background image

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl 

 

13 

LOGISTYKA – POJĘCIE I PRZESŁANKI ROZWOJU 

 

2.1 

Determinanty rozwoju i wzrostu znaczenia logistyki 

 

 

Pojęcie  logistyki  oraz  rozwój  i  zastosowanie  koncepcji  logistycznych  mają  na 

świecie stosunkowo długą historię. Obecnie termin logistyka definiowany jest na wiele 

różniących się od siebie sposobów. Znane w literaturze definicje i koncepcje logistyki 

można rozważać w aspekcie: 

 

 koncepcyjno-funkcjonalnym, 

 przedmiotowo-strukturalnym, 

 efektywnościowym. 

 

Oznacza to, że w aspekcie kocepcyjno-funkcjonalnym logistykę można rozumieć jako 

„pewną  koncepcję  zarządzania  przepływami  dóbr  i  informacji,  w  znaczeniu  zbioru 

metod  i  funkcji  planowania,  sterowania,  organizowania  i  kontroli,  opartych  na 

zintegrowanym  i  systemowym  ujmowaniu  tych  przepływów

1

”.  Natomiast  w  aspekcie 

przedmiotowo-strukturalnym  logistykę  można  traktować  jako  „zintegrowany  proces 

przepływów  towarowych  i  informacyjnych

2

”.  W  końcu  aspekt  efektywnościowy 

oznacza, że logistykę możemy traktować jako orientację wzrostu efektywności działań, 

skierowaną  na  poprawienie  jakości  usług,  zgodnie  z  oczekiwaniami  klientów,  „przy 

równoczesnej  racjonalizacji  struktury  kosztów  logistyki  i  wzroście  ogólnej 

efektywności gospodarowania w przedsiębiorstwie

3

”. 

 

Za  najbardziej  adekwatną  definicję  logistyki  można  uznać  koncepcję 

sformułowaną przez S. Kummera i J. Webera, która mówi, że logistyka jest koncepcją 

zarządzania  procesami  i  potencjałem  dla  skoordynowanej  realizacji  przepływów 

towarowych  w  skali  przedsiębiorstwa  i  powiązań  miedzy  jego  partnerami 

rynkowymi. 

Wśród wielu autorów najczęściej poruszane są następujące cechy logistyki: 

                                                           

1

 P.Blaik, logistyka, PWE, Warszawa 2001, s. 20. 

2

 Ibidem. 

3

 Ibibem. 

background image

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl 

 

14 

 transformacja czasowo-przestrzenna przedmiotu przepływów (dóbr  

i wartości),  

  integracja  funkcji  planowania,  sterowania  oraz  organizacji  i  kontroli  procesów               

logistycznych, 

 przyporządkowanie przepływów informacji przepływom towarów,  

 orientacja na kryterium efektów i użyteczności rynkowych, związanych z  realizacją 

dostaw, oraz kryterium racjonalizacji struktury kosztów, 

 wyodrębnienie zakresu i struktury przedmiotu działalności logistycznej. 

  

Z biegiem lat na świecie można zaobserwować coraz większy wzrost znaczenia 

logistyki,  wynikający  w  znacznej  mierze  ze  zmian  warunków  wewnętrznych  i 

zewnętrznych, w których funkcjonują poszczególne przedsiębiorstwa. 

  

Według wielu specjalistów w ciągu najbliższych lat podstawowe znaczenie dla 

kształtowania się logistyki będą miały cztery wyraźnie zarysowane trendy rozwojowe, 

zwane megatrendami, a mianowicie : 

 globalizacja (internacjonalizacja rynków), 

 indywidualizacja preferencji, 

 wzrost zrozumienia otoczenia (świadomości ekologicznej), 

 rozwój technologii informatycznej. 

Najkrócej  mówiąc  „kombinacje  wymienionych  megatrendów  stwarzają  rzeczywiste  i 

długofalowe wyzwania dla logistyki i zarządzania logistycznego

1

”. 

 

2.2 

Globalizacja procesów logistycznych 

 

2.2.1 

Nowoczesna koncepcja logistyki 

 

Rozważania na temat istoty nowoczesnej koncepcji logistyki można prowadzić 

na rożnych płaszczyznach, dotyczących sfery powiązań logistyki z innymi działami w 

funkcjonalnej  organizacji  przedsiębiorstw,  takimi  jak  marketing,  finanse  czy 

zarządzanie.  Zanim  jednak  przejdę  do  głębszej  analizy  tych  zjawisk,  pozwolę  sobie 

                                                           

1

 P.Blaik, logistyka, PWE, Warszawa 2001, s.31. 

background image

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl 

 

15 

przytoczyć  kilka  fundamentalnych  założeń  i  właściwości  nowoczesnej  koncepcji 

logistyki

1

 

Logistyka  jest  koncepcją  planowania,  sterowania,  organizowania  i  kontrolowania 

fizycznego  obiegu  towarów  i  jego  informacyjnych  uwarunkowań,  wymagającą 

systemowego ujęcia 

 

Przepływy  towarowe  i  informacyjne  tworzą  system,  który  może  rozciągać  się  na 

rożne ogniwa, fazy, podsystemy itp. 

