w w w. e l e k t r o . i n f o . p l

n r 9 / 2 0 0 5

i n s t a l a c j e e l e k t r o e n e r g e t y c z n e

22

i n s t a l a c j e e l e k t r o e n e r g e t y c z n e

wnętrzowe rozdzielnice

średniego napięcia

rozwiązania konstrukcyjne, charakterystyka pól

Łukasz Kaczmarczyk

wyposażenie rozdzielnicy

R

ozdzielnice średniego napięcia są
wyposażone w aparaturę łącze-

niową i rozdzielczą oraz układy zabez-
pieczające pomiarowe i sterownicze.
Buduje się je jako jedno- i dwuczłono-
we. Dwuczłonowe rozdzielnie są roz-
wiązaniami droższymi, ale posiadają
wiele zalet w porównaniu do rozdziel-
nic jednoczłonowych. Jedną z nich
jest zastosowanie aparatury na wóz-
kach, przez co wymiana uszkodzone-
go elementu jest znacznie prostsza.

budowa rozdzielnicy

Obudowa rozdzielnic średniego na-

pięcia wykonana jest z blachy stalowej
zabezpieczonej przed korozją. Zabez-

pieczenie to wykonuje się w następu-
jący sposób: do widocznych powierzch-
ni zewnętrznych stosuje się blachę po-
krytą galwanicznie warstwą cynku, na-
stępnie oczyszczoną w procesie fosfaty-
zacji ostatecznie pokrywa się ją prosz-
kową żywicą epoksydową lub lakierem
proszkowym. Wewnątrz rozdzielnicy
znajdują się szyny zbiorcze oraz pola
przystosowane do instalowania apa-
ratów elektrycznych. W drzwiach roz-
dzielnicy montowane są przyciski ste-
rownicze, lampki sygnalizacyjne i urzą-
dzenia pomiarowe.

podział i charakterystyka

pól rozdzielnicy

Rozdzielnice średniego napięcia

składają się z pola transformatoro-

wego, liniowego, sprzęgłowego i po-
miarowego:



pole pomiarowe umożliwia ana-

lizę i pomiary prądu i napięć
(rys. 1a),



pole liniowe to podstawowe pole

stosowane w rozdzielniach, jego
zadaniem jest odłączanie napięcia
na szynach zasilających, zawiera
wyłączniki, odłączniki i rozłącz-
niki; odłączniki montowane są po
stronie szyn, dlatego mówimy na
nie „odłączniki szynowe” i mon-
tujemy przed wyłącznikiem; je-
żeli po obu stronach wyłącznika
może pojawić się napięcie, wów-
czas montujemy odłącznik z jed-
nej i drugiej strony

(rys. 1b),



pole transformatorowe wyposażo-

ne jest w wyłączniki lub rozłącz-
niki z bezpiecznikami

(rys. 1c),



pole zasilające; jego głównym za-

daniem jest doprowadzenie ener-
gii elektrycznej do pozostałych
elementów składowych rozdziel-
nicy

(rys. 2a),



pole sprzęgłowe zawiera wyłącz-

nik i rozłącznik umożliwiają-
ce wyłączenie szyn rozdzielnicy
(rys. 2b),



pole kablowe to pole, do którego

doprowadza się napięcie zasilają-
ce szyny za pomocą kabli; kable
przyłączone są do szyn za pomocą
głowic kablowych,



pole wyłącznikowe; jest to jed-

no z podstawowych pól śred-
niego napięcia; wyłącznik wyłą-
cza napięcie od szyn. Styki robo-
cze są umieszczone w komorze
gaszeniowej. Czynnikiem gaszo-
nym w zależności od konstruk-

Rozdzielnice są jednym z podstawowych elementów sieci oraz instalacji elektroenerge-

tycznych. Ich głównym zadaniem jest rozdział energii elektrycznej. Mogą one stanowić

końcowy lub przelotowy element sieci elektroenergetycznej. Są budowane na różne na-

pięcia występujące w elektroenergetyce. W zakresie średnich napięć buduje się je na: 3, 6,

10, 15 30 oraz 60 kV i na prądy znamionowe do 5 kA, w zależności od przeznaczenia.

Rys. 1 a) pole pomiarowe, b) pole liniowe, c) pole transformatorowe

Rys. 2 a) pole zasilające, b) pole łącznika sekcyjnego

cji może być olej, próżnia lub
SF6. We współczesnych rozwią-
zaniach wyłączniki wyposażone
są w układy automatyki zabez-
pieczeniowej. Wraz z układami
pomiarowymi wyłącznik chro-

ni przed przeciążeniami, zwar-
ciami doziemnymi i międzyfazo-
wymi. Konstrukcje z trójpozycyj-
nym odłącznikiem, pełniącym
również funkcję uziemnika, wraz
z zespołem automatyki mogą słu-

Rozdzielnice średniego napięcia składają się z pola transformatorowego, liniowego,

sprzęgłowego i pomiarowego

Najważniejsze zalety rozdzielnic wnętrzowych:



eliminacja wpływu warunków atmosferycznych,



zwiększenie bezpieczeństwa obsługi,



mniejsze wymiary,



łatwiejszy nadzór nad eksploatacją.

reklama

żyć jako układ zasilający linie ka-
blowe, linie napowietrzne, trans-
formatory, silniki i inne urządze-
nia wymagające zasilania śred-
nim napięciem.

sposób podłączenia

Rozdzielnice podłączone do syste-

mu mogą być zasilane z jednego lub
z większej liczby źródeł (sekcjonowa-
ne). Zasilania te mogą być realizowa-
ne w pojedynczym lub podwójnym
systemie szyn, w zależności od wy-
maganej pewności zasilania. Układ
z podwójnym systemem szyn skon-
struowany jest w ten sposób, że je-
den z systemu szyn jest systemem ro-
boczym a drugi – rezerwowany. Łą-
czy się je ze sobą za pomocą sprzę-
gła. Jeżeli mamy więcej niż jedno źró-

dło zasilające, stosujemy układy sek-
cjonowane, każde źródło zasila od-
dzielną sekcję.

wymagania techniczne

Dobierając rozdzielnice średniego

napięcia musimy odpowiedzieć so-
bie na pytanie, jakie będzie ona speł-
niać funkcje i jakie urządzenia bę-
dzie zasilać. W zależności od prze-
znaczenia rozdzielnice różnią napię-
ciami, na jakie pracują, prądami ro-
boczymi i prądami, jakie wytrzymu-
ją podczas zwarcia. Dobór rozdziel-
nicy do określonych warunków pra-
cy musi zostać poprzedzony oblicze-
niami zwarciowymi. Źle dobrana
rozdzielnia może być bowiem powo-
dem zniszczeń i pożaru, powstałego
na skutek zwarcia.