Strona 1 z 14
Logistyka
•
dostarczenie właściwych produktów,
5 R:
•
we właściwej ilości
•
we właściwym czasie
•
we właściwe miejsce
•
o właściwej jakości.
Potrzeby takich działań są wszechobecne; są równie istotne w skali gospodarstwa domowego jak i w
skali kraju, regionu, świata.
Trochę historii – paradygmaty ekonomii:
Lata 50 – PRODUKCJA
Lata 60 – MARKETING
Lata 70 –
KORZYŚCI SKALI, KOOPERACJA
Lata 80 –
JAKOŚĆ
Lata 90 –
OBSŁUGA KLIENTA
Wiek XXI –
ZARZĄDZANIE LOGISTYCZNE
Lata 80 i 90 to okres stagnacji
RYNEK PRODUCENTA: (nadgan
ianie, strategia spóźnionego przechodnia)
-
LOGOS –
słowo, mowa, rozum, liczenie
Korzenie etymologiczne wyrazu logistyka są w języku greckim:
-
LOGIAMOS –
obliczanie, rachunek, rozważanie
-
LOGISTES – rachmistrz
-
LOGISTIKOS –
siła, rozum, rozsądek
-
LOGISTIKE –
-
LOGIKE - logika
Logistyka –
dział logistyki matematycznej, zwany też logistyką formalną, stanowiący teorię stosunków
albo relacji, której podstawy stworzyli: logik amerykański – Saunders Peirce (1839-1914), oraz logik
niemiecki – Ernst Schroder.
• logistyka biznesu,
Logistyka ma wiele nazw:
•
zarządzanie kanałem logistycznym,
• dystrybucja,
Strona 2 z 14
•
logistyka przemysłowa,
•
zarządzanie logistyczne,
•
zarządzanie logistyką,
•
zarządzanie gospodarką materiałową,
• fizyczna dystrybucja,
•
system szybkiej obsługi,
•
zarządzanie dostawcami.
-
usługami spedycyjnymi
Logistyka zajmuje się:
-
gospodarką magazynową
-
zarządzaniem produkcją: MRP
-
just in time
-
lean production
-
lean managment
-
usługami transportowymi
-
przepływem materiałów
Zarządzanie logistyczne to:
-
orientacja logistyczna,
-
filozofia zarządzania logistycznego,
-
koncepcja zarządzania logistycznego.
Zarządzanie logistyką to – zarządzanie procesami logistycznymi.
RÓŻNE DEFINICJE LOGISTYKI:
Logistyka
-
to efektywne zarządzanie i kontrolowanie zapasów (surowców i materiałów, produkcji w toku oraz
wyrobów gotowych)
:
-
jest to bardzo zawężone ujęcie – identyfikuje logistykę jako dziedzinę zarządzania zapasami,
które są wprawdzie ważnym, ale nie jedynym problemem w gospodarowaniu.
Strona 3 z 14
Rynek zaopatrzeniowy
Zapasy
SCHEMAT: system gospodarczy uproszczony.
Skrócenie drogi
zbiornik retencyjny
(eliminacja zbiornika)
FABRYKA – produkcja
Zapasy
skrócenie drogi
Zbiornik retencyjny
(eliminacja zbiornika)
RYNEK ZBYTU
Jedną z najwcześniejszych przesłanek badania i optymalizacji procesów wytworzenia było dążenie do
eliminacji zapasów, które rodzą się na styku:
• dostawca – odbiorca;
• zaopatrzenie – produkcja;
• produkcja –
sprzedaż;
•
sprzedaż – pośrednik handlowy;
•
pośrednik handlowy – klient.
Wiele przedsiębiorstw przekonało się, że produkcja zapasów pozwala na obniżenie całkowitych
kosztów.
Przez
logistykę rozumie się z reguły pojęcie oznaczające zarządzanie zadaniami przemieszczania i
składowania, które mają ułatwić przepływ produktów z miejsca pochodzenia do miejsca finalnej
produkcji, jak również przepływ związanej z nimi informacji
Wejście do logistyki
UJĘCIE PROCESOWE
Wyjście logistyki
w celu zaoferowania klientowi
odpowiedniego poziomu obsługi po rozsądnych kosztach.
