Zgodnie z nowymi obowiązują-
cymi już regulacjami, co do zasady
miejscem opodatkowania usług
świadczonych dla podatników w
rozumieniu ustawy o podatku od
towarów i usług jest kraj siedziby
usługobiorcy.

Podatek płaci

usługodawca

Miejscem opodatkowania usług
świadczonych dla podmiotów nie
posiadających statusu podatnika
VAT (np. na rzecz osoby fizycznej) z
pewnymi wyjątkami jest kraj, gdzie
usługodawca posiada siedzibę lub
też stałe miejsce zamieszkania.
Oznacza to w praktyce, że nieza-
leżnie od tego, czy transport jest
świadczony wyłącznie na tery-
torium Polski czy też, mówiąc
nomenklaturą dotychczasową,
jest to tzw. transport wewnątrzw-
spólnotowy lub międzynarodowy,
to o ile będzie świadczony na rzecz
zagranicznego podatnika, nie

będzie podlegał opodatkowaniu
VAT w Polsce - jeśli nabywca oczy-
wiście nie ma w Polsce stałego miej-
sca, dla którego ta usługa byłaby
świadczona. W zakresie dokumen-
towania wystawiona faktura VAT
nie będzie zatem zawierała faktury
z polskim podatkiem VAT. Inaczej
sprawa wygląda w przypadku
wykonywania transportu pomię-
dzy krajami Unii. Dla wyłączenia z
opodatkowania krajowym, polskim
podatkiem VAT nie będzie konieczne
wykazywanie zagranicznego numeru
identyfikacji podatkowej.

Transport krajowy

i zagraniczny

Z kolei w przypadku transportu
międzynarodowego nasz krajowy
przewoźnik będzie wystawiał fak-
turę VAT zagranicznemu kontra-
hentowi, ale - co istotne - nie będzie
musiał gromadzić dokumentów
uprawniających do stosowania
0-procentowej stawki VAT, gdyż

usługa będzie w całości opodatko-
wana przez nabywcę.
Inaczej sytuacja będzie wyglądała,
gdy polski przewoźnik wystawi fak-
turę VAT na polskiego podatnika
za transport międzynarodowy.
Zgodnie ze zmienionymi przepi-
sami, w takiej sytuacji nie tylko pol-
ski odcinek transportu będzie pod-
legał opodatkowaniu VAT w Polsce,
ale cała trasa transportu. Jeśli polski
usługodawca nie będzie miał w
swojej dokumentacji dokumentów
uprawniających do stosowania
preferencji, to będzie musiał nali-
czać VAT od całości usługi, zatem
nie tylko od odcinka krajowego,
lecz od całej trasy. Usługi w cało-
ści wykonywane z kolei poza Unią
Europejską (bez tranzytu przez
Polskę), jeśli będą świadczone dla
polskiego podatnika podatku VAT,
będą w całości opodatkowane w
Polsce VAT-em. Problematyczną
kwestią jest stawka VAT dla tego
rodzaju usług, a mianowicie, czy
0 proc., czy 22 proc., gdyż art. 88
ust.3, który definiuje transport mię-
dzynarodowy, nie został znoweli-
zowany. Istnieje duże ryzyko, że w
takiej sytuacji wykładnia pójdzie w
stronę 22 proc., a nie 0 proc.
Inaczej sprawa wygląda przy usłu-
gach świadczonych na rzecz kon-
sumentów (nie podatników). Jeśli
transport rozpocznie się i zakoń-
czy na terytorium dwóch różnych
państw członkowskich, to miejscem

opodatkowania będzie kraj, gdzie
transport towarów się rozpoczyna.
Należy również wskazać, że od
nowego roku, w sytuacji podatni-
ków kupujących usługi transportu
towarów od zagranicznych prze-
woźników, niezależnie od tego,
gdzie transport był wykonywany i
czy na fakturze podano tzw. euro-
NIP polskiego podatnika, to i tak
będzie zobowiązany do rozliczania
importu usługi. Jeżeli natomiast
transport był wykonywany w Polsce
lub był to tzw. transport wewnątrz-
wspólnotowy, to obecnie podlega
opodatkowaniu wg stawki 22 proc.
Co od usług transportu pasażerów,
to będą rozliczane na dotychczaso-
wych zasadach. Bez znaczenia na
czyją rzecz są one świadczone, bo
i tak są opodatkowane tam, gdzie
są wykonywane z uwzględnieniem
pokonanych odległości.

■ Michał Szczypiór

Fot. Marek Loos / Fotolia

Kto i kiedy

płaci VAT

N

OWE

ROZLICZENIA

USŁUG

TRANSPORTOWYCH

W

2010

R

.

Kolejny rok, kolejne zmiany w przepisach prawa podatkowego.
Tym razem ustawa o podatku od towarów i usług w zakresie
rozliczania usług transportowych została w znaczącym
zakresie znowelizowana. Wszystko za sprawą ustawy z 23
października 2009 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów
i usług (Dz. U Nr 195, poz. 1504), która wprowadziła nowe
odmienne zasady opodatkowania usług świadczonych przez
transportowców.

Zarządzanie

P

ODATKI

Miejscem opodatkowania usług świadczonych

dla podatników VAT jest kraj siedziby usługobiorcy.

Michał Szczypiór, doradca
podatkowy: „Miejscem opodat-

kowania usług świadczonych dla
podmiotów nie posiadających
statusu podatnika VAT (np. na
rzecz osoby fi zycznej), z pewnymi
wyjątkami, jest kraj, gdzie usłu-
godawca posiada siedzibę lub
też stałe miejsce zamieszkania”.

Truck&Business Polska

28