Elektryk budowlany

(741104)

Robotnicy przemysłowi i rzemie

ś

lnicy

2

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych

standardów

kompetencji

zawodowych

wymaganych

przez

pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1

Krajowy standard kompetencji zawodowych
Elektryk budowlany (741104)

© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013

Kopiowanie i rozpowszechnianie mo

ż

e by

ć

dokonane za podaniem

ź

ródła

ISBN 978-83-7951-000-9 (cało

ść

)

ISBN 978-83-7951-239-3 (239)

Nakład 1000 egz.

Publikacja bezpłatna

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. [phone], fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.crzl.gov.pl

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa

ń

stwowego Instytutu Badawczego

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.itee.radom.pl

3

Spis tre

ś

ci

1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................

4

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-

cjach ................................................................................

4

1.2. Notka metodologiczna i autorzy .......................................

4

2. Opis zawodu ...............................................................................

6

2.1. Synteza zawodu ..............................................................

6

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst

ę

-

powania zawodu .............................................................

6

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz

ę

dzia

pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy) ............................

7

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-

ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................

7

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie.............................................................

7

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-

dacji kompetencji .............................................................

8

2.7. Zadania zawodowe ..........................................................

8

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................

9

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-

mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................

9

3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10

3.1. Wykonywanie instalacji elektrycznych nowych, remon-

towanych i modernizowanych w obiektach budowlanych
Kz1 .................................................................................. 10

3.2. Wykonywanie pomiarów wielko

ś

ci elektrycznych kontro-

lnych i odbiorczych instalacji elektrycznych w obiektach
budowlanych Kz2 ............................................................ 12

3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 13

4. Profil kompetencji kluczowych ................................................ 14

5. Słownik ....................................................................................... 15

4

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu

w klasyfikacjach

Według Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci na potrzeby rynku pracy

(KZiS 2010):

741104 Elektryk budowlany

Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemie

ś

lnicy (w Mi

ę

dzy-

narodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – po-
ziom 3).

Grupa elementarna 7411 – Elektrycy budowlani i pokrewni (w Mi

ę

-

dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada
grupie 7411 Building and Related Electricians).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalno

ś

ci (PKD 2007):

Sekcja F. Budownictwo, Dział 43. Roboty budowlane specjalistycz-
ne, Grupa 43.2. Wykonywanie instalacji elektrycznych, wodno-
-kanalizacyjnych i pozostałych instalacji budowlanych, Klasa 43.21.
Wykonywanie instalacji elektrycznych, Podklasa 43.21.Z. Wykony-
wanie instalacji elektrycznych.

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie:
analizy

ź

ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi

ę

dzynarodowe)

oraz głównie wyników bada

ń

analitycznych na 15 stanowiskach pracy

w 5 przedsi

ę

biorstwach (małe − 4, mikro − 1, w tym usługowe − 5),

przeprowadzonych w lutym i marcu 2013 r.

Zespół Ekspercki:

•

Eugeniusz Sitek – emerytowany pracownik Zakładów Energetyki

Okr

ę

gu Wschodniego oraz Polskich Sieci Elektroenergetycznych

S.A. Warszawa, Oddział Eksploatacji w Radomiu,

•

Dariusz Marciniuk – PGE OBRÓT S.A. w Łukowie,

•

Dariusz Iwa

ń

ski – Polskie Sieci Elektroenergetyczne – WSCHÓD

S.A. w Radomiu,

•

Marcin Chrzan – Wydział Transportu i Elektrotechniki, Uniwersytet

Technologiczno-Humanistyczny w Radomiu.

5

Ewaluatorzy:

•

Ewa Urbanek– O

ś

rodek Rzeczoznawstwa SEP w Warszawie,

•

Jerzy Bieniek – Zespół Szkół Technicznych w Radomiu.

Recenzenci:

•

Krzysztof Kostrzewa – Trakcja S.A. w Warszawie,

•

Anna Wójcikowska – Stowarzyszenie Elektryków Polskich w War-

szawie.

Komisja Bran

ż

owa (zatwierdzaj

ą

ca):

•

Jacek Szydłowski (przewodnicz

ą

cy) – Stowarzyszenie Elektryków

Polskich, Oddział Radomski,

•

Norbert Kusiak – Ogólnopolskie Porozumienie Zwi

ą

zków Zawodo-

wych w Warszawie,

•

Jerzy Kaflik – Mazowiecka Izba In

ż

ynierów Budownictwa w War-

szawie.