  Koncepcja logistyki jest osadzona na współzależnych, ścisłych związkach w obrębie 

funkcjonalnych,  strukturalnych  i  instytucjonalnych  aspektów  procesu  fizycznego 

obiegu towarów 

 

Integracja  realnych  komponentów  logistyki  (transport,  magazynowanie, 

kształtowanie  zapasów,  pakowanie,  czynności  obsługi  klientów  itp.)  znajduje 

odbicie  w  tworzeniu  zintegrowanych  systemów  organizacyjnych  i  informatyczno-

regulacyjnych, zapewniających i stymulujących osiąganie pożądanych celów 

 

Logistyka  stanowi  orientację  efektywnościową  w  ujęciu  systemowym,  opierającą 

się na kompleksowej analizie oraz kształtowaniu poziomu i struktury kosztów, a w 

której centralną rolę odgrywa odpowiedni poziom i jakość świadczonych usług 

 

Logistyka  stanowi  źródło  odkrywania  oraz  kształtowania  nowych  potencjałów  i 

zdolności  kreowania  wartości  i  korzyści,  zapewniających  długofalowy  wzrost 

efektywności i sukcesów przedsiębiorstwa 

  Koncepcja  logistyczna  jest  osadzona  na  realiach  rynku,  jego  wymaganiach  oraz 

możliwościach rozwoju i kształtowania 

 

Logistyka stanowi potencjał i instrument strategiczny marketingu, który wspomaga 

w  sposób  długofalowy  przedsięwzięcia  i  komponenty  strategii  rynkowej 

przedsiębiorstwa, determinując jej skuteczność 

 

Zintegrowane  struktury  logistyczne  mają  charakter  dynamiczny,  co  zwiększa 

zdolność  dostosowywania  się  przedsiębiorstw  do  zmian  na  rynku  oraz  zmian  w 

zakresie 

ekonomicznych, 

organizacyjnych 

technicznych 

warunków 

gospodarowania 

 

Aktywny i integracyjny aspekt logistyki przejawia się w jej funkcji koordynacyjnej, 

przenikającej  podstawowe  klasyczne  sfery  działalności  przedsiębiorstwa  oraz  cały 

proces gospodarowania 

                                                           

1

 P.Blaik, Logistyka., op.cit., s. 40. 

background image

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl 

 

16 

 

Logistyka jest zorientowana na wykorzystanie zależności i efektów synergicznych 

 

Dynamiczny rozwój koncepcji logistyki oraz jej wielowymiarowa struktura i znaczenie 

w teorii i praktyce wymagają podjęcia próby dokładniejszej interpretacji. Za kluczowy, 

można  uznać  problem  podstawowych  relacji  logistyki  z  innymi  podstawowymi 

podsystemami w strukturze przedsiębiorstwa i rynku, czyli: 

-  Logistyka a dystrybucja fizyczna towarów 

-  Logistyka a system (podejście systemowe) 

-  Logistyka a zarządzanie przedsiębiorstwem 

-  Logistyka a marketing 

-  Logistyka a efektywność działania 

-  Logistyka a struktura organizacyjna przedsiębiorstwa 

W  celu  lepszego  zrozumienia  problemu  pozwolę  sobie  rozwinąć  dwie  z  powyższych  

relacji, które dla niniejszej pracy uważam za najistotniejsze.  

 

Jako  że  praca  ta  jest  w  głównej  mierze  poświecona  korporacji  DHL,  a  wiec 

korporacji  logistycznej,  zajmującej  się  przede  wszystkim  przesyłkami  kurierskimi, 

warto tu  przybliżyć relację logistyki z fizyczną dystrybucją towaru. 

Ponadto  DHL  jest  jedną  z  wiodących  korporacji  w  swojej  branży,  tak  wiec  istotne 

będzie również przedstawienie powiązań logistyki z efektywnością działania. 

 

Logistyka a dystrybucja fizyczna towarów to dział obejmujący „zintegrowaną 

strukturę  przepływów  towarów  oraz  sprzężonych  z  nimi  przepływów  informacji

1

”,  w 

ramach  której  realizuje  się  szereg  czynności.  W  odniesieniu  do  towarów  będą  to 

czynności takie jak transport, magazynowanie konsolidacja, czynności obsługi itd. 

Dziś firmy coraz częściej koncentrują się na zarządzaniu rożnymi procesami w 

skali  całego  przedsiębiorstwa  i  powiązań  z  innymi  przedsiębiorstwami  niż 

poszczególnymi  czynnościami.  Takim  zintegrowanym  procesem  jest  właśnie  łańcuch 

logistyczny,  w  którym  osiągniecie  zamierzonych  celów  odbywa  się  poprzez 

harmonizację i synchronizację poszczególnych działań. 

