Spawacz metod
ą
TIG
(721206)
Robotnicy przemysłowi i rzemie
ś
lnicy
2
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych
standardów
kompetencji
zawodowych
wymaganych
przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Spawacz metod
ą
TIG (721206)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo
ż
e by
ć
dokonane za podaniem
ź
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (cało
ść
)
ISBN 978-83-7951-206-5 (206)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa
ń
stwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl
http://www.itee.radom.pl
3
Spis tre
ś
ci
1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................
4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-
cjach .................................................................................
4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy .......................................
4
2. Opis zawodu ................................................................................
6
2.1. Synteza zawodu ..............................................................
6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst
ę
-
powania zawodu .............................................................
6
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia
pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy) ............................
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-
ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................
7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie .............................................................
7
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-
dacji kompetencji .............................................................
8
2.7. Zadania zawodowe ..........................................................
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................
9
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-
mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................
9
3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10
3.1. Przygotowywanie i spawanie spoinami pachwinowymi
elementów wykonanych z blach i rur Kz1 ....................... 10
3.2. Przygotowywanie i spawanie spoinami czołowymi ele-
mentów wykonanych z blach Kz2 ................................... 11
3.3. Przygotowywanie i spawanie spoinami czołowymi ele-
mentów wykonanych z rur Kz3 ....................................... 12
3.4. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 13
4. Profil kompetencji kluczowych ................................................. 14
5. Słownik ........................................................................................ 15
4
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach
Według Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci na potrzeby rynku pracy (KZiS
2010):
721206 Spawacz metod
ą
TIG
Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemie
ś
lnicy (w Mi
ę
dzyna-
rodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom 2).
Grupa elementarna 7212 – Spawacze i pokrewni (w Mi
ę
dzynarodo-
wym Standardzie Kwalifikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie 7212
Welders and Flamecutters).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalno
ś
ci (PKD 2007):
Sekcja C. Przetwórstwo przemysłowe, Dział 25. Produkcja metalo-
wych wyrobów gotowych z wył
ą
czeniem maszyn i urz
ą
dze
ń
, Gru-
pa 25.1. Produkcja metalowych elementów konstrukcyjnych, 25.2.
Produkcja zbiorników, cystern i pojemników metalowych, 25.9.
Produkcja pozostałych gotowych wyrobów metalowych.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie:
analizy
ź
ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi
ę
dzynarodowe)
oraz głównie wyników bada
ń
analitycznych na 22 stanowiskach pracy
w 8 przedsi
ę
biorstwach (
ś
rednie – 4, małe − 4, w tym produkcyjne − 5,
usługowe – 3), przeprowadzonych w marcu 2013 r.
Zespół Ekspercki:
•
Jerzy Mizerski – ekspert niezale
ż
ny, współpracownik Instytutu
Spawalnictwa w Gliwicach,
•
Piotr Cymanowski – Zespół Kształcenia Zawodowego w Tczewie,
•
Tadeusz Suska – były pracownik Miejskiego Przedsi
ę
biorstwa
Instalacyjnego w Warszawie,
•
Marcin Wieczorek – Wojskowa Akademia Techniczna w War-
szawie.
5
Ewaluatorzy:
•
Kazimierz Trejber – ekspert niezale
ż
ny, były pracownik Hydro-
budowa 6 w Warszawie,
•
Monika Mazur – Studium Doskonalenia Kadr O
ś
wiatowych w Ra-
domiu.
Recenzenci:
•
Jacek Słania – Politechnika Cz
ę
stochowska,
•
Daniel Kuc – TÜV SÜD Polska Sp. z o.o. w Chorzowie.
Komisja Bran
ż
owa (zatwierdzaj
ą
ca):
•
Jan Plewniak (przewodnicz
ą
cy) – Zarz
ą
d Główny Sekcji Spawal-
niczej SIMP w Cz
ę
stochowie,
•
Jacek Buława – przedstawiciel pracodawców, Linde Gaz Polska
Sp. z o.o. w Krakowie,
•
Aleksander Niedziela – Regionalna Izba Gospodarcza Pomorza
w Gda
ń
sku,
•
Romuald Wojtkowiak – Federacja Zwi
ą
zków Zawodowych Meta-
lowcy w Warszawie.
