P

RAKTYKA NA BUDOWIE

OGRZEWANIE
KOMINKIEM

Ciep∏e powietrze z kominka mo˝na wykorzy-
staç do ogrzewania ca∏ego domu.

PRZEWODNIK BUDOWLANY STYCZE¡ 2003

64

Elementy systemu DGP

W∏àcznik turbiny DGP i regulator pr´dkoÊci jej
pracy.

➧

STYCZE¡ 2003 PRZEWODNIK BUDOWLANY 65

numerze 8/2002
Przewodnika Budow-
lanego opisywaliÊmy

wykonanie kominka od podstaw.
Teraz przysz∏a pora na przed-
stawienie prac monta˝owych
systemu Dystrybucji Goràcego
Powietrza (DGP), przy pomocy
którego ciep∏e powietrze jest

rozprowadzane po ca∏ym domu.
Plan takiego systemu zosta∏
nam dostarczony przez firm´
Koperfam razem z projektem
kominka. Wa˝ne jest, aby wk∏ad
wykorzystany w tego typu insta-
lacji by∏ wk∏adem typowo grzew-
czym (klasy C, czyli utrzymujà-
cym ˝ar powy˝ej 10 godzin).

W naszym przypadku wk∏ad
grzewczy ma moc nominalnà 11
kW. Zaletà wk∏adu jest szybki
czas rozruchu – od czasu rozpa-
lenia oraz momentu z∏àczenia
turbiny (40ºC) do pojawienia si´
ciep∏ego powietrza na wylotach
anemostatów up∏ywa oko∏o 30
minut.

W

1. Izolowana rura do transportu goràcego powietrza – na
plac budowy jest dostarczana w opakowaniu kartonowym
chroniàcym jà przed uszkodzeniami mechanicznymi.

2. Specjalna przepustnica, którà b´dziemy regulowaç
dop∏yw ciep∏ego powietrza doprowadzanego do po-
mieszczeƒ gospodarczych.

3. Serce systemu Dystrybucji Goràcego Powietrza
(DGP), czyli turbina z filtrem.

4. Anemostaty zostanà zamontowane w cz´Êci sufitowej
pomieszczeƒ, do których b´dziemy kierowaç ciep∏e po-
wietrze z kominka – za ich pomocà dokonujemy równie˝
podzia∏u strumienia powietrza.

P

RAKTYKA NA BUDOWIE

PRZEWODNIK BUDOWLANY STYCZE¡ 2003

66

Doboru mocy wk∏adu dokonuje
si´ na podstawie wyliczeƒ
(patrz: ramka obok). W czasie
wykonywania kominka w okapie
zosta∏a umieszczona rura, która
pos∏u˝y do transportu goràcego

powietrza. W salonie, gdzie
umieszczony jest kominek, nie
ma potrzeby wykonywania ˝ad-
nej instalacji – poprzez kratki
wylotowe, zamontowane w oka-
pie, ciep∏e powietrze wydostaje

5. Pierwsze prace przy DGP odby-
wajà si´ podczas wykonywania ko-
minka – widocznà na zdj´ciu rurà
b´dzie zasysane goràce powietrze
z okapu kominka.

6. Rura do DGP jest dwuwarstwo-
wa – jej Êrodkowa cz´Êç jest wycià-
gana i wprowadzana do okapu ko-
minka.

8. W trakcie prac przy kominku wy-
konaliÊmy izolacj´ termiczna oka-
pu, który znajduje si´ nad wk∏a-
dem kominkowym – tutaj gromadzi
si´ ciep∏e powietrze.

7. Przy pomocy samoprzylepnej ta-
Êmy aluminiowej dokonujemy zaizo-
lowania przejÊcia rury ssàcej przez
we∏n´ mineralnà okapu. Wa˝ne jest,
aby okap by∏ idealnie szczelny.

Aby wyliczyç zapotrzebowanie mocy dla
naszego domu pomocny jest wzór:
D = V x G x

Dt (W)

D: straty ciep∏a (W)
V: kubatura budynku (m

3

)

G: wspó∏czynnik przenikalnoÊci cieplnej
(W/ºC/m

3

)

Dt: ró˝nica temperatur (temperatura we-
wn´trzna - temperatura zewn´trzna) (ºC)
Generalnie mo˝na przyjàç, ˝e;
- 75% strat ciep∏a to straty statyczne
- 25% strat ciep∏a zwiàzane z nieszczelno-
Êcià budynku oraz wentylacjà.
WartoÊci wspó∏czynnika G sà nast´pujàce:
G = 0,75 dla budynków dobrze izolowa-
nych
G = 0,90 dla budynków Êrednio izolowa-
nych
G = 1,20 dla budynków o s∏abej izolacji
W uproszczeniu mo˝na za∏o˝yç, ˝e:
- nowy dom, z izolacjà dobrej jakoÊci po-
trzebuje 30W/m

3

- dom izolowany przy u˝yciu starych tech-
nologii – 40 W/m

3

- dom stary (bez izolacji) – 80 W/m

3

WK¸AD O JAKIEJ MOCY JEST
POTRZEBNY DO NASZEGO DOMU?

