Metody biotechnologii w ochronie środowiska
Usuwanie fosforu ze ścieków
Metody biotechnologii w ochronie środowiska
Usuwanie fosforu ze ścieków:
-
biologicznie
*
wraz z osadem nadmiernym, w wyniku
asymilacji fosforu przez biomasę
* poprzez „nadmierne pobieranie”
-
chemicznie
Metody biotechnologii w ochronie środowiska
Usunięcie fosforu wraz z osadem nadmiernym
Q
X
P
P
0
e
∆
⋅
ω
−
=
Dla elementarnego skład biomasy C
60
H
87
O
23
N
12
P udział fosforu
ω wynosi około 0,023.
ΔX/Q jest tym większe im wiek osadu jest niższy.
Wydłużenie wieku osadu skutkuje wzrostem P
e
.
Metody biotechnologii w ochronie środowiska
Chemiczne strącanie solami glinu i żelaza (w
postaci roztworów)
Al
2
(SO
4
)
3
•18 H
2
O + 2 PO
4
3-
2AlPO
4
+
+ 3 SO
4
2-
+ 18 H
2
O
Optymalne pH 5,5 – 6,5
FeCl
3
+ PO
4
3-
FePO
4
+ 3Cl
-
Optymalne pH 4,5 – 5,0
3 FeSO
4
+ 2 PO
4
3-
Fe
3
(PO
4
)
2
+ 3 SO
4
2-
Optymalne pH
~
8
Metody biotechnologii w ochronie środowiska
Strącanie wapnem w postaci CaO lub
Ca(OH)
2
(ilość wapna zależy od
zasadowości i pH ścieków)
System „małej dawki” dla pH< 10,
System „dużej dawki” dla pH 11 – 11,5.
Wymagana korekta odczynu odpływu,
Powstaje dużo osadów.
Metody biotechnologii w ochronie środowiska
Skuteczność metody zależy również od miejsca
dawkowania reagentów:
Wstępne strącanie
70 – 90%,
Symultaniczne
80 –95%,
Wtórne
90 –95%.
Metody biotechnologii w ochronie środowiska
Biologiczne usuwanie fosforu
czas
A
B
faza
anaerobowa
faza aerobowa
usunięcie
netto
stężenie
rozpuszczonych
fosforanów
Metody biotechnologii w ochronie środowiska
HO
P
O
OH
O
P
O
OH
OH
P
O
O
OH
n
Struktura polifosforanu
Metody biotechnologii w ochronie środowiska
Schemat metabolizmu fosforanów w komórce
CH
3
COOH
warunki beztlenowe
Acetyl-CoA
Poly-P
PHB
ATP
PO
4
-3
+ADP
PO
4
-3
warunki tlenowe
O
2
PO
4
-3
związki
organiczne
Poly-P
PHB
łańcuch
oddechowy
ATP
CO
2
+ H
2
O
Metody biotechnologii w ochronie środowiska
(Polifosforan)
n
+ H
2
O
(Polifosforan)
n-x
+ (Polifosforan)
x
Polifosfohydrolaza polifosforanu (potocznie: endopolifosfataza)
(Polifosforan)
n
+ H
2
O
(Polifosforan)
n-1
+ PO
4
3-
Fosfohydrolaza polifosforanu (potocznie: egzopolifosfataza)
Metody biotechnologii w ochronie środowiska
(Poli-P)
n
AMP
ADP
(Poli-P)
n-1
ATP
ADP
PO
4
3-
Mechanizm powstawania ATP z polifosforanów przy udziale
transferaz
Procesy
wewnątrzkomórkowe
zużywające energię
Metody biotechnologii w ochronie środowiska
Kiedy można stosować biologiczną defosfatację?
BZT
5
: P (w ściekach surowych) minimum 20 – 25.
Niskie obciążenie i wysoki wiek osadu wymagają
BZT
5
: P powyżej 25.
Metody biotechnologii w ochronie środowiska
An – warunki anaerobowe
dopływ
An
Aerobowe
osad recyrkulowany
odpływ
OW
osad nadmierny
System PHOREDOX
Metody biotechnologii w ochronie środowiska
System A2/O
System A2/O
OW
OW
dopływ
dopływ
odpływ
odpływ
Osad
Osad
nadmierny
nadmierny
Osad
Osad
recyrkulowany
recyrkulowany
An
Anox
Aerobowe
Metody biotechnologii w ochronie środowiska
Pięciostopniowy system Bardenpho
Pięciostopniowy system Bardenpho
S
S
Osad
Osad
recyrkulowany
recyrkulowany
dopływ
dopływ
odpływ
odpływ
Osad
Osad
nadmierny
nadmierny
Recyrkulacja
Recyrkulacja
wewnętrzna
wewnętrzna
An
Anox
Anox
Aero
Aero
Metody biotechnologii w ochronie środowiska
MUCT system
MUCT system
Osad recyrkulowany
Osad recyrkulowany
dopływ
dopływ
odpływ
odpływ
Osad
Osad
nadmierny
nadmierny
Recyrkulacja
Recyrkulacja
wewn.
wewn.
