1
Fizyka jądrowa
– poziom podstawowy
KLUCZ ODPOWIEDZI
Zadanie 1. (1 pkt)
Źródło: CKE 2005 (PP), zad. 7.
Zadanie 2. (2 pkt)
Źródło: CKE 2005 (PP), zad. 13.
v v v
v
v
v
v
v
v v v
v
v
v
v
v
v v v
v
v
v
v
v
v v v
v
v
v
v
v
Zadanie 3. (3 pkt)
Źródło: CKE 01.2006 (PP), zad. 18.
Zadanie 4. (1 pkt)
Źródło: CKE 05.2006 (PP), zad. 4
Z równania stanu:
0
3
0
0
0
0
3
2
T
V
p
T
V
p
1
15
.
Gaz
OkreĞlenie objĊtoĞci gazu w stanie 3:
V
3
=
0
2
3
V
1
2
OkreĞlenie ciepáa pobranego:
Q
1
= W + Q
2
1
OkreĞlenie sprawnoĞci:
2
W
W Q
K
1
16
.
Si
ln
ik
Obliczenie sprawnoĞci:
0,25
K
(25%)
1
3
WyraĪenie masy równaniem:
2
c
E
m
'
1
17
.
M
as
a i
e
ne
rg
ia
.
Obliczenie wartoĞci masy:
'
m =
kg
10
4
,
4
9
1
2
Prawidáowy ksztaát wykresu mający początek w N
o
.
1
Prawidáowo zaznaczony na wykresie czas poáowicznego
rozpadu dla:
N = N
0
/2
1
18
.
W
Ċg
ie
l
OkreĞlenie wieku znalezionych szczątków:
t = 17100 lat
1
3
Wykres nie
moĪe byü linią
áamaną.
N
o
N
T
1/2
t
N
o
/2
3
2
Egzamin maturalny z fizyki i astronomii
Arkusz I
Zadania zamkniĊte
W zadaniach od 1. do 10. wybierz i zaznacz na karcie odpowiedzi jedną poprawną
odpowiedĨ.
Zadanie 1. (1 pkt)
Tomek wchodzi po schodach z parteru na piĊtro. RóĪnica wysokoĞci miĊdzy parterem
a piĊtrem wynosi 3 m, a áączna dáugoĞü dwóch odcinków schodów jest równa 6 m. Wektor
caákowitego przemieszczenia Tomka ma wartoĞü
A. 3 m
B. 4,5 m
C. 6 m
D. 9 m
Zadanie 2. (1 pkt)
Wykres przedstawia zaleĪnoĞü wartoĞci prĊdkoĞci od czasu dla ciaáa o masie 10 kg,
spadającego w powietrzu z duĪej wysokoĞci. Analizując wykres moĪna stwierdziü, Īe podczas
pierwszych 15 sekund ruchu wartoĞü siáy oporu
A. jest staáa i wynosi 50 N.
B. jest staáa i wynosi 100 N.
C. roĞnie do maksymalnej wartoĞci 50 N.
D. roĞnie do maksymalnej wartoĞci 100 N.
Zadanie 3. (1 pkt)
Rysunek przedstawia linie pola elektrostatycznego ukáadu dwóch punktowych áadunków.
Analiza rysunku pozwala stwierdziü, Īe áadunki są
A. jednoimienne i |q
A
| > |q
B
|
B. jednoimienne i |q
A
| < |q
B
|
C. róĪnoimienne i |q
A
| > |q
B
|
D. róĪnoimienne i |q
A
| < |q
B
|
Zadanie 4. (1 pkt)
Jądro izotopu
235
92
U zawiera
A. 235 neutronów.
B. 327 nukleonów.
C. 143 neutrony.
D. 92 nukleony.
v, m/s
50
5 10 15 20 t, s
MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA
ARKUSZA I
Zadania zamkniĊte
Numer zadania
1
2
3
4
5
6
7
8
Prawidáowa
odpowiedĨ
C
A
D
C
B
B
B
C
Liczba
punktów
1
1
1
1
1
1
1
1
Zadania otwarte
Zdający moĪe rozwiązaü zadania kaĪdą poprawną metodą. Otrzymuje
wtedy maksymalną liczbĊ punktów.
