BUDUJEMY DOM
3/2010
35
Stropy
BUDUJEMY BEZ
B}DÓW – B
3
¥ciany dziaïowe
45
Budowa stropu to zadanie dla specjalistów – konstruktora i do
Ăwiadczonych
wykonawców. W tym przypadku nie wolno eksperymentowa
Ê – jeĂli chcemy
zastosowa
Ê inne rozwiÈzania niĝ proponowane w projekcie, to trzeba to
uzgodni
Ê z konstruktorem. Dotyczy to nie tylko zmiany rodzaju stropu,
ale równie
ĝ zmiany ukïadu Ăcian wewnÚtrznych – to one sÈ dla niego podporÈ
(
Ăciany noĂne), lub przeciwnie – obciÈĝeniem (Ăciany dziaïowe).
Zmian nie mo
ĝna wiÚc dokonywaÊ pochopnie na placu budowy, wierzÈc
zapewnieniom wykonawców,
ĝe wszystko bÚdzie w porzÈdku.
Stropy ró
ĝniÈ siÚ pod wieloma wzglÚdami, np. zdolnoĂciÈ do tïumienia děwiÚków,
izolacyjno
ĂciÈ termicznÈ, trudnoĂciÈ uïoĝenia czy masÈ. Warto wiÚc juĝ na etapie
projektowania wybra
Ê rodzaj stropu najlepiej dostosowany do naszych potrzeb.
Jaros
ïaw Antkiewicz
Budowa stropu to zadanie dla specjalistów – konstruktora i do
Ăwiadczonych
wykonawców. W tym przypadku nie wolno eksperymentowa
Ê – jeĂli chcemy
zastosowa
Ê inne rozwiÈzania niĝ proponowane w projekcie, to trzeba to
Jaros
ïaw Antkiewicz
Pomi
Údzy
kondygnacjami
¥ i
d i
ï
Schody wewn
Útrzne
40
fot. T
echbud
Stropy
BD3_stropy.indd 35
BD3_stropy.indd 35
2010-02-15 20:46:11
2010-02-15 20:46:11
BUDUJEMY BEZ B
}DÓW – B
3
Stropy g
Ústoĝebrowe
Najpopularniejsze w domach jednorodzinnych s
È obecnie stropy ge-
sto
ĝebrowe. WystÚpujÈ w wielu odmianach (np. Teriva, Fert), ale za-
wsze sk
ïadajÈ siÚ z gÚsto rozstawionych, lekkich stalowo-betonowych
lub stalowo-ceramicznych belek. Przestrze
ñ pomiÚdzy belkami, zwy-
kle szeroko
Ăci 60 cm, wypeïnia siÚ pustakami – najczÚĂciej ceramicz-
nymi lub z betonu lekkiego. Materia
ï, ksztaït i wymiary pustaków sÈ
odmienne w „systemach” ró
ĝnych producentów.
Ko
ñce belek kotwi siÚ w wieñcu stropowym (ïÈczÈc ze sobÈ zbroje-
nie belek i wie
ñca). NastÚpnie mieszankÈ betonowÈ pokrywa siÚ gór-
n
È powierzchniÚ stropu oraz wypeïnia niÈ wieniec. Na stropie to tzw.
nadbeton – jego klasa oraz grubo
ĂÊ okreĂlona jest w projekcie.
W stropach, których rozpi
ÚtoĂÊ przekracza 4–4,5 m, wykonuje siÚ
tzw.
ĝebra rozdzielcze, czyli dodatkowe belki usytuowane prostopa-
dle do belek stropowych.
¿ebra rozdzielcze zapobiegajÈ niezaleĝne-
mu uginaniu si
Ú belek pod obciÈĝeniem. Takie niezaleĝne ugiÚcia,
zwane „klawiszowaniem”, prowadz
È bowiem do pÚkania tynku na
spodzie stropu. Zjawisko klawiszowania zmniejsza te
ĝ warstwa nad-
betonu, gdy
ĝ wiÈĝe ze sobÈ zbrojenie poszczególnych belek i usztyw-
nia konstrukcj
Ú.
