02 bezpieczenstwo dzieci w gosp Nieznany (2)

Coraz częściej dziennikarze i specjaliści różnych dzie-

dzin nauki zwracają uwagę społeczeństwa na problem wy-
padków, którym ulegają dzieci w trakcie wykonywania prac
w gospodarstwie rolnym.

Dane statystyczne są alarmujące

i zmuszają do zastanowienia się, co jest przyczyną tak nie-
korzystnej sytuacji?

Dzieci w gospodarstwach rolnych narażone są na więk-

sze ryzyko zranień i urazów nierzadko kończących się trwa-
łym inwalidztwem a nawet śmiercią, niż ich rówieśnicy
mieszkający w miastach.

Bezpieczeñstwo dzieci
w gospodarstwie rolnym

Wypadki dzieci zarejestrowane w gospodarstwach

rolnych, ubezpieczonych w KRUS.

Ryzyko to wynika przede wszystkim z:

większej liczby miejsc, sytuacji i okazji sprzyjających
urazom w obrębie zagrody wiejskiej, niż to może być
w mieście,

tradycyjnego na wsi angażowania dzieci do pomocy
w pracach związanych z prowadzeniem gospodarstwa
rolnego,

niedostatecznego nadzoru i opieki nad nieletnimi
dziećmi, szczególnie w okresach pilnych prac polo-
wych – zwłaszcza podczas żniw i wykopków.

Od 1993 r. liczba rejestrowanych wypadków dzieci

w gospodarstwach rolnych systematycznie wzrastała.

Znaczna część wypadków zdarza się w trakcie pomocy

rodzicom – przy pracach rolnych w gospodarstwie.

O jednoznaczną odpowiedź jest bardzo trudno. Jeżeli

praca dzieci polega na pomocy rodzicom w lekkich czynno-
ściach wykonywanych w gospodarstwie rolnym, to jest to
zjawisko w zasadzie korzystne i wychowawcze. Wdraża-
nie bowiem dzieci do systematycznych obowiązków uczy je
pracowitości i samodzielności, przygotowuje do dorosłe-
go życia. Dziecko uczy się cenić pracę swoją, rodziców
i innych ludzi.

Czy dzieci
powinny pracowaæ?

Jednakże, aby udział dziecka w pracach rolnych miał

charakter wychowawczy, należy przestrzegać następują-
cych zasad:

praca dzieci nie powinna się odbywać kosztem czasu
przeznaczonego na naukę,

pomoc dzieci w pracach związanych z prowadzeniem
gospodarstwa rolnego i innymi obowiązkami domo-
wymi nie może odbywać się kosztem czasu niezbęd-
nego na sen, naukę, wypoczynek a nawet rozrywkę,

prace powierzane dzieciom nie mogą przekraczać ich
możliwości fizycznych, nie powinny narażać je na ry-
zyko urazów i wypadków oraz stwarzać zagrożeń dla
rozwoju psychicznego i fizycznego.

Międzynarodowe konwencje określają, że dzieckiem

jest osoba do 18 roku życia. Polskie przepisy prawa pracy
wyróżniają pojęcie osób młodocianych, to jest dzieci w wie-
ku od 15 do 18 lat. Przepisy te dopuszczają możliwość ogra-
niczonego zatrudniania młodocianych pod warunkiem, że
ukończyli oni przynajmniej szkołę podstawową, podejmo-
wane prace służą praktycznemu przygotowaniu do wykony-
wania zawodu, a ponadto – taki młodociany pracownik mu-
si posiadać orzeczenie lekarskie stwierdzające, że wykony-
wane prace nie będą szkodliwe dla jego zdrowia.

Jednocześnie przepisy ustalają

wykaz prac wzbronio-

nych młodocianym.

Zawiera on prace i czynności, których

Co warto wiedzieæ?

nie wolno powierzać młodocianym ze względu na szkodli-
wość dla ich zdrowia i rozwoju.

