J.R.R. Tolkien
Legenda o Przebudzeniu Quendich
(Cuivienyarna)
Tłum. Marek Gołębiowski
mailto:marekmg@friko.onet.pl
PoniŜszy tekst podlega swobodnemu rozpowszechnianiu, spełniając kryteria wymienione w art. 29 § 1 ustawy o
prawie autorskim i własności intelektualnej z 4 II 1994. Publikacja nie narusza niczyich praw autorskich. W
trakcie dokonywania tłumaczenia nie zostały skrzywdzone Ŝadne elfy ;)
W czasie, kiedy ich ciała powstawały z prochów Ardy, Quendi
1
spali w łonie
ziemi, pod murawą, a zbudzili się dopiero, gdy byli w pełni rozwinięci. Ale
Pierwsze Elfy (zwane równieŜ Niezrodzonymi i Poczętymi z Eru) nie obudziły się
wszystkie razem. Eru rozporządził tak, by kaŜdy z nich leŜał obok przeznaczonego
sobie współmałŜonka. Lecz trzy Elfy zbudziły się pierwsze ze wszystkich i były
One męŜczyznami, gdyŜ są oni silniejsi, oraz mniej boją się odwiedzać dziwne
miejsca, i są ich bardziej ciekawi. Tych trzech ojców Elfów nazywa się w
staroŜytnych opowieściach Imin, Tata i Enel. Przebudzili się oni w tej kolejności, w
małych odstępach czasu i od nich, jak powiadają Eldarowie, pochodzą słowa
oznaczające jeden, dwa, i trzy - najstarsze ze wszystkich cyfr.
2
Imin, Tata i Enel przebudzili się przed swoimi małŜonkami i pierwszą rzeczą jaką
zobaczyli były gwiazdy, albowiem obudzili się oni w półmroku przed brzaskiem. A
następną rzeczą, jaką ujrzeli, były ich Ŝony śpiące na trawie u ich boków. Wtedy
tak zachwycili się ich pięknem, Ŝe obudziło się w nich pragnienie mówienia, i
zaczęli wymyślać słowa, których mogliby uŜywać w mowie, i śpiewie. I byli tak
niecierpliwi, Ŝe nie mogąc czekać dłuŜej obudzili swe małŜonki. W ten sposób,
mówią Eldarowie, pierwszą rzeczą, jaką zobaczyła kaŜda z kobiet, był jej
małŜonek, i jej miłość do niego była jej pierwszą miłością, a miłość i podziw dla
cudów Ardy przyszły później.
Kiedy juŜ spędzili ze sobą trochę czasu i stworzyli wiele słów, Imin i Iminye, Tata i
Tatie oraz Enel i Enelye wędrowali razem, i opuścili zieloną dolinę w której
obudzili się do Ŝycia, i wkrótce dotarli do większej doliny, gdzie znaleźli sześć par
ś
piących Quendich, i znowu gwiazdy jasno świeciły przed brzaskiem, a męŜczyzni
właśnie się budzili.
Wtedy Imin rzekł, Ŝe ze względu na to, iŜ jest najstarszy z nich, ma prawo
pierwszeństwa wyboru. I powiedział: "Wybieram tych dwanaścioro na mych
towarzyszy". Wtedy męŜczyźni obudzili swe małŜonki. Kiedy grupa
osiemnaściorga Elfów spędziła ze sobą trochę czasu i nauczyli się Oni wielu słów, i
stworzyli jeszcze więcej, razem podąŜyli dalej, i niebawem znaleźli dziewięć par
Quendich w jeszcze głębszej i szerszej kotlinie, gdzie męŜczyźni właśnie obudzili
się w świetle gwiazd.
Wtedy Tata rzekł, Ŝe ma prawo wybierania jako drugi, i powiedział: "Wybieram
tych osiemnaścioro na mych towarzyszy." I znowu męŜczyźni obudzili swe Ŝony, i
Ŝ
yli Oni, i rozmawiali razem, i stworzyli duŜo nowych dźwięków i dłuŜszych słów.
Wtedy cała trzydziestka szóstka ponownie ruszyła w nieznane, i wędrowała, dopóki
nie doszła do brzozowego gaju rosnącego nad brzegiem strumyka. Tam znaleźli oni
dwanaście par Quendich. MęŜczyźni właśnie wstawali i patrzyli na gwiazdy
poprzez korony brzóz.
Wtedy Enel rzekł, iŜ będzie wybierał jako trzeci i powiedział: "Wybieram tych
dwadzieścia czworo na mych towarzyszy". I znów męŜczyźni obudzili swe Ŝony, i
przez wiele dni sześćdziesięcioro Elfów mieszkało nad strumieniem, a wkrótce
zaczęło układać wiersze i piosenki do melodii wody.
