grudzień 1994
POLSKI
KOMITET
NORMALIZACYJNY
POLSKA NORMA
PN-ISO 7437
Rysunek techniczny
Rysunki budowlane
Ogólne zasady wykonywania rysunków roboczych
prefabrykowanych elementów konstrukcyjnych
Zamiast:
Grupa katalogowa
SKN 0701
ICS 01.100.30
Deskryptory: 0054768 - konstrukcje budowlane, 0833023 - elementy prefabrykowane, 0214157A - wyroby formowane,
0026985 - rysunek, 0302530 - rysunek techniczny, 0396727 - wymagania
PRZEDMOWA KRAJOWA
Norma jest tłumaczeniem oficjalnej wersji językowej normy międzynarodowej ISO 7437:1990 i jest całkowicie
równoważna, bez zmian redakcyjnych, w stosunku do wprowadzanej normy.
W normie zastosowano odsyłacz krajowy oznaczony
N1)
.
Norma zawiera załącznik krajowy NA, którego treścią jest wykaz norm międzynarodowych powołanych w tekście
normy oraz ich odpowiedników krajowych.
NORMA MIĘDZYNARODOWA
INTERNATIONAL STANDARD
ISO 7437
Wydanie pierwsze
1990-09-01
Wersja polska
Rysunek techniczny - Rysunki budowlane - Ogólne zasady wykonywania rysunków roboczych
prefabrykowanych elementów konstrukcyjnych
Technical drawings - Construction drawings - General rules for execution of production drawings for
prefabricated structural components
Dessins techniques - Dessins de construction - Régles générales pour I'élaboration de dessins
d'exécution pour des composants de structure préfabriquées.
Przedmowa
ISO (Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna) jest światową federacją krajowych organizacji normalizacyjnych
(organizacje członkowskie ISO).
Prace, związane z opracowaniem Norm Międzynarodowych, są wykonywane przez komitety techniczne ISO. Każda
organizacja członkowska zainteresowana tematyką, dla której komitet techniczny został powołany, ma prawo być w
nim reprezentowana. W pracach mogą także brać udział organizacje międzynarodowe, rządowe lub inne powiązane z
ISO. ISO współpracuje z Międzynarodowym Komitetem Elektrotechniki (IEC) we wszystkich zagadnieniach
związanych z normalizacją w dziedzinie elektrotechniki.
Projekty Norm Międzynarodowych, przyjęte przez komitety techniczne, są przesyłane przed ich zatwierdzeniem do
organizacji członkowskich celem zaopiniowania przez Radę ISO jako Norm Międzynarodowych. Organizacje te
Strona 1
zaakceptowały projekt zgodnie z wymaganą przez ISO procedurą, co najmniej 75% głosów krajów członkowskich.
Norma Międzynarodowa ISO 7437 była opracowana przez Komitet Techniczny ISO TC 10 Rysunek techniczny,
wyroby i dokumentacja związana.
NORMA MIĘDZYNARODOWA
ISO 7437:1990(E)
Rysunek techniczny - Rysunki budowlane - Ogólne zasady wykonywania rysunków roboczych
prefabrykowanych elementów konstrukcyjnych
Niniejsza norma jest całkowicie równoważna normie międzynarodowej ISO 7437:1990 i stanowi tłumaczenie wersji
oficjalnej.
1 Przedmiot normy
W niniejszej Normie Międzynarodowej ustalono ogólne zasady wykonywania rysunków roboczych prefabrykowanych
elementów konstrukcyjnych.
Dokumentacja elementów prefabrykowanych zawiera rysunki, wymagania techniczne i wykazy materiałów. Niniejsza
Norma Międzynarodowa dotyczy wyłącznie części rysunkowej dokumentacji.
UWAGA 1 Wymagania techniczne i wykazy materiałów mogą być sporządzane jako oddzielne dokumenty lub jako dodatkowe
informacje umieszczone na arkuszu rysunkowym.
2 Normy powołane
N1)
Niżej wymienione normy zawierają postanowienia, które przez powołanie w tekście uzupełniają postanowienia
niniejszej Normy Międzynarodowej. Były one aktualne w chwili publikacji. W związku z tym, że normy są
nowelizowane, zaleca się sprawdzenie aktualności wydań poniższych norm. Członkowie IEC i ISO prowadzą rejestr
aktualnie obowiązujących norm.
ISO 128:1982, Technical drawings - General principles of presentation.
ISO 3766:1977, Building and civil engineering drawings - Symbols for concrete reinforcement.
ISO 5455:1979, Technical drawings - Scales.
ISO 5457:1980, Technical drawings - Sizes and lay-out drawing sheets.
ISO 6284:1985, Tolerances for building - Indication of tolerances on building and construction drawings.
3 Wykonywanie rysunków roboczych
3.1 Zasady ogólne
3.1.1 Rysunki robocze konstrukcyjnych elementów prefabrykowanych (formowanych lub nieformowanych) powinny
określać kształt, materiały i inne składniki elementu. Powinny być w pełni zwymiarowane i dostarczać wszelkich
koniecznych informacji do produkcji, kontroli, transportu i innych operacji z elementem. Rysunki te powinny zawierać
informacje takie jak:
a) oznaczenia elementów,
b) zbrojenie,
c) wymagania odnoszące się do powierzchni,
d) części wbudowywane, otwory, wnęki i bruzdy,
e) środki służące łatwemu rozformowaniu,
f) bezpieczne urządzenia do podnoszenia, przenoszenia, transportu i składowania.