Taki  sposób  logistycznego  zarządzania  przepływem  towarów  wymaga  stałej 

koordynacji,  która  w  połączeniu  ze  zintegrowanym  podejściem  do  wszystkich 

elementów i czynności logistycznych, a nie same komponenty oraz czynności realne i 

informacje, stanowią o istocie nowoczesnej koncepcji logistyki. 

                                                           

1

 P.Blaik, Logistyka...,op.cit., s. 48. 

background image

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl 

 

17 

Kolejną  z  relacji,  którą  chciałbym  pogłębić  jest  związek  logistyki  z 

efektywnością działania. 

Koncepcja  ta  sprowadza  się,  najogólniej    biorąc,  do  racjonalizacji  działań 

przedsiębiorstwa  w  obszarze    zintegrowanych  przepływów  towarów  i  informacji,  w 

której kluczową rolę odgrywa odpowiedni poziom świadczonych usług w ramach tych 

przepływów.  

 

 

Podstawowe  zależności  pomiędzy  logistyka  a  efektywnym  działaniem  przedstawia 

następujący rysunek: 

 

Rys.1. Ogólne zależności miedzy celami-czynnościami (zasobami)-nakładami 
(kosztami) i efektami logistyki 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Źródło: P.Blaik, Logistyka, PWE, Warszawa 2001, s. 61. 

 

Na  zakończenie  chciałbym  przytoczyć,  moim  zdaniem,  najważniejszą  zasadę 

nowoczesnej koncepcji logistyki, a mianowicie: 

 

  wszystkie  aspekty  procesów  logistycznych  powinny  być  związane  w  sposób 

bezpośredni z innymi sferami funkcjonalnymi w przedsiębiorstwie. 

 

FUNKCJE, CELE 

Logistyki 

(struktura) 

Dostosowanie 

Czynności i zasobów 

do wymogów 

osiąganych celów 

CZYNNOŚCI I 

ZASOBY 

W sferze logistyki 

(struktura) 

PROCES 

regulacji systemu 

logistyki 

EFEKTY 

Systemu logistyki 

(struktura) 

NAKLADY I KOSZTY 

Systemu logistyki 

(struktura) 

background image

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl 

 

18 

 

 

 

 

 

 

2.2.2 

Logistyka międzynarodowa 

 

Pojęcie logistyki międzynarodowej jest tematem bardzo obszernym i złożonym, tak 

więc  dokładna jej analiza wymagałaby odrębnej pracy. Jako że  ma tu posłużyć jedynie 

za wprowadzenie do problematyki logistyki w korporacjach transnarodowych, pozwolę 

sobie przytoczyć tyko najistotniejsze  jej elementy.  

W ciągu ostatnich lat można było zaobserwować tworzenie się na świecie podstaw 

do ewolucji w kierunku globalizacji, do których należą: 

-  lokalizowanie produkcji poza granicami kraju, 

-  rozszerzanie i zdobywanie nowych rynków, 

-  joint ventures, 

-  alianse strategiczne. 

Dzisiaj  „logistyka  stała  się  integralną  częścią  nowego  modelu  konkurencji,  gdyż 

uwzględnia wymagania konsumentów w najszerszym jak dotąd zakresie

1

”. 

W  aspekcie  globalnym  możemy  wyróżnić  trzy  określenia  logistyki  o  wymiarze 

ponadnarodowym,  a  mianowicie:  logistyka  międzynarodowa,  multinarodowa  i 

globalna. 

Do  podstawowych  czynników  wywołujących  globalizację  logistyki  należy 

zaliczyć  procesy  stymulujące,  lub  ograniczające  zakres  powiązań  pomiędzy  rożnymi 

podmiotami na rynku. 

Przede  wszystkim  –  rynek  światowy  zmierzający  w  XXI  wieku  do  utworzenia 

na  świecie  jednolitego  otwartego  rynku  globalnego,  wymusi  na  firmach,  ogniwach 

łańcucha logistycznego, skracanie czasu dostaw nowych produktów i oferowanie usług 

najwyższej jakości.  

                                                           

1

 E.Gołębska, M.Szymczak, Logistyka międzynarodowa, AE, Poznań 2000, s.7. 

background image

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl 

 

19 

Kolejnym czynnikiem pobudzającym procesy globalizacji logistyki jest zjawisko 

dyfuzji  najnowszych technologii, zarówno w produkcji, dystrybucji i transporcie jak i 

magazynowaniu. 

Nagły  rozwój  technik  informatycznych,  dzisiaj  powszechnie  dostępnych, 

znacząco przyśpieszył przepływ informacji pomiędzy poszczególnymi firmami. 

Wreszcie  otoczenie  makroekonomiczne,  które  dzięki  internacjonalizacji  rynków,  staje 

się porównywalne w wielu krajach, w dużym stopniu wpływa na globalizację procesów 

logistycznych. 

