Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

13

LOGISTYKA – POJĘCIE I PRZESŁANKI ROZWOJU

2.1

Determinanty rozwoju i wzrostu znaczenia logistyki

Pojęcie logistyki oraz rozwój i zastosowanie koncepcji logistycznych mają na

świecie stosunkowo długą historię. Obecnie termin logistyka definiowany jest na wiele

różniących się od siebie sposobów. Znane w literaturze definicje i koncepcje logistyki

można rozważać w aspekcie:



koncepcyjno-funkcjonalnym,



przedmiotowo-strukturalnym,



efektywnościowym.

Oznacza to, że w aspekcie kocepcyjno-funkcjonalnym logistykę można rozumieć jako

„pewną koncepcję zarządzania przepływami dóbr i informacji, w znaczeniu zbioru

metod i funkcji planowania, sterowania, organizowania i kontroli, opartych na

zintegrowanym i systemowym ujmowaniu tych przepływów

1

”. Natomiast w aspekcie

przedmiotowo-strukturalnym logistykę można traktować jako „zintegrowany proces

przepływów towarowych i informacyjnych

2

”. W końcu aspekt efektywnościowy

oznacza, że logistykę możemy traktować jako orientację wzrostu efektywności działań,

skierowaną na poprawienie jakości usług, zgodnie z oczekiwaniami klientów, „przy

równoczesnej racjonalizacji struktury kosztów logistyki i wzroście ogólnej

efektywności gospodarowania w przedsiębiorstwie

3

”.

Za najbardziej adekwatną definicję logistyki można uznać koncepcję

sformułowaną przez S. Kummera i J. Webera, która mówi, że logistyka jest koncepcją

zarządzania procesami i potencjałem dla skoordynowanej realizacji przepływów

towarowych w skali przedsiębiorstwa i powiązań miedzy jego partnerami

rynkowymi.

Wśród wielu autorów najczęściej poruszane są następujące cechy logistyki:

1

P.Blaik, logistyka, PWE, Warszawa 2001, s. 20.

2

Ibidem.

3

Ibibem.

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

14



transformacja czasowo-przestrzenna przedmiotu przepływów (dóbr

i wartości),



integracja funkcji planowania, sterowania oraz organizacji i kontroli procesów

logistycznych,



przyporządkowanie przepływów informacji przepływom towarów,



orientacja na kryterium efektów i użyteczności rynkowych, związanych z realizacją

dostaw, oraz kryterium racjonalizacji struktury kosztów,



wyodrębnienie zakresu i struktury przedmiotu działalności logistycznej.

Z biegiem lat na świecie można zaobserwować coraz większy wzrost znaczenia

logistyki, wynikający w znacznej mierze ze zmian warunków wewnętrznych i

zewnętrznych, w których funkcjonują poszczególne przedsiębiorstwa.

Według wielu specjalistów w ciągu najbliższych lat podstawowe znaczenie dla

kształtowania się logistyki będą miały cztery wyraźnie zarysowane trendy rozwojowe,

zwane megatrendami, a mianowicie :



globalizacja (internacjonalizacja rynków),



indywidualizacja preferencji,



wzrost zrozumienia otoczenia (świadomości ekologicznej),



rozwój technologii informatycznej.

Najkrócej mówiąc „kombinacje wymienionych megatrendów stwarzają rzeczywiste i

długofalowe wyzwania dla logistyki i zarządzania logistycznego

1

”.

2.2

Globalizacja procesów logistycznych

2.2.1

Nowoczesna koncepcja logistyki

Rozważania na temat istoty nowoczesnej koncepcji logistyki można prowadzić

na rożnych płaszczyznach, dotyczących sfery powiązań logistyki z innymi działami w

funkcjonalnej organizacji przedsiębiorstw, takimi jak marketing, finanse czy

zarządzanie. Zanim jednak przejdę do głębszej analizy tych zjawisk, pozwolę sobie

1

P.Blaik, logistyka, PWE, Warszawa 2001, s.31.

