WSTEP
1.Wśród wymienionych najważniejszych zalet układów hydrostatycznych wskaż
odpowiedź błędną.
a) duża wydajnośd energetyczną z jednostki masy lub objętości,
b) duża łatwośd sterowania podstawowymi parametrami ruchowymi,
c) zmiana właściwości statycznych i dynamicznych, spowodowana zmianami lepkości
cieczy roboczej pod wpływem temperatury,
d) samo smarownośd,
e) łatwośd automatyzacji lub zdalnego sterowania
2. Wśród wymienionych najważniejszych wad układów hydrostatycznych wskaż
odpowiedź błędną.
a) duża podatnośd na zanieczyszczenia cieczy roboczej,
b) bardzo mała bezwładnośd układu,
c) duża hałaśliwośd wzrastająca wraz z ciśnieniem,
d) występowanie nieuniknionych i brudzących wycieków cieczy roboczej.
3. Jakie podstawowe grupy elementów stosowane są w układach hydrostatycznych?
Cztery odpowiedzi są poprawne – wskaż błędną odpowiedź.
a) pompy,
b) elementy sterujące,
c) elementy pomocnicze (przewody, zbiorniki, filtry),
d) przekładnie,
e) silniki hydrauliczne obrotowe i siłowniki.
4. Jakie rodzaje energii występują wewnątrz pracujących układów hydrostatycznych?
a) mechaniczna i hydrauliczna,
5. Wybierz niewłaściwe zastosowanie układów hydrostatycznych.
a) urządzenia dźwigowe np. wózki widłowe,
b) maszyny robocze np. koparki,
c) urządzenia przemysłu spożywczego,
d) maszyny górnicze.
6. W jaki sposób można przedstawid budowę układów hydrostatycznych?
a) na schemacie konstrukcyjnym,
b) na schemacie funkcjonalnym,
POMPY:
1.Dokonaj podziału pomp ze względu na rodzaj ruchu jaki wykonują elementy
wyporowe.
a) pompy o ruchu obrotowym oraz pompy o ruchu posuwistozwrotnym elementów
wyporowych,
3. Jakie informacje o pompie zawiera jej symbol graficzny?
a) umożliwia rozpoznanie nastawialności wydajności pompy i kierunku tłoczenia,
c) ma na celu ukazanie funkcji pełnionej w układzie,
4. Czy symbol graficzny pompy umożliwia rozpoznanie jej typu konstrukcyjnego?
a) nie, ma na celu pokazanie funkcji pełnionej w układzie,
5. Wymieo podstawowe parametry charakteryzujące pompę.
b) wydajnośd nominalna, ciśnienie nominalne, nominalne zapotrzebowanie mocy,
6. Z jakim podstawowym parametrem pompy związana jest jej sprawnośd
objętościowa?
b) z wydajnością nominalną,
7. Z jakim podstawowym parametrem pompy związana jest jej sprawnośd całkowita
(ogólna)?
b) z ciśnieniem nominalnym,
9. Które z poznanych pomp umożliwiają zmianę kierunku tłoczenia i/lub wydajności
przy stałej prędkości obrotowej wałka pompy?
c) pompy zębate,
SILNIKI WYPOROWE:
1. Jakie kryteria stanowią pods tawę klasyfikacji silników hydraulicznych wyporowych?
a) kryterium prędkości i momentów obrotowych, kryterium możliwości zmiany
chłonności,
b) rodzaj ruchu elementów wyporowych,
2. Wymieo podstawowe parametry charakteryzujące silnik hydrauliczny.
b) chłonnośd nominalna, ciśnienie nominalne,
c) moc nominalna,
4. Jakie informacje o silniku hydraulicznym zawiera jego symbol graficzny?
a) zawiera informacje o kierunku obrotów oraz nastawialności chłonności silnika,
c) ukazuje funkcję pełnioną w układzie,
6. Z jakim podstawowym parametrem silnika hydraulicznego związana jest jego
sprawnośd objętościowa?
c) z chłonnością nominalną.