Istotę  globalizacji  logistyki,  biorąc  pod  uwagę  jej  ważniejsze  elementy,  można 

przedstawić w następujący sposób: 

 

Rys. 2. Tworzenie logistyki globalnej 

 

 
 
 

 

 

 

 

 

 

Źródło: E.Gołębska, M.Szymczak, Logistyka międzynarodowa, AE, Poznań 2000, s.7.  

 

Definiując  logistykę  o  wymiarze  ponadnarodowym,  można  w  najprostszy 

sposób  powiedzieć,  że  „tak  jak  w  przypadku  logistyki  międzynarodowej  czy 

multinarodowej  mamy  do  czynienia  ze  sprecyzowanymi  umowami  z  innymi  krajami, 

tak  w  przypadku  logistyki  globalnej  mówimy  o  potencjalnych,  aktualnie  bliżej 

nieokreślonych kontaktach gospodarczych dotyczących całego naszego globu

1

”. 

Jeśli zatem  logistyka  międzynarodowa  zmierza  do  połączenia  rożnych  działań, 

wchodzących  w  skład  strategii  rynkowej  przedsiębiorstw,  to  można  ją  określić  jako 

integrowanie  aktywności  firm  ogniw  łańcucha  dostaw  zarówno  w  odniesieniu  do 

                                                           

1

 E.Gołębska, M.Szymczak, Logistyka ..., s.7 

Otoczenie makroekonomiczne: 

ekonomiczne 

prawne 

neutralne (prasa,  TV) 

Globalne koszty 
logistyczne 

Technologia 

komunikacja 

informatyzacja 

Globalizacja procesów 
logistycznych 

Globalny rynek produktów i usług 

background image

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl 

 

20 

funkcji operacyjnej, finansowej i marketingowej, zarządzania logistycznego, jak i 

kontroli przepływu dóbr i usług poprzez granice rożnych państw. 

Trzeba  tu  zaznaczyć,  że  jednym  z  najważniejszych  elementów  składowych 

funkcji  zarządzania  logistyką  międzynarodową  jest  marketing,  a  ściślej  mówiąc 

marketingowy  kanał  finansowy

1

,  jak  również  funkcja  finansowa  zarządzania 

logistycznego. 

 

Reasumując  dotychczasowe  rozważania,  logistyka  międzynarodowa  (globalna) 

definiowana  jest  jako  proces  planowania,  realizacji  i  kontroli  przepływu  dóbr,  usług  i 

informacji  miedzy  poszczególnymi  krajami

2

.  Rozumiana  jest  także  jako  sterowanie  w 

skali  międzynarodowej  przepływami  materialnymi,  czyli  strumieniami  trojakiego 

rodzaju: 

1.  pochodzącymi z zewnątrz, czyli od dostawców i kooperantów, 

2.  przepływami  pomiędzy  wewnętrznymi  jednostkami  firmy  (surowce,  materiały, 

komponenty, półprodukty), 

3.  skierowanymi do odbiorców gotowych produktów, dóbr i usług. 

Przedstawione  definicje  logistyki  chyba  najlepiej  charakteryzują  istotę  tego 

zagadnienia. 

W  latach  osiemdziesiątych  ważnym  czynnikiem  decyzyjnym  w  korporacjach  stała 

się zmienność kursu walutowego. Poziom tej zmienności w firmach jest determinowany 

przez: 

-  źródła przychodów firmy, 

-  lokalizację produkcji, 

-  udział firmy w rynku. 

Logistyka  międzynarodowa  nigdy  nie  odgrywała  tak  znaczącej  roli  jak  obecnie  i 

zdaniem  wielu  specjalistów  w  XXI  wieku  będzie  kreowana  z  uwzględnieniem 

następujących podstaw: 

1.  wartość  logistyki  jest  wzmacniana  dzięki  silnym,  wiodącym  korporacjom,  których 

działalność skupiona jest na wydajność, efektywność i zróżnicowanie podaży dóbr i 

usług. 

                                                           

1

 Według J.C. Jonsona istotną rolę w tej kwestii odgrywa renegocjacja cen produktów i usług w łańcuchu, 

uzależniona jednak od wyboru typu kanału międzynarodowego marketingu. Autor utożsamia koncepcje 
tworzenia łańcucha dostaw z tworzeniem kanałów marketingowych, takich jak: kanał właściciela, 
negocjacji, finansowy, promocji, logistyczny, dokumentacji. 

2

 E.Płaczek, Logistyka międzynarodowa, AE, Katowice 2000, s. 8. 

background image

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl 

 

21 

2.  Sukces  funkcji  marketingowej  polega  na  uwzględnianiu  pożądanego  poziomu 

obsługi tak w danej firmie, jak i dla klientów całego łańcucha logistycznego. 

