PROJEKTOWANIE ZAGOSPODAROWANIA PLACU BUDOWY
Do projektowania zagospodarowania placu budowy przystępuje się po ustaleniu:
 technologii wykonania poszczególnych procesów budowlanych,
 harmonogramów przebiegu realizacji budowy,
 harmonogramów materiałowych, zatrudnienia i pracy maszyn.
Zagospodarowanie placu budowy musi zapewniać możliwość jak najbardziej sprawnego
wykonania wszystkich procesów budowlanych według określonej technologii.
Informacje zawarte w harmonogramach przebiegu realizacji budowy służą do ustalenia:
 terminów przygotowania poszczególnych elementów zagospodarowania placu budowy,
 zapotrzebowania na energię elektryczną, parę, sprężone powietrze i wodę,
 wielkości wytwórni pomocniczych budowy.
Harmonogramy materiałowe służą do ustalenia niezbędnej powierzchni składowisk i
magazynów.
Harmonogramy zatrudnienia stanowią podstawę do określenia wielkości tymczasowych
budynków administracyjnych i socjalnych.
Harmonogramy pracy maszyn określają  dla przyjętych rodzajów maszyn  ich liczbę oraz
terminy i czas pracy na budowie.
Koncepcja zagospodarowania placu budowy zawiera:
 dane dotyczące rozwiązania układu komunikacyjnego i transportu na potrzeby budowy,
 wskaz
nikowe określenie zapotrzebowania na energię elektryczną, cieplną i wodę z
określeniem z
ródła dostawy oraz odprowadzenia ścieków,
 plan zagospodarowania placu budowy ze wskazaniem jego podstawowych elementów
takich, jak: ogrodzenie, drogi tymczasowe, linie komunikacyjne, tereny do lokalizacji
składowisk i głównych obiektów zaplecza, główne punkty doprowadzenia energii, wody itp.
(wykonany w skali 1:1000, lub 1:500),
 zasady postępowania w zakresie ochrony środowiska.
Plan zagospodarowania placu budowy sporzÄ…dza siÄ™ w oparciu o normÄ™
PN-62/B-01034. Zwykle przyjmuje siÄ™ skalÄ™ 1:2000 lub 1: 1000.
BUDYNKI POMOCNICZE NA PL ACU BUDOWY
Wielkość socjalnych i administracyjnych określa się w zależności od liczby pracowników
zatrudnionych na budowie. Obliczenia przeprowadza siÄ™ na podstawie opracowanych w tym celu
wskaz
ników. Dane dotyczące zatrudnienia uzyskuje się z harmonogramu zatrudnienia. Wzrost
liczby zatrudnionych wpływa na zmniejszenie wartości liczbowej wskaz
ników niezbędnej
powierzchni przypadajÄ…cej na jednego pracownika.
Budynki administracyjno-socjalne powinny być typowe, rozbieralno-przenośne, lub przewoz
ne.
Pod względem konstrukcyjnym budynki takie mogą być:
 rozbieralne, składane z inwentaryzowanych elementów płaskich,
 przewożone w całości na własnym podwoziu (tzw. barakowozy),
 kontenerowe, składane z elementów przestrzennych,
 półstałe (jeśli czas realizacji budowy jest stosunkowo długi).
KON T E N E R Y OGÓL N I E
SZ AT N I E R OB OT N I CZ E
Wskaz
niki powierzchni netto szatni robotniczych określono w tabeli 1.
Tabela 1. Wskaz
niki powierzchni netto szatni robotniczych na placu budowy
Powierzchnia netto  oznacza powierzchnię wewnętrzną pomieszczeń, obliczaną w świetle
ścian ograniczających pomieszczenie. Nie uwzględnia ona korytarzy prowadzących do
pomieszczeń.
PowierzchniÄ™ netto szatni robotniczych oblicza siÄ™ ze wzoru:
PS = LR Å" NR
gdzie:
PS  powierzchnia szatni netto
LR  maksymalna liczba robotników zatrudnionych na projektowanej budowie
NR  wskaz
nik powierzchni netto szatni robotniczych
Przykładowo:
PS = 92 Å" 0,50 = 46 m2
UM Y W ALN I E R O B O T N I C Z E
Wskaz
niki powierzchni netto szatni robotniczych określono w tabeli 2.
Tabela 2. Wskaz
niki powierzchni netto umywalni robotniczych
Uwzględniają one zainstalowanie umywalek (licząc 1 kurek na 8-10 osób) oraz natrysków
(licząc 1 sitko natryskowe na 20-40 osób). Niezbędną powierzchnię umywalni oblicza się z
zależności:
PU = LR Å" NU
gdzie:
PU  powierzchnia umywalni netto
LR  maksymalna liczba robotników zatrudnionych na projektowanej budowie
NU  wskaz
nik powierzchni netto umywalni robotniczych
Przykładowo:
PU = 92Å" 0,40 = 36,8 m2
Przyjęto 4 natryski i 11 umywalek.
JAD AL N I E  ÅšW I ET LI C E
Wskaz
niki powierzchni netto pomieszczeń jadalni  świetlicy oraz kuchni przedstawiono w
tabeli 3, na podstawie której określa się powierzchnię poszczególnych pomieszczeń.
