background image

WPROWADZENIE 

DO FINANSÓW PUBLICZNYCH

I. Istota finansów publicznych
II. Pojęcia podstawowe
III. Funkcje finansów publicznych

background image

I. ISTOTA FINANSÓW PUBLICZNYCH

1Dawno, dawno temu …
2. Potrzeby ludzkie.
3. Kategorie dóbr publicznych.

background image

Dawno, dawno temu , za górami 

za lasami…

background image

POTRZEBY LUDZKIE

żywność, odzież…

edukacja podstawowa, …

bezpieczeństwo publiczne, …

background image

KATEGORIE DÓBR PUBLICZNYCH

Rodzaje dóbr:

dobra prywatne,

dobra społeczne,

dobra publiczne (czyste dobra 

publiczne).

background image

CZYSTE DOBRA PUBLICZNE

Def.:

dobra, które mogą być 

wytwarzane jedynie w efekcie 

wydatków publicznych, gdyż nie 

można zastosować mechanizmu 

rynkowego przy alokacji w sektorach 

je wytwarzających i przy ich 

podziale;

background image

DOBRA PUBLICZNE

Cechy dóbr publicznych: 

są dostarczane grupom społecznym a nie osobom 

indywidualnym,

zakres ich wytwarzania zależy od potrzeb 

zbiorowości a nie potrzeb indywidualnych,

nie ma możliwości uzależnienia dostępu do tych dóbr 

od zapłaty za nie,

krzywa kosztu wytwarzania nie wykazuje 

zmienności, 

koszt krańcowy wytwarzania wynosi zero,

użyteczność tych dóbr jest obojętna na poziom 

dochodów.

background image

DOBRA SPOŁECZNE

Def.:

mogą być efektywnie wytworzone przez 

gospodarkę prywatną i rozdzielone przez 

mechanizm rynkowy,     jednak ze względu na 

korzyści zewnętrzne są wytwarzane poprzez 

wydatkowanie środków publicznych  i dostarczanie 

ich nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie;

Cechy dóbr społecznych: 

istnieje możliwość uzależnienia dostępu do tych 

dóbr od zapłaty za nie, 

krzywa kosztu wytwarzania jest zmienna, 

użyteczność tych dóbr jest zależna od poziomu 

dochodów indywidualnych;

background image

II. POJĘCIA PODSTAWOWE

1.

Finanse publiczne.

2.

Nauka o finansach publicznych.

3.

Przedmiot nauki o finansach 

publicznych.

4.

Podmiot nauki finansów 

publicznych.

background image

FINANSE PUBLICZNE – definicja:

zjawiska i procesy pieniężne związane z 

gromadzeniem i wydatkowaniem środków 

publicznych umożliwiających funkcjonowanie 

państwa i wypełnianie jego funkcji,

gromadzenie i rozdzielanie przez związki publiczno-

prawne zasobów pieniężnych; ich istotą jest 

tworzenie trwałej materialnej podstawy ich 

egzystowania oraz umożliwienie im spełnienie ich 

funkcji społecznych,

finansowa strona działalności sektora publicznego;

background image

FINANSE PUBLICZNE

(art. 3 ustawy o finansach publicznych)

obejmują procesy związane z gromadzeniem środków 

publicznych oraz ich rozdysponowywaniem, a w 

szczególności:

gromadzenie dochodów i przychodów publicznych,

wydatkowanie środków publicznych,

finansowanie potrzeb pożyczkowych budżetu 

państwa,

zaciąganie zobowiązań angażujących środki 

publiczne,

zarządzanie środkami publicznymi,

zarządzanie długiem publicznym,

rozliczenia z budżetem UE.

background image

NAUKA O FINANSACH 

PUBLICZNYCH

(w ujęciu ekonomicznym) – nauka o 

zjawiskach i procesach pieniężnych 

dotyczących gromadzenia i 

wydatkowania środków publicznych,

(w ujęciu prawnym) - to gałąź prawa 

publicznego, której przedmiotem jest 

badanie norm dotyczących publicznych 

zasobów pieniężnych oraz operacji tymi 

zasobami;

background image

PRZEDMIOT NAUKI O FINANSACH 

PUBLICZNYCH 

ujęcie I:

zjawiska i procesy związane z powstawaniem i 

rozdysponowywaniem publicznych środków 

pieniężnych umożliwiających funkcjonowanie 

sektora publicznego,

redystrybucja dochodu narodowego i majątku 

narodowego,

przejmowanie przez państwo lub inny związek 

publiczno-prawny części dochodów 

indywidualnych (lub majątków) od podmiotów 

prywatnych w celu sfinansowania funkcjonowania 

państwa;

background image

PRZEDMIOT NAUKI O 

FINANSACH PUBLICZNYCH-

ujęcie II:

organizacja finansowa państwa,

opracowywanie, uchwalanie, 

wykonywanie, kontrola budżetu,

dochody i wydatki publiczne,

organizacja i operacje skarbu państwa,

organizacja finansowa i operacje 

finansowe zdecentralizowanych 

związków publicznoprawnych;

background image

PODMIOT NAUKI FINANSÓW 

PUBLICZNYCH

państwo,

związki państw,

publiczne organizacje 

międzynarodowe,

jednostki samorządu terytorialnego.

background image

III. FUNKCJE FINANSÓW 

PUBLICZNYCH

1. funkcja alokacyjna,
2. funkcja redystrybucyjna,
3. funkcja stabilizacyjna;

background image

FINANSE PUBLICZNYCH

Dziękuję…