiem ku dołowi, ustawiony zaś na końcu odcinka - tą stroną, na
której uwidoczniony jest kąt zwrócony wierzchołkiem ku górze.
4) Jeżeli na szlaku wielotorowym (przy liczbie torów szlakowych większej niż2), jak również przy
równoległym zbliżeniu więcej niż dwóch torów szlakowych różnych linii kolejowych, szerokość
międzytorza nie pozwala na ustawienie wskaźnika typowego, stosuje się wskażnik W9 o zmniejszonych
wymiarach (szerokość 400 mm i wysokość 300 mm) i umieszcza go nisko na wysokości główki szyny
dolną krawędzią tablicy (międzytorze o szerokości co najmniej 3,5m, a dla skrajni 1-SM - co najmniej
3,75 m).
5) W razie konieczności zmniejszenia prędkości pociągów w obrębie stacji na całej jej długości wskaźnik
W9 należy umieścić przy semaforze wjazdowym.
6) Wskaźnika W9 nie oświetla się w porze nocnej. Zaleca się powierzchnię wskaźnika wykonywać z
materiałów odblaskowych.
Wskaźnik W10a i W10b. Oznaczają, że należy rozpocząć (W10a) lub zaprzestać (W10b)
popychania
Latarnie z białym kątem na czarnym tle zwróconym wierzchołkiem ku górze (wskaźnik W10a) albo ku
dołowi (wskaźnik W10b)
Wskaźniki W10a i W10b służą do oznaczania w razie potrzeby tych punktów na szlaku, przy których
lokomotywa popychająca ma rozpocząć popychanie pociągu albo zaprzestać popychania.
Wskaźnik W10a ustawia się w odległości 100 m przed miejscem, od którego należy rozpocząć
popychanie, zaś W10b - w miejscu, od którego należy zaprzestać popychania pociągu.
Wskaźniki W10a i W10b ustawia się z prawej strony tego toru, do którego się odnoszą.
Wskaźnik W11a. Oznacza, że za wskaźnikiem znajduje się tarcza ostrzegawcza semafora
wjazdowego lub odstęppowego albo semafor, którego obrazy sygnałowe mogą nie być widoczne w
sposób ciągły z wymaganej odległości
Przed tarczą ostrzegawczą zawsze trzy, a przed semaforem, którego obrazy sygnałowe mogą nie byc
widoczne w sposób ciągły z wymaganej odległości, zawsze cztery, kolejno po sobie następujące
prostokątne lub kwadratowe tablice białe: z trzema, dwoma i jednym czrnymi pasami albo z czterema,
trzema, dwoma i jednym czarnymi pasami, wznoszącymi się ukośnie z lewa na prawo
Wskażnik W11b. Oznacza, że za wskaźnikiem znajduje się tarcza ostrzegawcza semafora
wjazdowego posterunku ruchu, na którym rozpoczyna się odcinek zelektryfikowany
Trzy, kolejno po sobie następujące, prostokątne lub kwadratowe tablice białe : z trzema, dwoma i jednym
czarnymi pasami, wznoszącymi się ukośnie z lewa na prawo, a ponadto na czarnych pasach strzała
czerwona w kształcie błyskawicy, zwrócona ostrzem ku dołowi
1) Wskaźnik W11a służy do zwrócenia uwagi maszynisty pociągu na zbliżanie się do tarczy
ostrzegawczej semafora wjazdowego lub odstępowego albo do semafora, którego obrazy sygnałowe
mogą nie byc widoczne w sposób ciągły z wymaganej odległości. Wskaźnik W11b, ustawiany wyłącznie
przed tarczą ostrzegawczą semafora wjazdowego, służy ponadto do uprzedzeniu maszynisty o zbliżaniu
się do posterunku ruchu, na którym rozpoczyna się odcinek zelektryfikowany z siecią górną pod wysokim
napięciem, której dotknięcie lub skierowanie na nią strumienia wody grozi śmiercią.
2) Wskaźnik W11a ustawia się przed tarczą semafora wjazdowego lub odstępowego albo przed
semaforem którego obrazy sygnałowe mogą nie byc widoczne w sposób ciągły z wymaganej
odległości.Na stacjach pośrednich (nie węzłowych) leżących na liniach drugorzędnych i znaczenia
miejscowego można nie stosować wskaźników W11a. Wskaźnika W11a można także nie stosować przed
tarczami ostrzegawczymi na szlakach, na których największa dopuszczalna prędkość nie przekracza 40
km/h, niezależnie od kategorii linii i rodzaju posterunku (stacja pośrednia, węzłowa, posterunek
odgałęźny, odstępowy). Wskaźnik W11b stosuje się natomiast na szlakach niezelektryfikowanych
niezależnie od kategorii linii i warunków widoczności tarczy ostrzegawczej i ustawia go przed tarczami
ostrzegawczymi semaforów wjazdowych posterunków ruchu, na których rozpoczyna się odcinek
zelektryfikowany. Wskaźniki W11a i W11b umieszcza się po tej samej stronie toru, patrząc w kierunku
jazdy, po której umieszcona jest tarcza ostrzegawcza lub semafor, wymagające zastosowania tych
wskaźników.
3) Tablice wskaźników W11a i W11b przed tarczą ostrzegawczą ustawia się w odległościach co 100m w
takiej kolejności, aby maszynista pociągu, zbliżającego się do tarczy ostrzegawczej, widział pierwszą
mijaną tablicę z trzema, drugą - z dwoma i ostatnią - z jednym pasem czarnym (W11a i W11b).
W przypadkach wyjątkowych, uzasadnionych miejscowymi warunkami, podane odległości mogą być
zmniejszone najwyżej do 60m między sąsiednimi tablicami, przy czym należy zachować jednakowe
odległości między wszystkimi tablicami.
Tablice wskaźników W11a przed semaforem, którego obrazy sygnałowe mogą nie być widoczne z
wymaganej odległości, ustawia się w ten sposób, że pierwszą tablicę z czterema pasami czarnymi
umieszcza się w miejscu, z którego powinien być widoczny semafor, a następne - kolejno z trzema,
dwoma i jednym pasem - pomiędzy pierwszą tablicą a semaforem tak, by były zachowane jednakowe
odległości między wszystkimi tablicami.
4) Jeżeli wskaźniki W11a i W11b ustawia się na zewnątrz torów, to stosuje się tablice prostokątne
wysokie, jeżeli zaś na międzytorzu, to ustawia się tablice prostokątne o mniejszych wymiarach albo
tablice kwadratowe, w zależności od szerokości międzytorza.
5) Pasy czarne na tablicach prostokątnych maluje się pod kątem 30st; na tablicach zaś kwadratowych -
pod kątem 45 st. do poziomu.
6) Strzałę czerwoną w kształcie błyskawicy maluje się na całej długości tablicy wskaźnika W11b.
7) Wskaźników W11a i W11b nie oświetla się, zaleca się wykonanie tablic wskaźników z materiałów
odblaskowych.
Wskaźnik W11p. Oznacza, że za wskaźnikiem znajduje się tarcza ostrzegawcza przejazdowa
Prostokątna tablica pomarańczowa z czarnym trójkątem skierowanym wierzchołkiem do góry
1) Wskaźnik W11p służy do zwrócenia uwagi maszyniście na zbliżanie się do tarczy ostrzegawczej
przejazdowej.
2)Wskaźnik W11p ustawia się w odległości 200 m przed tarczą ostrzegawczą, po tej samej stronie, po
której umieszczona jest tarcza ostrzegawcza przejazdowa, do której wskaźnik się odnosi.
3)Wskaźnika W11p nie oświetla się, zaleca się wykonanie tablicy wskaźnika z materiałów odblaskowych.
Wskaźnik W12. Oznacza, że należy zakropić popielnik oraz zamknąć klapy popielnika
Biała tablica w kształcie ukośnika z czarnym obramowaniem
1) Wskaźnik W12 ustawia się w odległości 200 m przed mostami, wiaduktami itp. Przy przejeżdzaniu
obok tego wskaźnika należy popielnik parowozu zakropić i zamknąć jego klapy.