Kaseta F70 ECO, wykorzystana w naszym

systemie DGP.

STYCZE¡ 2003 PRZEWODNIK BUDOWLANY 67

ska Koperfam, by∏o roz∏o˝enie
przewodów w miejscu ich prze-
biegu. Nast´pnie zamontowali-
Êmy specjalnà turbin´, która
wymusza przep∏yw ciep∏ego po-
wietrza i kieruje je do pomiesz-
czeƒ. Turbina posiada filtr wy∏a-
pujàcy drobne zanieczyszczenia
mechaniczne – jej sterowanie
odbywa si´ za pomocà manetki
regulatora obrotów umieszczo-

nej przy kominku. Osobnym re-
gulatorem mo˝emy zaprogramo-
waç wysokoÊç temperatury, przy
której turbina uruchamia si´
samoczynnie – mo˝emy to robiç
w zakresie od 30ºC do 90ºC.

si´ do pomieszczenia. Za pomo-
cà systemu DGP, czyli dystrybu-
cji goràcego powietrza, postano-
wiliÊmy ogrzewaç jeszcze: sy-
pialni´, pokój goÊcinny, korytarz
i wiatro∏ap. Dodatkowà nitk´ in-
stalacji poprowadziliÊmy do ga-
ra˝u – kiedy ciep∏e powietrze
dostatecznie ogrzeje nam po-
mieszczenia to nadmiar skieru-
jemy w∏aÊnie do gara˝u.
Istotne jest, aby podczas projek-
towania systemu DGP w∏aÊciwie
zaplanowaç przebieg przewodów
rozprowadzajàcych ciep∏e powie-
trze. W przypadku domu parte-
rowego, takiego jak nasz, d∏ugie
odcinki rur mog∏y by powodowaç
znaczne straty ciep∏a. Wa˝nà
rzeczà przy projektowaniu jest
ustalenie sposobu poprowadze-
nie rur w taki sposób, aby prze-
biega∏y one jak najkrótszà dro-
gà. W przypadku poddasza nie-
u˝ytkowego poprowadzenie rur
nie stanowi problemu – nato-
miast, gdy b´dziemy chcieli je
zagospodarowaç, musimy si´ li-
czyç z koniecznoÊcià zabudowa-
nia i zamaskowania przewodów.

PRZEWODY I TURBINA

Pier wszà rzeczà jakà wykona∏a
autoryzowana ekipa instalator-

9. Po wy∏o˝eniu Êcian we∏nà mineral-
nà z pow∏okà aluminiowà przystàpili-
Êmy do monta˝u pozosta∏ych Êcianek
komory.

10. Przy monta˝u we∏ny mineralnej na-
le˝y zwróciç uwag´ na to, aby nie po-
zostawiç miejsc bez izolacji cieplnej –
widoczna rura to po∏àczenie kominka
z kominem.

11. Zastosowanie we∏ny mineralnej z war-
stwà folii aluminiowej pozwala na utrzy-
manie niskiej temperatury po zewn´trznej
stronie okapu (poni˝ej 50ºC) oraz zwi´k-
sza wydajnoÊç grzewczà wk∏adu.

ZESTAWIENIE MATERIA¸OWE I KOSZTOWE ELEMENTÓW SYSTEMU DGP

L.p. Opis

iloÊç

wartoÊç brutto

1.

Turbina WE 500m

3

/h na goràce powietrze

1 szt.

875 z∏

2.

Filtr BF 500 Ø 160

1 szt.

375 z∏

3.

Regulator obwodów turbiny

1 szt.

399 z∏

4.

Przewód YDY 3 x 1,5 mm

2

10 mb.

30 z∏

5.

Anemostaty Ø 125

5 szt.

350 z∏

6.

Trójnik Ø 160

4 szt.

128 z∏

7.

Redukcje 160/125

5 szt.

132,50 z∏

8.

Opaski monta˝owe Ø 60-215

18 szt.

144 z∏

9.

Przewód aluminiowy izolowany

2 opak.

