uk³ad ³agodnego rozruchu
typu SOFTdrive SD
SOFTdriveSD firmy KOPOL jest trójfazowym, tyrys-
torowym uk³adem ³agodnego rozruchu i hamowania
silników elektrycznych o pr¹dzie znamionowym do 16
A do 1400 A. Wykonywany jest na napiêcia 3×400 V,
500 V i 690 V. Eliminuje udary du¿ych pr¹dów roz-
ruchowych i ogranicza je od 1,5 do 3-krotnej wartoœ-
ci pr¹du znamionowego. Rozrusznik SD eliminuje uda-
ry mechaniczne w uk³adzie napêdowym, kontroluj¹c
wartoœæ momentu na wale silnika. Umo¿liwia to
p³ynny wzrost prêdkoœci obrotowej napêdu w zada-
nym czasie. Uk³ad SD ma funkcjê ³agod-
nego zatrzymania silnika i mo¿e s³u¿yæ tak-
¿e jako regulator napiêcia dla odbiorników
rezystancyjnych. SOFTdrive SD zabezpiecza
silnik przed przeci¹¿eniem podczas rozru-
chu oraz podczas pracy pod obci¹¿eniem,
a tak¿e z uk³adem bypassu. Trójfazowy
mostek tyrystorowy gwarantuje praktycznie
nieograniczon¹ iloœæ ³¹czeñ. Jest to nowo-
czesny rozrusznik ze sterowaniem mikropro-
cesorowym i programowalnym za pomoc¹
panelu operatora z wyœwietlaczem LCD.
zabezpieczenie nadpr¹dowe
z funkcj¹ sterowania
W sieciach elektroenergetycznych coraz czêœciej
zachodzi koniecznoϾ zbierania informacji oraz sterowania
obiektami. Wydaje siê w³aœciwe, aby w sieci niskich na-
piêæ czerpaæ doœwiadczenia z rozwi¹zañ stosowanych na
wy¿szych poziomach napiêæ. W sieci SN i WN funkcje zbie-
rania informacji i sterowania realizuj¹ cyfrowe przekaŸniki
zabezpieczeniowe. Szybki rozwój procesorów sprawia, ¿e te
zasady mog¹ byæ stosowane na poziomie sieci niskich na-
piêæ. Od przekaŸników zabezpieczeniowych niskich napiêæ
powinno siê wymagaæ m.in.: pe³nej integracji funkcji za-
bezpieczeniowych i sterowniczych, wy-
posa¿enia w ³¹cze komunikacyjne
RS485, uproszczenia uk³adu po³¹-
czeñ, mo¿li-
woœci prostej
konfiguracji
bez u¿ycia
k o m p u t e r a ,
zaimplemen-
towania w jed-
nym urz¹dzeniu
du¿ej iloœci funkcji
i niskiej ceny. Nowa linia przekaŸni-
ków niskiego napiêcia, oferowana przez ALSTOM w Œwie-
bodzicach, jest zaprojektowana tak, aby spe³niæ powy¿sze
wymagania i obejmuje: uniwersalne trójfazowe zabezpiecze-
nie nadpr¹dowe RITx-210 oraz zabezpieczenie silników nn
MiCOM P211 z funkcjami rozbudowanymi w stosunku do
wersji podstawowej. Nowoœci¹ na poziomie niskich napiêæ
jest wprowadzenie mo¿liwoœci programowania przekaŸni-
ka prze³¹czanego P4 do kontroli pracy uk³adu (standard
w sieciach œrednich i wysokich napiêæ). PrzekaŸnik RITx-
210 posiada zabezpieczenie przeci¹¿eniowe, nadpr¹dowe,
zwarciowe, ziemnozwarciowe bezkierunkowe nadpr¹dowe.
RITx-210 w wersji
do monta¿u
na szynie 35 mm
oraz w wersji
zatablicowej
www.elektro.info.pl
7/2002
nowoœci
wy³¹cznik,
jakiego jeszcze nie by³o
Nowoœci¹ firmy ABB jest seria wy³¹czników solo, któ-
re s¹ wykonane z tworzywa termoplastycznego, odpornego
na zadrapania i nie³amliwego. Produkt ten zosta³ dopaso-
wany do zastosowañ wymaga-
nych w nowoczesnych instalac-
jach, a jedn¹ z jego zasadni-
czych zalet jest wyj¹tkowo ³at-
wy monta¿, który polega na
umiejêtnym z³o¿eniu trzech
g³ównych elementów wy³¹cz-
nika. Now¹ seri¹ wy³¹czników
ABB jest te¿ seria future, której
produkty maj¹ te same w³aœ-
ciwoœci, co serii solo, ale po-
nadto mog¹ byæ montowane
w kana³ach instalacyjnych.
