Dysocjacja

141

15.2. Stężenie jonów wodorowych, pH roztworu

965. 1990/L

Do trzech probówek, w których znajdowało się po 10 cm

3

HCl o stężeniu 0.1 mol/dm

3

dodano HCl,

NaOH, H

2

O w ilościach podanych na rysunku:

pH roztworów w probówkach:

I

II

III

A.

wzrosło

zmalało

nie zmieniło się

B.

zmalało

wzrosło

wzrosło

C.

nie zmieniło się

wzrosło

wzrosło

D.

nie zmieniło się

zmalało

nie zmieniło się

966.

Sporządzono roztwory kwasu solnego o pH = 2 i o pH = 4. Które z poniższych stwierdzeń jest

prawdziwe?
Stężenie jonów H

+

w roztworze:

A. o pH = 2 jest 100 razy wyższe niż w roztworze o pH = 4
B. o pH = 2 jest 100 razy mniejsze niż w roztworze o pH = 4
C. o pH = 2 jest dwa razy mniejsze niż w roztworze o pH = 4
D. o pH = 2 jest dwa razy wyższe niż w roztworze o pH = 4

967.

Do 100 cm

3

0.1 molowego roztworu wodorotlenku sodu dolano 900 cm

3

wody. pH roztworu:

A. zmalało o 1.0

B. zmalało o 2.0

C. wzrosło o 1.0

D. wzrosło o 2.0

968. 2002/L

Jak zmieni się pH 0.01 molowego roztworu jednowodorotlenowej zasady o stałej dysocjacji K = 10

–8

jeżeli stężenie zmaleje 100 razy?

A. wzrośnie o dwie jednostki pH

B. wzrośnie o jedną jednostkę pH

C. zmaleje o jedną jednostkę pH

D. zmaleje o dwie jednostki pH

969. 2001/F

Stwierdzono, że 1 cm

3

roztworu zawiera 4,0·10

-2

mg całkowicie zdysocjowanego wodorotlenku

sodu. Jaka jest wartość pH tego roztworu?

A. 12

B. 11

C. 10

D. 9

I

II

III

Chemia. Wybór testów...

142

970. 2001/F

Podaj stałą i stopień dysocjacji 0,056-molowego wodnego roztworu kwasu monokarboksylowego,

którego pH wynosi 3.

stała dysocjacji

stopień dysocjacji

A.

1,79·10

-5

0,0179%.

B.

6,24·10

-3

0,0187%.

C.

1,79

17,85%.

D.

1,79·10

-5

1,79%.

971.

Jaka liczba jonów H

+

jest zawarta w 1 dm

3

roztworu kwasu octowego o stężeniu 1



10

–4

mol/dm

3

,

jeżeli stopień dysocjacji



= 10%?

A. 6.02



10

23

B. 6.02



10

19

C. 6.02



10

18

D. 12.04



10

18

972. 2001/F

2 dm

3

wodnego roztworu kwasu o ogólnym wzorze HA zawiera 3,612·10

23

jonów A



i 4 mole

niezdysocjowanych cząsteczek HA. Stopień dysocjacji i stała dysocjacji HA wynosi:

stopień dysocjacji

stała dysocjacji

A.

13%

3,9·10

-2

.

B.

13%

4,5·10

-2

.

C.

15%

2,25·10

-2

.

D.

15%

2,6·10

-2

.

973. 1987/L

pH 0.01 molowego roztworu fenolu o stałej dysocjacji K = 10

–10

wynosi:

A. 5

B. 6

C. 7

D. 8

974.

pH roztworu pewnego kwasu jednoprotonowego o stężeniu 0.1 mol/dm

3

i stałej dysocjacji 1.0



10

–4

wynosi:

A. 7.3

B. 4.6

C. 2.5

D. 1.0

975. 1996/F

30 gramów jednoprotonowego kwasu, którego masa molowa wynosi 60 g/mol, rozcieńczono wodą

do objętości 1 dm

3

. W otrzymanym roztworze znajduje się 1.8



10

21

jonów wodorowych. Stopień i stała

dysocjacji tego kwasu wynoszą:

stopień dysocjacji

stała dysocjacji

A.

0.6%

1.8



10

–5

B.

3.0%

4.5



10

–4

C.

0.3%

4.5



10

–6

D.

6.0%

1.8



10

–3

976.

