fizyka kosmologia pp

Budowa i ewolucja Wszechświata

– poziom podstawowy

Zadanie 1. (1 pkt)

Źródło: CKE 2005 (PP), zad. 2.

Zadanie 3. (1 pkt)

Źródło: CKE 01.2006 (PP), zad. 2.

Zadanie 2. (4 pkt)

Źródło: CKE 2005 (PP), zad. 23.



     

 

           

   

              

    

































   

 

        

           

       

          

   

         





 



 





 





 





 



           

 

 

 

 

 



























Egzamin maturalny z fizyki i astronomii

Arkusz I

W zadaniach od 1. do 8. wybierz i zaznacz jedną poprawną odpowiedĨ.

Zadanie 1. (1 pkt)

Dwaj kolarze zbliĪali siĊ do mety, jadąc jeden obok drugiego ruchem jednostajnym

z prĊdkoĞcią 15 m/s. W odlegáoĞci 100 m od mety jeden z nich przyspieszyá i jadąc ruchem

jednostajnie przyspieszonym po szeĞciu sekundach minąá metĊ. W jakiej odlegáoĞci od mety

znajdowaá siĊ wówczas drugi kolarz jadący do koĔca z niezmienną prĊdkoĞcią?

A. 2,5 m

B. 5 m

C. 10 m

D. 15 m

Zadanie 2. (1 pkt)

Cechy charakterystyczne róĪnych typów gwiazd przedstawia siĊ za pomocą diagramu

Hertzspunga-Russella (H – R). Na osiach wspóárzĊdnych tego diagramu odáoĪona jest

A. temperatura powierzchni (typ widmowy) i jasnoĞü absolutna (absolutna wielkoĞü

gwiazdowa).

B. jasnoĞü absolutna (absolutna wielkoĞü gwiazdowa) i odlegáoĞci od Ziemi.

C. Ğrednica gwiazdy i temperatura jej powierzchni.

D. temperatura powierzchni i odlegáoĞci od Ziemi.

Zadanie 3. (1 pkt)

PomiĊdzy nieruchomy stóá i poruszającą siĊ jak na rysunku linijkĊ wáoĪono okrągáy oáówek.

Oáówek porusza siĊ (zakáadając, Īe nie wystĊpują poĞlizgi)

A. w lewo z prĊdkoĞcią o wartoĞci

B. w prawo z prĊdkoĞcią o wartoĞci

C. w prawo z prĊdkoĞcią o wartoĞci

D. w lewo z prĊdkoĞcią o wartoĞci

Zadanie 4. (1 pkt)

Planety w ruchu dookoáa SáoĔca poruszają siĊ po orbitach bĊdących

A. okrĊgami.

B. hiperbolami.

C. elipsami.

D. parabolami.

Zadanie 5. (1 pkt)

Wykres przedstawia przemianĊ gazu doskonaáego. Jest to przemiana

A. izotermiczna.
B. izochoryczna.
C. izobaryczna.
D. adiabatyczna.

p, Pa

T, K



     

 

    

       



     

          



   

     

 

   

            

    

          

     



Zadanie 4. (1 pkt)

Źródło: CKE 01.2006 (PP), zad. 4.

Zadanie 5. (1 pkt)

Źródło: CKE 01.2006 (PP), zad. 6.

Zadanie 6. (1 pkt)

Źródło: CKE 01.2006 (PP), zad. 8.

Zadanie 8. (1 pkt)

Źródło: CKE 05.2006 (PP), zad. 7.

Zadanie 7. (2 pkt)

Źródło: CKE 01.2006 (PP), zad. 17.

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii

Arkusz I

W zadaniach od 1. do 8. wybierz i zaznacz jedną poprawną odpowiedĨ.