3.  Należy  położyć  większy  nacisk  na  udoskonalenie,  najpierw  naukowe  potem 

praktyczne, metod zarządzania logistycznego w kreowaniu satysfakcji klientów. 

4.  Wartość  logistyki  bardziej  wzrasta  dzięki  integrowaniu  decyzji  dotyczących 

produktu, informacji czy finansów niż w tradycyjnych strukturach organizacyjnych 

korporacji. 

5.  Wartość logistyki jest wyższa, gdy rośnie odpowiedzialność właścicieli firm, ogniw 

łańcucha logistycznego

1

Aktualnie trendy rozwoju logistyki międzynarodowej wyznaczone są z uwzględnieniem 

trzech przesłanek: 

-  wdrożenie wewnętrznej i zewnętrznej integracji łańcucha dostaw, 

-  zastosowanie  reengineeringu  łańcucha  dostaw,  a  w  tym  tworzenie  koncepcji  i 

narzędzi zarządzania tym łańcuchem, 

-  wdrożenie najnowszych technologii informatycznych. 

Wewnętrzna integracja łańcucha dostaw polega zasadniczo na łączeniu poszczególnych 

rodzajów  działalności,  lub  funkcji  pełnionych  przez  menedżerów  rożnych  działów. 

Dlatego można tu wyróżnić: 

-  integrację ogniw łańcucha drogą centralizacji działań logistycznych, 

-  integrację łańcucha poprzez jednostki organizacyjne, 

-  integrację drogą krzyżowania funkcji logistycznych. 

Integracja  zewnętrzna  łańcucha  dostaw  w  logistyce  międzynarodowej  dotyczy 

głównie  dwóch  aspektów.  Pierwszy  dotyczy  rozwoju  usług  logistycznych  na  coraz 

większą  skalę,  ze  szczególnym  uwzględnieniem  outsouringu  logistycznego.  Drugi  zaś 

to alianse strategiczne, jako forma kooperacji producentów, dostawców dystrybutorów i 

klientów  w  ramach  łańcucha  logistycznego,  której    celem  jest  osiągniecie  przewagi 

konkurencji nad pojedynczymi firmami. 

„Filozofia integracji wewnętrznej i zewnętrznej łańcucha dostaw, tworzona wespół 

z  rozwojem  logistyki  międzynarodowej,  jest  tożsama  z  istota  globalizacji  procesów 

produkcji i dystrybucji towarów i usług

2

”. 

 

2.3 

                                                           

1

 E.Gołębska, M.Szymczak, Logistyka..., op.cit, s. 14. 

2

 E.Gołębska, M.Szymczak, Logistyka ...,op.cit, s. 24. 

background image

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl 

 

22 

Logistyka w korporacjach transnarodowych 

 

 

Przy  obecnym  wzroście  znaczenia  logistyki  niemalże  każda  licząca  się,  duża 

firma  posiada  dział  logistyczny  zajmujący  się  koordynowaniem  funkcjonowania 

przedsiębiorstwa.  

Funkcjonalną  cześć  działu  logistyki  można  podzielić  na  kilka  oddziałów,  w 

których  rożne  kompetentne  osoby  zajmują  się  odrębnymi  problemami.    Wyróżniamy 

wiec: 

1.  Dział zamówień, 

2.  Magazyn, 

3.  Dział zakupów, 

4.  Dział transportu. 

I  tak  osoby  zatrudnione  w  dziale  realizacji  zamówień  odpowiedzialne  będą  za 

szeroko  rozumiany  kontakt  z  klientem  (przyjmowanie  i  realizacja  zamówień  -  nie 

oferowanie).  To  oni  musza  czuwać  nad  tym,  aby  każdy  klient  był  zidentyfikowany 

(wewnętrzny  numer  firmowy),  a  jego  zamówienie  dokładnie  i  szczegółowo  opisane 

(pozycja,  ilość,  priorytet  oraz  osoba  odpowiedzialna  za  klienta).  W  zależności  od 

wielkości  firmy  należy  stworzyć  procedurę  przekazania  zamówienia.  W  malej  firmie 

osoba  która  rejestruje  zamówienie  sama  decyduje  czy  trafić  ono  powinno  do  działu 

zakupów  czy  bezpośrednio  do  magazynu.  W  dużej  będzie  to  niemożliwe  (zbyt 

czasochłonne).  Tu  zamówienie  trafić  powinno  do  operatora  np.  magazynu.  On  po 

sprawdzeniu  stanu  magazynowego  kieruje  zamówienie  do  realizacji  lub  do  działu 

zakupów. 

 Osoba odpowiedzialna za zakupy generuje zamówienia zewnętrzne i czuwa nad 

ich  realizacja  -  łącznie  z  obsługa  celna.  Mówimy  zarówno  o  terminowości  jak  i 

zgodności cen zakupowych z oferowanymi.  