Recyrkulacja wewn.
Recyrkulacja wewn.
Metody biotechnologii w ochronie środowiska
Biodenipho system
Biodenipho system
Osad
Osad
recyrkulowany
recyrkulowany
dopływ
dopływ
odpływ
odpływ
Osad
Osad
nadmierny
nadmierny
ANOX
ANOX
(AEROB)
(AEROB)
AEROB
AEROB
(ANOX)
(ANOX)
Metody biotechnologii w ochronie środowiska
Technologia SBR (sequencing batch reactor)
napełnianie
napełnianie
∆
∆
V
V
f
f
V
V
0
0
∆
∆
V
V
f
f
– objętość wprowadzanych ścieków
– objętość wprowadzanych ścieków
V
V
0
0
– objętość ścieków i osadu czynnego, pozostająca w reaktorze
– objętość ścieków i osadu czynnego, pozostająca w reaktorze
Vmax = V
Vmax = V
0
0
+
+
∆
∆
V
V
f
f
reakcja
reakcja
sedymentacja
sedymentacja
osad
osad
nadmierny
nadmierny
∆
∆
V
V
d
d
odpływ
odpływ
odprowadzanie
odprowadzanie
oczyszczonych
oczyszczonych
ścieków
ścieków
faza
faza
jałowa
jałowa
cykl
Metody biotechnologii w ochronie środowiska
Paremeters
BARDENPHO
A2/O
UCT
Biodenipho
SBR
Zawartość biomasy,
g/m
3
2000-4000
3000-
5000
3000-
5000
-
2000-
4000
Obciążenie
substratowe,
kgBOD/kgMLSS*d
0.1 – 0.2
0.15-0.25 0.1-0.2
-
0.1-0.5
Wiek osadu
10 - 30
4 - 8
10 - 30
-
10 – 30
Metody biotechnologii w ochronie środowiska
Czas zatrzymania w
strefach:
BARDENPHO
A2/O
UCT
Biodenipho
SBR
Anaerobic, h
1 - 2
0.5 – 1.5
1 – 2
1 - 2
1 – 1.5
Anoxic, h
2 - 4
0.5 – 1
2 – 4
6-13, 1
cycle
1 – 1.5
Aerobic I, h
2 - 13
3.5 – 6
4 – 6
6-13, 1
cycle
2 – 4
Anoxic II, h
2 - 4
n.e.
n.e.
n.e.
1 – 1.5
Aerobic II,h
0.5 – 1
n.e.
n.e.
n.e.
Sludge
recirculation, %
100
20 - 50
100
50 - 100
n.e.
Internal recycle I,
%
400
100 - 300
100
n.e.
n.e.
Internal recycle II,
%
n.e.
n.e.
300
n.e.
n.e.
Metody biotechnologii w ochronie środowiska
Wpływ cyklicznego wystawienia mikroorganizmów na
Wpływ cyklicznego wystawienia mikroorganizmów na
różne warunki na pracę bioreaktora
różne warunki na pracę bioreaktora
Czynnik zmieniany
cyklicznie
Osiągane efekty
Wysokie i niskie stężenie
łatwo biodegradowalnych
substratów
Ograniczony wzrost bakterii nitkowatych
Mniejsza wrażliwość na przeciążenia ładunkiem
zanieczyszczeń i inne zmienne parametry, w tym
zmiany składu ścieków surowych
Wysokie stężenie substratu
przemiennie z okresami
głodzenia
Akumulacja zewnętrznych polimerów komórkowych
oraz ograniczony wzrost bakterii nitkowatych
Wzbogacenie biocenozy o bakterie formujące kłaczki,
niezbędne do osiągnięcia wymaganego stopnia
oczyszczenia
Warunki aerobowe i
anoksyczne
Wzbogacenie biocenozy o nitryfikatory i
denitryfikatory niezbędne do usuwania azotu
Warunki anaerobowe i
aerobowe
Wzbogacenie biocenozy o bakterie akumulujące fosfor
niezbędne do nadmiernego biologicznego pobierania
fosforu
Metody biotechnologii w ochronie środowiska
Elapsed time, (h)
Elapsed time, (h)
T
O
C
, (
m
g/
L
)
T
O
C
, (
m
g/
L
)
Famine
Famine
∆
∆
TOC
TOC
0
0
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
6
6
0
0
100
100
200
200
300
300
400
400
fill
fill
react
react
settle
settle
draw
draw
0
0
100
100
200
200
300
300
400
400
0
0
50
50
100
100
150
150
200
200
∆
∆
TOC (mg.L)
TOC (mg.L)
S
V
I,
(
cm
S
V
I,
(
cm
3
3
/g
)
/g
)
Cycle time
Cycle time
= 6 h
= 6 h
Cycle time
Cycle time
= 8 h
= 8 h