brzmienie od 2009-06-18
Ustawa o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku
Ubezpieczonych
1
2
z dnia 22 maja 2003 r. (Dz.U. Nr 124, poz. 1153)
Art. 1. [Zakres merytoryczny] Ustawa okre
ś
la organizacj
ę
nadzoru ubezpieczeniowego i emerytalnego
oraz zasady działania Rzecznika Ubezpieczonych.
Art. 2. [Działalno
ść
obj
ę
ta nadzorem] 1.
3
Nadzorem ubezpieczeniowym i emerytalnym, zwanym dalej
"nadzorem", jest obj
ę
ta działalno
ść
:
1) ubezpieczeniowa i reasekuracyjna, o której mowa w przepisach o działalno
ś
ci ubezpieczeniowej
i reasekuracyjnej;
2) w zakresie po
ś
rednictwa ubezpieczeniowego, o której mowa w przepisach o po
ś
rednictwie
ubezpieczeniowym;
3) w zakresie funduszy emerytalnych, o której mowa w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu
funduszy emerytalnych;
4) w zakresie pracowniczych programów emerytalnych, o której mowa w przepisach o
pracowniczych programach emerytalnych.
2.
4
Nadzorowi podlegaj
ą
podmioty prowadz
ą
ce działalno
ść
w zakresie, o którym mowa w ust. 1, w
szczególno
ś
ci zakłady ubezpiecze
ń
, zakłady reasekuracji, po
ś
rednicy ubezpieczeniowi, fundusze
emerytalne i towarzystwa emerytalne, zwane dalej "podmiotami nadzorowanymi".
3.
5
Organem nadzoru jest Komisja Nadzoru Finansowego, o której mowa w ustawie z dnia 21 lipca 2006
r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz.U. Nr 157, poz. 1119), zwana dalej "Komisj
ą
".
Art. 3. [Cel nadzoru]
6
Celem nadzoru jest ochrona interesów osób ubezpieczaj
ą
cych, ubezpieczonych,
uposa
ż
onych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia, członków funduszy emerytalnych, uczestników
pracowniczych programów emerytalnych, osób otrzymuj
ą
cych emerytur
ę
kapitałow
ą
lub osób przez nie
uposa
ż
onych.
Art. 4. [Organy współpracuj
ą
ce z Komisj
ą
]
7
1. W celu realizacji ustawowych zada
ń
organ nadzoru
współpracuje w szczególno
ś
ci z Prezesem Urz
ę
du Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz organami
nadzoru innych pa
ń
stw.
2. Komisja współpracuje z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie niezb
ę
dnym
do realizacji jego zada
ń
ustawowych.
Art. 5. [Ustawowe zadania Rzecznika Ubezpieczonych] 1.
8
Rzecznik Ubezpieczonych reprezentuje
interesy osób ubezpieczaj
ą
cych, ubezpieczonych, uposa
ż
onych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia,
członków funduszy emerytalnych, uczestników pracowniczych programów emerytalnych, osób
otrzymuj
ą
cych emerytur
ę
kapitałow
ą
lub osób przez nie uposa
ż
onych.
1
Odno
ś
nik nr 1 dodany do tytułu ustaw
ą
z dnia 20.04.2004 r. (Dz.U. Nr 96, poz. 959), która wchodzi w
ż
ycie 1.05.2004 r. Tre
ść
odno
ś
nika publikujemy na ko
ń
cu ustawy.
2
Oznaczenie rozdziałów 1, 2, 4 i 5 uchylone ustaw
ą
z dnia 21.07.2006 r. (Dz.U. Nr 157, poz. 1119), która wchodzi w
ż
ycie
19.09.2006 r.
3
Art. 2 ust. 1 pkt 1 w brzmieniu ustawy z dnia 13.02.2009 r. (Dz.U. Nr 42, poz. 341), która wchodzi w
ż
ycie 18.06.2009 r.
4
Art. 2 ust. 2 w brzmieniu ustawy z dnia 13.02.2009 r. (Dz.U. Nr 42, poz. 341), która wchodzi w
ż
ycie 18.06.2009 r.
5
Art. 2 ust. 3 w brzmieniu ustawy z dnia 21.07.2006 r. (Dz.U. Nr 157, poz. 1119), która wchodzi w
ż
ycie 19.09.2006 r.
6
Art. 3 w brzmieniu ustawy z dnia 21.11.2008 r. (Dz.U. Nr 228, poz. 1507), która wchodzi w
ż
ycie 8.01.2009 r.
7
Art. 4 w brzmieniu ustawy z dnia 21.07.2006 r. (Dz.U. Nr 157, poz. 1119), która wchodzi w
ż
ycie 19.09.2006 r.
8
Art. 5 ust. 1 w brzmieniu ustawy z dnia 21.11.2008 r. (Dz.U. Nr 228, poz. 1507), która wchodzi w
ż
ycie 8.01.2009 r.
2. W celu realizacji ustawowych zada
ń
Rzecznik Ubezpieczonych współpracuje w szczególno
ś
ci z
krajowymi i zagranicznymi organizacjami konsumenckimi oraz z Rzecznikiem Praw Obywatelskich.
Art. 6. [Osobowo
ść
prawna Rzecznika; siedziba] 1. Rzecznik Ubezpieczonych posiada osobowo
ść
prawn
ą
.
2. Siedzib
ą
Rzecznika Ubezpieczonych jest Warszawa.