DZIAŁANIA ZARZĄDCZE:
Zasoby naturalne
Najlepsze uwarunkowania
obsługa klienta - przewaga
(wyposażenie)
konkurencyjna (orientacja
zasoby ludzkie
rynkowa)
środki finansowe
użyteczność czasu i miejsca
zasoby informacyjne
optymalizacja kosztu
globalnego (trade off)
* zaopatrzenie surowcowe * obrót mater. podczas produkcji * wyroby gotowe
* wartość dodana (efekty synergiczne)
ZARZĄDZANIE
LOGISTYCZNE
Strona 4 z 14
Logistyka –
to suma wszystkich działań, dzięki którym dokonuje się kształtowanie, sterowanie,
kontrola procesów ruchowych
i procesów magazynowania w określonej sieci. Poprzez harmonizację
tych działań winien zostać uruchomiony strumień przepływu przedmiotów przez sieć w taki sposób
aby przestrzeń i czas mogły zostać efektywnie wykorzystane.
Logistyka –
sterowanie procesami przepływów zasobów: materiałów, informacji, surowców, wyrobów
gotowych, kapitałów, pracowników, (…); w ramach: przedsiębiorstwa, przedsiębiorstwa a rynkami
zaopatrzenia i zbytu, sieci przedsiębiorstw: w kanałach i łańcuchach logistycznych.
1.
w czasie i przestrzeni pomiędzy:
Logistyka to integracja przepływów:
a) stanowiskami pracy (jednostkami organizacyjnymi)
b) fazami produkcji (projektowanie, produkcja, dystrybucja, recyrkulacja)
c)
elementami określającymi technologie i organizacje transportu (opakowanie, załadunek,
przewóz)
d)
zaopatrzeniem, produkcją, dostawą
e) (…)
2. aby:
a)
uzyskać optymalizację kosztów globalnych realizacji procesów logistycznych
b)
uzyskać maksymalnie możliwy, przy danym poziomie kosztów, standard obsługi klienta
(wewnętrznego i zewnętrznego)
c)
likwidować konflikty występujące pomiędzy ogniwami procesu przepływu zasobów
d)
pozyskiwać efekty synergetyczne
INTEGRACJA:
STAŁY, NIEDOŚCIGNIONY CEL ZARZĄDZANIA LOGISTYCZNEGO
POJĘCIE O BARDZO DUŻEJ POJEMNOŚCI MERYTORYCZNEJ:
(koordynacja, współpraca, komunikacja, kontakt pomiędzy:
transportem, magazynowaniem, produkcją, dystrybucją)
a)
zdolność do łączenia
Integracja bywa używana w znaczeniu:
b)
sposobu rozwiązywania konfliktów
c) scalania
d) koordynacji jako szczególnego przypadku integracji:
Strona 5 z 14
•
narzędziami koordynacji są: standardowe procedury działania, plany i wiele innych instrumentów
wzajemnie się dostosowujących
* KANAŁ LOGISTYCZNY
* CENTRA LOGISTYCZNE
INTEGRACJA MIĘDZYORGANIZACYJNA:
Przeciwstawne interesy
Zbieżne interesy
Stałe
W danej
sytuacji
decyzyjne
j
Konflikty
Doraźne,
naturalne
stosunki rynkowe
(łatwa zmiana
partnera
Trwalsze
Konkurencja
KONFLIKTY
INTEGRACJA
Przedsiębiorstwa
sieciowe (fuzja) –
utrata
samodzielności
prawnej i
gospodarczej
Sieć przedsiębiorstw
(koncern) –
samodzielność prawna
zachowana
- samodzielność
gospodarcza
ograniczona
1. cele –
osiągnięcie celu przez jednego partnera uniemożliwia osiągnięcia celu przez innego
partnera
Podstawowe źródła konfliktów:
2.
pełnione role – czy np. tradycyjnego spedytora, czy też przedsiębiorstwa logistycznego
3.
posiadany, realny zakres władzy – wyraźnie szerszy zakres władzy jednego z partnerów prowadzi
do zachowań nieakceptowanych przez innych
4. zaopatrzenie informacyjne –
brak prawidłowej komunikacji między partnerami.
Logistyka –
zajmuje się koordynacją procesów, tzn. zajmuje się uzgadnianiem przebiegu działań w
czasie oraz odpowiedniego wykorzystania wspólnych zasobów organizacji z zamiarem uzyskania
zgodności realizowanych procesów oraz korzystnej zmiany przesłonek planowania przyszłej
działalności.
1. celów
Skuteczna i trwała współpraca w centrach i kanałach logistycznych wymaga uzgodnienia:
2.
wkładu partnerów
3.
zasada podziału korzyści
Strona 6 z 14
4. sposobu realizacji procesów
a) wzajemnego dostosowania technologii, organizacji, zakresu inwestycji, itp.
Są to podstawowe warunki trwałego bycia partnerów w danym układzie.