Wa¿n¹ zalet¹ wy³¹czników so-
lo jest mo¿liwoœæ wymiany
wszystkich trzech elementów
z pozosta³ymi wy³¹cznikami
wiêkszoœci serii stworzonych
przez ABB. Poza nowoczesnoœ-
ci¹ technologii, przy tworzeniu
serii solo zwrócono uwagê na
oryginalna formê, któr¹ po³¹-
czono z niezwyk³ymi kolorami
i materia³ami, które s¹ odpo-
wiedzi¹ na potrzeby klientów
szukaj¹cych estetycznych wyz-
wañ. Koncepcja kolorów solo
podkreœla oryginalnoœæ nawi¹zuj¹c¹ do otoczenia, a gra
materia³ów, metalizowanych ramek i g³adkich powierzch-
ni wzmacnia wra¿enie niezwyk³oœci tych wy³¹czników,
które s¹ po³¹czeniem prawdziwego artyzmu i doskona³oœ-
78
79
7/2002
www.elektro.info.pl
nowoœci
wy³¹cznik biologiczny NFS
Wy³¹cznik biologiczny NFS firmy Kopp
jest nowoœci¹ na rynku w zabezpiecze-
niach obiektów mieszkalnych. Zasada je-
go dzia³ania polega na eliminacji szkodli-
wych pól magnetycznych, powsta³ych w sieciach bêd¹cych
pod napiêciem. W sytuacji, gdy w danym pomieszczeniu
s¹ wy³¹czone wszystkie odbiorniki, wy³¹cznik NFS odci-
na napiêcie w sieci monitoruj¹c jednoczeœnie stan odbior-
ników. Gdy dany odbiornik jest za³¹czony, to do sieci zos-
taje podane napiêcie 220 V. Wy³¹cznik NFS znajduje zas-
tosowanie m.in. w pomieszczeniach sypialnych i rekreacyj-
nych, zapewniaj¹c zdrowy i niezak³ócony wypoczynek. Da-
ne techniczne:
n
napiêcie znamionowe: 230 VAC,
n
charakterystyka: B,
n
wytrzyma³oœæ zwarciowa: 10 kA,
n
maksymalna obci¹¿alnoœæ: 3600 W,
n
znamionowy pr¹d: 10 A i 16 A.
kontrola obrotów
oraz czu³oœæ œwiat³owodowa
Przetworniki prêdkoœci obrotowej. W stero-
waniu procesami przemys³owymi istnieje
wiele rozwi¹zañ wymagaj¹cych kontroli
i pomiaru prêdkoœci obrotowej. Prze-
tworniki produkowane przez firmê Turck
realizuj¹ zarówno proste funkcje (np.
monitorowanie prêdkoœci obrotowej wa-
³ ó w, przek³adni, wirników maszyn), jak
i bardziej skomplikowane zadania, w ste-
rowaniu ca³ymi liniami produkcyjnymi.
Firma Turck proponuje bogat¹
ofertê urz¹dzeñ do kontroli ob-
rotów: mierniki prêdkoœci obro-
towej, monitory prêdkoœci obro-
towej (przekroczenia prêdkoœci
oraz spadku prêdkoœci), monito-
ry prêdkoœci obrotowej z wyjœ-
ciami analogowymi (do sterow-
ników wskaŸników), kontrolery poœlizgu.
D10 Expert to najnowsze czujniki œwiat³owodowe. No-
woczesna elektronika bazuje na 16-bitowej technologii. Ca-
³oœæ zamkniêta jest w obudowie o szerokoœci 10 mm,
przystosowanej do monta¿u na szynie DIN. Przycisk TEACH
wprowadzaj¹c czujnik w tryb „programowania-uczenia”,
automatycznie dostosowuje czu³oœæ do okreœlonego pozio-
mu. W zale¿noœci od modelu, czujnik ma wyjœcie analo-
gowe (420 mA lub 0-10V) i dyskretne lub dwa programo-
walne wyjœcia PNP lub NPN.
