Wprowadzenie
Strategia marketingowa firmy
Sylwia Spychała
Sylwia Spychała
2
Marketing czyli co…?
Słowo MARKETING pochodzi z języka angielskiego.
Składa się z dwóch części: market – co znaczy rynek
oraz końcówki: ing – nadającej rzeczownikowi
charakter odczasownikowy.
W słownictwie polskim – podobnie jak w innych
językach – brakuje odpowiednika tego terminu. Z
pewnym przybliżeniem można przyjąć, że:
marketing to koncepcja działań rynkowych
Sylwia Spychała
3
Proces dochodzenia do współczesnego marketingu
trwał ponad pół wieku
i nie jest definitywnie zakończony.
W literaturze przedmiotu wyodrębnia się następujące fazy tego
procesu:
Orientacja produkcyjna
(druga połowa XIX wieku)
Koncentracja na organizacji procesu produkcyjnego
Orientacja sprzedażowa
(1930 – 1950)
Zasada: „sprzedaj to co wyprodukowałeś”
Orientacja na klienta
(1950 – 1980)
Zasada: „produkuj to co możesz sprzedać”
Sylwia Spychała
4
Marketing strategiczny, ewoluujący w kierunku
społecznego i partnerskiego (1980 - ?)
Wybór celów i reguł (partnerstwo, społeczna
odpowiedzialność), które w określonym czasie
nadają kierunek marketingowym działaniom
przedsiębiorstwa.
Marketing wartości (2001 – ?)
Proces zarządczy ukierunkowany na maksymalizację
zwrotów dla udziałowców poprzez utrwalanie relacji
z cenionymi klientami i tworzenie przewagi
konkurencyjnej.
Sylwia Spychała
5
Do jakiej organizacji mo
ż
na odnie
ść
to stwierdzenie?
Sylwia Spychała
6
Marketing wczoraj…
„Praktyka marketingu musi wyjść poza
koncentrowanie się na transakcjach, co
często prowadzi do finalizowania
sprzedaży dziś i utraty klienta jutro”
[Ph. Kotler, Marketing od A do Z,
PWE, Warszawa 2004, s. 13]
W literaturze przedmiotu istnieją dwa ujęcia istoty marketingu:
Klasyczne (ekonomiczne)
Nowoczesne (interdyscyplinarne)
Sylwia Spychała
7
Ujęcia istoty marketingu:
Sylwia Spychała
8
Typowe cechy klasycznego ujęcia marketingu są
następujące:
Klient jest celem „filozofii” zarządzania przedsiębiorstwem
Skoordynowane instrumenty marketingowe (4 „P.”)
kształtują i oddziałują na rynek wyrobów i usług
Planowe podejście do procesów decyzyjnych pozwala na
znajdowanie odpowiednich rozwiązań problemów
marketingowych.
Kiedyś definiowano marketing jako:
Sztukę sprzedawania produktów
Sylwia Spychała
9
Marketing dzi
ś
…
„Celem specjalisty ds. marketingu jest
nawiązanie z klientami wzajemnie
korzystnych stosunków długofalowych,
a nie jedynie sprzedaż jakiegoś produktu”
[Ph. Kotler, Marketing od A do Z,
PWE, Warszawa 2004, s. 13]
KONCEPCJA MARKETINGU zakłada, że firma przetrwa na rynku
tylko wtedy, gdy zaspokoi potrzeby swoich klientów skuteczniej
niż jej konkurenci.
Oznacza to, że klient jest centralnym i wyjściowym punktem
każdego przedsięwzięcia.
Sylwia Spychała
10
Trzy kluczowe pytania
kto jest potencjalnym klientem?
jakie ma potrzeby?
czy my potrafimy te potrzeby zaspokoi
ć
lepiej ni
ż
nasi
konkurenci?