Numer
zadania
Proponowana odpowiedĨ
Punktacja
Uwagi
Porównanie energii wydzielonej podczas ocháadzania
z energią potencjalną:
E = mgh lub Q = mgh
1
OkreĞlenie wysokoĞci:
mg
Q
h
1
9. Samochód na podno
Ğniku
Obliczenie wysokoĞci:
6,72m
h |
1
3
10.1
1
10
. W
yz
na
cz
an
ie
p
rz
ys
pi
es
ze
ni
a
zi
em
sk
ie
go
10.2
NaleĪy zmierzyü okres (lub czĊstotliwoĞü) drgaĔ wahadáa
i jego dáugoĞü.
1
2
N
Q
1
2
Zadanie 5. (4 pkt)
Źródło: CKE 05.2006 (PP), zad. 21.
12
Egzamin maturalny z fizyki i astronomii
Arkusz I
Zadanie 21. Energia wiązania (4 pkt)
Wykres przedstawia przybliĪoną zaleĪnoĞü energii wiązania jądra przypadającej na jeden
nukleon od liczby masowej jądra.
21.1 (2 pkt)
Oblicz wartoĞü energii wiązania jądra izotopu radonu (Rn) zawierającego 86 protonów
i 134 neutrony. Wynik podaj w megaelektronowoltach.
21.2 (2 pkt)
WyjaĞnij krótko pojĊcie jądrowego niedoboru masy („deficytu masy”). Zapisz formuáĊ
matematyczną pozwalającą obliczyü wartoĞü niedoboru masy, jeĞli znana jest energia
wiązania jądra.
Nr zadania
21.1 21.2
Maks. liczba pkt
2
2
Wypeánia
egzaminator! Uzyskana liczba pkt
Liczba masowa dla jądra izotopu radonu
A = 86+134 = 220
.
Energia wiązania na jeden nukleon (odczytana z wykresu) jest równa 8 MeV.
Energia wiązania jądra radonu
E
w
= 220 · 8 MeV = 1760 MeV
.
Jądrowy niedobór masy („deficyt masy”) to róĪnica miedzy sumą mas
skáadników jądra atomowego (neutronów i protonów) a masą jądra.
WartoĞü niedoboru masy moĪna obliczyü korzystając z zasady
równowaĪnoĞci masy i energii ĺ
E = ¨mc
2
.
Zadanie 5.1 (2 pkt)
Zadanie 5.2 (2 pkt)
3
Zadanie 6. (1 pkt)
Źródło: CKE 11.2006 (PP), zad. 9.
Zadanie 7. (1 pkt)
Źródło: CKE 11.2006 (PP), zad. 10.
Zadanie 8. (2 pkt)
Źródło: CKE 11.2006 (PP), zad. 23.
Próbny egzamin maturalny z fizyki i astronomii
Poziom podstawowy
3
Zapisanie zaleĪnoĞci
2
2
v
m
mgh
.
1
18.1
Obliczenie zmiany energii
ǻE
p
= 9·10
-3
J.
Dopuszcza siĊ rozwiązanie z zastosowaniem równaĔ ruchu.
1
18
18.2
Podanie dwóch przyczyn strat energii np. wystĊpowanie siá
oporu podczas ruchu, strata energii przy czĊĞciowo
niesprĊĪystym odbiciu od podáoĪa.
Za podanie jednej przyczyny – 1pkt.
2
4
Zapisanie zaleĪnoĞci
qvB
r
mv
2
i podstawienie
fr
r
v
S
Z
2
.
1
Otrzymanie zaleĪnoĞci
m
qB
f
S
2
.
1
19
Zapisanie prawidáowego wniosku –
czĊstotliwoĞü obiegu
cząstki nie zaleĪy od wartoĞci jej prĊdkoĞci, poniewaĪ
q, B,
oraz
m są wielkoĞciami staáymi.
