5. Anal.fin. - Źródła fund.

Analiza finansowa

WARSZAWA

200

© Copyright by Dariusz Prokopowicz

Wykład

ródła funduszów

Opracowanie: Dr Dariusz Prokopowicz

Zagadnienia tematu

Finansowanie wewnętrzne i zewnętrzne

NadwyŜka finansowa a zysk netto

Składniki nadwyŜki finansowej netto

OddłuŜanie przedsiębiorstwa i samofinansowanie

Formy zewnętrznego finansowania

Ograniczenia względem małych firm

Większe moŜliwości duŜych firm

a fundusz

Finansowanie

działalności

Finansowanie

działalności

Finansowanie

wewnętrzne

Finansowanie

zewnętrzne

bieŜącej i inwestycyjnej

KaŜde przedsiębiorstwo do pokrywania swoich wydatków
pienięŜnych, bieŜących i rozwojowych, dysponuje przede
wszystkim własnymi funduszami pienięŜnymi.

Pokrywanie wydatków z własnych funduszów pienięŜnych
określa się terminem

samofinansowania przedsiębiorstwa.

Źródłem samofinansowania są

nadwyŜki finansowe

(jest to

odpowiednik polski terminu angielskiego net cash flow),

jakie

przedsiębiorstwa osiągają ze swojej działalności.

NaleŜy zaznaczyć, Ŝe wielkości nadwyŜek finansowych
przedsiębiorstw nie pokrywają się z ich

wynikami

finansowymi

a fundusz

Finansowanie

wewnętrzne

Zgodnie z obowiązującymi zasadami prowadzenia
rachunkowości przedsiębiorstwa są zobowiązane w pasywach
bilansu w pozycji E wykazywać wynik finansowy w postaci

zysku netto

(wielkość dodatnia)

straty netto

(wielkość ujemna)

Finansowanie wewn

trzne

Nadwy

finansowa

Zysk netto

Obowiązujące przepisy o zasadach prowadzenia
rachunkowości (obecnie MSR) określają sposób
obliczania wyniku finansowego przedsiębiorstwa.

Schemat rachunku wyników obowiązujący obecnie polskie
przedsiębiorstwa moŜna przedstawić następująco:

Przychody ze sprzedaży

- koszt uzyskania przychodów

= Zysk

(strata)

z działalności gospodarczej

± Zyski

(straty)

nadzwyczajne

= Zysk

(strata)

brutto

± Obowiązkowe zmniejszenia zysku

(zwiększenia straty)

= Zysk

(strata)

netto

Finansowanie wewn

trzne

Schemat rachunku wynik

NadwyŜka finansowa netto przedsiębiorstwa, będąca źródłem
jego samofinansowania, jest większa od zysku netto o:

sumę odpisów amortyzacyjnych z tytułu
umorzenia środków trwałych

wartości niematerialnych i prawnych

Finansowanie wewn

trzne

Nadwy

ka finansowa netto

Odpisy amortyzacyjne są zaliczane do kosztów uzyskania
przychodów, ale nie stanowią wydatku pienięŜnego przedsiębiorstwa.

Są one tylko pozycją kalkulacyjną, która nie absorbuje
środków pienięŜnych.

Część przychodów, odpowiadająca odpisom
amortyzacyjnym, pozostaje w dyspozycji przedsiębiorstwa,
tak jak część przychodów tworząca zysk netto.

Finansowanie wewn

trzne

Odpisy amortyzacyjne

O ile więc z przychodów pienięŜnych ze sprzedaŜy naleŜy pokrywać wydatki
związane z zakupem materiałów czy energii zuŜytych w produkcji, towarów obcej
produkcji, które zostały sprzedane, z płacami pracowników, składkami na
ubezpieczenie społeczne itp., o tyle zaliczenie do kosztów odpisów amortyzacyjnych
nie pociąga za sobą wydatków, obciąŜających przychody ze sprzedaŜy.

