1

Okablowanie strukturalne małej firmy w praktyce

Dlaczego okablowanie strukturalne?

W dobie gwałtownego rozwoju informatyki i telekomunikacji pod koniec XX w. nikt już nie
neguje przydatności komputera w domu lub przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Często
nawet w małych firmach występują po trzy, cztery komputery. Pojawia się potrzeba dostępu do
Internetu dla więcej niż jednego komputera, a dyskietka przestaje być wystarczającym medium
do przenoszenia i zapisywania informacji. W tym momencie pojawia się myśl: "A może by tak
połączyć komputery ze sobą w sieć.

Korzyści wynikające z tego posunięcia są ogromne. Wymiana danych pomiędzy poszczególnymi
komputerami, udostępnianie drukarek, poczta elektroniczna to są narzędzia znacznie
poprawiające efektywność pracy. Koszt urządzeń aktywnych również nie jest już barierą nie do
pokonania dla małych firm, dla przykładu koszt pojedynczej karty sieciowej zaczyna się już na
poziomie 30-50 złotych, a małego koncentratora z 8 portami RJ45 to wydatek rzędu 550 złotych.

Obok komputerów w firmie, a właściwie przed nimi istnieją jeszcze telefony. Firma, choćby
najmniejsza, nie może poprawnie funkcjonować bez co najmniej jednej linii telefonicznej i
faksu. Powoli zaczynają upowszechniać się małe centralki abonenckie PABX (z ang. Private
Automatic Branch Exchange), które umożliwiają instalację kilku lub kilkunastu linii
wewnętrznych, dysponują możliwością dostępu bezpośrednio z zewnątrz do linii wewnętrznych
po wybraniu tonowo numeru wewnętrznego, dołączenia faksu, zainstalowania automatu
zgłoszeniowego z nagranym powitaniem firmy, a to wszystko przy wykorzystaniu tylko jednej
zwykłej zewnętrznej linii telefonicznej.

Sieć komputerową i telefoniczną łączy jeden wspólny element: kabel miedziany, a właściwie
para kabli miedzianych. W związku z tym naturalną konsekwencją upraszczania instalacji jest
integracja linii telefonicznych i sieci komputerowej w jedną całość, szczególnie że najczęściej
jedno stanowisko pracy wyposażone jest zarówno w telefon jak i komputer podłączony do sieci.
Nawet w małej firmie, w której znajduje się tylko 3-5 komputerów i w której istnieje tylko jedna
linia telefoniczna, warto pokusić się o instalację okablowania strukturalnego.

Projekt okablowania strukturalnego

Okablowanie strukturalne kojarzy się zwykle z potrzebną, ale bardzo drogą inwestycją. Wiele
mniej zamożnych firm rezygnuje z tego udogodnienia uważając, że jest ono ekonomicznie
nieuzasadnione. Postaram się udowodnić, że niekoniecznie okablowanie strukturalne musi być
bardzo drogie. Firma Molex Premise Networks oferuje elementy okablowania strukturalnego
idealne do zastosowania właśnie w takiej małej instalacji.

Załóżmy, że mała firma zamierza pokusić się o instalację okablowania strukturalnego w swoim
biurze. Zatrudnia ona około pięciu pracowników. Biuro składa się z trzech pokoi (sekretariat,
pokój prezesa, pomieszczenie biurowe), powierzchnia całkowita biura wynosi około 75 m

2

(rysunek 1). Wobec czego zgodnie z zaleceniami powinno się przewidzieć zainstalowanie od 7
do 10 punktów abonenckich (podwójne gniazdo typu RJ45) w sieci okablowania strukturalnego.

2

Założona instalacja okablowania strukturalnego zrealizowana zostanie w oparciu o elementy
nieekranowane UTP PowerCat firmy Molex Premise Networks spełniające wymagania co
najmniej kategorii 5 (na dzień dzisiejszy nie istnieje jeszcze zatwierdzona wyższa kategoria w
okablowaniu strukturalnym). Przy instalacji nie wymagającej specjalnej ochrony najczęściej
wykorzystuje się elementy nieekranowana, ze względu na ich cenę oraz łatwość poprawnego
wykonania.

