1
Ochrona Środowiska
Gr. I
Aleksandra Bachanek
Ilona Niewęgłowska
Systemy
Informacji
Przestrzennej
Zadanie projektowe – MapInfo:
Analiza rozkładu przestrzennego wybranych wskaźników
środowiskowych w Polsce
Warszawa, 25.11,2013r.
2
Mapa 1. Ilość zebranych odpadów komunalnych.
Dzięki mapie widać, że najwięcej odpadów jest wytwarzanych przede wszystkim w gminach
położonych w pobliżu największych miast lub tych, do których należą te miasta. Najwięcej odpadów
powstaje w pobliżu Warszawy, Poznania, Łodzi czy też Gdańska. Jedne z najwyższych wartości występują
na Górnym Śląsku. Jest to związane z występowaniem w tym miejscu dużej ilości miast na małym obszarze.
Wiąże się to z wydobywaniem węgla, przez co jest tam dużo wyższa gęstość zaludnienia w porównaniu do
innych miast.
Wysoka ilość odpadów komunalnych grozi dużym zanieczyszczeniem gruntu i powietrza oraz wiąże
się ze zwiększonymi kosztami ich usuwania.
Do przedstawienia danych użyto mapy przedziałowej (Ranges), która dzięki kolorom najlepiej
przedstawia rozkład przestrzenny, jest czytelna i przejrzysta.
3
Mapa 2. Gęstość zaludnienia.
Największa gęstość zaludnienia występuje na obszarze Górnego Śląska (gmina Świętochłowice).
Wiąże się to ściśle z dobrze rozwiniętym przemysłem wydobywczym, dzięki któremu ludność znajduje
zatrudnienie. Z wydobyciem wiąże się rozwój usług. Wszystkie te czynniki przyciągają ludność, mimo
bardzo złego stanu środowiska naturalnego. Duża gęstość zaludnienia występuje na obszarze Małopolski.
Jest to związane w umiejscowieniem stolicy, gdzie bardzo dobrze rozwinięty jest sektor usług.
Najsłabiej zaludnione są tereny wschodnie oraz Warmia i Mazury, gdzie jest chłodniej, a gleby są
mniej urodzajne. Bezrobocie jest tam wysokie, ponieważ ludność poszukuje zatrudnienia w innych
miejscach.
Zagrożeniami może być „przeludnienie”, ale też wyludnienie. To pierwsze spowoduje za duże
zanieczyszczenia i brak komfortu, a drugie sprawi, że niektóre tereny opustoszeją, miejscowości będą
znikać.
Aby przedstawić rozkład gęstości zaludnienia wykorzystano mapę przedziałową (Ranges), która
pozwala łatwo i szybko ocenić, gdzie wartości są najwyższe, a gdzie jedne z niższych.
4
Mapa 3. Ilość ścieków (komunalnych i przemysłowych) wymagających oczyszczania
odprowadzane – ogółem.
5
Mapa 4. Ilość ścieków (komunalnych i przemysłowych) wymagających oczyszczania odprowadzanych –
nieoczyszczonych.
Na mapie 3 widać, że najwięcej ścieków odprowadzanych jest na obszarach najgęściej zaludnionych.
Jest to aż 260 gmin, m.in. obszar Górnego Śląska, okolice Warszawy oraz pojedyncze gminy w centralnej
części Polski. Największe wartości zanotowano w gminie Bukowno (Małopolskie). Zauważamy, że są to też
często miasta gminne. Mało jest wartości średnich i są one również równomiernie rozłożone. Najwięcej, bo
aż 1958 jest wartości najniższych. Wystąpiły w gminie Jemielno (Dolnośląskie).
Niewłaściwe zagospodarowanie ścieków to jeden z podstawowych problemów ekologicznych
Polski. Wyniki przedstawione na mapie numer 4 obrazują, że w głównej mierze to w północno-zachodniej
części Polski jest odprowadzana największa ilość nieoczyszczonych ścieków. Najwyższa wartość tego
wskaźnika kreśli się w gminie Siemianowice Śląskie ( Śląskie), a najniższa w Bydgoszczy (Kujawsko-
Pomorskie).
6
Ścieki wprowadzone do odbiornika mogą wywołać wiele ujemnych skutków, jak odtlenianie,
powstanie nieprzyjemnego smaku i zapachu, fizyczne zanieczyszczenie wody; mogą działać także hamująco
i toksycznie. W pewnych okolicznościach ścieki mogą też oddziaływać pobudzająco na rozwój organizmów
wodnych.
Aby przedstawić ilości ścieków ogółem i nieoczyszczonych należało użyć mapy tematycznej Bar
Charts, dzięki której na jednej mapie Polski można przedstawić i porównać wartości obu parametrów.
Ponieważ porównujemy ze sobą gminy, których jest ponad 2000 wybranie ww. mapy jest niewygodne. Ze
względu na „zamazanie” mapy przez słupki została wybrana opcja Ranges (przedziały), która na dwóch
mapach pozwala przedstawić oba parametry.