1. technologie informatyczne
Procesy logistyczne utrzymują się w gospodarowaniu systemem gospodarczym na dwóch
filarach:
2. Total Quality Management
Procesy logistyczne:
Logistyka
–
projektuje, kieruje (zarządza) infrastrukturą i wyposażeniem kanału logistycznego
Łańcuch logistyczny
• odwrót od sztywnych hierarchii w strukturach organizacyjnych,
–
logistyka projektuje i kieruje łańcuchami logistycznymi.
W centrum uwagi logistyki nie jest pojedyncze stanowisko, maszyna, – lecz produkcja zlecenia klienta.
Rozpatrywane jest ono z punktu widzenia całego łańcucha.
W związku z tym następuje:
• brak orientacji na funkcje,
•
redukcja punktów sprzężenia,
•
poszerzenie odpowiedzialności
Logistyka w
zaopatrzeniu
Logistyka produkcji
Logistyka
dystrybucji
dostawca
dostawca
dostawca
przewoźnicy
Strefa
produkcji
przewoźnik
Centrum
dystrybucyjne
Centrum
dystrybucyjne
przewoźnik
przewoźnik
klient
klient
klient
klient
Strona 7 z 14
-
właściwe zasoby
-
w odp. ilości
-
we właściwym czasie -po optima. koszcie
-
elastyczność dostaw
-
pewność dostaw
-czas dostawy -poziom zapasów
Logistyka i jej funkcje (5 R):
1.
militarne doświadczenia logistyczne ostatnich lat;
Czynniki kształtujące współczesne systemy logistyczne:
2. deregulacja transportu;
3.
ciśnienie konkurencji:
• globalizacja,
• asceza gospodarcza – kontrola kosztów,
•
wzrost poziomu obsługi klienta;
4. rozwój technologii informatycznych;
5.
rozwój kanałów logistycznych;
6.
dźwignia zyskowności.
1.
niższe koszty;
Efekty działalności logistycznej w przedsiębiorstwie:
2.
niższe zapasy;
3. mniejsze magazyny;
4. krótszy cykl produkcyjny;
5.
wysoka dynamika sprzedaży.
Zapewnienie niezbędnych dostaw:
Kiedy? Od kogo? Co? Ile? Dla kogo?
Zapewnienie niezbędnych zapasów:
Co? Gdzie? Ile? Jak długo? Kto? Dla kogo?
Synchronizacja:
• organizacyjna,
• czasowa,
•
ilościowa,
• transportowa.
Samosterowalność:
• dokumentacyjna,
• rozliczeniowa,
Strona 8 z 14
•
informacje i sygnały,
• zap
obieganie zakłóceniom
Spadek kosztów w
może spowodować
ich wzrost w innych
poszczególnych
podsystemach
podsystemach
Alternatywne kształtowanie się kosztów w logistyce:
1.
dwoma lub większą liczbą kosztów
Relacje „TRADE O
FF” (tworzy reguły logistyczne) między:
a) szybki dowóz –
koszty utrzymania stałych zapasów;
2.
dwiema lub większą liczbą cech jakościowych
a) zaproponuje klientom maksymalny czas realizacji zamówienia –
pewność, punktualność
realiz
acji zamówień;
3.
poziomem cechy jakościowej a kosztami jej osiągnięcia
a) koszty transportu, magazynowania, utrzymania zapasów –
procent zamówień, które nie zostały
zrealizowane wskutek braku towaru w stosownym miejscu i czasie;
1.
wewnątrz poszczególnych obszarów przedsiębiorstwa,
Relacje „TRADE OFF” w łańcuchu logistycznym:
2.
między poszczególnymi obszarami przedsiębiorstwa,
3.
między różnymi przedsiębiorstwami.
TRANSPORT
GOSP. ZAP.
