Praca Angeliki

background image

Angelika Nastały
Szkoła Policealna dla Dorosłych nr.2
Technik Usług Kosmetycznych
Rok szkolny 2011 / 2012
Semestr IV
DIETETYKA

Dieta podstawowa łatwostrawna

Słowo dieta kojarzy się zazwyczaj z ciężkimi wyrzeczeniami, głodowaniem, generalnie z niczym
przyjemnym. W przypadku diety łatwostrawnej jest zupełnie inaczej.
Jak sama nazwa sugeruje, dieta łatwostrawna ma „odciążyć” organizm. Jest to bowiem dieta, która jest
tylko modyfikacją racjonalnego żywienia i ma szerokie zastosowanie w przypadku pacjentów z bardzo
różnymi schorzeniami. Jest też „normalnym” sposobem żywienia dla pewnych grup ludności.
Dieta łatwostrawna jest modyfikacją żywienia podstawowego. Jest dietą wyjściową do
konstruowania wielu innych diet leczniczych. Chory, który zostaje przyjęty do szpitala na leczenie,
przeważnie otrzymuje dietę łatwostrawną do momentu ustalenia ostatecznego leczenia dietetycznego. Dieta
ta powinna pokrywać potrzeby energetyczne i dostarczać taką samą ilość składników odżywczych, jaka jest
przewidziana w żywieniu podstawowym osób zdrowych. Spełnienie tego zalecenia może być trudne
zwłaszcza u osób, u których występuje brak łaknienia, należy jednak dążyć do tego, aby osoba chora zjadała
niezbędną dla niej ilość pożywienia. Ma to korzystny wpływ na proces leczenia i zapobiega wystąpieniu
niedożywienia.

Dieta łatwostrawna znajduje zastosowanie w:

chorobach infekcyjnych przebiegających z gorączką

okresach rekonwalescencji po operacjach

nadmiernej pobudliwości jelita grubego

stanach zapalnych błony śluzowej żołądka i jelit

dla osób w wieku podeszłym

dietę tą stosujemy również wtedy, kiedy warto dać „odpocząć” żołądkowi, czyli na przykład po
przejedzeniu, długim biesiadowaniu czy choćby po świętach.

Dieta łatwostrawna zwana także lekkostrawną różni się od diety podstawowej doborem produktów
spożywczych i sposobem przygotowania potraw. Zasadą diety, jak już wspomniano, jest nieobciążanie
przewodu pokarmowego pod względem zarówno ilościowym jak i jakościowym. Powinna ona pokrywać
zapotrzebowanie kaloryczne i na składniki odżywcze jak dla osoby zdrowej.
Co zatem jeszcze ulega zmianie? Techniki kulinarne, czyli sposób przyrządzania potraw, który będzie czynił
potrawy łatwiej przyswajalne. Głównym ograniczeniom podlegają potrawy tłuste, smażone, wzdymające,
długo zalegające w żołądku czy ostro przyprawione.
Ilość posiłków powinna zostać unormowana, należy jeść 4-5 razy w ciągu dnia, o regularnych porach oraz
niewielkie porcje. Zalecane jest spożycie ostatniego posiłku 2 godziny przed snem.

Sposoby przygotowania potraw. Oto kilka uwag technologicznych:

1

background image

Najbardziej zalecane jest gotowanie na parze, gotowanie w wodzie, pieczenie w folii ale bez
wcześniejszego obsmażania, duszenie. Smażenie i pieczenie na tłuszczu musi zostać całkowicie
wykluczone.

Nie należy używać zasmażek. Jeżeli trzeba zagęścić zupy lub sosy, to do tego celu warto użyć
zawiesiny z mąki i mleka bądź podprawić żółtkiem.

Warzywa i owoce spożywa się w formie gotowanej lub przecierów.

Warto potrawy miksować lub przecierać przez sito, do spulchniania używać ubitej piany lub
namoczonej bułki.

Należy ograniczyć produkty bogate w błonnik.

Warto pamiętać, aby potrawy były dobrze doprawione zalecanymi przyprawami, atrakcyjnie podane
i smaczne.

Produkty i potrawy dozwolone i przeciwwskazane w diecie lekkostrawnej

Nazwa produktu lub potrawy

dozwolone

przeciwwskazane

Produkty zbożowe

pieczywo jasne i czerstwe (czasem pieczywo typu „Graham" w ograniczonej ilości), sucharki, drobne kasze: manna, krakowska,
jęczmienna, ryż, drobne makarony

Pieczywo razowe żytnie i pszenne, każde pieczywo świeże, grube kasze: pęczak, gryczana, grube makarony

