background image

„Typowe postępowanie podatkowe i tryb odwołań od decyzji podatkowych organów

kontrolujących.”

Postępowanie podatkowe 
stanowi odrębny rodzaj postępowania administracyjnego prowadzonego przez organy 
finansowe. Kolejnymi etapami postępowania podatkowego są:
1) postępowanie wyjaśniające,
2) ustalenie obowiązku podatkowego,
3) decyzja dotycząca zobowiązania podatkowego,
4) postępowanie odwoławcze,
5) postępowanie egzekucyjne i zabezpieczające.

W pierwszym etapie organ finansowy ustala okoliczności uzasadniające wymierzenie i 
następnie ściągnięcie podatku. Warunkiem powstania stosunku podatkowego jest zaistnienie 
przedmiotu opodatkowania oraz osoby zobowiązanej do uiszczenia podatku. Dane dotyczące 
przedmiotu opodatkowania i samej osoby podatnika dostarcza ona sama, osoby trzecie lub 
zbiera je organ finansowy.

Postępowanie wymiarowe 
jego celem jest ustalenie wielkości zobowiązania podatkowego. Z inicjatywy własnej organu 
finansowego lub na wniosek podatnika może być przeprowadzone postępowanie dowodowe. 
Dowodami mogą być: dokumenty, zeznania świadków, opinie biegłych oraz zeznania 
podatników.

W toku postępowania organ finansowy podejmuje różne decyzje incydentalne np. dotyczące 
dopuszczenia dowodów, czy świadków, a w zakończeniu postępowania wydaje decyzję 
główną, która załatwia sprawę pod względem merytorycznym. Strona niezadowolona z 
decyzji incydentalnej może wnieść zażalenie, a niezadowolona z decyzji głównej kończącej 
sprawę, posiadającej formę nakazu płatniczego, odwołanie. Odwołanie powinno być 
wniesione w ciągu 14 dni od ogłoszenia lub doręczenia decyzji. 

Postępowanie odwoławcze
ma na celu umożliwienie podatnikowi niezadowolonemu z wydanej przez organ finansowy 
decyzji, odwołania się do instancji wyższej. Przesłankami ewentualnej skuteczności 
odwołania może być w szczególności jej bezpodstawność materialna lub naruszenie trybu 
postępowania.

Organ odwoławczy może zaskarżoną decyzję: utrzymać w mocy, uchylić w całości i wydać
nową, uchylić i przekazać do ponownego rozpatrzenia przez organ, który zaskarżoną decyzję 
wydał. Również w postępowaniu podatkowym stosuje się postępowanie egzekucyjne, które 
ma na celu ściągnięcie od podatnika należnego Skarbowi Państwa świadczenia podatkowego.

HIERARCHIA INSYTUCJI
Urzędy skarbowe jako organ 1 instancji, izby skarbowe jako organy 2 instancji.
W niektórych przypadkach organem 1 instancji jest izba a drugim minister finansów. W 

background image

szczególnych przypadkach minister może być też organem 1 instancji.

SAMORZADOWE ORGANY TO:
-przewodniczący samorządowych jednostek samorządu terytorialnego jako organy 1 instancji,
- samorządowe Kolegia odwoławcze jako 2 instancja.

Naruszenie przepisów o właściwości powoduje nieważność postępowania.
Ordynacja przewiduje możliwość wyłączenia pracownika organu podatkowego z mocy 
prawa, bądź gdy istnieją wątpliwości co do jego bezstronności.
 Instytucja ta ma na celu 
zapewnienie obiektywizmu podatkowego. W sytuacji drugiej (wątpliwości co do 
bezstronności wyłączenia następuje przez przełożonego bezpośredniego.

ORDYNACJA OKRESLA SZCZEGÓŁWO WYŁĄCZANIE PRACOWNIKA Z 
MOCY PRAWA. PRACOWNIKA WYŁĄCZA SIĘ GDY:
-jest stroną;
-strona jest jego małżonek, rodzeństwo, wstępny i zstępny;
-stronami są osoby związane z tyt. przysposobienia, kurateli, opieki;
-był świadkiem, biegłym przedstawicielem podatnika;
-brał udział w wydaniu zaskarżonej decyzji;
-wszczęto przeciw niemu postępowanie dyscyplinarne, służbowe lub karne;
-stroną jest osoba pozostająca wobec niego w stosunku nadrzędności służbowej.

