Analiza zagrożeń i ocena
ryzyka zawodowego
na wybranym stanowisku pracy
oceny ryzyka – metoda
Risk Score
(źródło: Ryzyko zawodowe na stanowisku pracy, cz. 1 Ergonomiczne czynniki ryzyka, Wiesława Horst, Poznań: Wyd. PP,
Poznań 2004)
Metoda Risk Score jest jedną z najpopularniejszych metod szacowania ryzyka
zawodowego. Należy ona do metod jakościowo-ilościowych. Jej celem jest
szacowanie ryzyka strat ludzkich i strat materialnych.
Wartość wskaźnika Risk Score (R) oblicza się z wzoru:
R = S x E x P
gdzie:
R – ryzyko
S – potencjalne skutki (straty) zagrożenia
E – ekspozycja (czas przebywania w strefie narażenia) na zagrożenie
P – prawdopodobieństwo wystąpienia skutków zagrożenia
Ocenę ryzyka należy przeprowadzić dla każdego
zagrożenia, pod kątem zarówno S, E jak i P przy użyciu
następujących tabel:
Wartość parametru S
Rodzaj
skutku
Charakterystyka
Straty ludzkie
Straty
materialne [zł]
100
poważna katastrofa
wiele ofiar
śmiertelnych
ponad 35mln
40
katastrofa
kilka ofiar śmiertelnych ~3,5-35mln
15
bardzo duża
ofiara śmiertelna
~350tys.-3,5mln
7
duża
ciężkie uszkodzenie
ciała
~35-350tys.
3
średnia
absencja
3,5~35tys.
1
mała
najwyżej udzielenie
pierwszej pomocy
~poniżej 3,5tys.
Wartość
parametru E
Poziom ekspozycji
10
stała
6
częsta (codziennie)
3
sporadyczna (raz na tydzień)
2
okazjonalna (raz na miesiąc)
1
minimalna (kilka razy rocznie)
0,5
znikoma (raz do roku)
Wartość
parametru P
Prawdopodobieństwo wystąpienia
skutku
Szansa
10
bardzo prawdopodobne
50 (1 na 2)
6
całkiem możliwe
10 (1 na 10)
3
mało prawdopodobne, ale możliwe
1 (1 na 100)
1
tylko sporadycznie możliwe
0,1 (1 na 1 000)
0,5
możliwe do pomyślenia
0,001 (1 na 10 000)
0,2
praktycznie niemożliwe
0,0001 (1 na 100 000)
0,1
tylko teoretycznie możliwe
0,00001 (1 na 1 000 000)
Tabela określająca poziom ryzyka
i zalecanych działań
Kategoria ryzyka
Wartość (R)
Niezbędne działanie
1
pomijalne
R < 20
żadne działania nie są
potrzebne
2
małe
20
≤
R < 70
należy zwrócić uwagę
3
średnie
70
≤
R < 200
potrzebna poprawa
4
wysokie
200
≤
R < 400
potrzebna natychmiastowa
poprawa
5
bardzo wysokie
400
≤
R
rozważ wstrzymanie pracy
Wyznaczenie ryzyka całkowitego
gdzie:
R
c
– ryzyko całkowite
n – liczba zagrożeń
R
i
– ryzyko wystąpienia i-tego zagrożenia
w
i
– waga przypisana i-temu zagrożeniu
=
1
Przykład – stanowisko pracy piekarza w Piekarni „X”
Wykaz zagrożeń występujących na stanowisku pracy
Lp
Kod zagrożenia
Nazwa zagrożenia
Uzasadnienie
Zagrożenia fizyczne
1
Z0001
Możliwość przegrzania organizmu pod wpływem
pracy w wysokiej temperaturze
W związku z tym, że w piekarni „X” system wentylacyjny nie był
wymieniany od ok. 10 lat, nie działa on na tyle sprawnie aby
całkowicie zapobiec wysokiej temperaturze na hali produkcyjnej, co
więcej brak jest zainstalowanej klimatyzacji. W pobliżu pieców,
temperatura jest więc na tyle wysoka, że może wystąpić przegrzanie
organizmu obserwowanego pracownika.
…
….
…………….
15
Z0015
Możliwość dolegliwości bólowych wynikających z
przeciążenia układu mięśniowo- szkieletowego pod
wpływem wykonywania czynności powtarzalnych,
wymuszonej stojącej pozycji ciała oraz
nadmiernego wysiłku fizycznego w związku z
przenoszeniem m.in. worków z mąką
Pracownik narażony jest na przeciążenie układu mięśniowo-
szkieletowego ponieważ podczas jednej zmiany wykonuje on
długotrwale jedną czynność, np. wałkuje ciasto – pozycja lekko
pochylona do przodu, wymagająca wyprostowania kończyn górnych
(rys.12), nakłada nadzienie – pozycja lekko pochylona do przodu z
ugiętymi kończynami górnymi (rys.13,14), kształtuje ciasto na bułki –
pozycja lekko pochylona do przodu z ugiętymi kończynami górnymi.
(rys.15). Praca ta wymaga często wymuszonej pozycji ciała bez
możliwości jej zmiany, w związku z czym pracownik odczuwa bóle
kręgosłupa, o których informował podczas wywiadu. W związku z tym
prawdopodobieństwo wystąpienia tego zagrożenia jest całkiem
duże.
Z0001
- Możliwość przegrzania organizmu pod
wpływem pracy w wysokiej temperaturze
Parametr oceniany
Wartość
liczbowa
S – strata ludzka
S - strata materialna
1
E – ekspozycja na zagrożenie
10
P – prawdopodobieństwo
wystąpienia zagrożenia
10
Ryzyko= S x E x P
R
1
=100
Kategoria ryzyka: średnie ryzyko
Podjęte działania: potrzebna poprawa
Z0015
- Możliwość dolegliwości bólowych wynikających z przeciążenia układu
mięśniowo- szkieletowego pod wpływem wykonywania czynności
powtarzalnych, wymuszonej stojącej pozycji ciała oraz nadmiernego wysiłku
fizycznego
Parametr oceniany
Wartość
liczbowa
S – strata ludzka
S - strata materialna
3
E – ekspozycja na zagrożenie
6
P – prawdopodobieństwo
wystąpienia zagrożenia
10
Ryzyko= S x E x P
R
15
=180
Kategoria ryzyka: średnie ryzyko
Podjęte działania: potrzebna poprawa