MATRIAŁAMI
OPAKOWANI
A
ZAKUPY
ZAPASY
MAGAZYN
STRATY
TRNSPORTU
ZAPASY
MAGAZYN
PRODUKCJA
KOSZTY
OGÓLNE
Strona 9 z 14
CELE SFER
FUNKCJONALNYCH
Konkurencyjność (sprzeczność) celów i działań w logistyce „TRADE OFF”:
CELE LOGISTYKI
ROZWÓJ
DZIAŁANIA
DZIAŁANIA
MINIMALIZACJA
Kosztów utrzymania
zapasów
Poziom obsługi
odpowiedni dla
kosztów
• produktu
• technologii
*wielokrotność
zmian
*różnorodność
*możliwie mało
zmian
*standaryzacja
• zbyt
•
spełnienie życzeń
klientów
*wy
soka gotowość
dostaw
*wielość wariantów
*długi czas dostaw
*ograniczona ilość
wariantów
Produkcja
•
pełne, równomierne
wykorzystanie
zdolności
produkcyjnych
*redukcja
zdolności
nadwyżki
*długie serie
produkcyjne
*utrzymanie rezerw
wytwórczych
*produkcja
adekwatna do
aktualnych potrzeb
rynku
Zaopatrzenie
•
korzystnie kupić
*duże partie
zamówień
*bezpieczeństwo
terminów dostaw
*małe partie dostaw
*krótkie okresy
odtwarzania
zapasów
Od
Do
FUNKCJI
PROCESU
ZYSKU
OPŁACALNOŚĆ (pokrycie finansowe)
PRODUKTU
KLIENTA
TRANSAKCJI
ZWIĄZKÓW PARTNERSKICH
ZAPASÓW, NADMIARU
INFORMACJI
ZDOLNOŚCI
Przyjęcie logistycznej koncepcji funkcjonowania łączącej się z przechodzeniem:
Należy rozróżniać zarządzanie procesami logistycznymi i zarządzanie logistyczne:
Zarządzanie procesami logistycznymi – oznacza zarządzanie siecią przepływów zasobów (dóbr) w
przedsiębiorstwie, na wejściu i wyjściu z przedsiębiorstwa; pomiędzy ośrodkami podażowymi i
popytowymi. Obejmuje ona planowanie, organizowanie, sterowanie i kontrolowanie przebiegu
procesów logistycznych w systemach gospodarczych.
Zarządzanie logistyczne – koncepcja zarządzania logistycznego wywodzi się z dążenia do integracji
różnorodnych czynności związanych z przepływem materiałów, produktów, informacji, zasobów z
miejsca ich pochodzenia do miejsca ich spożytkowania w celu zaspokojenia potrzeb i oczekiwań
odbiorców oraz przyczynia się do realizacji strategicznych, taktycznych i operacyjnych celów
przedsiębiorstwa.
1.
podejście systemowe;
Zasadą zarządzania logistycznego (orientacją logistyczną) jest:
2.
odnoszenie się do kosztów globalnych, unikanie rozwiązań suboptymalnych;
Strona 10 z 14
3.
wyzwalanie i konsumowanie efektów synergii, dzięki myśleniu o całości;
4. likwidowanie sytuacji konfliktowych –
partnerstwo w łańcuchach dostaw;
5.
myślenie zorientowane na wartość i korzyść;
6.
myślenie kategoriami obsługi.
a) b)
c)
Formy procesu produkcji
a) zaopatrzenie,
b) produkcja,
c) zbyt.
• globalizuje problemy ekonomiczne,
Koncepcja zarządzania logistycznego:
•
narzuca kompleksowe rozpatrywanie procesów logistycznych co wiąże się z szerszym podejściem
niż w przypadku badań operacyjnych.
Klasyczny przykład korzyści stosowania koncepcji logistycznych:
1. obniżenie kosztów logistyki;
2. przyśpieszenie obrotu kapitału;
3. zwiększenie poziomu sprzedaży;
4. poprawa procesów decyzyjnych;
5. poprawa współpracy pomiędzy pracownikami.
•
przeprojektowywanie procesu przepływu zasobów;
Logistyk powinien posiadać następujące umiejętności:
• projektowanie standardo
wych procesów przepływów zasobów;
•
sterowanie procesami przepływu zasobów w wymiarze strategicznym, taktycznym i operatywnym;
•
zintegrowanego korzystania z wiedzy: rachunkowości jakościowej, TQM, inżynierii procesowej,
obsługi klienta;
Strona 11 z 14
• wydobywanie efektów sy
nergicznych w ramach złożonych układów biznesowych i
niekomercyjnych;
a) zintegrowane systemy informatyczne;
Logistyka potrafi adaptować:
b)
narzędzia i techniki …
c)
systemy automatycznej obsługi obiektów, jednostek handlowych i transportowych;
d)
… przesyłu, magazynowania i prostowania informacji.
Logistyka staje się drogą dojścia organizacji do sposobności i okazji powiększających ich zbiorową
wydajność.
Działalność gospodarcza
Proces produkcji
Proces dystrybucji
Wartość użytkowa
Informacji
* że dane dobro
znajduje się w
określonym
miejscu
Miejsca
* dobro
aktualnie
dostarcza w
porządne
miejsce
Czasu
* dobro
dostarczone w
odpowiednim
czasie
Prawa do
* dobra:
własność,
leasing,
dzierżawa.
PRZETWARZANIA:
* nadania postaci,
* nada
nia jakości
UŻYCIE LUB
ZUŻYCIE
korzyści działalności gospodarczej
Produkcja + logistyka obejmuje procesy logistyczne dla … się wartości użytkowej =
zaspokojenie potrzeb
Obsługa klienta stanowi wyjście systemu logistycznego.
