10/1. Prace niebezpieczne pod wzglêdem
po¿arowym
Rozdzia³ 10/1.
10/1. Prace niebezpieczne pod wzglêdem po¿arowym
10. Ochrona przeciwpo¿arowa
kwiecieñ 2005
Zygmunt Wieczorek
Spis treœci
1. Komentarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1
2. Wyjaœnienia do protoko³u zabezpieczenia prac
niebezpiecznych pod wzglêdem po¿arowym . . . . .
2
Wzór protoko³u zabezpieczenia prac niebezpiecznych
pod wzglêdem po¿arowym . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5
3. Wyjaœnienia do zezwolenia na prowadzenie prac
spawalniczych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6
Wzór zezwolenia na prowadzenie prac
spawalniczych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
Wzór ksi¹¿ki kontroli prac niebezpiecznych
po¿arowo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8
1. Komentarz
Zgodnie z § 32 rozporz¹dzenia Ministra Spraw Wewnêtrznych i Administracji
z 16.6.2003 r. w sprawie ochrony przeciwpo¿arowej budynków, innych obiektów
budowlanych i terenów (Dz.U. Nr 121, poz. 1138) w³aœciciel, zarz¹dca lub u¿ytkow-
nik obiektu przed rozpoczêciem prac niebezpiecznych pod wzglêdem po¿aro-
wym, mog¹cych powodowaæ bezpoœrednie niebezpieczeñstwo powstania po¿aru
lub wybuchu jest obowi¹zany:
l
oceniæ zagro¿enie po¿arowe w miejscu, w którym prace bêd¹ wykonywane,
l
ustaliæ rodzaj przedsiêwziêæ maj¹cych na celu niedopuszczenie do powstania
i rozprzestrzeniania siê po¿aru lub wybuchu,
l
wskazaæ osoby odpowiedzialne za odpowiednie przygotowanie miejsca pracy
oraz za jej przebieg i zabezpieczenie miejsca po zakoñczeniu pracy,
l
zapewniæ wykonywanie prac wy³¹cznie przez osoby do tego upowa¿nione, po-
siadaj¹ce odpowiednie kwalifikacje,
l
zaznajomiæ osoby wykonuj¹ce prace z zagro¿eniami po¿arowymi wystêpu-
j¹cymi w rejonie wykonywania prac oraz z przedsiêwziêciami maj¹cymi na
celu niedopuszczenie do powstania po¿aru lub wybuchu.
Podczas wykonywania prac niebezpiecznych pod wzglêdem po¿arowym – w³aœ-
ciciel, zarz¹dca lub u¿ytkownik obiektu s¹ zobowi¹zani do:
l
zabezpieczenia przed zapaleniem wszystkich materia³ów palnych, które wy-
stêpuj¹ w miejscu wykonywania prac oraz w rejonach przyleg³ych,
l
prowadzenia prac niebezpiecznych pod wzglêdem po¿arowym w pomieszcze-
niach (urz¹dzeniach) zagro¿onych wybuchem lub w pomieszczeniach, w któ-
rych wczeœniej wykonywano inne prace zwi¹zane z u¿yciem ³atwo palnych
cieczy lub palnych gazów, jedynie wtedy, gdy stê¿enie par cieczy lub gazów
w mieszaninie z powietrzem w miejscu wykonywania prac nie przekracza 10%
ich dolnej granicy wybuchowoœci,
l
zgromadzenia w miejscu wykonywania prac sprzêtu umo¿liwiaj¹cego likwi-
dacjê wszelkich Ÿróde³ po¿aru,
kwiecień 2005
1
OPINIE
Rozdział 10/1.
Obowiązki przed
rozpoczęciem
prac
Obowiązki pod-
czas wykony-
wania prac
l
u¿ywania do wykonywania prac wy³¹cznie sprzêtu sprawnego technicznie
i zabezpieczonego przed mo¿liwoœci¹ wywo³ania po¿aru.
Zabezpieczaj¹c materia³y palne w miejscu prowadzenia prac niebezpiecznych
po¿arowo (i najbli¿szej okolicy) nale¿y pamiêtaæ równie¿ o elementach konstrukcji
budynku i znajduj¹cych siê w nim instalacji technicznych.
Obowi¹zuje kategoryczny zakaz wykonywania prac niebezpiecznych po¿arowo
jednoczeœnie z innymi czynnoœciami, przy których u¿ywa siê ³atwo palnych cie-
czy b¹dŸ gazów.
Obowiązki po
zakończeniu
prac
Po zakoñczeniu prac po¿arowo niebezpiecznych do obowi¹zków w³aœciciela,
zarz¹dcy lub u¿ytkownika obiektu nale¿y poddaæ kontroli miejsce, w którym prace
te by³y wykonywane. Skontrolowane powinny zostaæ tak¿e rejony przyleg³e.
