fotograf 313[05] z1 07 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ

Ewa Kutyła

Wykonywanie zdjęć architektonicznych
313[05].Z1.07

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inż. Grażyna Dobrzyńska-Klepacz
mgr Andrzej Zbigniew Leszczyński

Opracowanie redakcyjne:

Konsultacja:
dr inż. Krzysztof Symela

Korekta:

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 313[05].Z1.07

„Wykonywanie zdjęć architektonicznych” zawartego w modułowym programie nauczania dla
zawodu fotograf

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Dobór sprzętu i materiałów do fotografowania architektury

5.1.1. Ćwiczenia

5.2.

Zasady wykorzystania oświetlenia naturalnego w zależności od pory dnia,

roku i pogody

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Zasady kompozycji, estetyki i aranżacji planu fotograficznego w zdjęciach

architektonicznych

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Zasady doboru stanowiska zdjęciowego

5.4.1. Ćwiczenia

5.5. Zasady wykonywania zdjęć architektonicznych we mgle i w warunkach

nocnych

5.5.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy

Państwu

„Poradnik

dla

nauczyciela”,

który

będzie

pomocny

w organizowaniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie fotograf. Dotyczy on
realizacji modułu 313[05].Z1.07 - „Wykonywanie zdjęć architektonicznych”, która jest
składnikiem modułu „Technologia prac fotograficznych” - 313[05].Z1

Należy zapoznać się z treścią rozdziału Wprowadzenie ponieważ umożliwi to Państwu

skuteczne korzystanie z poradnika i osiągnięcie sukcesu w realizacji jednostki modułowej
„Wykonywanie zdjęć architektonicznych” dla zawodu Fotograf 313[05] (pozycja 13
w załączonej tabeli).

Zawód: Fotograf 313[05]
Lp
.

Kod

Nazwa jednostki modułowej w programie nauczania dla zawodu

313[05].O1.01 Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej

oraz ochrony środowiska

313[05].O1.02 Zastosowanie elementów wiedzy o sztuce w realizacji zadań zawodowych

313[05].O1.03 Posługiwanie się terminologią zawodową

313[05].O1.04 Rozróżnianie materiałów fotograficznych

313[05].O1.05 Magazynowanie i przechowywanie materiałów fotograficznych

313[05].O1.06 Wykonywanie podstawowych czynności fotograficznych

313[05].Z1.01

Organizowanie stanowiska pracy

313[05].Z1.02

Dobieranie sprzętu i materiałów do wykonania prac fotograficznych

313[05].Z1.03

Przygotowywanie roztworów do chemicznej obróbki materiałów fotograficznych

10.

313[05].Z1.04

Wykonywanie prac fotograficznych metodami tradycyjnymi i technikami cyfrowymi

11.

313[05].Z1.05

Wykonywanie zdjęć portretowych

12.

313[05].Z1.06

Wykonywanie zdjęć plenerowych

13.

313[05].Z1.07 Wykonywanie zdjęć architektonicznych

14.

313[05].Z1.08

Wykonywanie zdjęć reportażowych

15.

313[05].Z1.09

Wykonywanie zdjęć reklamowych

16.

313[05].Z1.10

Wykonywanie zdjęć technicznych

Poradnik składa się z sześciu części: Wymagania wstępne, Cele kształcenia,

Scenariusze zajęć, Ćwiczenia, Sprawdzian osiągnięć, Literatura.

W części Wymagania wstępne, określono katalog podstawowych umiejętności, które

uczeń powinien posiadać przed przystąpieniem do realizacji niniejszej jednostki modułowej.
Jeśli po analizie uznacie Państwo, że któreś z umiejętności nie są dostatecznie przez ucznia
opanowane, wówczas uczeń powinien ponownie przestudiować materiał nauczania zawarty
w poradnikach z poprzednich jednostek modułowych.

W części Cele kształcenia znajduje się wykaz umiejętności, które uczeń będzie posiadał

po zakończeniu realizacji materiału nauczania zawartego w poradniku. W ocenie, czy
rzeczywiście takie umiejętności uczeń opanował, pomoże Państwu załączony w poradniku
sprawdzian osiągnięć.

Przykładowe Scenariusze zajęć są szczegółową propozycją przeprowadzenia lekcji

w ramach realizacji materiału nauczania dla tej jednostki modułowej.

W części Ćwiczenia znajdą Państwo propozycje ćwiczeń będących praktycznym

zastosowaniem wiadomości z zakresu materiału nauczania przewidzianego dla tej jednostki
modułowej.

Każde z ćwiczeń zawartych w poradniku opisane jest w formie polecenia co należy

wykonać. Natomiast uszczegółowieniem tego polecenia jest lista działań (czynności)

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

określająca Sposób wykonania ćwiczenia. Ćwiczenia mogą być realizowane indywidualnie
lub w 2-5 osobowych zespołach, w grupach ćwiczeniowych nie większych niż 15 osób.

Ponadto każde z ćwiczeń zawiera Wskazówki do realizacji poszczególnych ćwiczeń.
Przy realizacji ćwiczeń autor poradnika zakłada, że uczniowie pracują aparatami

ustawionymi w trybie ręcznego sterowania czasem i przysłoną (tzw. manual oznaczony
symbolem M) co łączy się z koniecznością wykonania odpowiednich czynności przed
zrobieniem zdjęcia.

Składnikiem opisu każdego z ćwiczeń jest Lista środków dydaktycznych niezbędnych

do prawidłowego wykonania ćwiczenia oraz zalecone metody nauczania – uczenia się.

Kolejna część poradnika to Sprawdzian osiągnięć, który umożliwi sprawdzenie

poziomu wiadomości i umiejętności ucznia po zakończeniu realizacji programu danej jednostki
modułowej. Składa się on z testu teoretycznego oraz z testu typu próba pracy. Pozytywnie
rozwiązane przez ucznia sprawdziany osiągnięć (teoretyczny i praktyczny) oraz załączony do
oceny w formie „portfolio” efekt realizacji ćwiczeń (wykonane fotografie) stanowił będzie
dowód, że uczeń potrafi zrealizować zdanie zawodowe polegające na prawidłowym
wykonywaniu zdjęć architektury. W przypadku sprawdzianu osiągnięć uczeń powinien
wiedzieć, że ma on formę testu podobnego do tych, jakie występują w egzaminie zewnętrznym
dla potwierdzenia kwalifikacji w zawodzie. Dlatego też istotne jest to, aby nabrał wprawy
w rozwiązywaniu tego typu testów, co z pewnością będzie procentować w przypadku
egzaminu zewnętrznego.

W celu poszerzenia i pogłębienia posiadanej wiedzy z zakresu tej jednostki modułowej

nauczyciel może skorzystać z listy materiałów źródłowych zamieszczonych w części poradnika
nazwanej Literatura. Zestaw ten powinien być dostępny w zbiorach biblioteki szkolnej lub
innych bibliotekach publicznych. Wiele cennych i ciekawych informacji możecie również
pozyskać Państwo z zasobów internetowych.
Bezpieczeństwo i higiena pracy

W trakcie realizacji ćwiczeń należy zwrócić szczególną uwagę na przestrzeganie

regulaminów, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz instrukcji przeciwpożarowych
wynikających z prowadzonych prac. Przepisy te uczeń poznał już wcześniej a niektóre pozna
w trakcie nauki. W czasie pracy poza terenem szkoły zwróćcie Państwo uwagę na
przestrzeganie przepisów ruchu drogowego oraz dbałość o ochronę środowiska naturalnego.

Należy pamiętać, że uzupełnieniem tego poradnika jest „Poradnik dla ucznia”, w którym

między innymi zamieszczono materiał nauczania, stanowiący podbudowę do realizacji ćwiczeń.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

313[05].Z1

Technologia prac fotograficznych

313[05].Z1.01

Organizowanie stanowiska pracy

313[05].Z1.02

Dobieranie materiałów i sprzętu do

wykonania prac fotograficznych

313[05].Z1.03

Dobieranie materiałów i sprzętu do

wykonania prac fotograficznych

313[05].Z1.04

Dobieranie materiałów i sprzętu do

wykonania prac fotograficznych

313[05].Z1.05

Wykonywanie

zdjęć

portretowych

313[05].Z1.06

Wykonywanie

zdjęć

plenerowych

313[05].Z1.07

Wykonywanie

zdjęć

architektonicznych

313[05].Z1.08

Wykonywanie

zdjęć

reportażowych

313[05].Z1.09

Wykonywanie

zdjęć

reklamowych

313[05].Z1.10

Wykonywanie

zdjęć

technicznych

Schemat układu jednostek modułowych

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

rozpoznawać rodzaje materiałów światłoczułych oraz inne materiały fotograficzne,

−

dobierać czułość matrycy w aparacie cyfrowym oraz rozdzielczość i kompresję zapisu
obrazu wytworzonego przez aparat,

−

posługiwać się komputerem w zakresie obróbki obrazu cyfrowego, w tym plików RAW,

−

wykonywać podstawowe prace i procesy technologiczne z zachowaniem przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska,