1
3
Prawidáowe zinterpretowanie informacji na rysunku
i wyznaczenie róĪnicy dróg przebytych przez oba promienie
'
x = 0,0000012 m (lub 1,2 Pm).
1
20
ZauwaĪenie, Īe dla fali o dáugoĞci
O
= 0,4 Pm róĪnica dróg
wynosi 3
O
, zatem w punkcie
P – wystąpi wzmocnienie
Ğwiatáa.
1
2
21.1 Podanie minimalnej energii jonizacji E = 13,6 eV.
Za podanie wartoĞci (– 13,6 eV) nie przyznajemy punktu.
1
Skorzystanie z warunku
2
13,6
n
eV
E
n
.
1
21
21.2
Podanie minimalnej energii wzbudzenia
E
min
= 10,2 eV.
Za podanie wartoĞci (– 10,2 eV) nie przyznajemy punktu.
1
3
Skorzystanie z zaleĪnoĞci
2
m
e B
r
v
v i doprowadzenie jej do
postaci
m
eB
r
v
.
1
Skorzystanie z zaleĪnoĞci
O
=
mv
h
p
h
i uzyskanie związku
h
B
r e
O
.
1
22
Obliczenie wartoĞci wektora indukcji
B § 2·10
–3
T.
1
3
Stwierdzenie, Īe cząstki alfa są bardzo maáo przenikliwe i nie
wnikają do wnĊtrza organizmu.
Dopuszcza siĊ stwierdzenie, ze cząstki alfa mają maáy zasiĊg.
1
23
Stwierdzenie, Īe promieniowanie gamma jest bardzo
przenikliwe i wnika do wnĊtrza organizmu.
Dopuszcza siĊ stwierdzenie, ze cząstki gamma mają duĪy zasiĊg.
1
2
Skoro przy tej samej temperaturze gwiazda 2 wysyáa 10
6
razy
wiĊcej energii niĪ SáoĔce to „powierzchnia” gwiazdy 2
musi
byü teĪ 10
6
razy wiĊksza.
1
24.1
PoniewaĪ powierzchnia kuli to
S = 4SR
2
to promieĔ gwiazdy
3 musi byü 1000 = 10
3
razy wiĊkszy od promienia SáoĔca.
1
PoáoĪenie gwiazdy 3 na diagramie H – R pozwala wyciągnąü
wniosek, Īe jej temperatura jest taka sama jak dla SáoĔca.
1
24
24.2 PoáoĪenie gwiazdy 3 na diagramie H – R pozwala wyciągnąü
wniosek, Īe jej promieĔ jest mniejszy od promienia SáoĔca.
1
4
v v v
v
v
v
v
v
v v v
v
v
v
v
v
Próbny egzamin maturalny z fizyki i astronomii
Poziom podstawowy
2
Zadania zamkniĊte (punktacja 0 – 1)
Zadanie
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
OdpowiedĨ
A
B
B
A
C
A
B
D
B
A
Nr.
zadania
Punktowane elementy odpowiedzi
Liczba
punktów Razem
11.1
Wpisanie prawidáowych
okreĞleĔ pod rysunkami.
1
ZauwaĪenie, Īe droga jest równa poáowie dáugoĞci okrĊgu
1
11
11.2 Obliczenie drogi | 6,28m
s
.
1
3
Ustalenie przebytej drogi (10 m)
np. na podstawie wykresu.
1
12
Obliczenie wartoĞci prĊdkoĞci Ğredniej
m
= 2,5
s
sr
v
.
1
2
Ustalenie wartoĞci siáy napĊdowej F
nap
= 2500 N.
1
Ustalenie
wartoĞci siáy wypadkowej po ustaniu wiatru F
wyp
= 500 N.
1
13
Obliczenie wartoĞci przyspieszenia
2
m
= 0,5
s
a
.
1
3
Zastosowanie równaĔ opisujących drogĊ i prĊdkoĞü w ruchu
jednostajnie przyspieszonym i przeksztaácenie ich do postaci
umoĪliwiającej obliczenie przyspieszenia (
2
2
a
s
v
).