644 z∏

PHONI-ALU Ø 160

10.

Przewód aluminiowy izolowany

2 opak.

532 z∏

PHONI-ALU Ø125

11.

We∏na mineralna Rockwool Alfarock

5 opak.

330 z∏

12.

TaÊma aluminiowa 50 mm (zbrojona)

1 szt.

95 z∏

13.

Koszt monta˝u

880 z∏

ILE TO KOSZTUJE?

P

RAKTYKA NA BUDOWIE

PRZEWODNIK BUDOWLANY STYCZE¡ 2003

68

Za turbinà umieÊciliÊmy prze-
pustnic´ kierujàcà powietrze do
gara˝u. Sterowanie przepustni-
cà odbywa si´ za pomocà linki
i dêwigni zamocowanej w Êcianie
w pobli˝u kominka.

Przewody, zwane izofonicznymi,
przeznaczone do transportu cie-
p∏ego powietrza wykonane sà
z dwóch warstw folii aluminio-
wej, pomi´dzy którymi umiesz-
czona jest 2,5 cm warstwa we∏-

ny. We∏na s∏u˝y do izolacji oraz
wyt∏umiania ewentualnych szu-
mów zwiàzanych z przep∏ywem
powietrza. Dodatkowo w przewo-
dzie znajduje si´ drut stalowy
chroniàcy przed za∏amaniem

12. Pierwsze prace na poddaszu rozpo-
czynamy od roz∏o˝enia rur i przyci´cia
ich na odpowiednià d∏ugoÊç.

13. Przecinanie rur jest proste i wyko-
nujemy to za pomocà no˝a – znajdujà-
cy si´ w Êrodku oplot z drutu stalowego
przecinamy kombinerkami.

14. Turbin´ DGP umieÊciliÊmy na pod-
daszu, co gwarantuje jej w∏aÊciwe ch∏o-
dzenie, które jest niezb´dne podczas
pracy urzàdzenia.

15. Wn´trze rury pokryte jest perforo-
wanà folià aluminiowà, co pozwala
wyt∏umiç ewentualne odg∏osy przep∏y-
wu powietrza.

16. Rur´ mocujemy do turbiny przy po-
mocy opaski metalowej.

17. Nast´pnie wykonujemy rozga∏´zienie
przy pomocy trzech trójników typy „Y“.
Do jednego z odga∏´zieƒ montujemy
przepustnic´, która umo˝liwia zmian´
kierunku przep∏ywu goràcego powietrza.

STYCZE¡ 2003 PRZEWODNIK BUDOWLANY 69

niach anemostaty sà mocowane
do tulei, a te nast´pnie do rur –
w ten sposób mamy na poddaszu
rur´, do której zamocowaliÊmy
anemostaty. Dodatkowo wykonali-
Êmy izolacj´ rur we∏nà mineralnà
tak aby zmniejszyç straty ciep∏a
na d∏ugich odcinkach rur. Jest to
konieczne poniewa˝ ubytki ciep∏a
mogà byç znaczne. Zdarza si´, ˝e
przy temperaturze na poddaszu
10ºC straty przy przesy∏aniu cie-
p∏ego powietrza si´gajà 1ºC na
metrze instalacji – wykonanie izo-
lacji jest wi´c nieodzowne.

IZOLACJA PRZEWODÓW I URU-
CHOMIENIE KOMINKA

Owijamy przewód kawa∏kiem we∏-
ny i zaklejamy jà taÊmà aluminio-
wà – zewn´trzna strona we∏ny po-
kryta jest folià aluminiowà. Przy-
sz∏a pora na uruchomienie
kominka i sprawdzenie dzia∏ania
instalacji. Wa˝ne jest, aby pier w-
szego rozpalenia w kominku do-
kona∏ Autoryzowany Instalator.
Przed pier wszym rozpaleniem
nale˝y sprawdziç: si∏´ ciàgu komi-
nowego, szczelnoÊç wk∏adu,
sprawnoÊç wszystkich elementów
regulujàcych. Po uruchomieniu
konieczne jest wyregulowanie
temperatury za∏àczania termosta-
tu turbiny goràcego powietrza
oraz strumienia goràcego powie-
trza wyp∏ywajàcego z anemosta-
tów. W naszym przypadku uru-
chomienie odbywa∏o si´ przy tem-
peraturze 20ºC na zewnàtrz, wi´c
ciep∏e powietrze z komina szybko
zosta∏o przekazane przez turbin´
do rur i

po up∏ywie 40 minut

w pomieszczeniach zrobi∏o si´
ciep∏o. Kiedy spad∏a temperatura
na zewnàtrz sprawdziliÊmy po-
nownie dzia∏anie naszego syste-
mu DGP. Okaza∏o si´, ˝e ekipa
budowlaƒców, która wykaƒcza∏a
poddasze, zgniot∏a niektóre od-
cinki rur co zmniejszy∏o przep∏yw
powietrza. Z przedstawicielami
firmy Koperfam wyci´liÊmy ka-
wa∏ki tych rur i za pomocà obejm
wmontowaliÊmy nowe.