Sylwia Spychała
11
Instrumenty marketingu
Dla producenta
4P
Produkt (product)
Cena (price)
Dystrybucja (place)
Promocja (promotion)
Dla konsumenta
4 K
Korzy
ść
– potrzeby i
pragnienia (customer needs)
Koszt (cost)
Komfort zakupu (convenience)
Komunikowanie si
ę
(communication)
Sylwia Spychała
12
Elementy systemu marketingu
Ź
ródło: opracowanie własne
na podstawie P. Kotler, F. Bliemel,
Marketing – Management,
Verlag C.E. Poeschel, Stuttgart 1992
, s. 669.
M
a
rk
e
tin
g
z
e
w
n
ę
tr
zn
y
Marketing interakcyjny
M
a
rk
e
ti
n
g
w
ew
n
ę
tr
zn
y
Zarz
ą
d firmy
W
sp
ó
łp
ra
co
w
n
ic
y
K
li
e
n
c
i
Sylwia Spychała
13
Elementy systemu marketingu
1.
Otoczenie
Otoczenie gospodarcze
Gospodarka
Gospodarka
globalna
globalna
Technologia
Technologia
Realia
Realia
polityczno
polityczno
-
-
prawne
prawne
Realia
Realia
spo
spo
ł
ł
eczno
eczno
-
-
gospodarcze
gospodarcze
Ś
Ś
rodowisko
rodowisko
naturalne
naturalne
Zjawiska
Zjawiska
demograficzne
demograficzne
Mikrootoczenie
Mikrootoczenie
klienci
konkurencja
dostawcy
Ź
ródło: P. Doyle, Marketing warto
ś
ci, Felberg, SJA, Warszawa 2003, s. 5.
Sylwia Spychała
14
2. Marketing wewnętrzny (marketing personalny,
kadrowy) skierowany do „wewnętrznego klienta”
firmy.
3. Marketing zewnętrzny, skierowany do
„zewnętrznego klienta” firmy. Stanowi mieszankę
marketingową składającą się z czterech „P.”, a
mianowicie:
produktu (product),
ceny (price),
dystrybucji (place),
promocji (promotion).
4. Marketing relacji – tworzenie, utrzymywanie i
wzbogacanie relacji z klientem.
Sylwia Spychała
15
Rozwiązywanie problemów marketingowych w
organizacjach metodą systemową opiera się na:
postulacji, czyli wskazaniu celów (co chcemy osiągnąć?),
optymalizacji, czyli znajdowaniu najskuteczniejszych
sposobów (jak osiągnąć?),
realizacji, czyli zastosowaniu środków w celu wykonania i
dostarczenia produktów klientom (z czego osiągnąć?).
Postulacja określa nowy system marketingu.
Optymalizacja określa mającą prowadzić do niego transformację.
Realizacja określa istniejący (stary) system, który ma być podany
transformacji.
Sylwia Spychała
16
Z obserwacji wynika, że dotąd zajmowaliśmy się
w teorii marketingu wyłącznie określeniem
elementów „starego” systemu marketingu
Obecnie marketing stanowi
:
sztukę zdobywania, utrzymywania
i rozwijania relacji z opłacalnymi klientami.
Sylwia Spychała
17
Marketing jutro…
„Niszcz swoją dziedzinę... Zmień się lub giń. Kiedy tempo
zmian zachodzących na zewnątrz firmy jest większe niż
tempo zmian wewnątrz niej, zbliża się koniec.”
[J. Welch – General Electric]
„Jedyną rzeczą stałą jest zmiana, a nie stabilizacja.”
[Ph. Kotler, Marketing od A do Z,
PWE, Warszawa 2004, s. 218]
Na progu XXI wieku oblicza wszystkich dziedzin życia kształtują:
niebywały postęp w technologiach teleinformatycznych,
nasilający się proces globalizacji.
Oba te zjawiska przenikają się wzajemnie i sprawiają, że
jesteśmy świadkami:
globalnego społeczeństwa informacyjnego.
Sylwia Spychała
18
Globalizacja
Globalizacja jest poj
ę
ciem u
ż
ywanym aby
opisa
ć
zmiany w społecze
ń
stwach i
gospodarce
ś
wiatowej, które wynikaj
ą
z
gwałtownego wzrostu mi
ę
dzynarodowej
wymiany handlowej i kulturowej.