−

wykorzystywać elementy wiedzy o sztuce przy wykonywaniu zdjęć plenerowych,

−

organizować stanowisko pracy fotografa z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa
i ergonomii pracy,

−

posługiwać się terminologią zawodową w kontaktach z klientami i dokumentowaniu prac
fotograficznych,

−

dobierać optymalny sprzęt i materiały do wykonywania prac fotograficznych,

−

wykonywać podstawowe czynności fotograficzne, a w szczególności:

•

korzystać z różnych źródeł informacji,

•

posługiwać się aparatami fotograficznymi: lustrzanką średnioformatową, lustrzanką
małoobrazkową,

lustrzanką

cyfrową,

cyfrowym

aparatem

kompaktowym

z możliwością ręcznych ustawień parametrów,

•

stosować obiektywy wymienne,

•

posługiwać się elektroniczną lampą błyskową,

•

posługiwać się światłomierzem z możliwością pomiaru zarówno światła odbitego jak
i padającego,

•

dokonać archiwizacji wykonanego zdjęcia poprzez naklejenie go na odpowiednie
podłoże i opatrzenie właściwym opisem,

−

wykonywać prace fotograficzne metodami tradycyjnymi i cyfrowymi,

−

magazynować, przechowywać i dokumentować materiały fotograficzne zgodnie
z obowiązującymi przepisami i standardami.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

dobrać odpowiedni sprzęt i materiały (rodzaj aparatu, zestawu filtrów i obiektywów,
lampa

błyskowa,

statyw)

wykonania

zdjęć

obiektów

architektonicznych

z uwzględnieniem warunków (pogoda, oświetlenie, pora dnia itp.) w jakich będą one
realizowane,

−

wykonać zdjęcie obiektu architektonicznego w różnych warunkach oświetleniowych
i w różnych porach roku a w szczególności
§ przy bezpośrednim oświetleniu słonecznym o każdej porze dnia,
§ przy świetle dziennym rozproszonym (w dzień pochmurny),
§ pod światło,
§ po zachodzie słońca i w nocy,
§ z wykorzystaniem lampy błyskowej (błysk wielokrotny),

−

dobrać odpowiednie warunki oświetlenia danego obiektu do ukazania jego bryłowatości

−

określić efekty stosowania kompozycji frontalnej i skośnej przy wykonywaniu zdjęć
obiektów architektonicznych,

−

dobrać właściwy kadr (poziomy lub pionowy) do wykonania zdjęcia danego obiektu
architektonicznego,

−

wykonać zdjęcie obiektu architektonicznego techniką panoramy przy użyciu cyfrowej
techniki zdjęciowej i obróbki komputerowej,

−

wykonać zdjęcie obiektów architektonicznych z elementem sztafażu w celu ukazania skali
wielkości obiektu,

−

dokonać wyboru takiego stanowiska zdjęciowego przy fotografowaniu obiektu
architektonicznego aby uniknąć zniekształceń perspektywicznych (w postaci efektu
walących się ścian),

−

dokonać korekty zniekształceń perspektywicznych powstałych przy fotografowaniu
obiektu architektonicznego stosując komputerową obróbkę obrazu,

−

ukazać charakter całego obiektu architektonicznego wykonując zdjęcie jego fragmentu,

−

zaplanować wykonanie zdjęcia sufitów, sklepień lub kopuł,

−

zaplanować wykonanie zdjęć tablic pamiątkowych, detali architektonicznych i płaskorzeźb
w odpowiednim dla ich charakteru oświetleniu,

−

wykonać zdjęcie przedstawiające witraż,

−

przewidzieć jak zmienia się oświetlenie obiektów architektonicznych i ich otoczenia po
zachodzie słońca,

−

zaplanować i wykonać sesję zdjęć architektury po zachodzie słońca i w nocy,

−

zaplanować wykonanie zdjęcia rozległego wnętrza lub skąpo oświetlonego obiektu przy
użyciu techniki błysku wielokrotnego,

−

zaplanować podział planów przy fotografowaniu obiektów architektonicznych we mgle,

−

przewidzieć w jaki sposób warunki pogodowe mogą wpływać na atrakcyjność zdjęć
obiektów architektonicznych,

−

ocenić jakość wykonanych zdjęć obiektów architektonicznych oraz sporządzić „portfolio”
prac.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca …………………………………….………….
Modułowy program nauczania: Fotograf - 313[05]
Moduł: Technologia prac fotograficznych 313[05].Z1
Jednostka modułowa: Wykonywanie zdjęć architektonicznych 313[05].Z1.07

Temat: Wykonanie zdjęć budowli sakralnej z zastosowaniem kompozycji frontalnej i skośnej.

Cel ogólny: Określenie i dobór miejsca fotografowania oraz kompozycji zdjęcia architektury.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

opisać jak na oddanie wizerunku obiektu architektonicznego wpływa fotografowanie
z perspektywy frontalnej a jak ze skośnej

−

wykonać zdjęcia z takiej perspektywy patrzenia która najlepiej odda bryłowatość budynku
lub budowli

Metody nauczania-uczenia się:

−

prelekcja na temat prostych zasad kompozycji w fotografii architektury,

−

ćwiczenia praktyczne

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna,

−

praca w zespołach dwuosobowych, nie więcej niż 15 osób w grupie

Czas: 135 min

Środki dydaktyczne:

−

komputer PC,

−

zestaw książek z dziedziny fotografii architektury a w tym pozycje: H. Latoś „1000 słów
o fotografii”, Mierzecka J., Fotografowanie zabytków i dzieł sztuki, Dederko W.,
Fotografowanie architektury,

−

prezentacja multimedialna na temat podstaw kompozycji wykonana przez nauczyciela,

−

cyfrowy aparat kompaktowy lub aparat cyfrowy typu lustrzanka jednoobiektywowa
z obiektywem standardowym lub zoom z zakresem ogniskowej zawierającym ogniskową
standardową (1 aparat na zespół 2 osobowy),

−

sprzęt i materiały do wykonania wydruku wykonanych zdjęć,

−

kartki formatu A4, długopis, taśma dwustronnie klejąca, nożyczki (po 1 dla każdego
ucznia).

Przebieg zajęć:
1) Nauczyciel zapoznaje uczniów z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na

stanowisku ćwiczeniowym zorganizowanym poza szkołą oraz ze sposobem wykonania
ćwiczenia, które powinno być realizowane indywidualnie.

2) Nauczyciel przypomina uczniom treści z zakresu kadrowania zdjęć których tematem są

obiekty architektoniczne.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3) Nauczyciel dokonuje podziału uczniów na zespoły (2 osobowe) i wyznacza zadania:

„Proszę zaplanować jaki sprzęt będzie potrzebny, dokonać wyboru i sprawności działania
sprzętu, spakować go i zabrać w teren”.

4) Nauczyciel z uczniami wychodzą w teren i dokonują wyboru obiektu do fotografowania
5) Uczniowie w zespołach mają za zadanie na zmianę wykonać zdjęcia (każdy, co najmniej

po 1 z każdego ujęcia).

6) Uczniowie zajmują pozycje na wprost fotografowanego obiektu, dokonują pomiaru

warunków naświetlania i ustawiają je w aparacie oraz wykonują zdjęcia.

7) Uczniowie dokonują zmiany stanowiska zdjęciowego (na pozycję skośną w stosunku do

fotografowanego obiektu) dokonują ponownie pomiaru warunków naświetlania i ustawiają
je w aparacie oraz wykonują zdjęcia.

8) Nauczyciel z uczniami wracają do szkoły.
9) Uczniowie przenoszą zdjęcia do komputera i dokonują ich selekcji.
10) Uczniowie drukują wykonane zdjęcia – każdy uczeń wykonuje po 2 wydruki

przedstawiające widok obiektu w kompozycji frontalnej i skośnej.

11) Uczniowie przyklejają za pomocą taśmy dwustronnie klejącej zdjęcia do jednego arkusza

A4 i opisują z jakiej perspektywy wykonywali poszczególne zdjęcia i na którym z nich
lepiej została oddana bryłowatość budowli.

12) Uczniowie porządkują stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia.
13) Nauczyciel sprawdza i ocenia poprawność wykonania zdjęć i zgodności opisu.
14) Nauczyciel dokonuje podsumowania treści i sposobu wykonywanego ćwiczenia

prezentując efekty pracy poszczególnych zespołów i ogólnie omawia trudności z jakimi
uczniowie mieli do czynienia podczas wykonywania ćwiczenia.

Analiza zajęć:

Nauczyciel podsumowuje ćwiczenia, wskazuje jakie nowe umiejętności zostały

wykształcone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać w przyszłości

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Wyszukaj w Internecie zdjęcia architektury w ujęciu skośnym i frontalnym i napisz:

1) Do jakich celów stosuje się w Internecie zdjęcia architektury w ujęciu frontalnym?
2) Czy częściej spotyka się zdjęcia obiektów architektonicznych fotografowanych

z zastosowaniem kompozycji skośnej czy frontalnej?