W czasie planowania instalacji należy również zastanowić się nad zastosowaną sekwencją, czyli
sposobem rozszycia różnokolorowych przewodów kabla 4-parowego we wszystkich wtyczkach i
gniazdkach. Jest to konieczne ze względu na zapewnienie ciągłości połączeń odpowiednich par
drutów, a także ułatwia w przyszłości instalowanie nowych elementów. Planowaną sekwencją
rozszycia kabla jest sekwencja 568B (rysunek 2). Sekwencja ta zgodna jest z normą EIA/TIA

3

568A, EN 50173 oraz zaleceniami instalacyjnymi firmy Molex Premise Networks i zalecana jest
we wszystkich nowych instalacjach.

Całość instalacji okablowania strukturalnego w firmie zaprojektowana została zgodnie z
wymaganiami norm: amerykańskiej EIA/TIA 568A, międzynarodowej ISO 11801 i europejskiej
EN 50173. Aktualnie nie ma jeszcze polskiej normy dotyczącej okablowania strukturalnego,
która będzie tłumaczeniem normy europejskiej, wobec czego zmuszeni jesteśmy do korzystania
z norm zagranicznych. Przy instalacji należy przestrzegać również polskich norm elektrycznych
(uziemienie szafki) i budowlanych.

Po wstępnych ustaleniach dotyczących instalacji należy wybrać miejsce w którym znajdować się
będzie punkt rozdzielczy. Najlepiej gdy punkt taki znajduje się w środku planowanej sieci. W
przypadku omawianej firmy lokalizacja punktu dystrybucyjnego pokazana jest na rysunku 1.
Powinno się umiejscowienie szafki krosowej skonsultować z przyszłym użytkownikiem,
podobnie jak rozmieszczenie wszystkich gniazdek. Z punktu rozdzielczego rozchodzą się
wszystkie kable do poszczególnych gniazdek. W związku z tym okablowanie strukturalne ma
topologię gwiaździstą. Na bazie tej topologii fizycznej można zrealizować wszystkie
funkcjonujące obecnie topologie sieci komputerowych (gwiaździstą, pierścieniową, szynową).

Planowana sieć okablowania strukturalnego nie jest duża, w związku z tym idealnym
rozwiązaniem jest wykorzystanie szafki naściennej USN - 32 (rysunek 3). Umożliwia ona
zbudowanie pola krosowego zawierającego do 32 gniazd typu RJ45 z modułów Euromod M1
2xRJ45 (rysunek 4), ewentualne zakończenie kabla światłowodowego, a także zawiera półkę
przeznaczoną do zainstalowania sprzętu aktywnego (np. firmy Hewlett Packard przełącznik HP
ProCurve Switch 408).

4

Instalacja

Planowana sieć komputerowa w firmie będzie prowadzona pod tynkiem w karbowanych rurkach
plastikowych typu peschel. Przebieg tras kablowych pokazany jest na rysunku 1. Oczywiście do
prowadzenia kabli można wykorzystać również naścienne listwy kablowe, a w przypadku
istniejącej podłogi technicznej lub sufitu podwieszanego - koryta kablowe. Są to rozwiązania
estetyczne, ale znacznie zwiększające koszt instalacji. Sposób prowadzenia kabli zależy od
rodzaju pomieszczeń i istniejącej infrastruktury technicznej. Prowadzenie instalacji pod tynkiem
jest sposobem najtańszym, ale jednocześnie mało podatnym na późniejsze modyfikacje w
strukturze kablowej i ewentualne prace konserwacyjne. Stosując peschle należy pamiętać o
zostawianiu w nich dodatkowych "pilotów" (linek do wciągania kabli), które umożliwią później
ewentualną wymianę lub dołożenie dodatkowych kabli do istniejącej infrastruktury.

Pomiary

Po zainstalowaniu kabli, gniazdek, modułów Euromod M1 i szafki, czyli całej instalacji,
instalator przystępuje do sprawdzenia poprawności wykonanej sieci, czyli do pomierzenia jej
parametrów przy pomocy miernika dynamicznego (np. HP WireScope 155). Sprawdza on
ciągłość połączeń, ich długość, jakość oraz zgodność z normami telekomunikacyjnymi. Wyniki z
pomiarów dynamicznych sieci dołączone są później do dokumentacji powykonawczej sieci
okablowania strukturalnego. W przypadku gdy wszystkie pomiary wypadły pomyślnie, sieć
komputerowa gotowa jest do pracy. Można w niej zainstalować urządzenia aktywne, które mogą

5

pracować we wszystkich dostępnych aktualnie protokołach sieciowych, przeznaczonych dla sieci
lokalnych, od "zwykłego" Ethernetu 10Base-T do ATM 155 i Ethernetu 1000Base-T.