Młodocianych – czyli dzieci w wieku od 15 do 18 lat –

nie wolno zatrudniać przy:

pracach załadunkowych i wyładunkowych, przetacza-
niu beczek, bali i kłód oraz przy przewożeniu ciężarów
samojezdnymi środkami transportu,

dźwiganiu i przenoszeniu na odległość powyżej 25 m
ciężarów przekraczających 10 kg (dla dziewcząt) lub

15 kg (dla chłopców) – jeżeli nie ukończyli oni 16 roku
życia,

pracach wykonywanych w wymuszonej i niewygod-
nej pozycji ciała (w przysiadzie, pochyleniu, na kola-
nach itp.),

pracach, w których występują zbyt wysokie lub niskie
temperatury, np.: przy podgrzewaniu i przenoszeniu
gorącego asfaltu i smoły, w chłodniach i przechowal-
niach owoców i artykułów żywnościowych, itp.,

narażeniu na nadmierny hałas i drgania, np.: kierowa-
nie ciągnikiem, obsługa pilarek do drewna,

pracy w wykopach oraz na wysokości powyżej 3 me-
trów (np.: przy naprawach dachów i innych robotach
budowlanych).

Jeżeli chodzi o typowe prace w rolnictwie – młodocia-

nych nie wolno zatrudniać w szczególności tam, gdzie wy-
stępują zagrożenia:
z

chorobami odzwierzęcymi,

chorobami alergicznymi, powodowanymi przez pyły
i zanieczyszczenia powstające w hodowli drobiu i zwie-
rząt hodowlanych (np. pyły mączne, tytonio-
we i z niektórych ziół leczniczych),

szkodliwymi środkami ochrony roślin, pylistymi nawo-
zami mineralnymi i wapnem nawozowym,

szkodliwym wpływem innych związków chemicznych,
jak np.: impregnatami do drewna, rozpuszczalnikami
organicznymi, substancjami żrącymi i parzącymi.

Jednakże są prace – których młodocianym wykonywać

nie wolno – przy:

obsłudze ciągników i rolniczych maszyn samojezd-
nych, młocarni, sieczkarni i innych maszyn, których ob-
sługa może spowodować ryzyko wypadku,

koszeniu kosą, obsłudze buhajów, ogierów, knurów
i tryków oraz obróbce drewna maszynami z napędem
mechanicznym.

Wymienione przykłady dotyczą zakazu wykonywania nie-

których prac przez pracowników młodocianych na podstawie
umowy o pracę. W warunkach rodzinnego gospodarstwa rolne-
go nie mają one mocy prawnej. Prawo powierza bowiem rodzi-
com obowiązek wychowywania dzieci, dbania o ich rozwój, za-
spokajanie potrzeb i dbałość o ochronę ich zdrowia.

Trudno sobie wyobrazić, by kochający rodzice świado-

mie narażali bezpieczeństwo i zdrowie swoich dzieci, naka-
zując wykonywanie prac przekraczających ich możliwości
fizyczne i niosące ryzyko wypadków. Uzasadnione jest za-
tem przypuszczenie, że rodzice nie zawsze znają i prze-
strzegają zasad bezpieczeństwa i higieny pracy w gospo-
darstwie rolnym. W wielu przypadkach zgoda rodziców na
samodzielne kierowanie ciągnikiem, obsługę sprzętu rolni-
czego i wykonywanie innych prac zastrzeżonych dla doro-
słych wynika nie z faktycznego braku rąk do pracy, ale
z chęci pochwalenia się przed sąsiadami samodzielnością
swoich dzieci.

Jeżeli uważasz, że Twoje dziecko powinno uczestni-

czyć w pracach związanych z prowadzeniem gospodarstwa

Rodzice musz¹ dbaæ
o bezpieczeñstwo swoich dzieci !

rolnego, stosuj się do zasad, zakazów i nakazów podanych
w tym poradniku. Może to zapobiec nieszczęśliwym wy-
padkom i związanym z nimi cierpieniom Twoich najbliż-
szych. Tobie zaś może zaoszczędzić wyrzutów sumienia,
że do tego dopuściłeś.