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

Każdy z uczniów wypowiada się krótko na temat czy zajęcia były prowadzone w sposób

ciekawy i zrozumiały

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca …………………………………….………….
Modułowy program nauczania: Fotograf - 313[05]
Moduł: Technologia prac fotograficznych

313[05].Z1

Jednostka modułowa: Wykonywanie zdjęć architektonicznych 313[05].Z1.07

Temat:

Fotografowanie obiektów architektonicznych przed i po zachodzie słońca.

Cel ogólny: Eksperymentalne sprawdzenie jak zmieniają się warunki fotografowania obiektów

architektonicznych wraz z zachodem słońca i zapadającym zmrokiem.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

wyjaśnić jak zmienia się oświetlenie wraz z zapadającym zmrokiem,

−

określić jak zmieniają się warunki naświetlania wraz z szybko zapadającym zmrokiem,

−

opisać jak zmienia się tonalność zdjęcia wraz z zapadającym zmrokiem,

−

wykonać zdjęcia obiektów architektonicznych przed i po zachodzie słońca.

Metody nauczania-uczenia się:

−

pokaz z instruktażem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna, nie więcej niż 15 osób w grupie zajęciowej.

Czas: 325 min

Środki dydaktyczne:

−

różne rodzaje aparatów fotograficznych tradycyjnych np: lustrzanka średnioformatowa,
lustrzanka małoobrazkowa, (po 1 szt. dla każdego ucznia)

−

obiektywy wymienne do poszczególnych typów aparatów

−

osłona przeciwsłoneczna (po 1 do każdego typu obiektywu)

−

statyw (1 szt dla każdego ucznia)

−

materiały zdjęciowe negatywowe barwne typem odpowiednie do używanego sprzętu
i panujących warunków oświetleniowych

−

sprzęt umożliwiający wywołanie materiału negatywowego i wykonanie kopii
pozytywowych oraz przybory i materiały do wykonania załącznika do portfolio (karton,
taśma klejąca, nożyczki, nożyk itp.)

Przebieg zajęć:
1) Nauczyciel zapoznaje uczniów z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na

stanowisku ćwiczeniowym zorganizowanym poza szkołą oraz ze sposobem wykonania
ćwiczenia, które powinno być realizowane indywidualnie.

2) Uczniowie planują jaki sprzęt i materiały będą potrzebne do realizacji ćwiczenia.
3) Uczniowie dobierają sprzęt zdjęciowy (aparat z odpowiednim obiektywem) adekwatny do

tematu ćwiczenia (np. lustrzanka małoobrazkowa lub średnioformatowa), statyw, wężyk,
pilot do zdalnego wyzwalania migawki itp..

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4) Uczniowie wybierają barwny materiał negatywowy w typie odpowiedni do wybranego

sprzętu i adekwatny do warunków oświetlenia.

5) Nauczyciel wraz z uczniami udają się w teren.
6) Uczniowie z nauczycielem uzgadniają wybór stanowiska zdjęciowego oraz sposób pomiaru

i ustawienia warunków ekspozycji.

7) Uczniowie wykonują szereg zdjęć zgodnie z tematem ćwiczenia wykonując pomiar

i ustawienia warunków ekspozycji przed wykonaniem każdego kolejnego zdjęcia.

8) Po powrocie z terenu wykonywania zdjęć (następnego dnia) uczniowie wywołują materiały

negatywowe i wykonują pozytywowe kopie zdjęć (w formacie min 6x9 cm max. 9x13 cm),
jeśli to możliwe, z blokadą korekcji barwy ustaloną dla pierwszego zdjęcia
(w powiększalniku – przy użyciu tej samej korekcji).

9) Uczniowie naklejają wykonane pozytywy na kartki A4 i dołączają do portfolio wraz

z dokładnym opisem godziny wykonania każdego zdjęcia.

10) Uczniowie dokonują opisu wykonanych zdjęć zawierającego uwagi i wnioski na temat jak

zmienia się tonalność i kolorystyka zdjęć w zależności od czasu ich wykonywania po
zachodzie słońca. Zapis ten dołączają do arkusza z wykonanymi zdjęciami.

11) Uczniowie porządkują stanowiska pracy po realizacji ćwiczenia.
12) Uczniowie przedstawiają pracę do oceny.

Analiza zajęć:

Nauczyciel podsumowuje ćwiczenia, wskazuje, jakie nowe umiejętności zostały

wykształcone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać w przyszłości.

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Zaobserwuj i napisz czy przed wschodem słońca będą występowały podobne warunki

oświetleniowe jak po zachodzie słońca.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

Każdy z uczniów wypowiada się krótko na temat czy zajęcia były prowadzone w sposób

ciekawy i zrozumiały. Czy opanował treści które mogą mu się przydać w późniejszej pracy
zawodowej.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Dobór sprzętu i materiałów do fotografowania architektury

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj wyboru sprzętu do fotografowania wiejskiego kościoła, położonego w otwartej

przestrzeni, na skraju wsi, w lekko mglisty dzień, przy użyciu czarno białej techniki zdjęciowej.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
oraz sprawdzić poziom teoretycznego przygotowania uczniów z odpowiedniego zakresu
materiału nauczania. W trakcie realizacji ćwiczenia nauczyciel monitoruje sposób jego
realizacji i koryguje zaobserwowane nieprawidłowości. Po zakończonym ćwiczeniu nauczyciel
powinien omówić z uczniem (lub grupą uczniów) efekty końcowe jego (ich) pracy zwracając
uwagę na „mocne” i „słabe” strony.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) udać się na stanowisko pracy,
2) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia,

3) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

4) zapoznać się z poszczególnymi elementami wyposażenia stanowiska ćwiczeniowego oraz

udostępnionymi instrukcjami obsługi sprzętu fotograficznego,

5) dobrać z zestawu wyposażenia sprzęt fotograficzny do wykonywania fotografii

krajobrazu, dla wcześniej rozpoznanych warunków,

6) zamontować do aparatu odpowiedni obiektyw o stałej ogniskowej lub ustawić

odpowiednią wartość ogniskowej w obiektywie o zmiennej ogniskowej,

7) dobrać z zestawu wyposażenia odpowiednie materiały fotograficzne do wykonywania

fotografii obiektu architektonicznego dla wcześniej założonych warunków,

8) zaprezentować w formie pisemnej rezultaty realizacji ćwiczenia oraz uzasadnić wybór

sprzętu i materiałów przewidzianych do wykonywania fotografii, dla warunków
występujących w terenie,

9) uczestniczyć aktywnie w dyskusji podsumowującej realizację ćwiczenia,
10) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z instruktażem.

−

symulacja.

−

ćwiczenia przedmiotowe.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

−

komputer PC z dostępem Internetu i standardowym oprogramowaniem,

−

zestaw książek i czasopism z dziedziny fotografii,

−

różne rodzaje aparatów fotograficznych, m.in.: lustrzanka średnioformatowa, lustrzanka
małoobrazkowa, lustrzanka cyfrowa, cyfrowy aparat kompaktowy,

−

obiektywy wymienne do poszczególnych typów aparatów,

−

statywy (co najmniej 1 statyw na zespół ),

−

światłomierze z możliwością pomiaru światła padającego (minimum 1 szt na grupę),

−

wężyk spustowy do odpowiednich typów aparatów (wg potrzeby mechaniczne
i elektroniczne) lub piloty do zdalnego sterowania aparatami jeśli takie są na wyposażeniu
(po 1 szt. na zespół),

−

zestawy filtrów zdjęciowych do fotografii czarno-białej oraz korekcyjnych do fotografii
barwnej, (po 1 kompl. na zespół),

−

osłona przeciwsłoneczne (po 1 szt do każdego dostępnego obiektywu),

−

zestaw do czyszczenia obiektywów (1 zestaw na zespół),

−

materiały zdjęciowe do fotografii czarno-białej i barwnej, pozytywowe i negatywowe
o różnych czułościach i typach (typ 120 i 135 – komplet na zespół).

Ćwiczenie 2

Wyszukaj w Internecie 3 różne zdjęcia ukazujące ten sam obiekt architektoniczny.

Wykonaj prezentację komputerową przedstawiającą poszczególne zdjęcia określając, jakich
ogniskowych obiektywu użyto do ich wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym zorganizowanym w pracowni oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) zaplanować podział pracy w zespole,
4) przystąpić do wyszukiwania zdjęć, wyszukane zdjęcia zapisać w pamięci komputera,
5) wykonać prezentację komputerową,
6) dokonać publicznej prezentacji efektów pracy (każdy uczeń osobno),
7) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
8) dołączyć pracę z opisem do portfolio.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

ćwiczenia przedmiotowe.

Środki dydaktyczne:

−

komputer PC z dostępem do Internetu, (1 szt. na zespół),

−

płyta CD (po 1 szt na każdego ucznia).

