Metodyka WF studia I stopnia wyklad 22

prof. nadzw. dr hab. Tomasz Frołowicz

METODYKA

WYCHOWANIA FIZYCZNEGO

Studia I stopnia,

Wykład 22

„Wychowanie jest to sztuka, której nikt dotąd nie umie,

jest to kurs, który jakaś dobra głowa dopiero ma ułożyć.”

Jędrzej Śniadecki

OCENIANIE UCZNIA Z WF:

–

specyfika oceny z WF

– przedmiotowy system oceniania z WF

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

– przedmiotowy system oceniania z WF

§ 2
1. Ocenianiu podlegają:

1) osiągnięcia edukacyjne ucznia;

2) zachowanie ucznia.

2. Ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia polega na

rozpoznawaniu przez nauczycieli poziomu i postępów w opanowaniu
przez ucznia wiadomości I umiejętności w stosunku do wymagań
edukacyjnych wynikających z podstawy programowej, określonej w

PODSTAWY PRAWNE

OCENIANIA UCZNIA W SZKOLE

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

edukacyjnych wynikających z podstawy programowej, określonej w
odrębnych przepisach, i realizowanych w szkole programów nauczania,
uwzględniających tę podstawę.

3. Ocenianie zachowania ucznia polega na rozpoznawaniu przez

wychowawcę klasy, nauczycieli oraz uczniów danej klasy stopnia
respektowania przez ucznia zasad współżycia społecznego i norm
etycznych.

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

§ 7
Przy ustalaniu

oceny z wychowania fizycznego

techniki, plastyki i muzyki

należy w szczególności

brać pod uwagę wysiłek

wkładany przez ucznia

w wywiązywanie się z obowiązków wynikających

PODSTAWY PRAWNE

OCENIANIA UCZNIA W SZKOLE

w wywiązywanie się z obowiązków wynikających
ze specyfiki tych zajęć.

Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie warunków i sposobu

oceniania, klasyfikowania i promowania… przedmiotem oceny
z wychowania fizycznego może być:

1) wysiłek wkładany przez ucznia w wywiązywanie się

z obowiązków wynikających ze specyfiki WF
(np. udział w zajęciach lekcyjnych i pozalekcyjnych, aktywność

PODSTAWY PRAWNE

OCENIANIA UCZNIA W SZKOLE

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

w czasie zajęć),

(np. umiejętności niezbędne do udziału w grze w siatkówkę,

umiejętność przeprowadzenie rozgrzewki, wiadomości potrzebne
do zorganizowania klasowego turnieju w piłkę nożną).

1) a także:

postęp umiejętności wynikających z wymagań programowych,

postęp wiadomości wynikających z wymagań programowych,

poziom umiejętności wynikających z wymagań programowych,

poziom wiadomości wynikających z wymagań programowych,

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

0,6

0,8

1,2

(

)

CZY MOśNA FORMUŁOWAĆ OCENĘ

SZKOLNĄ NA PODSTAWIE WYNIKÓW

TESTÓW MOTORYCZNYCH?

Indywidualne różnice w odpowiedzi na trening trwający 20 tygodni,

któremu poddano 47 młodych mężczyzn

(wg C. Bouchard i wsp., cyt. za W. Osińskim)

0,2

0,4

(

)

Przedmiotem oceny z WF mogą być umiejętności i wiadomości

związane z samooceną sprawności fizycznej.

Statut szkoły

Wewnątrzszkolny system oceniania

(WSO)

Program nauczania:

PODSTAWY PRAWNE

OCENIANIA UCZNIA W SZKOLE

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

Przedmiotowy system oceniania

(PSO)

Rozporządzenie w sprawie warunków

i sposobu oceniania… – przedmiot oceny z WF:

1) wysiłek wkładany przez uczniów w wywiązywanie się

z obowiązków wynikających ze specyfiki WF,

poziom i postęp umiejętności wynikających z wymagań programowych,

poziom i postęp wiadomości wynikających z wymagań programowych.

Program nauczania:
osiągnięcia uczniów,
propozycje metod ich oceny.

Ocenianie z WF nie jest wymierzaniem

sprawiedliwości. Ocenianie służy wspieraniu
rozwoju ucznia.

