I.

Pomiary i obliczenia

Tabela 1. Pomiary

Napięcie sieci U=230V, f=50Hz C

N

=375 obr./kWh

Napięcie sterujące w

torze prądowym

U

p

[V]

Prąd obciążenia

I [A]

Moc pobierana przez

odbiornik

P [W]

Czas N=10 obrotów

t

r

[s]

24

1,05

210

454,75

36

1,56

305

312,70

48

2,02

390

245,12

60

2,45

465

205,23

Korzystam z następujących wzorów:

%

100

×

−

=

r

r

N

l

t

t

t

δ

[ ]

kWh

obr

W

P

obr

t

N

/

.

375

1000

3600

.

10

×

×

×

=

%

59

,

0

45

,

206

60

%

42

,

0

15

,

246

48

%

66

,

0

75

,

314

36

%

53

,

0

%

100

75

,

454

75

,

454

14

,

457

14

,

457

78750000

36000000

375

210

1000

3600

10

24

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

×

−

=

=

=

×

×

×

=

=

l

N

p

l

N

p

l

N

p

l

N

p

t

U

Dla

t

V

U

Dla

t

V

U

Dla

t

V

U

Dla

δ

δ

δ

δ

Lp. I [A] δ

L

[%]

1

1,05

0,53

2

1,56

0,66

3

2,02

0,42

4

2,45

0,59

Budowa i zasada działania licznika jednofazowego:

Głównym zespołem licznika są: elektromagnes napięciowy, elektromagnes

prądowy, wirnik, magnes stały i liczydło. Elektromagnesy mają rdzenie ferromagnetyczne
wykonane z blach transformatorowych. Cewka elektromagnesu napięciowego ma dużą liczbę
zwojów cienkiego drutu miedzianego. Cewka prądowa jest uzwojona grubym drutem o małej
liczbie zwojów w dwóch sekcjach połączonych szeregowo. Wirnikiem jest tarcza aluminiowa
osadzona na ułożyskowanej osi połączonej przekładnią zębatą z liczydłem. W „klasycznych”
licznikach jest stosowane liczydło bębnowe o sześciu lub siedmiu bębnach cyfrowych. W
nowszych rozwiązaniach spotyka się liczydła cyfrowe.
Pod wpływem sinusoidalnego napięcia i prądu doprowadzonych do odpowiednich
cewek licznika powstają przemienne strumienie magnetyczne przenikające tarczę aluminiową
w kilku miejscach. Strumienie magnetyczne, napięciowe i prądowe, indukują w tarczy prądy
wirowe. Współdziałanie indukowanych prądów wirowych ze strumieniami magnetycznymi
przesuniętymi względem siebie w przestrzeni i w fazie powoduje powstanie momentu
napędowego wprawiającego wirnik w ruch obrotowy. Gdy tarcza się obraca, licznik także.

Rysunek 1. Uproszczona budowa licznika jednofazowego

II.

Wnioski
Wraz ze wzrostem napięcia wzrasta prąd obciążenia, jak i moc odbiornika, natomiast
maleje czas obrotów licznika. Obliczone błędy pokazują, że ćwiczenie zostało dobrze
wykonane.
Wykres przedstawia sinusoidalną zależność prądu, co również może świadczyć o
poprawności przeprowadzonego ćwiczenia.