W zwi¹zku z tymi obowi¹zkami na³o¿onymi na w³aœcicieli, zarz¹dców lub u¿yt-
kowników obiektów, którymi s¹ równie¿ pracodawcy, proponujemy Pañstwu sto-
sowanie przedstawionych ni¿ej dokumentów:
l
protoko³u zabezpieczenia prac niebezpiecznych po¿arowo,
l
zezwolenia na prowadzenie tych prac,
l
ksi¹¿ki kontroli tych prac.
2. Wyjaœnienia do protoko³u zabezpieczenia prac
niebezpiecznych pod wzglêdem po¿arowym
Pkt 1. – 3.
Nale¿y podaæ tu miejsce (budynek, pomieszczenie, przestrzeñ itp.), rodzaj i sposób
wykonywania prac.
PRZYKŁAD
Prace spawalnicze (spawanie ³ukiem elektrycznym) w zwi¹zku remontem i modernizacj¹ instalacji
wodnokanalizacyjnej i centralnego ogrzewania w pomieszczeniu narzêdziowni, wydzia³u obróbki
skrawaniem (TM1), zlokalizowanym w budynku produkcyjnym B 2.
Pkt 4.
Okreœlamy w miarê precyzyjnie termin, kiedy prace bêd¹ wykonywane. Podaje-
my datê oraz godziny planowanego rozpoczêcia i przewidywanego zakoñczenia
wszystkich prac.
Pkt 5.
Nale¿y wpisaæ tu pe³ne dane wykonawcy ³¹cznie z adresem i telefonem konta-
ktowym.
Pkt 6.
Jest to bardzo istotny punkt, bowiem nale¿y opisaæ tu zapalnoœæ elementów bu-
dowlanych i wyposa¿enia w miejscu wykonywania prac.
2
kwiecień 2005
OPINIE
10. Ochrona przeciwpożarowa
Rozdział 10/1.
PRZYKŁAD
W pomieszczeniu wystêpuj¹ elementy palne z:
l
drewna (drzwi, meble, rega³y),
l
kartonu, papieru (opakowania),
l
tworzyw sztucznych (izolacja instalacji elektrycznej natynkowej).
W pomieszczeniu nie wystêpuj¹ materia³y niebezpieczne po¿arowo.
Pkt 7.
Jeœli w pomieszczeniach wystêpuj¹ materia³y ³atwo zapalne, lub wykonywano tam
prace z u¿yciem ³atwo palnych cieczy b¹dŸ gazów, nale¿y okreœliæ ich w³aœciwoœci
(w przypadku cieczy i gazów – ich stê¿enie w pomieszczeniu). Jeœli powy¿sze
materia³y i warunki nie wystêpuj¹, nale¿y wpisaæ, ¿e atmosfera wybuchowa nie
wystêpuje i pomieszczenie nie jest zagro¿one wybuchem.
Pkt 8.
W tym miejscu podajemy sposób zabezpieczenia przeciwpo¿arowego/przeciwwy-
buchowego na czas wykonywania prac.
PRZYKŁAD
Na czas wykonywania prac spawalniczych podjête zostan¹ nastêpuj¹ce œrodki bezpieczeñstwa:
l
zabezpieczenie (os³oniêcie) materia³ów palnych przed rozpryskami spawalniczymi za pomoc¹
ekranów z blachy i koców spawalniczych,
l
ch³odzenie spawanych przewodów instalacji stykaj¹cych siê z materia³ami palnymi kon-
strukcji budowlanych,
l
dok³adne uszczelnienie za pomoc¹ materia³u niepalnego otworów i szczelin prowadz¹cych do
s¹siednich pomieszczeñ pozostaj¹cych w zasiêgu rozprysków spawalniczych,
l
usuniêcie izolacji cieplnej na odcinku gwarantuj¹cym bezpieczeñstwo z izolowanych ruro-
ci¹gów, na których prowadzone bêd¹ prace spawalnicze.
Pkt 9.
Wpisaæ nale¿y rodzaj i iloœæ przewidywanego podrêcznego sprzêtu przeciwpo¿a-
rowego, który w razie potrzeby pozwoli na likwidacjê mog¹cych siê pojawiaæ
Ÿróde³ po¿aru.
PRZYKŁAD
Na czas wykonywania prac spawalniczych pomieszczenie zostanie wyposa¿one w:
l
5 gaœnic proszkowych typu GP – 6x, o masie œrodka gaœniczego 6 kg, przeznaczone do gasze-
nia po¿arów z grupy ABC,
l
5 koców gaœniczych.
kwiecień 2005
3
10/1. Prace niebezpieczne pod względem pożarowym
OPINIE
Rozdział 10/1.