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Zasady wykorzystania oświetlenia naturalnego w zależności

od pory dnia, roku i pogody

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj zdjęcie tego samego obiektu architektonicznego, z tego samego miejsca przy

bezpośrednim świetle słonecznym i przy zachmurzeniu.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) ustalić z nauczycielem technikę wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym zorganizowanym poza szkołą oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia,

3) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

4) wybrać sprzęt do wykonania zdjęć w istniejących (przy wykonywaniu ćwiczenia)

warunkach atmosferycznych,

5) zaplanować i uzgodnić z nauczycielem wyjście w plener,
6) wyjść w teren i dokonać wyboru obiektu,
7) uzyskać zgodę na fotografowanie od administratora obiektu,
8) dokonać pomiaru światła,
9) ustawić warunki ekspozycji,
10) wykonać zdjęcia odpowiadające tematowi ćwiczenia,
11) wrócić do pracowni,
12) wykonać kopie pozytywowe poprzez wydruk lub kopiowanie (odpowiednio do użytej

techniki zdjęciowej),

13) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
14) wykonane zdjęcia nakleić na kartkę A4, dołączyć do portfolio wraz z opisem wykonania

ćwiczenia oraz wnioskami,

15) przedstawić pracę nauczycielowi do oceny.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia przedmiotowe.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

−

różne rodzaje aparatów fotograficznych: lustrzanka średnioformatowa, lustrzanka
małoobrazkowa, lustrzanka cyfrowa, cyfrowy aparat kompaktowy,

−

materiały zdjęciowe (typ i czułość) do używanego sprzętu i panujących warunków
oświetleniowych,

−

obiektywy wymienne do poszczególnych typów aparatów,

−

osłona przeciwsłoneczna (po 1 do każdego typu obiektywu),

−

sprzęt i materiały do wykonania kopii pozytywowych oraz przybory i materiały do
wykonania załącznika do portfolio (karton arkusz A4 o gramaturze min. 160 g/m

, taśma

klejąca, nożyczki, nożyk itp.).

Ćwiczenie 2

Wykonaj trzy zdjęcia na materiale diapozytywowym barwnym: pierwsze rano, drugie

w południe i trzecie późnym popołudniem, ale przed zachodem słońca. Fotografuj dokładnie
ten sam budynek starając się każde zdjęcie kadrować tak samo.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym zorganizowanym poza szkołą oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) zaplanować i uzgodnić z nauczycielem wyjście w plener,
4) uzgodnić wybór fotografowanego obiektu oraz miejsca z którego będziesz fotografował

(najlepiej od strony południowej),

5) dobrać sprzęt i materiały fotograficzne do założeń ćwiczenia,
6) zaplanować i uzgodnić z nauczycielem wyjście w plener,
7) udać się na stanowisko pracy co najmniej trzy razy w odpowiednich porach przy

słonecznej pogodzie,

8) dokonać pomiaru warunków ekspozycji,
9) wykonać zdjęcia,
10) wrócić do pracowni,
11) dokonać obróbki laboratoryjnej materiału zdjęciowego,
12) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
13) wykonać opis na arkuszu A4 zawierający analizę rozkładu jasności i barwy światła na

obiekcie w zależności od pory dnia, (każdy uczeń samodzielnie),

14) do opisu dołączyć wywołany materiał zdjęciowy (każdy uczeń osobno),
15) przedstawić pracę nauczycielowi do oceny.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z instruktażem,

−

metoda projektów.

Środki dydaktyczne:

−

różne rodzaje aparatów fotograficznych na tradycyjne materiały zdjęciowe: lustrzanka
średnioformatowa, lustrzanka małoobrazkowa,

−

diapozytywowy materiał zdjęciowy różnego typu i czułości,

−

światłomierze z możliwością pomiaru światła padającego (1 szt. na zespół),

−

obiektywy wymienne do poszczególnych typów aparatów,

−

osłona przeciwsłoneczna (1 szt. do każdego obiektywu),

−

procesor i materiały eksploatacyjne do obróbki materiału zdjęciowego,

−

arkusz A4 o gramaturze min. 160 g/m

, folia ochronna lub koperta na wywołany materiał

zdjęciowy, taśma klejąca, nożyczki, nożyk itp..

Ćwiczenie 3

Wykonaj co najmniej dwa zdjęcia dowolnej budowli nowoczesnej w takim oświetleniu,

które najlepiej uwidoczni jej bryłowatość.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym zorganizowanym poza szkołą oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) uzgodnić z nauczycielem technikę zdjęciową,
4) dokonać wyboru sprzętu i materiałów zdjęciowych,
5) udać się w teren,
6) wybrać obiekt,
7) uzyskać pozwolenie od zarządcy budynku na fotografowanie,
8) dokonać pomiaru warunków ekspozycji,
9) wykonać zdjęcia,
10) wrócić do pracowni i jeśli trzeba - dokonać obróbki laboratoryjnej,
11) wykonać kopie pozytywowe poprzez wydruk lub kopiowanie (odpowiednio do użytej

techniki zdjęciowej),

12) zdjęcia nakleić na karton A4 opatrzywszy opisem w jaki sposób postanowiłeś uwidocznić

bryłowatość obiektu i czy się to udało,

13) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
14) wykonaną pracę przedstawić nauczycielowi do oceny.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

prelekcja,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

różne rodzaje aparatów fotograficznych: lustrzanka średnioformatowa, lustrzanka
małoobrazkowa, lustrzanka cyfrowa, cyfrowy aparat kompaktowy,

−

materiały zdjęciowe (typ i czułość) adekwatne do używanego sprzętu i panujących
warunków oświetleniowych,

−

światłomierze z możliwością pomiaru światła padającego,

−

osłona przeciwsłoneczna do używanego obiektywu,

−

komputer PC z oprogramowaniem do edycji zdjęć (przy cyfrowej technice zdjęciowej)

−

sprzęt i materiały do wykonania kopii pozytywowych (przy technice cyfrowej np.
drukarka z materiałami eksploatacyjnymi),

−

arkusz A4 o gramaturze min. 160 g/m2, taśma dwustronnie klejąca, nożyczki, nożyk itp..

Ćwiczenie 4

Wykonaj zdjęcie wybranego przez siebie obiektu architektonicznego w słoneczny dzień,

pod światło, przy użyciu tradycyjnej techniki czarno-białej.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym zorganizowanym poza szkołą oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) wybrać odpowiedni aparat oraz adekwatny do niego typem czarno-biały negatyw

o odpowiedniej czułości przystosowany do istniejących (przy wykonywaniu ćwiczenia)
warunków atmosferycznych do wykonania zdjęć,

4) zaplanować i uzgodnić z nauczycielem wyjście w plener,
5) udać się w teren i wybrać obiekt,
6) uzyskać pozwolenie od zarządcy budynku na fotografowanie,
7) dokonać pomiaru warunków ekspozycji,
8) wykonać 3 zdjęcia: prześwietlając o jedną działkę przysłony, naświetlając wg wskazania

i niedoświetlając jedną działkę przysłony,

9) wrócić do pracowni, wywołać negatyw i wykonać kopie pozytywowe,
10) zdjęcia nakleić na kartkę A4 i opisać jakie efekty uzyskuje się przy takiej metodzie

fotografowania,

11) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12) dołączyć wykonaną pracę do portfolio wraz z opisem,
13) przedstawić pracę nauczycielowi do oceny.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

miniwykład,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

różne rodzaje aparatów fotograficznych z wbudowanym światłomierzem: lustrzanka
średnioformatowa, lustrzanka małoobrazkowa,

−

osłona przeciwsłoneczna (po 1 do każdego typu obiektywu),

−

czarno-białe materiały zdjęciowe różnych typów i czułości,

−

sprzęt i materiały do obróbki negatywu i wykonania kopii pozytywowych,

−

arkusz A4 o gramaturze min. 160 g/m

, taśma dwustronnie klejąca, nożyczki, nożyk itp.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3.

Zasady kompozycji, estetyki i aranżacji planu
fotograficznego w zdjęciach architektonicznych

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj techniką cyfrową, co najmniej dwa zdjęcia budowli sakralnej. Pierwsze zdjęcie

wykonaj używając kompozycji frontalnej a drugie skośnej. Na podstawie wykonanych zdjęć
dokonaj analizy wpływu tych dwóch kompozycji na podkreślenie bryłowatości budowli.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym zorganizowanym poza szkołą oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) wybrać lustrzany lub kompaktowy aparat cyfrowy,
4) zaplanować i uzgodnić z nauczycielem wyjście w plener,
5) wyjść w plener,
6) wybrać obiekt,
7) dokonać wyboru stanowisk zdjęciowych,
8) dokonać pomiaru warunków naświetlania i ustawić je w aparacie,
9) wykonać zdjęcia z 2 różnych miejsc z zachowaniem treści umieszczonych w tematyce

ćwiczenia,

10) wrócić do pracowni, przenieść zdjęcia do komputera,
11) dokonać wyboru najlepszych ujęć odpowiadających tematyce ćwiczenia i wykonać kopie

pozytywowe,

12) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
13) zdjęcia nakleić na kartkę A4 i opisać w jaki sposób kompozycja frontalna i skośna oddaje

bryłowatość budowli,

14) przedstawić wykonaną pracę nauczycielowi do oceny,
15) dołączyć pracę do portfolio.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z instruktażem,

−

ćwiczenia praktyczne.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

−

różne rodzaje cyfrowych aparatów fotograficznych: lustrzanka cyfrowa, cyfrowy aparat
kompaktowy,

−

osłona przeciwsłoneczna - 1 szt do każdego obiektywu,

−

komputer PC z oprogramowaniem do edycji zdjęć,

−

sprzęt i materiały do wykonania wydruku barwnego,

−

arkusz A4 o gramaturze min. 160 g/m

, taśma klejąca, nożyczki, nożyk itp..