Data zatwierdzenia:

•

15.10.2013 r.

6

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Elektryk budowlany wykonuje i remontuje instalacje elektryczne, od-

gromowe i teletechniczne w obiektach budowlanych.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,

obszary wyst

ę

powania zawodu

Elektryk budowlany jest zawodem o charakterze usługowym w za-

kresie elektryczno-budowlano-monta

ż

owym. Celem pracy elektryka

budowlanego jest kompleksowe wykonywanie (na podstawie dokumen-
tacji projektowej, obowi

ą

zuj

ą

cych przepisów i zasad, wiedzy technicz-

nej) instalacji elektrycznych, odgromowych i teletechnicznych w budyn-
kach mieszkalnych, biurowych i u

ż

yteczno

ś

ci publicznej. Przed rozpo-

cz

ę

ciem prac budowlanych elektryk budowlany w porozumieniu

z dystrybutorem energii prowizorycznie zasila plac budowy, instaluj

ą

c

na nim rozdzielnic

ę

niskiego napi

ę

cia. W całym okresie budowy elek-

tryk budowlany dokonuje niezb

ę

dnych zmian w zasilaniu placu budowy,

dostosowuj

ą

c je do post

ę

pu i technologii prac uczestników procesu

budowlanego, w odpowiednim terminie i kolejno

ś

ci. Rozpocz

ę

cie wła-

ś

ciwych prac instalatorskich nast

ę

puje po zako

ń

czeniu prac budowla-

nych. Elektryk budowlany przed poło

ż

eniem tynków układa instalacje

podtynkowe, a po otynkowaniu – instalacje natynkowe. Na prace insta-
latorskie składaj

ą

si

ę

prace przygotowawcze: trasowanie instalacji,

przygotowywanie tras przewodów, kucie wn

ę

k pod rozdzielnice, otwo-

rów pod puszki na osprz

ę

t elektryczny oraz bruzd pod rurki elektroin-

stalacyjne. Nast

ę

pnie elektryk budowlany układa przewody i mocuje

osprz

ę

t elektryczny, wykonuje wszystkie instalacje elektryczne ze-

wn

ę

trzne, w tym o

ś

wietlenia terenu i odgromowe. Pod koniec prac in-

stalatorskich opisuje, oznacza osprz

ę

t i wyposa

ż

enie elektryczne oraz

przeprowadza badania funkcjonalne instalacji (tak zwane odbiorcze).
Prace remontowe lub modernizacyjne polegaj

ą

na zamianie gniazd

wtykowych na gniazda z kołkiem ochronnym, bezpieczników na wy-
ł

ą

czniki instalacyjne, zmianie – instalacji na trzy- i pi

ę

cioprzewodow

ą

,

sprawdzeniu z poł

ą

czeniami wyrównawczymi, zainstalowaniu wył

ą

czni-

ków ró

ż

nicowopr

ą

dowych oraz zwi

ę

kszeniu przekrojów przewodów

w celu dostosowania instalacji do wi

ę

kszych obci

ąż

e

ń

. Prace remonto-

we i modernizacyjne w instalacjach elektrycznych wykonuje si

ę

zazwy-

czaj podczas remontu budynku lub mieszkania. W trakcje realizacji
prac elektryk budowlany na bie

żą

co kontroluje jako

ść

wykonania po-

szczególnych etapów własnych robót oraz usuwa stwierdzone usterki.

7

Na ko

ń

cowym etapie prac realizowanych przez innych wykonawców

wykonuje pomiary pomonta

ż

owe (odbiorcze) i badania skuteczno

ś

ci

zastosowanych ochron przeciwpora

ż

eniowych.

