Europejski Obszar Gospodarczy
(01.01.1994)
Polega to na tym, że kraje EFTA zapragnęły ściślejszej współpracy z jednolitym rynkiem wewnętrznym. Kraje EFTA były naturalnymi
partnerami handlowymi i gospodarczymi rynku Europejskiego. Kaje EFTA chciały uczestniczyd w jednolitym rynku wewnętrznym bez
granic. Powstała formuła, która zapewniła uczestnictwo i możliwośd kształtowania stosunków handlowych z krajami trzecimi na
dotychczasowych warunkach.
Norwegia, Islandia, Lichtenstein i wszystkie kraje UE należą do EOG.
Lichtenstein tworzy ze Szwajcarią wspólną unię handlową i walutową (Frank Szwajcarski)
Swoboda przepływu towarów
-
Swoboda świadczenia usług i prawo zakładania przedsiębiorstw,
-
Swoboda przepływu pracowników,
-
Swoboda przepływu kapitału,
-
Polityka transportowa,
-
Polityka konkurencji,
-
Polityka ochrony zdrowia i konsumenta,
-
Badania i technologie informacyjne,
-
Edukacja,
-
Statystyka,
-
Prawo Spółek.
-
29 obszarów negocjacyjnych, z czego 11 obszarów (nie były negocjowane) obowiązuje w EOG:
Polityka socjalna,
-
Ochrona środowiska,
-
Energetyka,
-
Rolnictwo,
-
Rybołówstwo.
-
Rozdziały częściowo objęte porozumieniem o EOG:
Unia celna,
-
Stosunki zewnętrzne,
-
Instrumenty polityki socjalnej,
-
Polityka regionalna,
-
Polityka przemysłowa,
-
Opodatkowanie.
-
Rozdziały objęte Traktatem WE, ale nie wchodzące w zakres EOG:
Unia ekonomiczna i monetarna,
-
Polityka zagraniczna i bezpieczeostwa,
-
Sądownictwo i sprawy wewnętrzne,
-
Inne postanowienia.
-
Dziedziny wprowadzone przez Traktat z Maastricht:
Kwestie finansowe i budżetowe,
-
Sprawy instytucjonalne,
-
Pozostałe zagadnienia.
-
Rozdziały o charakterze ogólnym:
Elementy EOG:
Specyfika IV rozszerzenia WE (1995):
Praktyczne pominięcie w negocjacjach akcesyjnych zagadnieo związanych z Jednolitym Rynkiem (były one negocjowane przy
tworzeniu EOG). Zdominowanie negocjacji przez kwestie związane z WPR, ochroną środowiska oraz kwestie tzw. II i III filaru UE . Chęd
utrzymania przez kraje kandydackie statusu kraju neutralnego.
Wschodnie Rozszerzenie UE:
Czerwiec 1993 - decyzja Rady. Sformułowano wówczas Kryteria Kopenhaskie. Kraje Europy Środkowej i Wschodniej zaczęły
podpisywad z UE układy stowarzyszeniowe. Zapewniały to bliższą współpracę gospodarczą i polityczną. Obejmowały również pomoc
techniczną, administracyjną i finansową dla tych paostw. Pierwsze były Czechosłowacja, Polska i Węgry. Po ratyfikacji, układy te
weszły w życie w roku 1994. Po rozpadzie Czechosłowacji, renegocjowano układ i jego wejście w życie nastąpiło w 1995 roku.
Pozostałe kraje podpisywały układy w latach 1995-1999 (ostatni był układ ze Słowenią).
Po wejściu w życie układu, możliwe było złożenie wniosku o członkostwo - pierwsze były Węgry (31.03.1994) i Polska (05.04.1991).
Po ratyfikowaniu, składano wnioski o przyjęcie do UE. Przy układzie stowarzyszeniowym, Unia nie deklarowała przyjęcia paostw do
struktur UE.
Kryteria polityczne (demokratyczne): osiągnięcie przez kraj kandydujący stabilności instytucji gwarantujących demokrację,
1.
Kryteria Kopenhaskie:
Wykład IX - 10.05.2011
Integracja Europejska Strona 1
Kryteria polityczne (demokratyczne): osiągnięcie przez kraj kandydujący stabilności instytucji gwarantujących demokrację,
rządy prawa, przestrzeganie praw człowieka oraz poszanowanie i ochronę mniejszości.
1.
Kryteria funkcjonowania gospodarki: funkcjonowanie gospodarki rynkowej.
2.
Kryterium dodatkowe: istnienie potencjału mogącego sprostad konkurencji i siłom rynkowym Unii.
3.
Zdolnośd do przyjęcia obowiązków wynikających z członkostwa, włączając wypełnianie w przyszłości celów Unii Politycznej,
Gospodarczej i Walutowej.
