marzec 2004
34
grafika
GIMP 2.0
Kamila Folta
P
o ponad trzech latach od wydania GIMP-a
1.2, najpopularniejszego programu graficznego
dostępnego dla systemu Linux oraz rodziny BSD,
odpowiednika Photoshopa w Windows, dużo
zmieniło się w projekcie. Świadczą o tym opisy modyfikacji
dokonanych w kolejno wydawanych wersjach (gałąź roz-
wojowa – 1.3.x), które można prześledzić na witrynie http://
mmmaybe.gimp.org/. W tej chwili możemy zapoznać się
z wydaną na początku lutego wersją 2.0 pre3. Prace nada-
jące ostateczny kształt aplikacji w dalszym ciągu trwają,
jednak koncentrują się przede wszystkim na poprawianiu
błędów, usuwaniu drobnych usterek oraz optymalizacji
niektórych funkcji; nie należy się zatem spodziewać żad-
nych widocznych gołym okiem różnic między najnowszą
wersją rozwojową a mającą niedługo nadejść wersją stabil-
ną. W tym artykule przedstawię najciekawsze innowacje
w GIMP-ie 2.0.
Nowy GIMP
Na pytanie, dla kogo przeznaczony jest nowy GIMP, można
śmiało odpowiedzieć: dla wszystkich. Szczególnie będą
nim zainteresowani graficy komputerowi, osoby trudniące
się obróbką cyfrowych zdjęć, twórcy stron internetowych,
ilustratorzy książek czy twórcy animacji komputerowych.
Wszyscy ci, którzy chcą zajmować się tworzeniem cyfro-
wych obrazów oraz – być może – ich późniejszą publika-
cją, powinni zapoznać się z jego możliwościami w nowo
wydanej wersji 2.0, znacznie w stosunku do poprzedniej
rozbudowanymi.
Program jest bardzo intuicyjny w użyciu, co w praktyce
oznacza, że opanowanie „warsztatu technicznego” zajmuje
stosunkowo niewiele czasu.
Ponadto, GIMP jest produktem w pełni darmowym,
rozwijanym jako Wolne Oprogramowanie na licencji GPL.
Wobec istniejących na ryku komercyjnych programów do
obróbki obrazów, dla wielu osób stanowi on wyjątkowo
ciekawą i doskonale sprawdzającą się w praktyce alterna-
tywę.
Z punktu widzenia użytkownika korzystającego
z wcześniejszych wersji GIMP-a, wersja 2.0 przyniosła
wiele istotnych zmian: spójny interfejs graficzny oparty
na bibliotece GTK+ 2.0, ogromne możliwości konfiguracji
środowiska pracy, udoskonalone narzędzie ścieżek, menu
widoczne w oknie obrazu, skróty klawiszowe do wszyst-
kich opcji menu oraz możliwość ich przedefiniowania,
obsługę modelu kolorów CMYK, obsługę formatu SVG
i wiele innych.
Z punktu widzenia programisty ważną zmianą jest
udostępnienie znacznie udoskonalonego API do biblioteki
wtyczek libgimp w języku Python (rozszerzenie Gimp-
Python). Dzięki niemu można uzyskać bezpośredni dostęp
do takich obiektów, jak obraz, warstwa czy kanał, bez
konieczności manipulowania ich numerami ID, jak ma to
miejsce w języku skryptowym Script-Fu. Dodatkową zaletą
O autorce:
Autorka jest programistką. Zainteresowania: rysunek, gra-
fika komputerowa, algorytmika, kryptografia, literatura s-f.
W wolnych chwilach trenuje Aikido oraz zajmuje się tłuma-
czeniem dokumentacji języka Python.
Kontakt z autorką: autorzy@linux.com.pl.
