- 1 -

P

rogram szczegółowy

projektu

z uchwytów obróbkowych

w roku akademickim 2009/2010

Wydział Budowy Maszyn i Zarządzania

Zakład Projektowania Technologii

W ramach zajęć projektowych każdy student wykonuje indywidualny projekt

oprzyrządowania technologicznego składający się z:

1a. Projektu uchwytu

obróbkowego specjalnego (najczęściej frezarskiego,

wiertarskiego, itp.)

– dla wybranej operacji technologicznej obróbki dla wskazanego

przedmiotu (wg dostarczonego rysunku) dla produkcji wielkoseryjnej lub masowej z
niezbędnymi obliczeniami (dokładności - błędów, kosztów, parametrów). To ma
być przykład klasycznego uchwytu obróbkowego.

Oraz dodatkowego zadania dla opracowanego wg pkt.1a uchwytu specjalnego:

1b. Opracowania koncepcji mechanizacji lub automatyzacji opracowanego uchwytu

2. Projektu uchwytu

obróbkowego składanego do obróbki na obrabiarce CNC:

frezarce,

centrum obróbkowym itp. dla takiego samego (przykładowo) lub

podobnego przedmiotu (wg dostarczonego rysunku) - w warunkach produkcji
jednostkowej lub w

małej serii.

To ma być przykład uchwytu obróbkowego składanego - złożonego w całości z
katalogowych elementów handlowych.

- 2 -

Z

awartość gotowego projektu - teczki

(spis treści)

1.

Strona tytułowa (wg dostarczonego wzoru),

2.

Rysunek wyjściowy części z zaznaczeniem obrabianej w uchwycie obróbkowym
powierzchni,

3.

Poprawnie wykonany (wg dostarczonego rysunku)

rysunek części obrabianej po

analizie poprawności rysunkowej - zgodnie ze wszystkimi zasadami rysunku
technicznego wg PN,

4.

Analiza technologiczności konstrukcji - opisowo a nie w tabeli,

5.

Program produkcyjny (projekt podstawowy

ma być wykonany dla produkcji

wielkoseryjnej lub masowej na najprostszych obrabiarkach klasycznych
uniwersalnych lub produkcyjnych

(ze względu na koszty) bez systemu OSN,

6.

Karta technologiczna procesu (przewodnik) dla

części obrabianej - wg zał.

wzoru T-0 lub T-1,

7.

Karta instrukcyjna dla

części obrabianej dla operacji i zabiegów dla których

przewidziany jest uchwyt -

wg zał. wzoru T-2a, T-2b lub T-2c - wg potrzeb,

-

z uwzględnieniem doboru obrabiarki oraz narzędzi, parametrów obróbki, czasu

wykonania, środków pomiarowych itp . Uwzględnić symbole katalogowe
narzędzi i środków pomiarowych oraz symbole wg PN dla oznaczenia
bazowania i mocowania przedmiotu.

8.

Dobór parametrów obróbki dla operacji i zabiegów dla których przewidziana jest
obróbka w uchwycie (z podaniem źródła doboru parametrów – literatury, tabel,
katalogów. itp.),

9.

Konstrukcja uchwytu do wskazanej operacji:

- rysunek złożeniowy całości uchwytu (z wystarczającą ilością widoków i

przekrojów) ale bez rysunków wykonawczych części,

- opis budowy i funkcjonowania uchwytu (bardzo krótko o ile będzie

konieczny -

bo podstawą zaliczenia będzie dokumentacja i obliczenia),

Uwaga!

Nie mylić np. rozwiązań konstrukcyjnych charakterystycznych dla uchwytów
frezarskich z

rozwiązaniami konstrukcyjnymi charakterystycznymi dla

uchwytów wiertarskich.

10.

Obliczenia błędów składowych i ogólnej dokładności uchwytu (obowiązkowo ze
szkicami punktów obliczeń – na szkicu przy wzorach każdorazowo ma być
rysunek tego co jest liczone).