4.
Kryterium niezależne: przyjęcie paostwa nie zahamuje dynamiki integracji wewnętrznej.
5.
Przyjęcie przez Unię w 1994 roku Strategii Przedczłonkowskiej, przewidującej między innymi publikowanie przez KE dorocznych
raportów o postępach kandydatów (ORKE),
-
Sporządzenie w 1995 roku przez KE analizy na temat rozszerzenia Unii (tzw. Biała Księga), przedstawiającej schemat integracji
krajów kandydackich z rynkiem wewnętrznym UE.
-
Podpisanie Traktatu Amsterdamskiego podczas szczytu Rady Europejskiej 16-17 czerwca 1997 roku,
-
Przedstawienie przez Komisję w lipcu 1997 roku tzw. Agendy 2000, będącej projektem kompleksowej reformy instytucji,
procedur i głównych dziedzin polityki UE. Agenda 2000 zawierała także opinie Komisji o wnioskach aplikacyjnych kandydatów,
-
W 1997 roku, przyznano niektórym krajom kandydującym status krajów kandydujących (było to 6 paostw, wśród których były
Węgry i Polska)
-
Najważniejsze etapy do Wschodnie Rozszerzenia:
Kwestie specyficzne dla Wschodniego Rozszerzenia UE:
Kwestie wynikające ze zmienionej sytuacji zewnętrznej Unii (rozpad bloku sowieckiego, postępy globalizacji),
-
Kwestie wynikające z nowych warunków akcesji (sytuacja wewnątrz Unii),
-
Kwestie wynikające z charakteru krajów kandydackich.
-
Kwestie wynikające ze zmienionej sytuacji zewnętrznej Unii:
Pierwsze rozszerzenie, wychodzące poza zimnowojenny podział na dwa rywalizujące ze sobą bloki,
-
Możliwośd pojawienia się nowych linii podziałów w Europie na skutek rozszerzenia UE,
-
Wprowadzenie przez Unię obligatoryjnych kryteriów akcesji,
-
Liczne i złożone kryteria członkostwa: wynikające z wysokiego poziomu zaawansowania procesów integracyjnych w UE (unia
walutowa),
-
Otwarcie gospodarek krajów kandydackich i pełne przyjęcie acquis communautair wstępny warunkiem akcesji,
-
Uzależnienie rozszerzenia od gotowości Unii do przyjęcia nowych członków (koniecznośd przeprowadzenia reformy),
-
Niepewnośd kandydatów co do ostatecznego kształtu Unii,
-
Kwestie wynikające z charakteru krajów kandydackich:
Skala rozszerzenia: negocjacje z 12 kandydatami jednocześnie,
-
Znaczny dystans w poziomie rozwoju gospodarczego między krajami członkowski a kandydatami,
-
Bardzo duże zróżnicowanie wewnętrzne kandydatów,
-
Długoletnia izolacja krajów EŚW od procesów, zachodzących w gospodarce światowej,
-
Liczne mniejszości narodowe w krajach kandydackich (dotyczy w szczególności Słowacji, Rumunii oraz Turcji która wciąż
kandyduje).
-
Czas potrzebny członko UE na dojście do poziomu Unii Walutowej:
Kraj:
Data przystąpienia
do WE:
Liczba lat przeznaczonych
na dojście do UGiW:
Belgia, Holandia, Luksemburg,
Francja, Włochy, RFN.
1958
45
Irlandia, Dania, Wielka Brytania.
1973
30
Grecja
1981
42
Portugalia
1986
29
Hiszpania
1986
32
Finlandia, Austria, Szwecja
1995
27
Kraje EŚW
2004-2007
Poniżej 20
Dorobek Prawny Wspólnot:
Prawo pierwotne - Traktaty założycielskie,
-
Prawo wtórne - stanowione w oparciu o postanowienia traktatów,
-
Orzeczenia ETS,
-
Rezolucje,
-
Wspólne deklaracje i działania (WPZiB),
-
Wspólne działania w ramach III filara (WSiSW),
-
Porozumienia międzynarodowe zawarte z krajami trzecimi.
-
Swobody przepływu towarów, usług, osób i kapitału, zakładanie przedsiębiorstw;
-
Prawo konkurencji, monopole, podatki, przepisy weterynaryjne i fitosanitarne;
Kraje kandydujące przyjmują legislację Wspólnot w następujących dziedzinach:
Integracja Europejska Strona 2
Prawo konkurencji, monopole, podatki, przepisy weterynaryjne i fitosanitarne;
-
Polityki wspólnotowe: handlowa, rolna, transportowa, regionalna;
-
Unia gospodarcza i walutowa
-
II i III filar UE.
-
Integracja Europejska Strona 3