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

15

przytoczyć kilka fundamentalnych założeń i właściwości nowoczesnej koncepcji

logistyki

1

:



Logistyka jest koncepcją planowania, sterowania, organizowania i kontrolowania

fizycznego obiegu towarów i jego informacyjnych uwarunkowań, wymagającą

systemowego ujęcia



Przepływy towarowe i informacyjne tworzą system, który może rozciągać się na

rożne ogniwa, fazy, podsystemy itp.



Koncepcja logistyki jest osadzona na współzależnych, ścisłych związkach w obrębie

funkcjonalnych, strukturalnych i instytucjonalnych aspektów procesu fizycznego

obiegu towarów



Integracja realnych komponentów logistyki (transport, magazynowanie,

kształtowanie zapasów, pakowanie, czynności obsługi klientów itp.) znajduje

odbicie w tworzeniu zintegrowanych systemów organizacyjnych i informatyczno-

regulacyjnych, zapewniających i stymulujących osiąganie pożądanych celów



Logistyka stanowi orientację efektywnościową w ujęciu systemowym, opierającą

się na kompleksowej analizie oraz kształtowaniu poziomu i struktury kosztów, a w

której centralną rolę odgrywa odpowiedni poziom i jakość świadczonych usług



Logistyka stanowi źródło odkrywania oraz kształtowania nowych potencjałów i

zdolności kreowania wartości i korzyści, zapewniających długofalowy wzrost

efektywności i sukcesów przedsiębiorstwa



Koncepcja logistyczna jest osadzona na realiach rynku, jego wymaganiach oraz

możliwościach rozwoju i kształtowania



Logistyka stanowi potencjał i instrument strategiczny marketingu, który wspomaga

w sposób długofalowy przedsięwzięcia i komponenty strategii rynkowej

przedsiębiorstwa, determinując jej skuteczność



Zintegrowane struktury logistyczne mają charakter dynamiczny, co zwiększa

zdolność dostosowywania się przedsiębiorstw do zmian na rynku oraz zmian w

zakresie

ekonomicznych,

organizacyjnych

i

technicznych

warunków

gospodarowania



Aktywny i integracyjny aspekt logistyki przejawia się w jej funkcji koordynacyjnej,

przenikającej podstawowe klasyczne sfery działalności przedsiębiorstwa oraz cały

proces gospodarowania

1

P.Blaik, Logistyka., op.cit., s. 40.

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

16



Logistyka jest zorientowana na wykorzystanie zależności i efektów synergicznych

Dynamiczny rozwój koncepcji logistyki oraz jej wielowymiarowa struktura i znaczenie

w teorii i praktyce wymagają podjęcia próby dokładniejszej interpretacji. Za kluczowy,

można uznać problem podstawowych relacji logistyki z innymi podstawowymi

podsystemami w strukturze przedsiębiorstwa i rynku, czyli:

- Logistyka a dystrybucja fizyczna towarów

- Logistyka a system (podejście systemowe)

- Logistyka a zarządzanie przedsiębiorstwem

- Logistyka a marketing

- Logistyka a efektywność działania

- Logistyka a struktura organizacyjna przedsiębiorstwa

W celu lepszego zrozumienia problemu pozwolę sobie rozwinąć dwie z powyższych

relacji, które dla niniejszej pracy uważam za najistotniejsze.

Jako że praca ta jest w głównej mierze poświecona korporacji DHL, a wiec

korporacji logistycznej, zajmującej się przede wszystkim przesyłkami kurierskimi,

warto tu przybliżyć relację logistyki z fizyczną dystrybucją towaru.

Ponadto DHL jest jedną z wiodących korporacji w swojej branży, tak wiec istotne

będzie również przedstawienie powiązań logistyki z efektywnością działania.

Logistyka a dystrybucja fizyczna towarów to dział obejmujący „zintegrowaną

strukturę przepływów towarów oraz sprzężonych z nimi przepływów informacji

1

”, w

ramach której realizuje się szereg czynności. W odniesieniu do towarów będą to

czynności takie jak transport, magazynowanie konsolidacja, czynności obsługi itd.

Dziś firmy coraz częściej koncentrują się na zarządzaniu rożnymi procesami w

skali całego przedsiębiorstwa i powiązań z innymi przedsiębiorstwami niż

poszczególnymi czynnościami. Takim zintegrowanym procesem jest właśnie łańcuch

logistyczny, w którym osiągniecie zamierzonych celów odbywa się poprzez

harmonizację i synchronizację poszczególnych działań.