2) Na stacji wskaźnik W12 ustawia sie z prawej strony toru, do którego się odnosi, patrząc w kierunku
jazdy, a na szlaku - wegług zasad ustawiania wskaźnika W8.
3) Wskaźnika w12 nie oświetla się, Powierzchnia wskaźnika może być wykonana z materiałów
odblaskowych.
Wskaźnik W13. Oznacza, że należy podnieść noże i zamknąć skrzydła pługa odśnieżnego oraz
zachować szczególną ostrożność przy pracy podbijarek, oczyszczarek tłucznia i innych maszyn
torowych
Czarno-biała krata lub dwie kraty jedna nad drugą składające się z dwóch par ukośników
1) Wskaźnik W13 stosuje się do oznaczania miejsc (przejazd, most, rozjazd, urządzenie oddziaływania
tor - pojazd, czujnik szynowy, urządzenie do wykrywania zagrzanych osi i płaskich miejsc i inne
urządzenia w torze), przed którymi powinny być podnoszone noże i zamykane skrzydła pługa
odśnieżnego oraz w których należy zachować szczególną ostrożność przy pracy podbijarek, oczyszczarek
tłucznia i innych maszyn torowych.
2) Wskaźnik W13 ustawia się w odległości 50 m od miejsca, przez które należy przejeżdżać z
podniesionym nożem i zamkniętymi skrzydłami pługa, z obydwóch stron tego miejsca przy każdym torze.
3) Na stacji wskaźnik W13 ustawia sie z prawej strony toru, do którego się odnosi, a na szlaku - według
zasad ustawiania wkaźnika W8
4) Wskaźnika W13 w porze nocnej nie oświetla się. Powierzchnia wskaźnika może być wykonana z
materiałów odblaskowych.
Przeszkody, znajdujące się w odległości mniejszej niż 150 m jedna od drugiej, powinny być oznaczane
jako jedna przeszkoda wskaźnikiem W13 o podwójnej czarno - białej kracie, składającej się z dwóch par
ukośników przybitych do słupa.
Wskaźnik W14. Oznacza początek lub koniec odcinka, przez który należy przejechać z ograniczoną
prędkością
Prostokątna tablica pomarańczowa z czarnym obramowaniem, a na niej z jednej strony czarny kąt
zwrócony wierzchołkiem ku dołowi, a z drugiej - zwrócony wierzchołkiem ku górze
1) Wskaźnik ten należy stosować łącznie z sygnałem D6.
2) Wskaźnik w14 ustawia się za tarczą "Zwolnić bieg" (sygnał D6), patrząc w kierunku jazdy, na
początku, a w razie potrzeby i na końcu odcinka, przez który należy jechać ze zmniejszoną prędkością.
Na początku odcinka wskażnik W14 ustawia się po tej stronie toru, po której ustawiono tarczę
"Zwolnić bieg"(sygnał D6).
Na końcu odcinka:
a) na szlaku jednotorowym i wielotorowym (przy liczbie torów szlakowych większej niż 2), jak
również przy równoległym zbliżeniu więcej niż dwóch torów szlakowych różnych linii kolejowych - dla
jazdy po torze nieskrajnym - obowiązuje maszynistę obraz na odwrotnej stronie wskaźnika W14
ustawionego na początku odcinka dla przeciwnego kierunku, aczkolwiek wskaźnik ten jest ustawiony z
lewej strony toru, patrząc w kierunku jazdy; zasada ta obowiązuje także dla wskaźników W14
ustawionych w obrębie stacji,
b) na szlaku dwutorowym, przy równoległym zbliżeniu torów szlakowych dwóch linii
jednotorowych i na szlaku wielotorowym (przy liczbie torów szlakowych większej niż 2), jak również
przy równoległym zbliżeniu więcej niż dwóch torów szlakowych różnych linii kolejowych - dla jazdy po
torze skrajnym - obowiązuje maszynistę obraz na odwrotnej stronie wskaźnika W14, ustawionego na
początku odcinka dla przeciwnego kierunku (z prawej albo z lewej strony toru, patrząc w kierunku jazdy).
3) Wskaźnik W14 ustawiony na początku odcinka jest zwrócony do pociągu tą stroną, na której jest
uwidoczniony kąt zwrócony wierzchołkiem ku dołowi, ustawiony zaś na końcu odcinka - tą stroną, na
której uwidoczniony jest kąt zwrócony wierzchołkiem ku górze.
4) Jeżeli na szlaku wielotorowym (przy liczbie torów szlakowych większej niż2), jak również przy
równoległym zbliżeniu więcej niż dwóch torów szlakowych różnych linii kolejowych, szerokość
międzytorza nie pozwala na ustawienie wskaźnika typowego, stosuje się wskażnik W14 o zmniejszonych
wymiarach (szerokość 400 mm i wysokość 300 mm) i umieszcza go nisko na wysokości główki szyny
dolną krawędzią tablicy (międzytorze o szerokości co najmniej 3,5m, a dla skrajni 1-SM - co najmniej
3,75 m).
5) W razie konieczności zmniejszenia prędkości pociągów w obrębie stacji na całej jej długości wskaźnik
W14 należy umieścić przy semaforze wjazdowym.
6) Wskaźnik W14 należy oświetlać w porze nocnej. Jeżeli powierzchnia wskaźnika W14 jest wykonana z
materiałów odblaskowych, to w przypadku ustawienia go na szlaku można nie stosować miejscowego
oświetlenia.
Wskaźnik W15. Oznacza, że semafor, sygnalizator powtarzający lub tarcza ostrzegawcza, które nie
są umieszczone w miejscu, w którym powinny się znajdować, pomimo to odnoszą się do toru, przy
którym stoi wskaźnik
Kwadratowa biała tablica z czarnym trójkątem zwróconym ostrzem w kierunku semafora, sygnalizatora
powtarzającego lub tarczy ostrzegawczej
1) Wskaźnik W15 ustawia się w tym miejscu, w którym powinny być ustawione: semafor, sygnalizator
powtarzający lub tarcza ostrzegawcza.
2) Wskaźnika w15 nie oświetla się. Powierzchnia wskaźnika może być wykonana z materiałów
odblaskowych.
Wskaźnik W16. Oznacza, że za wskaźnikiem w odległości drogi hamowania znajduje się przystanek
osobowy
Biała tablica z trzema czarnymi pasami, wnoszącymi ukośnie z lewa na prawo, ustawiona skośnie do toru
1) Wskaźnik W16 ustawia się przed przystankami osobowymi nie posiadającymi semaforów, z prawej
strony, do którego się odnosi, w odległości drogi hamowania pociągów obowiązującej na danym szlaku,
liczonej od wskaźnika W4, ustawionego na tym przystanku.
2) Wskaźnika W16 nie oświetla się. Powierzchnia wskaźnika może być wykonana z materiałów
odblaskowych.
Wskaźnik W17. Oznacza miejsce przy zbiegających się torach, dokąd można zająć tor taborem
Słupek biało - czerwony
Wskaźnik W17 (słupek ukresowy) ustawia się między wewnętrznymi szynami odgałęzienia torów, w
miejscu, do którego wolno zająć tor taborem. Miejsce to wyznacza właściwa sekcja drogowa z
uwzględnieniem obowiązującej skrajni i warunków lokalnych (przechyłka, poszerzenie na łuku itp.).
Wskaźnik W18. Oznacza miejsce ustawienia ostatniego semafora odstępowego blokady
samoczynnej na szlaku przed semaforem wjazdowym
Kwadratowa biała tablica z czarnym obramowaniem a na niej czarny pierścień z czarnym kregiem w
środku
1) Wskaźnik W18 umieszcza się na słupie ostatniego semafora odstępowego blokady samoczynnej dla
powiadomienia drużyny pociągowej, że zbliża się do posterunku ruchu mającego semafor wjazdowy.
2) W razie gdy ostatni semafor odstępowy jest ciemny lub unieważniony, wskaźnik W18 nakazuje
maszyniście jazdę z taką prędkością, aby mógł on zatrzymać pociąg przed ewentualną przeszkodą,
semaforem wjazdowym wskazującym sygnał "Stój" lub zmniejszyc prędkość stosownie do wskazań
semafora wjazdowego.