Art. 7.
9
(uchylony)
Art. 8. [Zadania Komisji] 1. Zadaniem Komisji jest:
1) podejmowanie okre
ś
lonych w odr
ę
bnych przepisach działa
ń
maj
ą
cych na celu zapewnienie
zgodno
ś
ci działalno
ś
ci podmiotów nadzorowanych z przepisami prawa;
2) kontrola działalno
ś
ci i stanu maj
ą
tkowego podmiotów nadzorowanych;
3) podejmowanie innych zada
ń
okre
ś
lonych ustawami.
2. Zakres nadzoru i szczegółowe zadania Komisji okre
ś
laj
ą
odr
ę
bne przepisy.
Art. 9. 1.
1
0
(uchylony)
Art. 10.
1
1
(uchylony)
Art. 11.
1
2
(uchylony)
Art. 12.
1
3
(uchylony)
Art. 13.
1
4
(uchylony)
Art. 14. [Koszty nadzoru] 1.
1
5
Koszty nadzoru ponosz
ą
:
1) zakłady ubezpiecze
ń
i zakłady reasekuracji do wysoko
ś
ci 0,14% zbioru składek brutto;
2) powszechne towarzystwa emerytalne do wysoko
ś
ci 0,14% składek wpłaconych w danym roku
do zarz
ą
dzanych przez nie otwartych funduszy emerytalnych.
2. Nale
ż
no
ś
ci, o których mowa w ust. 1, podlegaj
ą
egzekucji w trybie przepisów o post
ę
powaniu
egzekucyjnym w administracji.
3.
1
6
Prezes Rady Ministrów okre
ś
li, w drodze rozporz
ą
dzenia, terminy uiszczania, wysoko
ść
i sposób
obliczania wpłat, o których mowa w ust. 1, uwzgl
ę
dniaj
ą
c zapewnienie skuteczno
ś
ci sprawowanego
nadzoru.
4. W przypadku niedotrzymania terminu uiszczania wpłat, ustalonego na podstawie ust. 3, pobiera si
ę
odsetki za zwłok
ę
w wysoko
ś
ci odsetek ustawowych.
Art. 15.
1
7
(uchylony)
Art. 16.
1
8
(uchylony)
9
Art. 7 uchylony ustaw
ą
z dnia 21.07.2006 r. (Dz.U. Nr 157, poz. 1119), która wchodzi w
ż
ycie 19.09.2006 r.
1
0
Art. 9 ust. 1 uchylony ustaw
ą
z dnia 13.04.2007 r. (Dz.U. Nr 82, poz. 557), która wchodzi w
ż
ycie 10.08.2007 r.
1
1
Art. 10 uchylony ustaw
ą
z dnia 21.07.2006 r. (Dz.U. Nr 157, poz. 1119), która wchodzi w
ż
ycie 19.09.2006 r.
1
2
Art. 11 uchylony ustaw
ą
z dnia 21.07.2006 r. (Dz.U. Nr 157, poz. 1119), która wchodzi w
ż
ycie 19.09.2006 r.
1
3
Art. 12 uchylony ustaw
ą
z dnia 21.07.2006 r. (Dz.U. Nr 157, poz. 1119), która wchodzi w
ż
ycie 19.09.2006 r.
1
4
Art. 13 uchylony ustaw
ą
z dnia 21.07.2006 r. (Dz.U. Nr 157, poz. 1119), która wchodzi w
ż
ycie 19.09.2006 r.
1
5
Art. 14 ust. 1 pkt 1 w brzmieniu ustawy z dnia 13.02.2009 r. (Dz.U. Nr 42, poz. 341), która wchodzi w
ż
ycie 18.06.2009 r.
1
6
Art. 14 ust. 3 w brzmieniu ustawy z dnia 21.07.2006 r. (Dz.U. Nr 157, poz. 1119), która wchodzi w
ż
ycie 19.09.2006 r.
1
7
Art. 15 uchylony ustaw
ą
z dnia 21.07.2006 r. (Dz.U. Nr 157, poz. 1119), która wchodzi w
ż
ycie 19.09.2006 r.
Art. 17. [Porozumienie o współdziałaniu] 1. Komisja mo
ż
e zawiera
ć
z organami nadzoru
ubezpieczeniowego i emerytalnego innych pa
ń
stw porozumienia o współdziałaniu w zakresie nadzoru.
2. Komisja mo
ż
e udziela
ć
organom nadzoruj
ą
cym działalno
ść
instytucji finansowych w innych pa
ń
stwach
informacji posiadanych w zwi
ą
zku z wykonywaniem ustawowych zada
ń
, je
ż
eli:
1) informacje zostan
ą
wykorzystane wył
ą
cznie na potrzeby wykonywanych przez te organy zada
ń
z
zakresu nadzoru;
2) przekazywanie udzielonych informacji poza te organy nast
ę
puje wył
ą
cznie po uprzednim
uzyskaniu zgody Komisji.
2a.
1
9
Komisja mo
ż
e wyst
ę
powa
ć
do organów nadzoruj
ą
cych działalno
ść
instytucji finansowych pa
ń
stw
członkowskich Unii Europejskiej o udost
ę
pnienie informacji potrzebnych do wykonywania zada
ń
z zakresu
nadzoru.
2b.
