B
UDOWA
KONTA
KSIĘGOWEGO
I
JEGO
FUNKCJONOWANIE
.
1. Konto - urządzenie księgowe służące do bieżącego, ciągłego i systematycznego
ujmowania operacji gospodarczych.
2.
Konto księgowe to rachunek dynamiczny aktywów i pasywów, inaczej rachunek
zmian majątku i źródeł jego pochodzenia.
3. Konto ukazuje powiązanie rachunku statycznego (bilansu) z rachunkiem
dynamicznym (z kontami).
4. Układy graficzne konta:
a) konto jednostronne (inaczej: jednostronicowe, drabinkowe, pagina
jednostronna tabela),
b)
konto dwustronne (inaczej: dwustronicowe, folio, dwustronna tabela).
5. Elementy konta księgowego:
a) nazwa konta - określa przedmiot ewidencji,
b) symbol cyfrowy - wynika z umiejscowienia konta w wykazie kont,
c) dwie strony - lewa „Debet" (Dt) lub „Winien" (Wn)
- prawa „Credit" (Ct) lub „Ma" (Ma).
6. Elementy informacyjne występujące podczas zapisywania operacji gospodarczych
na kontach:
a) data zapisu,
b) symbol i numer dowodu będącego podstawą zapisu,
c) treść operacji gospodarczej,
d) wartość operacji.
7.
Dokonanie zapisu po lewej stronie konta określa się jako:
a) zapisanie po stronie Wn konta,
b) zapisanie po stronie Dt konta,
c) debetowanie konta,
d) obciążenie konta.
e) zapisanie w ciężar konta.
8. Dokonanie zapisu po prawej strome konta określa się jako:
a) zapisanie po stronie Ma konta,
b) zapisanie po stronie Ct konta,
c)
kredytowanie konta,
d) uznanie konta.
e) zapisanie na dobro konta.
9. Konto teowe (od kształtu litery T) - uproszczony schemat konta dwustronnego
przystosowany do celów dydaktycznych.
10. Wyjaśnienie pojęć:
a) saldo początkowe (skrót Sp) - stan danego składnika aktywów lub
pasywów na początek okresu sprawozdawczego,
b) obrót konta - suma kwot zapisanych po jednej ze stron konta, zgodnie
ze stronami konta, wyróżniamy obrót debetowy i obrót kredytowy,
c) saldo końcowe (skrót Sk) - stan składnika na koniec okresu - jest to
różnica między obrotami stron konta, przybiera nazwę tej strony po
której obrót jest większy, zapisywane jest po stronie mniejszych obrotów
w celu zrównoważenia stron konta.
11.Funkcjonowanie kont bilansowych :
a) kont aktywnych, których przedmiotem ewidencji jest składnik majątku
(aktywów),
b)
kont pasywnych, których przedmiotem ewidencji jest składnik kapitału
(pasywów).
Dt
Konto aktywów
Ct
Dt
Konto pasywów
Ct
Saldo początkowe Zmniejszenie stanu
Zmniejszenie stanu Saldo
początkowe
(z bilansu otwarcia)
aktywów
pasywów
(z bilansu
otwarcia)
Sp
--
--
Sp
Zwiększenie stanu
Zwiększenie
stanu
Aktywów
pasywów
+
+
Obrót debetowy Obrót kredytowy
Obrót debetowy Obrót
kredytowy
Saldo końcowe
Saldo końcowe
debetowe
kredytowe
(do bilansu zamknięcia)
(do bilansu zamknięcia)
Sk
Sk
Suma kontrolna Suma kontrolna
Suma kontrolna Suma
kontrolna
iw
=
=
12.Zadania kont bilansowych charakteryzujących majątek i kapitały jednostki:
a) ujęcie stanów początkowych aktywów i pasywów z bilansu
początkowego,
b) ewidencja zmian w stanach aktywów i pasywów w wyniku zaistniałych
operacji gospodarczych,
c) ustalenie stanów końcowych majątku i źródeł jego pochodzenia w celu
wykazania ich w bilansie końcowym.
13.Podstawowa zasada księgowania (ewidencjonowania) operacji gospodarczych na
kontach to zasada podwójnego zapisu, która polega na tym, że każda operacja
jest zapisywana:
a) na dwóch kontach (podczas zapisu prostego),
b) po przeciwnych stronach tych kont (zgodnie z zasadą przeciwwagi),
c) w tej samej wartości (zgodnie z zasadą równowagi).
14.Zasada podwójnego zapisu wynika z interpretacji operacji gospodarczych oraz z
zasad funkcjonowania kont bilansowych i jest przedłużeniem bilansowej metody
ujmowania majątku. Stąd wynikają następujące równości:
a) Σ Sp debetowych wszystkich kont = Σ Sp kredytowych wszystkich kont,
b) Σ obrotów debetowych wszystkich kont = Σ obrotów kredytowych
wszystkich kont,
c) Σ Sk debetowych wszystkich kont = Σ Sk kredytowych wszystkich kont.
Powyższe równości wykazywane są w zestawieniu obrotów i sald.
Konta, na których zapisuje się operacje zgodnie z zasadą podwójnego
księgowania nazywa się kontami syntetycznymi.
16.Kontami korespondującymi lub przeciwstawnymi nazywa się konta uczestniczące
w podwójnym zapisie danej operacji gospodarczej.
17.Cykl ewidencji księgowej:
a) sporządzenie bilansu początkowego zwanego inaczej bilansem otwarcia
(w jednostce która kontynuuje działalność bilans początkowy to bilans
końcowy poprzedniego okresu sprawozdawczego),
b) otwarcie kont:
-
wpisanie nazw i symboli cyfrowych,
-
przeniesienie stanów początkowych z bilansu (jeżeli dany
składnik nie występował w bilansie, konto otwieramy pierwszą
operacją dotyczącą danej pozycji),
c) ewidencja operacji gospodarczych na kontach zgodnie z zasadą
podwójnego zapisu (podstawą księgowań są dowody księgowe, po
wcześniejszym ich zadekretowaniu),
d) sporządzenie zestawienia obrotów i sald (zwanego inaczej bilansem
próbnym lub obrotówką) celach kontrolnych, informacyjnych i
sprawozdawczych,
-
ustalenie obrotów debetowych i kredytowych na wszystkich
kontach,
-
wpisanie nazw kont do zestawienia,
-
wpisanie obrotów do odpowiednich kolumn zestawienia,
-
zbilansowanie obrotów debetowych i kredytowych wszystkich
kont przez ich zsumowanie i uzgodnienie,
-
obliczenie sald poszczególnych kont i wpisanie ich do
odpowiednich kolumn zestawienia,
-
zbilansowanie sald debetowych i kredytowych wszystkich kont
przez ich zsumowanie i uzgodnienie,
e) sporządzenie bilansu końcowego na koniec okresu sprawozdawczego
na podstawie bilansu próbnego,
f) zamknięcie kont:
-
wpisanie sald końcowych,
-
uzgodnienie sum kontrolnych.
Zestawienie obrotów i sald sporządza się na koniec każdego miesiąca (art. 18
ust. 1 Ustawy o rachunkowości). Pełna - rozwinięta - forma zestawienia obejmuje:
nazwy i symbole kont, salda początkowe z bilansu otwarcia, obroty debetowe i
kredytowe bieżącego miesiąca, obroty debetowe i kredytowe narastająco od
początku roku, salda końcowe. Uproszczona forma zestawienia stosowana do celów
dydaktycznych obejmuje: nazwy i symbole kont, obroty debetowe i kredytowe kont
łącznie z saldem początkowym, salda końcowe.