Idź do

Katalog ksiazek

Twój koszyk

Cennik i informacje

Spis treœci

Nowoœci

Bestesllery

Zamów drukowany

katalog

Przykładowy

rozdział

Dodaj do koszyka

Zamów cennik

Zamów informacje

o nowoœciach

Wydawnictwo Helion SA
44-100 Gliwice
tel. [phone]

e-mail: [e-mail]

Dziadkowie na medal

Autor: Phill Williams

T³umaczenie: Monika Lipiec-Szafarczyk

ISBN: 978-83-246-1323-6

Tytu³ orygina³u:

Insiders Guide to Being

a Brilliant Grandparent

Format: A5, stron: 136

W czasie deszczu dzieci siê nudz¹…

a z dziadkami nie nudz¹ siê nigdy!

•

Jak pomagaæ w wychowaniu?

•

Jakich b³êdów nie pope³niaæ?

•

Jak byæ idealnym dziadkiem?

Zadaniem dziadka jest chodzenie z wnukami do zoo i czytanie im bajek. Rol¹ babci jest

karmienie maluchów s³odkoœciami. Tyle w kwestii stereotypów. Twoje dziecko

uszczêœliwi³o Ciê niedawno nowin¹, ¿e Wasza rodzina wkrótce siê powiêkszy? Pewnie

siê cieszysz, ale z drugiej strony masz sporo obaw, czy podo³asz tej roli. Bycie

wspó³czesnym dziadkiem to nie bu³ka z mas³em. Starsze pokolenie przesta³o byæ

postrzegane jako Ÿród³o wiedzy o œwiecie. Mo¿e czas to zmieniæ? Przed Tob¹ spore

wyzwanie.
Autor ksi¹¿ki jest prawdziwym specjalist¹ od kontaktów z wnukami – zosta³ obdarzony

przez los siedmiorgiem wnucz¹t. Teraz, wraz z gronem innych dziadków, dzieli siê

z Tob¹ doœwiadczeniami zdobytymi w czasie

„

pracy w terenie

”

. Znajdziesz tu sporo

cennych rad i zabawnych anegdot. Ale uwaga! Prawda jak zwykle le¿y poœrodku –

poradnik zawiera wiêc równie¿ uwagi samych wnuków. Zanim przetestujesz swoje

pomys³y wychowawcze na przedstawicielach najm³odszego pokolenia, zobacz, jak inni

robili to przed Tob¹. Unikaj pu³apek i niemi³ych wpadek. Ciesz siê czasem spêdzonym

ze swymi wnukami. B¹dŸ idealnym dziadkiem, zostañ babci¹ na medal!

•

Opieka nad wnukami – czyli ustalanie zasad.

•

Metody wychowawcze – sprzecznoœæ interesów.

•

Drudzy dziadkowie – jak wypracowaæ dobre relacje.

•

Rozwój dzieci – zabawy i edukacja.

•

Odleg³oœæ – prze³amywanie problemów z komunikacj¹.

•

Wakacje – wspólny wyjazd, opieka nad nastolatkami.

„

Dziecko mo¿e nauczyæ doros³ych trzech rzeczy: cieszyæ siê bez powodu, byæ ci¹gle czymœ

zajêtym i domagaæ siê – ze wszystkich si³ – tego, czego pragnie

”

Paulo Coelho

Spis treci

Podzikowania

5

Wstp

7

1 Mae pocztki i wielkie chwile

9

2 Dziadkowie si zmieniaj

15

3 Doceni dziadków

21

4 Wspaniaa wiadomo

26

5 Zmiana relacji

33

6 Dobre i kiepskie rady

39

7 Opiekowa si czy si nie opiekowa?

45

8 Pienidze i to wszystko

54

9 Przyjedaj na duej

61

10 Radzenie sobie z ywym srebrem

69

4

D

Z I A D K O W I E N A M E D A L

11 Czas zabawy

76

12 Obserwowanie, jak si rozwijaj

82

13 Wspieranie rozwoju mowy

88

14 Dawanie prezentów

95

15 Dziadkowie mieszkajcy daleko

101

16 Na wakacjach

108

17 Dziadkowie po rozpadzie rodziny

115

18 Prawa dziadków

124

19 Prawnuki

128

A Ankieta

130

7

Opiekowa si
czy si nie opiekowa?