3) Wskaźnika W18 nie oświetla się w porze nocnej. Powierzchnia wskaxnika może byc wykonana z
materiałów odblaskowych.
Wskaźnik W19. Oznacza, że odległość między dwoma następnymi semaforami lub między następną
tarczą ostrzegawczą a semaforem jest mniejsza od obowiązującej na danej linii długości drogi
hamowania
Biała strzała, zwrócona ostrzem ku dołowi, na ciemnym tle
1) Wskaźnik W19 informuje drużynę pociągową o tym, że za następnym semaforem lub tarczą
ostrzegawczą pociąg wjedzie na odstęp o długości mniejszej od obowiązującej na danej linii drogi
hamowania i wymaga od maszynisty zachowania szczególnej ostrożności w regulowaniu prędkości jazdy
pociągu.
2) Wskaźnik W19 umieszcza sie na słupie semafora lub tarczy ostrzegawczej bezpośrednio
poprzedzających ten semafor lub tarcze ostrzegawczą, za którymi występuje skrócony odstęp.
3) Wskaźnik W19 może być wykonany jako wyświetlany, ukazujący się razem z sygnałem zezwalającym
na semaforze, lub w postaci tablicy nieoświetlonej, stale wskazującej obraz tego wskaźnika. Tablica
wskaźnika niewyświetlanego powinna być wykonana z materiałów odblaskowych.
Wskaźnik W20. Oznacza, że odległośc między tarczą ostrzegawczą lub semaforem, na których jest
umieszczony wskaźnik, a następnym semaforem jest mniejsza od obowiązującej na danej linii
długości drogi hamowania
Dwie białe strzały, zwrócone ostrzem ku dołowi, na ciemnym tle
1) Wskaźnik W20 informuje drużynę pociągową o tym, że pociąg wjeżdża na odstęp o długości mniejszej
od obowiązującej na danej linii drogi hamowania i wymaga od maszynisty zachowania szczególnej
ostrożności w regulowaniu prędkości jazdy pociągu.
2) Wskaźnik W20 umieszcza się na słupie tarczy ostrzegawczej lub semafora na początku skróconego
odstępu, patrząc w kierunku jazdy pociągu.
3) Wskaźnik W20 powinien być poprzedzony wskaźnikiem W19, zgodnie z postanowieniami
dotyczącymi wskaźnika W19.
4) Wskaźnik W20 może być wykonany jako wyświetlany, ukazujący się razem z sygnałem zezwalającym
na semaforze, lub w postaci tablicy nieoświetlonej, stale wskazującej obraz tego wskaźnika. Tablica
wskaźnika niewyświetlanego powinna być wykonana z materiałów odblaskowych.
Wskaźnik W21. Oznacza, że jazda po zwrotnicach (w kierunku zwrotnym) może odbywać się z
prędkością większą niż 40 km/h
Matowobiała liczba na ciemnym tle, oznaczająca dozwoloną prędkość jazdy (w dziesiątkach km)
Wzór: Po zwrotnicach w kierunku zwrotnym Vmax=100 km/h
1) Świetlny wskaźnik W21 umieszcza się na słupie semafora kształtowego i tylko wówczas, gdy typ
rozjazdu osłanianego tym semaforem pozwala na jazdę z prędkością większą niż 40 km/h (w kierunku
zwrotnym)
2) Liczba na wskaźniku wyświetla się jednocześnie z ukazaniem się na semaforze kształtowym sygnału
zezwalającego na jazdę ze zmniejszoną prędkością (sygnał Sr3)
Wskaźnik W22. Oznacza, że pociąg towarowy może przejechać bez zatrzymania ze zmniejszoną
prędkością obok semafora odstępowego blokady samoczynnej, wskazującego sygnał "Stój"
Kwadratowa czarna tablica ustawiona po przekątnej pionowo, a na niej biała litera "T" wykonana z
materiałów odblaskowych
1) Wskaźnik W22 stosuje się, za każdorazowym zezwoleniem naczelnego dyrektora okręgu infrastruktury
kolejowej, na semaforach odstępowych blokady samoczynnej ustawionych na wzniesieniu miarodajnym
ponad 6%o na długości drogi hamowania.
2) Wskaźnik W22 odnosi sie wyłącznie do ciężkich pociągów towarowych i zezwala na przejechanie bez
zatrzymania obok semafora odstępowego blokady samoczynnej wskazującego sygnał "Stój" z prędkością
nie większą niż 20 km/h, przy tym maszynista powinien tak regulować prędkość, aby mógł w każdej
chwili zatrzymać pociąg w razie zauważenia przeczkody do dalszej jazdy.
3) Wskaźnika W22 nie oświetla się w porze nocnej.
Wskaźnik W23. Oznacza początek odcinka izolowanego torowego lub zwrotnicowego.
Żółty słupek ustawiony przy torze
1) Wskaźnik W23 oznacza miejsce, przed którym przetaczany tabor powinien się zatrzymać, aby
umożliwić przestawienie zwrotnicy
2) Wskaźnika W23 nie oświetla się.
Wskaźnik W24. Oznacza wyjazd na tor szlaku dwutorowego w kierunku przeciwnym do
zasadniczego
Matowobiała kresa na ciemnym tle wznosząca się do góry z prawa na lewo
1) Wskaźnik W24 umieszcza się na słupie semafora albo na osobnym słupie.
2) Obraz na wskaźniku W24 ukazuje się jednocześnie z ukazaniem się na semaforze sygnału
zezwalającego na jazdę.
3) W razie wyprawienia pociągu na sygnał zastępczy "Sz" obraz wskaźnika W24 ukazuje się
jednocześnie z obrazem sygnału zastępczego.
4) W szczególnych przypadkach, określonych wytycznymi organizacji zamknięć torowych w czasie
wykonywania planowanych robót, wskaźnik W24 może być stosowany w porze dziennej w postaci
przenośnej tablicy nieoświetlonej.
Wskaźnik W25. Oznacza stanowisko elektrycznego ogrzewania wagonów i rozpoczęcie ogrzewania
Jedna lub dwie prostokątne latarnie umieszczone na wspólnym słupie, a na nich numery torów ze
strzałami zwróconymi w kierunku toru oraz strzała w kształcie błyskawicy, zwrócona ostrzem ku dołowi
1) Wskaźnik W25 ustawia się na międzytorzu w miejscu stanowiska elektrycznego ogrzewania wagonów
na torach postojowych. Z chwilą rozpoczęcia ogrzewania na wskaźniku wyświetlają się kolorem
czerwonym numery torów i strzałki.
2) Wskaźnik W25 jest przeznaczony do uprzedzania o konieczności zachowania ostrożności w czasie
ogrzewania składów, z uwagi na wysokie napięcie.
3) W czasie trwania ogrzewania wagonów zabrania się zbliżać i dojeżdżać do nich.
Wskaźniki W26a i W26b oznaczają przejazd pociągu z jednej grupy torów na drugą
Latarnia z matowobiałą literą "P" (W26a) lub matowobiałą literą "D"(W26b) na ciemnym tle
1) Wskaźnik W26a oznacza przejazd z grupy torów dalekobieżnych na grupę torów podmiejskich.
2) Wskaźnik W26b oznacza przejazd z grupy torów podmiejskich na grupę torów dalekobieżnych.
3) Wskaźniki W26a i W26b umieszcza się na semaforze ustawionym przed przejściem zwrotnicowym
służących do przejazdu z jednej grupy torów na drugą.
4) Obrazy na wskaźnikach W26a i W26b ukazują się z chwilą, gdy na semaforze ukaże się sygnał
zezwalający na jazdę przez przejście zwrotnicowe lub sygnał zastępczy.
