Metody wyceny projektów gospodarczych
dr Konrad Subda
Analiza efektywności inwestycji
– metody proste
Metody wyceny projektów gospodarczych
Metody wyceny projektów gospodarczych
dr Konrad Subda
Rodzaje metod oceny efektywności inwestycji kapitałowych
Metody niedyskontowe (proste)
• Księgowa stopę zwrotu (Accounting Rate of Return - ARR)
• Okres zwrotu nakładów inwestycyjnych (Tz)
Metody dyskontowe
Aktualną wartość netto (Net Present Value - NPV)
Wewnętrzną stopę zwrotu (Internal Rate of Return - IRR)
Metody wyceny projektów gospodarczych
dr Konrad Subda
Księgowa stopa zwrotu
Sposób obliczania księgowej stopy zwrotu
• stosunek przeciętnego zysku do nakładów inwestycyjnych związanych z realizacją
projektu.
Zalety metody ARR:
•
prostota obliczeniowa
• powszechność stosowania
Wady metody ARR:
•
nie uwzględnia ona wartości pieniądza w czasie (w rezultacie rentowność
projektu jest zwykle zawyżana)
• opiera się ona na koncepcji zysku księgowego, a nie przepływach pieniężnych.
Metody wyceny projektów gospodarczych
dr Konrad Subda
Obliczanie ARR - przykład
Dane początkowe:
• wymagana przez przedsiębiorstwo X minimalna księgowa stopa zwrotu wynosi 9 %
• podejmij decyzję czy przedsiębiorstwo powinno rozpocząć realizację projektu, jeżeli
prognozowane parametry kształtują się następująco:
Metody wyceny projektów gospodarczych
dr Konrad Subda
Dane do obliczenia
100 000
5
100 000
4
100 000
3
100 000
2
100 000
1
Księgowa stopa zwrotu w
każdy m z lat
Środki trwałe netto
(zł)
Zysk netto
(zł)
Rok
Średnia księgowa stopa zwrotu
Średni zysk w roku
Zysk za okres pięciu lat
Metody wyceny projektów gospodarczych
dr Konrad Subda
Rozwiązanie powyższego problemu dla kolejnych
lat „życia projektu”
10%
100 000
10 000
5
15%
100 000
15 000
4
10%
100 000
10 000
3
7%
100 000
7 000
2
0%
100 000
0
1
Księgowa stopa zwrotu w
roku
Środki trwałe
brutto (zł)
Zysk
(zł)
Rok
100 000
Nakłady inwestycyjne
8 400
Średni zysk w roku
42 000
Zysk za okres pięciu lat
Metody wyceny projektów gospodarczych
dr Konrad Subda
Wnioski:
Ponieważ obliczona powyżej przeciętna księgowa stopa zwrotu (8,4 %) jest
niższa od stopy minimalnej wymaganej w przedsiębiorstwie, to
analizowany projekt nie powinien być zrealizowany.