Zadanie 1. (1 pkt)

Dwaj kolarze zbliĪali siĊ do mety, jadąc jeden obok drugiego ruchem jednostajnym

z prĊdkoĞcią 15 m/s. W odlegáoĞci 100 m od mety jeden z nich przyspieszyá i jadąc ruchem

jednostajnie przyspieszonym po szeĞciu sekundach minąá metĊ. W jakiej odlegáoĞci od mety

znajdowaá siĊ wówczas drugi kolarz jadący do koĔca z niezmienną prĊdkoĞcią?

A. 2,5 m

B. 5 m

C. 10 m

D. 15 m

Zadanie 2. (1 pkt)

Cechy charakterystyczne róĪnych typów gwiazd przedstawia siĊ za pomocą diagramu

Hertzspunga-Russella (H – R). Na osiach wspóárzĊdnych tego diagramu odáoĪona jest

A. temperatura powierzchni (typ widmowy) i jasnoĞü absolutna (absolutna wielkoĞü

gwiazdowa).

B. jasnoĞü absolutna (absolutna wielkoĞü gwiazdowa) i odlegáoĞci od Ziemi.

C. Ğrednica gwiazdy i temperatura jej powierzchni.

D. temperatura powierzchni i odlegáoĞci od Ziemi.

Zadanie 3. (1 pkt)

PomiĊdzy nieruchomy stóá i poruszającą siĊ jak na rysunku linijkĊ wáoĪono okrągáy oáówek.

Oáówek porusza siĊ (zakáadając, Īe nie wystĊpują poĞlizgi)

A. w lewo z prĊdkoĞcią o wartoĞci

B. w prawo z prĊdkoĞcią o wartoĞci

C. w prawo z prĊdkoĞcią o wartoĞci

D. w lewo z prĊdkoĞcią o wartoĞci

Zadanie 4. (1 pkt)

Planety w ruchu dookoáa SáoĔca poruszają siĊ po orbitach bĊdących

A. okrĊgami.

B. hiperbolami.

C. elipsami.

D. parabolami.

Zadanie 5. (1 pkt)

Wykres przedstawia przemianĊ gazu doskonaáego. Jest to przemiana

A. izotermiczna.
B. izochoryczna.
C. izobaryczna.
D. adiabatyczna.

p, Pa

T, K

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii

Arkusz I

Zadanie 6. (1 pkt)

Plamy sáoneczne są ciemniejsze od reszty tarczy sáonecznej, poniewaĪ są to

A. obáoki wapnia przesáaniające fotosferĊ.

B. obszary cháodniejsze, niĪ obszary poza plamami.

C. obszary poáoĪone poniĪej przeciĊtnej powierzchni fotosfery (lokalne depresje) i pada

na nie cieĔ.

D. obszary, których widmo zawiera wyjątkowo duĪo absorpcyjnych linii wodoru.

Zadanie 7. (1 pkt)

ħródáo Ğwiatáa znajduje siĊ w odlegáoĞci 0,7 m od soczewki skupiającej o ogniskowej 0,5 m.

Obraz Ĩródáa bĊdzie

A. rzeczywisty, pomniejszony.

B. rzeczywisty, powiĊkszony.

C. pozorny, pomniejszony.

D. pozorny, powiĊkszony.

Zadanie 8. (1 pkt)

Zjawisko zaümienia SáoĔca moĪe powstaü wówczas, gdy

A. okresowo zmaleje jasnoĞü SáoĔca.

B. KsiĊĪyc przecina orbitĊ Ziemi.

C. KsiĊĪyc znajduje siĊ miĊdzy Ziemią i SáoĔcem.

D. Ziemia znajduje siĊ miĊdzy KsiĊĪycem i SáoĔcem.

Rozwiązanie zadaĔ o numerach 9 do 23 naleĪy zapisaü w wyznaczonych

miejscach pod treĞcią zadania.

Zadanie 9. Samochód na podnoĞniku (3 pkt)

Podczas stygniĊcia wody w szklance od temperatury wrzenia do temperatury otoczenia

wydziela siĊ energia o wartoĞci okoáo 67200 J. Oblicz, na jaką wysokoĞü moĪna by podnieĞü

samochód o masie 1 tony, wykorzystując energiĊ o podanej wartoĞci.