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny

i narz

ę

dzia pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy)

Elektryk budowlany wykonuje prace na poziomie gruntu, na pod-

wy

ż

szeniu lub na wysoko

ś

ci w pomieszczeniach zamkni

ę

tych lub na

otwartej przestrzeni. Podczas jego pracy istnieje niebezpiecze

ń

stwo

pora

ż

enia pr

ą

dem elektrycznym, upadku z wysoko

ś

ci, urazów mecha-

nicznych oraz innych zagro

ż

e

ń

typowych dla prac na budowie. Elektryk

budowlany posługuje si

ę

elektronarz

ę

dziami i narz

ę

dziami odpowied-

nimi dla elektromontera oraz przyrz

ą

dami pomiarowymi słu

żą

cymi do

pomiaru wielko

ś

ci elektrycznych. Wykonywanie pomiarów parametrów

elektrycznych instalacji wymaga dodatkowych uprawnie

ń

w zakresie

pomiarów potwierdzonych wa

ż

nym

ś

wiadectwem kwalifikacyjnym. Po-

niewa

ż

jest to praca w warunkach szczególnego zagro

ż

enia, powinna

by

ć

wykonywana przez dwie osoby. Jedna z osób musi mie

ć

ś

wiadec-

two kwalifikacyjne „D” uprawniaj

ą

ce do dozoru podczas prac zwi

ą

za-

nych z urz

ą

dzeniami elektroenergetycznymi. Elektryk budowlany orga-

nizuje własne stanowisko pracy z uwzgl

ę

dnieniem przepisów BHP,

ochrony przeciwpo

ż

arowej, ochrony przeciwpora

ż

eniowej, ochrony

ś

rodowiska oraz zasad ergonomii.

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,

w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Elektryka budowlanego powinna cechowa

ć

dokładno

ść

, odpowie-

dzialno

ść

, rzetelno

ść

, wyobra

ź

nia i umiej

ę

tno

ść

współpracy w grupie.

Wymagania psychofizyczne dotycz

ą

ostro

ś

ci wzroku i rozró

ż

niania

barw, zmysłu równowagi i koordynacji wzrokowo-ruchowej, zr

ę

czno

ś

ci

palców i czucia dotykowego, sprawno

ś

ci słuchu, dobrej sprawno

ś

ci

fizycznej i ruchowej. Przeciwwskazania obejmuj

ą

zakaz pracy na wyso-

ko

ś

ci, daltonizm, wady wzroku niepoddaj

ą

ce si

ę

korekcji, zaburzenia

koordynacji wzrokowo-ruchowej oraz równowagi.

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie

Prac

ę

w zawodzie elektryk budowlany mo

ż

na uzyska

ć

na drodze

kształcenia w zawodach pokrewnych, takich jak: 741101 Elektromonter
instalacji elektrycznych, 741103 Elektryk, 741207 Elektromonter (elek-
tryk) zakładowy. Mo

ż

liwe jest rozszerzenie kompetencji zawodowych

8

elektryka budowlanego przez kontynuowanie kształcenia w zawodach:
311303 Technik elektryk, a nast

ę

pnie 215103 In

ż

ynier elektryk, 215101

In

ż

ynier elektroenergetyk i na ko

ń

cowym etapie, po zdobyciu odpo-

wiedniego do

ś

wiadczenia zawodowego i zdaniu egzaminu, uzyskanie

elektrycznych uprawnie

ń

budowlanych. Zawód elektryka budowlanego

mo

ż

na uzyska

ć

równie

ż

na drodze kształcenia rzemie

ś

lniczego. Do

wykonywania przez elektryka budowlanego instalacji o napi

ę

ciu nie

wy

ż

szym ni

ż

1 kV niezb

ę

dnie jest potwierdzenie kwalifikacji oraz uzy-

skanie uprawnie

ń

w zakresie eksploatacji urz

ą

dze

ń

elektrycznych do

1kV, a w przypadku wykonywania przez niego pomiarów ochron prze-
ciwpora

ż

eniowych dodatkowo uprawnie

ń

z tym zwi

ą

zanych.

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/

/walidacji kompetencji

Podczas pracy zawodowej elektryk budowlany mo

ż

e by

ć

awansowa-

ny przez pracodawc

ę

na stanowisko brygadzisty lub mistrza, a nast

ę

pnie

po uzyskaniu uprawnie

ń

kwalifikacyjnych – kierownika robót. Uzyskane

w procesie pracy kompetencje zawodowe mo

ż

na potwierdzi

ć

w systemie

rzemiosła egzaminem czeladniczym i mistrzowskim. Mo

ż

liwe jest rozsze-

rzenie kompetencji zawodowych elektryka budowlanego przez dokształ-
cenie si

ę

w zawodzie technik elektryk oraz in

ż

ynier elektryk.

2.7. Zadania zawodowe

Z1.