Urząd skarbowy podlega wyłączeniu od załatwiania spraw dotyczących zobowiązań 
podatkowych lub innych spraw dotyczących postępowania podatkowego gdy sprawa 
dotyczy:
-naczelnika urzędu, jego zastępcy;
-dyrektora izby skarbowe i zastępcy;
-małżeństwa, rodzeństwa, wstępnych i zstępnych;
-osoby związanej z tytułu przysposobienia, opieki, kurateli, z w/w osobami.
Podobne zasady obowiązują odnośnie przewodniczących samorządu terytorialnego.
Strona jest drugim podmiotem postępowania. Ordynacja stwierdza, że STRONĄ jest każdy 
kto żąda czynności organu podatkowego do kogo czynność organu się odnosi, czy jego 
interesu działanie dotyczy. 

Do stron należą
podatnik, płatnik, inkasent, i ich zastępcy prawni, osoby trzecie, i inne osoby na których ciążą
określone obowiązki lub mają określone uprawnienia, zdolność prawną i zdolność do 
czynności prawnych ocenianą się wg prawa cywilnego. Strona może działać poprzez 
pełnomocnika. 
Pełnomocnikiem
może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych, nie może być nim 
natomiast osoba prawna.

Terminy załatwiania spraw podatkowych
Powinny być załatwiane bez zbędnej zwłoki jednak nie później niż w ciągu miesiąca od dnia 
wszczęcia postępowania winny być załatwione sprawy wymagające postępowania 
wyjaśniającego. 

Niezwłocznie - te sprawy które mogą być załatwione w oparciu o dowody przedstawione 
przez strony. 

background image

W przeciągu 2 miesięcy - sprawy w postępowaniu odwoławczym. 

Na nie załatwienie sprawy w terminie - stronie służy skarga do organu podatkowego 
wyższego stopnia, skutkująca jej wyjaśnienie i postępowanie służbowe oraz profilaktyczne. 
Nie załatwienie w terminie skargi w postępowaniu odwoławczym oznacza wstrzymanie 
wykonania decyzji w części objętej odwołaniem.

Terminy dzieli się na:
-
 Ustawowe - wynikają z ustawy;
Urzędowe - są wyznaczane przez organy podatkowe. Nie dochodzenie terminu    
ustawowego powoduje bezskuteczność czynności. Terminy mogą być określane w  
dniach, tygodniach, miesiącach;
Procesowe - zarówno urzędowe jak i ustawowe mogą być przywracalne. Należy jednak 
uprawdopodobnić nie zachowanie terminu bez winy, następuje to na wniosek strony. Podanie 
o przywrócenie terminu należy zgłosić w term 7 dni od dnia ustalenia przyczyny uchylenia 
terminowi.
POSTĘPOWANIE PRZED ORGANEM 1 INSTANCJI:
Postępowanie podatkowe może być wszczęte z urzędu albo na wniosek stron. Ordynacja 
podatkowa reguluje wyraźnie datę i formę wszczęcia postępowania. Wszczęcie postępowania 
z urzędu następuje w formie postanowienia z dniem doręczenia stronie. Nie przysługuje na 
nie zażalenie. Można je zaskarżyć w decyzji kończącej postępowanie w danej instancji. 
Wszczęcie postępowania na wniosek strony: następuje poprzez złożenie wniosku. 

ŚRODKI DOWODOWE:

a) księgi podatkowe: to jeden z najważniejszych dowodów w postępowaniu 

podatkowym, Ordynacja oznacza ich pojęcia.: Księgi przychodów, rozchodów, 
ewidencja rejestru.

b) informacja podatkowa: organy podatkowe mogą ich żądać od banków, domów 

maklerskich, towarzystw, funduszy powierniczych, towarzystw funduszy 
inwestycyjnych.

c) deklaracja- tj. wykresy, zeznania, informacje składane przez podatników, płatników, 

inwestorów. 

d) zeznania świadków- są stosukowo rzadko wykorzystywane. 
e) opinie biegłych- Stosowane są gdy wymagane są wiadomości specjalistyczne.
f) oględziny: polegają na bezpośrednim zbadaniu przedmiotu lub osoby w celu 

poczynienia ustaleń. 

g) przesłuchanie stron, oświadczenie stron: organ może przesłuchać strony, jeżeli po 

wyczerpaniu środków dowodowych lub ich braku pozostały niewyjaśnione fakty 
istotne dla sprawy. W niektórych sytuacjach organ może zadowolić się oświadczeniem
strony złożonym pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania.

http://notatek.pl/typowe-postepowanie-podatkowe-i-tryb-odwolan-o

d-decyzji-podatkowych-organow-kontrolujacych?notatka