Samodzielne kierowanie ciągnikami i samobieżnymi

maszynami wymaga kwalifikacji i doświadczenia. Przy wy-
konywaniu tych czynności występuje duże zagrożenie naje-
chania na przeszkody, wywrócenia się pojazdu, a także wy-
rządzenia szkód osobom trzecim.

Równie duże ryzyko wypadków, urazów rąk i nóg, przy-

gniecenia czy przejechania związane jest z czynnością
sprzęgania i rozprzęgania przyczep, wozów i maszyn z ciąg-
nikami rolniczymi oraz pomocą przy tych czynnościach.

Nie zezwalaj dzieciom poniżej 16 roku życia na samo-

dzielne prowadzenie ciągnika, zwłaszcza po drodze pu-
blicznej, na nierównych, nieutwardzonych drogach polnych,
na wzniesieniach i pochyłościach.

Kodeks drogowy nie dopuszcza wydawania prawa jaz-

dy, a tym samym na kierowanie:

ciągnikami – osobom poniżej 16 roku życia,

samochodem osobowym i dostawczym – osobom po-
niżej 17 roku życia,

motocyklem – osobom poniżej 16 roku życia.

Transport rolniczy

Miej na uwadze, że odpowiedzialność za działania (i ich

skutki) niepełnoletnich dzieci ponoszą rodzice.

Nie odchodź nawet na chwilę od uruchomionego cią-

gnika, nie pozostawiaj ciągnika (samochodu) nie zabezpie-
czonego przed możliwością uruchomienia go przez małe
dzieci.

Nie pozwalaj, by dziecko pomagało Ci przy sprzęganiu

ciągnika z przyczepą lub maszyną rolniczą.

Znany jest przypadek sprzed kilku lat – gdy 4-letni
chłopiec uruchomił ciągnik, którym najechał na 2–le-
tnią siostrę bawiącą się obok ciągnika.

Zadbaj o to, by wszystkie używane w Twoim gospo-

darstwie wały przegubowo-teleskopowe (wałki przekazu
mocy) zabezpieczone były kompletnymi, nieuszkodzonymi
osłonami.

anim ruszysz ciągnikiem – upewnij się czy w jego po-

bliżu nie znajdują się małe dzieci. Zasada ta dotyczy wszyst-
kich innych pojazdów i samobieżnych maszyn rolniczych.
Ciągnik to nie taksówka – nie przewoź osób, szczególnie
dzieci, w kabinie ciągnika, na błotnikach i pomoście, na za-
czepach i dyszlach przyczep i maszyn.

Nie przewoź również osób na przyczepach i wozach za-

ładowanych sianem, słomą lub zbożem.

Każdego roku zda-

rzają się wypadki dzieci przewożonych w ten sposób!

Dbaj

o to, by Twój ciągnik utrzymywany był stale w dobrym sta-
nie technicznym, a w szczególności by posiadał:

12-letni Łukasz na polecenie ojca pomagał mu przy
łączeniu prasy do słomy z ciągnikiem. Podczas za-
bezpieczania dyszla prasy sworzniem, dyszel wysu-
nął się z zaczepu i zmiażdżył stopę chłopca.

13–letni Tomek, pomagając ojcu przy napełnianiu
gnojowicą beczki asenizacyjnej, usiłował przejść
nad nieosłoniętym wałem przegubowo–teleskopo-
wym napędzającym pompę beczki. Na skutek po-
chwycenia przez wał spodni chłopca, doznał on
ciężkich obrażeń, stając się inwalidą na całe życie.
Podobnych wypadków, z których część kończy się
śmiercią, zdarza się kilkanaście każdego roku!

sprawne układy: jezdny, hamulcowy i kierowniczy,

sprawną instalację zapłonową,

sygnalizację świetlną i dźwiękową,

kabinę bezpieczeństwa lub przynajmniej ramę
ochronną.