Wskaźnik W27. Oznacza miejsce zmiany i obowiązującą od tego miejsca największą dozwoloną
prędkość drogową
Kwadratowa czarna tablica, a na niej biała liczba wskazująca najwiekszą dozwoloną predkość drogową
(w dziesiątkach km/h). Gdy nie można ustawić tej tablicy z zachowaniem skrajni, stosuje się tablicę o
zmniejszonym gabarycie i umieszcza ją nisko
Wzór: Vmax=110 km/h
1) Wskaźniki W27 ustawia się na szlaku w miejscu zmiany największej dozwolonej prędkości drogowej,
a w przypadku zmiany tej prędkości w obrębie stacji wskaźnik W27 ustawia się:
a) przy zmniejszeniu prędkości - przed pierwszą zwrotnicą,
b) przy zwiększaniu prędkości - za ostatnią zwrotnicą.
2) Wskaźniki W27 ustawiane są bezpośrednio obok toru, do którego się odnoszą, według następujących
zasad:
a) na szlaku jednotorowym - po prawej stronie toru, patrząc w kierunku wzrostu kilometrowania linii,
b) w pozostałych przypadkach według zasad ustawiania wskaźnika W8,
3) Tablicę wskaźnika W27 wykonuje się dwustronnie, stosownie do obowiązującej od danego kilometra
linii największej dozwolonej prędkości drogowej za tym wskaźnikiem, patrząc w kierunku jazdy pociągu
4) Wskaźnika W27 nie oświetla się. Cyfry na wskaźniku powinny być wykonane z materiałów
odblaskowych.
Wskaźnik W28. Oznacza miejsce zmiany i obowiązujący od tego miejsca numer kanału
radiołączności pociągowej
Okrągła czarna tablica, a na niej żółta litera "R" i żółta liczba wskazująca numer kanału radiołączności
pociągowej. Gdy nie można ustawic tej tablicy z zachowaniem skrajni, stosuje się tablicę o zmniejszonym
gabarycie i omieszcza się ją nisko
1) Wskaźnik W28 informuje maszynistę o miejscu zmiany obowiązującego kanału radiołączności
pociągowej i o obowiązującym od tego miejsca numerze kanału radiowego. Po minięciu wskaźnika W28
maszynista powinien przełączyć radiotelefon na wskazany kanał radiołączności pociągowej i jak to
możliwe najszybciej nawiązać łączność z najbliższym posterunkiem ruchu, pracującym na tym kanale.
2) Wskaźniki W28 ustawia sie następująco:
a) na stacji lub posterunku odgałęźnym, będącym początkiem linii z radiołącznością pociągową - na stacji
w odległości 30-70 m, a na posterunku odgałęźnym - 100-150m za ostatnią zwrotnicą wyjazdową na
szlak z radiołącznością pociągową,
b) na stacji węzłowej lub posterunku odgałęźnym, jeżeli na przyległych szlakach jest radiołączność
pociągowa o różnych numerach kanałów - na stacji w odległości 30-70 m, a na posterunku odgałęźnym -
100-150 m za ostatnią zwrotnicą wyjazdową na szlak z innym kanałem radiołączności pociągowej,
c) przy dojeździe do posterunku leżącego na linii z radiołącznością pociągową, na szlaku nie
wyposażonym w radiołączność pociągową - 300 m przed semafoerm wjazdowym posterunku ruchu z
radiołącznością pociągową.
3) Numer kanału określony wskaźnikiem obowiązuje do miejsca ustawienia następnego wskaźnika z
innym numerem.
4) Na stacji wskaźnik W28 ustawia się z prawej strony toru, do którego się odnosi, a na szlaku - według
zasad ustawiania wskaźnika W8.
5) Wskaźnika W28 nie oświetla się. Litera "R" i cyfra na wskaźniku powinny być wykonane z materiałów
odblaskowych.
Wskaźnik W29. Oznacza, że należy nawiązać łączność radiową z dyżurnym ruchu odcinkowym
Pomarańczowa tablica pozioma, a na niej dwa czarne kąty - jeden obok drugiego, stykające sie
wierzchołkami, ustawiona skośnie do toru
1) Wskaźnik W29 stosuje sie na odcinkach linii, na których ruch prowadzony jest na podstawie
radiotelefonicznego porozumiewania się dyżurnego ruchu odcinkowego z maszynistą pojazdu
trakcyjnego (kierującym pojazdem pomocniczym), dla wskazania miejsca, w którym maszynista
(kierujący pojazdem pomocniczym) ma obowiązek nawiązania łączności radiowej z dyżurnym ruchu
odcinkowym.
2) Wskaźnik W29 ustawia sie po prawej stronie toru przed mijanką bezobsługową w odległości minimum
1600 m przed samoczynnie działającym semaforem wjazdowym.
3) Wskaźnika W29 nie oświetla się. Powierzchnia wskaźnika może byc wykonana z materiałów
odblaskowych.
Wskaźnik W30. Oznacza prędkość, z jaką należy przejeżdżać przez automatyczną wagę podczas
ważenia składu
Matowobiałe światło na jasnoniebieskim tle, a na nim napis "Waga x km/h" gdzie x oznacza prędkość
przejazdu w km/h
Wzór: Skład bedzie ważony, przejazd przez wagę z prędkością od 3 do 8 km/h
1) Świetlny wskaźnik W30 umieszcza się we właściwej odległości (zgodnie z dokumentacją techniczną
wagi) przed wagą, z obu jej stron.
2) Wyświetlony wskaźnik W30 oznacza, że skład będzie ważony i nalezy przejeżdżać przez wagę z
prędkością określoną na wskaźniku.
Wskaźnik W 31. Oznacza, że sygnalizator, na którym został umieszczony wskaźnik, jest nieczynny
(nie oddany do użytku lub unieważniony), a sygnały ukazujące się na nim - nieobowiązujące
Biały ukośny krzyż z czarną obwódką
1) Wskaźnik W 31 umieszcza się na nieczynnych sygnalizatorach w sposób określony w postanowieniach
dotyczących oznaczenia sygnalizatorów nie oddanych do użytku i unieważnionych.
2) Wskaźnika W 31 w porze nocnej nie oświetla się. Powierzchnia wskaźnika może być wykonana z
materiałów odblaskowych.
Wskaźnik W 32. Oznaczn miejsce zatrzymania czola pociągu o długości określonej tym
wskaźnikiem .
Biała tablica pięciokątna (ścięty prostokąt) z czarną obwódką i czarną liczbą określającą długość pociągu
w metrach
1) Wskaźnik W32 stosuje się na stacjach i przystankach osobowych do oznaczenia miejsca zatrzymania
pociągów pasażerskich przy peronie i odnosi się tylko do pociągów mających postój. Wskaźnik, (w razie
potrzeby więcej niż jeden, dla pociągów o różnych długościach) uznieszcza się w zależności od
warunków miejscowych w taki sposób, aby zapewniona zostali możliwie najdogodniejsza obsługa
podróżnych.
2) Liczba na wskaźniku oznacza, że przy tym wskaźniku powinno zatrzymać się czoło pociągu o długości
nie przekraczającej podanej wartości. Długość pociągu podaną na wskaźniku określi się z dokładnością
do pięćdziesięciu metrów.
3) Na stacji wskaźnik W 32 ustawia się z prawej strony toru, do którego się odnosi, patrząc w kierunku
jazdy, na szlaku - według zasad ustawiania wskaźnika W8..
4) Wskaźnika W 32 w porze nocnej nie oświetla się. Powierzchnia wskaźnika może być wykonana z
materiałów odblaskowych.
Powrót do strony wskaźników
Wskaźniki stosowane wyłącznie na liniach zelektryfikowanych
8. Wskaźniki stosowane na liniach zelektryfikowanych:
Wskaźnik We1. Oznacza, że należy przygotować się do opuszczenia pantografów przed następnym
wskaźnikiem i zmniejszyć prędkość do 60 km/h
Kwadratowa tablica niebieska z czarną i białą obwódką, ustawiona po przekątnej pionowo, a na niej dwa
poziome białe paski, przesuniete w pionie względem siebie
1) Wskaźnik We1 ustawia się na szlaku i stacji przy torach głównych zasadniczych, w odległości 500 m
przed wskaźnikiem We2a, We2b lub We2c.