Organizowanie własnego stanowiska pracy z uwzgl

ę

dnieniem

przepisów BHP, ochrony przeciwpo

ż

arowej, ochrony przeciwpo-

ra

ż

eniowej, ochrony

ś

rodowiska oraz zasad ergonomii (niezb

ę

d-

ne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z2.

Wykonywanie przył

ą

czy i instalacji elektrycznych tymczasowych,

umo

ż

liwiaj

ą

cych realizacj

ę

prac budowlanych (zaplecza budowy)

(niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z3.

Wykonywanie instalacji elektrycznych w obiektach budowlanych
zgodnie z dokumentacj

ą

techniczn

ą

(niezb

ę

dne kompetencje:

Kz1, KzS).

Z4.

Wykonywanie instalacji elektrycznych zewn

ę

trznych, teletech-

nicznych i odgromowych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z5.

Kontrolowanie na bie

żą

co jako

ś

ci wykonywanych prac, w tym

kontrolowanie funkcjonalno

ś

ci instalacji, usuwanie usterek (nie-

zb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z6.

Przygotowywanie do odbioru i uruchomienia instalacji elektrycz-
nych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz2, KzS).

9

Z7.

Wykonywanie pomiarów pomonta

ż

owych (odbiorczych) instalacji

elektrycznych i skuteczno

ś

ci zastosowanych ochron przeciwpo-

ra

ż

eniowych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz2, KzS).

Z8.

Wykonywanie drobnych prac montersko-

ś

lusarskich i budowla-

nych w trakcie realizacji prac instalatorskich (poinstalacyjnych)
(niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS).

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych

Kz1 – Wykonywanie instalacji elektrycznych nowych, remontowanych

i modernizowanych w obiektach budowlanych (potrzebne do wy-
konywania zada

ń

: Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, Z8).

Kz2 – Wykonywanie pomiarów wielko

ś

ci elektrycznych kontrolnych

i odbiorczych instalacji elektrycznych w obiektach budowlanych
(potrzebne do wykonywania zada

ń

: Z1, Z6, Z7).

KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada

ń

:

Z1÷Z8).

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi

a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK

Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada

ń

w za-

wodzie sugeruje si

ę

wykorzysta

ć

do opisu kwalifikacji na poziomie 3

wła

ś

ciwym dla wykształcenia zasadniczego zawodowego w Europej-

skiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miej-
scem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci (gru-

pa wielka 7 i jej odpowiednik w ISCED 2011).

Osoba wykonuj

ą

ca zawód elektryka budowlanego:

1) w zakresie wiedzy: zna podstawowe fakty, zasady, procesy i poj

ę

cia

ogólne, zna i rozumie podstawowe zale

ż

no

ś

ci i procesy towarzy-

sz

ą

ce wykonywaniu instalacji elektrycznych i przy pomiarach wiel-

ko

ś

ci elektrycznych oraz w szerszym zakresie elementarne uwarun-

kowania prowadzonej działalno

ś

ci w bran

ż

y elektrycznej;

2) w zakresie umiej

ę

tno

ś

ci: posiada umiej

ę

tno

ś

ci wymagane do reali-

zacji niezbyt prostych zada

ń

i rozwi

ą

zywania prostych, typowych

problemów w zawodzie poprzez dobieranie podstawowych metod,
narz

ę

dzi, materiałów i informacji potrzebnych podczas wykonywania

instalacji elektrycznych oraz przy pomiarach wielko

ś

ci elektrycz-

nych, potrafi wykonywa

ć

zadania według ogólnej instrukcji, w cz

ę

-

ś

ciowo zmiennych warunkach; umie odbiera

ć

i formułowa

ć

niezbyt

zło

ż

one wypowiedzi.

10

3. Opis kompetencji zawodowych

Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-

wanych w badaniach na stanowiskach pracy.

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, Z8 wymaga po-

siadania kompetencji zawodowych Kz1.