Tabela 3. Wskaz
niki powierzchni netto pomieszczeń jadalni-świetlicy oraz kuchni
Tego typu pomieszczenia mogą mieć następujące przeznaczenie:
 do spożywania posiłków (jadalnia),
 do przeprowadzania zebrań, narad roboczych itp.,
 do schronienia (itp. przed nie sprzyjajÄ…cÄ… pogodÄ…),
 do odpoczynku (w czasie przerwy).
Jadalnie posiadają wyodrębnione miejsce na tzw. kuchnię (zwykle wyposażoną w kuchenkę do
podgrzewania posiłków, kawy, herbaty itp.).
Przykładowo dla 92 osób zatrudnionych na budowie powierzchnia jadalni  świetlicy równa jest
64 m2, a powierzchnia kuchenki  24 m2.
Zatem łączna przewidziana powierzchnia jest równa 88 m2.
PU N K T OP AT R U N K OW Y
Wskaz
niki powierzchni netto pomieszczeń punktu opatrunkowego przedstawiono w tabeli 4. Na
jej podstawie (w zależności od licz pracowników) określa się powierzchnię takiego pomieszczenia.
Tabela 4. Wskaz
niki powierzchni netto punktu opatrunkowego
Przyjęto punkt opatrunkowy o wielkości 15 m2.
US T 
P Y
Ustępy mogą być zlokalizowane w budynkach socjalnych lub na placu budowy. Orientacyjną
powierzchnię ustępu można wyznaczyć na podstawie danych zawartych w tabeli 5.
Tabela 5. Ustępy dla pracowników fizycznych w budynkach socjalnych
W odniesieniu do przykładowej liczby 92 pracowników przyjęto ustęp zlokalizowany w budynku
socjalnym o wielkości 9,5 m2.
BU D Y N K I AD M I N I S T RAC Y J N E
Na małych budowach wszystkie pomieszczenia socjalne i biurowe, należy lokalizować w
jednym budynku. Na większych budowach celowy jest już podział na dwa, lub więcej obiektów.
W skład budynku socjalnego wchodzą następujące pomieszczenia:
 szatnia dla robotników 46 m2
 umywalnia dla robotników 36,8 m2
 jadalnia-świetlica z kuchnią 88 m2
 ustęp 9,5 m2
Razem: 180,3 m2
Otrzymano budynek socjalny o sumarycznej powierzchni netto 180,3 m2.
Przyjmuje się, że z reguły powierzchnia przeznaczona na komunikację wewnętrzną stanowi
13% ogólnej powierzchni. Konstrukcja budynku zajmuje 7% powierzchni ogólnej (razem 20%).
Zatem powierzchnia brutto budynku socjalnego jest równa:
Psocj = 180,3 + 180,3Å"0,20 = 180,3Å"1,2 = 216,36m2
W skład budynku administracyjnego wchodzą następujące pomieszczenia (tabela 6):
 pokoje kierownictwa budowy 70 m2
 punkt opatrunkowy 15 m2
Tabela 6. Powierzchnia tymczasowych budynków administracyjnych
Z uwagi na fakt, iż powierzchnia punktu opatrunkowego jest wielkością netto, to całkowita
powierzchnia brutto budynku administracyjnego wynosi:
Padmin = 70 + 15 + 15 Å"0,20 = 70 + 15Å"1,2 = 88m2
ZAO P AT R Z E N I E B U D OW Y W W O D 

Tymczasowe instalacje wodociągowe, elektryczne, sprężonego powietrz i energii cieplnej
powinny być zaopatrywane ze z
ródeł o charakterze stałym. Tymczasowe sieci wodociągowe
mogą być jednokierunkowe, obiegowe i mieszane. Sieci jednokierunkowe stosuje się najczęściej
na budowach małych. Najczęściej przewody wodociągowe prowadzi się wzdłuż dróg placu
budowy (w odległości około 1 m od ich krawędzi). Na potrzeby zabezpieczenia
przeciwpożarowego budowy, sieć powinna mieć hydranty. Odległość między hydrantami nie
powinna przekraczać 80 m. Odległość hydrantów od budowanego obiektu i budynków
tymczasowych powinna być nie mniejsza, niż 10 m i nie większa od 25 m.
Na potrzeby projektu przyjmuje się, iż budowa jest mała (do 30 ha) o stosunkowo małym
zużyciu wody, która spełnia nierówność:
qp + qg < qpp
gdzie:
qp  zapotrzebowanie budowy na wodę do celów produkcyjnych [dm3/s]
qg  zapotrzebowanie budowy na wodę do celów gospodarczych [dm3/s]
qpp  zapotrzebowanie budowy na wodę do celów przeciwpożarowych [dm3/s]
Zatem:
Q = qpp = 10dm3/s = 0,01m3 /s
Średnicę przewodów rozprowadzających sieci wodociągowej oblicza się ze wzoru:
4Q 4 Å"0,01
d = = E" 0,09m
VW 3,14Å"1,5
gdzie:
Q  ogólne zużycie wody
VW  szybkość przepływu wody w rurach (1,0-1,5 m/s)
Przyjęto rurę o średnicy 100 mm dla planowanej jednokierunkowej sieci wodnej.
* - materiał opracowano na podstawie K. M. Jaworski: Podstawy organizacji budowy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.