Bogusław Śliwerski
Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Łodzi
Szkoła jako czynnik sprzyjający agresji
Scenariusz zajęć
2
Cele zajęć:
Uczestnicy zajęć analizują sytuacje generujące przemoc w szkole z perspektywy
doświadczeń z własnego dzieciństwa.
Czas realizacji: 90 minut
Zakres zadań przygotowawczych do zajęć:
Uczestnicy zajęć zapoznają się przed nimi z tekstem B. Śliwerskiego lub wybranym przez siebie
tekstem na temat agresji w szkole, a przekazanym lub udostępnionym w internecie w formie
wykazu literatury dotyczącej tej problematyki.
Uczestnicy zajęć powinni być ogólnie przygotowani do krótkiej dyskusji nt. obecności różnych
form i rodzajów agresji w szkole.
Liczebność grupy – do 30 osób.
Przebieg zajęć
Faza I.
Prowadzący zajęcia dokonuje krótkiego wprowadzenia nt. rodzajów agresji występującej w szkołach
w społeczeństwach otwartych, demokratycznych.
Komentarz (wskazanie na załączniki)
Możliwe pytania:
W jakich okolicznościach najczęściej mówi się o agresji w szkole w mediach?
Jak uczestnicy określiliby postawy uczestników agresji w szkołach
(sprawców, jej ofiar i świadków)?
Czas pracy: 10 minut
3
Faza II.
Prowadzący rozdaje studentom arkusz „Koło Shalita” (zał. 1) z prośbą, by każdy z nich je wypełnił
indywidualnie.
Komentarz (wskazanie na załączniki)
Praca indywidualna. Studenci wypełniają arkusze „Koła Shalita” (zał. I).
Format „Koła…” musi być duży (format arkusza min. A4), tak aby studenci mogli swobodnie wpisywać
do jego poszczególnych części odpowiednie dane.
Czas pracy: 10 minut
Faza III.
Wykładowca dzieli studentów na 6 pięcioosobowych zespołów. Każdej z grup przekazuje następujące
polecenia:
Zespół 1 i 2
Analizują treści wynikające z wypełnionych arkuszy „Koła Shalita” pod kątem tego, w jakim stopniu
uwzględnione czynniki miały charakter przemocy strukturalnej lub były nią uwarunkowane.
Zespół 3 i 4
Analizują treści wynikające z „Koła Shalita” pod kątem tego, w jakim stopniu uwzględnione czynniki
miały charakter przemocy symbolicznej lub były nią uwarunkowane.
Zespół 5 i 6
Analizują treści wynikające z „Koła Shalita” pod kątem tego, w jakim stopniu uwzględnione czynniki
miały charakter przemocy fizycznej (indywidualnej lub grupowej) lub były nią uwarunkowane.
Każdy zespół ma na realizację tego zadania 20 minut.
Odpowiedzi zapisuje na plakacie, a po zakończeniu pracy prezentuje je na forum.
Czas na jedną prezentację ok. 5 minut.
Czas łączny na całą fazę: ok. 50 minut.
4
Komentarz (wskazanie na załączniki)
Podział studentów na 6 zespołów pięcioosobowych.
Każdy zespół otrzymuje mazaki i arkusz papieru (plakat).
Uwaga:
Po podziale na zespoły studenci pozostają w nich już do końca zajęć. Zadaniem każdego zespołu jest
przygotowanie plakatu określającego rodzaje, formy i zakres przemocy czy agresji w sferze, która
została określona w przydzielonym im zadaniu.
Faza IV.
Wykładowca dokonuje podsumowania zajęć, zwracając uwagę na wynikającą z omawianych
czynników sytuację kryzysową, w jakiej znajdują się uczniowie, nauczyciele i rodzice w szkole
dotkniętej jedną lub wieloma rodzajami przemocy.
Załącznik I.
Dla uczestników zajęć
Proszę, posiłkując się poniższym schematem kołowym, odpowiedzieć na pytanie:
„Jakie czynniki sprzyjają agresji w szkole?”.
Odpowiedzi na to pytanie, a polegające na podaniu wszystkich czynników uznanych przez
Panią/Pana za ważne w tym kontekście, proszę wpisać w poszczególnych rubrykach środkowej
części koła.
Następnie proszę porangować każdy z wymienionych przez siebie czynników od najważniejszego do
najmniej istotnego w szkolnej rzeczywistości.
5
Po zakończeniu rangowania proszę o ocenę każdego czynnika na wymiarze wartościującym: czy
i w jakim stopniu jest on dla Pani/Pana pozytywny, negatywny lub obojętny? Zaznaczamy to
poniższym symbolem w odpowiadającym mu miejscu w strukturze Koła.
++
zdecydowanie akceptuję występowanie tego czynnika
+
akceptuję występowanie tego czynnika
0
nie mam zdania
–
nie akceptuję występowania tego czynnika
– –
zdecydowanie nie akceptuję występowania tego czynnika