2
0
Informacje uzyskane w trybie, o którym mowa w ust. 2a, Komisja mo
ż
e:
1) wykorzysta
ć
wył
ą
cznie na potrzeby wykonywania zada
ń
z zakresu nadzoru;
2) przekaza
ć
poza Komisj
ę
wył
ą
cznie po uprzednim uzyskaniu zgody organu, który je udost
ę
pnił i
w zakresie udzielonej zgody.
3. Komisja udziela informacji wła
ś
ciwym organom pa
ń
stw członkowskich Unii Europejskiej oraz mo
ż
e
wyst
ę
powa
ć
o udzielenie informacji do tych organów w sprawach po
ś
rednictwa ubezpieczeniowego, w
szczególno
ś
ci dotycz
ą
cych wykre
ś
lenia agenta ubezpieczeniowego lub brokera ubezpieczeniowego z
rejestru po
ś
redników ubezpieczeniowych.
4. W przypadku organów nadzoru pa
ń
stw nieb
ę
d
ą
cych pa
ń
stwami członkowskimi Unii Europejskiej
udzielanie informacji, na zasadach okre
ś
lonych w ust. 2, mo
ż
e nast
ę
powa
ć
wył
ą
cznie na zasadzie
wzajemno
ś
ci.
5.
2
1
Komisja mo
ż
e udziela
ć
zagranicznym organom pa
ń
stw członkowskich Unii Europejskiej informacji
posiadanych w zwi
ą
zku z wykonywaniem zada
ń
z zakresu nadzoru nad działalno
ś
ci
ą
zakładów
ubezpiecze
ń
i zakładów reasekuracji w zakresie zwi
ą
zanym z wykonywaniem zada
ń
z zakresu nadzoru
uzupełniaj
ą
cego, o którym mowa w ustawie z dnia 15 kwietnia 2005 r. o nadzorze uzupełniaj
ą
cym nad
instytucjami kredytowymi, zakładami ubezpiecze
ń
, zakładami reasekuracji i firmami inwestycyjnymi
wchodz
ą
cymi w skład konglomeratu finansowego (Dz.U. Nr 83, poz. 719, z 2006 r. Nr 157, poz. 1119 oraz
z 2009 r. Nr 42, poz. 341).
6. Komisja mo
ż
e udziela
ć
informacji posiadanych w zwi
ą
zku z wykonywaniem ustawowych zada
ń
bankom centralnym lub innym instytucjom pa
ń
stw członkowskich Unii Europejskiej wykonuj
ą
cym zadania
z zakresu polityki monetarnej oraz innym organom publicznym wykonuj
ą
cym zadania z zakresu nadzoru
nad systemami płatno
ś
ci, je
ż
eli informacje te zostan
ą
wykorzystane wył
ą
cznie na potrzeby wykonywanych
zada
ń
przez te podmioty. Przekazywanie udzielonych informacji poza te podmioty nast
ę
puje wył
ą
cznie po
uprzednim uzyskaniu zgody Komisji.
Art. 18.
2
2
(uchylony)
Rozdział 3. Rzecznik Ubezpieczonych
Art. 19. [Powołanie; kadencja] 1. Rzecznika Ubezpieczonych, zwanego dalej "Rzecznikiem", powołuje
Prezes Rady Ministrów na wspólny wniosek ministra wła
ś
ciwego do spraw instytucji finansowych i
ministra wła
ś
ciwego do spraw zabezpieczenia społecznego - na czteroletni
ą
kadencj
ę
.
2. Rzecznikiem mo
ż
e by
ć
wył
ą
cznie osoba:
1) wyró
ż
niaj
ą
ca si
ę
wiedz
ą
i do
ś
wiadczeniem w zakresie ubezpiecze
ń
oraz organizacji i
funkcjonowania funduszy emerytalnych;
1
8
Art. 16 uchylony ustaw
ą
z dnia 21.07.2006 r. (Dz.U. Nr 157, poz. 1119), która wchodzi w
ż
ycie 19.09.2006 r.
1
9
Art. 17 ust. 2a dodany ustaw
ą
z dnia 13.02.2009 r. (Dz.U. Nr 42, poz. 341), która wchodzi w
ż
ycie 18.06.2009 r.
2
0
Art. 17 ust. 2b dodany ustaw
ą
z dnia 13.02.2009 r. (Dz.U. Nr 42, poz. 341), która wchodzi w
ż
ycie 18.06.2009 r.
2
1
Art. 17 ust. 5 w brzmieniu ustawy z dnia 13.02.2009 r. (Dz.U. Nr 42, poz. 341), która wchodzi w
ż
ycie 18.06.2009 r.
2
2
Art. 18 uchylony ustaw
ą
z dnia 21.07.2006 r. (Dz.U. Nr 157, poz. 1119), która wchodzi w
ż
ycie 19.09.2006 r.
2) posiadaj
ą
ca wy
ż
sze wykształcenie.
3. Kadencja Rzecznika rozpoczyna si
ę
w dniu jego powołania.
4. Ta sama osoba nie mo
ż
e by
ć
Rzecznikiem dłu
ż
ej ni
ż
przez dwie kolejne kadencje.
5. Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra wła
ś
ciwego do spraw instytucji finansowych oraz ministra
wła
ś
ciwego do spraw zabezpieczenia społecznego, mo
ż
e, po zaopiniowaniu przez Rad
ę
Ubezpieczonych, o której mowa w art. 25, odwoła
ć
Rzecznika przed upływem kadencji.
