Metody energentyczne część 2

background image

1

Metody energetyczne (c. d.)

Przykład .8

Kratownicę przedstawioną na rys. P8.1 rozwiązać
metodą Menabrei. Przyjąć EA = const. dla wszystkich
prętów. Wyznaczyć deformację konstrukcji.


Wyznaczamy reakcje podporowe

P

V

a

V

Pa

M

B

B

A

=

=

=

0

0

,

P

H

H

P

X

A

A

=

=

=

0

0

,

P

V

V

V

V

Y

B

A

A

B

=

=

=

=

0

0

.

Rozpatrywany układ jest przesztywniony wewnętrznie.
Jako wielkość hiperstatyczną przyjmiemy siłę w pręcie
6. Metodą równoważenia węzłów wyznaczymy siły
w pozostałych prętach i uzyskamy 3 warunki kontrolne –
rys. P8.2

Węzeł C

,

N

N

Y

,

N

P

N

X

6

4

6

1

2

2

0

2

2

0

=

=

=

=

Węzeł A

,

N

N

P

N

X

,

P

N

N

P

N

N

Y

6

5

3

6

5

6

5

2

2

2

2

0

2

2

2

2

2

0

=

=

=

+

=

+

=

=

Węzeł B

,

N

P

N

Y

,

N

N

X

6

2

6

6

2

2

0

(kontrola)

0

2

2

2

2

0

=

=

=

+

=

Rys. P8.1. Schemat statyczny

Rys. P8.2. Równowaga węzłów

background image

2

Węzeł D

(

)

(

)

,

P

N

N

P

Y

,

P

N

N

P

X

(kontrola)

0

2

2

2

2

2

0

(kontrola)

0

2

2

2

2

2

0

6

6

6

6

=

+

+

=

=

+

+

=

W konstrukcji, w której występują jedynie siły osiowe i są one stałe energię sprężystą obliczamy według
wzoru

∑∫

=

=

i

i

i

i l

i

EA

l

N

EA

x

N

U

i

2

2

d

2

2

.

Z twierdzenia Menabrei odliczamy wielkość hiperstatyczną

(

)

(

) (

)

[

]

.

P

N

N

P

EA

a

a

N

a

P

N

a

N

a

N

a

N

P

a

N

P

EA

N

N

l

N

EA

N

U

i

i

i

i

2

2

0

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

1

1

6

6

6

6

6

6

6

6

6

6

=

=

+

+

+

=

=

+

+

+









+









+

+









+









=

=

Obliczamy pozostałe siły wewnętrzne

.

P

P

N

N

,

P

N

N

,

P

N

N

,

P

N

P

N

,

P

N

P

N

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

6

5

6

4

6

3

6

2

6

1

=

+

=

=

=

=

=

=

=

=

=

Przemieszczenia węzłów wyznaczymy na podstawie zmian długości prętów – rys. P8.3

.

EA

Pa

l

,

EA

Pa

l

,

EA

Pa

l

,

EA

Pa

l

,

EA

Pa

l

,

EA

Pa

l

,

EA

l

N

l

i

i

i

=

=

=

=

=

=

=

6

5

4

3

2

1

2

2

2

2

EA

Pa

l

x

B

2

3

=

=

,

EA

Pa

l

y

,

EA

Pa

l

l

l

x

D

D

2

2

1

2

2

2

2

2

2

2

5

5

=

=

+

=

+

+

=

,

(

)

EA

Pa

l

y

,

EA

Pa

l

l

l

l

x

C

C

2

1

2

2

2

2

2

4

4

6

6

3

=

=

+

=

+

+

+

=

.

Kontrolą jest tu sprawdzenie zmiany długości pręta 1

EA

Pa

x

x

l

C

D

2

1

=

=

.

background image

3



Wygodnie można też sprawdzić poziome przemieszczenie węzła C z twierdzenia Castigliana, w którym
energię sprężystą liczymy jedynie od sił osiowych

( )

( )

(

)

.

EA

Pa

EA

Pa

P

N

l

N

EA

x

P

N

EA

N

P

U

x

i

i

i

i

i l

i

i

i

C

i

1

2

0

2

2

2

2

0

0

1

2

1

1

2

1

1

d

+

=

+

+

+

+

−

+

−

=

=

=

=

=

∑∫



Przykład 9

Rys. P8.3. Wyznaczenie stanu deformacji

background image

4

W belce jak na rys. P9.1 wyznaczyć reakcje:
na podporach skrajnych z twierdzenia
Menabrei, na podporach wewnętrznych
z zasady Bettiego.