7. Z jakim podstawowym parametrem silnika hydraulicznego związana jest jego
sprawnośd całkowita (ogólna)?
b) z mocą nominalną,
8. Z jakim podstawowym parametrem silnika hydraulicznego związana jest jego
sprawnośd hydrauliczno-mechaniczna?
b) z ciśnieniem nominalnym,
9. W jaki sposób można zmienid prędkośd obrotową silnika hydraulicznego
przedstawionego na rysunku 3.3?
a) przez zmianę kąta wychylenia wirnika,
SIŁOWNIKI:
1. Jakie kryteria stanowią pods tawę klasyfikacji siłowników wyporowych?
a) liczba komór roboczych oraz rozwiązanie konstrukcyjne,
2. Przy jakiej granicznej wartości prędkości tłoka siłownika należy stosowad tłumienie
jego ruchu przy dochodzeniu do skrajnych położeo?
b) 0.1 m/s,
3. Jaki rodzaj siłowników ma właściwości niezależne od kierunku ruchu tłoka, jeżeli
zapewnimy takie same parametry strumienia zasilającego?
a) dwutłoczyskowe o jednakowych tłoczyskach,
4. Jaka jest główna właściwośd siłowników teleskopowych?
b) umożliwiają uzyskanie dużego skoku, znacznie przekraczającego długośd siłownika nie
wysuniętego,
5. Jaki typ siłownika umoż liwia zwielokrotnienie rozwijanej siły na jego tłoczysku przy
niezmienionej średnicy tłoka i zachowaniu stałego ciśnienia zasilania?
a) siłownik wielotłokowy,
7. Co to jest siłownik wahliwy?
b) siłownik o ograniczonym kącie obrotu,
8. Wymieo poznane typy siłowników wahliwych:
a) z tłokiem obrotowym,
b) z kołem zębatym i zębatką,
9. Jaki siłownik nazywamy nurnikowym?
a) siłownik jednostronnego działania, w którym powrót tłoka odbywa się dzięki sile
zewnętrznej,
10.Kiedy stosuje się siłownik i nurnikowe?
c) do przesuwania elementów płaszczyźnie prawie pionowej.
ELEMENTY STERUJĄCE KIERUNKIEM PRZEPŁYWU:
1. Jakie jest przeznaczenie zaworów odcinających?
a) umożliwienie swobodnego przepływu cieczy przez przewód lub szczelne jego
zamknięcie,
2. Jakie jest przeznaczenie zaworów zwrotnych?
b) umożliwienie przepływu w jednym kierunku i samoczynne odcięcie przepływu w
kierunku przeciwnym,
3. W jakich odmianach konstrukcyjno-funkcjonalnych budowane są zawory zwrotne?
a) zawory zwykłe (niesterowalne) i sterowane pojedynczo,
b) zawory sterowane podwójnie,
4. Jaki element określa potocznie nazwa zamek hydrauliczny?
b) zawór zwrotny sterowany podwójny,
6. Jakie jest przeznaczenie rozdzielaczy hydraulicznych?
c) doprowadzenie i odprowadzenie cieczy z gałęzi układu hydrostatycznego.
7. Jakie informacje o rozdzielaczu zawiera jego symbol graficzny?
a) liczbę możliwych położeo i liczbę dróg rozdzielacza,
b) sposób sterowania pracą rozdzielacza,
8. Wymieo jaki charakter fizyczny może mied sygnał sterujący rozdzielaczem.
a) mechaniczny, hydrauliczny, pneumatyczny,
c) elektryczny (np. elektryczno-hydrauliczny) lub mieszany,
10.Jakie liczby dróg i położeo mogą występowad w rozdzielaczach?
a) liczba położeo od 2 – 3, liczba dróg od 2 – 5,
11.Jaka największa liczba stopni sterowania stosowana jest w konstrukcjach
rozdzielaczy?
c) trzy i więcej.
ELEMENTY STERUJĄCE CIŚNIENIEM
1. Jakie jest podstawowe zadanie zaworów maksymalnych?
a) zabezpieczenie układu hydrostatycznego lub jego części przed wzrostem ciśnienia
ponad dopuszczalną wartośd,
2. Jaka jest różnica miedzy zaworem maksymalnym pracującym w charakterze zaworu
bezpieczeostwa a zaworem przelewowym?
b) zawór bezpieczeostwa pracuje sporadycznie, a zawór przelewowy w sposób ciągły,
3. Po co stosuje się rozdzielacze pomocnicze w zaworach maksymalnych
dwustopniowych?
c) daje to możliwośd zdalnego sterowania otwarciem lub zamknięciem zaworu
niezależnie od nastawionego ciśnienia.
4. Ile przyłączy cieczowych może mied zawór maksymalny jednostopniowy, a ile
dwustopniowy?
c) jednostopniowy 2 lub 3, dwustopniowy 2 lub 3.