Kombajny do zbioru zbóż, zielonek i okopowych, ko-

siarki, prasy do słomy i kopaczki do ziemniaków są z regu-
ły maszynami o dużej masie, z wieloma wirującymi częścia-
mi i niebezpiecznymi, ostrymi elementami roboczymi. Ich
bezpośrednia obsługa stwarza wiele zagrożeń – rozjecha-
nia, przewrócenia się maszyny, przygniecenia, pochwyce-
nia przez urządzenia i części maszyn w ruchu – zarówno dla
obsługi, jak i osób postronnych.

Przebywanie na pomostach sadzarek do ziemniaków

i siewników – strącanie nadmiaru sadzeniaków lub przegar-
nianie ziarna w skrzyniach nasiennych – wiąże się z dużym
ryzykiem skaleczenia czy obcięcia palców i dłoni. Dotyczy
to szczególnie dzieci, gdyż konstrukcja maszyn rolniczych
przewidziana jest do obsługi ich przez osoby dorosłe.

Pracom przy obsłudze młocarni (zwłaszcza na górnym

pomoście) towarzyszy – oprócz hałasu i zapylenia – duże
ryzyko upadku z pomostu, pochwycenia i uderzenia przez
pas transmisyjny od silnika po elementy napędzane (z regu-
ły nieosłonięte).

Obs³uga kombajnów
i innych maszyn rolniczych

Przy obsłudze dmuchaw, przenośników taśmowych

i ślimakowych występują zagrożenia pochwyceniem przez
przesuwające się lub wirujące elementy przenośników oraz
narażenie na znaczne zapylenie przy odbiorze słomy i siana
transportowanych przy użyciu dmuchaw. Obsługą i użytko-
waniem tych maszyn powinny zajmować się wyłącznie oso-
by dorosłe, posiadające odpowiednie doświadczenie i kwa-
lifikacje oraz znające zasady ich bezpiecznej obsługi. Dzie-
ci tych warunków nie spełniają, dlatego:

Nie pozwalaj, by obsługiwały samodzielnie maszyny

rolnicze lub pomagały Ci przy tego typu pracach.

Nie dopuszczaj, by małe dzieci bawiły się w pobliżu

Twojego miejsca pracy, jak w przypadku:

14-letni Janek, 12–letnia Bożena i kilkanaścioro in-
nych dzieci straciło palce w trakcie obsługi sadzarek
do ziemniaków, przy strącaniu nadmiaru sadzenia-
ków z podajników sadzarek.

15-letni Krzysiek doznał poważnych obrażeń tułowia
w trakcie uruchamiania silnika napędzającego mło-
carnię przez pociąganie za pas transmisyjny.

14-letni Jarek został w trakcie zbioru ziemniaków
uderzony w ramię kamieniem wyrzuconym przez ko-
paczkę; na skutek uderzenia doznał rozległego pęk-
nięcia kości.

6-letniego Łukasza, któremu listwa pracującej ko-
siarki odcięła stopę.

7-letniej Kasi, która towarzysząc ojcu podczas
zbiórki zboża kombajnem, dotknęła przyrządu
żniwnego kombajnu i doznała okaleczeń dłoni.

Aby uniknąć podobnych, nieszczęśliwych zdarzeń:

utrzymuj maszyny w dobrym stanie technicznym,

zadbaj o odpowiednie zabezpieczenie wszelkich
ruchomych części maszyn (z wyjątkiem rucho-
mych części roboczych, których nie można osło-
nić) osłonami stanowiącymi fabryczne wyposaże-
nie maszyn,

osłony zdjęte na czas naprawy lub konserwacji,
niezwłocznie po zakończeniu czynności obsługo-
wych, muszą być ponownie zamontowane,

w trakcie koszenia traw lub zbóż, prasowania sia-
na lub słomy – miej zawsze w zasięgu wzroku
dzieci, które mogą Ci ewentualnie towarzyszyć
przy pracy; nierzadkie bowiem są przypadki roz-
jechania małych dzieci nie dostrzeżonych wśród
wysokich roślin,

nie dopuszczaj by dzieci (i inne osoby postronne)
przebywały w odległości mniejszej niż 50 metrów
od pracujących kosiarek rotacyjnych, rozrzutni-
ków obornika czy gwiazdowych kopaczek do
ziemniaków.

