4

4

4

4

4

POZNAJ SWÓJ STYL UCZENIA SIĘ

1

1

1

1

1

I. ZLICZANIE WYNIKÓW

1. Policz wszystkie odpowiedzi oznaczone na końcu symbolem (W) i wynik wpisz do tabeli poniżej.

Następnie zrób to samo z odpowiedziami oznaczonymi (S) i (DK).

Instrukcja do ankiety

Instrukcja do ankiety

Instrukcja do ankiety

Instrukcja do ankiety

Instrukcja do ankiety

Liczba

odpowiedzi:

(W) – wzrokowiec

(S) – słuchowiec

(DK) – doznaniowiec-kinestetyk

………………………………

………………………………

………………………………

• Jeśli zaznaczyłeś najwięcej odpowiedzi oznaczonych literą (W), jest wzrokowcem.
• Jeśli zaznaczyłeś najwięcej odpowiedzi oznaczonych literą (S), jest słuchowcem.
• Jeśli zaznaczyłeś najwięcej odpowiedzi oznaczonych literami (DK), jest doznaniowcem-

-kinestetykiem.

Te odpowiedzi, których jest najwięcej, mówią o tym, jaki jest Twój preferowany sposób odbiera-
nia informacji, ale zwróć uwagę również na to, który z pozostałych sposobów zajmuje, w Twoim
wypadku, drugie, a który – ostatnie miejsce.
Uwaga! Niektórzy ludzie wykształcili u siebie umiejętność posługiwania się dwoma lub nawet
wszystkimi trzema sposobami odbierania informacji.
Poniżej zapisz swój preferowany sposób odbierania informacji, abyś mógł się do niego odnieść
w dalszym ciągu czytania instrukcji.

Mój preferowany sposób odbierania informacji: ………..…………………………………………….

2. Policz wszystkie odpowiedzi oznaczone na końcu symbolem (L) i wynik wpisz do tabeli poniżej.

Następnie zrób to samo z odpowiedziami oznaczonymi (P).

Liczba

odpowiedzi:

(L) – dominująca lewa półkula mózgowa

(P) – dominująca prawa półkula mózgowa

…………………………………………………

…………………………………………………

• Jeśli zaznaczyłeś najwięcej odpowiedzi oznaczonych literą (L), wykazujesz tendencję do posłu-

giwania się głównie lewą półkulą mózgową.

• Jeśli zaznaczyłeś najwięcej odpowiedzi oznaczonych literą (P), wykazujesz tendencję do posłu-

giwania się głównie prawą półkulą mózgową.

Moja dominująca półkula mózgowa: ..............................................................................................

5

5

5

5

5

POZNAJ SWÓJ STYL UCZENIA SIĘ

II. KLUCZ DLA NAUCZYCIELA

Przeczytaj teraz zamieszczone poniżej opisy wszystkich stylów uczenia się i zwróć uwagę na te
fragmenty, które najbardziej do Ciebie pasują. Pomoże Ci to lepiej poznać samego siebIie.

Uwaga: nie zakładaj z góry, że odnosi się do Ciebie tylko jeden opis. Może się bowiem okazać,
że bliskich Ci jest kilka stylów uczenia się, a nawet, że potrafisz posługiwać się wszystkimi
naraz. Pamiętaj też, że każdy opis jest tylko pewnym uproszczeniem, ludzie bowiem są bardzo
różni. Na przykład dwóch „Przenikliwych Obserwatorów” może się znacznie od siebie różnić,
ponieważ istnieje wiele innych (nieuwzględnionych w ankiecie) czynników wpływających na
styl uczenia się, jak choćby rodzaj wykształcenia i wychowania, czy profil osobowościowy.
Kombinacji różnych stylów uczenia się może być więc dużo.

Kiedy już rozpoznasz, który styl uczenia się jest Ci najbliższy, możesz tę wiedzę wykorzystać
w przyszłości, by uczyć się bardziej efektywnie. Jednak pamiętaj, że najlepiej uczą się ci, którzy
potrafią posługiwać się wszystkimi stylami uczenia się! Ty też nie musisz się ograniczać do jedne-
go tylko stylu, masz szansę rozwinąć wszystkie swoje naturalne talenty.