3.1. Wykonywanie instalacji elektrycznych nowych,

remontowanych i modernizowanych
w obiektach budowlanych Kz1

Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj

ę

cia ogólne i zale

ż

no

ś

ci zwi

ą

-

zane z wykonywaniem instalacji
elektrycznych nowych, remonto-
wanych i modernizacyjnych oraz
ze współprac

ą

z klientami w tym

obszarze pracy, w szczególno

ś

ci

zna:

−

zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo

ż

., ochrony przeciwpo-

ra

ż

eniowej, ochrony

ś

rodowi-

ska oraz ergonomii podczas
wykonywania instalacji elek-
trycznych;

−

zasady i metody uwalniania
spod napi

ę

cia i udzielania

pierwszej pomocy medycznej
pora

ż

onym pr

ą

dem elektrycz-

nym;

−

normy i przepisy dotycz

ą

ce

wykonywania instalacji elek-
trycznych;

−

symbole stosowane w doku-
mentacjach technicznych do-
tycz

ą

cych instalacji elektrycz-

nych;

−

osprz

ę

t, narz

ę

dzia i metody

stosowane podczas wykony-
wania instalacji elektrycznych;

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt

proste zadania zwi

ą

zane z wykony-

waniem

instalacji

elektrycznych

nowych, remontowanych i moderni-
zacyjnych według okre

ś

lonej in-

strukcji w cz

ęś

ciowo zmiennych wa-

runkach, w szczególno

ś

ci potrafi:

−

organizowa

ć

stanowisko pracy

zgodnie z zasadami i przepisa-
mi BHP, ochrony ppo

ż

., ochrony

przeciwpora

ż

eniowej,

ochrony

ś

rodowiska oraz ergonomii pod-

czas

wykonywania

instalacji

elektrycznych;

−

uwalnia

ć

spod napi

ę

cia i udzie-

la

ć

pierwszej pomocy medycz-

nej pora

ż

onym pr

ą

dem elek-

trycznym;

−

stosowa

ć

obowi

ą

zuj

ą

ce normy

i przepisy w zakresie wykony-
wania instalacji elektrycznych;

−

posługiwa

ć

si

ę

dokumentacj

ą

techniczn

ą

instalacji elektrycz-

nych;

−

dobiera

ć

przewody,

osprz

ę

t,

narz

ę

dzia oraz metody wła

ś

ci-

we dla wykonywania i remonto-
wania poszczególnych rodzajów
instalacji elektrycznych;

−

wykonywa

ć

przył

ą

cza tymcza-

sowe;

11

−

zasady i metody budowy
i eksploatacji instalacji elek-
trycznych;

−

zasady i metody wykonywania
poł

ą

cze

ń

układów elektrycz-

nych i mechanicznych;

−

metody lokalizowania i usu-
wania usterek w instalacji
elektrycznej;

−

zasady eksploatacji urz

ą

dze

ń

,

instalacji i sieci elektroenerge-
tycznych o napi

ę

ciu nieprze-

kraczaj

ą

cym 1 kV;

−

zasady i metody napraw elek-
tronarz

ę

dzi i maszyn elektrycz-

nych u

ż

ywanych na budowie

w zakresie wymiany przewo-
dów zasilaj

ą

cych z uszkodzon

ą

izolacj

ą

i wymiany szczotek

w silnikach komutatorowych;

−

zasady i metody napraw elek-
tromechanicznych elektrona-
rz

ę

dzi i urz

ą

dze

ń

u

ż

ywanych

na budowie.

−

wykonywa

ć

instalacje tymcza-

sowe;

−

wykonywa

ć

i remontowa

ć

insta-

lacje elektryczne wewn

ę

trzne;

−

wykonywa

ć

i remontowa

ć

insta-

lacje elektryczne zewn

ę

trzne,

teletechniczne i odgromowe;

−

wykonywa

ć

przył

ą

cza kablowe

lub napowietrzne budynków;

−

wykonywa

ć

poł

ą

czenia układów

elektrycznych i mechanicznych
(

ś

rubowe zaciskowe i lutowane);

−

sprawdza

ć

poprawno

ść

działa-

nia wewn

ę

trznych i zewn

ę

trz-

nych instalacji elektrycznych;

−

lokalizowa

ć

ewentualne usterki

w wewn

ę

trznych i zewn

ę

trznych

instalacjach elektrycznych;

−

usuwa

ć

usterki w wewn

ę

trznych

i

zewn

ę

trznych

instalacjach

elektrycznych;

−

eksploatowa

ć

urz

ą

dzenia, insta-

lacje i sieci elektroenergetyczne
o napi

ę

ciu nieprzekraczaj

ą

cym

1 kV;

−

posługiwa

ć

si

ę

prost

ą

dokumen-

tacj

ą

techniczno-ruchow

ą

ma-

szyn i urz

ą

dze

ń

elektrycznych;

−

naprawia

ć

elektronarz

ę

dzia i ma-

szyny elektryczne oraz inne
urz

ą

dzenia u

ż

ywane na budowie.