Taki sposób logistycznego zarządzania przepływem towarów wymaga stałej

koordynacji, która w połączeniu ze zintegrowanym podejściem do wszystkich

elementów i czynności logistycznych, a nie same komponenty oraz czynności realne i

informacje, stanowią o istocie nowoczesnej koncepcji logistyki.

1

P.Blaik, Logistyka...,op.cit., s. 48.

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

17

Kolejną z relacji, którą chciałbym pogłębić jest związek logistyki z

efektywnością działania.

Koncepcja ta sprowadza się, najogólniej biorąc, do racjonalizacji działań

przedsiębiorstwa w obszarze zintegrowanych przepływów towarów i informacji, w

której kluczową rolę odgrywa odpowiedni poziom świadczonych usług w ramach tych

przepływów.

Podstawowe zależności pomiędzy logistyka a efektywnym działaniem przedstawia

następujący rysunek:

Rys.1. Ogólne zależności miedzy celami-czynnościami (zasobami)-nakładami
(kosztami) i efektami logistyki

Źródło: P.Blaik, Logistyka, PWE, Warszawa 2001, s. 61.

Na zakończenie chciałbym przytoczyć, moim zdaniem, najważniejszą zasadę

nowoczesnej koncepcji logistyki, a mianowicie:

 wszystkie aspekty procesów logistycznych powinny być związane w sposób

bezpośredni z innymi sferami funkcjonalnymi w przedsiębiorstwie.

FUNKCJE, CELE

Logistyki

(struktura)

Dostosowanie

Czynności i zasobów

do wymogów

osiąganych celów

CZYNNOŚCI I

ZASOBY

W sferze logistyki

(struktura)

PROCES

regulacji systemu

logistyki

EFEKTY

Systemu logistyki

(struktura)

NAKLADY I KOSZTY

Systemu logistyki

(struktura)

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

18

2.2.2

Logistyka międzynarodowa

Pojęcie logistyki międzynarodowej jest tematem bardzo obszernym i złożonym, tak

więc dokładna jej analiza wymagałaby odrębnej pracy. Jako że ma tu posłużyć jedynie

za wprowadzenie do problematyki logistyki w korporacjach transnarodowych, pozwolę

sobie przytoczyć tyko najistotniejsze jej elementy.

W ciągu ostatnich lat można było zaobserwować tworzenie się na świecie podstaw

do ewolucji w kierunku globalizacji, do których należą:

- lokalizowanie produkcji poza granicami kraju,

- rozszerzanie i zdobywanie nowych rynków,

- joint ventures,

- alianse strategiczne.

Dzisiaj „logistyka stała się integralną częścią nowego modelu konkurencji, gdyż

uwzględnia wymagania konsumentów w najszerszym jak dotąd zakresie

1

”.

W aspekcie globalnym możemy wyróżnić trzy określenia logistyki o wymiarze

ponadnarodowym, a mianowicie: logistyka międzynarodowa, multinarodowa i

globalna.

Do podstawowych czynników wywołujących globalizację logistyki należy

zaliczyć procesy stymulujące, lub ograniczające zakres powiązań pomiędzy rożnymi

podmiotami na rynku.

Przede wszystkim – rynek światowy zmierzający w XXI wieku do utworzenia

na świecie jednolitego otwartego rynku globalnego, wymusi na firmach, ogniwach

łańcucha logistycznego, skracanie czasu dostaw nowych produktów i oferowanie usług

najwyższej jakości.

1

E.Gołębska, M.Szymczak, Logistyka międzynarodowa, AE, Poznań 2000, s.7.

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

19

Kolejnym czynnikiem pobudzającym procesy globalizacji logistyki jest zjawisko

dyfuzji najnowszych technologii, zarówno w produkcji, dystrybucji i transporcie jak i

magazynowaniu.

Nagły rozwój technik informatycznych, dzisiaj powszechnie dostępnych,

znacząco przyśpieszył przepływ informacji pomiędzy poszczególnymi firmami.