6.
2
3
Odwołanie Rzecznika przed upływem kadencji mo
ż
e nast
ą
pi
ć
wył
ą
cznie z nast
ę
puj
ą
cych przyczyn:
1) zło
ż
enia rezygnacji;
2) niewypełniania obowi
ą
zków na skutek długotrwałej choroby trwaj
ą
cej ponad 6 miesi
ę
cy,
stwierdzonej orzeczeniem lekarskim;
3) ra
żą
cego naruszenia interesów osób ubezpieczaj
ą
cych, ubezpieczonych, uposa
ż
onych lub
uprawnionych z umów ubezpieczenia, członków funduszy emerytalnych, uczestników
pracowniczych programów emerytalnych, osób otrzymuj
ą
cych emerytur
ę
kapitałow
ą
lub osób
przez nie uposa
ż
onych;
4) ra
żą
cego naruszenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej lub ustaw;
5) skazania prawomocnym wyrokiem za umy
ś
lne przest
ę
pstwo.
7. Kadencja Rzecznika wygasa w przypadku jego
ś
mierci.
Art. 20. [Zadania Rzecznika]
2
4
Do zada
ń
Rzecznika nale
ż
y podejmowanie działa
ń
w zakresie ochrony
osób, których interesy reprezentuje, a w szczególno
ś
ci:
1) rozpatrywanie skarg w indywidualnych sprawach kierowanych do Rzecznika;
2) opiniowanie projektów aktów prawnych dotycz
ą
cych organizacji i funkcjonowania ubezpiecze
ń
,
funduszy emerytalnych, pracowniczych programów emerytalnych oraz emerytur kapitałowych;
3) wyst
ę
powanie do wła
ś
ciwych organów z wnioskami o podj
ę
cie inicjatywy ustawodawczej b
ą
d
ź
o
wydanie lub zmian
ę
innych aktów prawnych w sprawach dotycz
ą
cych organizacji i
funkcjonowania ubezpiecze
ń
, funduszy emerytalnych, pracowniczych programów emerytalnych
oraz emerytur kapitałowych;
4) informowanie wła
ś
ciwych organów nadzoru i kontroli oraz Polskiej Izby Ubezpiecze
ń
i
organizacji gospodarczych powszechnych towarzystw emerytalnych o dostrze
ż
onych
nieprawidłowo
ś
ciach w działaniu zakładów ubezpiecze
ń
, funduszy emerytalnych, towarzystw
emerytalnych, pracowniczych programów emerytalnych i innych instytucji rynku
ubezpieczeniowego;
5) stwarzanie mo
ż
liwo
ś
ci polubownego i pojednawczego rozstrzygania sporów mi
ę
dzy: a)
ubezpieczaj
ą
cymi, ubezpieczonymi, uposa
ż
onymi lub uprawnionymi z umów
ubezpieczenia a zakładami ubezpiecze
ń
,
b) ubezpieczaj
ą
cymi, ubezpieczonymi, uposa
ż
onymi lub uprawnionymi z umów
ubezpieczenia a agentami ubezpieczeniowymi,
c) ubezpieczaj
ą
cymi, ubezpieczonymi, uposa
ż
onymi lub uprawnionymi z umów
ubezpieczenia a brokerami ubezpieczeniowymi,
d) towarzystwami emerytalnymi a członkami funduszy emerytalnych oraz wynikłych z
uczestnictwa w pracowniczych programach emerytalnych,
w szczególno
ś
ci poprzez organizowanie s
ą
dów polubownych do rozpatrywania tych sporów;
6) inicjowanie i organizowanie działalno
ś
ci edukacyjnej i informacyjnej w dziedzinie ochrony
ubezpieczaj
ą
cych, ubezpieczonych, uposa
ż
onych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia,
członków funduszy emerytalnych, uczestników pracowniczych programów emerytalnych, osób
otrzymuj
ą
cych emerytur
ę
kapitałow
ą
, lub osób uposa
ż
onych.
2
3
Art. 19 ust. 6 w brzmieniu ustawy z dnia 27.07.2005 r. (Dz.U. Nr 163, poz. 1362), która wchodzi w
ż
ycie 1.09.2005 r.; pkt 3 w
brzmieniu ustawy z dnia 21.11.2008 r. (Dz.U. Nr 228, poz. 1507), która wchodzi w
ż
ycie 8.01.2009 r.
2
4
Art. 20 pkt 5 w brzmieniu ustawy z dnia 18.02.2005 r. (Dz.U. Nr 48, poz. 447), która wchodzi w
ż
ycie 9.04.2005 r.; Art. 20
zmieniony ustaw
ą
z dnia 21.11.2008 r. (Dz.U. Nr 228, poz. 1507), która wchodzi w
ż
ycie 8.01.2009 r.
Art. 21. [Biuro Rzecznika] 1. Rzecznik wykonuje swoje zadania przy pomocy podległego mu Biura
Rzecznika.
2. Prezes Rady Ministrów, po zasi
ę
gni
ę
ciu opinii Rzecznika, nadaje, w drodze zarz
ą
dzenia, statut, który
okre
ś
la organizacj
ę
Biura Rzecznika.