1. „Przenikliwy Obserwator”

– wzrokowiec z dominującą lewą półkulą mózgową (W–L)

„Przenikliwy Obserwator” najlepiej wszystko rozumie i zapamiętuje, kiedy może posługiwać się
wzrokiem – jego szczególną uwagę przykuwają materiały drukowane, lubi czytać książki, komiksy,
magazyny, czasopisma, instrukcje itp. Podczas uczenia się i zapamiętywania korzysta z tablic,
wykresów i plakatów. Aby dobrze zrozumieć informacje, potrzebuje kontaktu wzrokowego z mówcą,
dobrze się czuje, kiedy otrzymuje wizualne wskazówki dotyczące omawianego materiału. Może
się uczyć zarówno przy muzyce, jak i bez niej. Uwielbia zagłębiać się w szczegóły, dlatego też
wszelkie reguły, przepisy, regulaminy zapamiętuje najlepiej wtedy, gdy cały materiał jest podany
w określonym porządku – „krok po kroku”. Taka osoba lubi nie tylko widzieć coś czy też się temu
przyglądać, ale i czytać. Najczęściej czyta książki „od deski do deski”, najbardziej interesuje ją
uporządkowana i logiczna fabuła, nie przepada za skokami akcji. Stara się zapisywać nowe infor-
macje, segreguje je, planuje czy też ustala harmonogram. Bardzo dobrze radzi sobie ze wszystkim,
jeśli korzysta z kalendarza z zapisanymi zadaniami do wykonania lub z planu dnia.

Przykład: Do zadania z matematyki „Przenikliwy Obserwator” najchętniej zabierze się, jeśli bę-
dzie mógł je zobaczyć rozrysowane lub rozpisane, jeśli dostanie szczegółowy wzór lub instrukcję
„krok po kroku”, jak należy to zadanie rozwiązać. Kiedy nauczyciel coś czyta, on też powinien mieć
tekst przed oczyma.

2. „Niecierpliwy Wizjoner”

– wzrokowiec z dominującą prawą półkulą mózgową (W–P)

„Niecierpliwy Wizjoner” najlepiej uczy się i zapamiętuje prezentowany materiał, kiedy, podobnie
jak „Przenikliwy Obserwator”, może korzystać z pomocy wizualnych, takich jak grafika, obraz czy
ilustracja. Szczególną uwagę zwraca na kolory, kształty, wzory i relacje przestrzenne. W jego wy-
padku najważniejsze jest jednak ujrzenie całościowego obrazu danego zagadnienia. Teksty, które
są „pełne słów”, nie są dla niego atrakcyjne, chyba że zaprezentowano je w bardzo ciekawej opra-
wie kolorystycznej, mają oryginalny kształt, wzór lub zostały wydrukowane artystyczną czcionką.
„Niecierpliwy Wizjoner” ma trudności z koncentracją na bodźcach słuchowych, musi widzieć mówcę,
który powinien wzbogacać swój wykład rysunkami i stosować możliwie dużo pomocy wizual-
nych. Oglądanie pokazów na żywo, eksperymentów, odgrywanych wydarzeń, materiałów wideo,
filmów, slajdów lub zdjęć pomaga mu lepiej rozumieć i uczyć się bardziej efektywnie. Może uczyć
się zarówno przy muzyce, jak i bez niej. Podczas uczenia się powinien wykorzystywać naturalną
umiejętność dokonywania skojarzeń, czyli wykorzystywać wyobraźnię. Zanim rozpocznie pracę,
musi mieć ogólny obraz całości, ponieważ instrukcje opisujące działania „krok po kroku” nużą go.
Lubi czytać książki od końca albo skokami, zwłaszcza gdy zawierają atrakcyjne ilustracje. Chce od
razu zabrać się do dzieła i odkryć wszystko sam w czasie pracy. „Niecierpliwy Wizjoner” czyta
szybciej, jeśli zamienia tekst w sekwencje obrazów, tak aby mógł „widzieć w głowie” to, co czyta.

Przykład: Do zadania z matematyki „Niecierpliwy Wizjoner” najchętniej zabierze się od razu, zanim
jeszcze pozna szczegółowe instrukcje pracy. Najlepiej jeśli będzie miał rozrysowany ogólny schemat
pracy, np. atrakcyjnie przedstawiony plan całej lekcji czy też plan rozwiązywanego zadania – w po-
staci schematu, mapy itp., tak żeby mógł dopasowywać poszczególne części do całości i zobaczyć
początek oraz koniec pracy. Ważne jest, aby podać mu całościowy cel i efekt działania. Ponieważ
prawa półkula nie przepada za liczbami i słowami, najlepiej przedstawić zadanie w formie obrazków.