W końcu znów wyruszyli razem. A Imin spostrzegł, ze za kaŜdym razem
znajdowali więcej Quendich niŜ poprzednio i pomyślał: "Mam tylko dwanaścioro
towarzyszy (chociaŜ jestem najstarszy). Następnym razem ponownie dokonam
wyboru." I wkrótce dotarli oni do pachnącego lasu sosnowego, rosnącego na
zboczu wzgórza, i znaleźli tam osiemnaście par, śpiących jeszcze, Quendich. Była
noc, a niebo przysłonięte było chmurami. Ale przed świtem zadął wiatr i obudził
męŜczyzn. A kiedy wstali i ujrzeli gwiazdy, zdumieli się, bo wiatr przewiał
chmury, i gwiazdy błyszczały na niebie od Wschodu do Zachodu. I przez długi
czas osiemnastu napotkanych Quendich nie zwracało uwagi na przybyszów, ale
patrzyło na światła Menelu. A kiedy wreszcie zwrócili Oni swe oczy z powrotem
ku ziemi, spostrzegli swe Ŝony. Wtedy zbudzili je, by spojrzały na gwiazdy,
krzycząc do nich elen, elen! I tak gwiazdy dostały swe imię.
Wtedy Imin rzekł: "Tym razem nie będę jeszcze wybierał" i Tata wybrał owych
trzydziestu sześciu na swych towarzyszy. I byli oni wysocy i ciemnowłosi, i tak
silni jak sosny. Od nich pochodziła później większość Noldorów.
Dziewięćdziesięciu sześciu Quendich rozmawiało teraz razem, a ci którzy się
ostatni obudzili, wynaleźli wiele nowych i pięknych słów, i wiele przemyślnych
form mowy. I weselili się, i tańczyli na wzgórzu, aŜ zapragnęli znaleźć więcej
towarzyszy. Wtedy wszyscy Oni ponownie wyruszyli, wędrując do chwili, w której
dotarli w półmroku do ciemnego o tej porze jeziora. Na jego wschodnim brzegu
stała wielka skała, z której spływał wodospad. Na jego pianie połyskiwały
gwiazdy. Pod wodospadem kąpali się męŜczyźni, obudziwszy juŜ swe wybranki.
Było ich dwadzieścia cztery pary, lecz nie utworzyli jeszcze mowy, lecz śpiewali
pięknie, a Ich glosy odbijały się od skał mieszając z hukiem wody.
Imin znów wstrzymał się, myśląc: "Następnym razem znajdziemy większą grupę".
A Enel rzekł: "Wybieram tych czterdziestu ośmiu na mych towarzyszy". I sto
czterdziestu czterech Quendich Ŝyło razem nad jeziorem, aŜ upodobnili się do
siebie w myśli i słowie, i byli zadowoleni z tego.
Po jakimś czasie Imin powiedział: "Czas juŜ byśmy wyruszyli w poszukiwaniu
nowych towarzyszy." Ale większość Elfów była juŜ zadowolona. Tak wiec Imin i
Iminye, wraz z dwanaściorgiem towarzyszy wyruszyli na długą wędrówkę, idąc za
dnia i w mroku przez krainę otaczającą jezioro, w której przebudzili się wszyscy
Quendi, z którego to powodu nazywa się ono Cuivienen. Ale nigdy nie znaleźli Oni
więcej towarzyszy, gdyŜ opowieść o Pierwszych Elfach dobiegła juŜ do swego
końca.
I tak Quendi zawsze liczyli dwunastkami, a 144 długo było ich największą liczbą,
tak, Ŝe w Ŝadnym z Ich późniejszych języków nie było słowa oznaczającego
większą liczbę. I tak teŜ stało się, Ŝe "Towarzysze Imina", albo Najstarsza
Kompania (od których wywodzą się Vanyarowie) liczyła w sumie tylko
czternastu?, będąc najmniejsza grupą. A "Towarzysze Taty" (z których wywodzą
się Noldorowie) liczyli w sumie pięćdziesięciu sześciu. Natomiast "Towarzysze
Enela", mimo iŜ byli Najmłodszą Kompanią, liczyli najwięcej. Od nich wywodzą
się Teleri (lub Lindarowie), a na początku było Ich w sumie siedemdziesięciu
czterech.
Quendi kochali wszystkie części Ardy, które ujrzeli, a zielone rośliny oraz letnie
słońce napawały Ich radością. Jednak zawsze najbardziej wzruszały Ich Gwiazdy, a
kiedy panował mrok, a pogoda była ładna, wtedy cieszyli się najbardziej.
Albowiem o tej porze, wiosną, obudzili się Oni do Ŝycia na Ardzie. Ale
Lindarowie, najbardziej z wszystkich Quendich, od początku kochali wodę i
ś
piewali zanim nauczyli się mówić.
1
Do Quendich odnoszę się w formie męskiej, albowiem Quendi oznacza w Quenyi
mówiący. - przyp. tłum.
2
Eldarińskie słowa o których mowa to Min, Atta (czy Tata), Nel. W rzeczywistości
było zapewne na odwrót. Tych troje nie miało imion dopóki nie rozwinęli języka i
nadano im je (bądź sami je przyjęli) po wynalezieniu cyfr (lub przynajmniej
pierwszych dwunastu). - przyp. autora.