3.1.2 Rysunki powinny być wykonane zgodnie z wymaganiami odpowiednich Norm Międzynarodowych.
3.1.3 Zalecane wymiary arkuszy powinny być przyjęte wg ISO 5457.
3.1.4 Następujące podziałki są zalecane wg ISO 5455:
a) widoki i przekroje ogólne: 1:50; 1:20; 1:10;
b) szczegóły: 1:20; 1:10; 1:5; 1:2; 1:1.
3.1.5 Widoki i przekroje powinny być przedstawiane za pomocą strzałek odniesienia zgodnie z ISO 128.
3.1.6 Zalecane jest wymiarowanie od wspólnego punktu odniesienia. Wnęki i otwory kołowe powinny być
wymiarowane do ich linii środkowych a wnęki i otwory prostokątne do krawędzi.
Strona 2
3.1.7 Tolerancje ogólne są zwykle podawane w wymaganiach technicznych. Jeżeli zachodzi potrzeba podania
tolerancji specjalnych, to powinny być one oznaczone na odpowiednim rysunku zgodnie z ISO 6284
3.2 Oznaczanie
3.2.1 Oznaczenie elementów powinno być przedstawione na rysunku w sposób jasny, najlepiej w tabliczce tytułowej.
Jeżeli na jednym arkuszu przedstawiono więcej niż jeden element, oznaczenie (lub oznaczenia) powinno być
umieszczone w sąsiedztwie rysunku głównego odpowiedniego elementu.
3.2.2 Jeżeli dla elementu wymagany jest znak ukierunkowania lub umiejscowienia w konstrukcji, miejsce i postać
oznaczenia powinno być umieszczone, jak pokazano na rysunku 1.
Rysunek 1 - Przykładowe oznaczenie znaku umiejscowienia z powołaniem na rysunek szczegółu
3.3 Zbrojenie
Zbrojenie powinno być przedstawione zgodnie z ISO 3766.
3.4 Wymagania dotyczące powierzchni
Wymagania dotyczące wykończenia powierzchni podaje się zwykle w wymaganiach technicznych. Granice
powierzchni, które wymagają specjalnej obróbki powinny być oznaczone na rysunku grubą linią punktową, jak
pokazano na rysunku 2.
UWAGA - A - powołanie na wymagania techniczne.
Rysunek 2 - Przykład oznaczenia wykończenia powierzchni
3.5 Części wbudowywane
Części wbudowywane powinny być dokładnie określone na rysunku, a w razie potrzeby, za pomocą rysunku szczegółu
lub przez odesłanie do wymagań technicznych, podanie numeru katalogowego, numeru typu itp.
3.6 Środki techniczne i zalecenia ułatwiające rozformowanie
3.6.1 Środki techniczne mające wpływ na kształt elementu powinny być pokazane i zwymiarowane na rysunku.
3.6.2 Inne środki i zalecenia służące do łatwego rozformowania lub do zabezpieczenia elementu są zwykle podawane
w wymaganiach technicznych.
3.7 Bezpieczne urządzenia do podnoszenia, przenoszenia, transportu i składowania
Strona 3
3.7.1 Miejsca bezpośredniego zaczepienia zawiesi lub innego sprzętu do podnoszenia lub podparcia elementu powinny
być pokazane na rysunku, na przykład elementu w uproszczonej postaci i w mniejszej podziałce, jak pokazano na
rysunku 3. Strefy, w których umieszcza się zawiesia lub inny sprzęt do podnoszenia lub podparcia elementu, powinny
być wymiarowane z uwzględnieniem tolerancji (patrz 3.1.7).
Rysunek 3 - Przykład przedstawienia rozmieszczenia zawiesi
3.7.2 Jeżeli konieczne jest oznaczenie miejsc podparcia i podnoszenia elementu, to zastosowane sposoby powinny
być wyjaśnione na rysunku lub w wymaganiach technicznych.
3.7.3 Wymagania dotyczące transportu i składowania powinny być podane w wymaganiach technicznych.
Załącznik krajowy NA
WYKAZ NORM POWOŁANYCH W TEKŚCIE NORMY ORAZ ICH ODPOWIEDNIKÓW KRAJOWYCH
ISO 128:1982, Rysunek techniczny - Ogólne zasady przedstawiania (
PN-87/B-01037
, Projekty budowlane. Zasady
rzutowania, PN-78/N-01608, Rysunek techniczny. Rzutowanie prostokątne, PN-82/N-01616, Rysunek techniczny. Linie
rysunkowe)
ISO 3766:1977, Rysunek konstrukcyjny budowlany - Symboliczne przedstawianie zbrojenia betonu (
PN-ISO
3766:1994
, Rysunek konstrukcyjny budowlany symboliczne przedstawianie zbrojenia betonu)
ISO 5455:1979, Rysunek techniczny - Podziałki (PN-80/N-01610, Rysunek techniczny. Podziałki)
ISO 5457:1980, Rysunek techniczny - Formaty i układy arkuszy rysunkowych (PN-76/N-01601 Rysunek techniczny.
Forma graficzna arkusza, PN-80/N-01612 Rysunek techniczny. Formaty arkuszy)
ISO 6284:1985, Tolerancje w budownictwie - Oznaczanie tolerancji na rysunkach (
PN-ISO 6284:1994
Tolerancje w
budownictwie. Oznaczanie tolerancji na rysunkach)
Strona 4