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii

Arkusz I

Zadanie 6. (1 pkt)

Plamy sáoneczne są ciemniejsze od reszty tarczy sáonecznej, poniewaĪ są to

A. obáoki wapnia przesáaniające fotosferĊ.

B. obszary cháodniejsze, niĪ obszary poza plamami.

C. obszary poáoĪone poniĪej przeciĊtnej powierzchni fotosfery (lokalne depresje) i pada

na nie cieĔ.

D. obszary, których widmo zawiera wyjątkowo duĪo absorpcyjnych linii wodoru.

Zadanie 7. (1 pkt)

ħródáo Ğwiatáa znajduje siĊ w odlegáoĞci 0,7 m od soczewki skupiającej o ogniskowej 0,5 m.

Obraz Ĩródáa bĊdzie

A. rzeczywisty, pomniejszony.

B. rzeczywisty, powiĊkszony.

C. pozorny, pomniejszony.

D. pozorny, powiĊkszony.

Zadanie 8. (1 pkt)

Zjawisko zaümienia SáoĔca moĪe powstaü wówczas, gdy

A. okresowo zmaleje jasnoĞü SáoĔca.

B. KsiĊĪyc przecina orbitĊ Ziemi.

C. KsiĊĪyc znajduje siĊ miĊdzy Ziemią i SáoĔcem.

D. Ziemia znajduje siĊ miĊdzy KsiĊĪycem i SáoĔcem.

Rozwiązanie zadaĔ o numerach 9 do 23 naleĪy zapisaü w wyznaczonych

miejscach pod treĞcią zadania.

Zadanie 9. Samochód na podnoĞniku (3 pkt)

Podczas stygniĊcia wody w szklance od temperatury wrzenia do temperatury otoczenia

wydziela siĊ energia o wartoĞci okoáo 67200 J. Oblicz, na jaką wysokoĞü moĪna by podnieĞü

samochód o masie 1 tony, wykorzystując energiĊ o podanej wartoĞci.

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii

Arkusz I

Zadanie 5. (1 pkt)

ZdolnoĞü skupiająca zwierciadáa kulistego wklĊsáego o promieniu krzywizny 20 cm ma

wartoĞü

A. 1/10 dioptrii.

B. 1/5 dioptrii.

C. 5 dioptrii.

D. 10 dioptrii.

Zadanie 6. (1 pkt)

PiákĊ o masie 1 kg upuszczono swobodnie z wysokoĞci 1 m. Po odbiciu od podáoĪa piáka

wzniosáa siĊ na maksymalną wysokoĞü 50 cm. W wyniku zderzenia z podáoĪem i w trakcie

ruchu piáka straciáa energiĊ o wartoĞci okoáo

A. 1 J

B. 2 J

C. 5 J

D. 10 J

Zadanie 7. (1 pkt)

Energia elektromagnetyczna emitowana z powierzchni SáoĔca powstaje w jego wnĊtrzu

w procesie

A. syntezy lekkich jąder atomowych.

B. rozszczepienia ciĊĪkich jąder atomowych.

C. syntezy związków chemicznych.

D. rozpadu związków chemicznych.

Zadanie 8. (1 pkt)

Stosowana przez Izaaka Newtona metoda badawcza, polegająca na wykonywaniu

doĞwiadczeĔ, zbieraniu wyników swoich i cudzych obserwacji, szukaniu w nich regularnoĞci,

stawianiu hipotez, a nastĊpnie uogólnianiu ich poprzez formuáowanie praw, to przykáad

metody

A. indukcyjnej.

B. hipotetyczno-dedukcyjnej.

C. indukcyjno-dedukcyjnej.

D. statystycznej.

Zadanie 9. (1 pkt)