1
14
Obliczenie wartoĞci przyspieszenia a
= 1,2 m/s
2
.
1
2
15.1 Zaznaczenie prawidáowej odpowiedzi –
tylko elektrony.
1
15 15.2
Udzielenie prawidáowej odpowiedzi –
przewodnictwo
elektryczne metali pogarsza siĊ (zmniejsza siĊ) wraz
ze wzrostem temperatury.
Dopuszcza siĊ uzasadnienie opisujące zaleĪnoĞü oporu
przewodnika (metali) od temperatury.
1
2
16.1
Udzielenie prawidáowej odpowiedzi
– jednoczesna zmiana ciĞnienia, objĊtoĞci i temperatury
zachodzi w przemianie 1 – 2.
1
16
16.2 Udzielenie prawidáowej odpowiedzi – temperatura gazu jest
najwyĪsza w punkcie 2.
1
2
WyraĪenie wartoĞci siáy dziaáającej na gwóĨdĨ
p
F
t
'
'
.
1
17.1
Obliczenie wartoĞci siáy F
= 2,5 kN.
1
2
ZauwaĪenie, Īe
2
2
m
mgh
v
1
Zapisanie wyraĪenia
2
2
h
g
v
.
1
17
17.2
Obliczenie wysokoĞci h
= 5 m.
1
3
tor
przemieszenie
A
B
A
B
Próbny egzamin maturalny z fizyki i astronomii
Poziom podstawowy
2
Zadania zamkniĊte (punktacja 0 – 1)
Zadanie
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
OdpowiedĨ
A
B
B
A
C
A
B
D
B
A
Nr.
zadania
Punktowane elementy odpowiedzi
Liczba
punktów Razem
11.1
Wpisanie prawidáowych
okreĞleĔ pod rysunkami.
1
ZauwaĪenie, Īe droga jest równa poáowie dáugoĞci okrĊgu
1
11
11.2 Obliczenie drogi | 6,28m
s
.
1
3
Ustalenie przebytej drogi (10 m)
np. na podstawie wykresu.
1
12
Obliczenie wartoĞci prĊdkoĞci Ğredniej
m
= 2,5
s
sr
v
.
1
2
Ustalenie wartoĞci siáy napĊdowej F
nap
= 2500 N.
1
Ustalenie
wartoĞci siáy wypadkowej po ustaniu wiatru F
wyp
= 500 N.
1
13
Obliczenie wartoĞci przyspieszenia
2
m
= 0,5
s
a
.
1
3
Zastosowanie równaĔ opisujących drogĊ i prĊdkoĞü w ruchu
jednostajnie przyspieszonym i przeksztaácenie ich do postaci
umoĪliwiającej obliczenie przyspieszenia (
2
2
a
s
v
).
1
14
Obliczenie wartoĞci przyspieszenia a
= 1,2 m/s
2
.
1
2
15.1 Zaznaczenie prawidáowej odpowiedzi –
tylko elektrony.
1
15 15.2
Udzielenie prawidáowej odpowiedzi –
przewodnictwo
elektryczne metali pogarsza siĊ (zmniejsza siĊ) wraz
ze wzrostem temperatury.
Dopuszcza siĊ uzasadnienie opisujące zaleĪnoĞü oporu
przewodnika (metali) od temperatury.
1
2
16.1
Udzielenie prawidáowej odpowiedzi
– jednoczesna zmiana ciĞnienia, objĊtoĞci i temperatury
zachodzi w przemianie 1 – 2.
1
16
16.2 Udzielenie prawidáowej odpowiedzi – temperatura gazu jest
najwyĪsza w punkcie 2.
1
2
WyraĪenie wartoĞci siáy dziaáającej na gwóĨdĨ
p
F
t
'
'
.
1
17.1
Obliczenie wartoĞci siáy F
= 2,5 kN.
1
2
ZauwaĪenie, Īe
2
2
m
mgh
v
1
Zapisanie wyraĪenia
2
2
h
g
v
.