obudowy typu OPN
Nowoœci¹ firmy H. Sypniewski (Zak³ad Pracy Chronio-
nej) s¹ obudowy typu OPN, wykonane z t³oczywa poliest-
rowo-szklanego termoutwardzalnego. Obudowy s¹ odporne
na udary mechaniczne i nale¿¹ do materia³ów samogas-
n¹cych. Zalet¹ obudów typu OPN jest: ³atwy i prosty spo-
sób sk³adania i magazynowania; mo¿liwoœæ umieszczenia
ich na fundamencie, który sk³ada siê z p³yt bocznych lub
os³ony fundamentu; zdejmowanie os³on fundamentu bez
naruszania stabilnoœci konstrukcji obudowy; wymiary obu-
dów spe³niaj¹ce wymagania norm DIN (g³êbokoœæ 320
mm); wyposa¿enie drzwi obu-
dów w zamek baskwilowy w³as-
nej konstrukcji, który odpowiada
europejskim wymaganiom i jest
przystosowany do wyposa¿ania
we wk³adki w osprzêt i aparaty
elektryczne; zapewnienie wenty-
lacji grawitacyjnej w obudo-
wach; ³atwoœæ demonta¿u os-
³on czo³owych fundamentu
umo¿liwiaj¹ca wykonanie po³¹-
czeñ kablowych; obudowy z II
klas¹ izolacji oraz IP 44; przygo-
towanie obudów tak, aby zapew-
nia³y ochronê izolacyjn¹.
ochrona kabli i przewodów
Przy wykonywaniu insta-
lacji elektrycznej, oprzewo-
dowywaniu szaf, urz¹dzeñ
elektrycznych, czêsto zacho-
dzi koniecznoϾ ochrony
kabli i przewodów w miejs-
cach przejœcia przez otwory
wykrojone w blachach. Fun-
kcjê ochronn¹ mo¿e spe³niaæ w tych przypadkach produ-
kowana przez firmê „KURANT” Os³ona Krawêdzi Blachy
(w skrócie OKB). Wykonana z samogasn¹cego polichlorku
winylu os³ona pewnie trzyma siê krawêdzi, równie¿ bez
przyklejania (w zakresie gruboœci blachy od 0,5 do 7 mm),
zapewniaj¹c dobr¹ os³onê i pewn¹ izolacjê, zabezpiecza-
j¹c kable i przewody przed uszkodzeniem. Temperatura pra-
cy mieœci siê w przedziale od – 30°C do +100°C.
Inne zakresy zastosowania to m.in. ochrona nieobrobio-
nych krawêdzi, uszczelnianie pokryw i drzwiczek; kolorowy
element dekoracyjny na brzegach elementów itp. Wykona-
nie w wersji naciêtej (w zale¿noœci od potrzeb co
5-10 mm) znacznie zwiêksza giêtkoœæ os³ony. Jest to
szczególnie istotne w przypadku otworów o bardzo ma³ych
80
www.elektro.info.pl
7/2002
nowoœci
ochrona przepiêciowa
sieci komputerowych
Dla instalacji komputerowych
g³ównymi zewnêtrznymi Ÿród-
³ami sygna³ów zak³ócenio-
wych s¹ wy³adowania atmosfe-
ryczne i przepiêcia wewnêtrzne.
Mog¹ one wywo³ywaæ chwilo-
we przek³amania w przetwarza-
nych sygna³ach oraz powodo-
waæ trwa³e uszkodzenia
w sprzêcie komputerowym.
Szczególnie wa¿ne jest zabez-
pieczenie pracuj¹cych w cent-
rach obliczeniowych serwerów i wspó³pracuj¹cych z nimi
hubów. Szczególn¹ uwagê nale¿y równie¿ zwróciæ na wza-
jemne prowadzenie ró¿nego rodzaju instalacji. Ograniczni-
ki przepiêæ klasy D, instalowane w puszkach lub kana³ach
natynkowych chroni¹ urz¹dzenia i stanowi¹ koñcowy sto-
pieñ ochrony. Ochronê przed przepiêciami, wystêpuj¹cymi
miêdzy przewodem fazowym a przewodem neutralnym, za-
pewnia zastosowanie elementu zmiennooporowego –
warystora. Skoki potencja³u przewodu ochronnego PE og-
ranicza odgromnik gazowany, co zapewnia galwaniczne od-
dzielenie przewodów N i PE oraz ogranicza zbêdne zadzia-
³anie wy³¹czników ró¿nicowopr¹dowych. Ograniczniki
przepiêæ typu PO D mog¹ byæ instalowane w typowych
puszkach podtynkowych lub w puszkach rozdzielczych sys-
temów kana³owych. Ograniczniki przepiêæ typu ZPO
D Mosaic (z blokad¹ lub bez) mog¹ byæ montowane w sys-
temach kana³owych DLP firmy Legrand. Opisane ogranicz-
niki przepiêæ s¹ uzupe³nieniem podstawowej ochrony prze-
ciwprzepiêciowej obiektu, realizowanej za pomoc¹ ogra-
niczników klasy I(B) i II(C). Monta¿ ograniczników klasy
III(D) jako jedynego stopnia ochrony przepiêciowej w obiek-
cie jest bezzasadny – zastosowanie wielostopniowej ochro-
ny pozwala do minimum ograniczyæ ryzyko uszkodzeñ dro-
giego sprzêtu komputerowego.