2

2

2

2

2

Instrukcja do ankiety

Instrukcja do ankiety

Instrukcja do ankiety

Instrukcja do ankiety

Instrukcja do ankiety

6

6

6

6

6

POZNAJ SWÓJ STYL UCZENIA SIĘ

3. „Lektor Filmowy”

– słuchowiec z dominującą lewą półkulą mózgową (S–L)

„Lektor Filmowy” najlepiej uczy się, kiedy może słuchać nowego materiału prezentowanego w for-
mie mówionej, tj. za pomocą słów lub liczb, w sposób szczegółowy, „krok po kroku”. Najszybciej
przyswaja sobie materiał w czasie wykładów, ustnych prezentacji i dyskusji. Uwielbia słuchać róż-
nych opowieści. Myśli, wypowiadając na głos swoje myśli i rozmawiając z innymi. Nowy materiał
powinien słyszeć, rozmawiać o nim, odczytywać go na głos. Taka osoba bardzo szybko rozumie
sens werbalnych komunikatów i nie musi zamieniać ich na obrazy. Pomocne są więc S–L takie mate-
riały, jak płyty i kasety, taśmy wideo, filmy, programy radiowe i telewizyjne. Czytając, „słyszy
wszystkie słowa w swojej głowie”, jak gdyby wypowiadał je lektor filmowy. W czasie czytania
powinien robić częste przerwy i zadawać sobie samemu pytania dotyczące tego, o czym czyta.
Jest wrażliwy na sposób mówienia innych ludzi i na ogół sam jest bardzo dobrym mówcą. Potrze-
buje nieustannych bodźców słuchowych. Nie znosi zupełnej ciszy. Jeśli jest za cicho, wytwarza
sam niezbędne bodźce, nucąc, śpiewając, gwiżdżąc, mówiąc na głos itp. Ciszy potrzebuje tylko
w trakcie nauki, gdyż hałas, muzyka, rozmowa rozpraszają jego uwagę, nie może wtedy „słuchać”
własnych myśli. Uczy się w sposób uporządkowany, wszystkiego po kolei.

Przykład: Do zadania z matematyki „Lektor Filmowy” najchętniej zabierze się, jeśli ktoś mu je
odczyta lub gdy będzie mógł je odczytać samodzielnie na głos. Ważne jest więc, aby nauczyciel
odczytał lub opowiedział dokładnie, jak należy zabrać się do pracy, wyjaśnił „krok po kroku”, jakie
są zasady rozwiązywania zadania. Najłatwiej zapamięta reguły, jeśli mu się o nich dokładnie
opowie i kilkakrotnie powtórzy.

4. „Pianista Samouk”

– słuchowiec z dominującą prawą półkulą mózgową (S–P)

„Pianista Samouk” najlepiej uczy się również z pomocą dźwięków, muzyki, rytmu, ale niekoniecz-
nie muszą to być słyszane słowa, jak w wypadku „Lektora Filmowego”, lecz ogólnie – dźwięki,
najlepiej od razu tworzące całość. Niezbyt chętnie korzysta z tekstów drukowanych i lepiej, jeśli
sam zapisze nowe informacje, po to, by móc je potem odczytać, opowiedzieć o nich czy nagrać je
i kilkakrotnie odsłuchiwać. Chętnie wystukuje rytm długopisem, ręką czy nogą, aby łatwiej zapa-
miętać nowe informacje. Kojarzy nowe informacje z rymem, chwytliwą piosenką lub melodią itp.
Potrafi „odtwarzać w głowie” całe utwory, nie znając nut. Nie lubi szczegółów, łatwo łapie sedno
sprawy. Najlepsze pomoce naukowe dla „Pianisty Samouka” to muzyka na żywo, płyty i kasety,
pokazy slajdów z muzyką, filmy, materiały wideo, programy telewizyjne i inne materiały, które
zawierają efekty dźwiękowe, głosy i muzykę. Słowa czytanego tekstu powinien zamieniać w umy-
śle na ruchome obrazy filmowe z efektami dźwiękowymi, wyimaginowaną muzyką i na odgrywa-
ne dialogi. Powinien korzystać z wyobraźni i opowiadać, najpierw odtwarzając ogólny obraz całości,
a następnie uzupełniając szczegóły. Ponieważ język „zlokalizowany jest” zwykle w lewej półkuli
mózgowej, „Pianista Samouk” może nie być w stanie podążać szybko za wypowiadanymi przez
mówcę słowami (np. na wykładzie). Powinien więc dany materiał często sobie powtarzać. Nie
lubi całkowitej ciszy. Jeśli spotyka się z taką sytuacją, sam wytwarza niezbędne bodźce dźwiękowe,
gwiżdżąc, nucąc, wystukując rytm palcami itp. Szybko wyczuwa czyjeś negatywne uczucia – ukryty
gniew, złość, ironię, ale za okazaną szczerość i przyjazne, sympatyczne podejście natychmiast
rewanżuje się tym samym. Wydaje się, że czyta w myślach innych ludzi. Myśli bez słów, potrafi
dojść do odpowiedzi intuicyjnie. Liczbę 378 może odczytać i zapamiętać jako 738 albo 837. Często
przestawia szyk wyrazów w zdaniu lub zapisuje wyrazy od końca.