Data zatwierdzenia:
•
08.10.2013 r.
6
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Spawacz metod
ą
TIG ł
ą
czy elementy metalowe w osłonie gazów
oboj
ę
tnych, wykorzystuj
ą
c ciepło łuku elektrycznego.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary wyst
ę
powania zawodu
Spawacz metod
ą
TIG jest zawodem technicznym o charakterze
produkcyjnym. Wykonuje ł
ą
czenie metalowych elementów konstrukcji
i instalacji technologicznych. Organizuje i obsługuje stanowisko pracy
dobieraj
ą
c: urz
ą
dzenia, sprz
ę
t i osprz
ę
t spawalniczy, narz
ę
dzia
ś
lusar-
skie i wyposa
ż
enie przeciwpo
ż
arowe. Czyta i stosuje dokumentacj
ę
techniczn
ą
(instrukcje technologiczne spawania). Stosuje przewidziane
w dokumentacji spawalniczej materiały podstawowe i dodatkowe. Przy-
gotowuje elementy do spawania przez oczyszczenie obszaru spawania
oraz ich dopasowanie i sczepianie. Utrzymuje parametry procesu spa-
wania. Zachowuje wła
ś
ciw
ą
kolejno
ść
spawania elementów konstrukcji
i spawania w toku monta
ż
u. Ocenia jako
ść
wykonanych spoin i usuwa
niezgodno
ś
ci spawalnicze. Odpowiada za jako
ść
wykonanych zł
ą
czy
spawanych oraz prawidłow
ą
i bezpieczn
ą
obsług
ę
stanowiska spawal-
niczego, organizowanego w ró
ż
nych warunkach pracy.
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narz
ę
dzia pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy)
Spawacz metod
ą
TIG obsługuje urz
ą
dzenia spawalnicze wyposa-
ż
one w uchwyt prowadzony r
ę
cznie, butle z gazami technicznymi
(osłonowymi) i zamontowanym na nich osprz
ę
tem oraz u
ż
ytkuje narz
ę
-
dzi
ś
lusarskie. Stanowiska pracy spawacza metod
ą
TIG znajduj
ą
si
ę
w spawalniach, halach produkcyjnych i remontowych, zapleczach tech-
nicznych remontowych i konserwacyjnych zakładów produkcyjnych
oraz budynkach usługowych, mieszkalnych, obiektach publicznych, na
terenach budów oraz na budowach instalacji zewn
ę
trznych. W czasie
pracy wyst
ę
puj
ą
zagro
ż
enia spowodowane: pr
ą
dem elektrycznym,
promieniowaniem nadfioletowym promieniowaniem
widzialnym i ter-
micznym łuku spawalniczego, polem elektromagnetycznym, pyłami
i dymami spawalniczymi, gazami spawalniczymi oraz zagro
ż
enia po
ż
a-
rowe i zagro
ż
enia zwi
ą
zane z warunkami atmosferycznymi. Nieprawi-
dłowe zabezpieczenie przeciwpo
ż
arowe stanowiska pracy i niewła
ś
ci-
7
wa obsługa sprz
ę
tu spawalniczego stwarzaj
ą
zagro
ż
enie po
ż
arowe.
Prace spawalnicze (z wyj
ą
tkiem remontów i du
ż
ych inwestycji) s
ą
pro-
wadzone na jedn
ą
lub dwie zmiany. Spawacz metod
ą
TIG bezpo
ś
red-
nio odpowiada za prawidłowe i bezpieczne wykonywanie powierzonych
zada
ń
.