Cechy GIMP-a 2.0:
• obsługa modelu kolorów CMYK;
• obsługa formatu SVG w ścieżkach;
• obsługa wszystkich fontów dostępnych w systemie;
• nowy interfejs użytkownika w oparciu o GTK+ 2.0;
• rozszerzone wsparcie dla formatu .PSD (Adobe Photo-
shop) i .XCF (GIMP);
• nowe i ulepszone narzędzia do tworzenia selekcji i ście-
żek oraz wykonywania operacji na nich;
• wiele nowych skryptów (głównie filtrów);
• możliwość współistnienia z GIMP-em 1.2 w tym samym
systemie;
• wydzielenie zestawu wtyczek Video do oddzielnego
modułu GAP.
Rysunek 1.
Zastosowanie filtru rozkładającego obraz na
składowe kolorów
35
www.linux.com.pl
gimp 2.0
użycia rozszerzenia jest fakt, że nie narzuca ono konieczno-
ści korzystania wyłącznie z bazy procedur PDB (Procedural
Database), gdyż pozwala na użycie całej biblioteki libgimp
i zapewnia dostęp do wielu funkcji niższego poziomu.
Obsługa modelu kolorów CMYK
Jedną z istotnych nowości w GIMP-ie, szczególnie dla osób
mających zamiar drukować swoją pracę, jest możliwość
używania modelu kolorów CMYK oraz przekształcanie do
tego modelu obrazu utworzonego wcześniej przykładowo
w modelu RGB. Odpowiedni filtr można znaleźć w menu
Filtry->Kolory->Rozłożenie.
Jego działanie polega na przekształceniu „źródłowego”
modelu kolorów obrazu (np. RGB) do modelu „docelowe-
go” (np. CMYK). Po przekształceniu nowy obraz jest zło-
żony z ciągu warstw reprezentujących składowe w modelu
docelowym. Co ciekawe, filtr ten oferuje konwersję do
innych modeli kolorów; na liście znajdziemy m.in.: RGB,
RGBA, CMY, CMYK, HSV, Alfa, LAB, YCbCr_ITU_R470.
Operacja rozkładania na składowe modelu jest opera-
cją odwracalną – do połączenia warstw służy filtr w menu
Filtry->Kolory->Złożenie.
Biorąc pod uwagę ogromne zainteresowanie użytkow-
ników GIMP-a tą właśnie funkcją, można przewidywać, że
jej włączenie do wersji 2.0 zostanie uznane za jedną z naj-
ważniejszych zmian.
Należy przy tym podkreślić, że GIMP 2.0 nadal nie
obsługuje modelu CMYK w taki sposób, jak np. słynny
Photoshop, czyli jako jednego z trybów pracy z obrazem. To
chyba najpoważniejszy z mankamentów GIMP-a z punktu
widzenia osób chcących go wykorzystać w poligrafii.
Obsługa formatu SVG
Istniejące w GIMP-ie narzędzie służące do tworzenia ście-
żek (opisanych wektorowo przy użyciu krzywych Beziera)
uzyskało w wersji 2.0 niezwykle wartościowe rozszerzenie
– każdą ze ścieżek można obecnie zapisać w formacie SVG.
Dostępne jest również utworzenie nowej ścieżki poprzez
import pliku SVG (Scallable Vector Graphics). SVG jest
zaproponowanym przez W3C i opartym na języku XML
formatem do zapisu grafiki wektorowej, który powoli staje
się nowym standardem graficznym. Główną zaletą formatu
SVG jest jego powszechna obsługa przez istniejące aplika-
cje, m.in. przez programy graficzne firmy Adobe.
W ramach projektu GNOME powstał doskonały program
do tworzenia grafiki wektorowej, oparty na SVG – Sodipo-
di. Połączenie dwóch znakomitych programów graficznych,
GIMP-a i Sodipodi, otwiera przed artystami zupełnie nowe
możliwości. Sodipodi oferuje szeroką paletę wygodnych
i efektywnych narzędzi do tworzenia grafiki wektorowej,
którą w ostatecznym kształcie możemy następnie przenieść
do GIMP-a i wkomponować w obraz rastrowy.