Jak zmieni się stopień dysocjacji, stężenie jonów wodorowych i pH 0.1M roztworu kwasu octowego

po jego 100 krotnym rozcieńczeniu (K

k

= 1.8



10

–5

)?



[H

+

]

pH

A.

zmaleje 10 razy

wzrośnie 10 razy

zmaleje o 1 jednostkę pH

B.

wzrośnie 10 razy

zmaleje 10 razy

wzrośnie o 1 jednostkę pH

C.

wzrośnie 100 razy

zmaleje 100 razy

wzrośnie o 2 jednostki pH

D.

wzrośnie 10 razy

zmaleje 10 razy

zmaleje o 1 jednostkę pH

Dysocjacja

143

977.

pH 0.01 molowego roztworu aniliny o stałej dysocjacji zasadowej równej 4



10

–10

wynosi:

A. 5.7

B. 8.3

C. 4.7

D. 9.3

978.

Ile wynosi pH roztworu trimetyloaminy o stałej dysocjacji równej 5



10

–5

jeśli stopień dysocjacji tej

aminy w roztworze badanym wynosi 5%?

A. 3

B. 7.4

C. 11

D. 12.3

979. 1986/L

Stężenie jonów wodorowych w 0.005 molowym roztworze kwasu HX, którego stopień dysocjacji



= 3% wynosi [mol/dm

3

]:

A. 8



10

–1

B. 5



10

–4

C. 3



10

–3

D. 1.5



10

–4

980. 1995/MIS MaP

Stopień dysocjacji CH

3

COOH w roztworze o stężeniu 0.1 mol/dm

3

wynosi 4%. Stężenie jonów H

+

i pH tego roztworu wynosi (log

10

4 = 0.6):

A. [H

+

] = 4



10

–3

pH = 2.4

B. [H

+

] = 4



10

–4

pH = 3.4

C. [H

+

] = 4



10

–2

pH = 1.4

D. [H

+

] = 4



10

–1

pH = 0.4

981. 2000/F

Wskaż pH wodnego roztworu amoniaku o stężeniu 0,0001 mol/dm

3

, jeżeli stopień dysocjacji przy

tym stężeniu wynosi 10%.

A. 4

B. 5

C. 9

D. 10

982. 1983/L

Jakie jest stężenie roztworu kwasu typu HX, w którym stężenie jonów wodorowych

[H

+

] = 0.0132 mol/dm

3

, a stopień dysocjacji



= 1.2%?

A. 0.55 mol/dm

3

B. 1.1 mol/dm

3

C. 2.2 mol/dm

3

D. 4.4 mol/dm

3

983. 1979/L

Stopień dysocjacji jednomolowego roztworu kwasu octowego wynosi 0.4%. W 0.5 dm

3

tego kwasu

znajduje się:

A. 0.002 mola jonów wodorowych

B. 0.004 mola jonów wodorowych

C. 0.02 mola jonów wodorowych

D. 0.5 mola jonów wodorowych

984. 2002/L

W pewnym roztworze stężenie jonów H

+

jest sto razy mniejsze niż stężenie jonów OH



. PH tego

roztworu jest równe:

A. 5

B. 6

C. 8

D. 9

985.

Stała dysocjacji kwasu octowego wynosi 1,8·10

-5

. Jakie powinno być stężenie roztworu wodnego

tego kwasu aby jego pH wynosiło 3?

A. 0,1 M

B. 10

-3

M

C. 0,056 M

D. 3,3·10

-6

986. 1988/F

Przy użyciu papierka uniwersalnego uczeń stwierdził, że pH roztworu kwasu octowego o stężeniu

0.1 mol/dm

3

wynosi 3. Przybliżona wartość stałej dysocjacji kwasu octowego K oraz stopień dysocjacji

kwasu



w badanym roztworze wynoszą:

A. K = 1



10

–2



= 1



10

–4

B. K = 1



10

–3



= 1



10

–1

C. K = 1



10

–4



= 1



10

–3

D. K = 1



10

–5



= 1



10

–2

Chemia. Wybór testów...