Wreszcie otoczenie makroekonomiczne, które dzięki internacjonalizacji rynków, staje

się porównywalne w wielu krajach, w dużym stopniu wpływa na globalizację procesów

logistycznych.

Istotę globalizacji logistyki, biorąc pod uwagę jej ważniejsze elementy, można

przedstawić w następujący sposób:

Rys. 2. Tworzenie logistyki globalnej

Źródło: E.Gołębska, M.Szymczak, Logistyka międzynarodowa, AE, Poznań 2000, s.7.

Definiując logistykę o wymiarze ponadnarodowym, można w najprostszy

sposób powiedzieć, że „tak jak w przypadku logistyki międzynarodowej czy

multinarodowej mamy do czynienia ze sprecyzowanymi umowami z innymi krajami,

tak w przypadku logistyki globalnej mówimy o potencjalnych, aktualnie bliżej

nieokreślonych kontaktach gospodarczych dotyczących całego naszego globu

1

”.

Jeśli zatem logistyka międzynarodowa zmierza do połączenia rożnych działań,

wchodzących w skład strategii rynkowej przedsiębiorstw, to można ją określić jako

integrowanie aktywności firm ogniw łańcucha dostaw zarówno w odniesieniu do

1

E.Gołębska, M.Szymczak, Logistyka ..., s.7

Otoczenie makroekonomiczne:
-

ekonomiczne

-

prawne

-

neutralne (prasa, TV)

Globalne koszty
logistyczne

Technologia
-

komunikacja

-

informatyzacja

Globalizacja procesów
logistycznych

Globalny rynek produktów i usług

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

20

funkcji operacyjnej, finansowej i marketingowej, zarządzania logistycznego, jak i

kontroli przepływu dóbr i usług poprzez granice rożnych państw.

Trzeba tu zaznaczyć, że jednym z najważniejszych elementów składowych

funkcji zarządzania logistyką międzynarodową jest marketing, a ściślej mówiąc

marketingowy kanał finansowy

1

, jak również funkcja finansowa zarządzania

logistycznego.

Reasumując dotychczasowe rozważania, logistyka międzynarodowa (globalna)

definiowana jest jako proces planowania, realizacji i kontroli przepływu dóbr, usług i

informacji miedzy poszczególnymi krajami

2

. Rozumiana jest także jako sterowanie w

skali międzynarodowej przepływami materialnymi, czyli strumieniami trojakiego

rodzaju:

1. pochodzącymi z zewnątrz, czyli od dostawców i kooperantów,

2. przepływami pomiędzy wewnętrznymi jednostkami firmy (surowce, materiały,

komponenty, półprodukty),

3. skierowanymi do odbiorców gotowych produktów, dóbr i usług.

Przedstawione definicje logistyki chyba najlepiej charakteryzują istotę tego

zagadnienia.

W latach osiemdziesiątych ważnym czynnikiem decyzyjnym w korporacjach stała

się zmienność kursu walutowego. Poziom tej zmienności w firmach jest determinowany

przez:

- źródła przychodów firmy,

- lokalizację produkcji,

- udział firmy w rynku.

Logistyka międzynarodowa nigdy nie odgrywała tak znaczącej roli jak obecnie i

zdaniem wielu specjalistów w XXI wieku będzie kreowana z uwzględnieniem

następujących podstaw:

1. wartość logistyki jest wzmacniana dzięki silnym, wiodącym korporacjom, których

działalność skupiona jest na wydajność, efektywność i zróżnicowanie podaży dóbr i

usług.

1

Według J.C. Jonsona istotną rolę w tej kwestii odgrywa renegocjacja cen produktów i usług w łańcuchu,

uzależniona jednak od wyboru typu kanału międzynarodowego marketingu. Autor utożsamia koncepcje
tworzenia łańcucha dostaw z tworzeniem kanałów marketingowych, takich jak: kanał właściciela,
negocjacji, finansowy, promocji, logistyczny, dokumentacji.

2

E.Płaczek, Logistyka międzynarodowa, AE, Katowice 2000, s. 8.

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

21

2. Sukces funkcji marketingowej polega na uwzględnianiu pożądanego poziomu

obsługi tak w danej firmie, jak i dla klientów całego łańcucha logistycznego.