1
17
17.2
Obliczenie wysokoĞci h
= 5 m.
1
3
tor
przemieszenie
A
B
A
B
Zadanie 9. (1 pkt)
Źródło: CKE 2007 (PP), zad. 10.
Zadanie 10. (3 pkt)
Źródło: CKE 2007 (PP), zad. 21.
Egzamin maturalny z fizyki i astronomii
3
Poziom podstawowy
Zadanie 6. (1 pkt)
Wiązka dodatnio naáadowanych cząstek pochodzenia kosmicznego dociera do Ziemi
prostopadle do jej powierzchni w okolicach równika (rys.). W wyniku dziaáania ziemskiego
pola magnetycznego zostanie ona odchylona w kierunku
A. póánocnym.
B. poáudniowym.
C.
wschodnim.
D. zachodnim.
Zadanie 7. (1 pkt)
RozciągniĊcie sprĊĪyny o 1 cm z poáoĪenia równowagi wymaga wykonania pracy 2 J.
RozciągniĊcie tej samej sprĊĪyny o 3 cm, równieĪ z poáoĪenia równowagi, wymaga
wykonania pracy
A. 6 J.
B. 12 J.
C.
18 J.
D. 24 J.
Zadanie 8. (1 pkt)
Podczas przejĞcia wiązki Ğwiatáa z oĞrodka o wiĊkszym wspóáczynniku zaáamania do oĞrodka
o mniejszym wspóáczynniku zaáamania
dáugoĞü fali
prĊdkoĞü fali
A.
roĞnie,
roĞnie,
B.
roĞnie,
maleje,
C.
maleje,
roĞnie,
D.
maleje,
maleje,
Zadanie 9. (1 pkt)
SprawnoĞü silnika cieplnego wynosi 20%. W ciągu 1 godziny silnik oddaje do cháodnicy
20 kJ energii. W tym czasie pobiera on z grzejnika energiĊ cieplną o wartoĞci
A.
25 kJ.
B. 40 kJ.
C. 50 kJ.
D. 100 kJ.
Zadanie 10. (1 pkt)
Trzy czwarte początkowej liczby jąder pewnego izotopu promieniotwórczego ulega
rozpadowi w czasie 24 godzin. Okres poáowicznego rozpadu tego izotopu jest równy
A. 2 godziny.
B. 4 godziny.
C. 8 godzin.
D.
12 godzin.
oĞ obrotu Ziemi
Z
W
Pn
Pd
S
N
10
Egzamin maturalny z fizyki i astronomii
Poziom podstawowy
21. Reakcje jądrowe (3 pkt)
Bombardowanie jąder glinu
Al
27
13
neutronami wywoáuje róĪne skutki w zaleĪnoĞci od ich
prĊdkoĞci. Powolne neutrony zostają pocháoniĊte przez jądra glinu. Neutrony o wiĊkszych
prĊdkoĞciach powodują powstanie jąder magnezu (Mg) i emisjĊ protonów. Jeszcze szybsze
neutrony wyzwalają emisjĊ cząstek Į i powstanie jąder sodu (Na). Zapisz opisane powyĪej
reakcje.
1.
27
1
28
13
0
13
+
Al n
Al
o
2.
27
1
27
1
13
0
12
1
+
+
Al n
Mg p
o
3.
27
1
24
4
13
0
11
2
+
+
Al n
Na
He
o
22. Elektron (3 pkt)
Elektrony w kineskopie telewizyjnym są przyspieszane napiĊciem 14 kV.
Oblicz dáugoĞü fali de Broglieca dla padającego na ekran elektronu. Efekty relatywistyczne pomiĔ.
23. Fotokomórka (3 pkt)
Oblicz minimalną wartoĞü pĊdu fotonu, który padając na wykonaną z cezu katodĊ
fotokomórki spowoduje przepáyw prądu. Praca wyjĞcia elektronów z cezu wynosi 2,14 eV.