Uwaga! Nie

mylić obliczeń charakterystycznych dla uchwytów frezarskich z

obliczeniami dla uchwytów wiertarskich.

11. Analiza bazowania i ustalenia przedmiotu.

Zrobić rysunek (szkic) przedmiotu z naniesionymi punktami podporowymi lub

oporowymi i miejscami przełożenia sił mocowania wg PN-83-M-01152

Przykłady są podane w PN-83-M-01152,

Można ewentualnie wykorzystać kartę T-9 wypełnianie opisano w [7],

- 3 -

12. Analiza

siły docisku i zamocowania (z uwzględnieniem parametrów obróbki),

13.

Analiza wskaźnikowa (wagowa, ilościowa,%) zastosowania składników

znormalizowanych, handlowych,

14.

Obliczenia pracochłonności projektowania i wykonania (tj. przykładowe

obliczenie pracochłonności prac konstrukcyjnych w roboczogodzinach dla
wykonanej

własnej dokumentacji uchwytu). Na podstawie dostarczonych

materiałów dyktaktycznych.

15.

Rachunek ekonomiczny opłacalności uchwytu:

- obliczenie kosztu wytworzenia uchwytu,
- obliczenie rocznego kosztu użytkowania uchwytu,
- obliczenie opłacalności stosowania,

Oblic

zyć na podstawie dostarczonych materiałów dyktaktycznych.

16.

Dobór obrabiarki dla której przewidziano uchwyt – charaktystyka, parametry – w
tym pełen typoszereg wartości nastawczych jak posuwów, obrotów itp. np.
n = 35,5; 45; 56; 71; 90; 112; 140; 180; ...

; 1400; 1800; wymiary stołu i

przestrzeni roboczych (analiza), rozstaw

rowków / otworów mocujących na

powierzchni stołu, np. wg dostarczonych katalogów (w wersji elektronicznej)

17. Koncepcja (szkic, rysunek i opis) mechanizacji lub automatyzacji uchwytu /

operacji

(może to być np.: zastosowane mocowania hydraulicznego,

pneumatycznego itp. zamiast

ręcznego we własnym projekcie). Przykłady

rozwiązań można znaleźć w dostarczonych materiałach dyktaktycznych.

Uwaga!

Za prawidłowe wykonanie tego zadania nie będą przyjmowane żadne projekty

w postaci tylko schematu blokowego typu np.:

itp. jako niezawierające konkretów (np. szkicu idei rozwiązania konstrukcyjnego)

18. Wersja projektu

uchwytu obróbkowego składanego do obróbki na obrabiarce

CNC

frezarce, centrum obróbkowym itp. (lub obrabiarce elastycznej) dla

produkcji jednostkowej

lub małoseryjnej, - złożonego w całości z katalogowych

elementów handlowych, z wystarczającą ilością widoków i przekrojów
pokazujących szczegóły bazowania, mocowania i docisków z zastosowanych
katalogowych elementów handlowych z wykazem dobranych części.
Pozycjonowanie uchwytu na stole obrabiarki wg dowolnego systemu
bazującego (np.: Kipp, Stark, Speedy, Norelem itp.) - ale bez obliczeń.
Opracować na podstawie dostarczonych materiałów dyktaktycznych – w
postaci elektronicznych wersji katologów różnych producentów.
Zawiarają one przykłady szczegółowe i nawet ceny elementów (np. Norelem).
W projekcie

podać katalogi, z których zaczerpnięto części do złożenia uchwytu.

obrabiarka
aaobot–

robot
–

- 4 -

Uwaga! Zamiast rysunku przedmiotu obrabianego z podstawowego projektu uchwytu

obróbkowego (dla produkcji wielkoseryjnej lub masowej) - do wersji projektu
uchwytu obróbkowego składanego - prowadzący do tego ćwiczenia
projektowego

może wydać inny rysunek.

19. Literatura

20.