144

987. 1981/F

W 1 dm

3

0.2 molowego roztworu pewnego słabego kwasu HA znajduje się 4



10

–3

mola jonów

wodorowych. Stała dysocjacji tego kwasu wynosi:

A. 4.0



10

–3

B. 8.1



10

–5

C. 1.6



10

–5

D. 2.0



10

–2

988. 1986/F

Stopień dysocjacji 1 molowego roztworu kwasu typu HX, którego pH = 3 wynosi:

A. 0.1%

B. 0.3%

C. 1%

D. 3%

989. 1999/F

Pewien kwas HX o stężeniu c

0

= 0,001 mol/dm

3

wykazuje w roztworze pH = 4. Stała dysocjacji tego

kwasu wynosi:

A. 1,0



10

–9

B. 1,1



10

–9

C. 1,1



10

–5

D. 1,0



10

–8

990. 1983/F

Oblicz stopień dysocjacji 0.01 molowego kwasu typu HX, jeżeli stężenie jonów H

+

wynosi

0.0012 mol/dm

3

.

A. 6%

B. 1.2%

C. 10%

D. 12%

991. 2002/F

Wskaż stężenie jonów wodorowych w roztworze jodnoprotonowego słabego kwasu o stężeniu 0,1

mola/dm

3

, jeżeli w temperaturze 298 K stała dysocjacji wynosi 1,75·10

-5

:

A. 1,75·10

-5

mol/dm

3

B. 1,75·10

-4

mol/dm

3

C. 2,6·10

-3

mol/dm

3

D. 1,3·10

-3

mol/dm

3

992.

Do kolby o objętości 500 cm

3

wlano 100 cm

3

roztworu kwasu octowego o stężeniu 0,25 mol/dm

3

,

150g 3% kwasu octowego i uzupełniono do kreski objętość w kolbie roztworem soli fizjologicznej. Ile
wynosi pH otrzymanego roztworu?

(K

CH

3

COOH

= 1,8



10

–5

)

A. 1,3

B. 2,7

C. 2,9

D. 2,0

993. 1988/L

W wyniku utlenienia etanalu do kwasu wydzieliło się 1.08g metalicznego srebra. Otrzymany kwas

rozcieńczono wodą do 200 cm

3

. Zakładając, że stopień dysocjacji wynosi 4% pH roztworu tego kwasu

wyniesie:

A. 2

B. 3

C. 4

D. 5

994. 1999/F

Jakiej objętości roztworu kwasu solnego o pH = 1 należy użyć do całkowitego zobojętnienia 20 cm

3

5% roztworu zasady sodowej o gęstości 1 g/cm

3

?

A. 0,20 cm

3

B. 0,25 cm

3

C. 0,20 dm

3

D. 0,25 dm

3

995.

pH roztworu wodorotlenku barowego wynosi 11. Stężenie jonów wodorowych i wodorotlenowych

w tym roztworze jest równe:

stężenie jonów [H

+

]

stężenie jonów [OH



]

A.

10

–3

10

–11

B.

10

–11

10

–3

C.

2



10

–11

5



10

–4

D.

5



10

–11

2



10

–3

Dysocjacja

145

996.

Roztwór słabej zasady jednowodorotlenowej typu XOH (K = 10

–5

) o stężeniu 2



10

–3

mol/dm

3

zmieszano z wodą w stosunku objętościowym 1 : 1. pOH otrzymanego roztworu wynosi:

A. 4

B. 10

C. 2.7

D. 11.3

997.

Roztwór wodny kwasu solnego o pH = 5 rozcieńczono 100-krotnie wodą destylowaną otrzymując

roztwór o pH:

A. 6

B. 7

C. 8

D. 2

998.

Z roztworu kwasu siarkowego(VI) o objętości 200 cm

3

i pH = 4 odparowano 100 cm

3

wody. pH

otrzymanego roztworu wynosiło:

A. 2

B. 3.7

C. 3

D. 2.7

999.

100 cm

3

kwasu siarkowego(VI) o pH = 3 zmieszano ze 100 cm

3

roztworu tego kwasu o pH = 2.

pH otrzymanego roztworu wynosi:

A. 2.5

B. 3

C. 2.3

D. 3.3

1000.