Jako wielkości hiperstatyczne przyjmijmy
reakcje

A

V i

D

V . Uzależnimy od nich

pozostałe reakcje oraz funkcje momentów
zginających w przedziałach

,

ql

V

V

V

l

V

ql

l

V

l

V

M

,

ql

V

V

V

l

V

l

V

ql

l

V

M

D

A

B

D

B

A

C

D

A

C

D

C

A

B

2

3

2

0

2

3

2

0

2

3

2

0

2

2

3

0

2

2

+

+

=

=

+

=

+

=

=

+

=

(

)

(

)

(

)

(

)

(

)

(

)

(

)

(

)

.

qx

l

x

ql

x

l

V

qx

l

x

V

l

x

V

x

V

M

,

qx

l

x

ql

l

x

V

l

x

V

qx

l

x

V

x

V

M

,

qx

x

V

M

D

C

B

A

CD

D

A

B

A

BC

A

AB

2

3

2

2

3

3

2

2

2

2

3

2

2

2

2

2

2

2

2

+

=

+

+

=

+

+

+

=

+

=

=

Zapisuje się twierdzenie Menabrei dla obu wielkości hiperstatycznych

(

)

(

)

(

)

(

)

(

) (

)

(

)

,

ql

V

V

EI

l

ql

V

V

EI

l

x

l

x

l

lx

x

q

l

lx

x

V

l

lx

x

V

x

x

q

x

V

EI

x

x

l

qx

l

x

ql

l

x

V

x

l

V

x

x

qx

x

V

EI

x

V

M

EI

M

V

U

D

A

D

A

l

l

D

A

l

A

l

l

D

A

l

A

l

A

i

i

A

i

0

2

4

6

3

4

9

36

6

5

40

8

1

16

8

1

2

2

3

12

3

1

8

4

2

8

3

1

8

3

1

d

3

2

9

2

5

2

2

3

4

4

d

2

1

d

2

2

2

3

2

d

2

1

d

3

3

2

3

2

2

3

2

2

2

2

0

3

2

2

2

0

2

=

+

=

=





+

+

+

+

+

+

+

+

=







+

+

+

+

+

+



=

=





+

+

+



=

=

Rys. P9.1. Schemat statyczny

background image

5

(

)

( )

( )

( )

(

)

(

)

(

)

(

) (

)

[

(

) (

)

(

)

.

ql

V

V

EI

l

ql

V

V

EI

l

x

l

x

l

lx

x

q

l

lx

x

V

x

l

x

l

lx

x

q

l

lx

x

V

l

lx

x

V

EI

x

x

l

qx

l

x

ql

x

l

V

x

l

x

qx

l

x

ql

l

x

V

x

l

V

EI

x

V

M

EI

M

V

U

D

A

D

A

l

l

D

l

l

D

A

l

l

D

l

l

D

A

l

D

i

i

D

i

0

13

24

8

48

4

27

8

108

243

4

24

81

16

16

81

2

3

2

3

12

3

2

16

8

1

16

2

9

2

12

27

6

8

27

1

1

4

3

1

8

2

2

3

12

3

1

8

d

27

27

9

2

9

6

2

1

d

2

3

3

2

2

2

2

3

1

d

3

2

3

2

2

3

3

2

1

d

2

2

3

2

1

d

3

3

3

2

3

2

2

3

2

2

2

2

3

2

2

2

2

2

3

2

2

2

2

=

+

=

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

=

=







+

+

+

+



+

+

+



+

+

+

+

=



+

+



+

+

+

=

=

Rozwiązanie otrzymanego układu równań pozwala wyznaczyć poszukiwane reakcje

=

=

=

+

=

+

ql

V

ql

V

ql

V

V

ql

V

V

D

A

D

A

D

A

88

36

88

35

0

13

24

8

0

2

4

.

Zasadę Bettiego zapisujemy dla schematów
zastępczych, w których usunięto więzi na
kierunkach poszukiwanych reakcji

B

V i

C

V -

rys. P9.2. W układzie I, który jest
rzeczywistym układem sił, przemieszczenia
w miejscach usuniętych więzi są zerowe.
W układach J i K przykładamy obciążenia,
siły P, w miejscach usuniętych więzi. Dla
przemieszczeń i sił oznaczonych jak na
rys. P9.2

możemy zapisać zasadę

wzajemności prac dla układów I i J

( )

( )

0

d

d

2

0

2

2

0

1

1

=

+

+

+

l

J

l

J

J

C

C

J

B

B

x

x

w

x

x

w

q

w

V

w

V

.