Nr zadania
21
22
23
Maks. liczba pkt
3
3
3
Wypeánia
egzaminator! Uzyskana liczba pkt
e
h
p
p m
O
v
e
h
m
O
v
2
2
e
e
m
2eU
eU
m
v
v
;
e
e
e
h
h
eU
eUm
m m
O
O
2
2
3
34
11
19
31
6,63 10 J s
;
1,04 10 m
2 1,6 10 C 14 10 V 9,1 10 kg
O
O
|
0
k
k
hf W E
E
gr
hf
W
h
p
c
f
O
O
;
gr
hf
W
p
p
c
c
19
27
8
eV
J
2,14eV 1,6 10
kg m
;
1,14 10
m
s
3 10 s
W
p
p
c
|
Zadanie 11. (1 pkt)
Źródło: CKE 2008 (PP), zad. 9.
Egzamin maturalny z fizyki i astronomii
Poziom podstawowy
3
Zadanie 5. (1 pkt)
Unoszenie siĊ w górĊ iskier nad páonącym ogniskiem w bezwietrzny dzieĔ jest spowodowane
zjawiskiem
A. dyfuzji.
B.
konwekcji.
C. przewodnictwa.
D. promieniowania.
Zadanie 6. (1 pkt)
Gdy w atomie wodoru elektron przejdzie z orbity pierwszej na drugą, to promieĔ orbity
wzrasta czterokrotnie. WartoĞü siáy przyciągania elektrostatycznego dziaáającej pomiĊdzy
jądrem i elektronem zmaleje w tej sytuacji
A. 2 razy.
B. 4 razy.
C. 8 razy.
D.
16 razy.
Zadanie 7. (1 pkt)
W cyklotronie do zakrzywiania torów naáadowanych cząstek wykorzystuje siĊ
A. staáe pole elektryczne.
B.
staáe pole magnetyczne.
C. zmienne pole elektryczne.
D. zmienne pole magnetyczne.
Zadanie 8. (1 pkt)
Ziemia krąĪy wokóá SáoĔca w odlegáoĞci w przybliĪeniu 4 razy wiĊkszej niĪ Merkury.
Korzystając z trzeciego prawa Keplera moĪna ustaliü, Īe okres obiegu Ziemi wokóá SáoĔca
jest w porównaniu z okresem obiegu Merkurego dáuĪszy
okoáo
A. 2 razy.
B. 4 razy.
C.
8 razy.
D. 16 razy.
Zadanie 9. (1 pkt)
Jądro izotopu ulegáo rozpadowi promieniotwórczemu. Powstaáo nowe jądro zawierające
o jeden proton wiĊcej i o jeden neutron mniej niĪ jądro wyjĞciowe. Przedstawiony powyĪej
opis dotyczy rozpadu
A. alfa.
B. gamma.
C. beta plus.
D.
beta minus.
Zadanie 10. (1 pkt)
Przyrząd sáuĪący do uzyskiwania i obserwacji widma promieniowania elektromagnetycznego
to
A. kineskop.
B. mikroskop.
C. oscyloskop.
D.
spektroskop.
4
Zadanie 12. (4 pkt)
Źródło: CKE 2008 (PP), zad. 21.
Egzamin maturalny z fizyki i astronomii
Poziom podstawowy
11
Zadanie 20.3 (2 pkt)
WykaĪ, zapisując odpowiednie zaleĪnoĞci, Īe wartoĞü pĊdu pojedynczego fotonu
emitowanego przez laser helowo-neonowy jest wiĊksza od wartoĞci pĊdu fotonu
emitowanego przez laser rubinowy.
h
p
O
Dla laserów opisanych w zadaniu
R
R
h
p
O
oraz
He
He
h
p
O
.
PoniewaĪ
He
O
<
R
O
to
He
p >
R
p .
Zadanie 21. Rozpad promieniotwórczy (4 pkt)
Jądro uranu (
92
U) rozpada siĊ na jądro toru (Th) i cząstkĊ alfa.
W tabeli obok podano masy atomowe uranu, toru i helu.
Zadanie 21.1 (2 pkt)
Zapisz, z uwzglĊdnieniem liczb masowych i atomowych, równanie rozpadu jądra uranu.