Przykład: Do zadania z matematyki „Pianista Samouk” najchętniej zabierze się od razu, zanim
ktoś lub on sam doczyta je do końca, dlatego trzeba najpierw przedstawić mu cały schemat zada-
nia, a następnie przejść do szczegółów. Ważne, aby opowiedzieć, na czym polega zadanie i jaki
jest jego cel. Najłatwiej zapamięta informacje, jeśli przedstawi mu się je w formie rymowanki
lub w innej formie rytmicznej bądź dźwiękowej.

5. „Systematyczny Majsterkowicz”

– doznaniowiec-kinestetyk z dominującą lewą półkulą mó-

zgową (DK–L)

„Systematyczny Majsterkowicz” uczy się szybko, kiedy wykonuje czynności za pomocą dłoni i pal-
ców lub wymagające ruchu. Potrzebuje więc ruchu, dotykania przedmiotów i manipulowania nimi,
budowania czegoś własnymi rękami. Ucząc się, wykorzystuje często różne zmysły (węch, dotyk,
smak) oraz emocje. Często też trzyma w dłoni długopis albo ołówek i coś pisze, bo pozwala mu to
sprawniej myśleć i słuchać. Jest wrażliwy na język, ale język połączony z ruchem albo innymi do-
znaniami. Uwielbia przekonywać się, jak przekazywane informacje sprawdzają się w praktyce, dla-
tego też chętnie korzysta z pomocy makiet czy projektów, uczestniczy w eksperymentach, scenkach,

3

3

3

3

3

Instrukcja do ankiety

Instrukcja do ankiety

Instrukcja do ankiety

Instrukcja do ankiety

Instrukcja do ankiety

7

7

7

7

7

POZNAJ SWÓJ STYL UCZENIA SIĘ

grach ruchowych. Szczegóły o charakterze wzrokowym i słuchowym zapamiętuje najlepiej w po-
wiązaniu z emocjami. Doskonale zapamiętuje też wszystkie ciepłe uczucia. Czytając, powinien
„poczuć” to, co opisują słowa i co czują postacie, lub wyobrażać sobie, jak się zachowują. Chętnie
gestykuluje i zachowuje się dość ekspresyjnie. Łatwo go zranić. „Systematyczny Majsterkowicz”
może przyspieszyć uczenie się, podchodząc do tematu w sposób zorganizowany i systematyczny,
„krok po kroku” oraz angażując ruchowo swoje ciało i mięśnie. Chętnie będzie uczył się w plenerze
lub w ruchu. Znakomicie pomagają mu gry edukacyjne, symulacje, odgrywanie ról i współzawod-
nictwo. Lubi gry, w których są jasne reguły lub jasno nakreślony plan działania. Nie lubi siedzieć
w miejscu, gdy nic się dookoła nie dzieje, szybko się nudzi, dlatego też często się wierci, kołysze,
macha nogami.

Przykład: Do zadania z matematyki „Systematyczny Majsterkowicz” podejdzie jak do majsterko-
wania, najlepiej, jeśli będzie mógł zaangażować się całym sobą w rozwiązywane zadanie. Dobrze
zapamiętuje informacje skojarzone z ruchem, a więc jeśli ktoś pokaże mu „krok po kroku”, jak
wykonać zadanie, lub jeśli da mu do ręki odpowiednie rekwizyty, których będzie mógł dotykać (np.
przedmioty do policzenia), na pewno bardzo ułatwi mu to pracę. Ważne jest też, żeby mógł zaan-
gażować w rozwiązywanie zadania inne zmysły (przedstawiając jakąś regułę matematyczną, choćby
zasady dodawania, można np. odwołać się do gotowania jakiejś potrawy, której każdy składnik
ma przecież inny smak i zapach, dlatego ważna jest kolejność, w jakiej są do niej dodawane).