Szef dywizji czy tez działu odpowiada za politykę zakupową. W porozumieniu z 

szefem magazynu ustala zakupy tzw. "na magazyn", ale przede wszystkim skupia się na 

negocjowaniu warunków współpracy z dostawca (rabaty). 

Dział  transportu  -  osoby  odpowiedzialne  za  koordynacje  transportu  "in"  [od 

dostawcy] i "out" [do klienta] . 

Szef działu odpowiada za politykę transportowa, czyli dba o najlepsze umowy z 

firmami spedytorskimi i kurierskimi. 

background image

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl 

 

23 

W  obecnych  czasach  powstała  Logistyka  produkcji.  Logistyka  produkcji 

stanowi  część  logistyki,  zajmującą  się  badaniami,  projektowaniem,  rozwojem, 

wytwarzaniem  i  odbiorem  różnorodnych  produktów.  Ta  część  logistyki  obejmuje 

standaryzację,  kontraktowanie,  normowanie  i  nadzór  nad  jakością,  dostawy  części 

zamiennych,  analizę    niezawodności,  określenie  standardów  bezpieczeństwa, 

weryfikację i testowanie oraz kodyfikację. Z tego może wynikać, że logistyka zajmuje 

się wszystkim, aczkolwiek to stwierdzenie jest nie do końca prawdziwe. 

Mówiąc  w  uproszczeniu  logistyka  produkcji  to  zapewnienie  środków  i 

materiałów do produkcji po minimalnych kosztach własnych.  

Wkraczając na rynek indywidualnego klienta mamy do czynienia z bardziej złożonym 

układem przepływów w dodatku powiązanych ze sobą. Firma by utrzymać się na rynku 

musi się zmieniać i rozwijać, a za tym idzie zmiana struktury przepływów. Rozważając 

rodzaje występujących w firmie przepływów można  wydzielić:  

- informacje,  

- dokumentacje,  

- surowce,  

- półprodukty,  

- produkty,  

- odpady.  

Przepływy te  można podzielić na jawne i niejawne.  

Jawne - są najbardziej znane mają swoje odzwierciedlenie w rzeczywistości. Są 

to  przepływy  materiałów  (surowców,  półproduktów,  produktów,  odpadów)  i 

dokumentów w firmie.  

   Jak  do  tej  pory  koordynowanie  przepływów  materiałów  osiągnęło  prawie  poziom 

doskonały.  Logistyk  wykorzystując  takie  podstawowe  narzędzia  jak  statystykę  lub 

analizę  ABC  można  spokojnie  zadbać  o  częstotliwość  zapatrzenia  firmy  w  surowce. 

Tak  samo  można  się  pozbyć  kłopotu  z  dystrybucją  produktu  finalnego  wykorzystując 

do tego operatora logistycznego.  

W  samej  produkcji  wykorzystując  wiedzę  technologiczną  wraz  z  planowaniem 

strategicznym  i  operatywnym  można  ustawić  odpowiednio  ciąg  produkcyjny,  a 

koordynować  na  przykład  wszystko  z  jednego  pomieszczenia  wykorzystując 

background image

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl 

 

24 

oprogramowanie  (np.  Wonderware  in  Track)  służące  do  wizualizacji,  zarządzania  i 

śledzenia procesu technologicznego

1

.  

Tworząc strukturę organizacyjną firmy jaki też system pracy zespołowej, tworzy 

się  automatycznie  struktury  przepływów  informacji.  Wielu  szefów  firm  nie  posiada 

świadomości, że przeniesienie na przykład jakiegoś działu fizycznie z jednego miejsca 

w  drugie  zakłóca  wytworzone  przepływy.  W  konsekwencji  obniża  sprawność 

przepływów  na  jakiś  czas.  Ten  czas  w  zależność  od  wielkości  zmiany  może  trwać 

nawet do pół roku (gdy wchodzi do tego zmiana pracowników na stanowiskach).  Ma  

to  negatywny  wpływ  na  wydajność  danego  zespołu  czy  komórki.  W  tym  momencie 

powinno  przychodzić  z  pomocą  ISO,  ale  jest  wręcz  odwrotnie,  gdyż  odciąga 

pracowników    danego  zespołu  od  codziennych  obowiązków,  ważnych  dla 

funkcjonowania firmy, do uaktualniania procedur. 

Lecz  to  nie  znaczy,  że  każda  zmiana  tak  się  kończy.  Pozytywnie  wpływającą 

zmianą  na  przepływy  w  firmie  dokumentacji  i  informacji  jest  na  przykład  zimna 

systemu pracy zespołowej na tak zwany gniazdowy

2

.  