2) Wskaźnik we1 nakazuje przygotować się do opuszczenia pantografu i zmniejszyć prędkość do 60 km/h
3) Zaleca się wykonanie powierzchni wskaźnika z materiałów odblaskowych.
Wskaźniki We2a, We2b i We2c. Oznaczają, że należy opuścić pantografy: niezależnie od kierunku
jazdy (We2a), przy jeździe na tor odgałęziający się w prawo od toru, przy którym ustawiony jest
wskaźnik (We2b) oraz przy jeździe na tor odgałęziający się w lewo od toru, przy którym ustawiony
jest wskaźnik (We2c)
Kwadratowa tablica niebieska, z czarną i białą obwódką, ustawiona po przekątnej pionowo, a na niej
jeden biały pasek poziomy (We2a). W razie potrzeby na wierzchołku niebieskiej tablicy umieszcza się
małą kwadratową czarną tablicę z białym trójkątem zwróconym ostrzem w prawo (We2b) lub w lewo
(We2c)
1) Wskaźniki We2a, We2b i We2c ustawia sie na szlaku i na stacjach w odległości 100 m przed
początkiem odcinka toru, który należy przejeżdżać z opuszczonym pantografem. Wskaźniki We2a, We2b
i We2c stosuje się:
a) W razie wyłączenia sieci lub odcinka sieci spod napięcia, aby uniknąć przeniesienia napięcia przez
pantograf,
b) w razie konieczności jazdy z rozpędu na odcinkach toru niezelektryfikowanego,
c) w razie konieczności jazdy z rozpędu na odcinkach toru zelektryfikowanego w przypadku, gdy stan
sieci lub inne względy nie pozwalają na współpracę z pantografami
2) Zaleca się wykonanie powierzchni wskaźników z materiałów odblaskowych.
Wskaźniki We3a i We3b. Oznaczają, że należy podnieść pantografy elektrycznego zespołu
trakcyjnego (We3a) lub lokomotywy elektrycznej(We3b)
Kwadratowa tablica niebieska, z czarną i białą obwódką, ustawiona po przekątnej pionowo, a na niej
jeden biały pasek pionowy (We3a). W razie potrzeby na wierzchołku niebieskiej tablicy umieszcza się
małą białą kwadratową tablicę z czarną obwódlą i czarną literą "L" (We3b)
1) Wskaźnik We3a ustawia się w odległości 200m, a wskaźnik We3b w odległości 30 m za miejscem, w
którym można podnieść pantografy.
2) Zaleca się wykonanie powierzchni wskaźników z materiałów odblaskowych.
Wskaźniki We4a, We4b i We4c oznaczają, że wjazd elektrycznych pojazdów trakcyjnych jest
zabroniony: na tor, przy którym jest ustawiony wskaźnik(We4a);,na tor odgałęziający się w prawo
od toru, przy którym ustawiony jest wskaźnik (We4b) oraz na tor odgałęziający się w lewo od toru,
przy którym ustawiony jest wskaźnik (We4c)
Kwadratowa tablica niebieska, z czarną i białą obwódką, ustawiona po przekątnej pionowo, a na niej dwa
białe kwadraty jeden w drugim (We4a). W razie potrzeby na wierzchołku niebieskiej tablicy umieszcza
się małą kwadratową czarną tablicę z białym trójkątem zwróconym ostrzem w prawo (We4b) lub w lewo
(We4c)
1) Wskaźniki We4a, we4b i We4c służą do oznaczania miejsca, poza które przejazd elektrycznych
pojazdów trakcyjnych jest zabroniony (uszkodzenie sieci, praca przy sieci, koniec sieci).
2) Wskaźniki We4a, We4b i We4c ustawia się w odległości 15 m przed miejscem, poza które przejazd
jest zabroniony.
3) Zaleca się wykonanie powierzchni wskaźników z materiałów odblaskowych.
Wskaźniki We8a, We8b i We8c oznaczają miejsce, przez które elektryczny pojazd trakcyjny
powinien przejeżdżać bez pobierania prądu z sieci trakcyjnej: przy jeździe po torze, przy którym
jest ustawiony wskaźnik(We8a);przy jeździe na tor odgałęziający się w prawo od toru, przy którym
ustawiony jest wskaźnik (We8b) oraz przy jeździe na tor odgałęziający się w lewo od toru, przy
którym ustawiony jest wskaźnik (We8c)
Kwadratowa tablica niebieska, z czarną i białą obwódką, ustawiona po przekątnej pionowo, a na niej dwa
białe paski pionowe i jeden biały pasek poziomy (We8a). W razie potrzeby na wierzchołku niebieskiej
tablicy umieszcza się małą kwadratową czarną tablicę z białym trójkątem zwróconym ostrzem w prawo
(We8b) lub w lewo (We8c)
1) Wskaźniki We8a, We8b i We8c ustawia się w odległości 30 m przed elementem podłużnego
sekcjonowania sieci jezdnej (izolowane przęsło naprężenia, przerwa powietrzna, izolator sekcyjny), który
oddziela elektrycznie dwa odcinki sieci i przez który należy przejeżdżać bez pobierania prądu z sieci.
2) Zaleca się wykonanie powierzchni wskaźników z materiałów odblaskowych.
Wskażnik We9a i We9b. Oznaczają miejsce, od którego elektryczny zespół trakcyjny (We9a) lub
lokomotywa elektryczna (We9b) mogą jechać pobierając prąd z sieci trakcyjnej
Kwadratowa tablica niebieska, z czarną i białą obwódką, ustawiona po przekątnej pionowo, a na niej
białe paski w kształcie korytka (We9a). W razie potrzeby na wierzchołku niebieskiej tablicy umieszcza
się małą białą kwadratową tablicę z czarną obwódlą i czarną literą "L" (We9b)
1) Wskaźnik We9a ustawia się w odległości 200m, a wskaźnik We9b w odległości nie mniejszej niż 30 m
i nie większej niż 100 m za miejscem, od którego można jechać pobierając prąd z sieci trakcyjnej
2) Zaleca się wykonanie powierzchni wskaźników z materiałów odblaskowych.
9. Wskaźniki We 1 do We 9 ustawia się obok toru albo zawiesza się nad torem, do którego się odnoszą,
patrząc w kierunku jazdy. wedlug następujących zasad:
1) na stacji - po prawej stronie toru,
2) na szlakach - zgodnie z zasadami ustawiania tarczy "Zwolnić bieg" (sygnał D 6) określonymi w § 9
ust. 22 pkt. 1,2 i 3.
Powrót do strony wskaźników
Załącznik 1
Sygnały i wskaźniki, których stosowanie jest dopuszczalne na wyznazconych liniach i stacjach
1. Załącznik1 zawiera sygnały i wskaźniki, których stosowanie zostało dopuszczone wyłącznie na
wyznaczonych liniach i stacjach, wymienionych w odpowiednich punktach załącznika. Stosowanie tych
sygnałów na innych liniach i stacjach wymaga każdorazowo zgody Dyrekcji Infrastruktury Kolejowej
PKP. Sygnały i wskaźniki zawarte w załączniku 1 mogą w wyjątkowych wypadkach nie odpowiadać
ogólnym zasadom, które dotyczą sygnałów i wskaźników zawartych w podstawowym tekście instrukcji
sygnalizacji na PKP.
2. Sygnał S1a "Stój - absolutny zakaz wjazdu do tunelu"
Czerwone migające światło wyświetlone jednocześnie z sygnałem S1 "Stój" na semaforze odstepowym
samoczynnym
Sygnał ten oznacza absolutny zakaz przejazdu obok semafora odstępowego samoczynnego wskazującego
sygnał S1 "Stój", ustawionego przed wjazdem do tunelu.
1) Pociąg zatrzymany przed sygnałem S1a może jechać dalej, gdy sygnał ten zostanie wyłączony oraz
dodatkowo drużyna pociągowa otrzyma zezwolenie na wjazd do tunelu przekazane za pomocą urządzeń
łączności przez właściwego dyżurnego ruchu lub ustnie przez uprawnionego pracownika.