— Ciesz si, e przysza, babciu. (Babcia bya matk mamy Jasia).

— Dlaczego, Jasiu?

— Bo chc zobaczy, jak tatu robi t sztuczk.

— Jak sztuczk?

— Syszaem, jak obiecywa mamie, e nastpnym razem, jak przyjdziesz,

bdzie chodzi po cianach.

Uly rodzicom

Bycie dziadkiem lub babci moe by przyjemne, ale jednoczenie
niesie ze sob pewn odpowiedzialno . Poza kwesti regularnego
pomagania rodzicom w wychowywaniu dzieci bd chwile, gdy po-
czujecie, e chcecie zaproponowa dzieciom, e wemiecie na troch
wnuki do siebie. Propozycja pomocy, aby umoliwi zmczonym
rodzicom naadowanie akumulatorów, jest czym, co z pewnoci
doceni.

Oczywicie bd te chwile, gdy nawet najlepsze maestwa bd
przechodzi kryzys. To kolejny moment, kiedy dziadkowie mog

4 6

D

Z I A D K O W I E N A M E D A L

zaproponowa pomoc, zajmujc si wnukami, gdy modzi maon-
kowie bd starali si skierowa swój zwizek na waciwe tory.

Moliwo udzielenia od czasu do czasu pomocy w trudnych chwilach
jest jedn z przyjemnoci bycia dziadkiem czy babci. Owszem,
moe to oznacza konieczno zmiany trybu ycia, by moe rezy-
gnacj z wtorkowych obiadów na miecie albo z gry w bryda, ale nie
wahajcie si — jest to zobowizanie, które niesie ze sob wiele zalet.

Niektórzy dziadkowie to uwielbiaj — maj szans przey na nowo
dni, gdy opiekowali si wasnymi maymi dzie mi, uy znów wa-
snych umiejtnoci wychowawczych, co dla nich jest wspaniaym
dowiadczeniem. Pewna babcia napisaa:

„Szczególnie lubiam moliwo niesienia pomocy w trudnych
chwilach, np. gdy mama dziecka bya bardzo zmczona albo
kiedy rodzice po prostu potrzebowali chwili oddechu”.

Inni nie tak ochoczo si z tym zgadzali, jak na przykad ta babcia:

„Trudno jest odmówi probom o zajcie si moimi maymi
wnukami, kiedy rodzice potrzebuj wsparcia. Ale wychowaam
troje dzieci jako samotna matka, a teraz, gdy przeszam na
emerytur i wreszcie mogam si cieszy szans na nadcho-
dzce lata bez dzieci, pojawiy si wnuki. Uwielbiam moje
wnuki i nigdy nie odmawiam probom o pomoc. Ale nie mog
nic poradzi na to, e mam wraenie, e mi si co narzuca
wbrew mojej woli, a potem mam poczucie winy z powodu
takich uczu ”.

Jeszcze inna babcia miaa wraenie, e najlepsza w zajmowaniu si
wnukiem bya wiedza, e wkrótce odda dziecko w rce rodziców,
a jej odpowiedzialno za nie si skoczy.

OPIEKOWA SI CZY SI NIE OPIEKOWA?

4 7

Kolejna babcia dotkna innego rodzaju kwestii emocjonalnej — miej-
sca w sercu dziecka.

„Po caym dniu zajmowania si wnukami trzeba zaakceptowa
to, e zignoruj ci i pobiegn rzuci si w objcia rodziców,
gdy ci tylko si pojawi”.

Jeszcze inni dziadkowie odkryli, e zdarzajce si od czasu do czasu
proby o pomoc mog si nasila , a stan si norm i codziennym
obowizkiem, który moe by nie do zniesienia. Pewni dziadkowie
nawet przeprowadzili si na drugi koniec kraju, eby unikn czstych
telefonów od modych rodziców z probami o pomoc. To oczywicie
ekstremalny przykad, ale dotyka kluczowego problemu.