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Do pracy w zawodzie spawacza metod
ą
TIG kwalifikuj
ą
si
ę
osoby
zdrowe i sprawne ruchowo. Specyfika zawodu wymaga uzdolnie
ń
tech-
nicznych. Wykonywanie zawodu wymaga równie
ż
predyspozycji do
czynno
ś
ci manualnych, polegaj
ą
cych na długotrwałym i dokładnym
powtarzaniu takich samych ruchów uchwytem spawalniczym, z zacho-
waniem w tym czasie odpowiedniej pozycji r
ę
ki. Bardzo wa
ż
na jest
zdolno
ść
koncentracji na wykonywanych czynno
ś
ciach. Wykonywanie
pracy w tzw. pozycjach wymuszonych wymaga bardzo du
ż
ego wysiłku
fizycznego. W zawodzie spawacza metod
ą
TIG wymagany jest dobry
wzrok, odró
ż
nianie barw oraz dobry słuch. Spawacz powinien by
ć
od-
powiedzialny, dokładny i rzetelny. Przeciwwskazaniem do wykonywania
zawodu s
ą
skłonno
ś
ci do alergii, wady wzroku nie podlegaj
ą
ce korekcji,
zaburzenia równowagi, schorzenia układu oddechowego.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie
Zawód spawacza metod
ą
TIG mo
ż
na uzyska
ć
w pozaszkolnych for-
mach kształcenia – na kursach zawodowych. Wymagane minimalne
wykształcenie gimnazjalne i uko
ń
czone 18 lat. Zalecane jest wykształce-
nie zawodowe o kierunku mechanicznym. Spawacz powinien uczestni-
czy
ć
w kursach zawodowych organizowanych przez o
ś
rodki szkoleniowe
uznane w tym zakresie w Polsce i innych krajach Unii Europejskiej.
Uko
ń
czone kursy spawania s
ą
wpisywane do Ksi
ąż
ki spawacza. Doku-
mentem, który potwierdza uprawnienia spawacza do wykonywania tego
zawodu jest
Ś
wiadectwo egzaminu kwalifikacyjnego spawacza wysta-
wiane po egzaminie kwalifikacyjnym przeprowadzonym przez ww. insty-
tucje krajowe lub jednostki zagraniczne działaj
ą
ce w tym zakresie na
terenie Polski.
8
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji
Szkolenia spawaczy metod
ą
TIG wg europejskiego systemu kształ-
cenia spawaczy s
ą
realizowane na trzech poziomach: poziom 1 – Spa-
wacz metod
ą
TIG blach i rur spoinami pachwinowymi. poziom 2 – Spa-
wacz metod
ą
TIG blach spoinami czołowymi. poziom 3 – Spawacz me-
tod
ą
TIG rur spoinami czołowymi. Po uko
ń
czeniu kursu na poziomie 1
i zdaniu egzaminu kwalifikacyjnego, uzyskuje si
ę
uprawnienia do spawa-
nia metod
ą
TIG, spoinami pachwinowymi blach i rur z gatunków materia-
łów nale
żą
cych do okre
ś
lonych w uprawnieniach grup materiałów pod-
stawowych. Po uko
ń
czeniu kursu na poziomie 2 i zdaniu egzaminu kwali-
fikacyjnego, uzyskuje si
ę
uprawnienia do spawania metod
ą
TIG, spo-
inami czołowymi blach z gatunków materiałów nale
żą
cych do okre
ś
lo-
nych grup materiałów podstawowych. Po uko
ń
czeniu kursu na poziomie
3 i zdaniu egzaminu kwalifikacyjnego, uzyskuje si
ę
uprawnienia do spa-
wania metod
ą
TIG spoinami czołowymi rur z gatunków materiałów nale-
żą
cych do okre
ś
lonych grup materiałowych. Pracodawcy najch
ę
tniej
zatrudniaj
ą
spawaczy metod
ą
TIG z uprawnieniami do spawania rur ze
stali wysokostopowych. Spawacze metod
ą
TIG mog
ą
awansowa
ć
na
stanowiska nadzoru spawalniczego po uzyskaniu wykształcenia
ś
rednie-
go technicznego i uko
ń
czeniu szkole
ń
bran
ż
owych w dziedzinie spawal-
nictwa.
2.7. Zadania zawodowe
Z1. Organizowanie stanowiska pracy spawacza zgodnie z zasadami
BHP, ochrony ppo
ż
., ochrony
ś
rodowiska oraz wymaganiami er-
gonomii (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z2. Dobieranie materiałów podstawowych i dodatkowych do spawa-
nia (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z3. Przygotowywanie elementów do spawania zgodnie z dokumen-
tacj
ą
techniczn
ą
(Instrukcjami technologicznymi spawania), (nie-
zb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z4. Obsługiwanie urz
ą
dze
ń
wentylacyjnych i słu
żą
cych ochronie
ś
rodowiska pracy (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z5. Wykonywanie operacji spawania w zakresie posiadanych upraw-
nie
ń
według dokumentacji technicznej (instrukcji technologicz-
nych spawania), (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
9
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Przygotowywanie i spawanie spoinami pachwinowymi elementów
wykonanych z blach i rur (potrzebne do wykonania zada
ń
: Z1, Z2,
Z3, Z4, Z5).