Fonty w GIMP-e
Pobieranie informacji o czcionkach odbywa się w GIMP-
ie 2.0, podobnie jak w większości nowoczesnych progra-
mów działających pod X11, w oparciu o program o nazwie
Font-config. W pliku konfiguracyjnym /etc/fonts/font.conf
znajdują się informacje dotyczące zainstalowanych w syste-
mie czcionek (zapisane w formacie XML), w szczególności
zaś ścieżki zawierających je katalogów. Jednym z nich jest
~/.fonts, czyli podkatalog katalogu domowego bieżącego
użytkownika.
W przypadku, gdy chcemy dodać potrzebną czcion-
kę do istniejącego zestawu, wystarczy umieścić ją w tym
Historia GIMP-a
W grudniu 2000 roku rozpoczęła się nowa era w dziejach
jednego z najpopularniejszych programów do obróbki grafiki
o nazwie GIMP (GNU Image Manipulation Program). Wtedy
to, po wydaniu GIMP-a 1.2, Sven Neumann i Michael Natte-
rer wysłali na listę dyskusyjną gimp-developer dokument pt.
„The future of The GIMP” („Przyszłość GIMP-a”). Stanowił on
swoistą deklarację twórców programu dotyczącą jego dalszego
rozwoju.
GIMP 1.2.x
Linia wydań GIMP-a 1.2.x była uznawana powszechnie za
linię stabilną (ang. Maintanance Branch) i stanowiła pierwszą
z opisanych przez autorów dokumentu gałęzi GIMP-a. Dalszy jej
rozwój miał być ograniczony do drobnych poprawek istniejące-
go kodu, a nowe wydania (wersje 1.2.x) mogłyby pojawiać się
wyłącznie w przypadku znalezienia poważnych błędów.
GIMP 1.3.x
Linia wydań GIMP-a 1.3.x miała być linią „roboczą”. Jednym
z podstawowych celów tego wydania GIMP-a było oparcie kodu
na bibliotece GTK+ w wersji 2.0 oraz oczyszczenie wewnętrz-
nych struktur danych. Zarówno zestaw realizowanych zadań,
jak i wygląd programu, miały pozostać bez większych zmian.
GIMP 2.0.x
Wizja GIMP-a 2.0 w oczach jej twórców odsunięta była dość
daleko w przyszłość, dlatego plany jej dotyczące nie zostały
zbyt wyraźnie określone. Najistotniejsze wydawało się użycie
bibliotek GEGL (do przetwarzania obrazu) oraz GCim (rozsze-
rzenie XML-a dla GTK).
Rysunek 2.
Połączenie warstw daje w wyniku obraz wejściowy
marzec 2004
36
grafika
właśnie katalogu. Ponieważ GIMP korzysta z font-configa,
dodana czcionka będzie w nim natychmiast widoczna (ze
względu na fakt zapisywania dostępnych czcionek w pliku
cache, może okazać się konieczne ponowne zbudowanie
pliku informacji o czcionkach; należy w tym celu urucho-
mić program fc-cache z parametrem będącym nazwą kata-
logu, w którym znajduje się plik z czcionką).
W GIMP-ie 2.0 dużą uwagę poświęcono wykorzysty-
waniu czcionek True Type z lokalnym kodowaniem. Wpro-
wadzono obsługę m.in. tak odległych od naszego systemu
kodowania jak Indonezyjski czy Koreański. Najważniejsze
dla nas jest jednak to, że bardzo powiększyła się liczba
dostępnych czcionek z polskimi znaczkami, których zasto-
sowanie nie sprawia żadnego problemu.
Interfejs
Spójrzmy na wspomnianą wersję rozwojową i prześledźmy
ważniejsze zmiany w odnowionym interfejsie użytkownika,
a także nowości i ciekawostki, o których po prostu warto
wiedzieć, np. dodanie trybu pełnoekranowego (standardo-
wo opcja ta dostępna jest pod klawiszem [F11]).
Ikonki
Już pierwszy rzut oka na główne okno programu, zawie-
rające zestaw ikon narzędziowych, wystarczy, aby docenić
estetyczny aspekt przejścia na GTK+ 2.x. Nowe, kolorowe
ikonki narzędzi to tylko początek listy niespodzianek.