2,5-letniego Artura, który wykorzystując chwilę
nieuwagi rodziców, zbliżył się do przenośnika
transportującego ziarna i włożył nóżkę między
pręty osłony przenośnika; ślimak przenośnika
zmiażdżył nóżkę dziecka.

Przy obsłudze sieczkarni, rozdrabniaczy, śrutowników i mie-

szalników do pasz występuje duże ryzyko urazów dłoni ze strony
wirujących noży, bijaków, walców i ślimaków, pochwycenia przez
nieosłonięte napędy i pasy transmisyjne.

Parniki i kotły do parowania ziemniaków stwarzają zagroże-

nie groźnych poparzeń, np. przy rozpalaniu palenisk na paliwo
stałe, oparzeń parą – w przypadku nieostrożnego otwierania po-
kryw parników, czy też oparzeń parowanymi paszami.

Niedopuszczalne jest powierzanie dzieciom czyszczenia silo-

sów paszowych i kiszonkowych, zbiorników do kiszenia kapusty
i ogórków oraz beczek asenizacyjnych. Przy takich pracach wystę-
puje ryzyko uduszenia na skutek niskiej zawartości tlenu w powie-
trzu oraz dużego stężenia dwutlenku węgla i siarkowodoru.

Nie wyręczaj się dziećmi przy przygotowywaniu pasz dla

zwierząt. Tutaj bez mała wszystkie czynności są niebezpieczne,
o czym świadczyć może tych kilka przykładów:

Przygotowywanie pasz dla zwierz¹t

12-letnia Bogusia straciła palce, pomagając 17-let-
niemu bratu przy siekaniu trawy sieczkarnią ręczną;
wstrząśnięty tym chłopak chwilę później popełnił
samobójstwo, wieszając się w stodole,

6-letnia Marta, bawiąc się w pobliżu ojca zajmujące-
go się śrutowaniem zboża, zbliżyła się do maszyny;
nieosłonięte pasy klinowe napędu pochwyciły szalik
dziewczynki, urywając jej głowę,

13-letni Grzegorz poparzył sobie parą ręce i twarz,

gdy usiłował otworzyć pokrywę parnika.

Trzeba pamiętać o tym, że nawet łagodne i niezłośliwe

zwierzęta mogą zachować się w niektórych okolicznościach
inaczej niż zwykle. Nieprzewidywalne i agresywne zachowa-
nia zwierząt wyzwala bicie i straszenie, załadunek i wyładu-
nek z przyczep i kojców do transportu, wyprowadzanie do
uboju. Zwierzęta, broniąc się przed agresją człowieka lub
nową niepokojącą sytuacją mogą pogryźć, kopnąć, przy-
gnieść lub ugodzić rogami.

Obs³uga zwierz¹t hodowlanych

Nie zezwalaj, by dzieci asystowały czy pomagały Ci

przy uboju gospodarczym i rozbiórce mięsa. Uczestnicze-
nie w tak drastycznych dla młodego człowieka pracach jest
często przyczyną wstrząsu psychicznego oraz może wywo-
łać w przyszłości niepożądane skutki — agresywne zacho-
wanie jako normę, brak wrażliwości, niehumanitarny stosu-
nek do zwierząt.

Nie pozwalaj, by dzieci towarzyszyły Ci podczas przy-

gotowywania preparatów chemicznych i oprysków upraw
środkami ochrony roślin. Pestycydy I klasy toksyczności
(na przykład: Enolofos, Vydate, zaprawy Euradon i Diafu-
ran) czy II klasy (na przykład: Nogos, Ultracid, Winylofos) to
trucizny, przy których stosowaniu wymagane są szczególne
środki ostrożności.

Zadbaj o odpowiednie przechowywanie trujących

i szkodliwych środków ochrony roślin – w miejscach niedo-

Przypadek taki zdarzył się 15-letniej Monice, poma-
gającej przy udoju. Krowa, uderzona widłami przez
pijanego ojca dziewczyny, ugodziła ją w brzuch
rogiem!