W miejscu oparcia murowanych
Ăcian dziaïowych, biegnÈcych
równolegle do belek, konieczne jest usztywnienie stropu przez u
ïoĝe-
nie dwóch belek obok siebie.
Zalety:
ïatwo dostÚpne prefabrykaty, które produkuje wiele firm, w tym
tak
ĝe niewielkie lokalne zakïady;
znana wykonawcom technologia (ró
ĝnice pomiÚdzy wariantami
stropów oferowanych przez ró
ĝnych producentów sÈ niewielkie);
stosunkowo
ïatwy montaĝ, niewymagajÈcy uĝycia ciÚĝkiego sprzÚtu.
Wady:
trudno
ĂÊ wykonania stropów o skomplikowanych ksztaïtach;
spora pracoch
ïonnoĂÊ, takĝe ze wzglÚdu na wymagane podparcie
do czasu osi
ÈgniÚcia przez strop peïnej wytrzymaïoĂci;
podatno
ĂÊ na klawiszowanie;
izolacyjno
ĂÊ akustyczna gorsza niĝ betonowych stropów monoli-
tycznych oraz prefabrykowanych z p
ïyt kanaïowych.
Stropy monolityczne
Monolitycznymi nazywa si
Ú stropy z betonu zbrojonego (ĝelbetu), be-
tonowane na pe
ïnym deskowaniu bezpoĂrednio na miejscu budowy.
Musz
È byÊ zaprojektowane dla konkretnego budynku: w projekcie
okre
Ăla siÚ ukïad zbrojenia (jedno- lub dwukierunkowy, czyli krzyĝo-
Strop g
Ústoĝebrowy
wieniec stropowy, czyli
ĝelbetowa belka biegnÈca wzdïuĝ Ăcian
zewn
Útrznych i wewnÚtrznych Ăcian noĂnych; rozkïada nacisk
belek stropowych równomiernie na powierzchni
Ú muru
nadbeton – warstwa betonu
pokrywaj
Èca pustaki oraz
wype
ïniajÈca puste przestrzenie
mi
Údzy nimi a belkami. Jest wiÚc
elementem konstrukcyjnym,
pozwala osi
ÈgnÈÊ zamierzonÈ
grubo
ĂÊ stropu i tworzy równÈ
warstw
Ú podïogi
Belki stropu g
Ústoĝebrowego. Ich dolna czÚĂÊ tworzy tzw. stopkÚ – zapewnia
ona oparcie dla odpowiednio ukszta
ïtowanych pustaków stropowych
fot. T
echbud
¿ebro rozdzielcze w stropie
fot. W
ienerberger
Schemat
ĝelbetowego stropu monolitycznego
pustaki stropowe z ceramiki
lub betonu lekkiego (np.
keramzytobetonowe)
prefabrykowana
belka stropowa
warstwa betonu
warstwa
izolacji akustycznej
zbrojenie
jastrych
posadzka
wieniec
stropowy
zbrojenie z pr
Útów stalowych
deskowanie
ĝebra
beton
BD3_stropy.indd 36
BD3_stropy.indd 36
2010-02-15 20:50:13
2010-02-15 20:50:13
BUDUJEMY DOM
3/2010
37
Stropy
wy), a tak
ĝe sposób oparcia na Ăcianach. Od
decyzji konstruktora zale
ĝy noĂnoĂÊ stropu,
dlatego bez uzgodnienia z nim nie wolno do-
konywa
Ê ĝadnych zmian w stosunku do pro-
jektu, które mog
ïyby zmieniÊ przyjÚte do ob-
licze
ñ obciÈĝenia – na przykïad przesuwaÊ
Ăcian dziaïowych. Strop monolityczny wy-
maga solidnie podpartego deskowania.
Obecnie zamiast tradycyjnego deskowania
drewnianego u
ĝywa siÚ zazwyczaj deskowañ
przeznaczonych do wielokrotnego u
ĝycia,
wykonanych z p
ïyt ze sklejki szalunkowej.