Sylwia Spychała
19
Główne trendy w teorii i praktyce
marketingu polegają na przejściu:
od marketingu polegającego na produkowaniu i sprzedawaniu do
marketingu polegającego na myśleniu, liczeniu i reagowaniu,
„Nowoczesne organizacje stają się miejscem, w którym się przede
wszystkim myśli, a dopiero później produkuje.”
[P. Płoszajski, Organizacja w przyszłości: przerażony kameleon]
od skupiania uwagi na przyciąganiu klientów do skupiania uwagi
na ich utrzymaniu;
wymaga to przejścia od marketingu transakcji do marketingu
partnerskiego;
od monologu marketingowego do dialogu z klientem;
Sylwia Spychała
20
od marketingu masowego do marketingu
zindywizualizowanego;
od własności aktywów materialnych do własności marki;
wiele firm woli mieć na własność marki, a nie fabryki;
od funkcjonowania na rynku do funkcjonowania w
cyberprzestrzeni;
wiele firm korzysta z Internetu w celu kupowania,
sprzedawania, szkolenia, wymiany i komunikacji;
od myślenia o marketingu w kategorii kosztów do traktowania
go jako inwestycji, służącej budowaniu silnej marki;
„Byle głupiec potrafi zawrzeć transakcję, ale potrzeba geniuszu,
wiary i wytrwałości, żeby stworzyć markę.”
[David Ogilvy, [w:] Ph. Kotler, op. cit. s. 79]
od zaspokojenia potrzeb klientów do wzrostu zadowolenia
(a nawet zachwytu) klientów.
Sylwia Spychała
21
Oto fakty:
1.
Pozyskanie nowego klienta kosztuje 5-10 razy
więcej, niż wynoszą koszty na wzrost zadowolenia
istniejących klientów.
2.
Przeciętna firma traci co roku 10-20% swoich
klientów.
3.
Zmniejszenie o 5% wskaźnika odchodzenia
klientów może w zależności od sektora zwiększyć
zyski o 25-85%.
4.
Wskaźnik zysku na jednego klienta wzrasta wraz
z czasem utrzymania klienta przez firmę.
[Ph. Kotler, op. cit. s. 208]
Sylwia Spychała
22
Firmy powinny określić w jakim miejscu się
znajdują w odniesieniu do każdego z
wymienionych trendów.
„Marketing jest to sztuka i nauka wybierania
rynków docelowych oraz pozyskiwania,
utrzymywania i rozwijania klientów poprzez
tworzenie, przekazywanie i dostarczanie dla
nich większej wartości.”
Sylwia Spychała
23
Bez wartości dla klientów nie ma wartości dla
przedsiębiorstwa.
„Marketing jest procesem zarządczym i
społeczny, za pomocą którego nabywcy i grupy
otrzymują, to czego potrzebują i pragną
osiągnąć przez tworzenie, oferowanie i
wymianę posiadanych wartości produktu.”
[Ph. Kotler]
Sylwia Spychała
24
Podsumowanie
„Zrozumieć co oznacza wyraz, to
znaczy umieć się nim posłużyć
jako narzędziem działania...”
[Witold Doroszewski]
Marketing nie jest wyłącznie sprzedażą i reklamą.
Marketing zmienia się w czasie.
Marketing jest skutecznym i efektywnym działaniem
firm i organizacji chcących osiągnąć i osiągających
sukces rynkowy.
Sylwia Spychała
25
Ważnymi terminami w słowniku menedżera marketingu
powinny być:
Jakość
Zaspokojenie potrzeb klienta i lojalność
Innowacja
Wartość
Technologia informacji (IT)
Należy jednak pamiętać, że tymi wyrazami trzeba się umieć
posłużyć jako narzędziami działań marketingowych.
Sylwia Spychała
26
Wady i zalety marketingu dla klientów?
Korzy
ś
ci i niekorzy
ś
ci marketingu dla
producentów?