Mleko i produkty mleczne

mleko słodkie i zsiadłe, biały ser, serek topiony, serek homogenizowany

przetwory mleczne przekwaszone, sery żółte

Jaja

gotowane na miękko, w koszulkach, ścięte na parze w formie jajecznicy, jaj sadzonych, omletów

gotowane na twardo i smażone w zwykły sposób,

Mięso, wędliny i ryby

Mięsa chude: wołowina, cielęcina .kurczaki, chuda wieprzowina, ryby chude: dorsz, leszcz, płastuga, szczupak, sandacz, wędliny chude:
szynka polędwica, chuda kiełbasa szynkowa, wieprzowa lub wołowa, parówki w ograniczonej ilości

mięso tłuste: baranina, wieprzowina, gęsi,
kaczki,
wędliny tłuste,
produkty mięsne i rybne wędzone
mięsa peklowane, konserwy mięsne,
ryby tłuste: węgorz , halibut

Tłuszcze

masło , słodka śmietanka , oleje roślinne:
sojowy, słonecznikowy, rzepakowy, oliwa

2

background image

śmietana, smalec, słonina, boczek

Ziemniaki

gotowane, gotowane tłuczone, w postaci puree

frytki, wszelkiego rodzaju ziemniaki smażone, placki ziemniaczane

Warzywa

marchew, kalafior, buraczki, dynia, szpinak, kabaczki, młody zielony groszek, młoda fasolka szparagowa, warzywa z wody oprószane mąką
z dodatkiem masła, bez zasmażek, na surowo - zielona sałata, pomidory, utarta marchew z jabłkiem

wszystkie odmiany kapusty, papryka, szczypior, cebula, ogórki, brukiew, rzodkiewki, warzywa z zasmażkami, konserwowane octem,

Owoce

owoce dojrzałe bez skórki i pestek
jabłka, pomarańcze, brzoskwinie, banany, morele, truskawki, Maliny i porzeczki w formie przecieru lub soku

wszystkie owoce niedojrzałe, gruszki, śliwki, czereśnie, agrest, owoce suszone, orzechy

Suche strączkowe

wszystkie zabronione: groch, fasola, bób, soczewica

Cukier i słodycze

cukier, miód, dżemy bez pestek, przetwory owocowe z dodatkiem cukru :
kompoty, galaretki,

chałwa, czekolada, słodycze zawierające tłuszcz, kakao, orzechy

Przyprawy

tylko łagodne w ograniczonych ilościach:
sól, cukier, sok z cytryny, koper zielony, kminek, wanilia, cynamon

ostre przyprawy: ocet, pieprz, musztarda, papryka, wszelkiego rodzaju pikle

Zupy

Kleiki, krupniki z dozwolonych kasz, zupy mleczne, przetarte zupy owocowe, zupy warzywne czyste /barszcz, pomidorowa/, zupy
jarzynowe z dozwolonych warzyw, zupa ziemniaczana, zupy zagęszczone zawiesiną mąki w wodzie, mleku lub słodkiej śmietance

kapuśniaki, zupa ogórkowa, fasolowa, grochówka, zupy zaprawiane zasmażkami

Potrawy mięsne i rybne

gotowane, duszone bez uprzedniego obsmażania, pieczone w folii lub pergaminie, potrawki, pulpety, budynie

smażone, pieczone w sposób konwencjonalny

Potrawy z mąki i kasz

kasze gotowane na sypko lub rozklejone, budynie z kasz z dodatkiem mięsa, warzyw lub owoców, lane kluski, leniwe pierogi, makarony

smażone: kotlety z kaszy, kluski kładzione, francuskie

Sosy

o smaku łagodnym zaprawiane: słodką śmietanką, masłem lub żółtkiem
zagęszczone zawiesiną mąki w wodzie, mleku lub słodkiej śmietance
koperkowy, cytrynowy, potrawkowy, pomidorowy

3

background image

Ostre na zasmażkach, sosy na bazie tłustych i esencjonalnych wywarów mięsnych lub kostnych

Desery

kompoty, kisiele, musy, galaretki - z owoców dozwolonych, galaretki, kisiele, kremy z mleka, biszkopty, czerstwe ciasto drożdżowe

torty i ciastka z kremem, pączki, faworki, tłuste ciastka jak francuskie , piaskowe, kruche

Napoje

Herbata, słaba kawa ( o ile nie ma przeciwwskazań), mleko, napoje owocowe, soki warzywne

Mocne kakao, płynna czekolada, napoje

Jeżeli stan zdrowia na to zezwala, można do diety sporadycznie włączyć pewne produkty, pod warunkiem,
że nie będą po ich spożyciu występowały dolegliwości bólowe. Co zatem można czasami spożywać i w
umiarkowanych ilościach? Oto przykładowa lista:

Słabą naturalną kawę z mlekiem

Drożdżówkę

Pieczywo pszenne razowe z dodatkiem słonecznika

Jaja

Parówki cielęce

Ser żółty z obniżoną zawartością tłuszczu

Szpinak

Brokuły

Kalafior

Fasolkę szparagową

Wiśnie

Śliwki

Kiwi

Melon

Propozycje potraw na poszczególne posiłki:

Śniadanie: zupy mleczne z dodatkiem dozwolonego produktu mącznego, mleko, kawa lub herbata z
mlekiem, słabe kakao. Jeśli podawana jest zupa mleczna, napój może stanowić herbata, herbata z cytryną.
Pieczywo mieszane / dozwolone rodzaje pieczywa/, masło, świeżo przygotowany majonez z oleju sojowego,
słonecznikowego lub oliwy z dodatkiem soku z cytryny / bez musztardy /. Produkt białkowy do pieczywa
może stanowić biały ser, twarożek homogenizowany, jajko gotowane na miękko, wędlina / z dozwolonych /,
upieczona w folii cielęcina na zimno lub klops. Może być dodany dżem lub miód. Do tego posiłku wskazane
jest podanie sezonowego warzywa lub soku owocowego.