3. Należy położyć większy nacisk na udoskonalenie, najpierw naukowe potem

praktyczne, metod zarządzania logistycznego w kreowaniu satysfakcji klientów.

4. Wartość logistyki bardziej wzrasta dzięki integrowaniu decyzji dotyczących

produktu, informacji czy finansów niż w tradycyjnych strukturach organizacyjnych

korporacji.

5. Wartość logistyki jest wyższa, gdy rośnie odpowiedzialność właścicieli firm, ogniw

łańcucha logistycznego

1

.

Aktualnie trendy rozwoju logistyki międzynarodowej wyznaczone są z uwzględnieniem

trzech przesłanek:

- wdrożenie wewnętrznej i zewnętrznej integracji łańcucha dostaw,

- zastosowanie reengineeringu łańcucha dostaw, a w tym tworzenie koncepcji i

narzędzi zarządzania tym łańcuchem,

- wdrożenie najnowszych technologii informatycznych.

Wewnętrzna integracja łańcucha dostaw polega zasadniczo na łączeniu poszczególnych

rodzajów działalności, lub funkcji pełnionych przez menedżerów rożnych działów.

Dlatego można tu wyróżnić:

- integrację ogniw łańcucha drogą centralizacji działań logistycznych,

- integrację łańcucha poprzez jednostki organizacyjne,

- integrację drogą krzyżowania funkcji logistycznych.

Integracja zewnętrzna łańcucha dostaw w logistyce międzynarodowej dotyczy

głównie dwóch aspektów. Pierwszy dotyczy rozwoju usług logistycznych na coraz

większą skalę, ze szczególnym uwzględnieniem outsouringu logistycznego. Drugi zaś

to alianse strategiczne, jako forma kooperacji producentów, dostawców dystrybutorów i

klientów w ramach łańcucha logistycznego, której celem jest osiągniecie przewagi

konkurencji nad pojedynczymi firmami.

„Filozofia integracji wewnętrznej i zewnętrznej łańcucha dostaw, tworzona wespół

z rozwojem logistyki międzynarodowej, jest tożsama z istota globalizacji procesów

produkcji i dystrybucji towarów i usług

2

”.

2.3

1

E.Gołębska, M.Szymczak, Logistyka..., op.cit, s. 14.

2

E.Gołębska, M.Szymczak, Logistyka ...,op.cit, s. 24.

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

22

Logistyka w korporacjach transnarodowych

Przy obecnym wzroście znaczenia logistyki niemalże każda licząca się, duża

firma posiada dział logistyczny zajmujący się koordynowaniem funkcjonowania

przedsiębiorstwa.

Funkcjonalną cześć działu logistyki można podzielić na kilka oddziałów, w

których rożne kompetentne osoby zajmują się odrębnymi problemami. Wyróżniamy

wiec:

1. Dział zamówień,

2. Magazyn,

3. Dział zakupów,

4. Dział transportu.

I tak osoby zatrudnione w dziale realizacji zamówień odpowiedzialne będą za

szeroko rozumiany kontakt z klientem (przyjmowanie i realizacja zamówień - nie

oferowanie). To oni musza czuwać nad tym, aby każdy klient był zidentyfikowany

(wewnętrzny numer firmowy), a jego zamówienie dokładnie i szczegółowo opisane

(pozycja, ilość, priorytet oraz osoba odpowiedzialna za klienta). W zależności od

wielkości firmy należy stworzyć procedurę przekazania zamówienia. W malej firmie

osoba która rejestruje zamówienie sama decyduje czy trafić ono powinno do działu

zakupów czy bezpośrednio do magazynu. W dużej będzie to niemożliwe (zbyt

czasochłonne). Tu zamówienie trafić powinno do operatora np. magazynu. On po

sprawdzeniu stanu magazynowego kieruje zamówienie do realizacji lub do działu

zakupów.

Osoba odpowiedzialna za zakupy generuje zamówienia zewnętrzne i czuwa nad

ich realizacja - łącznie z obsługa celna. Mówimy zarówno o terminowości jak i

zgodności cen zakupowych z oferowanymi.