Optyczny teleskop Hubble’a krąĪy po orbicie okoáoziemskiej w odlegáoĞci okoáo 600 km od

powierzchni Ziemi. Umieszczono go tam, aby

A. zmniejszyü odlegáoĞü do fotografowanych obiektów.

B. wyeliminowaü zakáócenia elektromagnetyczne pochodzące z Ziemi.

C. wyeliminowaü wpáyw czynników atmosferycznych na jakoĞü zdjĊü.

D. wyeliminowaü dziaáanie siá grawitacji.

Zadanie 10. (1 pkt)

Podczas odczytu za pomocą wiązki Ğwiatáa laserowego informacji zapisanych na páycie CD

wykorzystywane jest zjawisko

A. polaryzacji.

B. odbicia.

C. zaáamania.

D. interferencji.

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii

Arkusz I

Zadanie 17. Masa i energia (2 pkt)

SáoĔce wypromieniowuje w ciągu 1 sekundy okoáo 410

J energii. Oblicz, o ile w wyniku tej

emisji zmniejsza siĊ masa SáoĔca.

Zadanie 18. WĊgiel

(3 pkt)

Okres poáowicznego rozpadu izotopu wĊgla

wynosi okoáo 5700 lat. W znalezionych

szczątkach kopalnych stwierdzono oĞmiokrotnie niĪszą zawartoĞü C

niĪ w atmosferze.

Naszkicuj wykres zaleĪnoĞci liczby jąder promieniotwórczych zawartych w szczątkach

w zaleĪnoĞci od czasu. Rozpocznij od chwili, gdy szczątki powstaáy (tkanki obumaráy) do

chwili obecnej. Początkową liczbĊ jąder oznacz przez N

. Zaznacz na wykresie czas

poáowicznego zaniku. Oszacuj wiek znalezionych szczątków.

Zadanie 9. (4 pkt)

Źródło: CKE 11.2006 (PP), zad. 24.

Próbny egzamin maturalny z fizyki i astronomii

Poziom podstawowy

Zadanie 23. Radioterapia (2 pkt)

Radioterapia polega na niszczeniu komórek nowotworowych przy uĪyciu promieniowania

jądrowego emitowanego przez róĪnego rodzaju izotopy promieniotwórcze umieszczone

w pewnej odlegáoĞci od tkanek.

WyjaĞnij, odwoáując siĊ do wáasnoĞci promieniowania jądrowego Į i Ȗ, dlaczego

w radioterapii stosuje siĊ gáównie izotopy emitujące promieniowanie Ȗ, a nie korzysta siĊ

z np. izotopów emitujących promieniowanie Į.

Zadanie 24. Diagram Hertzsprunga – Russella (4 pkt)

PoniĪej przedstawiono diagram H–R (diagram H – R, Hertzsprunga – Russella). Na osi

pionowej odáoĪono stosunek mocy promieniowania gwiazdy L do mocy promieniowania

SáoĔca L

, natomiast na osi poziomej typ widmowy gwiazdy, który zaleĪy od temperatury

gwiazdy. Ten sam typ widmowy oznacza taką samą temperaturĊ na powierzchni gwiazdy.

Moc promieniowania, czyli iloĞü energii wysyáanej w jednostce czasu, zaleĪy od temperatury

i jest proporcjonalna do pola powierzchni gwiazdy.

Na diagramie cyfrą 1 oznaczono poáoĪenie SáoĔca, cyfrą 2 – gwiazdĊ naleĪącą do kategorii

nadolbrzymów, a cyfrą 3 – gwiazdĊ typu biaáy karzeá. Z tego diagramu wynika, Īe na

przykáad gwiazda 2 mając taką samą temperaturĊ na powierzchni jak SáoĔce wysyáa 10

razy

wiĊcej energii niĪ SáoĔce.

O B A F G K M

typ widmowy

-2

-4

Próbny egzamin maturalny z fizyki i astronomii

Poziom podstawowy

Na podstawie podanych informacji:

24.1.

(2 pkt)

WykaĪ, Īe promieĔ gwiazdy 2 jest 10

razy wiĊkszy niĪ promieĔ SáoĔca. Skorzystaj

z zaleĪnoĞci S

kuli

= 4ʌR

24.2.