Rozbudowane menu główne, okna dialogowe narzędzi
do obróbki kolorów czy też menu udostępniające operacje
na obrazie lub warstwie, zostały ożywione dzięki umiesz-
czeniu przy nich reprezentujących je ikon, wykonanych
z niemal artystycznym kunsztem.
Menu
Dostęp do opcji menu, realizowany od zawsze poprzez
kliknięcie prawym przyciskiem w obszarze okna z obra-
zem, doczekał się nowego wcielenia. Będą nim szczególnie
zainteresowani ci użytkownicy GIMP-a, którzy dotychcza-
sowe menu uważali za niewygodne w obsłudze. Można je
teraz zobaczyć na pasku menu znajdującym się w oknie
z obrazem. Menu kontekstowe będzie w dalszym ciągu
dostępne pod prawym przyciskiem myszy, dzięki czemu
zmiana ta nie będzie kłóciła się z dotychczasowymi przy-
zwyczajeniami zaawansowanych użytkowników. Pełne
entuzjazmu wypowiedzi osób korzystających z wersji 1.3
świadczą o tym, że zmiana ta została przyjęta z radością,
a w niektórych przypadkach również z głębokim odde-
chem ulgi.
Zakładki
Rewolucyjną zmianę, pozwalającą na dostosowanie środo-
wiska GIMP do własnych, indywidualnych potrzeb, stano-
wią zakładki, dzięki którym możliwe jest skonfigurowanie
zawartości okien dialogowych.
Najważniejszą cechą zakładek, decydującą o ich
przydatności, jest mobilność – zakładki można przenosić
między oknami dialogowymi, co daje niezwykłe wprost
możliwości konfiguracji „miejsca pracy” w sposób, który
odpowiada użytkownikowi najbardziej. Każda z zakła-
dek znajdujących się w oknach dialogowych może zostać
dodana lub usunięta przy pomocy menu kontekstowego
zakładki. Inne opcje, zawarte w tym menu, pozwalają na
zmianę sposobu etykietowania zakładek. Widocznym ele-
mentem identyfikującym zakładkę może być tekst, ikona
lub ikona wraz z tekstem. Ikony występują w dziewięciu
różnych rozmiarach; elementy, które prezentuje zakładka
(np. Gradienty, Pędzle czy Czcionki) można wyświetlić
w postaci listy lub siatki (tabeli).
Skróty klawiszowe
Skróty klawiszowe zdefiniowane w programie pozostaną
prawdopodobnie takie same, przy czym do listy znanych
skrótów dodano kilka nowych (np. możliwość obcięcia
obrazu lub warstwy do granicy zaznaczenia). Przyzwycza-
jenia, które zdążyliśmy nabyć podczas pracy z poprzednią
wersją programu, a które być może stały się naszą drugą
naturą, będą wobec tego w dalszym ciągu pomocne.
W Internecie pojawiła się ostateczna wersja listy skrótów
klawiszowych dla poleceń występujących w GIMP-ie 2.0,
Rysunek 3.
Używając Nautilusa można szybko przejrzeć
zainstalowane w systemie czcionki
Rysunek 4.
Stare (po lewej) i nowe (po prawej) okno narzędziowe
programu GIMP
37
www.linux.com.pl
gimp 2.0
dostępna pod adresem http://www.webone.com.au/~oc/
gimp/keybindings.pdf.
GIMP umożliwia dynamiczne przypisanie skrótów klawi-
szowych do poleceń znajdujących się w menu, co pozwala
na łatwą zmianę domyślnych wartości skrótów. Inaczej niż
w wersji 1.2, możliwość taka jest domyślnie wyłączona. Aby
móc z niej korzystać, należy ją włączyć w oknie „Preferencje”
(Preferencje -> Interfejs -> Dynamiczne Skróty klawiszowe).
Istnieje również możliwość przywrócenia standardowych
skrótów klawiszowych bez konieczności ponownego uru-
chomienia GIMP-a, a także automatycznego zapisywania
skrótów przy zakończeniu programu oraz ich automatyczne-
go ładowania przy jego uruchamianiu.