Może wreszcie być przyczyną wypadków – jak
w przypadku 13-letniego Wiktora – któremu ojciec
podczas ćwiartowania tucznika obciął przypadko-
wo palec.

Ochrona roœlin, nawo¿enie gleby

stępnych dla dzieci, w oryginal-
nych opakowaniach i w sposób
uniemożliwiający ich niewłaści-
we użycie.

Załadunek, wywóz i rozrzu-

canie obornika, opróżnianie
zbiorników, wywóz i rozlewanie
gnojowicy to prace nieodpo-
wiednie, przede wszystkim zbyt
ciężkie dla dzieci. Obsługa ła-
dowaczy mechanicznych do za-
ładunku rozrzutników do obor-
nika wymaga doświadczenia
i kwalifikacji. Nie dopuszczaj
do tych prac dzieci – za dodat-
kowe ostrzeżenie niech służą
poniższe przykłady:

5 chłopców w wieku od 12 do 14 lat doznało popa-

rzeń skóry i ostrego zapalenia błon śluzowych nosa

i oczu, na skutek kontaktu z pyłem wapiennym.

Chłopcy ci przeładowywali wapno nawozowe z wago-

nu na przyczepę sąsiada, który zlecił im tę pracę za

drobne pieniądze; wypadek ten dla chłopców skoń-

czył się „tylko” kilkudniowym pobytem w szpitalu.

10-letni Tadek pomagał przy żniwach. Po powrocie

do domu chciał ugasić pragnienie zawartością bu-

telki po wodzie mineralnej, stojącej w sieni. Nie wie-

dział jednak, że jego ojciec w butelce po wodzie

przechowywał „Enolofos” – trujący środek grzybo-

bójczy. Zdarzenie okazało się dla chłopca wręcz

śmiertelne.

Posługiwanie się pilarką łańcuchową wymaga prze-

szkolenia oraz siły i sprawności dorosłego mężczyzny. Ha-
łas i wibracje pilarki powodować mogą głuchotę i chorobę
wibracyjną, dlatego wymaga się by osoby zatrudniane jako
drwale miały skończone 21 lat. Przy pracy pilarką zagroże-
nia są szczególnie poważne. Mogą to być ciężkie okalecze-
nia łańcuchem tnącym, przygniecenia ścinanym drzewem
lub odłamanym konarem.

Nie pozwalaj

dzieciom na prace przy użyciu pilarek

łańcuchowych (ścinanie drzew, okrzesywanie pni, prze-
rzynanie drewna).

Nie pozwalaj

również by dzieci pomagały przy załadun-

ku i rozładunku pni drzewnych o średnicy większej niż
15 cm. Są to prace niebezpieczne i wymagające dużej
siły fizycznej oraz wprawy.

Do najbardziej niebezpiecznych maszyn należą pilarki

tarczowe. Ze względu na to, że wykorzystywane są w prawie
każdym gospodarstwie rolnym, bardzo często zdarzają się
okaleczenia, amputacje palców i dłoni, a nawet wypadki
śmiertelne. Najbardziej niebezpieczne są pilarki wykonane
chałupniczo, nie posiadające klinów rozszczepiających, za-
bezpieczających przed odrzutem materiału, kapturów
ochronnych, urządzeń do podawania drewna przy cięciu
poprzecznym.

Nie dopuszczaj

dzieci do wykonywania prac związa-

nych z użyciem pilarek, a nawet do ich przebywania
w sąsiedztwie działającej maszyny.

Œcinka i za³adunek drzew.

Ciêcie drewna

Nie powierzaj dzieciom malowania i lakierowania z uży-

ciem farb na bazie rozpuszczalników organicznych, takich jak
benzyna, rozpuszczalniki nitrocelulozowe, chlorokauczukowe,
itp. Składniki tych farb są szkodliwe dla zdrowia. Niektóre ma-
ją właściwości narkotyczne i rakotwórcze. Ich pary w połącze-
niu z powietrzem tworzą – w przypadku większych stężeń –
mieszaniny wybuchowe.