2) Sygnał S1a jest stosowany na szlakach Warszawa Wschodnia - Warszawa Centralna i Warszawa
Centralna - Warszawa Zachodnia.
3. Sygnał Z1p "Stój, wjazd taboru na punkt przestawczy zabroniony"
Dzienny i nocny
Kresa pozioma czarna na tle białej, okrągłej tarczy, pod którą znajduje się duża, biała litera N
Sygnał na punkcie przestawczym zestawów kołowych skłąda się z umieszczonych w jednym pionie
dwóch latarni sygnałowych:
-górnej latarni ze szkłem koloru mlecznego w kształcie okrągłej tarczy z czarną kresą poziomą,
-dolnej latarni z matowobiałą, dużą literą N.
1) Sygnał Z1p "Stój, wjazd taboru nieprzestawialnego na punkt przestawczy zabroniony" oznacza, że
wjazd taboru nieprzestawialnego na punkt przestawczy jest zabroniony i należy użyć wszelkich
dozwolonych środków, aby tabor nieprzestawialny zatrzymać przed tym sygnałem.
2) Sygnał Z1p ustawia się po prawej stronie toru, na początku strefy punktu przestawczego zestawów
kołowych, do której wjazd taboru nieprzestawialnego jest zabroniony.
3) Sygnał Z1p oświetla się w porze nocnej.
4) Sygnał Z1p jest stosowany na stacji Zamość Bortatycze.
4. Wskaźnik W21wg. Oznacza, że należy przejeżdżać z określoną prędkością przez automatyczną
wagę
Matowobiała liczba na ciemnym tle, oznaczająca prędkość (w dziesiątkach km/h) przejazdu przez
automatyczną wagę
1) Liczba na wskaźniku wyświetla się jednocześnie z sygnałem zezwalającym tylko wówczas, gdy jest
nastawiony przebieg wjazdowy na tor, na którym jest zainstalowana automatyczna waga. W odległości 40
m przed wagą, z obu jej stron, ustawia się wskaźniki W9 (bez poprzedzania ich wskaźnikami W8).
2) Wskaźnik W21wg z liczbą "0,5" stosowany jest na stacji Hrubieszów Towarowy i oznacza przejazd
przez automatyczną wagę z prędkościa 5 km/h
3) Wskaźnik W21wg z liczbą "0,8" stosowany jest na stacji Dorohusk i oznacza przejazd pzez
automatyczną wagę z prędkością 3 do 8 km/h.
5.Wskaźnik W2-WKD. Oznacza, że za nim znajduje się semafor w odległości ok. 500 m
Dwie, umieszczone w jednym pionie, prostokątne białe tablice z czarnym obramowaniem, a na nich dwa
czarne kąty - jeden nad drugim, stykające się wierzchołkami
1) Wskaźnik W2-WKD ustawia się w odległości ok. 500 m przed semaforem w celu zwrócenia uwagi
maszynisty, że zbliża się do semafora. Wskaźniki W2-WKD należy stosować przed semaforami
samoczynnej blokady liniowej dwustawnej oraz przed tymi semaforami wjazdowymi, przed którymi nie
ma tarczy ostrzegawczej ani semafora samoczynnego pełniącego role takiej tarczy. W razie potrzeby
wskaźnik W2-WKD można stosować również przed innymi semaforami. Wskaźnik W2-WKD ustawia się
po tej samej stronie toru, co semafor, do którego się odnosi.
2) Wskaźnika W2-WKD nie oświetla się, powierzchnia wskażnika może być wykonana z materiałów
odblaskowych.
3) Wskaźnik W2-WKD jest stosowany na liniach warszawskich Kolei Dojazdowych: Warszawa
Śródmieście WKD - Grodzisk Mazowiecki Radońska i Podkowa Leśna - Milanówek Grudów.
6. Wskaźnik Wk-WKD. Oznacza, że urządzenia samoczynnej sygnalizacji przejazdowej działają
prawidłowo
Jedno białe światło zwrócone do pociągu
1) Wskaźnik Wk-WKD może być stosowany przed przejazdem wyposażonym w urządzenia samoczynnej
sygnalizacji przejazdowej, w celu zwrócenia uwagi maszynisty na to, czy urządzenia samoczynnej
sygnalizacji przejazdowej na przejeździe, do którego się wskaźnik odnosi, są sprawne, czy nie. Wskaźnik
Wk-WKD umieszcza się z prawej strony toru, patrząc w kierunku jazdy pociągu lub nad osią toru, do
którego się ten wskaźnik odnosi.
2) Podczas zbliżania się pociągu do przejazdu wskaźnik Wk-WKD powinien wyświetlać białe światło w
kierunku pociągu. Jeżeli podczas zbliżania się pociągu do wskaźnika pozostaje on ciemny (nie świeci się)
oznacza to, że urządzenia samoczynnej sygnalizacji na przejeździe, do którego się wskaźnik odnosi, są
niesprawne. Maszynista powinien wówczas zmniejszyć prędkość pociągu przed przejazdem do 15 km/h i
bacznie obserwować przejazd, aby móc zatrzymać pociąg w razie zauważenia przeszkody do jazdy.
3) Wskaźnik W2-WKD jest stosowany na liniach warszawskich Kolei Dojazdowych: Warszawa
Śródmieście WKD - Grodzisk Mazowiecki Radońska i Podkowa Leśna - Milanówek Grudów.
Powrót do strony sygnałów
Załącznik 2
Wykaz postanowień przejściowych, które obowišzujš do odwołania
1. SEMAFORY ŚWIETLNE
Sygnał "Wolna droga ze zmniejszoną prędkością"
lub
"Wolna droga ze zmniejszoną prędkością. Następny semafor wskazuje sygnał zezwalający na
jazdę"
Dzienny i nocny
Dwa zielone światła na semaforze w jednym pionie
Sygnał "Wolna droga. Następny semafor wskazuje sygnał zezwalający na jazdę ze zmniejszonš
prędkością"
Dzienny i nocny
Światło zielone, a nad nim światło pomarańczowe na semaforze w jednym pionie
2. TARCZE OSTRZEGAWCZE ŚWIETLNE
Semafor wskazuje sygnał
"Wjazd ze zmniejszoną prędkością. Następny semafor wskazuje "Stój`"
lub sygnał
"Wolna droga ze zmniejszoną prędkością. Następny semafor wskazuje sygnał zezwalający na
jazdę"
Dzienny i nocny
Pomarańczowe i zielone światło w jednym pionie
3. SYGNAŁ POWTARZAJĄCY
Sygnał Sp
"Semafor wskazuje sygnał zezwalajšcy na jazdę ze zmniejszonš prędkością"
Sygnały występujące w załączniku 2 mogą być stosowane przejściowo na liniach kolejowych
wyposażonych już w te urządzenia do czasu ich sukcesywnej wymiany bądź dostosowania do obrazów
sygnałowych podanych w tekście podstawowym instrukcji E1.
Powrót do strony E1
Załącznik 3
Przykłady osygnalizowania leżących blisko siebie odcinków torów, na szlaku
jednotorowym
i
dwutorowym
,
wymagających zwolnienia jazdy pociągów wskutek ograniczeń doraźnie wprowadzonych
oraz
przykłady osygnalizowania odcinków torów, na szlaku jednotorowym, dwutorowym i wielotorowym (przy
liczbie torów szlakowych większej niż 2), jak również przy równoległym zbliżeniu więcej niż dwóch torów
szlakowych różnych linii kolejowych, wymagających zwolnienia jazdy pociągów wskutek ograniczeń
stałych
i
doraźnie wprowadzonych
1. Szlak jednotorowy
1) Dwa odcinki leżące jeden za drugim niedaleko od siebie, na których prędkość jazdy powinna być
ograniczona odpowiednio do 20 km/h i 30 km/h
Kierunek A-B
Sygnał D6 dla ograniczenia prędkości jazdy do 30 km/h powinien być ustawiony w km 4.1, jednak aby nie
wprowadzał w błąd maszynisty, został ustawiony w km 4.3 w miejscu ustawienia wskaźnika W14 dla odcinka z
ograniczenia z ograniczeniem prędkości do 20 km/h. Droga hamowania wynosi 500m i jest wystarczająca,
ponieważ prędkość będzie większa.