Zbrojenie stropu to zadanie dla do
Ăwiad-
czonego zbrojarza. Do betonowania najlepiej
u
ĝywaÊ gotowej mieszanki z betoniarni: za-
pewni to utrzymanie odpowiedniej klasy be-
tonu, a dzi
Úki pompowaniu mieszanki z be-
tonowozu wprost na miejsce – u
ïatwi roboty
betoniarskie.
Zalety:
potrzebne materia
ïy moĝna bez trudu ku-
pi
Ê u wielu dostawców;
kszta
ït stropów monolitycznych moĝe byÊ
nietypowy;
maj
È niewielkÈ wysokoĂÊ (gruboĂÊ);
nie wyst
Úpuje w nich zjawisko klawiszo-
wania;
u do
ïu tworzy równÈ jednolitÈ powierzch-
ni
Ú, co uïatwia tynkowanie;
zapewniaj
È dobrÈ izolacjÚ děwiÚkowÈ
(szczególnie od d
ěwiÚków powietrznych);
do monta
ĝu nie potrzeba ciÚĝkiego sprzÚtu.
Wady:
pracoch
ïonnoĂÊ robót na budowie;
skomplikowane zbrojenie, wymagaj
Èce
wykonawcy o wysokich kwalifikacjach;
praco- i czasoch
ïonne deskowanie oraz
stemplowanie, wymagaj
Èce znacznej iloĂci
drewna (t
Ú wadÚ moĝna w znacznym stopniu
zredukowa
Ê dziÚki zastosowaniu elementów
deskowa
ñ z wypoĝyczalni sprzÚtu budowla-
nego).
Stropy typu filigran
Tego rodzaju stropy s
È w zasadzie odmianÈ
ĝelbetowych stropów monolitycznych wyko-
nywanych bezpo
Ărednio na budowie, jednak
przygotowanie cz
ÚĂci ich konstrukcji odbywa
si
Ú w zakïadzie betoniarskim – sÈ wiÚc prefa-
brykowane.
Stropy filigran sk
ïadajÈ siÚ z wykonanych
wed
ïug indywidualnego projektu, stosunko-
wo cienkich (5–7 cm) p
ïyt betonowych
z u
ïoĝonym zbrojeniem. Wymiary pïyt mogÈ
by
Ê róĝne i zaleĝÈ od moĝliwoĂci transpor-
towych. Po przewiezieniu na plac budowy
opiera si
Ú je na Ăcianach i podporach mon-
ta
ĝowych, wykonuje zbrojenie wieñca stro-
powego oraz uk
ïada dodatkowe zbrojenie
stropu – zale
ĝnie od projektu moĝe to byÊ
zasadnicze zbrojenie konstrukcji lub jedy-
nie dodatkowe zbrojenie w miejscach
ïÈcze-
nia p
ïyt. NastÚpnie ukïada siÚ po prostu
warstw
Ú nadbetonu, a rolÚ szalunku peïniÈ
prefabrykowane p
ïyty.
Zalety:
mo
ĝïiwoĂÊ dowolnego ksztaïtowania;
niewielka wysoko
ĂÊ;
dobra izolacyjno
ĂÊ děwiÚkowa
Wady:
niewielka dost
ÚpnoĂÊ, bo firm produkujÈ-
cych takie stropy jest niewiele, a transport
elementów ze znacznej odleg
ïoĂci jest kosz-
towny;
wysokie kwalifikacje wymagane od wyko-
nawców;
monta
ĝ wymagajÈcy uĝycia děwigu.
Stropy z p
ïyt
prefabrykowanych
Prefabrykowane
ĝelbetowe pïyty stropowe
znacznie przyspieszaj
È wykonanie stropów,
bo po przywiezieniu na budow
Ú wymagajÈ
tylko oparcia na
Ăcianach, wykonania wieñ-
ców stropowych i wype
ïnienia betonem
szczelin na z
ïÈczach, co jest uïatwione dziÚ-
ki odpowiedniemu ukszta
ïtowaniu brzegów
p
ïyt. Stropy z takich prefabrykatów nie wy-
magaj
È ani deskowania, ani podpór montaĝo-
wych i mo
ĝna je uĝytkowaÊ bezpoĂrednio po
u
ïoĝeniu. Prefabrykatami sÈ najczÚĂciej pïyty
kana
ïowe, czasem teĝ zbrojone pïyty z beto-
nu komórkowego.
Betonowanie stropu mieszank
È pompowanÈ
wprost z betonowozu
Zbrojenie stropu. Uk
ïada siÚ je ĂciĂle wedïug projektu – z prÚtów okreĂlonej Ărednicy z konkretnego gatun-
ku stali
fot. Xella
fot. Stalexport
Strop typu filigran.
Ma podobne w
ïaĂciwoĂci
do typowego monolitycznego
stropu
ĝelbetowego, jednak dziÚki prefabrykacji na
budowie wykonuje si
Ú znacznie mniej prac i nie jest
potrzebne deskowanie
fot. Leier
BD3_stropy.indd 37
BD3_stropy.indd 37
2010-02-15 20:50:31
2010-02-15 20:50:31
BUDUJEMY DOM
3/2010
38
BUDUJEMY BEZ B
}DÓW – B
3
Monta
ĝ stropu wymaga bardzo dobrej orga-
nizacji: najlepiej je
Ăli děwig podnosi pïyty od
razu z samochodu ci
Úĝarowego, wówczas
wszystkie czynno
Ăci zwiÈzane z wykonaniem
stropu trwaj
È zaledwie kilka godzin.
Stropy prefabrykowane nie s
È zbyt popu-
larne, prawdopodobnie przez z
ïe skojarzenia
z „wielk
È pïytÈ”.
Zalety:
szybko
ĂÊ wykonania;
mo
ĝliwoĂÊ obciÈĝenia tuĝ po uïoĝeniu;
dobra izolacyjno
ĂÊ akustyczna;
równa powierzchnia u
ïatwiajÈca tynkowa-
nie;
mo
ĝliwoĂÊ wykorzystania kanaïów w pïy-
tach do prowadzenia instalacji.
Wady:
problemy z dost
ÚpnoĂciÈ (produkcjÈ prefa-
brykatów zajmuje si
Ú niewiele firm);
monta
ĝ wymagajÈcy ciÚĝkiego sprzÚtu.
Stropy drewniane
Zarówno w domach drewnianych, jak i mu-
rowanych mo
ĝna stosowaÊ stropy drewnia-
ne. Tradycyjne sk
ïadajÈ siÚ z grubych belek
rozstawionych co 100–150 cm. Cz
ÚĂciej jed-
nak stosuje si
Ú cieñsze elementy, za to zdecy-
dowanie g
ÚĂciej rozstawione (40 lub 60 cm),
a od spodu maskuje je p
ïytami gipsowo-kar-
tonowymi. Takie stropy drewniane bywaj
È
nazywane „deskowymi” lub „
ĝebrowymi”, sÈ
one bardzo popularne w domach szkieleto-
wych.
W domach murowanych stropy drewniane
stosuje si
Ú rzadko – zwykle jako strop nad
ostatni
È kondygnacjÈ mieszkalnÈ (wówczas
funkcj
Ú belek stropowych moĝe peïniÊ takĝe
Tradycyjny strop z widocznymi belkami
stropowymi, zwany „stropem nagim”
Strop prefabrykowany z p
ïyt kanaïowych
Szczegó
ïy wykonania stropu z pïyt kanaïowych:
(a) wieniec stropowy na
Ăcianie zewnÚtrznej; (b) wieniec stropowy na
wewn
Útrznej Ăcianie noĂnej; (c) poïÈczenie dwóch pïyt stropowych
Strop drewniany z dodatkow
È izolacjÈ akustycznÈ – podïogÈ pïywajÈcÈ i sufitem podwieszanym
a
b
c
izolacja akustyczna
z we
ïny mineralnej
p
ïyta wiórowa
p
ïyta g-k
we
ïna
mineralna
p
ïyty OSB
posadzka
fot. Ciep
ïo,
¥
wiat
ïo i Styl
wype
ïnienie betonowe
(p
ïyty nie mogÈ siÚ stykaÊ!)
izolacja cieplna
beton
zbrojenie
zbrojenie
beton
belka stropowa
ruszt no
Ăny dla sufitu
podwieszanego
wieniec
p
ïyta kanaïowa
BD3_stropy.indd 38
BD3_stropy.indd 38
2010-02-15 20:51:39
2010-02-15 20:51:39
BUDUJEMY DOM
3/2010
39
Stropy
dolny pas wi
Èzarów dachowych). NiechÚÊ do
tych stropów wynika przede wszystkim
z trudno
Ăci ich skutecznego wyciszenia.
Wykonanie stropu drewnianego o dobrej izo-
lacyjno
Ăci akustycznej jest wprawdzie moĝli-
we, ale ich konstrukcja jest wówczas skom-
plikowana, wymaga dba
ïoĂci o szczegóïy
i niewielu wykonawców potrafi je zrobi
Ê
w
ïaĂciwie.
Zalety:
lekko
ĂÊ (a zatem takĝe mniejsze obciÈĝenia
elementów no
Ănych budynku);
szybko
ĂÊ montaĝu;
wyeliminowanie prac mokrych, dzi
Úki cze-
mu stropy takie mo
ĝna wykonywaÊ takĝe
zim
È;
bardzo dobra izolacyjno
ĂÊ termiczna, jeĂli
przestrze
ñ pomiÚdzy belkami sÈ wypeïnione
materia
ïem ciepïochronnym.
Wady:
s
ïaba zdolnoĂÊ do tïumienia děwiÚków;
podatno
ĂÊ na korozjÚ biologicznÈ;
palno
ĂÊ;
skrzypienie wskutek niefachowego wyko-
nania.
Jaki strop wybra
Ê
Charakter kondygnacji
Je
Ăli strop ma oddzielaÊ kondygnacje miesz-
kalne, np. parter i poddasze u
ĝytkowe, to
powinien zapewnia
Ê dobrÈ izolacyjnoĂÊ aku-
styczn
È. Najlepsze sÈ pod tym wzglÚdem
stropy z p
ïyt kanaïowych oraz monolityczne,
które bardzo dobrze t
ïumiÈ děwiÚki po-
wietrzne, np. muzyk
Ú czy odgïosy rozmowy.
Jako wykonane z materia
ïów o duĝej gÚstoĂci
pozwalaj
È teĝ doĂÊ dobrze wytïumiÊ děwiÚki
uderzeniowe. Zdolno
ĂÊ do tïumienia děwiÚ-
ków uderzeniowych mo
ĝna znacznie popra-
wi
Ê, jeĂli na stropie uïoĝy siÚ tzw. podïogÚ
p
ïywajÈcÈ, czyli takÈ, której wierzchnie war-
stwy nie b
ÚdÈ miaïy sztywnych poïÈczeñ
z konstrukcj
È stropu.
Izolacyjno
ĂÊ cieplna stropu miÚdzy dwie-
ma kondygnacjami mieszkalnymi nie ma
znaczenia, bo na obu panuje podobna tempe-
ratura.
Je
Ăli strop oddziela kondygnacjÚ ogrzewa-
n
È od nieogrzewanej, np. strychu lub piwni-
cy, to wa
ĝna jest jego izolacyjnoĂÊ termiczna.
Ocieplenie powinno si
Ú uïoĝyÊ od strony
ch
ïodniejszej kondygnacji (w stropach desko-
wych wype
ïnia przekrój stropu).