Art. 22. [Koszty działalno
ś
ci Rzecznika] 1. Koszty działalno
ś
ci Rzecznika i jego Biura ponosz
ą
:
1) zakłady ubezpiecze
ń
do wysoko
ś
ci 0,01% zbioru składek brutto;
2) powszechne towarzystwa emerytalne do wysoko
ś
ci 0,01% składek wpłaconych w danym roku
do otwartych funduszy emerytalnych.
2. Nale
ż
no
ś
ci, o których mowa w ust. 1, podlegaj
ą
egzekucji w trybie przepisów o post
ę
powaniu
egzekucyjnym w administracji.
3. Minister wła
ś
ciwy do spraw instytucji finansowych okre
ś
la, w drodze rozporz
ą
dzenia, terminy
uiszczania, wysoko
ść
i sposób obliczania wpłat, o których mowa w ust. 1, uwzgl
ę
dniaj
ą
c zapewnienie
skuteczno
ś
ci działalno
ś
ci Rzecznika i jego Biura.
4. W przypadku niedotrzymania terminu uiszczania wpłat, ustalonego na podstawie ust. 3, pobiera si
ę
odsetki za zwłok
ę
w wysoko
ś
ci odsetek ustawowych.
Art. 22a. [Roczny plan finansowy]
2
5
Podstaw
ą
gospodarki finansowej Biura jest roczny plan
finansowy, którego projekt sporz
ą
dza Rzecznik i wraz z opini
ą
Rady Ubezpieczonych przekazuje
ministrowi wła
ś
ciwemu do spraw finansów publicznych, w trybie okre
ś
lonym w przepisach dotycz
ą
cych
prac nad projektem ustawy bud
ż
etowej.
Art. 23. [Odpowiednie stosowanie przepisów] Do pracowników Biura Rzecznika stosuje si
ę
odpowiednio przepisy o słu
ż
bie cywilnej.
Art. 24. [Przepisy antykorupcyjne] Rzecznik oraz pracownicy jego Biura nie mog
ą
:
1) by
ć
akcjonariuszami (udziałowcami) lub członkami władz zakładów ubezpiecze
ń
oraz
wykonywa
ć
czynno
ś
ci zwi
ą
zanych z działalno
ś
ci
ą
ubezpieczeniow
ą
lub po
ś
rednictwem
ubezpieczeniowym, a tak
ż
e podejmowa
ć
zatrudnienia w zakładzie ubezpiecze
ń
na podstawie
umowy o prac
ę
, umowy zlecenia, umowy o dzieło albo na podstawie innej umowy o podobnym
charakterze;
2) by
ć
akcjonariuszami oraz wykonywa
ć
obowi
ą
zków członka zarz
ą
du lub rady nadzorczej
towarzystwa emerytalnego, a tak
ż
e podejmowa
ć
zatrudnienia w takim towarzystwie na podstawie
umowy o prac
ę
, umowy zlecenia, umowy o dzieło albo na podstawie innej umowy o podobnym
charakterze;
3) podejmowa
ć
zatrudnienia w funduszu emerytalnym na podstawie umowy o prac
ę
, umowy
zlecenia, umowy o dzieło albo na podstawie innej umowy o podobnym charakterze;
4) wykonywa
ć
innych czynno
ś
ci, które pozostawałyby w sprzeczno
ś
ci z ich obowi
ą
zkami albo
mogłyby wywoła
ć
podejrzenie o stronniczo
ść
lub interesowno
ść
.
Art. 25. [Rada Ubezpieczonych] 1. Rada Ubezpieczonych jest organem opiniodawczo-doradczym
Rzecznika.
2. Rad
ę
Ubezpieczonych powołuje na wniosek Rzecznika - na okres jego kadencji - minister wła
ś
ciwy do
spraw instytucji finansowych, w porozumieniu z ministrem wła
ś
ciwym do spraw zabezpieczenia
społecznego, spo
ś
ród kandydatów zgłoszonych przez podmioty wymienione w ust. 3.
3. W skład Rady Ubezpieczonych wchodz
ą
przedstawiciele:
1) reprezentantów samorz
ą
du terytorialnego w Komisji Wspólnej Rz
ą
du i Samorz
ą
du
Terytorialnego - 2 członków;
2) krajowych organizacji konsumenckich - 2 członków;
3) ogólnokrajowych organizacji pracodawców - 2 członków;
4) Rzecznika Praw Obywatelskich - 2 członków;
5) ka
ż
dej z organizacji zwi
ą
zkowych, o których mowa w art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o
2
5
Art. 22a dodany ustaw
ą
z dnia 8.12.2006 r. (Dz.U. Nr 249, poz. 1832), która wchodzi w
ż
ycie 29.12.2006 r., stosuje si
ę
od
1.01.2007 r.
Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu
społecznego (Dz.U. Nr 100, poz. 1080 i Nr 154, poz. 1793 i 1800 oraz z 2002 r. Nr 10, poz. 89 i
Nr 240, poz. 2056) - po 2 członków;
6) najliczniejszej organizacji emeryckiej - 1 członek.
4. Minister wła
ś
ciwy do spraw instytucji finansowych, w porozumieniu z ministrem wła
ś
ciwym do spraw
zabezpieczenia społecznego, mo
ż
e odwoła
ć
członka Rady Ubezpieczonych, po zasi
ę
gni
ę
ciu opinii
podmiotu, który zgłosił go do uczestnictwa w Radzie Ubezpieczonych.
5.