Ćwiczenie 2

Wykonaj dwa zdjęcia dwóch różnych obiektów architektonicznych techniką cyfrową,

kadrując raz w pionie a drugi raz w poziomie. Uzasadnij celowość danego kadrowania.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym zorganizowanym poza szkołą oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) wybrać lustrzany lub kompaktowy aparat cyfrowy,
4) zaplanować i uzgodnić z nauczycielem wyjście w plener,
5) wyjść w plener,
6) wybrać obiekt,
7) uzyskać pozwolenie od zarządcy budynku na fotografowanie,
8) dokonać wyboru stanowisk zdjęciowych,
9) dokonać pomiaru warunków naświetlania i ustawić je w aparacie,
10) wykonać zdjęcia z 2 różnych miejsc zgodnie z założeniami ćwiczenia,
11) wrócić do pracowni, przenieść zdjęcia do pamięci komputera,
12) dokonać wyboru najlepszych ujęć odpowiadających tematyce ćwiczenia i wykonać kopie

pozytywowe,

13) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
14) nakleić zdjęcia na kartkę A4 i pisemnie uzasadnić dobór kadru zastosowanego na zdjęciu

budowli,

15) przedstawić wykonaną pracę nauczycielowi do oceny,
16) pracę dołączyć do portfolio.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z instruktażem,

−

ćwiczenia praktyczne.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

−

różne rodzaje cyfrowych aparatów fotograficznych: lustrzanka cyfrowa, cyfrowy aparat
kompaktowy,

−

osłona przeciwsłoneczna - 1 szt do każdego obiektywu,

−

komputer PC z oprogramowaniem do edycji zdjęć,

−

sprzęt i materiały do wykonania wydruków,

−

arkusz A4 o gramaturze min. 160 g/m2, taśma klejąca, nożyczki, nożyk itp.

Ćwiczenie 3

Wykonaj panoramę pionową obiektu w celu pokazania go w całości. Użyj cyfrowej

techniki zdjęciowej i oprogramowania do łączenia zdjęć w panoramę.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym zorganizowanym poza szkołą oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) wybrać lustrzany lub kompaktowy aparat cyfrowy,
4) zaplanować i uzgodnić z nauczycielem wyjście w plener,
5) wyjść w plener,
6) wybrać obiekt,
7) uzyskać pozwolenie od zarządcy budynku na fotografowanie (jeśli jest taka konieczność),
8) dokonać pomiaru warunków naświetlania i ustawić je w aparacie,
9) wykonać zdjęcia z zachowaniem zaleceń zawartych w tematyce ćwiczenia oraz

z zachowaniem warunków technicznych umożliwiających późniejsze połączenie zdjęć
w panoramę (patrz instrukcja obsługi aparatu i oprogramowania do łączenia zdjęć),

10) wrócić do pracowni i przenieść zdjęcia do pamięci komputera PC,
11) dokonać montażu zdjęć w programie graficznym,
12) wykonać (jeśli jest taka konieczność) komputerowe prostowanie perspektywy,
13) wykonać wydruk uzyskanego zdjęcia w jakości fotograficznej,
14) nakleić zdjęcia na kartkę A4 i opisać czynności podejmowane w celu realizacji ćwiczenia

oraz ocenić efekty pracy,

15) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
16) wykonaną pracę przedstawić nauczycielowi do oceny,
17) dołączyć pracę do portfolio wraz z opisem.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z instruktażem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

różne rodzaje cyfrowych aparatów fotograficznych: lustrzanka cyfrowa, cyfrowy aparat
kompaktowy

−

obiektywy wymienne do poszczególnych typów aparatów

−

osłona przeciwsłoneczna do każdego używanego obiektywu

−

komputer PC z oprogramowaniem do edycji i łączenia zdjęć w panoramę
i komputerowego prostowania perspektywy.

−

sprzęt i materiały do wykonania wydruku barwnego (np. drukarka z materiałami
eksploatacyjnymi)

−

arkusz A4 o gramaturze min. 160 g/m2, taśma dwustronnie klejąca, nożyczki, nożyk itp.

Ćwiczenie 4

Wykonaj zdjęcie wybranego przez siebie obiektu architektonicznego z wykorzystaniem

sztafażu ukazujące w ten sposób skalę wielkości obiektu. Zdjęcie wykonaj tradycyjną techniką
czarno-białą.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym zorganizowanym poza szkołą oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) wybrać aparat oraz czarno-biały materiał negatywowy o czułości odpowiedniej do

wykonania zdjęć w danych warunkach atmosferycznych,

4) zaplanować i uzgodnić z nauczycielem wyjście w plener,
5) udać się w teren i wybrać obiekt,
6) uzyskać pozwolenie od zarządcy budynku (i ewentualnie modela) na fotografowanie,
7) dokonać pomiaru warunków ekspozycji,
8) wykonać zdjęcia komponując je wg zaleceń zawartych w temacie ćwiczenia,
9) wrócić do pracowni, wywołać materiał negatywowy i wykonać kopie pozytywowe,
10) nakleić zdjęcie na kartkę A4 opatrzywszy opisem precyzującym jakie efekty wizualne

uzyskuje się przy takim sposobie komponowania zdjęcia,

11) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
12) dołączyć do portfolio wraz z opisem wykonania ćwiczenia,
13) przedstawić pracę nauczycielowi do oceny.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z instruktażem.

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

różne rodzaje aparatów fotograficznych z wbudowanym światłomierzem: lustrzanka
średnioformatowa, lustrzanka małoobrazkowa,

−

osłona przeciwsłoneczna (po 1 do każdego typu obiektywu),

−

czarno-białe materiały zdjęciowe różnych typów i czułości,

−

sprzęt i materiały do obróbki materiału negatywowego i wykonania kopii pozytywowych,

−

arkusz A4 o gramaturze min. 160 g/m

, taśma dwustronnie klejąca, nożyczki, nożyk itp.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Zasady doboru stanowiska zdjęciowego

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj tradycyjną techniką czarno-białą, co najmniej dwa zdjęcia kościoła z dwiema

frontowymi wieżami tak dobierając stanowisko zdjęciowe aby uniknąć efektów zniekształceń
perspektywicznych polegających na zbiegu linii perspektywy ku górze kadru (tzw. „walących
się wież”). Pierwsze zdjęcie wykonaj używając kompozycji frontalnej a drugie skośnej.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym zorganizowanym poza szkołą oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) wybrać aparat oraz czarno-biały materiał negatywowy o czułości odpowiedniej do

wykonania zdjęć w danych warunkach atmosferycznych,

4) wybrać obiektyw do realizacji ćwiczenia,
5) zaplanować i uzgodnić z nauczycielem wyjście w plener,
6) udać się w teren i wybrać obiekt,
7) wybrać stanowisko zdjęciowe właściwe do tematyki ćwiczenia,
8) dokonać pomiaru warunków ekspozycji,
9) wykonać zdjęcia komponując je wg zaleceń zawartych w temacie ćwiczenia,
10) wrócić do pracowni, wywołać materiał negatywowy i wykonać kopie pozytywowe,
11) nakleić zdjęcia na kartkę A4 opatrzywszy opisem: jakie sposoby doboru stanowiska

zdjęciowego zastosowałeś aby zminimalizować zniekształcenia perspektywiczne,

14) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
12) przedstawić pracę nauczycielowi do oceny,
13) dołączyć pracę do portfolio.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z instruktażem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

różne rodzaje aparatów fotograficznych z wbudowanym światłomierzem: lustrzanka
średnioformatowa, lustrzanka małoobrazkowa,

−

obiektywy wymienne do poszczególnych typów aparatów,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

osłona przeciwsłoneczna (po 1 do każdego typu obiektywu),

−

czarno-białe materiały zdjęciowe różnych typów i czułości,

−

sprzęt i materiały do obróbki negatywu i wykonania kopii pozytywowych,
arkusz A4 o gramaturze min. 160 g/m

, taśma dwustronnie klejąca, nożyczki, nożyk itp.

