Spektrometria absorpcyjna cząsteczkowa
1. w świetle widzialnym Vis 380-780 nm
2. w podczerwieni IR 1-16 µm
3. w nadfiolecie UV 200-380 nm
Wykorzystuje się absorpcji promieniowania. Warunkiem wystąpienia
zjawiska jest, aby energia padającego promieniowania odpowiadała różnicy
j
j
y
g p
j
g p
p
y
poziomów elektronowych danej cząsteczki, tak aby elektrony mogły być
przeniesione ze stanu podstawowego w stan wzbudzony
S kt f t
t i
ół t d
b d
h t h i
Spektrofotometria – zespół metod badawczych opartych na pomiarze
stosunku natężeń (absorbancji) dwóch wiązek promieniowania w funkcji
długości fali. Jedna wiązka przechodzi przez próbkę, druga przez roztwór
odniesienia.
Kolorymetria – dział analizy oparty na pomiarze i porównaniu natężeń
zabarwień roztworów
zabarwień roztworów
I
o
I
a
I
t
I
o
= I
a
+ I
r
+ I
t
I
r
Jeżeli roztwory
umieszczone są w
id t
h k
t h
l
identycznych kuwetach
I
o
= I
a
+ I
t
I
Prawo Lamberta-Beera
T =
I
t
I
o
transmitancja
m
I
t
= I
o
· 10
-k c
ε – molowy współczynnik
A= lg I
o
/I
t
= lg 1/T = ε·c·l
ε – molowy współczynnik
absorbancji [ l/mol cm]
Związki organiczne są barwne jeśli wykazują selektywną
absorpcje światła jeżeli zawierają grupy chromoforowe
(niosące barwę)
Grupy chromoforowe to nienasycone ugrupowania atomów lub
układy sprzężonych wiązań podwójnych:
O
O
grupa azowa –N=N-, azoksy –N=N-
nitrowa –N=O,
nitrozowa – N=O
O
ketonowa =C=O, tiokarbonylowa =C=S, etylenowa –CH=CH-
Grupy auksochromowe nie wywołujące barwy ale współdziałają
Grupy auksochromowe- nie wywołujące barwy, ale współdziałają
z chromoforowymi zwiększając zabarwienie:
CH OH OCH NH NHCH N(CH )
-CH
3
< OH < -OCH
3
< -NH
2
< -NHCH
3
< -N(CH
3
)
2
Jest to związane z przejściem elektronów wolnej pary
l kt
j bit l t i ż
*
elektronowej na orbital antywiążący n→σ
*
Chromoforowe właściwości wykazują związki kompleksowe
i
i tkó
jś i
h
[C (H O) ]
2+
[Ni(H O) ]
2+
pierwiastków przejściowych np. [Cu(H
2
O)
6
]
2+
, [Ni(H
2
O)
6
]
2+
,
[Co(H
2
O)
6
]
2+
, CrO
4
2-
, MnO
4
-
, VO
3
-
Jest to związane z przejściami typu d-d w polu ligandów
p
j
yp
p
g
kompleksów metali. Są przejścia charge tranfer
przeniesienia ładunku, w których niewiążące elektrony
li
d b d
i
j t bit l d
t li
liganda są wzbudzane na niezajęty orbital d-metali
Widmo Fe-(o-fenantrolina)
3
Spektrofotometryczne oznaczenie bizmutu metodą jodkowa
Bi
3+
+ 4 I
-
BiI
4
-
Bi
4 I
BiI
4
Bi
3+
s środowisku 0.2-2 M H
2
SO
4
tworzy z jonami jodkowymi
pomarańczowo-żółty kompleks wydzielaniu jodu zapobiega
pomarańczowo-żółty kompleks, wydzielaniu jodu zapobiega
dodatek kwasu askorbinowego, siarczynów, podfosforynów,
tiomocznika
λ
max
= 465 nm ε = 9.1·10
3
O
i
k d j Sb
3
b
k
l k Pt
4
Pd
2
Oznaczeniu przeszkadzają Sb
3+
, barwne kompleksy Pt
4+
, Pd
2+
,
Sn
4+
, Ag, Tl, Cu i Pb dające osady trudnorozpuszczalne
jodków
jodków.
Krzywa wzorcowa: 5 kolb 50 ml 0.2, 0.3, 0.4, 0.5 i 0.7 ml r-
ru Bi
3+
(1 mg/ml) dodajemy 5 ml H SO (1+1) + 2 ml 2%
ru Bi
3+
(1 mg/ml), dodajemy 5 ml H
2
SO
4
(1+1) + 2 ml 2%
kwasu askorbinowego + 10 ml 1% KI.