5. Symbol zaworu maksymalnego jednostopniowego.
6. Symbol zaworu maksymalnego dwustopniowego.
7. Jakie zadanie w układzie hydraulicznym spełnia zawór redukcyjny?
a) przeciwdziała wahaniom ciśnienia w otoczeniu zaworu,
c) redukuje i stabilizuje ciśnienie cieczy opuszczającej zawór,
8. Ile przyłączy cieczowych ma zawór redukcyjny jednostopniowy, a ile dwustopniowy?
a) jednostopniowy może mied 3, dwustopniowy może mied 3,
9. Jaki jest podstawowy symbol graficzny zaworu redukcyjnego jednostopniowego?
10. Jaki jest podstawowy symbol graficzny zaworu redukcyjnego dwustopniowego?
11.Jaka jest różnica pomiędzy zaworem przyłączającym a zaworem odłączającym?
b) zawór przyłączający służy do zasilania dalszych obwodów układu hydraulicznego, a
zawór odłączający do połączenia pompy ze zbiornikiem,
12. Wskazać symbol zaworu przełączającego (dowolnego)
ELEMENTY STERUJĄCE NATĘŻENIEM PRZEPŁYWU:
1. Jakie jest podstawowe zadanie hydraulicznych zaworów s terujących natężeniem
przepływu cieczy roboczej?
c) nastawianie lub nastawianie i stabilizacja natężenia przepływu cieczy roboczej
podawanej do odbiornika.
2. Jakie rozróżnia się odmiany zaworów dławiących?
b) o stałej i zmienne j nastawie,
3. Jaki parametr konstrukcyjny zaworu dławiącego decyduje o wartości nastawionego
natężenia przepływu?
a) powierzchnia przekroju przepływowego,
4. Jaki charakter mają charakterystyki przepływowe zaworów dławiących?
b) nieliniowy,
5. Symbol graficzny zaworu dławiącego-zwrotnego (jednostronnego działania) o
nastawialnym natężeniu przepływu.
6. Jaką rolę w układzie hydraulicznym spełnia regulator przepływu?
a) nastawianie i stabilizacja natężenia przepływu cieczy podawanej do odbiornika,
7. Jakie podstawowe elementy składają się na regulator przepływu?
b) zawór dławiący zasadniczy i pomocniczy,
8. Czym różni się działanie regulatora przepływu od działania zaworu dławiącego?
c) jeden i drugi zawór nastawia natężenie przepływu cieczy roboczej podawanej do
odbiornika, a regulator przepływu
dodatkowo je stabilizuje,
9. Wskazać uproszczony symbol graficzny dwudrogowego regulatora przepływu.
10.Jaka jest różnica między dwudrogowym a trójdrogowym regulatorem przepływu?
a) w regulatorach dwudrogowych zawór zasadniczy połączony jest z zaworem
pomocniczym szeregowo, natomiast w regulatorach trójdrogowych równolegle,
11.Czy trójdrogowe regulatory przepływu instalowane są częściej na wlocie czy na
wylocie silników i siłowników hydraulicznych?
b) wyłącznie na wlocie do silników i siłowników hydraulicznych,
AKUMULATORY HYDRAULICZNE:
1. Jakie jest główne zadanie akumulatora hydraulicznego?
b) gromadzenie cieczy pod ciśnieniem w okresach zmniejszonego zapotrzebowania i
oddawanie jej do układu podczas
zwiększonego zapotrzebowania,
2. Wymieo funkcje, jakie akumulator może spełniad w układzie hydraulicznym.
a) funkcję zasobnika cieczy pod ciśnieniem,
b) funkcję kompensatora przecieków cieczy,
c) funkcję tłumika pulsacji ciśnienia i ude rzeo hydraulicznych,
3. Jaki jest podział akumulatorów ze względu na zasadę działania?
a) akumulatory ciężarowe, sprężynowe i gazowe,
4. Wymieo typy konstrukcyjne akumulatorów gazowych.
a) akumulatory pęcherzowe,
b) akumulatory membranowe,
c) akumulatory tłokowe,
5. Wymieo podstawowe parametry akumulatora gazowego.
c) pojemnośd nominalna, zapotrzebowanie mocy,
6. Po co stosuje się dodatkowe butle gazowe przy akumulatorach?
b) służą do zwiększenia przestrzeni gazowej akumulatora,
7. Jaki gaz stosowany jest najczęściej do napełniania przestrzeni gazowej
akumulatorów?
