PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO
NA WYDZIALE LEKARSKIM I
ROK AKADEMICKI 2012/2013
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla II roku
1.
NAZWA PRZEDMIOTU
: „Podstawy genetyki klinicznej”
2.
NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej przedmiot
:
Katedra i Zakład Genetyki Medycznej
3 . Adres jednostki odpowiedzialnej za dydaktykę
:
Adres: ul. Grunwaldzka 55 paw.15 60-352 Poznań
Tel. /Fax: 618547345/ 618547348
Strona WWW: kgm.ump.edu.pl
E-mail : hanbar@poczta.onet.pl
4.
Kierownik jednostki
:
Prof. dr hab. med. Anna Latos-Bieleńska
5.
Osoba odpowiedzialna za dydaktykę na Wydziale Lekarskim I (koordynator
przedmiotu) :
Nazwisko: Dr n. med. Magdalena Badura-Stronka
Tel. kontaktowy: tel. (61) 854 73 45
Możliwość kontaktu (dni, godz., miejsce): wtorek 11-12, KiZGM
E-mail: bstronka@gmail.com
Osoba zastępująca: Dr n. roln. Anna Skorczyk
Kontakt: aniaskorczyk@poczta.onet.pl
6.
Miejsce przedmiotu w programie studiów
:
Rok: II
Semestr: III i IV
7.
Liczba godzin ogółem
: 40
liczba pkt.ECTS: 5
Jednostki uczestniczące w nauczaniu
przedmiotu
Semestr zimowy liczba godzin
W
Ć
Ćwiczenia
kategoria
S
Katedra i Zakład Genetyki Medycznej
8
8
A
24
Razem:
40
Jednostki uczestniczące w nauczaniu
przedmiotu
Semestr letni liczba godzin
W
Ć
Ćwiczenia
kategoria
S
Katedra i Zakład Genetyki Medycznej
_
8
A
24
Razem:
8 .
Cel nauczania przedmiotu
Genetyka człowieka ze szczególnym uwzględnieniem diagnostyki mutacji genowych i
chromosomowych odpowiedzialnych za choroby dziedziczne i nowotworowe.
Czynniki genetyczne w etiologii chorób wszystkich układów. Postępowanie
diagnostyczne. Poradnictwo genetyczne. Metody molekularne-stosowanie i interpretacja
wyników.
Efekt kształcenia – umiejętności i kompetencje:
Rozumienia mechanizmów dziedziczenia, etiologii i symptomatologii; rozumienia
zasad postępowania lekarskiego w: chromosomopatii, zaburzeniach rozwoju cielesno-
płciowego,
chorobach
jednogenowych
i
chorobach
uwarunkowanych
wieloczynnikowo; określania wskazań do poradnictwa genetycznego, badań
cytogenetycznych i molekularnych oraz diagnostyki prenatalnej; pobierania materiału
biologicznego do badań genetycznych oraz interpretacji uzyskanych wyników
9. SYLABUS
10.Tematyka poszczególnych wykładów, ćwiczeń i seminariów
Wykłady - Semestr zimowy
Tematyka wykładów
Imię i nazwisko osoby
prowadzącej zajęcia
Wykład 1.
Genetyka kliniczna – krotka historia, wielka
przyszłość
prof. Anna Latos-
Bieleńska
Wykład 2.
Determinacja płci u człowieka i jej
zaburzenia
prof. Maciej
Krawczyński
Wykład 3.
Problemy psychologiczne i etyczne w
genetyce człowieka
prof. Anna Latos-
Bieleńska
Wykład 4.
Klasyfikacja i przykłady wad wrodzonych
dr n. med. Marzena
Wiśniewska
Ćwiczenia - Semestr zimowy i letni
Tematyka ćwiczeń
Osoba odpowiedzialna
Ćwiczenie 1.
Ćwiczenia z cytogenetyki. Interpretacja
wyników.
dr n.roln. Anna
Skorczyk
Ćwiczenie 2.
Ćwiczenia z genetyki molekularnej.
Interpretacja wyników
mgr inż. Joanna
Walczak-Sztulpa
Seminaria - Semestr zimowy
Tematyka seminariów
Imię i nazwisko osoby
prowadzącej zajęcia
Seminarium 1.
Znaczenie genetyki w medycynie.
Podstawowe pojęcia genetyczne. Rodzaje
chorób genetycznie uwarunkowanych.
prof. dr hab. n med.
Anna Latos-
Bieleńska
Seminarium 2.
Budowa i funkcja genomu ludzkiego -
praktyczne znaczenie jego poznania.
mgr inż. Katarzyna
Wicher
Seminarium 3.
Typy mutacji. Mutacje germinalne i
somatyczne i ich znaczenie kliniczne.
Polimorfizmy.
mgr inż. Katarzyna
Wicher
Seminarium 4.
Genom mitochondrialny i choroby
mitochondrialne.
dr n. biol. Anna
Wawrocka
Seminarium 5.
Podstawy dysmorfologii. Cechy
dysmorficzne.
dr n.med. Marzena
Wiśniewska
Seminarium 6.
Chromatyna. Prawidłowe chromosomy
człowieka. Rodzaje aberracji
chromosomowych i ich kliniczne skutki.
prof. dr hab. med.
Maciej
Krawczyński
Seminarium 7.
Dziedziczenie mendlowskie. Typy
dziedziczenia jednogenowego u człowieka
fizjologia i patologia. Analiza rodowodów.
dr n.med. Marzena
Wiśniewska
Seminarium 8.
Przykłady chorób jednogenowych
dr n.med. Marzena
Wiśniewska
Seminarium 9.
Algorytm diagnostyki cytogenetycznej.