Niejawne  -  przepływy  dotyczą  jedynie  informacji.  Związane  są  one  z 

przekazywaniem  informacji  za  pomocą  środków  technicznych  takich  jak  telefon  czy 

komputer  bez  użycia  papieru.  Tu  pojawia  się    problem  z  barkiem  kontroli  nad 

przepływem  pod  względem  bezpieczeństwa.  Dlatego  w  Wielkiej  Brytanii  dano 

możliwość  przeglądania  poczty  mailowej  pracowników  szefom  firm.        Trzeba 

stwierdzić, że przepływy materiałów (takich jak surowiec, półprodukt, produkt, odpad) 

są dość dobrze kontrolowane w firmach. Wynika to z linii produkcyjnej czy technologii.  

Lecz  wiele  firm  boryka  się  z  poprawnością  przepływu  dokumentacji  i 

informacji.  W  świecie,  gdzie  informacja  dostarczona  w  odpowiednim  czasie  może 

decydować  o  istnieniu  firmy.  Jest  to  duże  wyzwanie  dla  logistyki  .  Gdyż  struktury 

przepływów są w dużej mirze wynikiem układów między ludzkich.  

Tych struktur przepływów nie można kontrolować, czy też sterować w obecnej 

chwili  w  zadawalający  sposób.  Nawet  zintegrowane  bazy  danych  nie  dają  pełnego 

bezpieczeństwa.  Choć  na  pewno  do  nich  należy  przyszłość  ze  wzglądu  na  wysoką  w 

nich sprawność przepływów informacji.  

Trzeba jednak tu  zastrzec, że zintegrowane bazy są przydatne dla dużych firm  i  firm, 

których działalność nie jest skupiona w jednym miejscu. Jedynie gdy są specjalnie dla 

                                                           

1

 http://s.logistyka.w.interia.pl/pr/lp.htm 

2

 Załóżmy własne gniazdo,  Alicja Hendler , Businessman Magazine , nr 6 /2000 .  

background image

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl 

 

25 

nich  projektowane  i  odzwierciedlają  rzeczywiste  przepływy  informacji  i  dokumentacji 

w firmie.  

W  obecnej  chwili  oprogramowanie  na  rynku  pozwala  sterować  informacją  na 

podstawowym  poziomie  nie  dając  globalnego  obrazu  zdarzeń.  Mówiąc  inaczej  - 

dopiero,  gdy  produkcja  staje,  widać,  że  popełniono  błąd  w  zarządzaniu  informacją. 

Umiejscowienie i funkcjonowanie logistyki w korporacji zostanie szerzej omówione w 

rozdziale trzecim. 

 

 

 

 

 

 

2.4 

Korporacje w logistyce 

 

 

Cześć  ta  została  poświecona  korporacjom,  które  swoją  działalność 

skoncentrowały głównie na świadczeniu usług logistycznych. Mówiąc krócej postaram 

się przybliżyć pojecie i działalność korporacji logistycznych. 

 

Przedsiębiorstwa  logistyczne  pełnią  role  podmiotów  wspomagających  zbyt  w 

kanale  dystrybucji.  Oferty  tych  przedsiębiorstw  powinny  się  opierać  na  czterech 

przesłankach, które w istotny sposób wpływają na ich aktywność marketingową

1

 

Po  pierwsze,  popyt  na  usługi  przedsiębiorstw  logistycznych  nie  jest  popytem 

pierwotnym,    wywołanym.  Nie  występuje  on  samodzielnie,  ale  tylko  w  połączeniu  z 

popytem na świadczenia kanału dystrybucji. 

 

Po  drugie,  przedsiębiorstwa  logistyczne  mają  przy  sprzedaży  swoich  usług 

zawsze  do  czynienia  z  dwoma  partnerami,  mianowicie  nadawcą  i  odbiorcą  towaru 

przepływającego w kanale dystrybucji. 

 

Po  trzecie,  dla  przedsiębiorstw  logistycznych  jest  często  typowe,  że  same 

proponują  tylko  część  serwisu,  którego  poszukuje  zleceniodawca,  stad  ich  oferta 

serwisowa musi być uzgodniona z innym oferentem. 

                                                           

1

 H.Ch.Pfohl, Systemy logistyczne, Biblioteka Logistyczna, Poznań 1998, s. 273. 

background image

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl 

 

26 

 

Po  czwarte,  proces  świadczenia  usług  logistycznych  charakteryzuje  się 

kombinacja wewnętrznych czynników produkcyjnych i czynników zewnętrznych, które 

są przedmiotem procesów logistycznych. 

 

Program  usług    logistycznych  obejmuje  głownie  ofertę  usług,  które  dotyczą 

bezpośrednio realizacji dystrybucji towarów. 

Inną  usługą,  świadczoną  przez  przedsiębiorstwa  logistyczne,  jest  doradztwo 

logistyczne.  W  tym  wypadku  wcześniej  wspomniane  przedsiębiorstwa  przejmują 

funkcję doradcy firm, który wyspecjalizował się w dziedzinie logistyki. 

 Poniżej  w  tabeli  zostanie  przedstawiony  podstawowy  program  usług  świadczonych 

przez przedsiębiorstwa logistyczne. 

