ENERGETYKA
A
Ś
RODOWISKO
Kierunek studiów
ENERGETYKA
Maria Mazur
Wrocław 2011
1
ENERGETYKA
A
Ś
RODOWISKO
Kierunek studiów
ENERGETYKA
Maria Mazur
Wrocław 2011
1
2
Konspekt wykładu
1. Energetyka – diagnoza dla
ś
wiata:
Produkt krajowy brutto a zu
Ŝ
ycie energii elektrycznej. Globalne
rezerwy surowców energetycznych (stan na rok 2005 wg WEC) i prognoza zu
Ŝ
ycia na rok 2100. Struktura
globalnego zu
Ŝ
ycia energii pierwotnej-dynamika zmian i prognozy w perspektywie roku 2030.
2. Polityka energetyczna:
Polityka energetyczna dla Unii Europejskiej - ogólne zało
Ŝ
enia. Lokalizacja
rezerw surowców energetycznych – ropa naftowa i gaz ziemny (2000 r. wg World Energy Council) a
zapewnienie bezpiecze
ń
stwa dostaw. Lokalizacja rezerw surowców energetycznych – w
ę
giel i uran (2000 r.
wg World Energy Council) a zapewnienie bezpiecze
ń
stwa dostaw. Struktura no
ś
ników do produkcji energii
elektrycznej w 2000 r. Globalne zmiany temperatury przy powierzchni Ziemi – przeciwdziałanie zmianom
Klimatu. Polityka energetyczna Unii Europejskiej – cele na rok 2020. Polityka energetyczna Polski do 2030
roku – zało
Ŝ
enia strategiczne. Zapotrzebowanie energii pierwotnej dla Polski w perspektywie roku 2030.
Struktura zapotrzebowania energii pierwotnej dla Polski w perspektywie roku 2030. Produkcja energii
elektrycznej netto w Polsce w perspektywie roku 2030. Struktura surowców energetycznych do produkcji
energii elektrycznej w Polsce w perspektywie roku 2030. Struktura zu
Ŝ
ycia odnawialnych
ź
ródeł energii
wykorzystywanych do produkcji energii elektrycznej w Polsce w perspektywie roku 2030. Emisja
zanieczyszcze
ń
powietrza atmosferycznego (CO
2
, SO
2
) z terenu Polski w perspektywie roku 2030. Emisja
zanieczyszcze
ń
powietrza atmosferycznego (N0
x
, pył) z terenu Polski w perspektywie roku 2030. Udział
elektroenergetyki zawodowej w krajowej emisji zanieczyszcze
ń
powietrza atmosferycznego z terenu
Polski i stopie
ń
redukcji w latach 2006-2030.
3
Konspekt wykładu
3. Prawo ochrony
ś
rodowiska:
Ustawa prawo ochrony
ś
rodowiska – jako nadrz
ę
dny akt prawny,
konstrukcja ustawy (tytuły i działy). Ogólne zasady korzystania ze
ś
rodowiska. Standardy imisyjne i emisyjne
oraz kontrola emisji. Gospodarcze korzystania ze
ś
rodowiska – opłaty (za emisj
ę
niektórych gazów i pyłów do
powietrza, za składowanie odpadów w zł/Mg (wybrane odpady, odpady zawieraj
ą
ce wod
ę
), za pobór wód i
zrzut wód chłodniczych), kary za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu – opłaty podwy
Ŝ
szone,
administracyjne kary pieni
ęŜ
ne, odpowiedzialno
ść
w ochronie
ś
rodowiska. Rodzaje pozwole
ń
. Instalacje
których eksploatacja wymaga zgłoszenia, ale nie wymaga pozwolenia na emisj
ę
. Jednostkowa stawka za
gazy lub pyły wprowadzane do powietrza dla jednostek o ł
ą
cznej mocy nominalnej wi
ę
kszej od 1 MW nie
wymagaj
ą
cych pozwolenia. Dyrektywy Unii Europejskiej –
ś
rodowisko a produkcja energii.