Kierunek B-A
Sygnał D6 dla odcinka, na którym prędkość ograniczono do 20 km/h, powinien być ustawiony w km 5.2 (700),
czyli 100 m za wskaźnikiem W14 dla początku odcinka o prędkości 30 km/h.
Dla lepszej przejrzystości może on być ustawiony w km 5.3, obok wskaźnika W14 dla pierwszego odcinka
zwolnionej jazdy, tj. w odległości 800m.
2) Jeżeli odcinek szlaku między dwoma ostrzeżeniami jest krótszy lub równy drodze hamowania, należy
włączyć go, traktując jako jedno ostrzeżenie, do odcinka, na którym obowiązuje większe ograniczenie
prędkości (mniejsza prędkość).
3) Jeżeli wewnątrz dłuższego odcinka, na którym prędkość jest ograniczona do 30 km/h znajduje się odcinek,
na którym należy ograniczyć prędkość do 20 km/h, należy postąpić w sposób podany na rysunku poniżej:
Kierunek A-B
Sygnał D6 dla drugiej części długiego odcinka (od km 6.0 do km 6.7) dla prędkości ograniczonej do 30 km/h
ustawiono obok wskaźnika W14 dla odcinka z ograniczoną prędkością do 20 km/h (początek) w km 5.7. Droga
hamowania 300m jest wystarczająca, ponieważ prędkość na anstępnym odcinku zwiększa się.
Kierunek B-A
Sygnał D6 dla odcinka prędkości 20 km/h należy ustawić w km 6.7, ponieważ prędkość jazdy powinna się
zmniejszyć (z 30 km/h do 20 km/h).
Sygnał D6 dla drugiego odcinka, z ograniczeniem prędkości do 30 km/h, powinien być ustawiony w odległości
700 m od początku tego odcinka, tj. w km 6.4, a więc 400 m przed wskaźnikiem W14 dla odcinka o prędkości
jazdy 20 km/h; sygnał ten jednak został ustawiony obok wskaźnika W14 w km 6.0. Odległość 300 m od
początku odcinka, dla którego przewidziana jest prędkość 30 km/h, jest wystarczająca, gdyż następny odcinek
będzie przejeżdżany z większą prędkością, niż poprzedni.
2. Szlak dwutorowy
1) Wewnątrz dłuższego odcinka, z ograniczeniem prędkości do 50 km/h, leży krótszy odcinek, na którym
ograniczenie prędkości wynosi 20 km/h
a) Droga hamowania jest wystarczająca, jeśli chodzi o ustawienie sygnału D6.
W celu uniknięcia zbytniego zgrupowania sygnałów zaniechano ustawienia wskaźnika W14 dla końca
pierwszego odcinka o prędkości ograniczonej do 50 km/h i dla końca odcinka o prędkości ograniczonej do 20
km/h. Sygnał D6 dla drugiego odcinka o prędkości ograniczonej do 50 km/h leżącego za odcinkiem o prędkości
ograniczonej do 20 km/h, ustawiono obok wskaźnika W14 odnoszącego się do początku odcinka, na kórym
prędkość ma być ograniczona do 20 km/h, a mianowicie w km 5.2 zamiast w km 5.3. Takie ustawienie sygnału
daje jaśniejszy i przejrzystszy obraz osygnalizowania.
b) Droga hamowania dla drugiego i trzeciego sygnału D6 jest niewystarczająca.
Gdyby ustawiono sygnał D6 dla pierwszego odcinka z ograniczeniem prędkości do 50 km/h w km 4.1, a
wskaźnik W14 na początku tego odcinka w km 4.8, wówczas sygnał D6 dla odcinka z ograniczeniem prędkości
do 20 km/h należałoby ustawić w km 4.5, a więc 300m przed wskaźnikiem W14 ustawionym dla pierwszego
odcinka z ograniczeniem prędkości do 50 km/h.
Takie ustawienie mogłoby wprowadzić w błąd maszynistę. Wobec tego sygnał D6 dla odcinka z ograniczeniem
prędkości do 20 km/h powiniem być ustawiony w odległości 700 m, ponieważ prędkość będzie zmniejszona i
dlatego ustawiono go w km 4.5 - bezpośrednio obok wskaźnika W14 dla pierwszego odcinka z ograniczeniem
prędkości do 50 km/h. Dla drugiego odcinka z ograniczeniem prędkości do 50 km/h leżącego za odcinkiem, po
którym wolno jechać z prędkością 20 km/h, wystarcza droga hamowania 300m, ponieważ prędkość na nim
wzrasta. Sygnał D6 dla tego odcinka został ustawiony obok wskaźnika W14 dla odcinka z ograniczeniem
prędkości do 20 km/h.
Zaniechano ustawienia wskaźnika W14 dla końca pierwszego i drugiego odcinka o ograniczonej prędkości.
2) Bardzo krótkie następujące po sobie odcinki wymagające zmniejszenia prędkości odpowiednio do 20
km/h, a następnie do 50 km/h, gdy dozwolona prędkość jazdy wynosi 100 km/h
Dla pierwszego sygnału D6 droga hamowania 700m jest wystarczająca dla zmniejszenia prędkośći na moście
do 20 km/h. Dla drugiego sygnału D6 droga hamowania wynosi tylko 110m, jest to jednak wystarczające, gdyż
należy zwiększyć prędkość do 50 km/h. Z tego również względu zbędne jest ustawianie wskaźnika W14 dla
końca odcinka, po którym można przejechać z prędkością 20 km/h, natomiast koniec odcinka, po którym można
jechać z prędkością 50 km/h, jest osygnalizowany wskaźnikiem W14, gdyż od miejsca ustawienia tego
wskaźnika można jechać dalej z maksymalną dozwoloną prędkością (100 km/h)
3) W przypadkach podobnych, a nie podanych, należy wzorować się na opisanych przykładach.
4) We wszystkich omawianych przykłądach chodzi o ostrzeżenia niestałe, a więc takie, które wymagają
powiadomienia drużyn pociągowych rozkazem szczególnym.
3. Przykłady ustawiania wskaźników W8 i W9
Rysunek 1
1) Rysunek 1 przedstawia ustawienie wskaźników na szlaku jednotorowym; linią przerywaną oznaczono
odwrotną stronę wskaźnika W9, sygnalizującą koniec odcinka, przez który należy jechać ze zmniejszoną
prędkością; obraz tego wskaźnika jest ważny dla maszynisty, aczkolwiek wskaźnik jest ustawiony z lewej
strony toru, patrząc w kierunku jazdy.
Rysunek 2
2) Rysunek 2 przedstawia ustawienie wskaźników na szlaku dwutorowym przy ograniczeniu prędkości na
dwóch torach. Wskaźniki W8 i W9 ustawia się tak samo przy równoległym zbliżeniu torów szlakowych dwóch
linii jednotorowych;obrazy wskaźników W8 i W9 są ważne dla maszynisty, aczkolwiek niektóre ze
wskaźników są ustawione z lewej strony toru, patrząc w kierunku jazdy.
Rysunek 3
3) Rysunek 3 przedstawia ustawienie wskaźników na szlaku dwutorowym przy ograniczeniu prędkości na
jednym torze; obrazy wskaźników W8 i W9 są ważne dla maszynisty, aczkolwiek niektóre ze wskaźników są
ustawione z lewej strony toru, patrząc w kierunku jazdy.
Rysunek 4
4) Rysunek 4 przedstawia szlak wielotorowy lub równoległe zbliżenie torów szlakowych różnych linii
kolejowych, skłądające się z dwóch szlako dwutorowych, przy czym ograniczenie prędkości obowiązuje na
dwóch torach jednego szlaku dwutorowego. Na międzytorzu, o ile zachodzi potrzeba, należy umieścić wskaźnik
W8 nisko z prawej strony toru, a ponadto wskaźnik W9 typowy lub o zmniejszonych wymiarach (
patrz §15,
ust.7 w części dotyczącej wskaźnika W9, pkt 2 i 4
); obrazy wskaźników W8 i W9 są ważne dla maszynisty,
aczkolwiek niektóre ze wskaźników są ustawione z lewej strony toru, patrząc w kierunku jazdy.