12

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z1, Z6, Z7 wymaga posiadania

kompetencji zawodowych Kz2.

3.2. Wykonywanie pomiarów wielko

ś

ci elektrycznych

kontrolnych i odbiorczych instalacji elektrycznych
w obiektach budowlanych Kz2

Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy, poj

ę

-

cia ogólne i zale

ż

no

ś

ci zwi

ą

zane

z przeprowadzaniem

pomiarów

wielko

ś

ci elektrycznych kontrolnych

i odbiorczych oraz ze współprac

ą

z klientami w tym obszarze pracy,
w szczególno

ś

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP, ochrony
ppo

ż

., ochrony przeciwpora

ż

e-

niowej i ochrony

ś

rodowiska

oraz ergonomii podczas prze-
prowadzania pomiarów wielko-

ś

ci elektrycznych kontrolnych

i odbiorczych;

−

zasady i metody uwalniania
spod

napi

ę

cia

i

udzielania

pierwszej pomocy medycznej
pora

ż

onym pr

ą

dem elektrycz-

nym podczas przeprowadzania
pomiarów;

−

zasady i metody sprawdzania
zainstalowanych

odbiorników

w pomieszczeniach

ogólnych

i strefach ochronnych;

−

zasady i metody sprawdzania
wykonanej instalacji elektrycz-
nej;

−

zasady dokonywania pomiarów
urz

ą

dze

ń

, instalacji i sieci elek-

troenergetycznych o napi

ę

ciu

nieprzekraczaj

ą

cym 1 kV;

−

zasady działania podstawowych
przyrz

ą

dów pomiarowych ana-

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje nie-

zbyt proste zadania zwi

ą

zane

z przeprowadzaniem

pomiarów

wielko

ś

ci elektrycznych kontrol-

nych i odbiorczych według okre-

ś

lonej instrukcji w cz

ęś

ciowo

zmiennych warunkach, w szcze-
gólno

ś

ci potrafi:

−

organizowa

ć

stanowisko pra-

cy zgodnie z zasadami i prze-
pisami BHP, ochrony ppo

ż

.,

ochrony przeciwpora

ż

eniowej,

ochrony

ś

rodowiska oraz er-

gonomii podczas przeprowa-
dzania pomiarów wielko

ś

ci

elektrycznych

kontrolnych

i odbiorczych;

−

uwalnia

ć

spod

napi

ę

cia

i udziela

ć

pierwszej pomocy

medycznej pora

ż

onym pr

ą

-

dem elektrycznym podczas
przeprowadzania pomiarów;

−

sprawdza

ć

prawidłowo

ść

usy-

tuowania urz

ą

dze

ń

elektrycz-

nych w stosunku do innych in-
stalacji;

−

sprawdza

ć

prawidłowo

ść

usy-

tuowania ł

ą

czników i gniazd;

−

wykonywa

ć

pomiary

urz

ą

-

dze

ń

, instalacji i sieci elektro-

energetycznych o napi

ę

ciu

nieprzekraczaj

ą

cym 1 kV;

−

posługiwa

ć

si

ę

aparatur

ą

po-

miarow

ą

przy pomiarach kon-

13

logowych i cyfrowych oraz słu-

żą

cych do pomiarów impedancji

p

ę

tli zwarciowej, oporno

ś

ci izo-

lacji i oporno

ś

ci uziemie

ń

oraz

parametrów wył

ą

czników ró

ż

ni-

cowo-pr

ą

dowych;

−

zasady i metody wykonywania
pomiarów kontrolnych i odbior-
czych.

trolnych i odbiorczych instala-
cji elektrycznych;

−

wykonywa

ć

i ocenia

ć

wyniki

pomiarów parametrów elek-
trycznych instalacji i urz

ą

dze

ń

zgodnie

z

obowi

ą

zuj

ą

cymi

przepisami.

Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada

ń

zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.