4. Dyrektywa LCP (Large Combustion Power Plant):
Zakres dyrektywy LCP. Roczne ładunki
emisji dwutlenku siarki – jako przykład zró
Ŝ
nicowania limitów dla krajów członkowskich. Rozporz
ą
dzenie
Ministra
Ś
rodowiska w sprawie standardów emisyjnych z instalacji – kryteria: „wiek”
ź
ródła, rodzaj
ź
ródła,
paliwa, moc cieplna – przypadki szczególne. Standardy emisyjne SO
2,
NO
2
i pyłu (w mg/m
3
st
) w
zale
Ŝ
no
ś
ci od „wieku”
ź
ródła i jego mocy przy spalaniu w
ę
gla kamiennego - w zale
Ŝ
no
ś
ci od rodzaju
paliwa i instalacji dla
ź
ródeł nowo budowanych o ł
ą
cznej mocy na komin 50 MW i 500 MW. Standardy
emisyjne – sankcje. Ocena dotrzymania standardu emisyjnego – pomiary ci
ą
głe i okresowe, zast
ę
pczy
standard emisyjny dla zespołu
ź
ródeł istniej
ą
cych i
ź
ródeł nowych.
5. Dyrektywa IPPC (Integrated Pollution Prevention and Control)
: Nakazy sformułowane w
dyrektywie - pozwolenie zintegrowane, BAT. System prawny IPPC. Instalacje wymagaj
ą
ce pozwolenia
zintegrowanego. Pozwolenie zintegrowane – zakres. BREF (BAT Reference Notes - dokumenty referencyjne
BAT). Koszty uzyskania pozwolenia zintegrowanego
4
Konspekt wykładu
6. Dyrektywa klimatyczna:
Protokół z Kioto. Gazy cieplarniane. Obszary redukcji CO
2
w perspektywie
2050 roku. Dyrektywa klimatyczna – akty prawne w Polsce. System handlu uprawnieniami do emisji –
podstawowe poj
ę
cia. Ustawa o handlu uprawnieniami do emisji – instalacje i emisje obj
ę
te systemem, rejestr
uprawnie
ń
. Krajowy Plan Rozdziału Uprawnie
ń
do emisji (KPRU). Techniczne mo
Ŝ
liwo
ś
ci ograniczenia emisji
CO2 w obszarze produkcji energii.
7.
Ś
wiadectwa pochodzenia energii:
System obrotu
ś
wiadectwami pochodzenia energii
(certyfikatami). Rodzaje
ś
wiadectw pochodzenia energii. Ceny
ś
wiadectw i opłaty zast
ę
pcze. Podstawy
prawne metodyki oblicze
ń
. Wymagany udział energii pochodz
ą
cej z kogeneracji i odnawialnych
ź
ródeł w
całkowitej produkcji energii. Certyfikaty zielone –poj
ę
cia podstawowe, udział wagowy biomasy, metodyka
oblicze
ń
. Kogeneracja -
ś
rednioroczna sprawno
ść
graniczna wytwarzania energii elektrycznej i ciepła ł
ą
cznie.
Certyfikaty czerwone i certyfikaty
Ŝ
ółte. Oszcz
ę
dno
ść
energii pierwotnej (PES). Sprawno
ść
wytwarzania
energii elektrycznej i ciepła u
Ŝ
ytkowego. Certyfikaty białe
8. Efektywno
ść
energetyczna:
Energochłonno
ść
– Polska a UE. Sprawno
ść
konwersji energii
chemicznej paliw. Relacje pomi
ę
dzy cen
ą
energii elektrycznej a jej zu
Ŝ
yciem. Struktura finalnego zu
Ŝ
ycia
energii w Polsce wg sektorów. Wska
ź
nik ODEX. Skumulowane od roku 2000 oszcz
ę
dno
ś
ci energii. Zakres
ustawy o efektywno
ś
ci energetycznej. Krajowy cel w zakresie oszcz
ę
dnego gospodarowania energi
ą
.
Zadania jednostek sektora publicznego w zakresie efektywno
ś
ci energetycznej. Przedsi
ę
wzi
ę
cia słu
Ŝą
ce
poprawie efektywno
ś
ci energetycznej – przykłady. Ogólne zasady sporz
ą
dzania audytu efektywno
ś
ci
energetycznej. Zasady uzyskania uprawnie
ń
audytora efektywno
ś
ci energetycznej – wymagania dotycz
ą
ce
osoby audytora – komisje kwalifikacyjne.