Kz2 – Przygotowywanie i spawanie spoinami czołowymi elementów wy-
konanych z blach (potrzebne do wykonania zada
ń
: Z1, Z2, Z3, Z4,
Z5).
Kz3 – Przygotowywanie i spawanie spoinami czołowymi elementów wy-
konanych z rur (potrzebne do wykonania zada
ń
: Z1, Z2, Z3, Z4,
Z5).
KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada
ń
:
Z1÷Z5).
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada
ń
w za-
wodzie sugeruje si
ę
wykorzysta
ć
do opisu kwalifikacji na poziomie 2
wła
ś
ciwym dla wykształcenia gimnazjalnego w Europejskiej i Polskiej
Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miejscem usytuowania
zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci (grupa wielka 7 i jej od-
powiednik w ISCED 2011).
Osoba wykonuj
ą
ca zawód spawacza metod
ą
TIG:
1) w zakresie wiedzy: zna fakty, zasady, procesy i poj
ę
cia ogólne
w zawodzie spawacza metod
ą
TIG; zna i rozumie poszerzony zbiór
elementarnych faktów, prostych poj
ęć
oraz zale
ż
no
ś
ci mi
ę
dzy wy-
branymi zjawiskami w zawodzie;
2) w zakresie umiej
ę
tno
ś
ci: posiada umiej
ę
tno
ś
ci wymagane do reali-
zacji zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów poprzez wybieranie pod-
stawowych narz
ę
dzi, materiałów i informacji zwi
ą
zanych ze spawa-
niem metod
ą
TIG; potrafi wykonywa
ć
proste zadania według ogólnej
instrukcji, najcz
ęś
ciej w typowych warunkach; umie rozwi
ą
zywa
ć
proste typowe problemy najcz
ęś
ciej w standardowych warunkach;
odbiera
ć
i formułowa
ć
proste wypowiedzi, tak
ż
e najprostsze wypo-
wiedzi w j
ę
zyku obcym.
10
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-
wanych w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5 wymaga posia-
dania kompetencji zawodowej Kz1.
3.1. Przygotowywanie i spawanie spoinami
pachwinowymi elementów wykonanych z blach
i rur Kz1
Wiedza – zna i rozumie poszerzony
zbiór elementarnych faktów, pro-
stych poj
ęć
oraz zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
-
zanych z przygotowaniem i spawa-
niem elementów spoinami pachwi-
nowymi metod
ą
TIG, w szczegól-
no
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP oraz
ochrony
ppo
ż
.,
ergonomii
i ochrony
ś
rodowiska w zakresie
spawania spoinami pachwino-
wymi metod
ą
TIG;
−
budow
ę
i zasady obsługi sprz
ę
tu
i osprz
ę
tu spawalniczego;
−
materiały podstawowe i dodat-
kowe stosowane w procesach
spawania metod
ą
TIG;
−
zasady i sposoby przygotowania
elementów metalowych wyko-
nanych z blach i rur do spawa-
nia spoinami pachwinowymi;
−
procesy technologiczne i techni-
ki spawania spoinami pachwi-
nowymi elementów wykonanych
z blach i rur, w ró
ż
nych pozy-
cjach spawania;
−
zasady i metody oceny wizual-
nej zł
ą
czy spawanych spoina-
mi pachwinowymi.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje proste
zadania zwi
ą
zane z przygotowa-
niem i spawaniem elementów spo-
inami pachwinowymi metod
ą
TIG,
w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
przepisów i zasad
BHP oraz ochrony ppo
ż
., ergo-
nomii i ochrony
ś
rodowiska
w zakresie spawania spoinami
pachwinowymi metoda TIG;
−
obsługiwa
ć
urz
ą
dzenia, sprz
ę
t
i osprz
ę
t spawalniczy;
−
dobiera
ć
materiały podstawowe
i dodatkowe stosowane w pro-
cesach spawania metod
ą
TIG;
−
przygotowa
ć
elementy wykona-
ne z blach i rur do spawania
przez
oczyszczenie
obszaru
spawania, dopasowanie i scze-
pianie ich;
−
wykonywa
ć
zł
ą
cza
spawane
spoinami pachwinowymi, w ró
ż
-
nych pozycjach spawania;
−
ocenia
ć
wizualnie wykonane
zł
ą
cza spawane.