Tab.2. Usługi przedsiębiorstw logistycznych 

Funkcja 

Podmiot 

Główne funkcje 

 

● Funkcje dyspozycyjne 
-  Doradztwo, analiza, planowanie, organizacja 
-  Wybór środka transportu, trasy, taryfy 
-  Zawieranie umów przewozowych 
-  Wystawianie dokumentów transportowych 
-  Kontrola przewozów 
● Funkcje transportowe 
-  Transport bliski:   zbiorczy i rozdzielczy, 
                                     wstępny do miejsca 
                                     podjęcia transportu przez 
                                     innych przewoźników,  
-  Transport daleki:  krajowy i międzynarodowy 
 

Spedytorzy, przewoźnicy, 
maklerzy, agenci 
 
 
 
Przewoźnik 
 

Funkcje uzupełniające lub komplementarne 

 

● Funkcja przeładunkowa 
-  Organizacja i wykonanie przeładunku 
-  Zarządzanie stacjami / terminalami 
● Funkcja magazynowa 
-  przyjmowanie, wydawanie, magazynowanie i 

kompletacja 

-  pełnienie funkcji manipulacyjnych  w związku z 

magazynowaniem 

-  gospodarka materiałowa 
● Funkcja transportu zbiorczego (małe przesyłki) 
-  zbieranie i dystrybucja drobnicy 
-  zestawienie jednostek ładunkowych 
● Funkcja związana z pakowaniem 
-  doradztwo i wybór opakowania transportowego 
-  pomocnicze środki transportowe 
-  pakowanie, rozpakowanie 

Przewoźnicy, spółki 
przeładunkowe, 
spedytorzy, 
przedsiębiorstwo 
magazynowe i 
przeładunkowe 
 
Spedytorzy, przewoźnicy 
 
 
Przedsiębiorstwa 
transportowe i pakujące, 
spedytorzy 
 
Przewoźnicy, 
przedsiębiorstwa pakujące 

background image

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl 

 

27 

● Funkcje manipulacyjne 
-  manipulacje związane z przesyłkami (rozmieszczanie 

ładunków) 

-  manipulacje związane z towarami ( środki 

bezpieczeństwa) 

● Funkcje informacyjne 
-  tworzenie łańcuchów informacyjnych na potrzeby 

rożnych działań 

 

i rozmieszczające ładunki 
 
Banki danych, spedytorzy 

Funkcje specjalne 

 

● Funkcje promujące sprzedaż 
● Funkcje obsługi klientów 
● Funkcje ubezpieczenia transportu 
-  panowanie  nad  ryzykiem  w  obszarze  ubezpieczeń 

transportowych 

-  zawieranie umów ubezpieczeniowych 
-  procedura odszkodowawcza 
● Funkcje obsługi celnej 
● Funkcje kredytowe 

Przewoźnicy, spedytorzy 
Przedsiębiorstwa 
magazynowe 
 
Spedytorzy, agenci, 
maklerzy 
 
 
Spedytorzy, agenci celni 
Spedytorzy  
 

 

Źródło: H.Ch.Pfohl, Systemy logistyczne, Biblioteka logistyczna, Poznań 1998. 

 
 
 
 
 

background image

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl 

 

28 

 

 

Na  zakończenie  chciałbym  jeszcze  nawiązać  do  pewnych  problemów 

związanych  z  kupnem  usług  logistycznych,  które  występują  zarówno  po  stronie 

nabywcy jak i sprzedającego (przedsiębiorstwa logistycznego). 

Sytuacja  przy  zakupie  tychże  usług  charakteryzuje  się  asymetrycznym 

rozkładem  informacji  miedzy  partnerami  rynkowymi.  Dlatego  zarówno  strona 

poszukująca, jak i jej oferent, dążą do wyrównania istniejącego deficytu informacji.  

Z punktu informacyjno-ekonomicznego widzenia można wyodrębnić rożne właściwości 

świadczeń, sklasyfikowane według możliwości ich oceny przez kupującego

1

-  usługa  posiadająca  cechy  pozwalające  na  poszukiwanie  („search  qualities”),  jeżeli 

może zostać w pełni oceniona przed kupnem przez przegląd oferty usług albo przez 

poszukiwanie informacji, 

-  usługa posiada cechy oparte na doświadczeniu („experience qualities”), jeżeli może 

zostać oceniona dopiero po zakupie, 

-  usługa posiada cechy oparte na zaufaniu („credence qualities”), jeżeli ocena nie jest 

możliwa ani przed, ani po zakupie. 

 

Problematyka związana z korporacjami logistycznymi i świadczonymi przez nie 

usługami, jak również problem logistyki  w korporacjach zostaną szerzej omówione w 

rozdziale trzecim. 

 

 

 

 

 

 

 

                                                           

1

 : H.Ch.Pfohl, Systemy logistyczne, Biblioteka logistyczna, Poznań 1998, s. 276.