36
ANTENY
Anteny VHF
Świat Radio Czerwiec 2006
Ten opis dotyczy modelu anteny wykonanej i sprawdzonej przez autora.
Prosta konstrukcja i dobre osiągi powinny zachęcić innych użytkowników
pasma 144MHz do odwzorowania prezentowanej anteny.
Jak wykonać antenę 5/8λ na pasmo 144MHz
Antena GP na pasmo 2m
odsłony wnętrza. Znalazłem przy-
czynę uszkodzenia. Otóż delikat-
ne i nietrwałe połączenia elemen-
tów wykonanych z różnych me-
tali i dostęp wilgotnego powietrza
spowodowały elektrokorozję na
ich stykach. Posiadając pewne do-
świadczenie w budowie falowodów
i promienników fal elekromagne-
tycznych, postanowiłem sam zbu-
dować antenę. Udało mi się ustalić
optymalne wymiary jej elementów
składowych, dokonując wiele prób
polegających na wielokrotnym po-
miarze współczynnika SWR i natę-
żenia pola elektromagnetycznego
po zmianach jej geometrii. W ten
sposób wykonałem trwałą i wy-
trzymałą antenę o długości 5/8λ na
pasmo 144MHz. Antena jest zwarta
dla prądów stałych i gromadzą-
ce się ładunki na jej promienniku
będą przepływały do uziemienia,
chroniąc transceiver przed uszko-
dzeniem. Współczynnik SWR za-
wiera się w przedziale od 1,3 do 1,5,
w paśmie 144,00 do 146,00 MHz,
uzyskując minimum dla częstotli-
wości 145,200 MHz. Gotową antenę
przedstawia
rysunek 1.
Do jej wykonania użyłem:
mosiężnego krążka o średnicy
50 mm i grubości 10 mm,
walca o średnicy 50 mm i długości
70 mm wykonanego z tekstolitu,
rurki aluminiowej o średnicy
10 mm i długości 120 cm,
drutu miedzianego o średnicy
1,5 mm,
6 sztuk prętów mosiężnych o dłu-
gości 50 cm i średnicy 6mm,
śrub M6, ocynkowany kątownik
budowlany i uchwyty.
Na
rysunku 2 przedstawiłem
schemat elektryczny anteny. Ma-
teriały te kupiłem w sklepie z arty-
kułami technicznymi. Tekstolitowy
walec i mosiężny krążek zostały
przycięte w sklepie do odpowied-
nich rozmiarów za niewielką opłatą.
W mosiężnym krążku wykonałem
otwór o średnicy zewnętrznej gwin-
tu złącza UC1. W otworze umieści-
łem gniazdo UC1. Proponuję wy-
korzystać popularne, obustronnie
gwintowane złącze przedłużające
Kiedy rozpoczynałem krótko-
falarską przygodę, wydawało mi
się, że kupienie fabrycznej ante-
ny będzie poprawnym rozwiąza-
niem. Niestety po pół roku jej uży-
wania zauważyłem niepokojące
wskazania miernika SWR. Pomiary
bezpośrednie anteny wskazywa-
ły na jej uszkodzenie. Ponieważ
jej konstrukcja nie pozwalała na
naprawę, dokonałem inwazyjnej
lub zastosować gniazdo UC1, przy-
lutowując je wokół do mosiężnego
pierścienia. Należy uprzednio wy-
jąć wkładkę izolującą, chroniąc ją
przed termiczną deformacją pod-
czas lutowania. W krążku nawier-
ciłem promieniowo sześć otworów
o średnicy 4,8 mm i nagwintowałem
gwintownikiem M6. Końce prętów
mosiężnych – przeciwwag, nagwin-
towałem narzynką M6 na długości
15 mm i wkręciłem je w przygoto-
wane otwory.
Na
rysunku 3 pokazałem obrób-
kę mosiężnego krążka, a na
rysun-
ku 4 sposób umocowania złącza
UC1. W prezentowanej antenie wy-
korzystałem przykręcane gniazdo
UC1.
W tekstolitowym walcu wykona-
łem otwór o średnicy 10 mm na całej
jego długości. Do połowy długości
walca wywierciłem otwór o śred-
nicy 22 mm na stołowej wiertarce
kolumnowej oraz trzy otwory mon-
tażowe o średnicy 4,8mm do głę-
bokości 25 mm. Nagwintowałem je
gwintownikiem M6. Nadałem pilni-
kiem obły kształt korpusu. Wcisną-
łem jeden z końców aluminiowej
rurki w tekstolitowy korpus, sma-
rując otwór klejem epoksydowym
Rys. 1. Widok ogólny anteny
Rys. 2 Schemat elektryczny anteny
Rys. 3. Obróbka krążka
Rys. 4. Krążek z gniazdem UC1
Jerzy Mroszczak
SQ7JHM
e-mail:
mroszczak@o2.pl
37
Świat Radio Czerwiec 2006
„Epidian” i wbiłem w jej koniec do-
pasowany ściśle kawałek mosiężne-
go pręta w celu dolutowania cewki.
Z drutu miedzianego o średnicy
1,5 mm wykonałem cewkę o śred-
nicy zewnętrznej 22 mm, nawijając
osiem zwojów. Wsunąłem ją do
otworu w głowicy i jeden z koń-
ców przylutowałem do mosiężnego
pręta wbitego w rurkę aluminiową
promiennika.
Drugi koniec wyprostowałem
w celu połączenia zaciskowego
przy ostatecznym montażu głowicy.
W odległości 2,5 zwoju od promien-
nika przylutowałem odczep, który
połączył środkowy zacisk gniazda
UC1. Ułożenie cewki w głowicy
pokazuje
rysunek 5. Zmiana poło-
żenia odczepu w granicach od dru-
giego do trzeciego zwoju powoduje
przesunięcie minimum SWR w pa-
śmie od 144 do 146 MHz.
Rysunek 6
pokazuje wymiary elementów, wy-
konane otwory oraz położenie cew-
ki w głowicy i miejsca lutowania.
Połączenie dolnego końca cewki
uzyskałem, wiercąc otwór o śred-
nicy nieco mniejszej od średnicy
drutu cewki, na granicy styku krąż-
ka z korpusem. Dolny koniec cewki
jest ułożony w rowku i zaciśnięty
pomiędzy mosiężnym krążkiem
a tekstolitowym korpusem. Po
zmontowaniu całości i skręceniu
trzema śrubami M6 z kątownikiem
metalowym, uszczelniłem miejsce
połączenia i polakierowałem głowi-
cę. Opisana przeze mnie antena jest
obecnie zamontowana na dachu
czteropiętrowego bloku i pracuje
od sierpnia 2005 roku. Jej stabil-
ne parametry i osiągi wskazują na
optymalną i poprawną konstrukcję.
Potwierdzeniem tego są bardzo do-
bre raporty w czasie łączności.
Jerzy Mroszczak SQ7JHM
Rys. 5. Położenie cewki w głowicy
Rys. 6. Rysunek montażowy głowicy
Rys. 7. Sposób montażu głowicy
Rys. 8. Głowica zabezpieczona lakierem