6. „Pomysłowy Dobromir”

– doznaniowiec-kinestetyk z dominującą prawą półkulą mózgową

(DK–P)
„Pomysłowy Dobromir”, podobnie jak „Systematyczny Majsterkowicz”, uczy się najszybciej, kiedy
wykonuje czynności wymagające posługiwania się dłońmi i palcami lub wymagające ogólnie ru-
chu. Jednakże, ze względu na dominującą prawą półkulę mózgową, „Pomysłowy Dobromir” szybko
się nudzi szczegółami i lubi od razu wiedzieć, do czego zmierza. Kiedy cel zadania jest podany
w całości, łatwiej mu go realizować. Ma skłonność do myślenia w sposób globalny, tworzy w swo-
im umyśle całościowe relacje przestrzenne. W trakcie nauki szkicuje, wykonuje rysunki, diagramy,
ilustracje, mapy oraz rzeźbi i modeluje. Do wykonywanych podczas nauki rysunków rzadko jednak
wraca, gdyż już sama czynność rysowania ułatwia mu przetwarzanie i zapamiętywanie nowych in-
formacji. Uczy się, używając dłoni i palców, wykorzystując zmysł dotyku i emocje. Jest wrażliwy na
uczucia innych, często posługuje się intuicją i wyobraźnią. Nie lubi siedzieć bez ruchu, kiedy nic
dookoła się nie dzieje, dlatego też często wstaje, wierci się, kręci włosy, żuje gumę itp. Muzyka ma
na niego zdecydowanie korzystny wpływ podczas uczenia się – uspokaja i relaksuje, minimalizuje
smutne i negatywne uczucia, podnosi na duchu. Aby szybciej czytać i lepiej rozumieć, powinien
zidentyfikować się na poziomie emocjonalnym z tematem lub jakąś postacią. Bardzo dobrze radzi
sobie z komunikacją niewerbalną, toteż wykorzystanie pantomimy może być pomocne w zapamię-
tywaniu przez niego nowych informacji. Wiele rzeczy robi impulsywnie, ale nie jest zbyt skrupulatny
w przekształcaniu swoich idei w rzeczywistość. Często zdarza mu się tzw. „słomiany zapał”, to zna-
czy, że angażuje się w coś mocno na początku, lecz rzadko doprowadza to do końca. Często trafnie
zgaduje, o czym myśli dana osoba. Pracuje we własny, oryginalny i pełen inwencji sposób. Nie
potrzebuje szczegółowych instrukcji opisujących wszystko „krok po kroku”. Nowe informacje przy-
swaja w sposób intuicyjny i emocjonalny, uczy się metodą prób i błędów, prowadzi badania
i dokonuje odkryć. Dobrym materiałem edukacyjnym dla „Pomysłowego Dobromira” są wszelkie
przedmioty, którymi można manipulować, gry, materiały, z których można coś budować (np. klocki),
narzędzia, ekwipunek sportowy, plansze, markery, modele itp. W grupie wyróżnia się kreatywno-
ścią, zdolnością do nowych pomysłów i wyobraźnią.

Przykład: Do zadania z matematyki „Pomysłowy Dobromir” zabierze się natychmiast, chwytając
w ręce długopis lub jakiś inny przedmiot, nie będzie czekał na szczegółowe instrukcje, lecz sam
zacznie wymyślać rozwiązania. Dlatego ważne jest, by pokazać mu całość zadania od razu, uży-
wając do tego jakiegoś modelu lub wykorzystując ruch, po to, by go zainteresować. Ważne jest
też, aby tam, gdzie to możliwe, pozwalać mu rozwiązywać zadania samodzielnie, nawet jeśli
zabiera się do tego w jakiś niekonwencjonalny sposób. „Pomysłowy Dobromir” lubi zadania,
w których jest więcej niż jedno możliwe rozwiązanie. Warto pozwolić mu myśleć w ruchu i do-
starczać dodatkowych bodźców zmysłowych. Warto też dać mu różnokolorowe pisaki, ogólny sche-
mat pracy i na początek pozwolić samodzielnie dojść do rozwiązania, a następnie skorygować
ewentualne błędy.

4

4

4

4

4

Instrukcja do ankiety

Instrukcja do ankiety

Instrukcja do ankiety

Instrukcja do ankiety

Instrukcja do ankiety