Do 100 cm

3

roztworu NaOH o pH = 12 dodano 900 cm

3

roztworu tej zasady o pH = 10.

pH otrzymanego roztworu wynosi:

A. 3

B. 11

C. 11.6

D. 10.6

1001. 1992/94 MIS MaP

Do czystej wody o odczynie obojętnym dodano kwasu solnego w takiej ilości, że końcowe stężenie

kwasu w tym roztworze wynosiło 10

–11

mol/dm

3

. Otrzymany w ten sposób roztwór posiada pH

wynoszące około:

A. 11

B. 7

C. 5

D. 3

1002. 1988/F

Ze 100 cm

3

kwasu solnego o stężeniu 0.1 mol/dm

3

(roztwór I) pobrano 10 cm

3

i uzupełniono wodą

destylowaną do 100 cm

3

otrzymując roztwór II. Z roztworu II w identyczny sposób otrzymano roztwór

III. pH roztworów I – III wynosi:

A. 2, 4, 6

B. 3, 4, 5

C. 1, 2, 3

D. 0, 2, 4

1003.

Stała dysocjacji słabego kwasu HA w roztworze wodnym jest równa 1·10

-12

. Jaka jest wartość pH

10

-4

M roztworu wodnego tego kwasu?

A. 8

B. 6

C. 7

D. 4

1004. 2001/L

Jeżeli pH roztworu wodorotlenku Me(OH)

2

wynosi 12, a stopień dysocjacji wodorotlenku



= 5%

to stężenie molowe roztworu Me(OH)

2

jest równe:

A. 0,4 mol/dm

3

B. 0.3 mol/dm

3

C. 0.2 mol/dm

3

D. 0.1 mol/dm

3

1005. 1998/F

Jeżeli pH jakiegoś roztworu wynosi 3, to stężenie jonów wodorotlenkowych w tym roztworze ma

wartość:

A. 10

–3

mol/dm

3

B. 10

–7

mol/dm

3

C. 10

–11

mol/dm

3

D. 10

–14

mol/dm

3

Chemia. Wybór testów...

146

1006. 1989/L

Stężenie molowe jonów wodorotlenowych czterech roztworów jest następujące:

I. [OH



] = 10

–4

II. [OH



] = 10

–6

III. [OH



] = 10

–8

IV. [OH



]

= 10

–5

Stężenie jonów wodorowych jest największe w roztworze:

A. I

B. II

C. III

D. IV

1007. 1982/F

Aby zobojętnić roztwór, którego pH = 4 a pOH = 10 należy do niego dodać:

A. chlorku amonowego

B. kwasu

C. zasady

D. chlorku sodowego

1008.

Zmieszano równe objętości roztworów kwasu solnego o pH = 4 i wodorotlenku sodu o pOH = 3. pH

otrzymanego roztworu wynosiło:

A. 7

B. 3.4

C. 10.7

D. 1

E. 13

1009. 1978/L

Podczas analizy moczu stwierdzono, że posiada on odczyn kwaśny. W celu określenia stężenia

jonów wodorowych w badanej próbce zmiareczkowano 100 cm

3

moczu za pomocą 0.01 molowej

zasady sodowej, zużywając 2 cm

3

zasady. Wynika z tego, że stężenie jonów wodorowych w badanym

moczu wynosiło:

A. 2



10

–1

gramojonów H

+

/dm

3

B. 2



10

–3

gramojonów H

+

/dm

3

C. 2



10

–4

gramojonów H

+

/dm

3

D. 2



10

–5

gramojonów H

+

/dm

3

1010. 1977/L

Badając kwasowość gleby stwierdzono, że stężenie jonów wodorowych w badanej próbce wynosi

10

–4

mol/dm

3

. W celu zmniejszenia kwasowości gleby do stężenia wynoszącego 10

–5

mol/dm

3

należy za

pomocą substancji zasadowych usunąć z każdego dm

3

roztworu:

A. 10 moli H

+

B. 0.9 mola H

+

C. 10

–1

moli H

+

D. 9



10

–5

moli H

+

1011. 1980/F

Stężenie jonów wodorowych C

H

+

i jonów wodorotlenowych C

OH

– znajdujących się w osoczu krwi

związane są ze sobą zależnością: C

H

+



C

OH

– = 10

–13.5

= const.

Ponieważ w osoczu krwi stężenie [H

+

] = 10

–7.4

to jego odczyn jest:

A. obojętny

B. słabo kwasowy

C. słabo zasadowy

D. silnie kwasowy

1012.