Nie zezwalaj dzieciom na podgrzewanie lepików smoło-

wych lub asfaltowych. Powstające przy tej czynności opary za-

Nie przestrzegał tej zasady ojciec 12-letniego An-
drzeja, który pomagał przy przerzynce drewna piłą
tarczową. W momencie „odbicia” drewna, przy ze-
tknięciu się tarczy z sękiem, ręka chłopca ześli-
zgnęła się na tarczę piły, w wyniku, czego stracił on
palec wskazujący.

15-letni Karol podczas wycinania gałęzi w sadzie,
nieumiejętnie przyłożył prowadnicę pilarki spalino-
wej do gałęzi; piła „odbiła” się, powodując okale-
czenie stopy chłopca.

14-letni Piotrek zrywał przy pomocy konia wycinane
przez ojca w prywatnym lesie żerdzie. Spłoszony
przez zająca koń szarpnął w bok, a zmieniająca kie-
runek ruchu żerdź złamała chłopcu nogę.

Prace remontowo-budowlane.
Upadki z wysokoœci

wierają rozpuszczalniki organiczne. Dodatkowo występuje też
zagrożenie pożarem oraz możliwość ciężkich poparzeń przy
nieumiejętnym topieniu i przenoszeniu gorących lepików.

Ze względu na ryzyko upadku nie zezwalaj dzieciom na

przebywanie na wysokości powyżej 3 metrów – na dachach,
drabinach, rusztowaniach,
itp. Nawet wymagania dla do-
rosłych są bardzo rygory-
styczne: każdy, kto zawodo-
wo wykonuje prace na wyso-
kości, musi mieć odpowied-
nie zaświadczenie lekarskie.

Z uwagi na możliwość

oberwania ziemi, zasypania
osób pracujących oraz ze
względu na ciężkość prac –
nie dopuszczaj do pracy
i przebywania dzieci w wy-
kopach!

wszelkie wykopy,

otwory i zagłębienia w ziemi
o głębokości powyżej 0,7 m
powinny być zakryte lub
ogrodzone, aby nie dopu-
ścić do przypadkowego
wpadnięcia do nich.

padki dzieci z wysoko-

ści są znacznie częstsze
w sytuacjach pozornie bez-
piecznych. Z reguły do sta-
łych obowiązków dzieci w gospodarstwie rolnym należą ta-
kie – lekkie w odczuciu rodziców – czynności, jak zrzucanie
siana czy słomy z poddaszy, przyjmowanie i układanie siana
i słomy w sąsiekach i na strychach. O tym, że nie są to czyn-
ności bezpieczne, świadczą przykłady:

Dla w‡asnego bezpieczeæstwa:

3-letni Tadeusz, stojąc na drabinie, podawał ojcu

dachówki do naprawy dachu; straciwszy równowagę
spadł na ziemię, łamiąc sobie rękę.

14-letni Jacek, wchodząc na poddasze po siano dla
bydła, spadł z drabiny łamiąc rękę.

8-letni Sylwek na polecenie rodziców wchodził po
drabinie do sąsieka, by udeptywać układane tam
snopy zboża. Przechodząc z drabiny na warstwę
zboża, spadł na betonowe podłoże, łamiąc obojczyk.

11-letni Marcin, zrzucając na polecenie rodziców
siano dla krów, wypadł przez niezabezpieczony
otwór zrzutowy razem z widłami, które wbiły mu się
w udo.

zadbaj, by otwory zrzutowe w podłogach strychów
i poddaszy miały solidne przykrycia; jeżeli z jakichś
względów jest to niewskazane – zabezpiecz te otwo-
ry barierą o wysokości 1,1 m oraz dodatkową po-
przeczką między barierą a podłogą poddasza,

wymień stare, zniszczone, mało wytrzymałe drabiny
na nowe, solidne, najlepiej posiadające certyfikat
bezpieczeństwa (znak „B”),

wyposaż schody na poddasza i strychy w balustra-
dy ochronne; wejściom tym zapewnij dostateczne
oświetlenie.