2
6
Odwołanie członka Rady Ubezpieczonych przed upływem kadencji Rzecznika mo
ż
e nast
ą
pi
ć
wył
ą
cznie z nast
ę
puj
ą
cych przyczyn:
1) zło
ż
enia rezygnacji;
2) niewypełniania obowi
ą
zków na skutek długotrwałej choroby trwaj
ą
cej ponad 6 miesi
ę
cy,
stwierdzonej orzeczeniem lekarskim;
3) ra
żą
cego naruszenia interesów osób ubezpieczaj
ą
cych, ubezpieczonych, uposa
ż
onych lub
uprawnionych z umów ubezpieczenia, członków funduszy emerytalnych, uczestników
pracowniczych programów emerytalnych, osób otrzymuj
ą
cych emerytur
ę
kapitałow
ą
lub osób
przez nie uposa
ż
onych;
4) ra
żą
cego naruszenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej lub ustaw;
5) skazania prawomocnym wyrokiem za umy
ś
lne przest
ę
pstwo.
6. Rada Ubezpieczonych działa w oparciu o uchwalony przez siebie i zatwierdzony przez Rzecznika
regulamin.
7. Członkom Rady Ubezpieczonych nie przysługuje wynagrodzenie za udział w jej posiedzeniach.
Art. 26. [Wykonywanie zada
ń
przez Rzecznika] 1. Podj
ę
cie czynno
ś
ci przez Rzecznika nast
ę
puje z
urz
ę
du lub na wniosek:
1) osób, które wyst
ą
piły do niego ze skarg
ą
lub pro
ś
b
ą
o interwencj
ę
;
2) wła
ś
ciwych organów nadzoru, kontroli lub innych organów władzy publicznej.
2. Rzecznik, po zapoznaniu si
ę
ze skierowanym do niego wnioskiem, mo
ż
e:
1) podj
ąć
czynno
ść
;
2) wskaza
ć
wnioskodawcy przysługuj
ą
ce mu prawa i
ś
rodki działania;
3) przekaza
ć
spraw
ę
według wła
ś
ciwo
ś
ci;
4) nie podj
ąć
czynno
ś
ci, o czym zawiadamia, uzasadniaj
ą
c swoje stanowisko, wnioskodawc
ę
oraz
osob
ę
, której sprawa dotyczy.
3. Rzecznik, podejmuj
ą
c czynno
ść
, bada, czy wskutek działania lub zaniechania zakładu ubezpiecze
ń
,
towarzystwa emerytalnego lub funduszu emerytalnego nie nast
ą
piło naruszenie prawa lub interesów osób
wymienionych w art. 5 ust. 1.
4.
2
7
Rzecznik lub upowa
ż
niony przez niego pracownik Biura Rzecznika mo
ż
e:
1) wyst
ę
powa
ć
do zakładów ubezpiecze
ń
, funduszy emerytalnych, towarzystw
emerytalnych, Zakładu Ubezpiecze
ń
Społecznych, Ubezpieczeniowego Funduszu
Gwarancyjnego, Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych o udzielenie
informacji lub wyja
ś
nie
ń
, udost
ę
pnianie akt oraz dokumentów, w szczególno
ś
ci: a) w
sprawach indywidualnych, z zastrze
ż
eniem ust. 5,
b) w sprawach postanowie
ń
ogólnych warunków ubezpieczenia, które według Rzecznika
s
ą
niekorzystne dla osób ubezpieczaj
ą
cych, ubezpieczonych, uposa
ż
onych lub
uprawnionych z umów ubezpieczenia,
c) dotycz
ą
cych wewn
ę
trznych regulacji tych instytucji, które według Rzecznika s
ą
niekorzystne dla osób wymienionych w art. 5 ust. 1,
d) na temat nieprawidłowej obsługi osób wymienionych w art. 5 ust. 1,
ś
wiadczonej przez
te instytucje;
2
6
Art. 25 ust. 5 w brzmieniu ustawy z dnia 27.07.2005 r. (Dz.U. Nr 163, poz. 1362), która wchodzi w
ż
ycie 1.09.2005 r.; pkt 3 w
brzmieniu ustawy z dnia 21.11.2008 r. (Dz.U. Nr 228, poz. 1507), która wchodzi w
ż
ycie 8.01.2009 r.
2
7
Art. 26 ust. 4 pkt 1 w brzmieniu ustawy z dnia 18.02.2005 r. (Dz.U. Nr 48, poz. 447), która wchodzi w
ż
ycie 9.04.2005 r.
2) zwraca
ć
si
ę
do ministra wła
ś
ciwego do spraw instytucji finansowych w sprawach dotycz
ą
cych
ubezpiecze
ń
obowi
ą
zkowych i postulowa
ć
o ewentualn
ą
zmian
ę
przepisów reguluj
ą
cych te
ubezpieczenia;
3) przeprowadza
ć
lub zleca
ć
badania na temat sytuacji na rynku ubezpieczeniowym i emerytalnym;
4) wyst
ę
powa
ć
do stron o poddanie spraw rozstrzygni
ę
ciu przez s
ą
d polubowny.
4a.
2
8
Rzecznik mo
ż
e wytacza
ć
powództwo na rzecz konsumentów w sprawach dotycz
ą
cych nieuczciwej
praktyki rynkowej dotycz
ą
cej działalno
ś
ci ubezpieczeniowej, jak równie
ż
za zgod
ą
powoda wzi
ąć
udział w
tocz
ą
cym si
ę
ju
ż
post
ę
powaniu. W takim przypadku stosuje si
ę
odpowiednio przepisy o prokuratorze.