Jeśli nauczyciel formułuje ocenę w odczuciu ucznia niską,

np. 3+, to jest to zasadne tylko wówczas, gdy uczeń ma
większe możliwości i ich dotychczas nie wykorzystał. Taka

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

KTO ZASŁUGUJE NA NAJWYśSZE OCENY Z WF?

ocena pełni funkcję motywacyjną tylko, gdy może
zmobilizować ucznia do większej aktywności.

Ocena w odczuciu ucznia niska nie ma uzasadnienia, gdy

uczeń zrobił i osiągnął wszystko, co na jego etapie
indywidualnego rozwoju było osiągalne. W takiej sytuacji
nauczyciel powinien sformułować ocenę wysoką (na miarę
aspiracji ucznia).

Jaka jest różnica między ocenianiem przez nauczyciela w szkole

a formułowaniem werdyktu przez sędziego w procesie?

Od czego zależy odnotowany postęp lub osiągnięty poziom

umiejętności ucznia w ramach WF?

• od genetycznie warunkowanych predyspozycji ucznia,
• od dotychczasowych doświadczeń motorycznych,
• od wybranego przez nauczyciela WF sposobu uczenia,
• od stopnia aktywności ucznia.

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

Jaki udział w ocenie ucznia z WF – Twoim zdaniem – mogą mieć jego

KTO ZASŁUGUJE NA NAJWYśSZE OCENY Z WF?

Jaki udział w ocenie ucznia z WF – Twoim zdaniem – mogą mieć jego

predyspozycje genetyczne?

Jaki udział w ocenie ucznia z WF może mieć – Twoim zdaniem –

wybrany przez nauczyciela WF sposób uczenia?

Jaki udział w ocenie ucznia z WF może mieć – Twoim zdaniem –

stopień aktywności ucznia?

Uczeń, który uczestniczył we wszystkich zajęciach i w czasie

zajęć wykonywał na miarę swoich możliwości wszystko, co
zaplanował dla niego nauczyciel, nauczył się wszystkiego, czego
mógł się nauczyć u tego nauczyciela.

Czy można zrezygnować z oceny

z wychowania fizycznego w szkole?

Jeśli tak, to wychowanie fizyczne musiało by

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

Jeśli tak, to wychowanie fizyczne musiało by

stać się zajęciami nieobowiązkowymi.

Opis przedmiotu oceny bieżącej, najlepiej
uporządkowany w tzw. obszary oceniania (np.
aktywność w ramach zajęć obligatoryjnych i poziom
umiejętności ruchowych).

Opis sposobu oceny bieżącej (np. obserwacja i ocena
umiejętności technicznych w trakcie gry).

Opis skali i kryteriów oceny bieżącej (np. aktywność

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

ZAWARTOŚĆ PSO Z WF

oceniana w skali dwustopniowej: „+” i „–”).

Opis sposobu ustalenia oceny klasyfikacyjnej (np. 75%
– aktywność, 25% – poziom umiejętności).

Opis sposób uzyskania oceny klasyfikacyjnej wyższej
niż przewidywana przez nauczyciela (np. składowa
oceny klasyfikacyjnej „ocena wysiłku” nie ulega
zmianie, a sprawdzeniu podlegają umiejętności
i wiadomości wynikające z programu WF).

Wskaźniki wysiłku:

udział w lekcjach i obligatoryjnych pozalekcyjnych zajęciach

WF (systematyczność w usprawnianiu, frekwencja),

udział w nieobligatoryjnych pozalekcyjnych zajęciach WF

(częstość),

aktywność w czasie lekcji i obligatoryjnych pozalekcyjnych

zajęć WF,

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

OCENA WYSIŁKU UCZNIA

zajęć WF,

wypełnianie funkcji organizacyjnych w czasie obligatoryjnych i

nieobligatoryjnych zajęć WF (organizowanie ćwiczeń,
prowadzenie rozgrzewki, sędziowanie itp.),

wykonywanie na terenie szkoły prac na rzecz WF (strony

WWW, gazetki, konkursy itp.).

Ocena aktywności w czasie lekcji

Ocena bieżąca w skali dwustopniowej:
(+) plus otrzymuje uczeń, który ćwiczy w sposób zbliżony do

swoich maksymalnych możliwości,

(–) minus otrzymuje uczeń, który bez uzasadnionego powodu

unika ćwiczeń.