Techniki badania kariotypu.
mgr inż. Łukasz
Kuszel
Seminarium 10.
Algorytm diagnostyki molekularnej.
Techniki molekularne.
dr n. biol. Anna
Wawrocka
Seminarium 11.
Dziedziczenie wieloczynnikowe.
dr n.med.
Magdalena Badura-
Stronka
11.
Organizacja zajęć:
Aktualny podział grupy studenckiej na stronie internetowej jednostki :
www.kgm.ump.edu.pl
REGULAMIN ZAJĘĆ:
Zajęcia z podstaw genetyki klinicznej obejmują 4 wykłady (tematyka podana
powyżej) oraz 8 dni obowiązkowych zajęć seminaryjno-ćwiczeniowych raz w
tygodniu po 4 godziny dla każdej z grup (tematyka podana powyżej). W trakcie
zajęć grupa studencka jest podzielona na podgrupy podczas zajęć ćwiczeniowych.
Możliwa jest jedna usprawiedliwiona nieobecność. W przypadku 2 nieobecności,
konieczne jest ich odrobienie z inną grupą ćwiczeniową, ale możliwe jest
przystąpienie do kolokwium zaliczeniowego z własną grupą.
W razie więcej niż dwóch nieobecności, student nie może przystępować do
kolokwium zaliczeniowego z własną grupą, a może to zrobić z inną grupą dopiero po
odrobieniu zaległości. W przypadku niemożności odrobienia zajęć z inną grupą
ćwiczeniową, można zdać zaległe kolokwium u asystenta prowadzącego dany temat.
Dwa spóźnienia traktowane są jak jedna nieobecność (konsekwencje j.w.).
Odrobienie zajęć z inną grupą studencką jest możliwe jedynie w wyjątkowych,
uzasadnionych przypadkach i wyłącznie po uprzednim uzgodnieniu terminu.
PROGRAM ZAJĘĆ
:
Poznanie aktualnego stanu wiedzy w zakresie podstaw genetyki klinicznej. Udział
czynników genetycznych w patologii człowieka. Rodzaje chorób genetycznie
uwarunkowanych. Genom człowieka. Strategia postępowania diagnostycznego w
chorobach genetycznie uwarunkowanych. Najnowsze techniki badawcze stosowane
w cytogenetyce i w genetyce molekularnej, praktyczne ich wykorzystanie oraz
interpretacja wyników.
PROGRAM NAUCZANIA
Wymagania wstępne: podstawowe wiadomości z biologii człowieka, budowy genomu,
organizacji komórki; znajomość rozwoju embrionalnego człowieka, budowa ciała
ludzkiego;
Przygotowanie do zajęć: powtórzenie podstawowych wiadomości dotyczących
genetyki człowieka: budowa genomu, chromosomów, sposobów dziedziczenia;.
Wymagania końcowe: znajomość budowy genomu człowieka, chromosomów i
podstawowych aberracji chromosomowych; znajomość technik diagnostycznych
stosowanych w genetyce klinicznej; interpretacja wyników badań genetycznych;
poznanie podstawowych terminów dysmorfologicznych i umiejętność opisania
pacjenta z cechami dysmorfii; znajomość podstawowych chorób jednogenowych i
wieloczynnikowych; analiza rodowodów i sposobów dziedziczenia;
12
.
Kryteria zaliczenia przedmiotu: zaliczenie, egzamin teoretyczny i praktyczny
Zaliczenie – kryterium zaliczenia
Kolokwium zaliczeniowe obejmuje materiał z seminariów i ćwiczeń i odbywa się w
formie pisemnej w ostatnim dniu zajęć lub w terminie uzgodnionym przez grupę.
Jego wyniki (bez ocen, a jedynie w formie zaliczenia) ogłaszane są najpóźniej po
tygodniu.
W razie nie zaliczenia pisemnego kolokwium zaliczeniowego, kolokwium
poprawkowe odbywa się w formie ustnej u jednego z asystentów prowadzących
zajęcia.
Zaliczenie przedmiotu następuje po odrobieniu wszelkich zaległości i nieobecności.
13. Literatura:
Zalecana literatura:
1. Konspekty na stronie internetowej KiZGM z zajęć obowiązkowych :
2. Bradley JR, Johnson DR, Pober BR: Genetyka medyczna. Wyd. I,
Wydawnictwo Lekarskie PZWL , Warszawa 2009 – podstawowy
podręcznik
Literatura uzupełniająca:
1. Friedman JM I wsp.: Genetyka (red. wyd. pol. J. Limon),
Urban & Partner, Wrocław 2000
2. Connor JM, Ferguson-Smith MA: Podstawy genetyki
medycznej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1998
3. Korf BR: Genetyka człowieka. Rozwiązywanie problemów
medycznych. Wyd.Naukowe PWN, Warszawa 2003
4. Bal J.: Biologia molekularna w medycynie. Elementy genetyki
klinicznej. Wyd. II, Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 2006
5. Jorze L.B. i wsp.: Genetyka medyczna. Wyd. I polskie, Czelej,
Lublin 2004
6. Passarge E.: Genetyka. Ilustrowany przewodnik. Wyd. I
polskie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL ,Warszawa 2001
14. Studenckie koło naukowe
Opiekun koła: lek. med. Karolina Matuszewska
Tematyka: Genetyka kliniczna.
Miejsce spotkań: Sala seminaryjna Katedry i Zakładu Genetyki Medycznej
UM; ul. Grunwaldzka 55, pawilon 15
15. Podpis osoby odpowiedzialnej za nauczanie przedmiotu lub koordynatora
16. Podpisy osób współodpowiedzialnych za nauczanie przedmiotu ( w przypadku
przedmiotów koordynowanych)