238
4
234
92
2
90
U
He
Th
o
Zadanie 21.2 (2 pkt)
Oblicz energiĊ wyzwalaną podczas opisanego powyĪej rozpadu jądra. Wynik podaj w MeV.
W obliczeniach przyjmij, Īe 1 u ļ 931,5 MeV.
238,05079u - 234,04363u + 4,00260u
'
m
0,00456u
'
m
MeV
0,00456u 931,5
u
E
4,25
E |
MeV
Zadanie 22. Astronomowie (1 pkt)
WyjaĞnij, dlaczego astronomowie i kosmolodzy prowadząc obserwacje i badania obiektów
we WszechĞwiecie, obserwują zawsze stan przeszáy tych obiektów.
Obserwowane i badane obiekty astronomiczne znajdują siĊ w duĪych
odlegáoĞciach, zatem obecnie odbierane sygnaáy zostaáy wysáane duĪo wczeĞniej.
Prowadzone obserwacje dotyczą wiĊc stanu przeszáego badanych obiektów.
Nr zadania
20.1. 20.2. 20.3. 21.1. 21.2. 22.
Maks. liczba pkt
2
2
2
2
2
1
Wypeánia
egzaminator! Uzyskana liczba pkt
uran 238 238,05079 u
tor 234 234,04363 u
hel 4
4,00260 u
Zadanie 12.1 (2 pkt)
Zadanie 12.2 (2 pkt)
Zadanie 13. (3 pkt)
Źródło: CKE 2009 (PP), zad. 17.
Fizyka i astronomia – poziom podstawowy
Klucz punktowania odpowiedzi
7
1pkt – obliczenie masy molowej gazu (
µ = 32 g)
Zdający moĪe obliczyü liczbĊ moli gazu (n § 1,5), a nastĊpne masĊ molową
g
g
32
5
1
48
,
P
1pkt – prawidáowy wybór gazu z podanej tabeli: tlen
Zadanie 15.
Korzystanie z informacji Obliczenie dáugoĞü fali Ğwiatáa emitowanego przez
laser.
0–3
1 pkt – skorzystanie z zaleĪnoĞci
P =
t
E
n
f
1pkt – uwzglĊdnienie, Īe
O
c
h
E
f
1pkt – obliczenie dáugoĞci fali Ȝ § 6,32·10
–7
m (Ȝ § 631,5 nm)
Zadanie 16.
Tworzenie informacji
Narysowanie dalszego biegu promieni Ğwietlnych
w sytuacjach przedstawionych na rysunkach.
0–3
Po 1 pkt za prawidáowy bieg promienia w kaĪdej z trzech przedstawionych sytuacji
(na pierwszym i drugim rysunku zdający moĪe równieĪ narysowaü promieĔ odbity)
Zadanie 17.1
WiadomoĞci i rozumienie Zapisanie reakcji rozpadu atomu záota.
0–1
1 pkt – poprawne zapisanie równania reakcji:
e
e
Hg
Au
Q
~
o
0
1
198
80
198
79
lub
e
Hg
Au
Q
E
~
o
0
1
198
80
198
79
Antyneutrino w zapisie równania nie jest wymagane.
Zadanie 17.2
Korzystanie z informacji
Obliczenie masy izotopu záota pozostaáego
po okreĞlonym czasie w preparacie
promieniotwórczym.
0–2
1 pkt – uwzglĊdnienie, Īe 8,1 dnia to trzy okresy poáowicznego rozpadu
1 pkt – obliczenie masy izotopu záota, która pozostaáa po tym czasie
m = 1,25 µg
Zadanie 13.1 (1 pkt)
Zadanie 13.2 (2 pkt)
Zadanie 14. (1 pkt)
Źródło: CKE 2010 (PP), zad. 4.
Egzamin maturalny z fizyki i astronomii
Klucz punktowania odpowiedzi – poziom podstawowy
2
Zadanie 1.