Pkt 10.
Nale¿y podaæ zasady postêpowania w przypadku wyst¹pienia po¿aru. Powinny
znaleŸæ siê tu podstawowe informacje dotycz¹ce sposobów:
l
alarmowania o po¿arze,
l
powiadamiania odpowiednich (jakich) s³u¿b,
l
ewakuacji osób i mienia.
PRZYKŁAD
Ka¿dy, kto zauwa¿y po¿ar lub uzyska informacjê o po¿arze, obowi¹zany jest zachowaæ spokój i nie do-
puszczaj¹c do paniki natychmiast zaalarmowaæ wszelkimi dostêpnymi œrodkami i sposobami:
l
osoby znajduj¹ce siê w s¹siedztwie po¿aru, nara¿one na jego skutki,
l
g³ównego u¿ytkownika budynku,
l
Pañstwow¹ Stra¿ Po¿arn¹ (tel. 998) z najbli¿szego telefonu.
Równolegle z alarmowaniem stra¿y po¿arnej nale¿y przyst¹piæ do akcji ratowniczo-gaœniczej przy
pomocy podrêcznego sprzêtu gaœniczego znajduj¹cego siê w budynku, o ile nie zagra¿a to zdrowiu
i ¿yciu osoby podejmuj¹cej próbê gaszenia po¿aru.
W przypadku zagro¿enia powoduj¹cego koniecznoœæ ewakuacji osób i mienia, decyzjê o ewakuacji
wydaje i sprawuje nadzór nad jej przebiegiem osoba odpowiedzialna za nadzór nad wykonywaniem
prac spawalniczych. Decyzja ta musi zawieraæ informacje o zakresie ewakuacji, sposobach i kolejnoœci
opuszczania obiektu.
Pkt 11. – 13.
W punktach tych podajemy nazwiska odpowiednich osób odpowiadaj¹cych za
przygotowanie miejsca prac, nadzór nad tymi pracami oraz kontrolê po zakoñcze-
niu prac niebezpiecznych po¿arowo. Dobrze jest podaæ równie¿ sposób kontak-
towania siê z tymi osobami np. podaæ numer telefonu.
4
kwiecień 2005
OPINIE
10. Ochrona przeciwpożarowa
Rozdział 10/1.
3. Wyjaœnienia do zezwolenia na prowadzenie prac
spawalniczych
Pkt. 1. – 5.
Zapisy w tych punktach musz¹ byæ zgodne z zapisami w dokumencie „Protokó³ za-
bezpieczenia prac niebezpiecznych pod wzglêdem po¿arowym oraz ocena za-
gro¿enia wybuchem”.
Pkt 8.
Nale¿y zwróciæ uwagê, aby odpowiednie potwierdzenie znajdowa³o siê w doku-
mencie „Ksi¹¿ka kontroli prac niebezpiecznych po¿arowo”.
6
kwiecień 2005
OPINIE
Rozdział 10. Ochrona przeciwpożarowa
Rozdział 10/1.
Rozdzia³ 10/1.
Rozdzia³ 10/1.
PROTOKÓ£ Nr .....................
Zabezpieczenie prac niebezpiecznych po¿arowo prowadzonych w zak³adzie
......................................................................................................................................................................
(podaæ nazwê zak³adu)
1. Miejsca wykonywania prac .............................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
(okreœliæ miejsca, pomieszczenia, budynki, itp. dane okreœlaj¹ce miejsca prowadzonych prac po¿arowo niebezpiecznych)
2. Rodzaj pracy ...................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
(wyszczególniæ rodzaje prac, jakie maj¹ byæ wykonywane w danych pomieszczeniach)
3. Sposoby wykonywania pracy ..........................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
(opisaæ sposoby wykonywania prac niebezpiecznych po¿arowo)
4. Czas wykonywania prac:
dzieñ .......................................... od godz. ........................ do godz. ................... .
5. Wykonawca prac: ...........................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
(podaæ pe³n¹ nazwê wykonawcy: imiê nazwisko, firma, adres, telefon, itp.)
6. Charakterystyka elementów budowlanych wystêpuj¹cych w pomieszczeniach lub miejscu wykonywania
prac po¿arowo niebezpiecznych.
........................................................................................................................................................................
(scharakteryzowaæ w miarê dok³adnie w³aœciwoœci palne elementów budowlanych i wyposa¿enia wnêtrz)
........................................................................................................................................................................
7. Charakterystyka zagro¿enia po¿arowego (wybuchowego) w miejscach prowadzonych prac po¿arowo
niebezpiecznych, w tym charakterystyka w³aœciwoœci po¿arowych wystêpuj¹cych materia³ów palnych.