Śniadanie II: napój -jeden z wymienionych w I śniadaniu lub sok owocowy, warzywny, zsiadłe mleko, kanapka
z serem lub wędliną lub napój i kawałek ciasta drożdżowego albo innego dozwolonego w tej diecie / biszkopt,
babka drożdżowa /, budyń mleczny, galaretka owocowa, twaróg z jabłkiem.

Obiad: zupa z dozwolonych produktów: krupnik, jarzynowa, barszcz, pomidorowa, owocowa, odtłuszczony
rosół, ziemniaczana. Dania mięsne, rybne, półmięsne lub z sera- dostarczające białka zwierzęcego. Jako
dodatek - ziemniaki całe, puree, ryż lub kasza gotowana na sypko, drobny delikatny makaron. Warzywa
gotowane, surowa- utarta marchewka, pomidor bez skórki, sałata zielona z olejem lub słodką śmietanką. Na
deser może być surowy owoc / z dozwolonych /, kompot, kisiel mleczny lub z owoców, napój owocowy.

4

background image

Podwieczorek: napój z kanapką, napój i ciasto, owoc lub jeden z innych wymienionych w obiedzie deserów.

Kolacja: możliwie często potrawa gotowana: leniwe pierogi, budyń z mięsa lub sera, kurczak lub ryba w
galarecie, ryba lub mięso w jarzynach, risotto z mięsem i warzywami, zsiadłe mleko z kaszą lub ziemniakami.
Napój jak w I śniadaniu, pieczywo, masło. Jeśli potrawa jest gotowana i zawiera białko zwierzęce może być
podany dodatek dżemu lub miodu, jeśli jest np. ryż z jabłkami musi być do pieczywa dodatek sera, wędliny
lub ryby. Wskazany jest również dodatek warzyw , owoców lub soku z owoców.

Przykładowy jadłospis dla diety lekkostrawnej.

Śniadanie: bułka, masło, parówki drobiowe na gorąco , sałata , dżem, kawa zbożowa z mlekiem

Śniadanie II: budyń z sokiem owocowym .

Obiad: zupa kalafiorowa z ziemniakami, sztuka mięsa , ziemniaki, marchewka gotowana

Podwieczorek: ciastko drożdżowe , kompot z truskawek .

Kolacja: leniwe pierogi, bułka , kiełbasa szynkowa , masło , herbata z cytryną. banan

Uwaga!

Ważne jest, aby obserwować organizm i wykluczać z diety te produkty i potrawy, które są przez organizm
nieprzyswajalne, nawet jeżeli są z grupy „zalecanych”. Dobór produktów wybiera się bowiem od indywidualnej
tolerancji każdej osoby.

PLAN PRACY
1. Dieta łatwostrawna
2. Zastosowanie
3. Sposoby przygotowania potraw
4. Produkty i potrawy dozwolone i przeciwwskazane w diecie łatwostrawnej
5. Propozycje potraw na poszczególne posiłki

Źródła z których korzystałam :
„Dietetyka”, H. Ciborowska, A. Rudnicka, Wydawnictwo lekarskie PZWL, 2009r.
„Dietetyka”, J. Hasik, L. Hryniewiecki, M. Grzymisławki, Wydawnictwo lekarskie PZWL,
Warszawa 1999r.
„Podstawy żywienia człowieka”, K. Flis, W. Konaszewska, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne.
„Żywienie człowieka zdrowego i chorego”, M. Grzymisławski, J. Gawęcki, Wydawnictwo PWN
http://chirurgia.pl/dieta4.html

5


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Praca Angeliki
praca z uczniem zdolnym i słabym 2
Praca psychoterapeutyczna z DDA wykład SWPS
PRACA NA 4 RECE (aga)(1)[1]
praca 4
PRACA HODOWLANA Podstawy
Praca osób niepełnosprawnych
PRACA Z UCZNIEM NIEWIDOMYM I SŁABO WIDZĄCYM
8 Właściwa Praca, moc, energia całość
Praca zespolowa z elementami komunikacji interpersonalnej ed wczesn
Prezentacja praca dyplom
Praca szkoly w zakresie organizacji opieki pomocy
CECHY STRUKTUR ORGANIZACYJNYCH PRACA GRUPOWA 17 KWIETNIA[1]
PRACA Z DZIECKIEM NIESMIALYM
Praca z komputerem

więcej podobnych podstron