Szef dywizji czy tez działu odpowiada za politykę zakupową. W porozumieniu z

szefem magazynu ustala zakupy tzw. "na magazyn", ale przede wszystkim skupia się na

negocjowaniu warunków współpracy z dostawca (rabaty).

Dział transportu - osoby odpowiedzialne za koordynacje transportu "in" [od

dostawcy] i "out" [do klienta] .

Szef działu odpowiada za politykę transportowa, czyli dba o najlepsze umowy z

firmami spedytorskimi i kurierskimi.

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

23

W obecnych czasach powstała Logistyka produkcji. Logistyka produkcji

stanowi część logistyki, zajmującą się badaniami, projektowaniem, rozwojem,

wytwarzaniem i odbiorem różnorodnych produktów. Ta część logistyki obejmuje

standaryzację, kontraktowanie, normowanie i nadzór nad jakością, dostawy części

zamiennych, analizę niezawodności, określenie standardów bezpieczeństwa,

weryfikację i testowanie oraz kodyfikację. Z tego może wynikać, że logistyka zajmuje

się wszystkim, aczkolwiek to stwierdzenie jest nie do końca prawdziwe.

Mówiąc w uproszczeniu logistyka produkcji to zapewnienie środków i

materiałów do produkcji po minimalnych kosztach własnych.

Wkraczając na rynek indywidualnego klienta mamy do czynienia z bardziej złożonym

układem przepływów w dodatku powiązanych ze sobą. Firma by utrzymać się na rynku

musi się zmieniać i rozwijać, a za tym idzie zmiana struktury przepływów. Rozważając

rodzaje występujących w firmie przepływów można wydzielić:

- informacje,

- dokumentacje,

- surowce,

- półprodukty,

- produkty,

- odpady.

Przepływy te można podzielić na jawne i niejawne.

Jawne - są najbardziej znane mają swoje odzwierciedlenie w rzeczywistości. Są

to przepływy materiałów (surowców, półproduktów, produktów, odpadów) i

dokumentów w firmie.

Jak do tej pory koordynowanie przepływów materiałów osiągnęło prawie poziom

doskonały. Logistyk wykorzystując takie podstawowe narzędzia jak statystykę lub

analizę ABC można spokojnie zadbać o częstotliwość zapatrzenia firmy w surowce.

Tak samo można się pozbyć kłopotu z dystrybucją produktu finalnego wykorzystując

do tego operatora logistycznego.

W samej produkcji wykorzystując wiedzę technologiczną wraz z planowaniem

strategicznym i operatywnym można ustawić odpowiednio ciąg produkcyjny, a

koordynować na przykład wszystko z jednego pomieszczenia wykorzystując

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

24

oprogramowanie (np. Wonderware in Track) służące do wizualizacji, zarządzania i

śledzenia procesu technologicznego

1

.

Tworząc strukturę organizacyjną firmy jaki też system pracy zespołowej, tworzy

się automatycznie struktury przepływów informacji. Wielu szefów firm nie posiada

świadomości, że przeniesienie na przykład jakiegoś działu fizycznie z jednego miejsca

w drugie zakłóca wytworzone przepływy. W konsekwencji obniża sprawność

przepływów na jakiś czas. Ten czas w zależność od wielkości zmiany może trwać

nawet do pół roku (gdy wchodzi do tego zmiana pracowników na stanowiskach). Ma

to negatywny wpływ na wydajność danego zespołu czy komórki. W tym momencie

powinno przychodzić z pomocą ISO, ale jest wręcz odwrotnie, gdyż odciąga

pracowników danego zespołu od codziennych obowiązków, ważnych dla

funkcjonowania firmy, do uaktualniania procedur.

Lecz to nie znaczy, że każda zmiana tak się kończy. Pozytywnie wpływającą

zmianą na przepływy w firmie dokumentacji i informacji jest na przykład zimna

systemu pracy zespołowej na tak zwany gniazdowy

2

.