Rys. P9.2. Układy sił i przemieszczeń

background image

6

Przemieszczenia w belkach wygodnie
wyznacza się metodą obciążeń wtórnych.
Przy różnych sztywnościach przyjmujemy
sztywność porównawczą

EI

EI

p

=

. Reakcje

podporowe i momenty zginające w
schemacie J będą równe – rys. P9.3

J

D

J

A

P

V

,

P

V

3

1

3

2

=

=

,

.

x

P

M

,

x

P

M

J

DB

J

AB

2

1

3

1

3

2

=

=








Wyznaczamy reakcje w belce wtórnej

.

l

P

V

l

l

l

P

l

l

l

P

l

l

l

P

l

l

l

P

l

V

M

,

l

P

V

l

l

l

P

l

l

l

P

l

l

l

P

l

l

l

P

l

V

M

J

*

A

J

J

J

J

*

A

*

D

J

*

D

J

J

J

J

*

D

*

A

2

2

108

58

0

3

7

3

2

2

1

3

5

3

1

2

1

2

3

3

1

3

2

6

1

2

1

3

0

108

41

0

3

2

3

2

2

1

3

4

3

1

2

1

2

3

3

1

3

7

6

1

2

1

3

0

=

=

=

=

=

=

Przemieszczenia w przedziałach będą równe

(

)

(

)

,

x

x

l

EI

P

x

l

x

l

P

x

x

l

P

EI

EI

M

w

,

x

x

l

EI

P

x

l

x

l

P

x

x

l

P

EI

EI

M

w

J

J

J

p

*

DC

DC

J

J

J

p

*

AB

AB

3

2

2

2

2

2

1

2

2

3

1

1

2

1

1

1

1

2

3

41

108

3

6

1

2

1

108

41

1

12

58

108

3

3

2

2

1

108

58

1

=

=

=

=

=

=

(

)

(

)

(

)

.

l

x

l

x

EI

P

l

l

x

l

P

l

x

l

P

l

x

l

P

l

x

l

P

EI

EI

M

w

J

J

J

J

J

p

*
CB

CB

3

2

2

3

2

3

2

2

2

2

2

2

6

50

6

108

3

3

1

2

1

2

3

1

3

2

6

1

2

108

41

1

+

=

=

 −

=

=

Przemieszczenia w węzłach podporowych będą równe

( )

( )

.

EI

l

P

l

w

w

,

EI

l

P

l

w

w

J

DC

J

C

J

AB

J

B

108

38

108

46

3

3

=

=

=

=

Zapisana wcześniej zasada Bettiego dla układów I oraz J prowadzi do związku

Rys. P9.3. Metoda obciążeń wtórnych – schemat J

background image

7

( )

( )

{

(

)

(

)

(

)

(

)

.

ql

,

V

V

EI

l

P

ql

V

V

EI

l

P

x

l

x

l

x

x

x

x

l

x

x

x

l

q

V

l

V

l

EI

P

x

x

w

x

x

w

q

w

V

w

V

C

B

J

C

B

J

l

l

l

l

C

B

J

l

J

l

J

J

C

C

J

B

B

0

25

92

38

46

108

6

2

50

200

4

6

96

4

3

2

41

4

12

2

58

38

46

108

d

6

50

6

d

3

41

d

12

58

38

46

108

d

d

3

3

2

2

3

2

2

3

2

0

2

3

2

2

2

0

1

3

1

1

2

3

3

2

0

2

2

0

1

1

=

+

=

=





+

+

+

=

=



+

+

+

+

+

=

+

+


Zasada wzajemności dla układów I i K
przyjmie postać

( )

( )

0

d

d

0

2

2

2

0

1

1

=

+

+

+

l

K

l

K

K

C

C

K

B

B

x

x

w

x

x

w

q

w

V

w

V

.