11
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5 wymaga posia-
dania kompetencji zawodowej Kz2.
3.2. Przygotowywanie i spawanie spoinami czołowymi
elementów wykonanych z blach Kz2
Wiedza – zna i rozumie poszerzony
zbiór elementarnych faktów, pro-
stych poj
ęć
oraz zale
ż
no
ś
ci zwi
ą
-
zanych z przygotowaniem i spawa-
niem elementów spoinami czoło-
wymi
elementów
wykonanych
z blach metod
ą
TIG, w szczególno-
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP oraz
ochrony
ppo
ż
.,
ergonomii
i ochrony
ś
rodowiska w zakresie
spawania spoinami czołowymi
elementów wykonanych z blach
metod
ą
TIG;
−
budow
ę
i zasady obsługi urz
ą
-
dze
ń
, sprz
ę
tu i osprz
ę
tu spa-
walniczego;
−
materiały podstawowe i dodat-
kowe stosowane w procesach
spawania metod
ą
TIG;
−
sposoby przygotowania elemen-
tów metalowych wykonanych
z blach do spawania spoinami
czołowymi;
−
parametry procesów technolo-
gicznych i techniki spawania
spoinami czołowymi elementów
wykonanych z blach, w ró
ż
nych
pozycjach spawania;
−
zasady i sposoby oceny wizual-
nej zł
ą
czy doczołowych blach.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje proste
zadania zwi
ą
zane z przygotowa-
niem i spawaniem elementów spo-
inami czołowymi elementów wyko-
nanych z blach metod
ą
TIG,
w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
przepisów i zasad
BHP oraz ochrony ppo
ż
., ergo-
nomii i ochrony
ś
rodowiska
w zakresie spawania spoinami
czołowymi elementów wykona-
nych z blach metod
ą
TIG;
−
obsługiwa
ć
urz
ą
dzenia, sprz
ę
t
i osprz
ę
t spawalniczy;
−
dobiera
ć
materiały podstawowe
i dodatkowe stosowane w pro-
cesach spawania metod
ą
TIG;
−
przygotowa
ć
elementy wykona-
ne z blach do spawania przez
oczyszczenie obszaru spawa-
nia, ich dopasowanie i sczepia-
nie;
−
wykonywa
ć
zł
ą
cza doczołowe
blach w ró
ż
nych pozycjach
spawania;
−
ocenia
ć
wizualnie wykonane
zł
ą
cza spawane.
12
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5 wymaga posia-
dania kompetencji zawodowej Kz3.
3.3. Przygotowywanie i spawanie spoinami czołowymi
elementów wykonanych z rur Kz3
Wiedza – zna i rozumie posze-
rzony zbiór elementarnych faktów,
prostych poj
ęć
oraz zale
ż
no
ś
ci
zwi
ą
zanych
z przygotowaniem
i spawaniem spoinami czołowymi
elementów wykonanych z rur me-
tod
ą
TIG, w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP oraz
ochrony
ppo
ż
.,
ergonomii
i ochrony
ś
rodowiska w zakresie
spawania spoinami czołowymi
elementów wykonanych z rur
metod
ą
TIG;
−
budow
ę
i zasady obsługi urz
ą
-
dze
ń
, sprz
ę
tu i osprz
ę
tu spa-
walniczego;
−
materiały podstawowe i dodat-
kowe stosowane w procesach
spawania metod
ą
TIG;
−
zasady i sposoby przygotowania
elementów wykonanych z rur do
spawania spoinami czołowymi ;
−
parametry procesów technolo-
gicznych i techniki spawania rur
spoinami czołowymi, w ró
ż
nych
pozycjach spawania;
−
zasady i metody oceny wizual-
nej zł
ą
czy doczołowych rur.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje proste
zadania zwi
ą
zane z przygotowa-
niem i spawaniem spoinami czo-
łowymi elementów wykonanych
z rur metod
ą
TIG, w szczególno-
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
przepisów i zasad
BHP oraz ochrony ppo
ż
., ergo-
nomii i ochrony
ś
rodowiska
w zakresie spawania spoinami
czołowymi elementów wykona-
nych z rur metod
ą
TIG;
−
obsługiwa
ć
urz
ą
dzenia, sprz
ę
t
i osprz
ę
t spawalniczy;
−
dobiera
ć
zgodnie z dokumenta-
cj
ą
techniczn
ą
materiały pod-
stawowe i dodatkowe stosowa-
ne w procesach spawania me-
tod
ą
TIG;
−
przygotowywa
ć
elementy wyko-
nane z rur do spawania przez
oczyszczenie obszaru spawa-
nia, ich dopasowanie i sczepia-
nie;
−
wykonywa
ć
zł
ą
cza doczołowe
rur w ró
ż
nych pozycjach spawa-
nia;
−
dokonywa
ć
oceny
wizualnej
wykonanych zł
ą
czy spawanych.