Niejawne - przepływy dotyczą jedynie informacji. Związane są one z

przekazywaniem informacji za pomocą środków technicznych takich jak telefon czy

komputer bez użycia papieru. Tu pojawia się problem z barkiem kontroli nad

przepływem pod względem bezpieczeństwa. Dlatego w Wielkiej Brytanii dano

możliwość przeglądania poczty mailowej pracowników szefom firm. Trzeba

stwierdzić, że przepływy materiałów (takich jak surowiec, półprodukt, produkt, odpad)

są dość dobrze kontrolowane w firmach. Wynika to z linii produkcyjnej czy technologii.

Lecz wiele firm boryka się z poprawnością przepływu dokumentacji i

informacji. W świecie, gdzie informacja dostarczona w odpowiednim czasie może

decydować o istnieniu firmy. Jest to duże wyzwanie dla logistyki . Gdyż struktury

przepływów są w dużej mirze wynikiem układów między ludzkich.

Tych struktur przepływów nie można kontrolować, czy też sterować w obecnej

chwili w zadawalający sposób. Nawet zintegrowane bazy danych nie dają pełnego

bezpieczeństwa. Choć na pewno do nich należy przyszłość ze wzglądu na wysoką w

nich sprawność przepływów informacji.

Trzeba jednak tu zastrzec, że zintegrowane bazy są przydatne dla dużych firm i firm,

których działalność nie jest skupiona w jednym miejscu. Jedynie gdy są specjalnie dla

1

http://s.logistyka.w.interia.pl/pr/lp.htm

2

Załóżmy własne gniazdo, Alicja Hendler , Businessman Magazine , nr 6 /2000 .

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

25

nich projektowane i odzwierciedlają rzeczywiste przepływy informacji i dokumentacji

w firmie.

W obecnej chwili oprogramowanie na rynku pozwala sterować informacją na

podstawowym poziomie nie dając globalnego obrazu zdarzeń. Mówiąc inaczej -

dopiero, gdy produkcja staje, widać, że popełniono błąd w zarządzaniu informacją.

Umiejscowienie i funkcjonowanie logistyki w korporacji zostanie szerzej omówione w

rozdziale trzecim.

2.4

Korporacje w logistyce

Cześć ta została poświecona korporacjom, które swoją działalność

skoncentrowały głównie na świadczeniu usług logistycznych. Mówiąc krócej postaram

się przybliżyć pojecie i działalność korporacji logistycznych.

Przedsiębiorstwa logistyczne pełnią role podmiotów wspomagających zbyt w

kanale dystrybucji. Oferty tych przedsiębiorstw powinny się opierać na czterech

przesłankach, które w istotny sposób wpływają na ich aktywność marketingową

1

:

Po pierwsze, popyt na usługi przedsiębiorstw logistycznych nie jest popytem

pierwotnym, wywołanym. Nie występuje on samodzielnie, ale tylko w połączeniu z

popytem na świadczenia kanału dystrybucji.

Po drugie, przedsiębiorstwa logistyczne mają przy sprzedaży swoich usług

zawsze do czynienia z dwoma partnerami, mianowicie nadawcą i odbiorcą towaru

przepływającego w kanale dystrybucji.

Po trzecie, dla przedsiębiorstw logistycznych jest często typowe, że same

proponują tylko część serwisu, którego poszukuje zleceniodawca, stad ich oferta

serwisowa musi być uzgodniona z innym oferentem.

1

H.Ch.Pfohl, Systemy logistyczne, Biblioteka Logistyczna, Poznań 1998, s. 273.

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

26

Po czwarte, proces świadczenia usług logistycznych charakteryzuje się

kombinacja wewnętrznych czynników produkcyjnych i czynników zewnętrznych, które

są przedmiotem procesów logistycznych.

Program usług logistycznych obejmuje głownie ofertę usług, które dotyczą

bezpośrednio realizacji dystrybucji towarów.

Inną usługą, świadczoną przez przedsiębiorstwa logistyczne, jest doradztwo

logistyczne. W tym wypadku wcześniej wspomniane przedsiębiorstwa przejmują

funkcję doradcy firm, który wyspecjalizował się w dziedzinie logistyki.

Poniżej w tabeli zostanie przedstawiony podstawowy program usług świadczonych

przez przedsiębiorstwa logistyczne.