3.3. Kompetencje społeczne KzS:

−

ponosi odpowiedzialno

ść

za wykonanie i przeprowadzenie pomia-

rów wielko

ś

ci elektrycznych kontrolnych oraz odbiorczych instalacji

elektrycznych nowych, remontowanych i modernizacyjnych w obiek-
tach budowlanych,

−

dostosowuje zachowanie do zmian w

ś

rodowisku pracy na budowie,

−

pracuje cz

ęś

ciowo samodzielnie i podejmuje współprac

ę

w zorgani-

zowanych warunkach pracy na budowie,

−

ocenia wpływ swoich działa

ń

realizowanych w ramach współpracy

zespołowej na budowie i ponosi odpowiedzialno

ść

za ich skutki.

14

4. Profil kompetencji kluczowych

Ocen

ę

wa

ż

no

ś

ci kompetencji kluczowych dla zawodu elektryka bu-

dowlanego przedstawia rys. 1.

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu

stosowanego w Mi

ę

dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-

słych − projekt PIAAC (OECD).

1

2

3

4

5

Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu

Umiejętności matematyczne

Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania

Sprawność motoryczna

Planowanie i organizowanie pracy

Wywieranie wpływu/przywództwo

Komunikacja ustna

Współpraca w zespole

Rozwiązywanie problemów

Serie1

Zbędne

Mało ważne

Ważne

Istotne

Bardzo ważne

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 741104 Elektryk budowlany

15

5. Słownik

Zawód

−

zbiór zada

ń

(zespół czynno

ś

ci) wyodr

ę

bnionych w wyniku społecz-

nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj

ą

cych odpowiednich kwalifikacji

i kompetencji (wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych)

zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi

ź

ródło dochodów.

Specjalno

ść

−

jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz

ęść

czynno

ś

ci o podobnym charakterze (zwi

ą

zanych z wykonywan

ą

funkcj

ą

lub przedmiotem pracy) wymagaj

ą

cych pogł

ę

bionej lub do-

datkowej wiedzy i umiej

ę

tno

ś

ci zdobytych w wyniku dodatkowego

szkolenia lub praktyki.

Zadanie
zawodowe

−

logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra

ź

nie okre-

ś

lonym pocz

ą

tku i ko

ń

cu, wyodr

ę

bniony ze wzgl

ę

du na rodzaj lub

sposób wykonywania czynno

ś

ci zawodowych powi

ą

zanych jednym

celem, ko

ń

cz

ą

cy si

ę

produktem, usług

ą

lub decyzj

ą

.

Kompetencje
zawodowe

−

wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona

ć

, odpowied-

nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s

ą

trzema zbiorami: wie-

dzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych.

Wiedza

−

zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie

uczenia si

ę

, odnosz

ą

cych si

ę

do dziedziny uczenia si

ę

lub działalno-

ś

ci zawodowej.

Umiej

ę

tno

ś

ci

−

zdolno

ść

wykonywania zada

ń

i rozwi

ą

zywania problemów wła

ś

ci-

wych dla dziedziny uczenia si

ę

lub działalno

ś

ci zawodowej.

Kompetencje
społeczne

−

zdolno

ść

autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w

ż

yciu

zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl

ę

dnieniem kontekstu etycznego.

Kompetencje
kluczowe

−

wiedza, umiej

ę

tno

ś

ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb

ę

dne

do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.

Standard
kompetencji
zawodowych

−

norma opisuj

ą

ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania

zada

ń

zawodowych wchodz

ą

cych w skład zawodu, akceptowana

przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran

ż

owych, praco-

dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.

Kwalifikacja

−

zestaw efektów uczenia si

ę

(zasób wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompe-

tencji społecznych), których osi

ą

gni

ę

cie zostało formalnie potwier-

dzone przez uprawnion

ą

instytucj

ę

.

Europejska
Rama
Kwalifikacji

−

przyj

ę

ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,

umo

ż

liwiaj

ą

cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró

ż

nych

krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró

ż

niono 8 poziomów

kwalifikacji opisywanych za pomoc

ą

efektów uczenia si

ę

; stanowi

ą

one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.

Polska Rama
Kwalifikacji

−

opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-

go rejestru kwalifikacji w Polsce.

Krajowy
System
Kwalifikacji

−

ogół rozwi

ą

za

ń

słu

żą

cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji

(potwierdzaniu efektów uczenia si

ę

) oraz zapewnianiu ich jako

ś

ci.