Proszenie o pomoc w drobiazgach, jak odbieranie wnuczków ze szkoy
albo gdy pojawi si nieoczekiwana potrzeba — by moe wtedy,
gdy wnuczek w wieku szkolnym zachoruje, a jest za may, eby sam
zosta w domu, albo gdy opiekunka niespodziewanie zawiedzie —
jest zupenie inne od staego zobowizania.

Proponowanie regularnej, staej opieki nad wnukami jest zdecydo-
wanie czym innym i naley to bardzo starannie przemyle .

Zobowizanie do opieki

W naszym kraju mamy bardzo wysoki odsetek kobiet pracujcych.
Wiele z tych kobiet to matki, czsto maych dzieci. Dni, gdy kobiety
zamne rzadko wracay do pracy po urodzeniu dziecka lub przy-
najmniej czekay z tym, dopóki dzieci nie podrosn na tyle, eby
mogy same sobie poradzi w dzie, dawno ju odeszy. Dzisiaj wik-
szo matek, podobnie jak ojców, chce móc wróci do pracy — do-
tyczy to równie matek maych dzieci. Oczywicie prawo wprowa-
dza moliwo urlopu po urodzeniu dziecka, zarówno dla matki, jak

4 8

D

Z I A D K O W I E N A M E D A L

i dla ojca, wic tu po urodzeniu si maej Natalii wymagania sta-
wiane przez prac nie przeszkadzaj w cieszeniu si rodzicielstwem.
Ale co zrobi , gdy koczy si urlop? Trzeba poszuka opieki nad
ma Natalk, gdy jej rodzice wróc do pracy.

Jeli jedno z rodziców duo zarabia, maestwo moe ustali , e to
drugie zrezygnuje z pracy, aby zaj si domem i dzieckiem w penym
wymiarze godzin. Albo rodzice mog ustali , e oboje bd pracowa
na cz etatu.

Jednak wiele par woli zachowa swoje miejsca pracy, by moe z po-
wodu tego, e nie mog sobie pozwoli na rezygnacj z jednej pensji,
a moe oboje lubi swoj prac. Rodzice mog zarabia wystarczajco
dobrze, eby opaci obek w cigu dnia, a niektórych sta na opie-
kunk. W takich okolicznociach problemy znaczco malej. Ale nie
wszyscy mog sobie na to pozwoli . Zatem w wikszoci sytuacji
trzeba szuka innych opcji. Dziadkowie!

Dziadkom mona zaufa , znaj dziecko i moe nie mieszkaj zbyt
daleko — w ankiecie przeprowadzonej niedawno okazao si, ze 60%
widuje swoje wnuki przynajmniej raz w tygodniu. Nie wszystkie
dzieci jednak maj tak blisko, jak Sonia, która napisaa:

„Mieszkam bardzo blisko dziadków. Jedna babcia z dziadkiem
mieszka tu obok, a druga babcia i dziadek mieszkaj na ulicy
przy mojej szkole”.

Nawet jeli dziadkowie mieszkaj daleko, mona ich poprosi o przy-
jazd. „Po co mamy w ogóle zastanawia si, czy zapaci za opiek nad
naszym dzieckiem komu obcemu, jeli mona skorzysta z pomocy
dziadków?” — pytaj rodzice. A jeli jestecie na emeryturze, macie
mnóstwo czasu, zdaniem Waszych dzieci. Wydaje im si, e nawet
potrzebne s Wam jakie obowizki, eby Wam si nie nudzio. Jasne,

OPIEKOWA SI CZY SI NIE OPIEKOWA?

4 9

mruczycie do siebie, mylc o swoim klubie brydowym, o znajomych,
zwizku ogrodników, grze w krgle, wyjazdach, porankach spdza-
nych na grze w badmintona, stowarzyszeniu… stop! Poproszono
Was o zajcie si ma Natali. Czy powinnicie si zgodzi ?