WiadomoĞci i rozumienie Przypisanie pojĊcia toru do Ğladu ruchu samolotu
przedstawionego na rysunku
0–1
Poprawna odpowiedĨ:
A. tor.
Zadanie 2.
WiadomoĞci i rozumienie Porównanie czasu ruchu trzech kulek podczas ich
swobodnego spadku w sytuacji opisanej w zadaniu
0–1
Poprawna odpowiedĨ:
D. taki sam jak czasy miĊdzy upadkiem kulek k
1
i k
2
oraz k
2
i k
3
.
Zadanie 4.
WiadomoĞci i rozumienie
Stosowanie zasady zachowania áadunku i zasady
zachowania liczby nukleonów do zapisów reakcji
jądrowych dotyczących przemiany
E
–
0–1
Poprawna odpowiedĨ:
B. 28.
Zadanie 5.
WiadomoĞci i rozumienie Wybranie wáaĞciwego rodzaju noĞników áadunku
w póáprzewodnikach domieszkowych typu n
0–1
Poprawna odpowiedĨ:
D. nadmiarem elektronów.
Zadanie 6.
WiadomoĞci i rozumienie Wybranie zestawu jednostek podstawowych
w ukáadzie SI spoĞród róĪnych zestawów jednostek
0–1
Poprawna odpowiedĨ:
C. metr, kilogram, sekunda
Zadanie 7.
WiadomoĞci i rozumienie Wyznaczenie siáy dziaáającej na ciaáo w wyniku
oddziaáywania grawitacyjnego i elektrostatycznego
0–1
Poprawna odpowiedĨ:
B. odchyliáy siĊ od pionu i kąt odchylenia nitki dla kulki k
1
jest wiĊkszy niĪ kąt odchylenia
nitki dla kulki k
2
.
5
Zadanie 15. (3 pkt)
Źródło: CKE 2010 (PP), zad. 19.
Egzamin maturalny z fizyki i astronomii
Klucz punktowania odpowiedzi – poziom podstawowy
8
Zadanie 19.1.
WiadomoĞci i rozumienie
Uzupeánienie równaĔ reakcji rozpadu o brakujące
liczby masowe, liczby atomowe i brakujące produkty
rozpadu
0–2
1 p. – poprawne uzupeánienie reakcji
e
e
Am
Pu
Pu
n
Q
~
o
o
0
1
241
95
241
94
239
94
1
0
2
(zamiast
moĪe byü
ȕ lub
E
–
)
e
0
1
1 p. – poprawne uzupeánienie reakcji
Np
He
Am
237
93
4
2
241
95
o
(zamiast
moĪe byü
lub
He
4
2
D
4
2
D )
Zadanie 19.2.
WiadomoĞci i rozumienie
Zapisanie wáaĞciwoĞci promieniowania D , które
pozwalają bezpiecznie uĪywaü ich w czujnikach dymu
w pomieszczeniach, w których przebywają ludzie
0–1
1 p. – zapisanie wáasnoĞci promieniowania alfa,
np.: maáa przenikliwoĞü (lub krótki zasiĊg)
Zadanie 20.1.
WiadomoĞci i rozumienie Zapisanie roli, jaką peánia w akceleratorze pola
elektryczne i magnetyczne
0–1
1 p. – poprawne uzupeánienie zdania:
W akceleratorze pole elektryczne przyspiesza jony, a pole magnetyczne zakrzywia
tor ruchu jonów.
Zadanie 20.2.
Korzystanie z informacji
Obliczenie wartoĞci prĊdkoĞci jonu przyspieszanego
w akceleratorze dla znanej wartoĞci stosunku pĊdów
tego jonu obliczanych relatywistycznie i klasycznie
0–2
1 p. – zastosowanie wzorów na pĊd relatywistyczny i klasyczny, otrzymanie wzoru,
np.:
2
2
0
1
1
c
v
p
p
1 p. – obliczenie wartoĞci prĊdkoĞci jonu v = 1,8·10
8
m/s lub v = 0,6 c
Zadanie 15.1 (2 pkt)
Zadanie 15.2 (1 pkt)
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
więcej podobnych podstron