Sieć okablowania strukturalnego wykonana w technologii PowerCat zgodnie z zaleceniami
instalacyjnymi firmy Molex Premise Networks spełnia wymagania rozszerzonej kategorii 5, a
PowerCat PLUS jest przygotowany do przyszłej kategorii 6. Zapewnia to pełną funkcjonalność
sieci przez najbliższe 20 lat. Taką gwarancją firmową mogą być objęte instalacje wykonane w
technologii PowerCat.

Podsumowanie

Sieć okablowania strukturalnego ułatwia zarządzanie siecią komputerową w biurze, obniża koszt
zmiany aranżacji pomieszczeń, jest podatna na zmiany w konfiguracji oraz jest zupełnie
niezależna od zmian urządzeń aktywnych pracujących w sieci. Dokonując zmiany protokołu w
sieci komputerowej (np. z Token Ring na Ethernet 10Base-T) wymieniamy tylko urządzenia
aktywne, a okablowanie pozostaje niezmienione. Obniża to znacząco koszt modyfikacji sieci
komputerowej. Instalując okablowanie strukturalne unikamy również zbędnej plątaniny kabli,
która towarzyszy zwykle instalacjom opartym na kablu koncentrycznym.

Instalacja okablowania strukturalnego nie jest skomplikowana, pod warunkiem przestrzegania
przy jej wykonywaniu norm i zaleceń. Przykładowe zestawienie materiałowe wraz z
kosztorysem elementów, bez robocizny pokazane zostało w tabeli 1. Podane ceny są cenami
netto dla użytkownika końcowego z cennika firmy Molex Premise Networks z dnia 11.08.1999.
Jak widać nie jest to ogromny wydatek nawet dla małej firmy , a korzyści osiągane z takiego
rozwiązania teleinformatycznego są ogromne. Redukują one w sposób istotny współczynnik
TCO (z ang. Total Cost of Ownership), czyli całkowity koszt użytkowania instalacji
okablowania strukturalnego.

Dla firm, które wcześniej nie miały styczności z instalowaniem okablowania strukturalnego
polecamy kurs "Wprowadzenie do okablowania strukturalnego firmy Molex Premise Networks",
który można zakończyć egzaminem na pierwszy stopień autoryzacji, czyli Molex Premise
Networks Partner. Status ten upoważnia do zniżek przy zakupie elementów okablowania
strukturalnego u autoryzowanych dystrybutorów firmy Molex Premise Networks,udzielania
dwudziestoletniej gwarancji na elementy oraz korzystania ze wsparcia technicznego
ś

wiadczonego przez Dział Techniczny firmy Molex Premise Networks w Polsce. Więcej

informacji na temat firmy Molex Premise Networks oraz oferty okablowania strukturalnego
można znaleźć w sieci Internet pod adresem www.molexpn.com.pl.

Tabela 1. Wykaz elementów sieci okablowania strukturalnego

Lp.

Nazwa elementu

Kod elementu

Jednostka Ilość

Cena

jednostkowa

Cena

netto (*

1.

Uniwersalna szafka naścienna

USN-32

RAA-00072

szt

1

432,00 zł

432,00 zł

2.

Euromod M1 1xRJ45, Prosty,

568B, UTP, PowerCat, Biały

17.1B.011.A0042

szt

20

23,00 zł

460,00 zł

6

3.

Euromod M1 2xRJ45, Prosty,

568B, UTP, PowerCat, Czarny

17.1B.021.B1024

szt

10

44,90 zł

449,00 zł

4.

Pokrywa puszki UK 1G 2M

86x86x10mm, Biała

17-0111-02

szt

10

6,50 zł

65,00 zł

5.

Puszka podtynkowa UK 1G

32mm

42.D0052

szt

10

5,20 zł

52,00 zł

6.

Kabel UTP PowerCat PVC 4

pary

39-504-PS

karton

1

475,00 zł

475,00 zł

7.

Rurka peschel 29 mm

m

50

0,70 zł

35,00 zł

8.

Rurka peschel 40 mm

m

70

1,29 zł

90,30 zł

SUMA

2 058,30

zł

(* - Ceny pochodzą z cennika firmy Molex Premise Networks z dnia 15.08.1999