Preferencje
Dostosowanie środowiska pracy w GIMP-ie do indywidu-
alnych upodobań nie byłoby możliwe bez pomocy rozbu-
dowanego okna „Preferencje”. Podział opcji na kategorie
został zmieniony w taki sposób, aby korzystanie z nich
stało się w nowej wersji jeszcze łatwiejsze i bardziej intuicyj-
ne. Zmieniono położenie opcji znajdujących się w kategorii
„Session” (sesja) (zapisanie położenia okien lub stanu urzą-
dzenia przed zakończeniem programu) – opcje te zostały
przeniesione do kategorii „Interfejs”.
Do istniejącej wcześniej możliwości wyboru informacji
pojawiających się na pasku tytułowym okna z obrazem,
została dodana możliwość konfiguracji informacji poja-
wiających się na pasku stanu. Do zapisania tych informacji
używany jest prosty format tekstowy. Duża liczba udostęp-
nionych wzorców może służyć jako podstawa do definio-
wania oraz zapisywania własnych wzorców.
Dodano również możliwość określenia koloru otacza-
jącego widoczną część płótna do rysowania. Kolor ten
może być pobierany z bieżącego, stosowanego w systemie
motywu, może być taki sam, jak kolor jasnego lub ciemne-
go zaznaczenia, lub ustalony dowolnie przez użytkownika.
Ustawienie to dotyczy zarówno widoku obrazu w trybie
okienkowym, jak i widoku pełnoekranowego. Dla każdego
z tych widoków można ponadto określić widoczność takich
elementów, jak paski menu, stanu i przewijania oraz piono-
we i poziome linijki.
Do opcji regulujących stopień użycia zasobów została
dodana opcja „Maksymalna pamięć dla historii operacji”.
Pozwala ona na określenie wielkości pamięci, jaka może
zostać użyta do przechowania informacji o operacjach
wykonanych podczas pracy. Jeżeli pamięć ta zostanie cał-
kowicie wykorzystana, informacje o części z wykonanych
w przeszłości operacji zostaną utracone i nie będzie możliwe
ich cofnięcie.
Nowością jest również możliwość wybrania dowolnego
spośród motywów zdefiniowanych w kategorii „Interfejs”.
W chwili obecnej oprócz motywu domyślnego znajduje się
tam jeszcze motyw „Small”, pozwalający na zmniejszenie
wielkości elementów graficznych GTK, dzięki czemu na
pulpicie pozostaje więcej miejsca na rozmieszczenie np.
okien z grafiką. W oknie preferencji można także skonfigu-
rować domyślną siatkę obrazu. Konfigurację siatki można
poza tym ustalać dla każdego obrazu korzystając z opcji
menu Obraz -> Skonfiguruj siatkę.
Prawie wszystkie zmiany dokonane w oknie „Preferen-
cje” są widoczne natychmiast, bez konieczności ponowne-
go uruchamiania programu.
Narzędzia
Wśród nowych opcji narzędzi można znaleźć prawdziwe
„perełki”. Docenią je wszyscy użytkownicy, którzy z GIMP-
em pracują na co dzień i dla których nawet drobne popraw-
ki wprowadzone w nowej wersji znacznie ułatwiają pracę.
Przesuwanie
Na ciekawe nowości można natknąć się wśród narzędzi,
które pozornie nic nowego nie mogą zaoferować. Do takich
narzędzi należy na przykład narzędzie „Move” (Przesunię-
cie – klawisz [M]). Można je wykorzystać do przesuwania
Rysunek 5.
Efekt przejścia na bibliotekę GTK+ 2.x na przykładzie
okna dialogowego służącego do modyfikacji poziomów kolorów
obrazu (stare – po lewej, nowe – po prawej stronie)
Rysunek 6.
Zakładki pozwalają na dowolną konfigurację narzędzi
i widoków, dostosowując środowisko pracy do aktualnych potrzeb
(przykładowa konfiguracja zakładek w GIMP-ie używana przez
autorkę)
marzec 2004
38
grafika
trzech rodzajów obiektów: warstw, zaznaczeń oraz ścieżek.