5. Wyst
ą
pienie o udzielenie informacji lub wyja
ś
nie
ń
w sprawach indywidualnych mo
ż
e nast
ą
pi
ć
wył
ą
cznie na wniosek osoby, której sprawa dotyczy.
6. Po zbadaniu sprawy Rzecznik mo
ż
e:
1) wyja
ś
ni
ć
wnioskodawcy,
ż
e nie stwierdził naruszenia praw ani interesów osób wymienionych w
art. 5 ust. 1;
2) zwróci
ć
si
ę
do podmiotu, w którego działalno
ś
ci stwierdził naruszenie prawa lub interesów osób
wymienionych w art. 5 ust. 1, o ponowne rozpatrzenie sprawy;
3) zwróci
ć
si
ę
o zbadanie sprawy do wła
ś
ciwych organów, w szczególno
ś
ci do Komisji, prokuratury
b
ą
d
ź
organów kontroli pa
ń
stwowej, zawodowej lub społecznej.
7.
2
9
Do Rzecznika Ubezpieczonych stosuje si
ę
odpowiednio przepis art. 63 ustawy z dnia 17 listopada
1964 r. - Kodeks post
ę
powania cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 296, z pó
ź
n. zm.).
Art. 27. [Dokumenty przekazywane przez zakład ubezpiecze
ń
] Zakład ubezpiecze
ń
przekazuje
Rzecznikowi wzory umów ubezpieczenia i wniosków o ubezpieczenie, teksty ogólnych warunków
ubezpiecze
ń
oraz inne dokumenty i formularze stosowane przez zakład ubezpiecze
ń
przy zawieraniu
umów ubezpieczenia, w terminie 14 dni od dnia wprowadzenia ich do obrotu, oraz na
żą
danie Rzecznika -
taryfy składek ubezpieczeniowych.
Art. 28.
3
0
(uchylony)
Art. 29. [Informowanie o podj
ę
tych działaniach] 1. Podmiot, który otrzymał wniosek Rzecznika w
sprawach obj
ę
tych zakresem jego działania, jest obowi
ą
zany niezwłocznie, nie pó
ź
niej jednak ni
ż
w
terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku, poinformowa
ć
Rzecznika o podj
ę
tych działaniach lub zaj
ę
tym
stanowisku.
2. Przepis ust. 1 nie wył
ą
cza uprawnie
ń
organów i instytucji wynikaj
ą
cych z odr
ę
bnych przepisów.
Art. 30. [Sprawozdanie z działalno
ś
ci] Rzecznik składa corocznie, w terminie 60 dni od zako
ń
czenia
roku kalendarzowego, Prezesowi Rady Ministrów sprawozdanie ze swojej działalno
ś
ci oraz uwagi o stanie
przestrzegania prawa i interesów osób, o których mowa w art. 5 ust. 1. Sprawozdanie jest jawne.
Art. 31.
3
1
W ustawie z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych
(Dz.U. Nr 139, poz. 934, z 1998 r. Nr 98, poz. 610, Nr 106, poz. 668 i Nr 162, poz. 1118, z 1999 r. Nr 110,
poz. 1256, z 2000 r. Nr 60, poz. 702, z 2001 r. Nr 8, poz. 64 i Nr 110, poz. 1189 oraz z 2002 r. Nr 25, poz.
253, Nr 153, poz. 1271 i Nr 241, poz. 2074) wprowadza si
ę
nast
ę
puj
ą
ce zmiany:
1) w art. 200: a) uchyla si
ę
ust. 1,
b) w ust. 2 zdanie wst
ę
pne otrzymuje brzmienie: ,, Zadaniem organu nadzoru jest: "
2) uchyla si
ę
art. 200a;
3) w art. 202: a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
2
8
Art. 26 ust. 4a dodany ustaw
ą
z dnia 23.08.2007 r. (Dz.U. Nr 171, poz. 1206), która wchodzi w
ż
ycie 21.12.2007 r.
2
9
Art. 26 ust. 7 dodany ustaw
ą
z dnia 23.08.2007 r. (Dz.U. Nr 171, poz. 1206), która wchodzi w
ż
ycie 21.12.2007 r.
3
0
Art. 28 uchylony ustaw
ą
z dnia 8.07.2005 r. (Dz.U. Nr 143, poz. 1204), która wchodzi w
ż
ycie 17.08.2005 r.
3
1
Art. 31 pkt 5 w brzmieniu ustawy z dnia 27.08.2003 r. (Dz.U. Nr 170, poz. 1651), która wchodzi w
ż
ycie 15.10.2003 r.
,, 2. Do decyzji organu nadzoru stosuje si
ę
art. 127 § 3 Kodeksu post
ę
powania
administracyjnego. ",
b) po ust. 3 dodaje si
ę
ust. 3a w brzmieniu:
,, 3a. Organ nadzoru mo
ż
e nada
ć
decyzji administracyjnej rygor natychmiastowej
wykonalno
ś
ci, równie
ż
je
ż
eli wymaga tego interes członków funduszy emerytalnych lub
uczestników pracowniczych programów emerytalnych. ";
4) uchyla si
ę
art. 203;
5) po art. 207 dodaje si
ę
art. 207a w brzmieniu:
,, Art. 207a. Organ nadzoru mo
ż
e by
ć
uczestnikiem post
ę
powania rejestrowego dotycz
ą
cego
towarzystwa emerytalnego lub funduszu emerytalnego. ";
6) uchyla si
ę
art. 208.