Ćwiczenie 2

Wykonaj techniką cyfrową zdjęcie kościoła z dwiema frontowymi wieżami tak wybierając

stanowisko zdjęciowe i sprzęt, aby widoczne było zniekształcenie perspektywiczne polegające
na zbiegu linii perspektywy ku górze kadru. Dokonaj poprawnej komputerowej korekcji
zniekształceń perspektywicznych.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym zorganizowanym poza szkołą oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) wybrać lustrzany lub kompaktowy aparat cyfrowy z odpowiednim do tematyki ćwiczenia

obiektywem,

4) zaplanować i uzgodnić z nauczycielem wyjście w plener,
5) wyjść w plener,
6) wybrać obiekt,
7) wybrać stanowisko zdjęciowe właściwe do tematyki ćwiczenia,
8) dokonać pomiaru warunków naświetlania i ustawić je w aparacie,
9) wykonać zdjęcia z zachowaniem zaleceń zawartych w tematyce ćwiczenia,
10) wrócić do pracowni, przenieść zdjęcia do pamięci komputera PC,
11) wykonać korektę perspektywy przy użyciu komputera PC z odpowiednim

oprogramowaniem

12) wykonać wydruki zdjęcia przed i po zabiegu korekty perspektywy,
13) nakleić zdjęcia na kartkę A4 i opisać czynności podejmowane w celu realizacji ćwiczenia

oraz ocenić efekty pracy,

14) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
15) przedstawić wykonaną pracę nauczycielowi do oceny,
16) dołączyć pracę do portfolio.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

−

różne rodzaje cyfrowych aparatów fotograficznych: lustrzanka cyfrowa, cyfrowy aparat
kompaktowy,

−

obiektywy wymienne do poszczególnych typów aparatów,

−

osłona przeciwsłoneczna (po 1 do każdego typu obiektywu),

−

komputer PC z oprogramowaniem umożliwiającym korygowanie perspektywy,

−

sprzęt i materiały do wykonania wydruków (np. drukarka z materiałami
eksploatacyjnymi),

−

arkusz A4 o gramaturze min. 160 g/m2, taśma dwustronnie klejąca, nożyczki, nożyk itp.

Ćwiczenie 3

Wykonaj zdjęcia fragmentów budowli tak, aby w tym wycinku przedstawić charakter

całego obiektu. Uzasadnij wybór fragmentów.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) ustalić z nauczycielem technikę zdjęciową w celu wykonania ćwiczenia
2) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym zorganizowanym poza szkołą oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia,

3) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

4) wybrać sprzęt i materiały do wykonania zdjęć w istniejących (przy wykonywaniu

ćwiczenia) warunkach oświetleniowych,

5) zaplanować i uzgodnić z nauczycielem wyjście w plener,
6) wyjść w plener,
7) wybrać obiekt,
8) dokonać pomiaru światła,
9) ustawić warunki ekspozycji,
10) wykonać zdjęcia odpowiadające tematowi ćwiczenia,
11) wrócić do pracowni,
12) wykonać kopie pozytywowe techniką odpowiednią do techniki zdjęciowej np. wydruk lub

kopiowanie,

13) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
14) nakleić dwa (najlepiej Twoim zdaniem odpowiadające tematyce ćwiczenia) zdjęcia na

kartkę A4, dołączyć do portfolio wraz z opisem ćwiczenia i z uzasadnieniem wyboru
sfotografowanych fragmentów,

15) przedstawić pracę nauczycielowi do oceny.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

prelekcja i giełda pomysłów,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

różne rodzaje aparatów fotograficznych: lustrzanka średnioformatowa, lustrzanka
małoobrazkowa, lustrzanka cyfrowa, cyfrowy aparat kompaktowy,

−

materiały zdjęciowe różnych typów i czułości,

−

obiektywy wymienne do poszczególnych typów aparatów,

−

osłona przeciwsłoneczna (po 1 do każdego typu obiektywu),

−

sprzęt i materiały do wykonania kopii pozytywowych,

−

arkusz A4 o gramaturze min. 160 g/m

, taśma dwustronnie klejąca, nożyczki, nożyk itp..

Ćwiczenie 4

Wykonaj tradycyjną negatywową techniką barwną serię zdjęć w zabytkowym kościele

i przedstaw trzy fotogramy ukazujące kolejno: sufit (sklepienie, strop), wnętrze kopuły
i witraż.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym zorganizowanym poza szkołą oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia,
które powinno być realizowane indywidualnie,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) zaplanować i uzgodnić z nauczycielem wyjście w plener,
4) dobrać sprzęt zdjęciowy do tematu ćwiczenia,
5) przygotować barwny materiał negatywowy odpowiedni w typie do wybranego sprzętu

i właściwy czułością do warunków oświetlenia,

6) wyjść w plener, dokonać wyboru obiektu do fotografowania i uzyskać zgodę na

fotografowanie,

7) dokonać pomiaru warunków ekspozycji,
8) wykonać szereg zdjęć zgodnie z tematem ćwiczenia,
9) wrócić do pracowni,
10) wywołać materiał negatywowy i wykonać kopie pozytywowe zdjęć,
11) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
12) wykonane zdjęcia nakleić na kartkę A4 dołączyć do portfolio wraz z opisem ćwiczenia,
13) przedstawić pracę do oceny nauczycielowi.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

prelekcja dyskusja panelowa,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

różne rodzaje aparatów fotograficznych tradycyjnych np: lustrzanka średnioformatowa,
lustrzanka małoobrazkowa, (po 1 szt. dla każdego ucznia)

−

obiektywy wymienne do poszczególnych typów aparatów

−

osłona przeciwsłoneczna (po 1 do każdego typu obiektywu)

−

materiały zdjęciowe negatywowe barwne,

−

sprzęt umożliwiający wywołanie materiału negatywowego i wykonanie kopii

pozytywowych oraz przybory i materiały do wykonania załącznika do portfolio (karton
o formacie A4, taśma klejąca, nożyczki, nożyk itp.).

Ćwiczenie 5

Wykonaj serię zdjęć (co najmniej trzech) detali architektonicznych obiektu zabytkowego

w taki sposób, aby jak najlepiej ukazać charakter i przeznaczenie budowli. Użyj tradycyjnej,
barwnej techniki zdjęciowej.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym zorganizowanym poza szkołą oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia,

2) zaplanować i uzgodnić z nauczycielem wyjście w plener,
3) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

4) dobrać sprzęt zdjęciowy,
5) przygotować barwny materiał negatywowy do wybranego sprzętu,
6) wyjść w plener, wybrać obiekt i uzyskać zgodę na fotografowanie,
7) dokonać pomiaru warunków ekspozycji,
8) wykonać szereg zdjęć zgodnie z tematem ćwiczenia,
9) wrócić do pracowni, wywołać materiał negatywowy i wykonać pozytywowe kopie zdjęć,
10) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
11) wykonane zdjęcia nakleić na kartkę A4 dołączyć do portfolio wraz z opisem wykonania

ćwiczenia,

12) przedstawić pracę do oceny nauczycielowi.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

wykład problemowy i giełda pomysłów,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

różne rodzaje aparatów fotograficznych tradycyjnych np: lustrzanka średnioformatowa,
lustrzanka małoobrazkowa, (po 1 szt. dla każdego ucznia),

−

obiektywy wymienne do poszczególnych typów aparatów,

−

osłona przeciwsłoneczna (po 1 do każdego typu obiektywu),

−

materiały zdjęciowe negatywowe barwne,

−

sprzęt dodatkowy (na 1 zespół) : statyw, wężyk lub pilot do aparatu,

−

sprzęt umożliwiający sprzęt umożliwiający wywołanie materiału negatywowego
i wykonanie kopii pozytywowych oraz przybory i materiały do wykonania załącznika do
portfolio (karton o formacie A4, taśma klejąca, nożyczki, nożyk itp.).

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Zasady wykonywania zdjęć architektonicznych we mgle

i w warunkach nocnych

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj dziesięć zdjęć w odstępach 6 minutowych tego samego obiektu

architektonicznego z tego samego stanowiska zdjęciowego i w tym samym kadrze. Rozpocznij
sesję zdjęciową równo o zachodzie słońca. Do wykonania ćwiczenia użyj tradycyjnej techniki
zdjęć barwnych.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym zorganizowanym poza szkołą oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) zaplanować i uzgodnić z nauczycielem wyjście w plener,
4) dobrać sprzęt zdjęciowy do tematu ćwiczenia (np. lustrzanka małoobrazkowa lub

średnioformatowa), jeśli potrzeba - statyw, wężyk itp. (po 1 szt na zespół) obiektywy
wymienne do poszczególnych typów aparatów,

5) przygotować barwny materiał negatywowy,
6) wyjść w plener i wybrać stanowisko zdjęciowe,
7) dokonać pomiaru i ustawienia warunków ekspozycji,
8) wykonać szereg zdjęć zgodnie z tematem ćwiczenia wykonując pomiaru i ustawienia

warunków ekspozycji przed wykonaniem kolejnych zdjęć,

9) wrócić do pracowni,
10) wywołać materiał negatywowy i wykonać pozytywowe kopie zdjęć, jeśli to możliwe,

w digilabie z blokadą korekcji barwy ustaloną dla pierwszego zdjęcia (w powiększalniku –
przy użyciu tej samej korekcji barw)

11) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia.
12) wykonane zdjęcia nakleić na kartkę A4 i dołączyć do portfolio wraz z dokładnym opisem

każdego zdjęcia będącego częścią ćwiczenia,

13) napisać wnioski jak zmienia się tonalność i kolorystyka zdjęć w zależności od czasu po

zachodzie słońca,

14) przedstawić pracę do oceny nauczycielowi.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

ćwiczenia praktyczne metodą eksperymentu.

Środki dydaktyczne:

−

różne rodzaje aparatów fotograficznych tradycyjnych np: lustrzanka średnioformatowa,
lustrzanka małoobrazkowa, (po 1 szt. dla każdego ucznia),

−

obiektywy wymienne do poszczególnych typów aparatów,

−

osłona przeciwsłoneczna (po 1 do każdego typu obiektywu),

−

materiały zdjęciowe negatywowe barwne typem odpowiednie do używanego sprzętu
i panujących warunków oświetleniowych,

−

sprzęt umożliwiający wykonanie kopii pozytywowych oraz przybory i materiały do
wykonania załącznika do portfolio (karton, taśma klejąca, nożyczki, nożyk itp.).

Ćwiczenie 2

Wykonaj zdjęcie rozległego wnętrza (hali sportowej, kościoła) po zmroku, przy

wyłączonym świetle, posługując się metodą błysku wielokrotnego.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym zorganizowanym poza szkołą oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) zaplanować i uzgodnić z nauczycielem wyjście w plener,
4) dokonać uzgodnienia techniki zdjęciowej z nauczycielem,
5) wybrać sprzęt i materiały zdjęciowe,
6) wyjść w teren i znaleźć odpowiedni obiekt - stosunkowo skąpo oświetlony,
7) uzyskać zgodę na fotografowanie,
8) ustawić aparat na statywie, dokonać kadrowania i ustawienia ostrości, wyzwolić migawkę

aparatu na czasie „B” a wybrany obiekt oświetlić szeregiem kolejnych błysków,

9) wrócić do pracowni
10) wykonać kopie pozytywowe lub wydruki techniką odpowiednią do użytej techniki

zdjęciowej,

11) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
12) umieścić zdjęcia na jednym arkuszu oraz dokładnie opisać metodę wykonania ćwiczenia,
13) dołączyć zdjęcia do portfolio wraz z opisem wykonania ćwiczenia i wnioskami,
14) przedstawić nauczycielowi do oceny.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z instruktażem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

różne rodzaje aparatów fotograficznych: lustrzanka średnioformatowa, lustrzanka
małoobrazkowa, obiektywy wymienne,

−

materiały zdjęciowe odpowiednie typem do używanego sprzętu,

−

światłomierz ręczny – po 1 szt. na zespół,

−

sprzęt i materiały do wykonania kopii pozytywowej lub wydruku zdjęć(w zależności od
użytej techniki zdjęciowej),

−

osłony przeciwsłoneczne – po 1 szt. do każdego obiektywu,

−

sprzęt oraz przybory i materiały do wykonania załącznika do portfolio (karton, taśma
klejąca, nożyczki, nożyk itp.).

Ćwiczenie 3

Wykonaj zdjęcie obiektu architektonicznego we mgle posługując się tradycyjną czarno-

białą techniką zdjęciową.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym zorganizowanym poza szkołą oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) zaplanować i uzgodnić z nauczycielem wyjście teren,
4) wybrać materiał zdjęciowy,
5) wybrać odpowiedni obiekt architektoniczny, uzyskać zgodę na fotografowanie,
6) dokonać pomiaru warunków ekspozycji i z uwzględnieniem odpowiedniej poprawki

ustawić je w aparacie,

7) skadrować i wykonać zdjęcie,
8) wrócić do pracowni, wywołać materiał negatywowy i wykonać kopie pozytywowe,
9) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
10) wybrać (Twoim zdaniem) najatrakcyjniejsze zdjęcie, nakleić na arkusz A4 i uzasadnić

pisemnie (krótko) dlaczego wybrałeś akurat to zdjęcie,

11) przedstawić pracę nauczycielowi do oceny,
12) umieścić pracę jako załącznik do portfolio.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

metoda projektu,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

aparat fotograficzny tradycyjny

−

obiektywy wymienne,

−

filtry zdjęciowe barwne do fotografii czarno-białej

−

statyw (1 szt. na zespół)

−

wężyk z blokadą lub pilot (1 szt. na zespół)

−

sprzęt i materiały umożliwiające wywołanie materiału negatywowego i wykonanie kopii

pozytywowych,

−

przybory i materiały do wykonania załącznika do portfolio (karton, taśma klejąca,

nożyczki, nożyk itp.)..

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Wykonywanie zdjęć

architektonicznych”

Test składa się z 15 zadań, z których:

−

zadania 1-10 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 11-15 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 12 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 13 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu

ponadpodstawowego.

Plan testu

Klucz odpowiedzi

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

wybrać właściwy rodzaj obiektywu do
fotografowania wysokiej budowli z bliska

nazwać filtr szczególnie przydatny do
fotografowania architektury barwną
techniką zdjęciową

rozróżnić jakie cechy budynku są
najlepiej ukazane przy fotografowaniu
pod światło

wybrać rodzaj oświetlenia do
fotografowania obiektów
architektonicznych do celów
dokumentacyjnych

wybrać rodzaj oświetlenia do
fotografowania wnętrz obiektów
architektonicznych

wyjaśnić na czym polega kompozycja
frontalna w fotografowaniu architektury

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

wyjaśnić w jakim celu stosujemy technikę
zdjęć panoramicznych w fotografii
architektury

wyjaśnić dlaczego zdjęcia wykonane
zaraz po zachodzie słońca mają duże
bogactwo tonalne

wyjaśnić kiedy w fotografii architektury
może być stosowana metoda błysku
wielokrotnego

10.

wymienić jakie zadanie spełnia sztafaż
w

fotografii architektury jest

11.

określić w jakim celu stosujemy
perspektywę skośną

12.

zaplanować jak zminimalizować efekt
zbiegających się do góry linii w fotografii
architektury

13.

określić sposób sfotografowania kopuły
lub sufitu będzie

14.

zaplanować jakiego oświetlenia najlepiej
używać do fotografowania tablic
pamiątkowych

15.

Uzasadnij w jakim celu fotografujemy
fragment obiektu architektonicznego

dobrze dobrany

i sfotografowany

fragment może oddać

charakter całego

budynku lub budowli

bez konieczności

ujmowania go

w całości

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu zgodnie z wewnątrzszkolnym

systemem oceniania.

2. Określ dla uczniów wymagania.
3. Przygotuj instrukcję dla ucznia, test i kartę odpowiedzi dla każdego ucznia.
4. Zapewnij odpowiednie warunki przeprowadzenia testu (czas, możliwość samodzielnej

pracy).

5. Przed rozpoczęciem pracy zapoznaj ucznia z instrukcją.
6. Przeprowadź test w określonym czasie.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych, który zawiera 15 pytań o różnym stopniu

trudności.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi zakreślając prawidłową

odpowiedź znakiem „X” lub wpisując prawidłową odpowiedź. W przypadku pomyłki
należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem a następnie ponownie zakreślić odpowiedź
prawidłową.

5. Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności: I część – poziom

podstawowy, II część – poziom ponadpodstawowy W sumie możesz uzyskać 15 punktów
jeśli prawidłowo odpowiesz na wszystkie pytania w teście. Za każdą prawidłową
odpowiedz otrzymujesz „1” punkt. Natomiast za złą odpowiedź lub jej brak otrzymujesz
„0” punktów.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi na jakieś pytanie sprawi Ci trudność, wtedy odłóż jego

rozwiązanie na później i wróć do niego gdy zostanie Ci czas wolny.

8. Na rozwiązani testu masz 30 min.

Powodzenia.

Materiały dla ucznia:

– instrukcja,
– zestaw zadań testowych,
– karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

I Część – poziom podstawowy
1. Do fotografowania wysokiej budowli z bliska użyjesz obiektywu:

a) standardowego.
b) długoogniskowego.
c) krótkoogniskowego.
d) standardowego z nasadką zmiękczającą.

2. Jaki filtr może być szczególnie przydatny do fotografowania architektury barwną techniką

zdjęciową?
a) polaryzacyjny.
b) barwny połówkowy.
c) żółty.
d) czerwony.

3. Przy fotografowaniu pod światło najlepiej wyeksponowane są:

a) bryłowatość budynku.
b) elementy fasady.
c) ogólne, zewnętrzne kształty budowli.
d) kolorystyka obiektu.

4. Przy jakim oświetleniu najlepiej fotografować obiekty architektoniczne do celów

dokumentacyjnych?
a) przy świetle lamp błyskowych.
b) przy pochmurnym niebie.
c) korzystając z lamp ulicznych.
d) w pełnym słońcu.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. Z jakiego oświetlenia korzystamy, aby otrzymać prawidłowy obraz wnętrza obiektu

architektonicznego?

a) korzystamy ze światła zastanego.
b) korzystamy ze bezpośredniego światła lampy błyskowej dużej mocy.
c) korzystamy ze światła świec woskowych.
d) korzystamy ze światła lamp stroboskopowych.

6. Na czym polega kompozycja frontalna w fotografowaniu architektury?

a) na fotografowaniu obiektu o wschodzie słońca.
b) na fotografowaniu obiektu z góry.
c) na fotografowaniu obiektu z perspektywy horyzontalnej.
d) na fotografowaniu obiektu od jej przedniej strony, czyli od frontu.

7. W jakim celu stosujemy technikę zdjęć panoramicznych w fotografii architektury?

a) w celu pokazania jak największej przestrzeni wokół obiektu.
b) w celu uatrakcyjnienia kompozycji.
c) nie stosujemy.
d) w celu zmieszczenia na zdjęciu obiektu, którego w inny sposób nie można

sfotografować w całości.

8. Zdjęcia wykonane zaraz po zachodzie słońca mają duże bogactwo tonalne, ponieważ:

a) na zdjęciu nie widać słońca.
b) niebo nie jest całkiem czarne a świecą się już lampy uliczne.
c) widać na zdjęciu zapalone reflektory samochodów.
d) świecą się światła w oknach budynków.

9. Kiedy w fotografii architektury może być stosowana metoda błysku wielokrotnego?

a) przy fotografowaniu dużych, ciemnych wnętrz.
b) przy fotografowaniu nocnym wysokich wież kościelnych.
c) do doświetlania pozostających w cieniu elementów budowli.
d) do wypełniania światłem ciemnych miejsc w fotografowanych wnętrzach.

10. Zadaniem sztafażu w fotografii architektury jest:

a) podkreślenie kolorystyki obiektu.
b) ożywienie kompozycji i ukazania skali wielkości obiektu.
c) zwrócenie uwagi na fotografowany obiekt.
d) odwrócenie uwagi od zniekształceń perspektywicznych.

II Część – poziom ponadpodstawowy
11. Perspektywę skośną stosujemy w celu:

a) pokazania bryłowatości budynku.
b) celowego zasłonięcia zniszczonych fragmentów elewacji.
c) uniknięcia zniekształceń.
d) zmieszczenia całego obiektu w kadrze.

12. Jak w prosty sposób zminimalizować efekt zbiegających się do góry linii w fotografii

architektury?
a) fotografując z perspektywy żabiej.
b) fotografując obiekt w kadrze poziomym.
c) używając obiektywu szerokokątnego.
d) fotografując obiektu z oddalenia lub wzniesienia.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13. Najlepszym sposobem na sfotografowanie kopuły lub sufitu będzie:

a) położenie aparatu na podłodze obiektywem skierowanym ku górze.
b) zastosowanie filtra szarego.
c) ustawienie aparatu na statywie i zastosowanie lustra odbijającego obraz.
d) zastosowanie obiektywu długoogniskowego.

14. Jakiego oświetlenia najlepiej używać do fotografowania tablic pamiątkowych?

a) lampy błyskowej wbudowanej w aparat.
b) bocznego, uwypuklającego wklęsłości.
c) padającego z dwóch stron, równomiernego, rozproszonego.
d) bezpośredniego słonecznego.

15. Napisz, w jakim celu fotografujemy fragment obiektu architektonicznego?

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Wykonywanie zdjęć architektonicznych

Zakreśl znakiem X poprawną odpowiedź lub udziel odpowiedzi pisemnej.

zadania

Odpowiedź

Punkty

10.

11.

12.

13.

14.

15.

Razem:

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST II

Test praktyczny – „próba pracy” do jednostki modułowej

„Wykonywanie

zdjęć architektonicznych”

Instrukcja dla nauczyciela

W badaniu osiągnięć ucznia w jednostce modułowej „Wykonywanie zdjęć

architektonicznych” przewiduje się zastosowanie zadania testowego typu „próba pracy”, gdyż
pozwoli ono sprawdzić poziom ukształtowanych umiejętności praktycznych. Zadanie zostało
tak skonstruowane, aby można było sprawdzić wyszczególniony poniżej układ czynności
wykonywanych przez ucznia. Zadaniem nauczyciela jest stworzenie warunków dla ucznia,
umożliwiających w określonym czasie wykonanie zadania.

Uczeń powinien mieć udostępnione:

−

różne aparaty cyfrowe typu lustrzanka, aparaty cyfrowe kompaktowe,

−

statywy, światłomierze, wężyk lub pilot do aparatu, filtry zdjęciowe, zestaw do
czyszczenia elementów optycznych,

−

stanowisko komputerowe z niezbędnym oprogramowaniem umożliwiającym obróbkę
zdjęć,

−

sprzęt umożliwiający uzyskanie zdjęcia w formie materialnej,

−

arkusz A4 o gramaturze min. 160 g/m

, taśma dwustronnie przylepna, nożyczki.

Nauczyciel powinien:

−

zadbać o przygotowanie odpowiedniej ilości i rodzaju sprzętu

−

przypomnieć uczniom zasady BHP i nakazać bezwzględne przestrzeganie przepisów ruchu
drogowego podczas przebywania poza budynkiem szkoły

−

towarzyszyć uczniom podczas wykonywania zdjęć w terenie obserwując kolejne czynności
i dokonując zapisu swoich obserwacji co do prawidłowości procedur wykonywanych
przez każdego z uczniów

−

po powrocie do pracowni przydzielić uczniów do wykonywania prac na poszczególnych
stanowiskach komputerowych

−

na bieżąco obserwować pracę uczniów przy komputerach

−

dokonać oceny wykonanej pracy

Treść zadania

Wykonaj techniką cyfrową, zdjęcie wysokiej budowli, z ukazaniem zbieżnej ku górze

perspektywy. Podczas fotografowania zastosuj odpowiedni rodzaj kompozycji, tak aby na
zdjęciu można było oszacować wielkość obiektu. Dokonaj korekcji perspektywy w programie
graficznym oraz wydrukuj dwa zdjęcia w formacie 10 x 15 cm w wersji przed i po korekcji
perspektywy.

Wydruki naklej na arkusz A4 i opisz czynności podejmowane w celu ukazania na zdjęciu

skali wielkości obiektu oraz korekcji perspektywy.

Na stanowisku posiadasz komputer z programem graficznym oraz drukarkę do wydruku

zdjęć.

Na wykonanie zadania masz 220 min..

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Instrukcja dla ucznia

Uczeń powinien wykonać następujące czynności:
1. zaplanować krótko i zreferować w punktach przebieg wykonania zadania
2. dokonać wyboru sprzętu zdjęciowego i pomocniczego do techniki i przeznaczenia zdjęcia,
3. wyjść w teren, wybrać miejsce do realizacji tematu ćwiczenia,
4. sprawdzić sprawność działania sprzętu,
5. wybrać odpowiednie stanowisko zdjęciowe, dokonać pomiaru i ustawienia warunków

ekspozycji,

6. wykonać szereg zdjęć kadrując je w ten sposób aby uzyskać zbieżną ku górze

perspektywę a także aby na zdjęciu można było stwierdzić orientacyjnie jak duża jest
fotografowana budowla (zasada zawarta w materiale nauczania),

7. wrócić do pracowni i przenieść zdjęcia z aparatu cyfrowego do pamięci komputera,
8. dokonać selekcji zdjęć,
9. dokonać obróbki komputerowej polegającej na korygowaniu perspektywy,
10. wykonać dwie kopie pozytywowe o formacie minimum 10x15 cm, na jednej będzie zdjęcie

przed zabiegiem korygowania perspektywy, a na drugiej po korekcji perspektywy,

11. umieścić zdjęcia na arkuszu A4 o gramaturze min 160 g/m

na którym ma wykonać

w punktach opis dotyczący zasad kompozycji widocznych na zdjęciu, sposobu
przeprowadzenia korekcji perspektywy oraz imię i nazwisko autora,

12. przedstawić pracę do oceny.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Kryteria poprawnego wykonania zadania

Lp.

Czynność wykonana przez ucznia

Możliwa do

uzyskania

ilość

punktów

Przyznan

a ilość

punktów

I. Zaplanowanie wykonania zadania
1. przedstawienie w formie ustnej planu wykonania zadania

Razem:

II. Zaplanowanie stanowiska pracy
2. dokonanie wyboru odpowiedniego sprzętu do specyfiki

zadania

3. sprawdzenie poprawności działania sprzętu

4. wybranie stanowiska zdjęciowego do realizacji zadania

Razem:

III. Wykonania zadania
5. selekcja wykonanych zdjęć

6. zastosowanie

obróbki

komputerowej

polegającej

korygowaniu perspektywy

7. stosowanie zasad kompozycji

8. poprawność wykonania kopii pozytywowej

Razem:

IV. Zaprezentowanie wykonania zadania
9. estetyka efektu końcowego zadania

10. opisanie zastosowanych na zdjęciu zasad kompozycji oraz

sposobu przeprowadzenia komputerowego prostowania
perspektywy

Razem:

Ogółem:

100

Normy wymagań na poszczególne oceny szkolne:

Ocena

Liczba uzyskanych punktów

dopuszczający

40-50

dostateczny

51-70

dobry

71 -90

bardzo dobry

91-100

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Dederko W.: Fotografowanie architektury. COMUK, Warszawa 1971
2. Dederko W.: Oświetlenie w fotografii. WAiF, Warszawa 1972
3. Fotografia od A do Z pod red. M. Langford. Muza, Warszawa 1992
4. Hedgecoe J.: Praktyczny kurs fotografii. Wydawnictwo Ryszard Kluszczyński, Kraków

2000

5. Mierzecka J.: Fotografowanie zabytków i dzieł sztuki. Arkady, Warszawa 1972
6. Wszystko o fotografii, pod red. P. Montel. Arkady, Warszawa 1984