Przejawia się ona w tym, że klient otrzymuje:
• odpowiedni produkt,
•
we właściwym miejscu,
•
we właściwym czasie,
• w odpowiedniej postaci,
•
przy najniższych możliwych kosztach.
Strona 12 z 14
Dobra obsługa klienta przyczynia się do zapewnienia klienta, która jest ukoronowaniem całego
marketingowego procesu.
• niskie koszty produkcji,
Teza wyjściowa:
Przyszli liderzy rynkowi to firmy, które będą dążyć do osiągnięcia doskonałości w dwóch sferach:
•
wysoki poziom obsługi klienta (zewnętrznego i wewnętrznego)
Marketingowo-
logistyczna koncepcja zarządzania
O
bsługa klienta (usatysfakcjonowanie klienta):
•
dostawców
•
klientów zewnętrznych
•
losowych konsumentów
zapewnienie klientowi satysfakcji
zapewnienie korzyści
organizacji
synergia
Marketing mix:
Zysk przedsiębiorstwa:
-
produkt,
-
długoterminowe korzyści
-
cena,
-
najniższe dopuszczalne
-
promocja,
całkowite koszty obsługi
-
dystrybucja
klienta
PRODUKT
CENA
KOMPONENTY MARKETINGU MIX
PROMOCJA
MIEJSCE, DYSTRYBUCJA,
POZIOM OBSŁUGI KLIENTA
Źródło sukcesu rynkowego – 3C (customer, company, competitions)
Trójkąt strategicznych atrybutów organizacji i jej produktu
Strona 13 z 14
Jakość
Koszt
Czas
Potencjalna pozycja rynkowa w zależności od źródła (…) przewagi konkurencyjnej.
przewaga wynikająca z wartości obsługi
Niska
Wysoka
ORIENTACJA NA WYSOKI
POZIOM OBSŁUGI
Poszukiwanie zmiany lub
segmentu poprzez
otwieranie dodatkowej
wartości
LIDER W SFERZE OBSŁUGI
I KOSZTÓW
Miejsce najbardziej trudne do
skutecznego zajęcia
ORIENTACJA
PRODUKTÓW
Dla firm jest przyjemnym
miejscem
PUŁAPKA
ORIENTACJA NA WYSOKĄ
WYDAJNOŚĆ AKTYWÓW
Wprowadzenie nowej
technologii, pozycja lidera
cenowego
Przewaga wynikająca z wydajności
Obsługa klienta = usatysfakcjonowanie klienta
Obsługa klienta – zespół działań, rozpoczynających się zwykle złożeniem zamówienia i kończących
się dostawą produktu do klienta zapewniając satysfakcjonującą klienta relację
między: zamówieniem a uzyskaną usługą.
Usatysfakcjonowanie klienta –
rozpatruje całościowe wyznaczenie elementów marketingu mix:
produktu, ceny, promocji i dystrybucji
Wysiłki
integracyjne
prowadzące do
efektów
synergicznych
Strona 14 z 14
Obsługa klienta – (proces obejmujący wszystkie czynności)- może być rozpatrywana jako:
•
proces obejmujący wszystkie czynności niezbędne do realizacji cyklu zamówień;
•
oferta / popyt w zakresie poziomu obsługi klienta i stopień zaspokojenia oczekiwań w tym
zakresie;
•
wyrażenie misji, filozofii danej organizacji;
-
jako część całościowej filozofii funkcjonowania firmy
-
jako poziom świadczonego serwisu obsługowego np. 98 % pewność dostawcy w ciągu 24 godzin
na dobę
-
jako działanie funkcji związane z obsługą klienta, np. wysyłka, załatwienie reklamacji obsługa
zleceń.
PRESJA KONKURENCJI:
ZAOPATRZENIE:
DOSTAWA:
Nabywca przesuwa koszty zaopatrzenia
ze w
zględu na istniejącą konkurencję:
(w tym gospodarki magazynowej) na
* zróżnicowanie oferty dostawców
dostawcę: miejsce zawarcia, krótsze
* realizacja dostawy na każde żądanie
okresy realizacji zamówień, żądanie
w dowolnej ilości.
specjalnych warunków dostaw
Elementy obsługi klienta:
•
są to pewne cechy zróżnicowanych potrzeb klienta i dlatego rodzaj tych elementów oraz
przypisywana im ranga są różne dla poszczególnych wyników i ich segmentów;
•
są to elementy, do których wszyscy odbiorcy i dostawcy „przywiązują” swoją wagę.