Przesunięcie dotyczy obiektów takiego typu, jaki został
wybrany w opcjach narzędzia – otrzymujemy je po kliknię-
ciu lewym klawiszem na ikonce narzędzia (typy obiektów
reprezentowane są przez trzy ikony). Możliwa jest również
zmiana typu przesuwanych obiektów w trakcie używania
tego narzędzia: domyślnie wybranym typem jest „warstwa”;
wciśnięcie i przytrzymanie klawisza [Alt] zmienia typ obiek-
tu na „zaznaczenie”, natomiast wciśnięcie i przytrzymanie
klawisza [Ctrl] powoduje, że przesuwane będą obiekty typu
„ścieżka”. Działanie narzędzia może być dodatkowo modyfi-
kowane poprzez przyciśnięcie klawisza [Shift], które powo-
duje zmianę sposobu wybierania obiektu do przesunięcia
– możemy wybrać obiekt (ścieżkę, warstwę) aktywny (tj.
wybrany na liście warstw / ścieżek) lub obiekt, nad którym
w danym momencie znajduje się wskaźnik myszy (czy
innego używanego narzędzia). „Przesunięcie” może ponadto
zostać uaktywnione w czasie, gdy inne narzędzie jest narzę-
dziem bieżącym – zachowanie takie można uzyskać poprzez
naciśnięcie i przytrzymanie spacji. Liczba wszystkich moż-
liwych kombinacji trybów działania tego narzędzia może
przyprawić o ból głowy. Niewątpliwie jednak opanowanie
ich wszystkich daje ogromną swobodę działania i pozwala
na zwiększenie efektywności pracy.
Dla przykładu, otwórzmy dowolny rysunek, klawiszem
[R] uaktywnijmy zaznaczanie prostokątnych obszarów,
wykonajmy zaznaczenie, a następnie, po wciśnięciu klawi-
sza [M] i wybraniu odpowiedniego typu obiektu, przesuńmy
to zaznaczenie.
Zaznaczanie
Trudno wyobrazić sobie pracę z programem graficznym
bez możliwości zaznaczania pewnych obszarów obrazu
i wykonywania na nich operacji graficznych. W GIMP-ie
do zaznaczania obszarów służy kilka narzędzi: zaznaczenie
obszarów prostokątnych, zaznaczenie obszarów eliptycz-
nych, odręczne zaznaczanie obszarów, zaznaczanie sąsia-
dujących obszarów, zaznaczanie przy użyciu krzywych
Beziera oraz zaznaczanie kształtów w obrazie. Do okna
dialogowego prezentującego opcje aktualnie wybranego
narzędzia do wyboru fragmentu obrazu dodano elementy
udostępniające jeden z czterech dostępnych trybów narzę-
dzia: zastępowanie, dodawanie, odejmowanie bądź przeci-
nanie zaznaczenia.
Jako ciekawostkę służącą każdemu, kto regularnie
posługuje się zaznaczeniami, warto wskazać na Edytor
zaznaczenia (Okna dialogowe -> Edytor zaznacze-
nia), będący nowym okienkiem dialogowym, łączącym
w jednym miejscu zestaw operacji związanych z zaznacza-
niem: zaznaczanie całego obrazu, rezygnacja z zaznaczenia,
odwrócenie zaznaczenia, zapisanie zaznaczenia do kanału,
zapisanie zaznaczenia do ścieżki oraz obcięcie zaznacze-
nia.
Dla przykładu, otwórzmy dowolny obrazek, wybierzmy
myszką z narzędzi zaznaczanie obszarów według kolorów,
a następnie kliknijmy w dowolny fragment obrazka – zosta-
nie zaznaczony obszar o tym samym kolorze.
Przekształcenia
Narzędzie, dzięki któremu możliwe było przeskalowanie,
obrócenie, ścięcie oraz nadanie perspektywy (w zależności
od wyboru odpowiedniej opcji narzędzia) zostało w GIMP-
ie 2.0 zastąpione serią czterech narzędzi, przy czym każde
z nich odpowiada za wykonanie jednego z wymienio-
nych przekształceń. Dzięki tej zmianie możliwe stało się
umieszczenie w oknie dialogowym „Opcje narzędzia” opcji
właściwych dla określonego przekształcenia. Właściwości
przekształceń mogą być teraz niezależnie zapamiętywane.