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
8. Sposoby zabezpieczania przez mo¿liwoœci¹ powstania po¿aru (wybuchu) w wyniku prac po¿arowo nie-
bezpiecznych ..................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
9. Œrodki zabezpieczaj¹ce, a w tym:
–
gaœnicze (rodzaje, iloœci) ........................................................................................
–
bhp ........................................................................................................................
–
inne ...................................................................................................................... .
10. Œrodki oraz sposoby alarmowania pracowników zak³adu i stra¿y po¿arnej oraz innych s³u¿b miejskich
o powsta³ym po¿arze .....................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
11. Osoba/y odpowiedzialna/e za ca³okszta³t przygotowania zabezpieczenia przeciwpo¿arowego prac po-
¿arowo niebezpiecznych .............................................................................................................................. .
12. Osoba/y odpowiedzialna/e za nadzór nad stanem bezpieczeñstwa po¿arowego podczas przebiegu wyko-
nywania prac po¿arowo niebezpiecznych, w tym za powiadomienie s³u¿b ochrony obiektu o rozpoczêciu
i zakoñczeniu prac ........................................................................................................................................ .
13. Osoba/y odpowiedzialna/e do przeprowadzania kontroli miejsca i rejonu przyleg³ego wykonywanych prac
po¿arowo niebezpiecznych po ich zakoñczeniu ........................................................................................... .
Podpisy cz³onków komisji:
1. ...............................................................................
(imiê, nazwisko, rodzaj funkcji w obiekcie, zak³adzie, itp.)
2. ...............................................................................
3. ...............................................................................
Zezwolenie na prowadzenie prac spawalniczych nr ........
1. Miejsce pracy (budynek, pomieszczenie):
........................................................................................................................................................................
2. Czas pracy – od dnia .......................... do dnia ........................ w godzinach .............................. .
3. Zagro¿enia po¿arowo-wybuchowe (powód wystêpowania) ....................................................................... .
4. Sposób zabezpieczenia przed powstaniem po¿aru – wybuchu (zastosowane œrodki zapobiegawcze)
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................... .
5. Odpowiedzialni za:
a) przygotowanie miejsca pracy, œrodków zapewniaj¹cych bezpieczeñstwo pracy i po¿arowo-wybuchowe
Imiê i nazwisko ............................................................................... .
Wykonano ....................................................................................... .
(podpis)
b) stosowanie œrodków zabezpieczaj¹cych, organizacjê pracy i instrukta¿
Imiê i nazwisko ............................................................................... .
Wykonano ....................................................................................... .
(podpis)
6. Zezwalam na rozpoczêcie prac spawalniczych ............................................................................................ .
(podpis pracodawcy lub osoby upowa¿nionej)
7. Prace zakoñczono dnia .................................................... godz. ..................................................... .
8. Po zakoñczeniu prac stanowisko pracy i jego otoczenie sprawdzono. Nie wystêpuj¹ zagro¿enia po¿arowe.
Odbieraj¹cy roboty spawalnicze
Kontroluj¹cy stanowisko pracy i otoczenie
..........................................................
...........................................................................
(podpis)
(podpis)
*
niepotrzebne skreœliæ
KSI¥¯KA KONTROLI PRAC NIEBEZPIECZNYCH PO¯AROWO
prowadzonych w Zak³adzie .......................................................................................................................
(nazwa zak³adu, adres)
Lp.
Nr i data
protokó³u ppo¿.
zabezpieczenia
prac niebez-
piecznych
po¿arowo
Nr i data
zezwolenia
na przeprowa-
dzanie prac
po¿arowo nie-
bezpiecznych
Data i godz.
Przeprowadze-
nia kontroli
przebiegu prac
(imiê i nazwisko
osoby kieruj¹cej)
Uwagi i zalecenia
wydane osobom
prowadz¹cym
prace w trakcie
przeprowadzanej
kontroli
Data i godz.
przeprowadzenia
kontroli po
zakoñczeniu prac,
(imiê i nazwisko
przeprowadza-
j¹cego kontrolê)
Uwagi i spostrze¿enia
stwierdzone
po zakoñczeniu prac
niebezpiecznych po¿arowo
Czytelne
podpisy
przeprowa-
dzaj¹cych
kontrolê
1
2
3
4
5
6
7
8
1.
po 1 godz.:
po 4 godz.:
po 8 godz.:
2.
po 1 godz.:
po 4 godz.:
po 8 godz.:
3.
po 1 godz.:
po 4 godz.:
po 8 godz.:
4.
po 1 godz.:
po 4 godz.:
po 8 godz.:
5.
po 1 godz.:
po 4 godz.:
po 8 godz.: