22 Ocenianie skuteczności i dokumentowanie działań

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Katarzyna Musiałkiewicz
Ewa Pastor

Ocenianie skuteczności i dokumentowanie działań
terapeutycznych 322[15].Z2.07

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr Bożena Czerniawska
mgr Wiesława Staszczak

Opracowanie redakcyjne:
mgr Katarzyna Musiałkiewicz
mgr Ewa Pastor

Konsultacja:
mgr inż. Teresa Jaszczyk

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 322[15].Z2.07
„Ocenianie skuteczności i dokumentowanie działań terapeutycznych”, zawartego
w modułowym programie nauczania dla zawodu terapeuta zajęciowy.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Uwarunkowania skuteczności działań terapeutycznych – efekty działań

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Planowanie monitorowania i oceny skuteczności działań terapeutycznych

− metody oceny

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Dokumentacja i jej znaczenie w procesie działań terapeutycznych

5.3.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie terapeuta zajęciowy.

W poradniku zamieszczono:

–

wymagania wstępne – wykaz umiejętności, które uczeń powinien posiadać, by bez
problemów mógł korzystać z poradnika,

–

cele kształcenia czyli wykaz umiejętności, jakie uczeń wykształci pracując
z poradnikiem,

–

przykładowe scenariusze zajęć,

–

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zaleconymi metodami nauczania
– uczenia się oraz środkami dydaktycznymi,

–

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,

–

wykaz literatury.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone z wykorzystaniem metod

aktywizujących, tj., analizy przypadków, dyskusji i ćwiczeń.

Formy

organizacyjne

pracy

uczniów

mogą

być

zróżnicowane,

począwszy

od samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

322[15].Z2

Indywidualna i grupowa terapia zajęciowa

322[15].Z2.04

Opracowywanie diagnozy

terapeutycznej na podstawie

rozpoznania stanu pacjenta

322[15].Z2.01

Rozróżnianie rodzajów działalności

terapeutycznej

322[15].Z2.02

Organizowanie pracy w pracowni

terapii zajęciowej

322[15].Z2.03

Wykonywanie prac plastyczno-

-technicznych

322[15].Z2.06

Wykonywanie działań z zakresu

terapii indywidualnej i grupowej

322[15].Z2.07

Ocenianie skuteczności

i dokumentowanie działań

terapeutycznych

322[15].Z2.05

Opracowywanie projektu

i harmonogramu indywidualnych

i grupowych zajęć terapeutycznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu terapii zajęciowej,

–

posługiwać się podstawową wiedzą z pedagogiki specjalnej,

–

posługiwać się podstawową wiedzą z zakresu psychologii rozwoju człowieka,

–

rozpoznawać potrzeby i problemy osoby niepełnosprawnej,

–

dokonywać krótkiej autoprezentacji na zajęciach,

–

korzystać z komputera i Internetu,

–

korzystać z różnych źródeł informacji,

–

sporządzać konspekty do zajęć,

–

współpracować w grupie,

–

pracować samodzielnie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

przewidzieć efekty prowadzonej terapii zajęciowej,

–

wskazać sposoby monitorowania efektów działań terapeutycznych,

–

monitorować efekty pracy terapeutycznej,

–

ocenić skuteczność działań terapeutycznych,

–

udokumentować efekty terapii zajęciowej,

–

odróżnić rodzaje dokumentacji,

–

udokumentować działania terapeutyczne w zakresie terapii indywidualnej i grupowej,

–

założyć dokumentację terapii zajęciowej,

–

udokumentować diagnozę terapeutyczną,

–

zanalizować obowiązującą dokumentację w zakresie potrzeb podopiecznego i placówki,

–

zanalizować materiał i dane zawarte w dokumentacji dla poprawy jakości pracy
z podopiecznym,

–

zaktualizować obowiązującą dokumentację,

–

wykorzystać obowiązującą dokumentację w pracy terapeuty zajęciowego,

–

zastosować techniki komputerowe w dokumentowaniu działań terapeutycznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Terapeuta zajęciowy 322[15]

Moduł:

Indywidualna i grupowa terapia zajęciowa 322[15].Z2

Jednostka modułowa:

Ocenianie skuteczności i dokumentowanie działań
terapeutycznych 322[15]. Z2.07

Temat: Nauka pisania konspektu.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności pisania konspektu zajęć.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
–

rozpoznać plan miesięczny,

–

zaplanować zajęcia z grupą,

–

ustalić cele zajęć,

–

napisać konspekt.

Metody nauczania–uczenia się:
–

pogadanka,

–

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:
–

praca grupowa.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:
–

plan miesięczny placówki,

–

schemat konspektu,

–

rzutnik,

–

foliogramy,

–

tablica,

–

kreda.

Przebieg zajęć:
1. Czynności organizacyjno-porządkowe, nawiązanie do tematu, określenie celów zajęć

i metod pracy.

2. Przebieg zajęć:
I.

Wprowadzenie – przedstawienie uczniom planu miesięcznego i omówienie go:

–

analiza treści programowych przewidzianych na miesiąc,

–

analiza sposobów realizacji wytyczonych celów,

–

własne propozycje uczniów dotyczące treści i ich realizacji.

II. Część główna zajęć

Przedstawienie uczniom wzorcowego konspektu (rozdanie im schematu):
a) analizowanie części, z których składa się konspekt,
b) omówienie celowości pisania konspektu,
c) omówienie sposobu pisania konspektu,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

d) nauka prawidłowego formułowania celów,
e) omówienie

metod

(słownych,

oglądowych,

ekspresyjnych,

zabawowych,

praktycznych) i form (indywidualna, grupowa, zbiorowa) pracy z podopiecznym,

f) refleksja nad doborem i funkcją środków dydaktycznych,
g) analiza toku zajęć.

Wspólne napisanie prawidłowego konspektu zajęć w grupie.

III. Podsumowanie i zakończenie zajęć:

−

nauczyciel zadaje pytania sprawdzające stopień zapamiętania i zrozumienia materiału,

−

wyróżnia uczniów aktywnych,

−

zadaje pracę domową – poleca napisanie konspektu i przeprowadzenie zajęć w grupie.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowa ankieta ewaluacyjna na temat zajęć oraz ewentualnych nieprawidłowości.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

…………………………………….…………………...

Modułowy program nauczania:

Terapeuta zajęciowy 322[15]

Moduł:

Indywidualna i grupowa terapia zajęciowa 322[15].Z2

Jednostka modułowa:

Ocenianie skuteczności i dokumentowanie działań
terapeutycznych 322[15]. Z2.07

Temat: Skuteczność działań terapeutycznych.

Cel ogólny: zapoznanie z czynnikami, od których zależy skuteczność działań terapeutycznych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
–

zdefiniować pojęcie skutecznych oddziaływań,

–

rozróżnić działania skuteczne od nieskutecznych,

–

zidentyfikować przyczyny niepowodzeń terapeutycznych,

–

skonstruować narzędzie do oceny skuteczności przeprowadzanych działań.

Metody nauczania–uczenia się:
–

pogadanka,

–

dyskusja,

–

burza mózgów.

Formy organizacyjne pracy uczniów:
–

praca grupowa.

Czas: 1 godzina dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:
–

arkusze papieru,

–

mazaki,

–

przybory do pisania.

Przebieg zajęć:
1. Czynności organizacyjno-porządkowe, nawiązanie do tematu, określenie celów zajęć

i metod pracy.

2. Przebieg zajęć:
Wprowadzenie – co oznacza termin skuteczne działania terapeutyczne,

– co świadczy o skuteczności działań terapeutycznych – pogadanka.

Część główna zajęć
a) Od czego zależy skuteczność działań terapeutycznych?
b) Czy warto sprawdzać skuteczność działań terapeutycznych? – dyskusja.
c) Jak sprawdzać, czy działania terapeutyczne są skuteczne – burza mózgów:

–

nauczyciel zapisuje na tablicy wszystkie propozycje, bez ich oceniania,

–

analiza propozycji pod kątem możliwości ich zastosowania,

–

wybór najciekawszych propozycji – określanie warunków realizacji.

d) Co należy zrobić, gdy działania terapeutyczne okażą się nieskuteczne? – propozycje

działań.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. Podsumowanie i zakończenie zajęć:

−

nauczyciel przedstawia wyniki dyskusji i wnioski z rozważań, uczniowie uzupełniają je,

−

nauczyciel wyróżnia uczniów aktywnych.

Praca domowa
Skonstruuj narzędzia do oceny skuteczności działań terapeutycznych

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowa ankieta ewaluacyjna na temat zajęć oraz ewentualnych nieprawidłowości.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Uwarunkowania skuteczności działań terapeutycznych

– efekty działań

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie dokumentacji prowadzonych działań terapeutycznych mieszkańca Domu

Pomocy Społecznej określ przyczyny niepowodzeń w procesie terapii.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do ćwiczeń nauczyciel powinien przygotować dla wszystkich

uczniów dokumentację mieszkańca Domu Pomocy Społecznej. Ważne jest, by zwrócił uwagę
na to, by uczniowie pracowali samodzielnie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z dokumentacją mieszkańca Domu Pomocy Społecznej,
2) prześledzić proces terapii,
3) określić przyczyny niepowodzeń,
4) zaprezentować efekty swojej pracy na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

analiza przypadku,

–

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

–

dokumentacja mieszkańca Domu Pomocy Społecznej,

–

kartka,

–

długopis.

Ćwiczenie 2

Na podstawie dokumentacji uczestnika Środowiskowego Domu Samopomocy

zaproponuj działania terapeutyczne.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do ćwiczeń nauczyciel powinien przygotować uczniom

dokumentację mieszkańca Środowiskowego Domu Samopomocy. Uczniowie mogą pracować
w parach.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z dokumentacją uczestnika Środowiskowego Domu Samopomocy,
2) określić problemy, możliwości i potrzeby uczestnika,
3) zaproponować działania terapeutyczne,
4) przedstawić efekty swojej pracy na forum grupy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

analiza przypadku,

–

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

–

dokumentacja uczestnika Środowiskowego Domu Samopomocy,

–

kartka,

–

długopis.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Planowanie monitorowania i oceny skuteczności działań

terapeutycznych – metody oceny

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Porównując indywidualny program rehabilitacji z arkuszem oceny postępów oceń

skuteczność działań terapeutycznych w odniesieniu do uczestnika Warsztatów Terapii
Zajęciowej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do ćwiczeń nauczyciel powinien przygotować uczniom

dokumentację uczestnika Warsztatów Terapii Zajęciowej. Uczniowie mogą pracować
w grupach. Po analizie uczniowie powinni przedstawić efekty swojej pracy na forum grupy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zanalizować indywidualny program rehabilitacji,
2) zanalizować arkusz oceny postępów,
3) ocenić skuteczność prowadzonych działań terapeutycznych,
4) przedstawić spostrzeżenia na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

analiza przypadku,

–

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

–

indywidualny program rehabilitacji,

–

arkusz oceny postępów,

–

kartka papieru,

–

długopis.

Ćwiczenie 2

Opracuj plan monitorowania działań terapeutycznych dla podopiecznego Domu

Rehabilitacyjno-Opiekuńczego.

Wskazówki do realizacji
Nauczyciel powinien dostarczyć uczniom przykładową dokumentację podopiecznego

Domu Rehabilitacyjno-Opiekuńczego. Uczniowie pracują samodzielnie.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z dokumentacją podopiecznego,
2) określić sposoby monitorowania,
3) przedstawić wyniki na forum grupy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

analiza przypadku,

–

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

–

dokumentacja podopiecznego,

–

kartka,

–

długopis.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Dokumentacja i jej znaczenie w procesie działań

terapeutycznych

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zanalizuj dane zawarte w dokumentacji mieszkańca Domu Pomocy Społecznej

i zaproponuj harmonogram indywidualnych działań terapeutycznych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do ćwiczeń nauczyciel powinien przygotować dla wszystkich

uczniów dokumentację mieszkańca Domu Pomocy Społecznej. Ważne jest, by zwrócił uwagę
na to, by uczniowie pracowali samodzielnie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zanalizować dokumentację podopiecznego,
2) określić sposób konstruowania harmonogramu,
3) przedstawić harmonogram na forum grupy,
4) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia porównując z innymi uczniami.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

analiza przypadku.

Środki dydaktyczne:

–

dokumentacja mieszkańca Domu Pomocy Społecznej,

–

komputer,

–

drukarka.

Ćwiczenie 2

Załóż dokumentację terapeutyczną dla nowoprzybyłego uczestnika Środowiskowego

Domu Samopomocy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do ćwiczeń nauczyciel powinien zlecić uczniom, by zebrali

i przynieśli na zajęcia informacje na temat nowego uczestnika Środowiskowego Domu
Samopomocy. W trakcie zajęć uczniowie pracują samodzielnie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić wzory dokumentacji obowiązujących w Środowiskowym Domu Samopomocy,
2) zebrać informacje o uczestniku z różnych źródeł,
3) określić poziom funkcjonowania oraz problemy i potrzeby uczestnika,
4) zaplanować cele działań terapeutycznych,
5) zaprezentować wyniki swojej pracy na forum grupy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

analiza przypadku,

–

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

–

komputer z dostępem do Internetu,

–

drukarka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Ocenianie skuteczności
i dokumentowanie działań terapeutycznych”

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:

–

zadania 1, 2, 3, 6, 7, 9, 10, 11, 12, 14, 15, 16, 17, 18 są z poziomu podstawowego,

–

zadania 4, 5, 8, 13, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
–

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

–

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

–

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. b, 3. c, 4. b, 5. d, 6. c, 7. d, 8. a, 9. c, 10. c, 11. a,
12. b, 13. c, 14. b, 15. d, 16. b, 17. b, 18. c, 19. b, 20. b

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Określić wyznaczniki skuteczności
działań terapeutycznych

Określić cele działań terapeutycznych
w stosunku do podopiecznego

Przewidzieć skutki niewłaściwej
diagnozy

Przewidzieć skutki niewłaściwie
postawionych celów terapii

Określić przyczyny zachowań
podopiecznego

Określić sposób postępowania
terapeuty

Rozpoznać cechy dobrego terapeuty

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scharakteryzować proces
aktywizowania podopiecznego

Zidentyfikować cechy dobrych zajęć

Zidentyfikować elementy dobrego
planu

Zidentyfikować cechy prawidłowo
skonstruowanego planu

Wskazać cele dokumentowania pracy
terapeuty

Opracować plan działań
terapeutycznych

Określić sposoby dokumentowania
pracy terapeuty

Określić sposoby dokumentowania
działań podopiecznego

Zidentyfikować zadania Rady
programowej WTZ

17 Rozróżnić rodzaje dokumentacji

Wskazać zadania Rady Programowej
Warsztatów terapii Zajęciowej

Ocenić skuteczność działań
terapeutycznych

Opracować indywidualny program
terapii

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Przygotuj odpowiednią ilość zadań testowych.
3. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
4. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
5. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,

jakie będą w teście.

6. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
7. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Wyznacznikiem skuteczności działań terapeutycznych jest

a) rozwój podopiecznego.
b) zadowolenie terapeuty.
c) wzrost płac w obrębie placówki.
d) spadek aktywności podopiecznego.

2. Cele działań terapeutycznych w odniesieniu do podopiecznego powinny być

a) bardzo ambitne, ogólne, dalekosiężne.
b) dobrze określone, dostosowane do możliwości podopiecznego oraz placówki.
c) krótkotrwałe, dostosowane przede wszystkim do umiejętności terapeuty zajęciowego.
d) ogólne, zbliżone do aktualnych możliwości podopiecznego.

3. Niewłaściwa diagnoza terapeutyczna może prowadzić do

a) niewłaściwego, przedmiotowego stosunku terapeuty do podopiecznego.
b) zaniechania działań przez zespół terapeutyczny.
c) niewłaściwie postawionych celów terapii.
d) wzrostu samooceny podopiecznego.

4. Jeżeli postawione cele terapii są zbyt proste i obejmują czynności, które podopieczny już

nabył, to
a) następuje spadek jego samooceny i podopieczny nie chce już uczestniczyć w zajęciach.
b) następuje wzrost jego samooceny, ale podopieczny nie rozwija się.
c) terapeuta zniechęca się postawą podopiecznego.
d) inni podopieczni wykonują czynności za naszego podopiecznego.

5. Podopieczny WTZ odmawia uczestnictwa w zajęciach twierdząc, że nie da sobie rady

i nic nie potrafi zrobić. Przyczyną takiego zachowania może być
a) nieumiejętność wykonania zadania.
b) postawienie mu zbyt niskich wymagań.
c) postawienie mu adekwatnych do możliwości wymagań.
d) nie postawienie mu żadnych wymagań.

6. W sytuacji, gdy podopieczny nie potrafi wykonać danego zadania terapeuta powinien

a) wykonać to zadanie za niego.
b) pozostawić go, aby podopieczny sam sobie poradził.
c) wesprzeć go w wykonywaniu zadania, powtórzyć instrukcję, zaprezentować sposób

wykonania, podzielić przebieg pracy na etapy, ale nie wykonywać polecenia za niego.

d) zmienić zadanie na inne.

7. Terapeuta zajęciowy powinien być

a) pobłażliwy, wyręczający, wylewny.
b) surowy, powściągliwy, wymagający.
c) łatwo ulegający emocjom, nadwrażliwy.
d) konsekwentny, empatyczny, otwarty, życzliwy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. W procesie aktywizowania podopiecznych do pracy najlepiej jest

a) stosować dużo wzmocnień pozytywnych.
b) stosować dużo wzmocnień negatywnych.
c) nie stosować żadnych wzmocnień
d) stosować wzmocnienia pozytywne i negatywne, ale z przewagą negatywnych

9. Dobre zajęcia powinny być

a) bardzo łatwe, by wzmacniać samoocenę podopiecznego.
b) bardzo trudne, by rozwijać podopiecznego.
c) celowe, rozwijać utracone funkcje, dostosowane do możliwości, potrzeb

i zainteresowań podopiecznego

d) przede wszystkim długie, by zająć podopiecznemu czas.

10. Plan powinien

a) być zgodny z predyspozycjami terapeuty.
b) być niezmienny, kostyczny.
c) być plastyczny, uwzględniać dynamikę procesu terapii.
d) być uwzględniać oczekiwania rodziców.

11. Prawidłowo skonstruowany plan powinien

a) wskazywać właściwe środki dla celu, któremu służy.
b) określać predyspozycje terapeuty.
c) określać negatywne cechy osobowości podopiecznego.
d) przewidywać doposażenie placówki w nowoczesny sprzęt terapeutyczny.

12. Dokumentowanie działań terapeutycznych służy

a) określeniu zainteresowań podopiecznego.
b) monitorowaniu działań terapeutycznych.
c) określeniu predyspozycji i kreatywności terapeuty.
d) pisaniu sprawozdań z pracy terapeuty.

13. Plan w swojej strukturze powinien obejmować

a) prognozę rozwoju zainteresowań podopiecznego.
b) rozwój zawodowy terapeuty.
c) dobór treści pracy, metod i form służących realizacji zadań szczegółowych.
d) wyposażenie placówki, w której jest realizowany.

14. Dokumentowanie pracy terapeuty zajęciowego odbywa się m.in. poprzez

a) aukcje.
b) plany, konspekty i scenariusze zajęć.
c) rozmowę z przełożonym dotyczącą prowadzonych działań terapeutycznych.
d) wernisaże i wystawy.

15. Dokumentowanie działań podopiecznego odbywa się m.in. poprzez

a) scenariusze, konspekty zajęć.
b) harmonogramy indywidualnych zajęć terapeutycznych.
c) harmonogramy grupowych zajęć terapeutycznych.
d) aukcje, wernisaże, wystawy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16. Okresowej oceny efektów rehabilitacji w warsztatach terapii zajęciowej dokonuje

a) kierownik warsztatu.
b) rada programowa.
c) terapeuta.
d) lekarz medycyny pracy.

17. Rehabilitacja uczestników Warsztatów Terapii Zajęciowej odbywa się zgodnie z

a) regulaminem Warsztatów Terapii Zajęciowej.
b) indywidualnym planem terapii.
c) kartą personalną uczestnika Warsztatów Terapii Zajęciowej.
d) historią choroby.

18. Do zadań Rady Programowej Warsztatów Terapii Zajęciowej należy

a) ocena stanu zdrowia uczestnika.
b) wytyczenie kierunków rozwoju Warsztatów Terapii Zajęciowej.
c) opracowanie indywidualnego programu terapii.
d) ocena jakości pracy terapeutów.

19. Do oceny skuteczności działań terapeutycznych uczestnika warsztatów terapii zajęciowej

wykorzystasz
a) spostrzeżenia i uwagi rodziców.
b) indywidualny arkusz postępów w rehabilitacji.
c) historię choroby.
d) spostrzeżenia i uwagi kierownika.

20. Aby opracować indywidualny program terapii uczestnika Środowiskowego Domu

Samopomocy należy
a) przeprowadzić wywiad z rodzicami.
b) zapoznać się z karta personalną uczestnika i historią choroby.
c) ocenić poziom samoobsługi.
d) zapoznać się z zainteresowaniami i predyspozycjami podopiecznego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Ocenianie skuteczności i dokumentowanie działań terapeutycznych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Test 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Ocenianie skuteczności
i dokumentowanie działań terapeutycznych”

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:

–

zadania 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,

–

zadania 5, 9, 10, 11, 12, 13 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

–

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

–

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

–

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. c, 3. a, 4. b, 5. a, 6. a, 7. b, 8. d, 9.c, 10. d, 11. b,
12. b, 13. b, 14. c, 15. c, 16. a, 17. a, 18. b, 19. c, 20. c

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Ocenić czynniki wyznaczające
skuteczność działań terapii

Określić jakie elementy powinny się
znaleźć w diagnozie

Zidentyfikować czynniki pomagające
ustalić cele terapii

Zidentyfikować istotne czynniki po
stronie terapeuty zwiększające
skuteczność oddziaływań

Wyjaśnić na czym polega aktywizacja
uczestnika do zajęć

Zidentyfikować efekty terapii w sferze
emocjonalnej

Określić efekty działań
terapeutycznych

Rozróżnić efekty terapii w różnych
sferach funkcjonowania

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przewidzieć możliwe zachowania
uczestnika terapii

Zaproponować rozwiązania na
wypadek niepowodzenia w procesie
terapii

Zareagować na nieprzewidziane
decyzje podopiecznego

Określić przyczyny niepowodzeń
działań terapeutycznych

Zastosować zasady monitorowania
działań terapeutycznych

14 Określić zasady konstruowania planu

Określić zasady projektowania zajęć
terapeutycznych

16 Określać cele procesu aktywizacji

Wyjaśnić jak należy traktować
podopiecznego w procesie terapii

Określić sposoby dokumentowania
pracy terapeuty

Określić sposoby dokumentowania
pracy podopiecznego

Określić, jak należy dokonywać oceny
skuteczności działań terapeutycznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

jakie będą w teście.

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

9. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Skuteczność działań terapii zależy

a) wyłącznie od podopiecznego – jego wieku, zainteresowań, nastroju.
b) od zasobności rodziców i ilości pieniędzy przeznaczonych na terapię dziecka.
c) od wyposażenia pracowni terapii zajęciowej.
d) od podopiecznego, zespołu terapeutycznego, właściwej diagnozy, rodzaju podjętych

działań i ich systematyczności.

2. Diagnoza funkcjonowania podopiecznego powinna zawierać

a) ilość środków pieniężnych przeznaczonych na jego rehabilitację.
b) jak najmniej treści; wystarczy tu podać rodzaj niepełnosprawności.
c) jak najwięcej informacji o podopiecznym – poziom jego funkcjonowania

psychomotorycznego i emocjonalno – społecznego, a także jego problemy, potrzeby,
możliwości, zainteresowania.

d) tylko informację dotyczącą przebiegu terapii.

3. Cele terapeutyczne dla konkretnego podopiecznego pomaga postawić

a) dokładne zanalizowanie sytuacji podopiecznego pod kątem jego problemów, potrzeb

i dalszej przyszłości.

b) znajomość literatury przedmiotu – nie trzeba wówczas tracić czasu, gdyż w wielu

pozycjach można znaleźć gotowe cele.

c) rodzina podopiecznego – wywiad z nią jest całkowicie wystarczający dla ustalenia

celów terapii.

d) dyrektor placówki.

4. Czynniki tkwiące po stronie terapeuty, które są kluczowe dla osiągania efektów

terapeutycznych, to
a) wiek.
b) wiedza, umiejętności, postawa i kompetencje.
c) atrakcyjność fizyczna.
d) płeć.

5. Aktywizowanie uczestnika do zajęć polega na

a) mobilizowaniu go do działań, wspieraniu, ale nie wyręczaniu.
b) proponowaniu bardzo trudnych zajęć.
c) proponowaniu długich, monotonnych zajęć.
d) wykonywaniu za uczestnika czynności, które sprawiają mu trudność.

6. W sferze emocjonalnej wyrazem skuteczności działań terapeutycznych może być

a) poprawa samopoczucia, wzrost wiary we własne możliwości.
b) poprawa precyzji ruchów, wzrost siły mięśni.
c) poprawa relacji z terapeutami i innymi podopiecznymi.
d) poprawa w zakresie koncentracji uwagi i pamięci.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. Podopieczny

Środowiskowego Domu Samopomocy na skutek prawidłowo

prowadzonych działań terapeutycznych poprawił swoje relacje z innymi uczestnikami
i z terapeutami, zaczął stosować zwroty grzecznościowe, przestał przeklinać. Te efekty
świadczą o poprawie funkcjonowania w sferze
a) emocjonalnej.
b) społecznej.
c) motorycznej.
d) poznawczej.

8. Mieszkaniec Domu Pomocy Społecznej ma bardzo niską samoocenę, chociaż

współmieszkańcy bardzo go lubią, a on sam przejawia wysoki poziom sprawności
zarówno w sferze intelektualnej, jak i ruchowej. W tej sytuacji najistotniejszą sferą
oddziaływania terapeutycznego powinna być sfera
a) społeczna.
b) motoryczna.
c) poznawcza.
d) emocjonalna.

9. Nowy uczestnik Warsztatów Terapii Zajęciowej 30-letni Mariusz z lekkim

upośledzeniem umysłowym w poprzedniej placówce miał problemy, gdyż inni
podopieczni nie akceptowali go, nie radził sobie też w pracowni stolarskiej, do której
uczęszczał i miał konflikt z terapeutą, którego nie lubił. Te czynniki spowodują,
że w nowej placówce uczestnik
a) chętnie wejdzie w relacje z innymi podopiecznymi i będzie chciał pracować

w pracowni stolarskiej, ale okaże nieufność wobec terapeuty.

b) chętnie wejdzie w relacje z terapeutą i innymi podopiecznymi, będzie też chciał

pracować w pracowni stolarskiej.

c) może okazać nieufność wobec terapeuty, innych podopiecznych i udziału

w pracowni stolarskiej.

d) będzie się zachowywał zupełnie naturalnie, gdyż doświadczenia z poprzedniej

placówki nie mają wpływu na jego obecne funkcjonowanie.

10. W wyniku braku postępów w założonych planach w stosunku do podopiecznego

terapeuta powinien
a) zaproponować rodzinie uczestnika przeniesienie go do innej placówki.
b) zrezygnować z prowadzenia uczestnika – przekazać go innemu terapeucie.
c) zmienić mu pracownię na inną i poczekać na efekty.
d) dokonać analizy, co mogło być przyczyną niepowodzeń, a następnie po dokonaniu

diagnozy i oceny obecnego funkcjonowania zweryfikować cele i sposoby ich
osiągania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11. W sytuacji, gdy 67-letni mieszkaniec Domu Pomocy Społecznej (z normą intelektualną)

nie chce brać udziału w przedstawieniu „Jaś i Małgosia”, gdzie odgrywa tytułową rolę,
terapeuta powinien
a) zmusić go do brania udziału w przedstawieniu, gdyż w indywidualnym planie

postępowania rehabilitacyjno – opiekuńczego ma przewidziane działania z zakresu
teatroterapii.

b) zaproponować inną sztukę przeznaczoną dla osób dorosłych, a jeżeli ten nie wyrazi

zgody, to pomoc w organizacji przedstawienia (scenariusz, dobór aktorów,
dekoracje, kostiumy, bilety).

c) nie zmuszać go do działań, ale wyznaczyć karę.
d) całkowicie zignorować zachowanie mieszkańca.

12. Jeśli działania terapeutyczne nie przynoszą efektów należy

a) zaprzestać prowadzenia terapii.
b) zmodyfikować plan terapeutyczny.
c) skonsultować się z przełożonym.
d) realizować plan.

13. Monitorowanie działań terapeutycznych powinno

a) przebiegać spontanicznie.
b) być zaplanowane.
c) odbywać się na prośbę rodziców.
d) odbywać się na polecenie przełożonego.

14. Plan według Kotarbińskiego powinien

a) być nastawiony na sukces zawodowy terapeuty.
b) uwzględniać predyspozycje osób pracujących w danej placówce.
c) być wykonalny i wewnętrznie zgodny.
d) uwzględniać warunki lokalowe placówki.

15. Zajęcia terapeutyczne powinny być dostosowane do

a) warunków placówki.
b) oczekiwań rodziców lub opiekunów.
c) indywidualnie do każdego podopiecznego.
d) predyspozycji i uzdolnień terapeuty.

16. Celem aktywizacji podopiecznych jest m.in.

a) usamodzielnienie, pobudzenie zaradności podopiecznych.
b) wyłonienie z grupy osób nie zintegrowanych z nią.
c) diagnoza stanu zdrowia podopiecznego.
d) nie ma określonych celów aktywizacji.

17. W procesie terapii podopieczny powinien być traktowany

a) podmiotowo.
b) przedmiotowo.
c) pobłażliwie.
d) surowo.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18. Jednym ze sposobów dokumentowania pracy terapeuty są

a) organizowane wystawy.
b) harmonogramy indywidualnych i grupowych działań terapeutycznych.
c) organizowanie kiermaszy.
d) luźne zapiski.

19. Jednym ze sposobów dokumentowania pracy podopiecznego są

a) arkusze diagnozy terapeutycznej.
b) konspekty i scenariusze zajęć.
c) kroniki, filmy, zdjęcia.
d) jego własne notatki.

20. Ocena skuteczności działań terapeutycznych powinna

a) odbywać się na koniec pobytu podopiecznego w placówce.
b) być spontaniczna, niezaplanowana.
c) być zaplanowana, systematyczna.
d) być przypadkowa, nieplanowana.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Ocenianie skuteczności i dokumentowanie działań terapeutycznych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Brauner A., Brauner F.: Postępowanie wychowawcze w upośledzeniu umysłowym.

WSiP, Warszawa 1995

2. Burno-Nowakowa H., Polkowska I.: Zajęcia pozalekcyjne z dziećmi upośledzonymi

umysłowo. WSIP, Warszawa 1998

3. Garvinin Ch., Seabury B.: Działania interpersonalne w pracy socjalnej. BPS, Katowice

1998

4. Konieczyńska Z., Stańczak T.: Terapia zajęciowa w psychiatrii. CMDNŚSzM, Warszawa

1989

5. Kot T.: Zajęcia pozalekcyjne i terapia zajęciowa z osobami o obniżonej sprawności

umysłowej. Wydawnictwo APS, Warszawa 2002

6. Kozaczuk L.: Terapia zajęciowa w domach pomocy społecznej. BPS, Katowice 1999
7. Milanowska K.: Techniki terapii zajęciowej. PZWL, Warszawa 1987
8. Milanowska K.: Terapia zajęciowa. PZWL, Warszawa 1986
9. Nocuń A., Szmagalski J.: Podstawowe umiejętności w pracy socjalnej i ich kształcenie.

BPS, Katowice 1998

10. Ploch L.: Jak organizować czas wolny dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo.

WSiP, Warszawa 1992

11. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie Warsztatów

Terapii Zajęciowej z dnia 25 marca 2004 roku z późniejszymi zmianami

12. Szulc W.: Sztuka i terapia. CMDNŚSzM, Warszawa 1993
13. Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych

z dnia 27 sierpnia 1997 roku z późniejszymi zmianami

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:

więcej podobnych podstron