Art. 32. W ustawie z dnia 6 lipca 2001 r. o gromadzeniu, przetwarzaniu i przekazywaniu informacji
kryminalnych (Dz.U. Nr 110, poz. 1189 i Nr 154, poz. 1800 oraz z 2002 r. Nr 81, poz. 731 i Nr 89, poz.
804) w art. 20:
1) pkt 7 otrzymuje brzmienie: ,, 7) Komisja Nadzoru Ubezpiecze
ń
i Funduszy
Emerytalnych, ";
2) uchyla si
ę
pkt 8.
Art. 33. W ustawie z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Przepisy wprowadzaj
ą
ce ustaw
ę
- Prawo o ustroju s
ą
dów
administracyjnych i ustaw
ę
- Prawo o post
ę
powaniu przed s
ą
dami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz.
1271 i Nr 240, poz. 2052) w art. 51 uchyla si
ę
pkt 2.
Art. 34. [Kadencja przewodnicz
ą
cego Komisji] 1. Przewodnicz
ą
cy Komisji powołany przed dniem
wej
ś
cia w
ż
ycie niniejszej ustawy pełni funkcj
ę
do czasu zako
ń
czenia kadencji, okre
ś
lonej w ustawie z
dnia 28 lipca 1990 r. o działalno
ś
ci ubezpieczeniowej (Dz.U. z 1996 r. Nr 11, poz. 62, z 1997 r. Nr 43, poz.
272, Nr 88, poz. 554, Nr 107, poz. 685, Nr 121, poz. 769 i 770 i Nr 139, poz. 934, z 1998 r. Nr 155, poz.
1015, z 1999 r. Nr 49, poz. 483, Nr 101, poz. 1178 i Nr 110, poz. 1255, z 2000 r. Nr 43, poz. 483, Nr 48,
poz. 552, Nr 70, poz. 819, Nr 114, poz. 1193 i Nr 116, poz. 1216, z 2001 r. Nr 37, poz. 424, Nr 88, poz.
961, Nr 100, poz. 1084 i Nr 110, poz. 1189, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 41, poz. 365 i Nr 153, poz. 1271
oraz z 2003 r. Nr 50, poz. 424 i Nr 60, poz. 535).
2. Powołanie Przewodnicz
ą
cego Komisji na zasadach okre
ś
lonych w niniejszej ustawie nast
ę
puje po
zako
ń
czeniu kadencji, o której mowa w ust. 1.
Art. 35. [Kadencja Rzecznika]
3
2
1. Rzecznik powołany przed dniem wej
ś
cia w
ż
ycie niniejszej ustawy
pełni funkcj
ę
do czasu zako
ń
czenia kadencji, okre
ś
lonej w ustawie, o której mowa w art. 34 ust. 1.
2. Powołanie Rzecznika na zasadach okre
ś
lonych w niniejszej ustawie nast
ę
puje po zako
ń
czeniu
kadencji, o której mowa w ust. 1.
Art. 36. [Wej
ś
cie w
ż
ycie]
3
3
Ustawa wchodzi w
ż
ycie z dniem 1 stycznia 2004 r.
Odno
ś
nik 1.
Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji wdro
ż
enia nast
ę
puj
ą
cych dyrektyw Wspólnot
Europejskich:
1) dyrektywy 92/49/EWG z dnia 18 lipca 1992 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych,
wykonawczych i administracyjnych odnosz
ą
cych si
ę
do ubezpiecze
ń
bezpo
ś
rednich innych ni
ż
ubezpieczenia na
ż
ycie oraz zmieniaj
ą
ca dyrektywy 73/239/EWG i 88/357/EWG (trzecia
dyrektywa w sprawie ubezpiecze
ń
innych ni
ż
ubezpieczenia na
ż
ycie) (Dz.Urz. WE L 228 z
11.08.1992),
3
2
Art. 35 dodany ustaw
ą
z dnia 21.07.2006 r. (Dz.U. Nr 157, poz. 1119), która wchodzi w
ż
ycie 19.09.2006 r.
3
3
Art. 36 dodany ustaw
ą
z dnia 21.07.2006 r. (Dz.U. Nr 157, poz. 1119), która wchodzi w
ż
ycie 19.09.2006 r.
2) dyrektywy 98/78/WE z dnia 27 pa
ź
dziernika 1998 r. w sprawie dodatkowego nadzoru nad
zakładami ubezpiecze
ń
w grupach ubezpieczeniowych (Dz.Urz. WE L 230 z 05.12.1998),
3) dyrektywy 2002/83/WE z dnia 5 listopada 2002 r. dotycz
ą
cej ubezpiecze
ń
na
ż
ycie (Dz.Urz. WE L
345 z 19.12.2002).
Dane dotycz
ą
ce ogłoszenia aktów prawa Unii Europejskiej, zamieszczone w niniejszej ustawie - z dniem
uzyskania przez Rzeczpospolit
ą
Polsk
ą
członkostwa w Unii Europejskiej - dotycz
ą
ogłoszenia tych aktów
w Dzienniku Urz
ę
dowym Unii Europejskiej - wydanie specjalne.