13
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada
ń
zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.4. Kompetencje społeczne KzS:
−
wykonuje ustalone zadania w zakresie prac spawalniczych,
−
pracuje i współpracuje w zorganizowanych warunkach pod kierun-
kiem innych osób,
−
ocenia swoje działania w zakresie spawania palnikiem gazowym
oraz ponosi odpowiedzialno
ść
za ich skutki.
14
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocen
ę
wa
ż
no
ś
ci kompetencji kluczowych dla zawodu spawacza
metod
ą
TIG przedstawia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu
stosowanego w Mi
ę
dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-
słych − projekt PIAAC (OECD).
1
2
3
4
5
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
Umiejętności matematyczne
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Sprawność motoryczna
Planowanie i organizowanie pracy
Wywieranie wpływu/przywództwo
Komunikacja ustna
Współpraca w zespole
Rozwiązywanie problemów
Serie1
Zbędne
Mało ważne
Ważne
Istotne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 721206 Spawacz
metod
ą
TIG
15
5. Słownik
Zawód
−
zbiór zada
ń
(zespół czynno
ś
ci) wyodr
ę
bnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj
ą
cych odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi
ź
ródło dochodów.
Specjalno
ść
−
jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz
ęść
czynno
ś
ci o podobnym charakterze (zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
funkcj
ą
lub przedmiotem pracy) wymagaj
ą
cych pogł
ę
bionej lub do-
datkowej wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie
zawodowe
−
logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra
ź
nie okre-
ś
lonym pocz
ą
tku i ko
ń
cu, wyodr
ę
bniony ze wzgl
ę
du na rodzaj lub
sposób wykonywania czynno
ś
ci zawodowych powi
ą
zanych jednym
celem, ko
ń
cz
ą
cy si
ę
produktem, usług
ą
lub decyzj
ą
.
Kompetencje
zawodowe
−
wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona
ć
, odpowied-
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s
ą
trzema zbiorami: wie-
dzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych.
Wiedza
−
zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia si
ę
, odnosz
ą
cych si
ę
do dziedziny uczenia si
ę
lub działalno-
ś
ci zawodowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci
−
zdolno
ść
wykonywania zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów wła
ś
ci-
wych dla dziedziny uczenia si
ę
lub działalno
ś
ci zawodowej.
Kompetencje
społeczne
−
zdolno
ść
autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w
ż
yciu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl
ę
dnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje
kluczowe
−
wiedza, umiej
ę
tno
ś
ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb
ę
dne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard
kompetencji
zawodowych
−
norma opisuj
ą
ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zada
ń
zawodowych wchodz
ą
cych w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran
ż
owych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja
−
zestaw efektów uczenia si
ę
(zasób wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompe-
tencji społecznych), których osi
ą
gni
ę
cie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnion
ą
instytucj
ę
.
Europejska
Rama
Kwalifikacji
−
przyj
ę
ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umo
ż
liwiaj
ą
cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró
ż
nych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró
ż
niono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomoc
ą
efektów uczenia si
ę
; stanowi
ą
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama
Kwalifikacji
−
opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy
System
Kwalifikacji
−
ogół rozwi
ą
za
ń
słu
żą
cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia si
ę
) oraz zapewnianiu ich jako
ś
ci.