Kwestia opiekowania si wnukami, podczas gdy ich rodzice pracuj,
bya jedn z najwaniejszych w naszej ankiecie. Niektóre opinie an-
kietowanych podajemy poniej.

Po pierwsze, bdcie przygotowani, na wypadek jeli zostaniecie
poproszeni o pomoc. Nawet jeszcze zanim urodzi si maa Natalia,
dobrze jest pomyle , w jakim stopniu jestecie w stanie i chcecie po-
móc. A jeli nie macie co do tego pewnoci, lepiej zdecydujcie si
na bardziej skromn wersj na pocztek. Gdy przyzwyczaicie si do
nowych obowizków, bdziecie mogli zdecydowa , czy jestecie
gotowi na wicej; a oferta zwikszenia wymiaru pomocy jest zawsze
milej widziana ni zapowied zmniejszenia udziau z koniecznoci,
cho by nawet naprawd nie byo innego wyjcia.

Nastpnie przemylcie wasne zobowizania. Z jakich zaj musie-
libycie zrezygnowa ? Jak wpynoby to na Wasze ycie towarzyskie
i przyjanie? Pomylcie równie o odpowiedzialnoci. Mae dzieci
to naprawd spora odpowiedzialno , jak dobrze wiecie.

„Pamitam, jak byam niegrzeczna i cigle wybiegaam z domu
babci na ulic, ubrana tylko w pieluch, a babcia si gniewaa”
— Zosia, lat 10.

„Kiedy zawsze tukem kieliszki w eleganckich restauracjach.
I zawsze robiem kup, kiedy dziadek mnie przewija”
— Tomek, lat 10.

5 0

D

Z I A D K O W I E N A M E D A L

Zastanów si nad odpowiedzi na trzy ponisze pytania.

1.

Czy bdziecie szczliwi, gdy maa Natalka bdzie si codziennie
pojawiaa u Was w domu, gdy jej mama bdzie si spieszya do
pracy, i bdziecie si ni zajmowa , dopóki jej tata nie odbierze
jej po poudniu?

2.

Czy nie bdziecie czu alu, wiedzc, e robicie to, eby Wasze
dzieci mogy korzysta z dwóch pensji, podczas gdy Wy by moe
macie tylko skromne emerytury?

3.

Czy bdzie Wam przykro, gdy po caym dniu zajmowania si
Wasz wnuczk, kiedy tylko mama i tata pojawi si w drzwiach,
maa Natalka pobiegnie do nich, ignorujc Was cakowicie?

Jeli potraficie z czystym sumieniem pooy sobie rk na sercu
i odpowiedzie : „tak” na pierwsze pytanie, nastpnie „nie” na drugie
i trzecie — moje gratulacje. Jestecie idealni do roli opiekunów
wnuczt.

Wypróbujmy to

Jeli macie wtpliwoci, jeli czujecie si nieswojo na myl o tej od-
powiedzialnoci, która nieodwoalnie wie si z opiek nad maymi
dzie mi, albo jeli czujecie, jak jedna z ankietowanych osób, której
wypowied pojawia si wczeniej, e to Wasz czas i chcecie go wyko-
rzysta dla siebie, eby robi to, na co nigdy wczeniej nie mielicie
czasu, nie zgadzajcie si, nawet jeli czujecie, e powinnicie. Moecie
te zaproponowa okres próbny, zanim podejmiecie decyzj. Wtedy,
jeli uznacie, e to zbyt wiele, powinnicie da rodzicom wystarcza-
jco wiele czasu, aby mogli wypracowa inne rozwizanie, zanim
si wycofacie.

OPIEKOWA SI CZY SI NIE OPIEKOWA?