W celu określenia wielkości nadwyŜki finansowej netto

(net

cash flow)

przedsiębiorstwa podany wyŜej schemat

rachunku wyników moŜna uzupełnić następująco:

Zysk (strata) netto

+ odpisy amortyzacyjne

+ inne koszty kalkulacyjne

= NadwyŜka finansowa netto

Finansowanie wewn

trzne

adniki nadwy

finansowej netto

Gdy strata netto jest większa niŜ suma odpisów
amortyzacyjnych, przedsiębiorstwo wykazuje ujemną

nadwyŜkę finansową netto

, czyli

niedobór finansowy

Taki niedobór pomniejsza

kapitał rezerwowy

(zapasowy)

akcyjny

(własny lub fundusz przedsiębiorstwa państwowego)

Finansowanie wewn

trzne

Ujemna nadwy

ka finansowa netto

- co prowadzi do zachwiania sytuacji finansowej
przedsiębiorstwa i jego wiarygodności w stosunkach
gospodarczych, a zwłaszcza kredytowych.

NadwyŜka finansowa wygospodarowana w przedsiębiorstwie
nie moŜe być zazwyczaj w całości zuŜyta na

finansowanie

jego rozwoju

Z tej nadwyŜki tworzy się dochody właścicieli przedsiębiorstwa w
postaci:

dywidend akcjonariuszy w spółkach akcyjnych

dochodów udziałowców w spółkach prawa handlowego
i prawa cywilnego

dochodów jednoosobowych właścicieli

Finansowanie wewn

trzne

Podzia

nadwy

ki finansowej

NadwyŜka ta jest równieŜ źródłem środków finansowych
na oddłuŜenie przedsiębiorstwa.

NadwyŜki finansowe netto, po wydzieleniu z nich dochodów
właścicieli, mogą być wykorzystywane nie tylko na finansowanie
rozwoju przedsiębiorstwa, ale takŜe na jego oddłuŜanie przez

spłatę kredytów bankowych

spłatę innego rodzaju poŜyczek

wykup poprzednio emitowanych obligacji

Finansowanie wewn

trzne

Odd

anie przedsi

biorstwa

NadwyŜki finansowe netto, nie rozdzielone między właścicieli
przedsiębiorstwa i nie wykorzystane na spłatę długu,
powiększają

własne kapitały

(fundusze)

przedsiębiorstwa

stają się źródłem samofinansowania wzrostu jego aktywów

majątku trwałego

majątku obrotowego

Finansowanie wewn

trzne

Samofinansowanie

Zwiększenie własnego kapitału przedsiębiorstwa moŜe
następować nie tylko przez wykorzystanie własnych
nadwyŜek finansowych netto, ale takŜe przez emisję
nowych akcji czy powiększanie kapitału udziałowego.

Taki sposób powiększania kapitałów własnych nie
oznacza samofinansowania przedsiębiorstwa, lecz
jest formą

zewnętrznego finansowania

potrzeb

przedsiębiorstwa.

Zewn

trzne finansowanie

Zewnętrzne finansowanie potrzeb przedsiębiorstwa przez
zadłuŜanie się ma liczne formy, których wspólną cechą jest:

zasada zwrotności

zasada oprocentowania długu

Zewn

trzne finansowanie

Do tych form zalicza się:

kredyt handlowy (kupiecki), udzielany przez dostawców
materiałów i towarów

poŜyczki pienięŜne otrzymywane od innych
przedsiębiorstw i osób fizycznych

kredyty bankowe

emisję róŜnych papierów wartościowych na rynku
pienięŜnym i na rynku kapitałowym

Formy zewn

trznego

finansowania

Przedsiębiorstwa jednoosobowe lub małe spółki

, nawet

będące w bardzo dobrej kondycji finansowej, nie mają z
reguły dostępu do rynku pienięŜnego i kapitałowego

gdyŜ nie są znane inwestorom finansowym i pośrednikom,
a stąd ich papiery wartościowe nie znalazłyby nabywców.

Dla takich przedsiębiorstw głównym źródłem
zewnętrznego zwrotnego finansowania muszą być

kredyty

bankowe i – ewentualnie –

poŜyczki

pienięŜne od innych

przedsiębiorstw i osób fizycznych.

Zewn

trzne finansowanie

Ograniczenia wzgl

dem ma

ych firm

Na przykład w USA tylko ok.

100 największych korporacji

moŜe sobie pozwolić na emisję krótkoterminowych
skryptów dłuŜnych

(commercial papers):

o terminie wykupu zazwyczaj od miesiąca do 3
miesięcy (choć bywają i kilkudniowe terminy
wykupu takich skryptów) w celu zdobywania
płynnych środków na rynku pienięŜnym.

Zewn

trzne finansowanie

ksze mo

liwo

ci du

ych firm