WPROWADZENIE
DO FINANSÓW PUBLICZNYCH
I. Istota finansów publicznych
II. Pojęcia podstawowe
III. Funkcje finansów publicznych
I. ISTOTA FINANSÓW PUBLICZNYCH
1. Dawno, dawno temu …
2. Potrzeby ludzkie.
3. Kategorie dóbr publicznych.
Dawno, dawno temu , za górami
za lasami…
POTRZEBY LUDZKIE
żywność, odzież…
edukacja podstawowa, …
bezpieczeństwo publiczne, …
KATEGORIE DÓBR PUBLICZNYCH
Rodzaje dóbr:
dobra prywatne,
dobra społeczne,
dobra publiczne (czyste dobra
publiczne).
CZYSTE DOBRA PUBLICZNE
Def.:
dobra, które mogą być
wytwarzane jedynie w efekcie
wydatków publicznych, gdyż nie
można zastosować mechanizmu
rynkowego przy alokacji w sektorach
je wytwarzających i przy ich
podziale;
DOBRA PUBLICZNE
Cechy dóbr publicznych:
są dostarczane grupom społecznym a nie osobom
indywidualnym,
zakres ich wytwarzania zależy od potrzeb
zbiorowości a nie potrzeb indywidualnych,
nie ma możliwości uzależnienia dostępu do tych dóbr
od zapłaty za nie,
krzywa kosztu wytwarzania nie wykazuje
zmienności,
koszt krańcowy wytwarzania wynosi zero,
użyteczność tych dóbr jest obojętna na poziom
dochodów.
DOBRA SPOŁECZNE
Def.:
mogą być efektywnie wytworzone przez
gospodarkę prywatną i rozdzielone przez
mechanizm rynkowy, jednak ze względu na
korzyści zewnętrzne są wytwarzane poprzez
wydatkowanie środków publicznych i dostarczanie
ich nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie;
Cechy dóbr społecznych:
istnieje możliwość uzależnienia dostępu do tych
dóbr od zapłaty za nie,
krzywa kosztu wytwarzania jest zmienna,
użyteczność tych dóbr jest zależna od poziomu
dochodów indywidualnych;
II. POJĘCIA PODSTAWOWE
1.
Finanse publiczne.
2.
Nauka o finansach publicznych.
3.
Przedmiot nauki o finansach
publicznych.
4.
Podmiot nauki finansów
publicznych.
FINANSE PUBLICZNE – definicja:
zjawiska i procesy pieniężne związane z
gromadzeniem i wydatkowaniem środków
publicznych umożliwiających funkcjonowanie
państwa i wypełnianie jego funkcji,
gromadzenie i rozdzielanie przez związki publiczno-
prawne zasobów pieniężnych; ich istotą jest
tworzenie trwałej materialnej podstawy ich
egzystowania oraz umożliwienie im spełnienie ich
funkcji społecznych,
finansowa strona działalności sektora publicznego;
FINANSE PUBLICZNE
(art. 3 ustawy o finansach publicznych)
obejmują procesy związane z gromadzeniem środków
publicznych oraz ich rozdysponowywaniem, a w
szczególności:
gromadzenie dochodów i przychodów publicznych,
wydatkowanie środków publicznych,
finansowanie potrzeb pożyczkowych budżetu
państwa,
zaciąganie zobowiązań angażujących środki
publiczne,
zarządzanie środkami publicznymi,
zarządzanie długiem publicznym,
rozliczenia z budżetem UE.
NAUKA O FINANSACH
PUBLICZNYCH
(w ujęciu ekonomicznym) – nauka o
zjawiskach i procesach pieniężnych
dotyczących gromadzenia i
wydatkowania środków publicznych,
(w ujęciu prawnym) - to gałąź prawa
publicznego, której przedmiotem jest
badanie norm dotyczących publicznych
zasobów pieniężnych oraz operacji tymi
zasobami;
PRZEDMIOT NAUKI O FINANSACH
PUBLICZNYCH
ujęcie I:
zjawiska i procesy związane z powstawaniem i
rozdysponowywaniem publicznych środków
pieniężnych umożliwiających funkcjonowanie
sektora publicznego,
redystrybucja dochodu narodowego i majątku
narodowego,
przejmowanie przez państwo lub inny związek
publiczno-prawny części dochodów
indywidualnych (lub majątków) od podmiotów
prywatnych w celu sfinansowania funkcjonowania
państwa;
PRZEDMIOT NAUKI O
FINANSACH PUBLICZNYCH-
ujęcie II:
organizacja finansowa państwa,
opracowywanie, uchwalanie,
wykonywanie, kontrola budżetu,
dochody i wydatki publiczne,
organizacja i operacje skarbu państwa,
organizacja finansowa i operacje
finansowe zdecentralizowanych
związków publicznoprawnych;
PODMIOT NAUKI FINANSÓW
PUBLICZNYCH
państwo,
związki państw,
publiczne organizacje
międzynarodowe,
jednostki samorządu terytorialnego.
III. FUNKCJE FINANSÓW
PUBLICZNYCH
1. funkcja alokacyjna,
2. funkcja redystrybucyjna,
3. funkcja stabilizacyjna;
FINANSE PUBLICZNYCH
Dziękuję…