5 1

Jednym z minusów okresu próbnego jest potencjalna trudno z wy-
cofaniem si, chocia od pocztku jasno okrelilicie swoje intencje.
Zatem zamiast proponowa prób w penym wymiarze godzin, moe-
cie zaoferowa pomoc ograniczon czasowo, na przykad przez kilka
godzin dziennie albo raz w tygodniu. Moecie odkry , e to dobry
pomys na pocztek. A moe uznacie, e dobre bdzie zapropono-
wanie konkretnej roli, jak pewien dziadek, który napisa:

„Jednym z moich najprzyjemniejszych zaj jest przyprowa-
dzanie mojego wnuczka ze szkoy codziennie. Naprawd do-
brze si dziki temu poznalimy”.

Jeli nie zgodzicie si na regularne, codzienne zajmowanie si dziec-
kiem, nie oznacza to jeszcze, e od czasu do czasu nie moecie pomóc,
gdy sytuacja bdzie tego wymagaa. Pewna chtna do tego babcia
dodaa wasne warunki:

„Zawsze pomog, jeli bdziesz w kropce, moja droga, ale nie
w czwartki, chyba e naprawd nie bdzie innego wyjcia. Wte-
dy gram w golfa i musiaabym anulowa rezerwacje i umówione
spotkania”.

Babcia — niania z zamieszkaniem

To kolejna sprawa zwizana z opiek. Niektórzy dziadkowie, a czciej
babcie, maj silne poczucie, e jeli rodzice chc pracowa , to one
musz zaj si wnuczkiem czy wnuczk. Lepiej samej zaopiekowa
si ma Natali, ni pozwala rodzicom na korzystanie z cigle
zmieniajcych si opiekunek lub obka — myl. Zatem proponuj
przeprowadzenie si do modych rodziców i staj si bezpatn
niani na stae, z mieszkaniem.

5 2

D

Z I A D K O W I E N A M E D A L

Jest to propozycja, jak moe by trudno odrzuci wielu rodzicom,
gdy od razu rozwizuje wszystkie ich problemy. Ale jeli chcesz
zoy tak wspaniaomyln ofert, zastanów si nad swoj motywacj.
Robisz to dla maej Natalii i jej rodziców czy dla siebie? Kto bdzie
prowadzi dom? Jaki wpyw bdzie mie ta sytuacja na Twoje stosunki
z mam? By moe czujesz, e caodobowa niania — czyli Ty, babciu
— zajmujca si ma Natalk, gdy rodzice s w pracy, to znacznie
lepsze wyjcie ni umieszczenie maej w obku. Ale nie jeste niani
— jeste babci, a to rónica.

Krótko mówic, dobrze przemylcie spraw, zanim zaproponujecie
opiek nad wnukami. Nie bez powodu dowiadczone babcie maj
wraenie, e rozwizanie tego problemu wymaga prawdziwych umie-
jtnoci. Warto te jeszcze raz podkreli , e znacznie atwiej jest
zwikszy wymiar pomocy, ni si z niej wycofa , co moe doprowa-
dzi do niesnasek, gdy oczekiwania rodziców zostan zawiedzone.

Zatem podsumujmy:

z

To kontrowersyjna kwestia.

z

Gdy oboje rodzice pracuj, dziadkowie s czsto najbardziej oczywistym

ródem opieki nad dzieckiem.

z

Uwaajcie — przemylcie dobrze to, z jak propozycj pomocy moecie

wystpi.

z

W szczególnoci pamitajcie, e pomimo wielu zalet, jakie ma budowanie

relacji z wnukami:

x

mae dzieci wi si z olbrzymi odpowiedzialnoci;

x

zakres oferowanej pomocy moe mie wpyw na Wasze finanse i ycie

towarzyskie;

x

w oczach dziecka nigdy nie zastpicie rodziców.

OPIEKOWA SI CZY SI NIE OPIEKOWA?

5 3

z

Wikszo dziadków lubi pomaga w sytuacjach nieprzewidzianych

— od czasu do czasu.

z

atwiej jest zwikszy zakres pomocy, ni zmniejszy, zatem rozwacie

okres próbny w ograniczonym wymiarze godzin albo zaproponujcie

na pocztek tylko konkretne usugi.

z

Przemylcie wszystko dokadnie, zanim zaoferujecie zamieszkanie

z wnukami.