Wykonano następujące doświadczenie: do probówki nr 1 wlano roztwór kwasu octowego o stężeniu

1 mol/dm

3

a do próbówki nr 2 kwas solny o tym samym stężeniu. Do obu próbówek wrzucono tyle samo

magnezu i zbierano wydzielający się wodór. Zanim reakcja przebiegła do końca zaobserwowano, że:

A. magnez nie wypiera wodoru z kwasu organicznego
B. z obu próbówek, w tym samym czasie, wydziela się ta sama objętość wodoru
C. w tym samym czasie z próbówki nr 1 wydziela się większa objętość wodoru, niż z próbówki nr 2
D. w tym samym czasie z próbówki nr 2 wydziela się większa objętość wodoru, niż z próbówki nr 1

1013.

Wynik doświadczenia opisanego w poprzednim zadaniu wyjaśnisz następująco:
A. kwas octowy to kwas organiczny, z którego wyparcie wodoru przez magnez jest niemożliwe,

gdyż wiąże się to ze zmianą struktury cząsteczki kwasu

Dysocjacja

147

B. jednakowe ilości metalu muszą w tym samym czasie wypierać z kwasów o jednakowym stężeniu

jednakowe ilości wodoru

C. wprawdzie kwas octowy jest kwasem słabszym niż kwas solny, ale zawiera więcej atomów

wodoru w cząsteczce, więc magnez w tym samym czasie będzie wypierał z niego większe
objętości wodoru

D. kwas octowy jest słabiej zdysocjowany na jony, więc w tym samym czasie metal zredukuje

mniejszą ilość jonów wodorowych niż w silnie zdysocjowanym kwasie solnym

UWAGA ! Poniższa informacja odnosi się do pytań 1014 i 1015

Wartości stałych dysocjacji szeregu wymienionych poniżej kwasów (w jednakowej temperaturze)

wynoszą:

I – kwasu octowego

K = 1.8



10

–5

II – kwasu benzoesowego

K = 6.6



10

–5

III – kwasu mrówkowego

K = 2.1



10

–4

IV – kwasu azotawego

K = 4.5



10

–4

V – kwasu cyjanowodorowego

K = 7.2



10

–10

1014.

Prawidłową kolejność uszeregowania tych kwasów od najmocniejszego do najsłabszego podaje

odpowiedź:

A. I, II, III, IV, V

B. IV, III, II, I, V

C. V, I, II, III, IV

D. III, IV, I, II, V

E. I, III, IV, II, V

1015.

Który z wymienionych powyżej roztworów kwasów będzie miał najwyższą (pH

max.

) a który najniższą

wartość pH (pH

min.

) przy założeniu, że stężenia wszystkich roztworów są równe 0.01 mol/dm

3

?

pH

max.

pH

min.

A.

V

IV

B.

V

III

C.

III

V

D.

IV

V

E.

I

V

1016. 1992/L

Do probówek z wodą (rys.) wprowadzono substancje:

W probówkach można stwierdzić stężenia jonów:

H

+

> OH



OH



> H

+

H

+

= OH



A.

I, II

III, IV

V

B.

I, II, V

III, V

IV

C.

I

III

II, IV, V

D.

I, IV

III, V

II

E.

I, II

III, V

IV

Chemia. Wybór testów...

148

1017. 2002/F

Do probówek z wodą wprowadzono substancje:

W probówkach można stwierdzić stężenia jonów:

H

+

> OH



OH







H

+

= OH



A.

II, IV, VI

III

I, V

B.

II, VI

III, V

I, IV

C.

I, IV

II, V

III, VI

D.

II, VI

I, IV, V

III

1018.

Do 100g 0.74% roztworu Ca(OH)

2

dodano 900 cm

3

wody. Powstał roztwór o pH równym:

A. 3

B. 11

C. 1.7

D. 12.3

1019.

Do kolby miarowej na 500 cm

3

dodano 10g 19% roztworu NaOH i 10g 1% roztworu Ca(OH)

2

a następnie dopełniono kolbę wodą destylowana do kreski. Jakie pH miał otrzymany roztwór?

A. 1

B. 13

C. 12.3

D. 11.6

1020.

Do naczynia zawierającego 250 cm

3

kwasu solnego dodano 10g 1% roztworu Ca(OH)

2

otrzymując

roztwór o odczynie obojętnym. Jakie pH miał roztwór kwasu solnego?

A. 2

B. 2.6

C. 2.3

D. 2.9