1

GOSPODARKA LIPIDOWA

LIPIDY I LIPOPROTEINY

Frakcje lipoproteinowe:

lipoproteiny o bardzo niskiej gęstości (VLDL) – pre-beta-LP
lipoproteiny o pośredniej gęstości (IDL) - frakcja pośrednia
lipoproteiny o niskiej gęstości (LDL) - beta-LP
lipoproteiny o wysokiej gęstości (HDL) - alfa-LP

- Lipoproteina (a)

– Lp(a) – gęstość LDL/HDL, odrębna antygenowo,

marker grupy wysokiego ryzyka

–zagrożenie miażdżycą (zawiera apo B

100 i apo(a) podobne do plazminogenu.

Lipoproteina X

– Lp-X – występuje w cholestazie, zawiera CH i

lecytyny, ma strukturę liposomów (widoczna w elektroforezie

GOSPODARKA LIPIDOWA

Rozdział elektroforetyczny surowicy krwi -> barwienie Sudan B - lipidy

GOSPODARKA LIPIDOWA

Patologia

Wygląd próbki

Elektroforogram

Brak lub
[+] HDL


[+] chylom.
Typ. I


[+] LDL
Typ IIa



[+] LDL,VLDL
Typ IIb


[+] IDL
Typ III


[+] VLDL
Typ IV


[+] VLDL
chylom.
Typ V

Klarowna



Zmętniała górna
warstwa


Klarowna
(żółta barwa)



Klarowna lub
Lekko mętna


Mętna do opalizu-
Jącej – „kożuch”


Mętna do opalizu-
jącej


Wyraźny „kożuch”
Mętna do opali-
zującej

Wyraźny β prążek
Słaby pre-β prążek


Wyraźny chylom.
Wyraźne β i pre-β



Wyraźny β prążek



Wyraźne β i pre-β



Szeroki prążek β



Wyraźny pre-β



Wyraźny chylom.
Wyraźne pre-β

Wygląd próbki
surowicy krwi
(inkubacja 12 h

– 4

o

C

-elektroforogramy =
-lipidogramy

GOSPODARKA LIPIDOWA

Skład – białko / lipidy

GOSPODARKA LIPIDOWA

GOSPODARKA LIPIDOWA

2

GOSPODARKA LIPIDOWA

GOSPODARKA LIPIDOWA

GOSPODARKA LIPIDOWA

GOSPODARKA LIPIDOWA

GOSPODARKA LIPIDOWA

GOSPODARKA LIPIDOWA

3

GOSPODARKA LIPIDOWA

Testy laboratoryjne w dyslipoproteinemiach:

1.

Wygląd surowicy po całonocnej inkubacji w 4oC

2.

Cholesterol całkowity

3.

Trójglicerydy

4. HDL-cholesterol
5. LDL-cholesterol ze wzoru Friedewalda:
6. LDL-CH = CH T

– (HDL-CH) – TG/5 (mg/dl)

7. Lp(a)
8. Apo B

GOSPODARKA LIPIDOWA

Testy laboratoryjne w dyslipoproteinemiach;

Dodatkowe testy laboratoryjne:

• Apo A I
• IDL
• Stosunek CH T / TG we frakcji d < 1.006 ( ultrawirowanie)
• PI apo E
• Stosunek apo A I / apo A II
• HDL subfrakcje HDL2 i HDL3
• Apo B 3500
• Apo C-II
• Apo C-III
• Izoformy Lp(a)
• Aktywność i ilość lipazy lipoproteinowej LPL
• Aktywność acylotransferazy lecytyna-cholesterol LCAT

GOSPODARKA LIPIDOWA

Cholesterol całkowity

GOSPODARKA LIPIDOWA

GOSPODARKA LIPIDOWA

peroksydaza

Cholesterol w miceli

GOSPODARKA LIPIDOWA

HDL Cholesterol – metody strąceniowe:

Zasada metody:
Lipoproteiny o bardzo niskiej gęstości VLDL i niskiej gęstości LDL (zawierające

apo B) ulegają strąceniu pod wpływem:

- kwasu fosforowolframowego i Mg

+2

- heparyny i Mn

+2

Po odwirowaniu osadu oznacza się zawartośd cholesterolu w supernatancie i

wylicza jako HDL cholesterol

4

GOSPODARKA LIPIDOWA

Apolipoproteina A1

Apolipoproteina B

Zasada metody: specyficzne przeciwciała reagują z apo A lub apo B z wytworzeniem
nierozpuszczalnego kompleksu. Stężenie kompleksu oznacza się
immunoturbidymetyrycznie lub immunonefelometrycznie (A= 340 nm).

W reakcji z anty-

apo A dodaje się aktywatorów które odsłaniają wszystkie miejsca

potencjalnego wiązania p-ciał na powierzchni apo A.

GOSPODARKA LIPIDOWA

GOSPODARKA LIPIDOWA

Pobierania materiału do badań – błędy przedanalityczne

12

– 14 godzinna dieta (całonocna )- woda tylko dopuszczalna

Na 2

– 3 dni przed pobraniem: nie zmieniać przyzwyczajeń

dietetycznych ani aktywności życiowej

Stała waga w okresie ostatnich 4 tygodni

Brak choroby w okresie zaostrzenia, urazu (operacji), zawału serca

Odstawienie leków typu podnoszącego/obniżającego poziom lipidów np.

doustne antykoncepcyjne, hormony tarczycy, steroidy, insulina itp.

Prawidłowa diagnoza jako wynik średni 2 ( lub 3) oznaczeń w okresie 1

– 4 tygodni