(2 pkt)

Przeanalizuj wykres H – R porównując gwiazdĊ 3 ze SáoĔcem pod wzglĊdem temperatury „jej

powierzchni” i promienia.
Zapisz informacje o temperaturze i promieniu (w porównaniu ze SáoĔcem).

1. Temperatura „powierzchni” gwiazdy 3:

.......................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

2. PromieĔ gwiazdy 3:
.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 9.1 (2 pkt)

Próbny egzamin maturalny z fizyki i astronomii

Poziom podstawowy

Na podstawie podanych informacji:

24.1.

(2 pkt)

WykaĪ, Īe promieĔ gwiazdy 2 jest 10

razy wiĊkszy niĪ promieĔ SáoĔca. Skorzystaj

z zaleĪnoĞci S

kuli

= 4ʌR

24.2.

(2 pkt)

Przeanalizuj wykres H – R porównując gwiazdĊ 3 ze SáoĔcem pod wzglĊdem temperatury „jej

powierzchni” i promienia.
Zapisz informacje o temperaturze i promieniu (w porównaniu ze SáoĔcem).

1. Temperatura „powierzchni” gwiazdy 3:

.......................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

2. PromieĔ gwiazdy 3:
.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 9.2 (2 pkt)

Zadanie 10. (4 pkt)

Źródło: CKE 2007 (PP), zad. 16.

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii

Poziom podstawowy

16. Mars (4 pkt)

Planuje siĊ, Īe do 2020 roku zostanie zaáoĪona na powierzchni Marsa baza dla kosmonautów.

WiĊkszoĞü czasu podczas lotu na Marsa statek kosmiczny bĊdzie podróĪowaá z wyáączonymi

silnikami napĊdowymi.

16.1. (2 pkt)

Ustal, czy podczas lotu na Marsa (z wyáączonymi silnikami) kosmonauci bĊdą przebywali

w stanie niewaĪkoĞci. OdpowiedĨ krótko uzasadnij, odwoáując siĊ do praw fizyki.

Wokóá Marsa krąĪą dwa ksiĊĪyce Fobos (Groza) i Dejmos (Strach). Obiegają one planetĊ po

prawie koáowych orbitach poáoĪonych w páaszczyĨnie jej równika. W tabeli poniĪej podano

podstawowe informacje dotyczące ksiĊĪyców Marsa.

KsiĊĪyc ĝrednia odlegáoĞü od Marsa

w tys. km

Okres obiegu

w dniach

ĝrednica

w km

Masa

w 10

GĊstoĞü

w kg/m

Fobos

9,4

0,32

0,0001

2200

Dejmos

23,5

1,26

0,00002

1700

Na podstawie: "Atlas Ukáadu Sáonecznego NASA", PrószyĔski i S-ka, Warszawa 1999 r.

16.2. (2 pkt)

WykaĪ, korzystając z danych w tabeli i wykonując niezbĊdne obliczenia, Īe dla ksiĊĪyców

Marsa speánione jest III prawo Keplera.

Zadanie 10.1 (2 pkt)

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii

Poziom podstawowy

16. Mars (4 pkt)

Planuje siĊ, Īe do 2020 roku zostanie zaáoĪona na powierzchni Marsa baza dla kosmonautów.

WiĊkszoĞü czasu podczas lotu na Marsa statek kosmiczny bĊdzie podróĪowaá z wyáączonymi

silnikami napĊdowymi.

16.1. (2 pkt)

Ustal, czy podczas lotu na Marsa (z wyáączonymi silnikami) kosmonauci bĊdą przebywali

w stanie niewaĪkoĞci. OdpowiedĨ krótko uzasadnij, odwoáując siĊ do praw fizyki.

Wokóá Marsa krąĪą dwa ksiĊĪyce Fobos (Groza) i Dejmos (Strach). Obiegają one planetĊ po

prawie koáowych orbitach poáoĪonych w páaszczyĨnie jej równika. W tabeli poniĪej podano

podstawowe informacje dotyczące ksiĊĪyców Marsa.