Tab.2. Usługi przedsiębiorstw logistycznych

Funkcja

Podmiot

Główne funkcje

● Funkcje dyspozycyjne
- Doradztwo, analiza, planowanie, organizacja
- Wybór środka transportu, trasy, taryfy
- Zawieranie umów przewozowych
- Wystawianie dokumentów transportowych
- Kontrola przewozów
● Funkcje transportowe
- Transport bliski: zbiorczy i rozdzielczy,
wstępny do miejsca
podjęcia transportu przez
innych przewoźników,
- Transport daleki: krajowy i międzynarodowy

Spedytorzy, przewoźnicy,
maklerzy, agenci



Przewoźnik

Funkcje uzupełniające lub komplementarne

● Funkcja przeładunkowa
- Organizacja i wykonanie przeładunku
- Zarządzanie stacjami / terminalami
● Funkcja magazynowa
- przyjmowanie, wydawanie, magazynowanie i

kompletacja

- pełnienie funkcji manipulacyjnych w związku z

magazynowaniem

- gospodarka materiałowa
● Funkcja transportu zbiorczego (małe przesyłki)
- zbieranie i dystrybucja drobnicy
- zestawienie jednostek ładunkowych
● Funkcja związana z pakowaniem
- doradztwo i wybór opakowania transportowego
- pomocnicze środki transportowe
- pakowanie, rozpakowanie

Przewoźnicy, spółki
przeładunkowe,
spedytorzy,
przedsiębiorstwo
magazynowe i
przeładunkowe

Spedytorzy, przewoźnicy


Przedsiębiorstwa
transportowe i pakujące,
spedytorzy

Przewoźnicy,
przedsiębiorstwa pakujące

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

27

● Funkcje manipulacyjne
- manipulacje związane z przesyłkami (rozmieszczanie

ładunków)

- manipulacje związane z towarami ( środki

bezpieczeństwa)

● Funkcje informacyjne
- tworzenie łańcuchów informacyjnych na potrzeby

rożnych działań

i rozmieszczające ładunki

Banki danych, spedytorzy

Funkcje specjalne

● Funkcje promujące sprzedaż
● Funkcje obsługi klientów
● Funkcje ubezpieczenia transportu
- panowanie nad ryzykiem w obszarze ubezpieczeń

transportowych

- zawieranie umów ubezpieczeniowych
- procedura odszkodowawcza
● Funkcje obsługi celnej
● Funkcje kredytowe

Przewoźnicy, spedytorzy
Przedsiębiorstwa
magazynowe

Spedytorzy, agenci,
maklerzy


Spedytorzy, agenci celni
Spedytorzy

Źródło: H.Ch.Pfohl, Systemy logistyczne, Biblioteka logistyczna, Poznań 1998.

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

28

Na zakończenie chciałbym jeszcze nawiązać do pewnych problemów

związanych z kupnem usług logistycznych, które występują zarówno po stronie

nabywcy jak i sprzedającego (przedsiębiorstwa logistycznego).

Sytuacja przy zakupie tychże usług charakteryzuje się asymetrycznym

rozkładem informacji miedzy partnerami rynkowymi. Dlatego zarówno strona

poszukująca, jak i jej oferent, dążą do wyrównania istniejącego deficytu informacji.

Z punktu informacyjno-ekonomicznego widzenia można wyodrębnić rożne właściwości

świadczeń, sklasyfikowane według możliwości ich oceny przez kupującego

1

:

- usługa posiadająca cechy pozwalające na poszukiwanie („search qualities”), jeżeli

może zostać w pełni oceniona przed kupnem przez przegląd oferty usług albo przez

poszukiwanie informacji,

- usługa posiada cechy oparte na doświadczeniu („experience qualities”), jeżeli może

zostać oceniona dopiero po zakupie,

- usługa posiada cechy oparte na zaufaniu („credence qualities”), jeżeli ocena nie jest

możliwa ani przed, ani po zakupie.

Problematyka związana z korporacjami logistycznymi i świadczonymi przez nie

usługami, jak również problem logistyki w korporacjach zostaną szerzej omówione w

rozdziale trzecim.

1

: H.Ch.Pfohl, Systemy logistyczne, Biblioteka logistyczna, Poznań 1998, s. 276.