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

OCENA WYSIŁKU UCZNIA

Składowa ocena semestralnej (lub miesięcznej itp.) w skali
szkolnej (6-1):
celujący – duża liczba plusów,
bardzo dobry – duża liczba plusów i mała minusów,
dobry – przewaga plusów nad minusami,
dostateczny – przewaga minusów nad plusami,
dopuszczający – duża liczba minusów i mała plusów,
niedostateczny – duża liczba minusów.
Określenie „duża liczba” i „mała liczba” wynika z odniesienia do
liczby plusów zdobytych przez uczniów danego oddziału.

Ocena wypełnienia funkcji organizacyjnych w czasie

nieobligatoryjnych zajęć WF oraz wykonania na terenie szkoły
prac na rzecz WF

Ocena bieżąca w skali punktowej ważonej:

sędziowanie zawodów międzyklasowych – do 3 punktów,
współudział w przygotowaniu szkolnej strony WWW na temat szkolnych

i międzyszkolnych zawodów sportowych – do 2 punktów,

współudział w przygotowaniu szkolnej gazetki o tematyce sportowej

– do 2 punktów,

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

OCENA WYSIŁKU UCZNIA

– do 2 punktów,

współudział w przygotowaniu szkolnego konkursu wiadomości o igrzyskach

olimpijskich – do 2 punktów,

pomoc przy organizacji międzyklasowych zawodów sportowych

– do 1 punktów.

Składowa oceny semestralnej w skali szkolnej (6-1):

celujący – 6 lub więcej punktów,
bardzo dobry – 5 punktów,
dobry – 4 punkty,
dostateczny – 2 lub 3 punkty,
dopuszczający – 1 punkt,
niedostateczny – 0 punktów.

Wymaganie z podstawy programowej WF dla III etapu edukacji:

stosuje w grze odbicie piłki oburącz sposobem dolnym i zagrywkę.

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

OCENA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA

Pierwsza klasa

Przedmiot oceny bieżącej: umiejętność zastosowania w czasie

uproszczonej gry w piłkę siatkową odbić sposobem górnym
(ew. po załapaniu piłki) oraz zagrywki sposobem dolnym z odległości
dostosowanej do możliwości ucznia.

dostosowanej do możliwości ucznia.

Sposób oceny bieżącej: ocena umiejętności na podstawie

obserwacji gry uproszczonej.

Skala i kryteria oceny bieżącej: plus (+) zadanie wykonane,

minus (-) zadanie niewykonane.

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

OCENA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA

Druga klasa

Przedmiot oceny bieżącej: umiejętność zastosowania w czasie

uproszczonej gry w piłkę siatkową zagrywki sposobem dolnym lub
górnym z odległości dostosowanej do możliwości ucznia oraz
umiejętność wykonania odbicia sposobem dolny z podania

Wymaganie z podstawy programowej WF dla III etapu edukacji:

stosuje w grze odbicie piłki oburącz sposobem dolnym i zagrywkę.

umiejętność wykonania odbicia sposobem dolny z podania
partnera (ew. nauczyciela).

Sposób oceny bieżącej: ocena umiejętności wykonania odbić

sposobem dolnym i zagrywki na podstawie obserwacji gry
uproszczonej, ew. odbić sposobem dolnym na podstawie obserwacji
sposobu wykonywania ćwiczeń z partnerem (ew. nauczycielem).

Skala i kryteria oceny bieżącej: plus (+) zadanie wykonane,

minus (-) zadanie niewykonane.

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

OCENA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA

Trzecia klasa

Przedmiot oceny bieżącej: umiejętność zastosowania w czasie

uproszczonej gry w piłkę siatkową odbić sposobem dolnym
(ew. po załapaniu piłki).

Sposób oceny bieżącej: ocena umiejętności na podstawie

Wymaganie z podstawy programowej WF dla III etapu edukacji:

stosuje w grze odbicie piłki oburącz sposobem dolnym i zagrywkę.

Sposób oceny bieżącej: ocena umiejętności na podstawie

obserwacji gry uproszczonej.