Pracując rozważnie, przestrzegając zasad bezpieczeń-

stwa i higieny pracy, chronisz nie tylko swoje życie i zdro-
wie, ale uczysz tych zasad swoje dzieci obserwujące Cię
i naśladujące. Staraj się zatem wyrabiać u nich nawyki bez-
piecznej pracy własnym zachowaniem.

stosuj się do zasad bezpiecznej pracy i obsługi maszyn

i urządzeń technicznych zawartych w instrukcjach ich

obsługi,

przed rozpoczęciem użytkowania ciągnika, maszyny

rolniczej czy innych urządzeń sprawdź poprawność

działania zespołów i mechanizmów roboczych oraz

osłon zabezpieczających ruchome i niebezpieczne ele-

menty maszyn,

nie przystępuj do pracy po spożyciu alkoholu – zwłasz-

cza do prac z użyciem środków ochrony roślin oraz

sprzętu transportowego,

używaj właściwej dla różnych prac odzieży ochronnej

oraz środków ochrony indywidualnej, np. obuwia,

odzieży, okularów, rękawic i masek ochronnych do prac

z użyciem środków ochrony roślin, okularów ochron-

nych przy obsłudze szlifierek do ostrzenia narzędzi czy

przygotowywania powierzchni do malowania oraz przy

stosowaniu wapna i nawozów mineralnych, masek

przeciwpyłowych przy różnych pracach rzemieślni-

czych, wysiewie wapna i nawozów pylistych, itp.

Odzież i obuwie ochronne oraz środki ochrony indywi-

dualnej powinny posiadać znak bezpieczeństwa „B”, nada-
ny przez Centralny Instytut Ochrony Pracy.

Najwa¿niejszy jest

w³asny dobry przyk³ad !

nie wykonuj żadnych czynności obsługowo – napraw-
czych, czyszczenia narzędzi, oczyszczania zatkanych
przewodów (np. zatkanych słomą pobieraczy pras do
słomy), itp. przy włączonym napędzie maszyny i pracu-
jącym ciągniku,

używaj wyłącznie solidnych, wytrzymałych drabin, po
odpowiednim zabezpieczeniu ich przed poślizgiem, po-
chyleniem czy przewróceniem,

nie przerabiaj i nie naprawiaj we własnym zakresie in-
stalacji i urządzeń elektrycznych; niedopuszczalne jest
podłączanie urządzeń do zasilania za pośrednictwem
„gołych” kabli oraz wykonywanie podłączeń „pod bez-
piecznik”.

Podane zasady stanowią krótkie rozwinięcia wykazu 23 grup

prac i czynności szczególnie niebezpiecznych, których nie należy
powierzać dzieciom do lat 15 w gospodarstwach rolnych. Wykaz
ten stanowi załącznik do listu, jaki w lipcu 1998 r. wystosowali do
rolników Główny Inspektor Pracy, Minister Rolnictwa i Gospodar-
ki Żywnościowej, Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Spo-
łecznego. Autorzy listu apelują do rolników, aby nie kierowali
dzieci do prac wymagających nadmiernego wysiłku i związanych
z ryzykiem dla ich życia i zdrowia. Wskazując, że co roku ponad
tysiąc dzieci rolników (według danych statystycznych KRUS) ule-
ga wypadkom przy pracy w gospodarstwie rolnym, część z nich
w wyniku urazów staje się inwalidami – bez rąk, nóg, oczu, a kil-
kanaścioro z nich traci życie – autorzy listu apelują o przestrzega-
nie zaleceń podawanych w wykazie.

* * *

Przedstawione powyżej zalecenia są jedynie wybranymi,

podstawowymi zasadami bhp, które powinny obowiązywać
w gospodarstwie rolnym. Bardziej szczegółowe – w postaci
broszury, ulotki czy porady – otrzymać można w każdej z tere-
nowych jednostek Państwowej Inspekcji Pracy lub Kasy Rolni-
czego Ubezpieczenia Społecznego.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:

więcej podobnych podstron