rejestrator zdarzeñ
w oœwietleniu ulicznym
REPO jest urz¹dzeniem, które zamontowane w szafce
oœwietleniowej rejestruje czasy za³¹czeñ i wy³¹czeñ oœ-
wietlenia ulicznego i wychwytuje ewentualne odchylenia od
za³o¿onego programu œwiecenia.
REPO dostarcza informacji o jakoœci zmodernizowane-
go systemu oœwietlenia ulic, a tak¿e pomaga zlokalizowaæ
przyczynê zwiêkszonego zu¿ycia energii. Przy równolegle
prowadzonych odczytach licznika energii, umo¿liwia obli-
czenie takich parametrów jak: œrednia moc pobierana przez
instalacjê, nieuprawnione pod³¹czenia, doziemienia itp.
REPO wychwytuje czasy za³./wy³. spowodowane nieodpo-
wiedni¹ prac¹ urz¹dzeñ steruj¹cych oœwietleniem, nadp-
rogramowymi
za³./wy³. oœ-
wietlenia przez
ekipy remonto-
we, awariami
i za³¹czeniami
okolicznoœcio-
wymi, np.
z okazji œwi¹t.
REPO charak-
teryzuje siê:
separacj¹ gal-
waniczn¹ miê-
dzy czêœci¹
p o m i a r o w ¹
a rejestruj¹c¹; wewnêtrzn¹ nie ulotn¹ pamiêci¹ pozwala-
j¹c¹ na przechowanie ponad 2500 wyników pomiaru
(za³./wy³.); minimalnym okresem rejestracji za³./wy³. od
1 sek do 3 min.; pomiarem za pomoc¹ przepustu kablowe-
go (d³awik); sygnalizacj¹ optyczn¹ pracy i stanu urz¹dze-
nia; odczytem wyników pomiaru przez RS232; oprogramo-
waniem pozwalaj¹cym na analizê i archiwizacjê wyników;
mo¿liwoœci¹ wydruków miesiêcznych lub za ca³y okres re-
jestracji.
nowoczesne wzornictwo opraw
W 2002 r. Zak³ady Sprzêtu Oœwietleniowego „ELGO”
z Gostynina wzbogaci³y asortyment swoich wyrobów o op-
rawy wnêtrzowe ELGO-LUMINA typu OKW1, oferowane
w wersjach na dwie œwietlówki o mocy 18 W i 36 W. Op-
rawy te wyró¿nia przede wszystkim pó³okr¹g-
³ y, niski klosz wykonany z polimetakrylanu sa-
tynowanego (efekt „szk³a mro¿onego”) – ma-
teria³u odpornego na dzia³anie promieni UV
i udary mechaniczne, a tak¿e p³aska podsta-
wa wyprofilowana z blachy stalowej, malowa-
na technologi¹ proszkow¹. Nowoczesn¹ liniê opraw ELGO-
LUMINA podkreœlaj¹ tak¿e boczki z tworzywa termoplastycz-
nego, dostosowane kszta³tem do klosza. Zalet¹ nowych wy-
robów ELGO jest ciekawe wzornictwo oraz to, ¿e do ich pro-
dukcji zastosowano materia³y najwy¿szej jakoœci, co gwa-
rantuje uzyskanie optymalnych parametrów œwietlnych, tech-
nicznych i estetycznych. Ponadto uniwersalna
konstrukcja opraw umo¿liwia dostosowanie ich
monta¿u do potrzeb u¿ytkowników. Mog¹ byæ
one mocowane bezpoœrednio do sufitu lub te¿ na
zwieszakach linkowych czy rurkowych, za pomo-
c¹ których mo¿na regulowaæ wysokoœæ zawie-
szenia.