Rysunek 5
5) Rysunek 5 przedstawia szlak wielotorowy lub równoległe zbliżenie torów szlakowych różnych linii
kolejowych, składające się z dwóch szlaków dwutorowych, przy czym ograniczenie prędkości obowiązuje na
dwóch torach nieskrajnych. Dla międzytorzy, z uwagi na warunki skrajni, obowiązują zasady podane w opisie
do rysunku 4. Wskaźniki W8 i, jeżeli zachodzi potrzeba ustawienia - również wskaźniki W9 na początku
odcinka jazdy po torze nieskrajnym, ustawia się z prawej strony toru, patrząc w kierunku jazdy, aby nie
wprowadzać w błąd drużyny pociągu jadącego po sąsiednim torze. Linią przerywaną oznaczono odwrotną
stronę wskaźników W9 sygnalizujących koniec odcinka; obrazy wskaźników W9 są ważne dla maszynisty,
aczkolwiek niektóre ze wskaźników są ustawione z lewej strony toru, patrząc w kierunku jazdy.
Rysunek 6
6) Rysunek 6 przedstawia szlak wielotorowy lub równoległe zbliżenie torów szlakowych różnych linii
kolejowych, składające się ze szlaku dwutorowego i jednotorowego, przy czym ograniczenie prędkości
obowiązuje na dwóch torach szlaku dwutorowego bądź też na szlaku jednotorowym i na jednym torze szlaku
dwutorowego. Dla międzytorzy, z uwagi na warunki skrajni, obowiązują zasady podane w opisie do rysunku 4.
Rysunek 7
7) Rysunek 7 przedstawia szlak wielotorowy lub równoległe zbliżenie torów szlakowych różnych linii
kolejowych, składające się ze szlaku dwutorowego i jednotorowego, przy czym ograniczenie prędkości
obowiązuje na torze skrajnym. Przy osygnalizowaniu odcinka, przez który należy przejeżdżać ze zmniejszoną
prędkością, w torze skrajnym obowiązują zasady podane w opisie do rysunku 3.
Rysunek 8
8) Rysunek 8 przedstawia szlak wielotorowy lub równoległe zbliżenie torów szlakowych różnych linii
kolejowych, składające się ze szlaku dwutorowego i jednotorowego, przy czym ograniczenie prędkości
obowiązuje na torze nieskrajnym. Przy osygnalizowaniu odcinka, przez który należy przejeżdżać ze
zmniejszoną prędkością, w torze nieskrajnym obowiązują zasady podane w opisie do rysunku 4.
Rysunek 9
Ponadto, jak na rysunku 9, dopuszcza się osygnalizowanie podanym sposobem szlaku jednotorowego, w
jednym torze szlaku wielotorowego lub torze szlakowym przy równoległym zbliżeniu różnych linii kolejowych.
Powyższe można stosować przy stałych ograniczeniach prędkości tylko dla jednego kierunku jazdy, np. na
dużym spadku.
4. Przykłady ustawiania tarcz "Zwolnić bieg" (sygnałów D6) i
wskaźników W14
Rysunek 10
1) Rysunek 10 przedstawia ustawienie tarcz "Zwolnić bieg" i wskaźników W14 na szlaku jednotorowym; linią
przerywaną oznaczono odwrotną stronę wskaźnika W14, sygnalizującą koniec odcinka, przez który należy
jechać ze zmniejszoną prędkością; obraz tego wskaźnika jest ważny dla maszynisty, aczkolwiek wskaźnik jest
ustawiony z lewej strony toru, patrząc w kierunku jazdy.
Rysunek 11
2) Rysunek 11 przedstawia ustawienie tarcz "Zwolnić bieg" i wskaźnikówW14 na szlaku dwutorowym przy
ograniczeniu prędkości na dwóch torach. Tarcze "Zwolnić bieg" i wskaźniki W14 ustawia się tak samo przy
równoległym zbliżeniu torów szlakowych dwóch linii jednotorowych;obrazy tarcz i wskaźników są ważne dla
maszynisty, aczkolwiek niektóre z tarcz "Zwolnić bieg" i wskaźników W14 są ustawione z lewej strony toru,
patrząc w kierunku jazdy.
Rysunek 12
3) Rysunek 12 przedstawia ustawienie tarcz "Zwolnić bieg" i wskaźników W14 na szlaku dwutorowym przy
ograniczeniu prędkości na jednym torze; obrazy tarcz i wskaźników są ważne dla maszynisty, aczkolwiek
niektóre z tarcz "Zwolnić bieg" i wskaźników W14 są ustawione z lewej strony toru, patrząc w kierunku jazdy.
Rysunek 13
4) Rysunek 13 przedstawia szlak wielotorowy lub równoległe zbliżenie torów szlakowych różnych linii
kolejowych, składające się z dwóch szlaków dwutorowych, przy czym ograniczenie prędkości obowiązuje na
dwóch torach jednego szlaku dwutorowego. Na międzytorzu, o ile zachodzi potrzeba, należy umieścić tarczę
"Zwolnić bieg" nisko z prawej strony toru, a ponadto wskaźnik W14 typowy lub o zmniejszonych wymiarach
(
patrz §15, ust.7 w części dotyczącej wskaźnika W14, pkt 2 i 4
); obrazy tarcz i wskaźników są ważne dla
maszynisty, aczkolwiek niektóre z tarcz "Zwolnić bieg" i wskaźników W14 są ustawione z lewej strony toru,
patrząc w kierunku jazdy.
Rysunek 14
5) Rysunek 14 przedstawia szlak wielotorowy lub równoległe zbliżenie torów szlakowych różnych linii
kolejowych, składające się z dwóch szlaków dwutorowych, przy czym ograniczenie prędkości obowiązuje na
dwóch torach nieskrajnych. Dla międzytorzy, z uwagi na warunki skrajni, obowiązują zasady podane w opisie
do rysunku 13. Tarcze "Zwolnić bieg" i wskaźniki 14 na początku odcinka jazdy po torze nieskrajnym, ustawia
się z prawej strony toru, patrząc w kierunku jazdy, aby nie wprowadzać w błąd drużyny pociągu jadącego po
sąsiednim torze. Linią przerywaną oznaczono odwrotną stronę wskaźników W14 sygnalizujących koniec
odcinka; obrazy wskaźników W14 są ważne dla maszynisty, aczkolwiek wskaźniki są ustawione z lewej strony
toru, patrząc w kierunku jazdy.
Rysunek 15
6) Rysunek 15 przedstawia szlak wielotorowy lub równoległe zbliżenie torów szlakowych różnych linii
kolejowych, składające się ze szlaku dwutorowego i jednotorowego, przy czym ograniczenie prędkości
obowiązuje na dwóch torach szlaku dwutorowego bądź też na szlaku jednotorowym i na jednym torze szlaku
dwutorowego. Dla międzytorzy, z uwagi na warunki skrajni, obowiązują zasady podane w opisie do rysunku
12.
Rysunek 16
7) Rysunek 16 przedstawia szlak wielotorowy lub równoległe zbliżenie torów szlakowych różnych linii
kolejowych, składające się ze szlaku dwutorowego i jednotorowego, przy czym ograniczenie prędkości
obowiązuje na torze skrajnym. Przy osygnalizowaniu odcinka, przez który należy przejeżdżać ze zmniejszoną
prędkością, w torze skrajnym obowiązują zasady podane w opisie do rysunku 12.
Rysunek 17
8) Rysunek 17 przedstawia szlak wielotorowy lub równoległe zbliżenie torów szlakowych różnych linii
kolejowych, składające się ze szlaku dwutorowego i jednotorowego, przy czym ograniczenie prędkości
obowiązuje na torze nieskrajnym. Przy osygnalizowaniu odcinka, przez który należy przejeżdżać ze
zmniejszoną prędkością, w torze nieskrajnym obowiązują zasady podane w opisie do rysunku 13.
Powrót do strony E1