Rysunek 7.
Zakładki można swobodnie zagnieżdżać wewnątrz
i przemieszczać pomiędzy oknami, zwanymi „dokami”
Rysunek 8.
Możliwość aktualizowania większości ustawień
programu bez konieczności jego ponownego uruchamiania
stanowi cenną zaletę GIMP-a – okno preferencji oferuje wiele
nowych i ciekawych opcji, z którymi warto się zapoznać
39
www.linux.com.pl
Nowością wśród opcji narzędzi jest możliwość wyboru
algorytmu interpolacji (brak interpolacji, interpolacja linio-
wa oraz sześcienna), wykorzystywanego do renderowa-
nia przekształconego obrazu oraz wyboru widoku siatki
przekształcenia (brak siatki, określenie liczby linii siatki,
określenie odległości między liniami siatki), dostępnych
w postaci list rozwijanych.
Kolejnym ważnym udoskonaleniem jest możliwość
zastosowania przekształcenia nie tylko do bieżącej warstwy,
jak miało to miejsce w GIMP-ie 1.2, lecz także do bieżącego
zaznaczenia oraz do bieżącej ścieżki. Ta ostatnia cecha staje
się szczególnie istotna dla twórców intensywnie korzystają-
cych z narzędzia służącego do tworzenia ścieżek.
Dla przykładu, otwórzmy dowolny rysunek, klawiszem
[E] uaktywnijmy zaznaczanie eliptycznych obszarów, wyko-
najmy zaznaczenie, a następnie, po wciśnięciu klawisza
[Shift]+[R] i wybraniu odpowiedniego typu obiektu, obróć-
my to zaznaczenie.
Narzędzie ścieżek
Nowa wersja tego narzędzia już na pierwszy rzut oka
wydaje się być łatwiejsza w obsłudze niż ta, do której zdą-
żyliśmy się już przyzwyczaić. Odświeżony interfejs pozwala
na manipulację poszczególnymi węzłami w sposób, który
nie wymaga już przełączania trybu pracy w oknie z opcja-
mi narzędzia. Wszystkie operacje: dodawanie, usuwanie
oraz przemieszczanie węzłów, dodawanie nowych ścieżek
i modyfikacja kształtu krzywych tworzących ścieżkę, są
dostępne przy pomocy klawiszy [Alt], [Shift] i [Ctrl]. Ścież-
ki, traktowane w sposób zbliżony do sposobu traktowa-
nia warstw, można wyświetlać lub ukrywać w głównym
widoku obrazu, włączając lub wyłączając dobrze znaną
ikonę widoczności obiektu (przedstawiającą oko) na liście
zdefiniowanych ścieżek. Ponadto, każdą taką ścieżkę
można narysować, stosując pociągnięcie po ścieżce, które-
go szczegóły należy określić przy pomocy okna dialogowe-
go „Wybór stylu pociągnięcia”.
Wtyczki
Wszystkim tym, którzy poszukują nowych wrażeń, polecam
stronę http://registry.gimp.org/, zawierającą zestaw wtyczek
tworzonych przez ludzi, którzy uznali, że z możliwości roz-
Rysunek 9.
Edytor zaznaczenia pozwala na jego podgląd oraz na
wykonywanie operacji na zaznaczeniu
marzec 2004
40
grafika
nywane na obrazie operacje mogą być automatyczne
propagowane do wszystkich ramek z wybranego zakresu.
Ramki wideo mogą być utworzone na kilka sposobów:
na podstawie pojedynczego pliku (.xcf ) (tworzona jest
określona liczba kopii), na podstawie obrazu zawierające-
go wiele warstw (wówczas każda z warstw staje się klatką
animacji) oraz na podstawie zbioru istniejących w systemie
plików obrazów, pod warunkiem zachowania określonej
konwencji nazw (taki sam przedrostek, po którym znajduje
się numer klatki, np. anim_001.xcf, anim_002.xcf itd.). Do
przydatnych podczas tworzenia animacji narzędzi należy
bez wątpienia MovePath, służący do określania ścieżek, po
których będą poruszały się animowane obiekty.