Jako
ĝe te chïodne pomieszczenia nie sÈ
u
ĝytkowane stale, moĝemy nie martwiÊ siÚ
zdolno
ĂciÈ stropu do tïumienia děwiÚku.
Wymagana rozpi
ÚtoĂÊ
Rozpi
ÚtoĂÊ stropów w budynkach jednoro-
dzinnych nie przekracza zazwyczaj 6 m, tak
È
mo
ĝe mieÊ strop o dowolnej konstrukcji. Do
przekrycia du
ĝych jednoprzestrzennych
wn
Útrz moĝna zaĂ wybraÊ stropy gÚstoĝebro-
we (rozpi
ÚtoĂÊ do 7,5 m) albo monolityczne,
w tym filigran (nawet 12 m rozpi
ÚtoĂci).
Wobec upowszechnienia si
Ú mody na duĝe
otwarte przestrzenie, np. po
ïÈczenia kuchni
z salonem, wykonanie stropów o du
ĝej roz-
pi
ÚtoĂci moĝe byÊ wiÚc konieczne. Jednak po-
woduje to problemy konstrukcyjne, dlatego
cz
Ústo lepszym rozwiÈzaniem jest wykonanie
dodatkowego podparcia w postaci podci
Ègu.
Dopuszczalne obci
Èĝenie
To podstawowy parametr, okre
ĂlajÈcy, jak bar-
dzo mo
ĝna obciÈĝyÊ strop. Za typowe w do-
mach jednorodzinnych uznaje si
Ú obciÈĝenie
ok. 1,5 kN/m
2
(150 kg/m
2
). Dopuszczalne ob-
ci
Èĝenie stropu moĝe byÊ jednak znacznie
wi
Úksze (np. w stropach z pïyt kanaïowych
lub stropach monolitycznych), co przydaje
si
Ú najczÚĂciej, gdy chcemy zmieniÊ poïoĝe-
nie murowanych
Ăcian dziaïowych.
Grubo
ĂÊ stropu
Czyli jego wysoko
ĂÊ konstrukcyjna moĝe wy-
nosi
Ê od 12 do 30 cm. W typowych sytu-
acjach du
ĝa wysokoĂÊ stropu postrzegana jest
jako wada, bo np. oznacza konieczno
ĂÊ wy-
konania dodatkowego stopnia schodów. Je
Ăli
jednak strop rozdziela tak
ĝe wykusz na dol-
nej kondygnacji od tarasu na pi
Útrze, to prak-
tyczniejszy b
Údzie grubszy strop, bo wów-
czas nad samym wykuszem mo
ĝna wykonaÊ
p
ïytÚ gruboĂci 12–15 cm, a pozostaïÈ wyso-
ko
ĂÊ stropu wykorzystaÊ do uïoĝenia nie-
zb
Údnego ocieplenia.
Strop oddzielaj
Ècy nieuĝytkowe poddasze od reszty domu musi skutecznie chroniÊ przed stratami
ciep
ïa
fot. European Owens
Koszty
Koszty stropu zale
ĝÈ w duĝym stopniu od jego rozpiÚtoĂci, nawet przy tej samej
technologii. Tak
ĝe ceny materiaïów pochodzÈcych od róĝnych wytwórców mogÈ
znacz
Èco siÚ róĝniÊ, nawet jeĂli majÈ zbliĝone wïaĂciwoĂci.
Orientacyjnie mo
ĝna przyjÈÊ nastÚpujÈce ceny:
rodzaj stropu
materia
ïy
[z
ï/m
2
]
robocizna
[z
ï/m
2
]
uwagi
g
Ústoĝebrowy
120–150
20–30
monolityczny
100–140
40–50
+ koszt deskowania
typu fi ligran
150–200
20–30
+ koszt pracy d
ěwigu 100 zï/h
z p
ïyt kanaïowych
100–130
5–6
drewniany
60–80
10–15
bez poszycia z p
ïyt g-k
BD3_stropy.indd 39
BD3_stropy.indd 39
2010-02-15 20:53:13
2010-02-15 20:53:13