Skala i kryteria oceny bieżącej: plus (+) zadanie wykonane,

minus (-) zadanie niewykonane.

skala tradycyjna

skala punktowa prosta
skala procentowa
skala punktowa ważona

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

PRZYKŁADOWE SKALE BIEśĄCEJ OCENY

OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA

skala punktowa ważona
skala podwójna (wysiłku i osiągnięć)
odznaki

Skala tradycyjna: stopnie szkolne od 6 do 1

Np.:
Celujący (jedna ze składowych oceny semestralnej): uczestniczył we

wszystkich lekcjach w półroczu (E. Czerska: „Wybierz sam”, III etap)

Np.:

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

PRZYKŁADOWE SKALE BIEśĄCEJ OCENY

OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA

Np.:
Ocena bardzo dobry (jedna z ocen bieżących): zdobył odznakę

Maratończyka (T. Frołowicz, Przysiężna B.: „Moja sprawność i
zdrowie”, II etap)

Np.:
Dobry (jedna z ocen bieżących): z pomocą nauczyciela sędziuje

fragment jednej mini-gry (M.Śmiglewska: „Program WF”, II etap)

Skala punktowa prosta: osiągnięcia ucznia oceniane w skali np. 0-10
Skala procentowa: jak wyżej, tylko stopień sprostania wymaganiom

wyrażony w procentach.

Np.:
10 pkt. (na 10) lub 100%: za zdobycie karty pływackiej

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

PRZYKŁADOWE SKALE BIEśĄCEJ OCENY

OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA

Np.:
5 pkt. (na 10) lub 50%: za poziom umiejętności niezbędnych do

udziału w grze w mini-koszykówkę (podania, chwyty, kozłowanie)

10 pkt. (na 10) lub 100%: za zdobycie karty pływackiej

Np.:
7 pkt. (na 10) lub 70%: wynik sprawdzianu wiadomości z zakresu

samooceny sprawności fizycznej (do rozwiązania krzyżówka)

Skala punktowa ważona: różne osiągnięcia uczniów posiadają

różną wagę (znaczenie)

Np.:

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

PRZYKŁADOWE SKALE BIEśĄCEJ OCENY

OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA

Np.:

8/10 pkt. za postęp umiejętności wykonania rzutu do kosza z biegu

20/20 pkt. za zdobycie karty pływackiej

Skala podwójna: dwie skale – osiągnięć i wysiłku
Np.:
Osiągnięcie: bardzo dobry
Wysiłek: celujący
zdobył odznakę Maratończyka (T. Frołowicz, Przysiężna B.: „Moja

sprawność i zdrowie”, II etap)

Np.:

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

osiągnięcie

wysiłek

PRZYKŁADOWE SKALE BIEśĄCEJ OCENY

OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA

Np.:
Osiągnięcie: dobry
Wysiłek: dobry
z pomocą nauczyciela
sędziuje fragment jednej
mini-gry (M.Śmiglewska:
„Program WF”, II etap)

osiągnięcie

wysiłek

A (6)

F (1)

Podwójna skala stosowana w szkole angielskiej

Tomasz Frołowicz i Bogumiła Przysiężna „Moja sprawność i

zdrowie”

(program WF dla I i Ii etapu edukacji)

Odznaki jako forma oceny bieżącej:
I etap edukacji: Antylopa – wytrwała biegaczka, Kot – zręczny

piłkarz, Lew – dzielny sportowiec itd.,

II etap edukacji: Maratończyk, Piłkarz, Olimpijczyk itd.

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

PRZYKŁADOWE SKALE BIEśĄCEJ OCENY

OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA

II etap edukacji: Maratończyk, Piłkarz, Olimpijczyk itd.

Obowiązkowo przeczytać:
Frołowicz T., 2000, śycie zdrowe i sportowe. Wychowanie fizyczne

z elementami edukacji prozdrowotnej dla klasy 4. Wyd. Fokus, Gdańsk.

Frołowicz T., Przysiężna B., 2000, śycie zdrowe i sportowe. Wychowanie

fizyczne z elementami edukacji prozdrowotnej dla klas 5 i 6. Wyd. Fokus,
Gdańsk.

Frołowicz T., Przysiężna B, 2001, Moja sprawność i zdrowie. Przewodnik

metodyczny dla nauczycieli II etapu edukacji. Wyd. Fokus, Gdańsk.

