Domowa instalacja elektryczna
Nim dom zostanie wyposażony w instalację elektryczną,
musimy wiedzieć, ile będzie w nim odbiorników energii
oraz gdzie zostaną umieszczone gniazda i włączniki.
Zależnie od rodzaju i liczby odbiorników elektrycznych w domu instalację trzeba podzielić na
kilka obwodów. Podłączenie odbiorników do osobnych obwodów w razie awarii jednego z
nich nie spowoduje unieruchomienia pozostałych. Dla odbiorników o dużej mocy
wymagających zasilania trójfazowego (400 V) należy przewidzieć osobne obwody wykonane
z przewodów o większym przekroju (pięciożyłowych). Obwody zasilające odbiorniki
jednofazowe wykonuje się z przewodów trójżyłowych.
Sposoby układania przewodów
Pod tynkiem. Rurki i puszki przymocowuje się do nieotynkowanych ścian, a po ułożeniu
tynku wciąga w nie odpowiednią liczbę przewodów jednożyłowych. Na końcu montuje się
włączniki i gniazda wtyczkowe.
Na tynku (lub na wierzchu ścian) układa się instalację w garażu i pomieszczeniach
technicznych (gdy nie zależy nam na jej ukryciu) lub w domach, których ściany są z materiału
palnego (np. z drewna lub materiałów drewnopochodnych). Do tego rodzaju instalacji używa
się przewodów jednożyłowych prowadzonych w rurkach lub kabelkowych wielożyłowych
mocowanych do ścian za pomocą uchwytów i osprzętu natynkowego.
W listwach rzadko prowadzi się instalację w domach jednorodzinnych, ale ten sposób może
się okazać bardzo wygodny podczas remontu. Listwy umieszcza się na ścianach przy
podłodze, suficie albo wokół ościeżnic drzwi. Są też specjalne listwy przeznaczone do
montażu nad blatem kuchennym.
Rozwiązania specjalne
W łazience i saunie występuje zwiększone ryzyko porażenia prądem. Dlatego też instalowane
tam przewody, osprzęt oraz urządzenia elektryczne muszą mieć odpowiednie zabezpieczenia
w zależności od strefy, w której mają być umieszczone.
Gniazda wtyczkowe w łazience muszą być hermetyczne ze stykiem ochronnym i trzeba je
zainstalować w odległości nie mniejszej niż 60 cm od krawędzi wanny albo brodzika.
Zasilający je obwód musi być chroniony wyłącznikiem różnicowoprądowym nie większym
niż 30 mA.
W nowych i modernizowanych łazienkach powinny być także dodatkowe połączenia
wyrównawcze polegające na połączeniu znajdujących się w niej metalowych przedmiotów
(wanny, brodzika, rur, baterii, grzejników wodnych itd.) ze sobą, z główną szyną
wyrównawczą oraz z zaciskiem uziemiającym w skrzynce rozdzielczej.
Liczba obwodów elektrycznych, które warto wydzielić w domu
Zabezpieczenia
Stosując się do obowiązujących obecnie norm i przepisów, musimy całą instalację mieć
wykonaną jako trójprzewodową. W każdym obwodzie 230 V (jednofazowym) występują trzy
przewody – fazowy (L), neutralny (N) i ochronny (PE). Natomiast obwody o napięciu 400 V
(trójfazowe) muszą mieć pięć przewodów: trzy przewody fazowe (L1, L2, L3), przewód
neutralny (N) i przewód ochronny (PE). Gniazda wtyczkowe we wszystkich pomieszczeniach
muszą mieć styk ochronny (bolec), do którego jest przyłączony przewód ochronny (PE).
Do zabezpieczenia przed porażeniem prądem elektrycznym zaleca się stosowanie ochronnych
wyłączników róznicoprądowych. reagują one nawet na niewielkie nieprawidłowości w
instalacji, takie jak uszkodzenie izolacji czy asymetrię obciążeń. Nie zastępują one
zabezpieczeń nadmiarowych obwodów. W nowo budowanych i remontowanych budynkach
stosuje się:
•
wyłączniki nadmiarowe montowane zamiast stosowany dawniej bezpieczników,
odrębne dla każdego obwodu i dostosowane do jego obciążenia,
•
wyłącznik róznicopradowy - główny na prąd różnicowy 500, ewentualnie 300 mA,
chroniący przed porażeniem prądem elektrycznym, ale także przed pożarem
wywołanym niesprawną instalacją lub urządzeniem elektrycznym,
•
wyłącznik róznicoprądowy na prąd różnicowy 30 mA, po jednym na kilka obwodów,
•
połączenie wyrównawcze główne i dodatkowe warunkujące prawidłowe działanie
wyłączników różnicoprądowych.