Przejścia między ramkami opisane są przy pomocy
szeregu parametrów, określających skalowanie, obrót czy
przekształcenie perspektywy, która mają się dokonać na
animowanym obiekcie. Wtyczki oferują również możliwość
konwersji ramek do obrazu wielowarstwowego, możliwość
zastosowania operacji typowych dla pojedynczej warstwy
do wszystkich warstw ramek z pewnego zakresu (ustale-
nie widoczności, łączenie, zmiana kolejności, dodawanie
masek warstwy) czy użycia efektu bluebox, który pozwala
na uczynienie wybranego koloru przezroczystym.
Utworzoną animację można wyświetlić przy użyciu
wtyczki Playback, ustalając takie parametry, jak np. roz-
miar, szybkość odtwarzania, zakres animowanych ramek
czy zapętlenie.
Rysunek 11.
Narzędzie służące do definiowania ścieżek,
po których poruszają się animowane obiekty i zestaw wtyczek
w pakiecie GIMP GAP
W Sieci:
• Strona domowa GIMP-a:
http://www.gimp.org/
• Dokument „Przyszłość GIMP-a”:
http://kt.zork.net/gimp/gd20010522_43.html
• Nauka GIMP-a:
http://www.gimp.signs.pl/gimpowanie.shtml
http://www.artgabi.com.pl/gimp_tutoriale.html
szerzenia GIMP-a warto skorzystać. Wtyczki, które można
tam znaleźć, podzielone są według kategorii (renderowa-
nie, szumy, mapy kolorów, opcje kanałów, transformacje,
rozmywanie, artystyczne) oraz typu (dotyczące różnych
wersji GIMP-a oraz utworzone przy użyciu różnych języ-
ków: Pythona, Perla czy Script-Fu). Przykładowo, w kate-
gorii wtyczek „artystycznych” można znaleźć takie, dzięki
którym nasz obraz zostanie otoczony ramką albo szeregiem
„rozmytych” punktów, czy też takie, które dodają do obrazu
efekty świetlne (światło punktowe oraz kierunkowe) oraz
refrakcyjne; z kategorii „obraz” można ściągnąć wtyczkę
oferującą trójkątne zaznaczenie czy też tworzącą obrazy
stereoskopowe, albo taką, która dzieli obraz na n równych,
prostokątnych części (
n = col * row
, col – liczba kolumn,
row – liczba wierszy).
GIMP Animation Package
Niedawno pojawiła się informacja o wydaniu pierwszej
wersji pakietu do animacji w GIMP-ie – GIMP Animation
Package dla GIMP-a-2.0 (ftp://ftp.gimp.org/pub/gimp/plug-
ins/v2.0/gap/testing/ ). Pakiet ten znacznie rozszerza możli-
wości GIMP-a w obszarze tworzenia animacji, które powstają
w oparciu o zestaw ramek (w wersji 1.2 był integralną częścią
GIMP-a). Niestety, nie jest jeszcze dostępna strona poświę-
cona temu pakietowi, która zawierałaby jego pełną doku-
mentację wraz z przykładami użycia. Ponieważ jest to jedna
z pierwszych wtyczek napisanych dla GIMP-a 2.0, przyjrzy-
my się jej dokładniej.
Główną ideą GIMP-GAP-a, będącego w rzeczywistości
nie jedną, lecz zbiorem wielu wtyczek, stanowi możliwość
dokonywania operacji na zbiorze obrazów, podobnie jak
operacji na obrazie pojedynczym. Każda ramka animacji
może posiadać wiele warstw; między ramkami można prze-
mieszczać się przy pomocy skrótu klawiszowego, a wyko-
Rysunek 10.
Okno dialogowe „Wybór stylu pociągnięcia”
umożliwia zdefiniowanie szczegółów rysowania pociągnięcia dla
wybranej ścieżki