Dyskusja rezultatów projektowania i ewentualne uwagi,

W ramach projektu należy w szczególności:

poprawić błędy na dostarczonym rysunku oraz sprawdzić poprawność
dokumentacji,

opracować kartę technologiczną T-1 obróbki (przewodnik dla całego
procesu technologicznego przedmiotu obrabianego) i instrukcyjną T-2
tylko dla operacji dla której projektowany jest uchwyt - z uwzględnieniem
doboru obrabiarki oraz narzędzi, parametrów obróbki, czasu wykonania,
środków pomiarowych itp .

Uwzględnić symbole katalogowe narzędzi i środków pomiarowych oraz
symbole wg PN-83-M-01152 dla oznaczenia bazowania i mocowania
przedmiotu.

Przy zadaniu oprzyrządowania na centrum obróbkowe podać katalogi, z
których zaczerpnięto części do złożenia uchwytu

Literatura i inne źródła pozyskiwania informacji zostaną szczegółowo omówione na
zajęciach.

- 5 -

Poznań, 2009 r.

Literatura pomocnicza

do

projektu uchwytu obróbkowego

1.

Dobrzański T. Uchwyty obróbkowe. Poradnik konstruktora, WNT, W-wa, ostatnie
wyd. VII, 1987.

2. Feld M.

Uchwyty obróbkowe.WNT, W-wa 2002

3. Pietrusewicz W

., Kwaczyński w., Nazzal A.: Projektowanie uchwytów obróbkowych

specjalnych,

Wyd. Politechniki Szczecińskiej, 2004

4. Wieczorowski K., Pastwa K.

Materiały pomocnicze do projektowania uchwytów

i

przyrządów, skrypt PP 1980,

5. Mermon W., Feld M., Jungst M.

Zasady konstrukcji przyrządów, uchwytów

i

sprawdzianów specjalnych

6.

Porębski J.: Przyrządy obróbkowe. Podstawy teoretyczne i zasady projektowania,
PWN, W-wa 1982,

7. Samek A., Projektowanie oprzy

rządowania technologicznego PWN, W-wa –

Kraków 1976

8. Praca zbiorowa Poradnik

inżyniera. Obróbka skrawaniem t. I III, PWN, W-wa

1994/5 wyd. I, (normowanie, projektowanie procesów, uchwyty obróbkowe,
naddatki, dobór obrabiarek itd.) – szczególnie t. II

Literatura pomocnicza przydatna

do projektowania

O

gólnie podręczniki z technologii maszyn

9.

Dobrzański T. Rysunek techniczny maszynowy, WNT,

10. Feld M.

Projektowanie procesów technologicznych typowych części maszyn, W-

wa,

WNT

11. Feld M. Podstawy projektowania p

rocesów technologicznych typowych części

maszyn, WNT, W-wa, 2000

12. Tymowski

J.

Automatyzacja procesów technologicznych w przemyśle

maszynowym, WNT 1975,

13. Feld M.

Projektowanie i automatyzacja procesów technologicznych części maszyn,

WNT, W-wa, 1994, wyd.1

14. P

uff T., Sołtys W. Podstawy technologii montażu maszyn i urządzeń, wnt 1980,

- 6 -

15. Jezierski J.

Analiza tolerancji i dokładności pomiarów w budowie maszyn, WNT

1994,

16. Siecla R.

Materiały pomocnicze do projektowania procesów technologicznych

(materiały wyjściowe i naddatki technologiczne), Wyd. PP, Poznań 1993, skrypt nr
1747.

17. Praca zbiorowa pod red. Jerzego Z. Sobolewskiego Projektowanie technologii

maszyn Oficyna Wyd. Politechniki Warszawskiej, W-wa 2007

( z płytką CD)

18.

katalogi firmowe: obrabiarek, narzędzi, uchwytów,

19. e-katalogi

20. czasopisma

: Mechanik, Przegląd Mechaniczny, ...

21. dokumentacje techniczno-ruchowe obrabiarek,

22. Internet

23.

Materiały dostarczone w postaci elektronicznej