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

USTALENIE OCENY KLASYFIKACYJNEJ

Przykład 1 (wg Jerzego Pośpiecha)

Ustalenie obszarów oceniania:
wysiłek ucznia (W)
poziom umiejętności wynikających z programu (U)
Wyliczenie oceny końcowej

udział wysiłku – 67% (2/3),
udział osiągnięć edukacyjnych – 33% (1/3)

Np.:
gdy wysiłek = 6 i umiejętności = 3

(2 x 6 + 3) / 3 = 15 / 3 = bardzo dobry (5,0)

gdy wysiłek = 3 i umiejętności = 6

(2 x 3 + 6) / 3 = 12 / 3 = dobry (4,0)

Przykład 2: Ewa Czerska „Wybierz sam”

(program WF)

Ocena klasyfikacyjna jest wypadkową (średnią) ocen:

lekcji i obligatoryjnych zajęć pozalekcyjnych

Ocena lekcji jest wypadkową

(średnią) ocen:
frekwencji
aktywności

Ocena obligatoryjnych zajęć

pozalekcyjnych jest
wypadkową (średnią) ocen:
frekwencji

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

USTALENIE OCENY KLASYFIKACYJNEJ

aktywności
postępu sprawności

frekwencji
aktywności

Ocena frekwencji: celujący – obecność na wszystkich zajęciach, itd.
Ocena aktywności: celujący – bardzo dużą liczba plusów bez żadnego

minusa itd. (plusy za, np.: wykonywanie ćwiczeń w sposób zbliżony do
maksimum swoich możliwości, udział w rozgrywkach wewnątrzszkolnych)

Konieczna modyfikacja: zrezygnować z oceny postępu sprawności

fizycznej, ew. zastąpić ją oceną osiągnięć edukacyjnych (oceną
postępu umiejętności lub wiadomości).

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

USTALENIE OCENY KLASYFIKACYJNEJ

Ustalenie obszarów oceniania:
frekwencja na lekcjach (FL)
aktywność w czasie lekcji WF (AL)
postęp i poziom umiejętności wynikających z programu (U)
frekwencja na zajęciach pozalekcyjnych (FP)
aktywność w czasie zajęć pozalekcyjnych (AP)
Wyliczenie oceny końcowej

Przykład 2: Ewa Czerska „Wybierz sam”

(po modyfikacji)

Wyliczenie oceny końcowej

udział wysiłku – 83% (5/6),
udział osiągnięć edukacyjnych – 17% (1/6)

Np.:
gdy wysiłek = 6 i umiejętności = 3

[1/3(6+6+3) + 1/2(6+6)] / 2 = 5+6 / 2 = bardzo dobry lub celujący (5,5)

gdy wysiłek = 3 i umiejętności = 6

[1/3(3+3+6) + 1/2(3+3)] / 2 = 4+3 / 2 = dostateczny lub dobry (3,5)

Tomasz Frołowicz
Metodyka WF

Studia I stopnia

Wykład 22

USTALENIE OCENY KLASYFIKACYJNEJ

Przykład 3

Ustalenie obszarów oceniania:
systematyczność usprawniania (frekwencja) na lekcjach (od 0 do 10 punktów)
aktywność w czasie lekcji WF (od 0 do 20 punktów)
systematyczność usprawniania (frekwencja) na zajęciach pozalekcyjnych

(od 0 do 10 punktów)

aktywność w czasie zajęć pozalekcyjnych (od 0 do 20 punktów)
wypełnianie funkcji organizacyjnych w czasie lekcji WF (od 0 do 10 punktów)
wypełnianie funkcji organizacyjnych w czasie zajęć pozalekcyjnych

wypełnianie funkcji organizacyjnych w czasie zajęć pozalekcyjnych

(od 0 do 10 punktów)

poziom i postęp umiejętności i wiadomości wynikających z programu

(od 0 do 20 punktów)

Wyliczenie oceny końcowej:
celujący – powyżej 80 punktów
bardzo dobry – od 70 do 79 punktów
dobry – od 45 do 69 punktów
dostateczny – od 20 do 44 punktów
dopuszczający – od 15 do 19 punktów
niedostateczny – poniżej 15 punktów