Księgowa stopa zwrotu może być obliczona w następujący sposób:
średni zysk w roku
8400
nakłady inwestycyjne
100 000
=
=
8,4 %
Wnioski końcowe
Metody wyceny projektów gospodarczych
dr Konrad Subda
Okres zwrotu nakładów inwestycyjnych
• Okres zwrotu nakładów inwestycyjnych, jest to okres, po którym
wydatki środków pieniężnych związane z realizacją projektu zostaną
pokryte przez dodatnie przepływy pieniężne z tytułu eksploatacji
inwestycji
• Okres zwrotu obliczany jest najczęściej jako liczba lat lub miesięcy po
których skumulowanie przepływy pieniężne netto z tytułu realizacji
projektu wyniosą zero
• Według tej metody projekt inwestycyjny z krótszym okresem zwrotu
będzie bardziej atrakcyjny dla inwestora i powinien być zrealizowany
Metody wyceny projektów gospodarczych
dr Konrad Subda
Dane początkowe:
P
rzedsiębiorstwo ABC rozważa realizację dwóch projektów o poniższej charakterystyce
Stosując metodę okresu zwrotu, oceń który z projektów jest bardziej atrakcyjny
Stupa amortyzacji wynosi 20%
900
100
Rok 5
1600
100
Rok 4
100
100
Rok 3
100
600
Rok 2
100
600
Rok 1
Zysk netto
5 lat
5 lat
Czas trwania projektu
2 000
2 000
Nakłady inwestycyjne
Projekt 2
Projekt 1
Obliczanie okresu zwrotu nakładów inwestycyjnych - przykład
Metody wyceny projektów gospodarczych
dr Konrad Subda
Okres zwrotu nakładów inwestycyjnych
- dane do wyliczenia
5
4
3
2
1
0
Skumulowane
przepływy
pieniężne netto
(zł)
Przepływy
pieniężne
netto (zł)
Skumulowane
przepływy
pieniężne netto (zł)
Przepływy
pieniężne
netto (zł)
Projekt 2
Projekt 1
Rok
Uproszczone przepływy pieniężne dla oceny projektu inwestycyjnego:
• ujemny cash flow (CF) – wydatki inwestycyjne netto
• dodatni cash flow (CF) – korzyści z danej inwestycji (zysk netto + amortyzacja)
Metody wyceny projektów gospodarczych
dr Konrad Subda
3 000
1 500
1 500
500
5
1 500
2 000
1 000
500
4
(500)
500
500
500
3
(1 000)
500
0
1 000
2
(1 500)
500
(1 000)
1 000
1
(2 000)
(2 000)
(2 000)
(2 000)
0
Skumulowane
przepływy
pieniężne netto
(zł)
Przepływy
pieniężne
netto (zł)
Skumulowane
przepływy
pieniężne netto (zł)
Przepływy
pieniężne
netto (zł)
Projekt 2
Projekt 1
Rok
CF dla badanych projektów
Okres zwrotu nakładów inwestycyjnych
Metody wyceny projektów gospodarczych
dr Konrad Subda
W przypadku projektu pierwszego nakłady inwestycyjne zwrócą się w
końcu drugiego roku realizacji
W przypadku projektu drugiego nakłady inwestycyjne zwrócą się w roku
czwartym
Przy założeniu, że przepływy pieniężne są w ciągu danego roku rozłożone
równomiernie, możemy precyzyjnie oszacować okres zwrotu projektu drugiego:
- w końcu trzeciego roku inwestycji do „pokrycia” zostało jeszcze 500 zł
nakładów
-przewidywany wpływ środków pieniężnych netto w tym roku oszacowano na
kwotę 2 000 zł
- miesięczne wpływy wyniosą 166,(66) zł
- pełne pokrycie koszów projektu drugiego nastąpi w 3 miesiącu 4 roku
eksploatacji inwestycji
Okres zwrotu tego projektu wynosi 39 miesięcy
Okres zwrotu nakładów inwestycyjnych
- rozwiązanie przykładu
Metody wyceny projektów gospodarczych
dr Konrad Subda
•
Im krótszy jest okres, po którym następuje zwrot poniesionych nakładów,
tym projekt według metody oceny okresu zwrotu jest lepszy
•
Jeżeli firma ma problemy z płynnością lub też ma określony czas, na który
może zaangażować środki pieniężne, wówczas kryterium czasu zwrotu
inwestycji jest priorytetowym warunkiem
•
W większości przypadków okres zwrotu projektu ze względu na swoją
prostotę
jest często bywa wykorzystywany jako wstępna miara
opłacalności inwestycji
•
Projekty inwestycyjne nie powinny być jednak oceniane wyłącznie na
podstawie tego kryterium
•
Dodatkowo należy zwrócić uwagę na to, że okres zwrotu:
– nie uwzględnia wartości pieniądza w czasie
– bierze pod uwagę tylko przepływy pieniężne do wysokości nakładów
inwestycyjnych
Okres zwrotu nakładów inwestycyjnych
- podsumowanie