b) azot,
8. W jakim celu stosuje się bloki zabezpieczająco-odcinające akumulatorów?
a) umożliwiają zabezpieczenie akumulatora przed przekroczeniem dopuszczalnego
ciśnienia,
9. Wskaż symbol graficzny akumulatora gazowego oraz butli gazowej.
FILTRACJA I FILTRY
1. Jakie jest główne pochodzenie zanieczyszczeo cieczy hydraulicznych?
a) zanieczyszczenia powstałe bezpośrednio w procesie produkcyjnym lub podczas
przechowywania i transportu cieczy,
b) zanieczyszczenia powstałe podczas pracy układu w skutek zużycia ściernego
powierzchni współpracujących, erozji
uszczelnieo oraz jako produkty utleniania się cieczy,
c) zanieczyszczenia powstałe podczas dłuższego nie używania układu hydraulicznego w
skutek osiadania ciężkich cząstek
zawartych w cieczy hydraulicznej,
2. Jakie zanieczyszczenia stałe twarde są najbardziej niebezpieczne dla elementów
hydraulicznych – porównad wymiar zanieczyszczenia z wymiarem szczeliny w
elemencie?
a) zanieczyszczenia stałe i twarde o wielkości ziarna porównywalnej z luzem między
współpracującymi częściami,
3. Jakie podstawowe zadania spełniają filtry hydrauliczne?
a) ogólna ochrona cieczy roboczej przed zanieczyszczeniami,
b) ochrona elementów układu hydraulicznego wrażliwych na zanieczyszczenia,
c) ochrona układu hydraulicznego przed zanieczyszczeniami pochodzącymi z otoczenia,
d) ochrona układu hydraulicznego przed skutkami uszkodzenia elementów
hydraulicznych,
4. Wymieo parametry charakteryzujące filtrację.
a) współczynnik dokładności filtracji ,
c) współczynnik skuteczności filtracji ,
5. Wymieo podstawowe parametry techniczne filtrów.
b) gabaryty, przepustowośd filtra,
c) nominalne ciśnienie pracy,
6. W jakie dodatkowe elementy mogą byd wyposażone filtry?
a) wskaźniki kontroli stopnia zanieczyszczenia przegrody filtracyjnej,
b) bocznikowy zawór zwrotny,
7. Czy ciecz robocza w filtrach może byd filtrowana w jednym, czy dwóch kierunkach
przepływu?
a) w jednym kierunku przepływu,
8. Dokonaj podziału filtrów, ze względu na obciążenie ciśnieniem.
a) filtry wysokociśnieniowe i niskociśnieniowe,
9. Który element filtra wyznacza dokładnośd filtracji?
a) przegroda filtracyjna,
10. Jakim symbolem graficznym oznacza się filtr wlewowy z filtrem powietrza?
11. Jakim symbolem graficznym oznacza się filtr tłoczny lub spływowy ze
wskaźnikiem zanieczyszczenia?
HYDRAULICZNE CIECZE ROBOCZE:
1. Wśród wymienionych pods tawowych funkcji cieczy roboczej w układach
hydraulicznych wskaż odpowiedź błędną?
c) tłumienie drgao układu,
2. Wśród kilku najważniejszych wymagao stawianych przed cieczami roboczymi wskaż
odpowiedź niepoprawną?
a) duże ciepło właściwe, dobra przewodnośd i mała rozszerzalnośd cieplna,
b) jak najmniejsza zmiennośd lepkości wraz ze zmianą temperatury w całym
przewidywanym zakresie temperatur pracy napędu,
c) duża ściśliwośd, a więc mały moduł sprężystości objętościowe j,
d) jak najmniejsza temperatura krzepnięcia i jak najwyższa temperatura zapłonu,
e) odpornośd na pienienie, utlenianie i degradację termiczną,
f) dobre własności smarne w stosunku do wszystkich materiałów konstrukcyjnych,
stosowanych na elementy, w całym zakresie temperatur pracy układu,
g) jednorodnośd struktury i trwałośd chemiczna.
