Sektor finansów publicznych tworzą:
3.
JEDNOSTKI BUDŻETOWE
◦
jednostki organizacyjne sektora FP nie posiadające osobowości prawnej ani
zdolności sądowej, tworzone zarówno na szczeblu centralnym, jak i
samorządowym;
◦
ich rola polega na nieodpłatnym świadczeniu różnego rodzaju usług
publicznych; w określonych przypadkach mogą pobierać za swoje usługi
opłaty, jednak wysokość tych opłat nie jest zależna od kosztów ich
świadczenia;
◦
przykłady jednostek budżetowych: na szczeblu centralnym – ministerstwa,
Kancelaria Prezydenta, Kancelaria Sejmu i inne urzędy władzy państwowej,
urzędy administracji państwowej (urząd skarbowy lub celny, izba skarbowa
lub celna, komenda główna policji), sądy, prokuratura; na szczeblu
samorządowym – urzędy władzy samorządowej urząd gminy, urząd miasta,
starostwo powiatowe), szkoły podstawowe, gimnazja, straż miejska, miejskie
ośrodki pomocy społecznej, powiatowa komenda policji;
◦
państwowe jednostki budżetowe są tworzone przez Prezesa Rady Ministrów,
poszczególnych ministrów, kierowników urzędów centralnych i wojewodów,
zaś samorządowe jednostki budżetowe – przez organy stanowiące JST (rada
gminy, rada miasta, rada powiatu, sejmik wojewódzki);
© Małgorzata Mazurek-Chwiejczak
16
Sektor finansów publicznych tworzą:
3.
JEDNOSTKI BUDŻETOWE
◦
podstawą gospodarki finansowej jednostki budżetowej jest roczny
plan finansowy, obejmujący kwoty dochodów i wydatków;
◦
jednostki budżetowe rozliczają się z właściwym budżetem (państwa
lub samorządu) metodą budżetowania brutto, tj. osiągnięte dochody
odprowadza bezpośrednio na rachunek budżetu (państwa lub
samorządowego), zaś swoje wydatki pokrywa bezpośrednio z
budżetu; nie pojawia się tu kategoria wyniku finansowego – jednostka
budżetowa otrzymuje środki na pokrycie swoich wydatków
niezależnie od uzyskanych dochodów;
◦
zasilanie jednostek budżetowych w środki finansowe odbywa się w
formie sukcesywnego ich przekazywania na rachunki bieżące tych
jednostek, aż do wysokości zatwierdzonej w planie finansowym;
◦
kwota dochodów nie wykorzystana w danym roku nie może zostać
przeniesiona na rok następny i należy ją zwrócić na rachunek
właściwego budżetu;
◦
limit środków przyznanych jednostce budżetowej na rok następny
jest uzależniony od wysokości środków wykorzystanych przez
jednostkę w danym roku budżetowym.
© Małgorzata Mazurek-Chwiejczak
17
Sektor finansów publicznych tworzą:
4.
SAMORZĄDOWE ZAKŁADY BUDŻETOWE
forma organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, funkcjonująca tylko
na szczeblu samorządowym;
SZB są powoływane do wykonywania zadań własnych JST w zakresie:
a)
gospodarki mieszkaniowej i gospodarowania lokalami użytkowymi,
b)
dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego,
c)
wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków
komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych,
d)
wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i
cieplną oraz gaz,
e)
lokalnego transportu zbiorowego,
f)
targowisk i hal targowych,
g)
zieleni gminnej i zadrzewień,
h)
kultury fizycznej i sportu, w tym utrzymywania terenów rekreacyjnych i
i)
urządzeń sportowych,
j)
pomocy społecznej, reintegracji zawodowej i społecznej oraz rehabilitacji zawodowej i
społecznej osób niepełnosprawnych,
k)
utrzymywania różnych gatunków egzotycznych i krajowych zwierząt, w tym w
szczególności prowadzenia hodowli zwierząt zagrożonych wyginięciem, w celu ich ochrony
poza miejscem naturalnego występowania,
l)
cmentarzy.
© Małgorzata Mazurek-Chwiejczak
18
Sektor finansów publicznych tworzą:
4.
SAMORZĄDOWE ZAKŁADY BUDŻETOWE
◦
SZB są powoływane w celu odpłatnego świadczenia usług, z których
wpływy stanowią przychody własne SZB; koszty działalności zakładów
są pokrywane z ich przychodów własnych;
◦
SZB może otrzymywać dotacje z budżetu właściwej JST:
przedmiotowe,
podmiotowe,
na pierwsze wyposażenie w środki obrotowe;
celowe na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji;
celowe na zadania bieżące finansowane z udziałem środków europejskich;
◦
suma dotacji (z wyjątkiem dotacji inwestycyjnych oraz dotacji na
realizację projektów współfinansowanych ze środków UE) nie może
przekroczyć 50% kosztów bieżących SZB;
◦
SZB rozliczają się w budżetem właściwej JS metodą budżetowania
netto (rozliczeniu podlega wynik finansowy obliczony jako różnica
między dochodami własnymi powiększonymi o dotacje i kosztami
własnymi).
© Małgorzata Mazurek-Chwiejczak
19