18. Po∏àczeƒ odcinków rur mi´dzy sobà,
w miejscu zamontowania trójnika, doko-
nujemy przy pomocy metalowych opa-
sek.

19. Musimy dodatkowo ociepliç rury ze
wzgl´du na zastosowanie bardzo du-
˝ych odcinków – straty ciep∏a by∏yby
zbyt du˝e.

20. Wykonanie ocieplenia polega na
owijaniu rury we∏nà i sklejaniu po∏à-
czeƒ taÊmà aluminiowà.

21. Ta rura to najd∏u˝szy odcinek in-
stalacji doprowadzajàcej ciep∏e powie-
trze z kominka do sypialni najdalej
po∏o˝onej w budynku.

i uszkodzeniem mechanicznym rury.
Przewody dostarczane sà w opakowa-
niach. Po rozpakowaniu ich d∏ugoÊç
wynosi 10 metrów – je˝eli zachodzi
koniecznoÊç ∏àczenia, dokonujemy te-
go za pomocà obejm stalowych oraz

∏àczników. Po zamontowaniu turbiny
na poddaszu – jak najbli˝ej kominka
– i rozprowadzeniu przewodów, wyko-
naliÊmy monta˝ tulei w stropie – b´-
dà one s∏u˝y∏y do zamocowania ane-
mostatów. Montowane w pomieszcze-

P

RAKTYKA NA BUDOWIE

PRZEWODNIK BUDOWLANY STYCZE¡ 2003

70

22. Gotowy kominek prezentuje si´ okazale.

23. Pierwsze rozpalenie.

24. Po kilku minutach ogieƒ huczy w kominku.

25. Za pomocà deprymometru dokonujemy pomiaru
si∏y ciàgu kominowego – wynik Êwiadczy o poprawno-
Êci wykonanych prac.

STYCZE¡ 2003 PRZEWODNIK BUDOWLANY 71

Po rozpaleniu we wk∏adzie przy tem-
peraturze na dworze -2ºC okaza∏o
si´, ˝e powietrze w pomieszczeniach
ogrzewanych poprzez DGP zaczyna
nagrzewaç si´ ju˝ po up∏ywie 1 go-
dziny. Po tym czasie w pomieszcze-
niach jest ju˝ odczuwalna wy˝sza
temperatura.
Podniesienie temperatury z 15ºC do
20ºC wymaga 4 godzin palenia – póê-
niej jednak, po zamkni´ciu dop∏ywu
powietrza do kominka, zgromadzony
w nim ˝ar pozwala na 10-godzinne
ogrzewanie tych pomieszczeƒ. System
DGP w naszym przypadku nie by∏
planowany jako jedyne êród∏o ciep∏a –
ma pe∏niç funkcj´ dogrzewajàcà dla
c.o. GdybyÊmy jednak zdecydowali si´
na wk∏ad o mocy nominalnej rz´du
17 kW system DGP móg∏by byç jedy-
nym systemem ogrzewania. Nato-
miast w domach o powierzchni 100-
120 m

2

system DGP z wk∏adem o mo-

cy 11 kW, mo˝e s∏u˝yç jako jedyne
êród∏o ogrzewania.

26. Pozosta∏o tylko zamontowaç pokr´-
t∏o, którym b´dziemy otwieraç i zamykaç
przep∏yw powietrza.

27. Link´ puszczamy w przygotowanej
bruêdzie – koƒcówk´ zamontujemy do
widocznego stela˝a i zakryjemy p∏ytà
gipsowo-kartonowà.

28. Po lewej stronie obudowy komin-
kowej zamontowaliÊmy manetk´ re-
gulujàcà, przy pomocy, której steruje-
my rozdzia∏em goràcego powierza.

29. Pierwsza próba dzia∏ania systemu
odby∏a si´ gdy na dworze by∏o ciep∏o
– wi´c nie musieliÊmy d∏ugo paliç
w kominku.

30. Regulacja anemostatu, przez któ-
ry ciep∏e powietrze z systemu DGP
dostaje si´ do pomieszczenia.