Podobnie jak poprzednio zastosujemy
metodę obciążeń wtórnych. Reakcje
podporowe i

momenty zginające w

schemacie K będą równe – rys. P9.4

K

D

K

A

P

V

,

P

V

3

2

3

1

=

=

,

.

x

P

M

,

x

P

M

K

DC

K

AC

2

1

3

2

3

1

=

=




Wyznaczamy reakcje w belce wtórnej

.

l

P

V

l

l

l

P

l

l

l

P

l

V

M

,

l

P

V

l

l

l

P

l

l

l

P

l

V

M

K

*

A

K

K

*

A

*

D

K

*

D

K

K

*

D

*

A

2

2

54

22

3

5

2

3

2

2

1

3

2

3

1

2

1

3

0

54

23

3

4

2

3

2

2

1

3

7

3

1

2

1

3

0

=

=

=

=

Przemieszczenia w przedziałach będą równe

(

)

(

)

.

x

x

l

EI

P

x

l

x

l

P

x

x

l

P

EI

EI

M

w

,

x

x

l

EI

P

x

l

x

l

P

x

x

l

P

EI

EI

M

w

K

K

K

p

*

DC

DC

K

K

K

p

*

AC

AB

3

2

2

2

2

2

1

2

2

3

1

1

2

1

1

1

1

2

3

23

54

3

3

1

2

1

54

23

1

3

22

54

3

2

3

2

2

1

54

22

1

=

=

=

=

=

=

Przemieszczenia w węzłach podporowych będą równe

( )

( )

.

EI

l

P

l

w

w

,

EI

l

P

l

w

w

K

DC

K

C

K

AB

K

B

54

20

54

19

3

3

=

=

=

=

Rys. P9.4. Metoda obciążeń wtórnych – schemat K

background image

8

Zapisana wcześniej zasada Bettiego dla układów I oraz K prowadzi do drugiego związku między
poszukiwanymi reakcjami i obciążeniem

( )

( )

(

)

(

)

(

)

.

ql

,

V

V

EI

l

P

ql

V

V

EI

l

P

x

x

x

l

x

x

x

l

q

V

l

V

l

EI

P

x

x

w

x

x

w

q

w

V

w

V

C

B

K

C

B

K

l

l

C

B

K

l

K

l

K

K

C

C

K

B

B

0

75

42

20

19

54

4

3

2

23

12

44

20

19

54

d

3

23

d

3

22

20

19

54

d

d

3

3

0

2

3

2

2

2

2

0

1

3

1

1

2

3

3

0

2

2

2

0

1

1

=

+

=





+

+

=

=





+

+

=

=

+

+

Rozwiązanie otrzymanego układu równań pozwala wyznaczyć poszukiwane reakcje

=

=

=

+

=

+

ql

V

ql

V

ql

,

V

V

ql

,

V

V

C

B

C

B

C

B

88

95

88

98

0

75

42

20

19

0

25

92

38

46

.

Kontrola

ql

ql

V

V

V

V

D

C

B

A

3

88

36

95

98

35

=

+

+

+

=

+

+

+

.


background image

9

Przykład 10

Z twierdzenia Bettiego wyznaczyć przemieszczenie w
rys. P10.1.


Zasadę Bettiego zapisujemy dla schematów zastępczych,
w których usunięto więź na kierunku reakcji R – rys. P10.2.
W układzie I, który jest rzeczywistym układem sił,
przemieszczenie w miejscu usuniętej więzi będzie równe zero.
Zasada Bettiego dla układów I oraz J będzie miała postać

0

=

ϕ

+

J

J

M

Rw

.

Przemieszczenia wyznaczymy metodą obciążeń wtórnych –
rys. P10.3

.

EI

l

P

l

P

l

EI

,

EI

l

P

l

l

P

l

EI

w

J

J

J

J

J

J

2

2

1

1

3

3

2

2

1

1

2

3

=

=

ϕ

=

=

Reakcja R będzie równa

l

M

M

w

R

J

J

3

2

=

ϕ

=

.

Zasada Bettiego dla układów I oraz K ma postać

w

P

M

Rw

K

K

K

=

ϕ

+

.

Przemieszczenia wyznaczymy metodą obciążeń wtórnych –
rys. P10.3

.

EI

l

P

l

l

P

EI

,

EI

l

P

l

l

l

P

l

l

l

P

EI

w

K

K

K

K

K

K

K

2

3

2

2

2

2

1

1

6

5

3

2

2

1

2

1

=

=

ϕ

=

+

=


Rys. P10.1. Schemat statyczny





Rys. P10.2. Układy sił i przemieszczeń

Rys. P10.3. Wyznaczenie przemieszczeń w układach J i K

background image

10

Szukane przemieszczenie będzie równe

EI

Ml

P

EI

l

P

M

EI

l

P

l

M

P

M

Rw

w

K

K

K

K

K

K

4

3

2

6

5

2

3

2

2

3

=

+

=

ϕ

+

=

.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:

więcej podobnych podstron