KsiĊĪyc ĝrednia odlegáoĞü od Marsa

w tys. km

Okres obiegu

w dniach

ĝrednica

w km

Masa

w 10

GĊstoĞü

w kg/m

Fobos

9,4

0,32

0,0001

2200

Dejmos

23,5

1,26

0,00002

1700

Na podstawie: "Atlas Ukáadu Sáonecznego NASA", PrószyĔski i S-ka, Warszawa 1999 r.

16.2. (2 pkt)

WykaĪ, korzystając z danych w tabeli i wykonując niezbĊdne obliczenia, Īe dla ksiĊĪyców

Marsa speánione jest III prawo Keplera.

Zadanie 10.2 (2 pkt)

Zadanie 11. (1 pkt)

Źródło: CKE 2008 (PP), zad. 22.

Zadanie 12. (4 pkt)

Źródło: CKE 2009 (PP), zad. 20.

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii

Poziom podstawowy

Zadanie 20.3 (2 pkt)

WykaĪ, zapisując odpowiednie zaleĪnoĞci, Īe wartoĞü pĊdu pojedynczego fotonu

emitowanego przez laser helowo-neonowy jest wiĊksza od wartoĞci pĊdu fotonu

emitowanego przez laser rubinowy.

Zadanie 21. Rozpad promieniotwórczy (4 pkt)

Jądro uranu (

U) rozpada siĊ na jądro toru (Th) i cząstkĊ alfa.

W tabeli obok podano masy atomowe uranu, toru i helu.

Zadanie 21.1 (2 pkt)

Zapisz, z uwzglĊdnieniem liczb masowych i atomowych, równanie rozpadu jądra uranu.

Zadanie 21.2 (2 pkt)

Oblicz energiĊ wyzwalaną podczas opisanego powyĪej rozpadu jądra. Wynik podaj w MeV.

W obliczeniach przyjmij, Īe 1 u ļ 931,5 MeV.

Zadanie 22. Astronomowie (1 pkt)

WyjaĞnij, dlaczego astronomowie i kosmolodzy prowadząc obserwacje i badania obiektów

we WszechĞwiecie, obserwują zawsze stan przeszáy tych obiektów.

Nr zadania

20.1. 20.2. 20.3. 21.1. 21.2. 22.

Maks. liczba pkt

Wypeánia

egzaminator! Uzyskana liczba pkt

uran 238 238,05079 u

tor 234 234,04363 u

hel 4

4,00260 u

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii

Poziom podstawowy

Zadanie 19. DoĞwiadczenie (2 pkt)

W pracowni fizycznej uczniowie wyznaczali wspóáczynnik tarcia statycznego drewna

o drewno. Dysponowali siáomierzem, drewnianym klockiem z haczykiem oraz poziomo

ustawioną drewnianą deską.

Ustal, jakie wielkoĞci fizyczne powinni zmierzyü uczniowie w tym doĞwiadczeniu. Zapisz

ich peáne nazwy.

Zadanie 20. Gwiazdy (4 pkt)

Gwiazda Syriusz B to biaáy karzeá, a Aldebaran to czerwony olbrzym. W tabeli

przedstawiono wybrane informacje dotyczące tych gwiazd.

Nazwa

gwiazdy

Moc promieniowania

wyraĪona w mocy

promieniowania

SáoĔca

Temperatura

powierzchni

w kelwinach

Masa wyraĪona

w masach SáoĔca

PromieĔ wyraĪony

w promieniach

SáoĔca

Aldebaran

150

4100

2,5

Syriusz B

0,0024

25200

0,98

0,008

Zadanie 20.1 (2 pkt)

Oblicz energiĊ wypromieniowywaną w czasie 1h przez biaáego karáa opisanego w tabeli,

wiedząc, Īe caákowita moc promieniowania SáoĔca wynosi 3,83·10

Zadanie 20.2 (2 pkt)

WykaĪ, Īe Ğrednia gĊstoĞü Aldebarana jest wielokrotnie mniejsza niĪ Syriusza B.
Wykonując obliczenia, zaáóĪ, Īe obie gwiazdy są kulami (objĊtoĞü kuli

Nr zadania

19. 20.1 20.2

Maks. liczba pkt

Wypeánia

egzaminator!