3. Na jakie główne grupy można podzielid ciecze robocze w układach hydraulicznych?
a) oleje mineralne, będące cieczami palnymi,
b) ciecze trudno palne i niepalne w postaci emulsji oleju w wodzie lub wody w oleju oraz
roztworów glikoli w wodzie, bezwodnych cieczy syntetycznych, a także wody,
4. W jakich jednostkach w układzie SI wyrażany jest współczynnik lepkości
kinematycznej?
a) [St],
c) [m2/s],
5. Podaj oznaczenie (wg ISO) tzw. oleju bazowego uzyskiwanego z ropy naftowej, nie
zawierającego dodatków uszlachetniających.
b) HH,
6. Które oleje są najczęściej stosowane w układach hydrostatycznych?
a) oleje mineralne,
7. Wymieo klasy na jakie dzielą się ciecze trudno pa lne i niepalne zgodnie z ustaleniami
ISO6743.
b) HFA, HFB, HFC, HFD,
8. Wskaż wadę stosowania wodnej technologii hydraulicznej?
b) niedostateczne smarowanie ruchomych elementów oraz korozja,
UKŁADY HYDROSTATYCZNE:
1. Wymieo obiegi cieczy jakie występują w układach hydrostatycznych?
b) obiegi otwarte, półzamknięte i zamknięte,
2. Na jaką wartośd ciśnienia nastawiany jest zawór maksymalny, pracujący w układzie
hydrostatycznym jako zawór bezpieczeostwa?
b) 1,1 ÷ 1,2 wartości maksymalnego ciśnienia w przewodzie tłocznym pompy podczas
ruchu siłownika lub silnika
hydraulicznego,
3. Jakie zawory należy zastosowad dla zapewnienia prawidłowej współpracy kilku pomp
połączonych równolegle?
c) zwrotne,
4. W jakich punktach układu hydrostatycznego może odbywad się filtracja cieczy
roboczych?
a) w przewodzie ssawnym i/lub tłocznym pompy, w pokrywie zbiornika,
b) w przewodzie tłocznym i spływowym układu lub w pomocniczym obwodzie filtrującym,
5. W jakich punktach układu hydrostatycznych można montowad akumulator
hydrauliczny?
a) w odgałęzieniu przewodu tłocznego pompy,
b) w odgałęzieniu innego przewodu ciśnieniowego na przykład doprowadzającego ciecz
do siłownika,
6. W jakich miejscach układu hydrostatycznego instalowane są elementy dławiące do
sterowania lub regulacji dławieniowej?
a) na dopływie, odpływie z siłownika lub silnika,
b) w odgałęzieniu przewodu tłocznego silnika lub siłownika,
7. Na czym polega nastawianie dławieniowe szeregowe w układach nastawiania
prędkości tłoczyska siłownika?
a) na dławieniu strumienia dopływającego lub odpływającego z odbiornika,
8. Na czym polega regulacja dławieniowa równoległa w układzie nastawiania prędkości
silnika hydraulicznego?
c) na dławieniu strumienia równoległego do płynącego przez odbiornik.
9. Jakie rodzaje objętościowego nastawiania prędkości s ilnika hydraulicznego
stosowane są w układach hydrostatycznych?
a) układy z pompą o zmiennej wydajności lub z silnikiem hydraulicznym o zmiennej
chłonności,
b) układy z pompą i silnikiem hydraulicznym o zmiennych parametrach,
10.Co to jest przekładnia hydrostatyczna?
b) układ objętościowego ciągłego nastawiania prędkości silnika hydraulicznego,
11.Jakie spotykamy warianty przekładni hydrostatycznych?
a) przekładnia hydrostatyczna z pompą o zmiennej wydajności i silnikiem hydraulicznym o
stałej lub zmiennej chłonności,
c) przekładnia hydrostatyczna z pompą o stałej wydajności i silnikiem hydraulicznym o
zmiennej chłonności,
12.Kiedy stosuje się układy różnicowego zasilania siłownika jednotłoczyskowego?
a) dla uzyskania szybkiego ruchu dosuwowego i wolnego ruchu roboczego,
13.Kiedy stosuje się układy dwupompowe i wielopompowe?
a) gdy jest potrzebne stopniowanie pracy ruchu,
14.Jak działa bezpośrednie zabezpieczenie układu hydrostatycznego
przed przeciążeniem technologicznym?
a) w chwili przekroczenia dopuszczalnego ciśnienia roboczego przez silnik lub siłownik
hydrauliczny otwiera się zawór maksymalny przekazując nadmiar cieczy hydraulicznej do
zbiornika,
15.Jak działa bezpośrednie zabezpieczenie układu hydrostatycznego przed
przeciążeniem bezwładnościowym?
a) w chwili odcięcia zasilania od obciążonego bezwładnością silnika, otwiera się zawór
maksymalny połączony równolegle do odbiornika niwelując podciśnienie w przewodzie
ssawnym silnika,