Uzyskana liczba pkt

Zadanie 12.1 (2 pkt)

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii

Poziom podstawowy

Zadanie 19. DoĞwiadczenie (2 pkt)

W pracowni fizycznej uczniowie wyznaczali wspóáczynnik tarcia statycznego drewna

o drewno. Dysponowali siáomierzem, drewnianym klockiem z haczykiem oraz poziomo

ustawioną drewnianą deską.

Ustal, jakie wielkoĞci fizyczne powinni zmierzyü uczniowie w tym doĞwiadczeniu. Zapisz

ich peáne nazwy.

Zadanie 20. Gwiazdy (4 pkt)

Gwiazda Syriusz B to biaáy karzeá, a Aldebaran to czerwony olbrzym. W tabeli

przedstawiono wybrane informacje dotyczące tych gwiazd.

Nazwa

gwiazdy

Moc promieniowania

wyraĪona w mocy

promieniowania

SáoĔca

Temperatura

powierzchni

w kelwinach

Masa wyraĪona

w masach SáoĔca

PromieĔ wyraĪony

w promieniach

SáoĔca

Aldebaran

150

4100

2,5

Syriusz B

0,0024

25200

0,98

0,008

Zadanie 20.1 (2 pkt)

Oblicz energiĊ wypromieniowywaną w czasie 1h przez biaáego karáa opisanego w tabeli,

wiedząc, Īe caákowita moc promieniowania SáoĔca wynosi 3,83·10

Zadanie 20.2 (2 pkt)

WykaĪ, Īe Ğrednia gĊstoĞü Aldebarana jest wielokrotnie mniejsza niĪ Syriusza B.
Wykonując obliczenia, zaáóĪ, Īe obie gwiazdy są kulami (objĊtoĞü kuli

Nr zadania

19. 20.1 20.2

Maks. liczba pkt

Wypeánia

egzaminator!

Uzyskana liczba pkt

Zadanie 12.2 (2 pkt)

Zadanie 13. (1 pkt)

Źródło: CKE 2010 (PP), zad. 10.

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii

poziom podstawowy

Zadanie 10. (1 pkt)

Wszystkie gwiazdy podzielone zostaáy na 7 zasadniczych typów widmowych. Oznaczone

zostaáy one wielkimi literami O, B, A, F, G, K, M, których kolejnoĞü odpowiada malejącej

temperaturze gwiazd. Gwiazdami naleĪącymi do typów K i M mogą byü

A. pulsary.

B. biaáe karáy.

C. czarne dziury.

D. czerwone olbrzymy.

Zadania otwarte

Rozwiązanie zadaĔ o numerach od 11. do 21. naleĪy zapisaü w wyznaczonych miejscach

pod treĞcią zadania.

Zadanie 11. Spadający kamieĔ (5 pkt)

Z wysokoĞci 20 m upuszczono swobodnie maáy kamieĔ.

Zadanie 11.1 (1 pkt)

Uzupeánij/dokoĔcz zdanie:

Zjawisko swobodnego spadku w ziemskim polu grawitacyjnym wystĊpuje wtedy, gdy

prĊdkoĞü początkowa jest równa zero oraz ..................................................................................

Zadanie 11.2 (4 pkt)

Wykonaj wykres ilustrujący zaleĪnoĞü wysokoĞci, na jakiej znajduje siĊ kamieĔ, od czasu

spadania. Na wykresie nanieĞ 5 wartoĞci liczbowych wysokoĞci (w przedziale czasu 0–2 s).

Wykonaj niezbĊdne obliczenia.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:

więcej podobnych podstron